naszym progiem. Co za wspaniała perspektywa! Czy pragniesz żyć pod tym jakże już bliskim panowaniem? Rzecz zupełnie oczywista, że takie jest normalne pragnienie człowieka.

²⁵ Jeżeli z utęsknieniem wyglądasz czasu ulgi, to nie powinieneś oczekiwać go od ludzkich rządów, ponieważ rząd dopiero wtedy można uznać za dobry, gdy się całkowicie opiera na sprawiedliwych zasadach. A tego się nie doczekasz od rządów niedoskonałych ludzi. Jeżeli więc miłujesz sprawiedliwe zasady, zechcesz dowiedzieć się więcej o rządzie Bożym i jego władcach. Sprawą tą zajmiemy się w dalszych wydaniach niniejszego czasopisma.

Pytania czytelników

● Dlaczego niektórzy z chrześcijańskich świadków Jehowy powstają przy pozdrawianiu sztandaru, natomiast nie czynią tego podczas grania hymnu narodowego?

Chrześcijańscy świadkowie Jehowy starają się postępować według Słowa Bożego i nakazów swego sumienia wyszkolonego na podstawie Biblii. Podobnie jak chrześcijanie z pierwszego stulecia uważają się za „obcych i przybyszy” w świecie niewierzącej ludzkości, natomiast trzymają się lojalnie Królestwa Bożego, poddanego władzy Chrystusa (1 Piotra 2:11). Z tego też powodu powstrzymują się od wszelkich czynów — w tym również noszących charakter nacjonalistyczny — które oznaczałyby naruszenie lojalności czy to wobec Boga, czy wobec Króla, którego ustanowił Bóg, to jest Jezusa Chrystusa.

Należy pamiętać, że chorągiew, czyli sztandar narodowy, to coś więcej niż tylko kawał materiału. Oficjalnie przecież uważa się ją za święty symbol narodu i otacza szacunkiem. W wielu krajach na przykład przyjęto, że w razie zużycia się chorągwi nie wyrzuca się jej po prostu, ale należy ją „zniszczyć w godny sposób, najlepiej przez spalenie”. Istnieją też przepisy regulujące sprawę podnoszenia, opuszczania, składania, rozwijania i wywieszania sztandarów. Pozdrowienie sztandaru i ślubowanie mu wierności uważa się za akt hołdu, akt świętego oddania, a ponieważ sztandar jest symbolem państwa, takie postępowanie stanowi formę bałwochwalstwa. — Porównaj z tym Księgę Wyjścia 20:4-6; List 1 Jana 5:21.

Chociaż chrześcijańscy świadkowie Jehowy nie odstręczają nikogo od pozdrawiania sztandaru jakiegokolwiek narodu, to jednak sami uważają, że taki akt uwielbienia mogą adresować jedynie do Jehowy Boga. Odnoszą się z należnym szacunkiem do sztandaru swego kraju, ale oddawanie czci bałwochwalczej sztandarowi tego czy innego narodu i złożenie hołdu przed wyobrażeniem państwa byłoby dla nich aktem niewierności względem Boga i nielojalności wobec Królestwa Syna Bożego.

Często praktykuje się, że wszyscy obecni na ceremonii pozdrowienia sztandaru powstają i osobiście pozdrawiają chorągiew, ślubując wierność temu symbolowi państwa. W takiej sytuacji samo powstanie najprawdopodobniej nie byłoby uważane za akt uwielbienia. Stąd wielu prawdziwych chrześcijan nie odczuwa skrupułów co do powstania na znak szacunku, chociaż nie pozdrawiają flagi i nie wypowiadają formuły ślubowania. Oczywiście wchodzi tu w grę sumienie. Nawet jeśli pewni świadkowie Jehowy tak postąpią, inni mogą zgodnie ze swym sumieniem pozostać w pozycji siedzącej lub też usunąć się z miejsca, gdzie ceremonia się odbywa.

Co się tyczy hymnu narodowego, to niekiedy oczekuje się, aby obecni powstali i wspólnie go odśpiewali. Taka sytuacja odpowiadałaby temu, co już powiedziano wyżej o sztandarze narodowym. Jednakże częściej się zdarza, iż od audytorium wymaga się tylko powstania, podczas gdy hymn jest grany lub śpiewa go jedna osoba (solista), a nie wszyscy. Powstanie w takich okolicznościach byłoby już oznaką uznawania słów i uczuć wyrażonych w danej pieśni. Na temat hymnów „The Encyclopedia Americana” stwierdza: „Miłość ojczyzny i duma narodowa to myśli przewodnie większości hymnów, a w wielu wypadkach z patriotyzmem mieszają się uczucia religijne. Hymny narodowe bywają ściśle związane z pieśniami ludowymi danego kraju albo też wyrosły na podłożu wojen i rewolucji.” Ponieważ Jehowa Bóg jest Stwórcą całej ziemi, a wszystkie narody wywodzą się ze wspólnego przodka, Adama, nie ma żadnej biblijnej podstawy do przejawiania dumy narodowej ani do akcentowania wyższości rasowej (Dzieje 17:26). Można by więc słusznie zapytać: Czy chrześcijanin może w jakiś sposób dawać do zrozumienia, że zgadza się z przejawami dumy narodowej? Czy byłoby rzeczą właściwą z jego strony, gdyby się przyłączył do pieśni, które pochwalają wojny i krwawe rewolty?

Nie należy przy tym przeoczać następującego faktu: Omówione wyżej stanowisko świadków Jehowy żadną miarą nie świadczy o braku szacunku dla istniejących władz państwowych. Świadkowie Jehowy nie biorą absolutnie udziału w politycznych przedsięwzięciach jakiegokolwiek kraju. Nigdy nie uczestniczą w rozruchach, przewrotach ani buntach zmierzających do obalenia rządu. Nigdy nie dopuszczają się zdrady, nie trudnią się agitacją wywrotową ani żadnego rodzaju działalnością antyrządową. Biblia w gruncie rzeczy głosi, że obecne rządy są „urządzeniem Bożym” i „zajmują swoje miejsca za sprawą Boga”. Ponadto świadkowie Jehowy podlegają Boskiemu nakazowi płacenia podatków i innych danin oraz szanowania takich „władz zwierzchnich”. — Rzym. 13:1-7, NW.

Dlatego też świadkowie Jehowy należycie powstają lub składają ukłon bądź nawet padają przed władcą z szacunku i respektu dla jego stanowiska, jeśli taki zwyczaj obowiązuje w danym kraju (Rodz. 23:7; 42:6; 44:14). Nie będą jednak wysławiać takiego człowieczego władcy jako boga. Nie będą też kłaniać się albo pozdrawiać, całować albo palić kadzidła w hołdowniczym akcie uwielbienia dokonanym przed obrazem bądź posągiem władcy, ani przed symbolem państwa w rodzaju godła, jakie Nabuchodonozor wystawił na równinie Dura, lub nowożytnych sztandarów narodowych (Dzieje 12:21-23; 14:12-15; Dan. 3:1-29). Zatem dopóki rządy nie ustanawiają praw sprzecznych z wyłuszczonymi w Biblii prawami Bożymi, dzisiejsi chrześcijanie wzorem chrześcijan z pierwszego stulecia posłusznie oddają „Cezarowi to, co należy do Cezara”, ale jednocześnie spłacają „Bogu to, co należy do Boga”, mianowicie: służbę i uwielbienie. — Dzieje 4:19; 5:29; Marka 12:17.