ekonomicznych przedwcześnie uzna się ich za nieprzydatnych. Chris Sidoti, były australijski komisarz praw człowieka, powiedział: „Przyjął się stereotyp, że ludzie po czterdziestce nie dają sobie rady z komputerami i innymi zdobyczami nowoczesnej techniki”. Dlatego wielu pracowników do niedawna będących u szczytu swych możliwości dzisiaj uważanych jest za starych i bezużytecznych. Cóż za tragedia!

Nic dziwnego, że stosunek do pracy oraz lojalność wobec pracodawcy uległy w ostatnich czasach zmianom. „Gdy po byle wstrząsie na giełdzie korporacje pozbywają się pracowników, lojalność wobec firmy gwałtownie maleje” — zauważa francuskie czasopismo Libération. „Oczywiście musisz pracować, ale robisz to dla siebie — nie dla firmy”.

Pomimo takich narastających problemów nie zmienia się podstawowa potrzeba człowieka — potrzeba pracy. Jak zatem w czasach dynamicznych przeobrażeń pielęgnować zrównoważony pogląd na pracę zawodową, a jednocześnie nie martwić się o jej utratę i czerpać z niej satysfakcję?

Jak pielęgnować zrównoważony pogląd na pracę

W DZISIEJSZYM świecie globalnej gospodarki, bezwzględnej konkurencji i produkcji masowej wielu ludzi niezbyt chętnie udaje się codziennie do pracy. A przecież człowiek powinien czerpać zadowolenie z tego, co robi. Dlaczego? Ponieważ zostaliśmy stworzeni na podobieństwo Boga, któremu praca sprawia przyjemność. Na przykład gdy pod koniec sześciu „dni”, czyli okresów stwarzania, przyjrzał się swym dziełom, „widział wszystko, co uczynił, i oto było to bardzo dobre” — donosi Księga Rodzaju 1:31.

Zamiłowanie do pracy cechujące Jehowę niewątpliwie przyczynia się do tego, że jest On „szczęśliwym Bogiem” (1 Tymoteusza 1:11). Czy nie wydaje się zatem logiczne, że im bardziej naśladujemy pod tym względem Boga, tym jesteśmy szczęśliwsi? Król starożytnego Izraela Salomon, będący świetnym budowniczym i organizatorem, zachęcał, „by każdy człowiek jadł i pił, i widział dobro za cały swój trud. Jest to dar Boży” (Kaznodziei 3:13).

Pielęgnowanie zrównoważonego stosunku do pracy zawodowej w dzisiejszych błyskawicznie zmieniających się warunkach stanowi nie lada wyzwanie. Jednak ci, którzy szukają kierownictwa Jehowy Boga, mogą liczyć na Jego błogosławieństwo (Psalm 119:99, 100). Stają się cenionymi, godnymi zaufania pracownikami, dzięki czemu mają większe szanse na utrzymanie posady. Uczą się patrzeć na pracę oraz na życie nie przez pryzmat zysków materialnych, ale z perspektywy duchowej. Dzięki temu łatwiej im podejmować odpowiedzialne decyzje, a poza tym nie uzależniają swego szczęścia i poczucia bezpieczeństwa od pracy zawodowej lub jakże niestabilnego rynku pracy (Mateusza 6:31-33; 1 Koryntian 2:14, 15). Pomaga im to zachować naprawdę zrównoważony stosunek do pracy zarobkowej.

Pielęgnuj zbożny pogląd na zatrudnienie

Niektórych ludzi określa się mianem pracoholików, gdyż najważniejsza jest dla nich praca. Inni zaś z niecierpliwością wyczekują chwili, gdy będą mogli pójść do domu. A jaki pogląd można uznać za zrównoważony? Biblia odpowiada: „Lepsza jest garść wytchnienia niż dwie garści trudu i pogoń za wiatrem” (Kaznodziei 4:6). Zbyt intensywna lub długotrwała praca przynosi w rzeczywistości więcej szkody niż pożytku — to niepotrzebna „pogoń za wiatrem”. Dlaczego? Ponieważ można w ten sposób narazić na szwank to, co przyczynia się do prawdziwego szczęścia: więź z rodziną i przyjaciółmi, zdrowie duchowe i fizyczne, a nawet życie (1 Tymoteusza 6:9, 10). Kto zachowuje zrównoważone podejście, zadowala się skromniejszymi środkami materialnymi, a za to cieszy się pewną miarą pokoju. Nie obciąża się „dwiema garściami trudu”, z którym wiążą się dodatkowe problemy i stresy.

