Lekcja 17

Jak pisać listy

1, 2. Jakim pożytecznym celom mogą służyć listy?

¹ W zborze pierwszych chrześcijan pod wieloma względami robiono dobry użytek z listów. Umożliwiały one utrzymywanie łączności ze zborami (Filip. 1:1). Służyły do zachęcania osób, które wzięły na siebie specjalne obowiązki (2 Tym. 1:1, 2, 6). Listy budowały tych, którzy dopiero od niedawna byli wierzącymi lub napotykali jakieś trudności (1 Tes. 1:1-7; 3:1-7). Pierwsi chrześcijanie posługiwali się też listami do utrzymywania łączności z bliskimi współpracownikami w służbie Pańskiej (3 Jana 1, 14).

² Również kaznodzieje teokratyczni doby dzisiejszej mają liczne powody do pisania listów i listy te mogą zdziałać wiele dobrego. Czasami może zajść potrzeba wystosowania jakiegoś pisma. Może powstać konieczność pisania do urzędników w sprawach związanych z dziełem Królestwa. Ludzie mieszkający w ekskluzywnych blokach oraz w oddalonych miejscowościach często mogą się zetknąć z „dobrą nowiną” jedynie za pośrednictwem listów. Może wyprowadzili się jacyś głosiciele z twego zboru albo może twoi krewni mieszkają dość daleko, a masz ochotę okazać im szczere zainteresowanie przez napisanie do nich listu. Niekiedy wysyła się też list z wyrazami wdzięczności lub współczucia.

3. Jakie cechy powinny mieć nasze listy, żeby były godne naszej służby kaznodziejskiej?

³ Nasze listy powinny być godne zleconej nam przez Boga służby kaznodziejskiej. Powinny być przyjazne i taktowne, świadcząc o życzliwych względach dla tych, którzy je czytają. Powinny być pozytywne i budujące, a nie negatywne i tchnące duchem oskarżycielskim, który rujnuje wiarę i przygnębia czytelnika. „Miłość buduje”, mówi Słowo Boże (1 Kor. 8:1). Zwracaj też uwagę na ogólny wygląd i wrażenie, jakie wywoła list. Do schludnego wyglądu listu przyczynia się pozostawienie mniej więcej jednakowego marginesu po obu bokach i u dołu strony. Plamy nie wywołują dobrego wrażenia. Poza tym warto pamiętać o poprawnej pisowni i budowie zdań. Gdybyś miał pod tym względem trudności, niech cię to nie odstrasza od pisania do przyjaciół. Na ogół serdeczność, zainteresowanie i entuzjazm wyrównuje z nawiązką ewentualne niedociągnięcia w ortografii i składni. Ortografię można jednak poprawiać przez posługiwanie się słownikiem, a budowę zdań można ulepszać zważaniem na to, jak inni zestawiają słowa i zwroty. Mając w pamięci te uwagi, przyjrzyjmy się teraz dokładniej różnego rodzaju listom, które zdarza się nam pisywać w związku z naszą służbą kaznodziejską.

4. Przedstaw właściwą formę pisma do urzędu lub instytucji.

⁴ Pisma do urzędów lub instytucji. Gdy piszesz do jakiegoś urzędu lub instytucji, wskazane jest wypisać u góry listu swoje imię, nazwisko, adres i datę. Jest to tak zwany nagłówek, który się umieszcza po lewej stronie arkusza papieru. (W listach do Towarzystwa Strażnica nagłówek powinien zawierać jeszcze nazwę zboru, do którego należy nadawca, jeżeli list dotyczy spraw zborowych, i umieszcza się go po prawej stronie). Adres wewnętrzny umieszcza się po prawej (do Towarzystwa po lewej) stronie arkusza, nieco poniżej nagłówka. Tu podaje się nazwę i adres firmy lub osoby, do której się pisze. Następnie przychodzi kolej na zwrot powitalny. Gdy się pisze do firm lub osób nie związanych ze Świadkami Jehowy, stosowny jest zwrot „Szanowni Panowie!”, „Szanowny Panie!” itp. Pisząc zaś do Towarzystwa lub innych osób, które są Świadkami Jehowy, używa się zwykle takich zwrotów, jak „Drodzy Bracia!” lub „Drogi Bracie!”. Na zakończenie pisze się formułę końcową, np. „Z poważaniem”. Gdy się pisze do członków organizacji Jehowy, stosowne są zakończenia: „Twój brat” lub „Wasz współsługa”. Takie zakończenie zaczyna się pisać na prawej połowie arkusza. Tuż pod tym zwrotem należy się podpisać. Gdy list jest adresowany do Towarzystwa w imieniu zboru lub obwodu, piszący może też podać pod swym podpisem sprawowaną funkcję, np. „nadzorca przewodniczący” lub „nadzorca obwodu”.