Propagując taki zrównoważony pogląd na pracę, Biblia bynajmniej nie pochwala lenistwa (Przysłów 20:4). Lenistwo ograbia z szacunku, jaki mamy dla samych siebie i jakim nas darzą drudzy. Co gorsza, rujnuje naszą więź z Bogiem. Biblia otwarcie wyjawia, że kto się uchyla od pracy, nie zasługuje na to, by żywili go inni (2 Tesaloniczan 3:10). Człowiek taki powinien zmienić swe nastawienie i poszukać zajęcia, które zapewniłoby godziwe utrzymanie jemu i rodzinie. Dzięki swemu trudowi może nawet będzie w stanie wspomagać naprawdę potrzebujących — do czego usilnie zachęca Słowo Boże (Przysłów 21:25, 26; Efezjan 4:28).

Uczenie dzieci szacunku dla pracy

Dobre nawyki związane z pracą nie są sprawą przypadku, trzeba je w sobie wyrabiać od wczesnego dzieciństwa. Dlatego Biblia radzi ojcom i matkom: „Ćwicz chłopca stosownie do drogi, która jest dla niego; nie zboczy z niej nawet wtedy, gdy się zestarzeje” (Przysłów 22:6). Mądrzy rodzice nie tylko dają dzieciom dobry przykład pod względem stosunku do pracy, ale także stosownie do wieku powierzają w domu swym pociechom różne zadania. Dzieci mogą z początku nieco grymasić, ale z czasem poczują się cenionymi członkami rodziny — zwłaszcza gdy mama i tata będą je chwalić za przykładne wywiązywanie się z obowiązków. Niestety, niektórzy rodzice wyręczają swe dzieci we wszystkim, być może kierując się źle pojętą życzliwością. Postąpiliby dobrze, gdyby rozważyli przestrogę z Księgi Przysłów 29:21: „Jeśli ktoś od młodości rozpieszcza swego sługę [albo dziecko], to później w swym życiu stanie się on niewdzięcznikiem”.

Odpowiedzialni rodzice żywo interesują się również edukacją dzieci — zachęcają je do nauki i wywiązywania się z obowiązków w szkole. Może się to okazać przydatne w przyszłości, kiedy będą musiały rozpocząć pracę zarobkową.

Mądry wybór pracy

Biblia nie określa, jaką pracę mamy podjąć, daje nam jednak mądre wytyczne, abyśmy nie zapominali przy tym o robieniu postępów duchowych, służbie dla Boga i innych ważnych obowiązkach. Na przykład apostoł Paweł napisał: „Pozostały czas jest skrócony. (...) Używający tego świata [niech będą] jak ci, co nie korzystają z niego w pełni; gdyż zmienia się scena tego świata” (1 Koryntian 7:29-31). W obecnym systemie rzeczy nic nie jest trwałe ani absolutnie stabilne. Poświęcenie mu całego swego czasu oraz swoich sił przypominałoby więc zainwestowanie wszystkich oszczędności w dom wybudowany na obszarze zalewanym przez powodzie. Jakże nierozsądna byłaby taka inwestycja!

Inne przekłady Biblii oddają zwrot „nie korzystają z niego w pełni” jako „nie dają się mu całkowicie pochłonąć” (The Jerusalem Bible) lub „nie są nim całkowicie zajęci” (Today’s English Version). Ludzie mądrzy nigdy nie zapominają, że czas obecnego systemu rzeczy „jest skrócony” oraz że ‛pochłonięcie’ lub ‛całkowite zajęcie się’ nim nieuchronnie prowadzi do rozczarowania i żalu (1 Jana 2:15-17).

‛Bóg cię nie opuści!’

Jehowa zna nasze potrzeby lepiej niż my sami. Wie też, gdzie się znajdujemy w strumieniu czasu, jeśli chodzi o realizację Jego zamierzenia. Dlatego przypomina nam: „Prowadźcie życie wolne od umiłowania pieniędzy, zadowalając się tym, co jest obecnie. On bowiem powiedział: ‚Nie pozostawię cię ani nie opuszczę’” (Hebrajczyków 13:5). Jakże pokrzepiająca to obietnica! Naśladując troskę, jaką Bóg okazuje swemu ludowi, Jezus poświęcił sporą część słynnego Kazania na Górze, by zaszczepić uczniom właściwy pogląd na pracę i dobra materialne (Mateusza 6:19-33).

Świadkowie Jehowy starają się postępować zgodnie z tymi słowami. Na przykład gdy pewien pracodawca zapytał Świadka będącego elektrykiem, czy mógłby na stałe pracować po godzinach, ten odmówił. Dlaczego? Otóż nie chciał, by praca świecka ograbiła go z czasu, który regularnie poświęcał rodzinie i sprawom duchowym. Ponieważ był świetnym i godnym zaufania pracownikiem, uszanowano jego życzenie. Oczywiście nie zawsze wszystko układa się tak pomyślnie; czasami zachowywanie równowagi wymaga poszukania innego zatrudnienia. Jednakże ci, którzy pokładają całkowitą ufność w Jehowie, przekonują się zazwyczaj, iż przykładne postępowanie i odpowiedzialne podejście do obowiązków zjednuje im uznanie pracodawcy (Przysłów 3:5, 6).