5, 6. Co trzeba najpierw poruszyć w liście i co na ogół ułatwia uzyskanie przychylnej odpowiedzi?

⁵ Na samym początku listu podaj jego cel. Wtedy adresat od razu wie, dlaczego napisałeś. Jeżeli pismo nawiązuje do poprzedniej korespondencji, dobrze jest powołać się na ten poprzedni list i wymienić konkretną sprawę, którą w nim poruszono. Kiedy prowadzi się korespondencję z wielkim przedsiębiorstwem mającym liczne działy, dobrze jest podać też liczbę dziennika uwidocznioną w ostatnim liście otrzymanym od tego przedsiębiorstwa. W związku z główną częścią listu warto pamiętać, że dobrze jest przedstawić każdą określoną sprawę lub tok myśli w osobnym akapicie. Umożliwia to wyodrębnienie różnych punktów twego listu i często przyczynia się do lepszego załatwienia poruszonych w nim spraw. Kiedy list jest częściowo służbowy, a częściowo prywatny, najlepiej jest omówić najpierw sprawy służbowe.

⁶ Zwięzłość jest zawsze bardzo pożądana przy pisaniu listów, z drugiej strony jednak informacja, którą chcesz przekazać, musi być zrozumiała i kompletna. Gdy się skreśli niepotrzebne słowa lub powtarzające się myśli, wtedy list lepiej spełni swoje zadanie. Łatwiej jest wyjaśnić cel napisania listu, gdy się pominie materiał nie mający żadnego związku ze sprawą. Zazwyczaj dobrze jest także wyrazić szczere podziękowanie za trud, który sobie drudzy zadają. Nawet choćbyś w swym piśmie poruszał jakąś trudność, możesz się spodziewać przychylniejszej reakcji, gdy się wyrazisz np. w ten sposób: „Jestem bardzo wdzięczny za wszystko, co Pan w tej sprawie dla mnie czyni (albo będzie mógł uczynić)”.

7-9. Co można powiedzieć w liście, w którym zamierzamy dać świadectwo?

⁷ W celu dania świadectwa. Pisanie listów okazało się też przydatne do głoszenia dobrej nowiny o Królestwie. Na niektórych terenach znajdują się ekskluzywne bloki mieszkalne lub pensjonaty, których nie można swobodnie opracowywać, ale do ich mieszkańców można pisać listy. Poza tym podczas pracy od drzwi do drzwi niektórych ludzi wielokrotnie nie można zastać w domu; jednakże ci ludzie odbierają przychodzącą do nich pocztę. A dla głosiciela, który nie może wychodzić z mieszkania, pisanie listów do takich ludzi stanowi niekiedy jedyną możliwość dzielenia się z drugimi dobrą nowiną o Królestwie.

⁸ Gdy się pisze list w celu dania świadectwa o Królestwie Bożym, dobrze jest najpierw się przedstawić. Można też wyjaśnić, dlaczego się pisze, zamiast złożyć wizytę. Poważne potraktowanie tej sprawy wywrze na adresacie korzystne wrażenie. Następnie przedstaw, co chciałbyś mu osobiście powiedzieć, gdybyś mógł go odwiedzić. To nie jest trudne, gdy się stosuje zasady poznane w szkole służby kaznodziejskiej. Możesz się posłużyć Tematem do rozmów z ostatniej Naszej Służby Królestwa lub przedstawić własnymi słowami jakiś wyjątek z ostatniego wydania Strażnicy czy Przebudźcie się! albo z książki Będziesz mógł żyć wiecznie w raju na ziemi. Możesz także załączyć jakiś traktat, czasopismo lub broszurę i zachęcić do przeczytania tego. Wyjaśnij, dlaczego te wiadomości są takie ważne. Tak jak się to robi podczas pracy od domu do domu, można zaproponować, żeby odbiorca listu odszukał podane wersety we własnej Biblii. Następnie, mając na celu podtrzymanie ewentualnego zainteresowania, wyjaśnij, jak mógłby się z tobą skontaktować, i zachęć go do tego. Podaj wyraźnie swoje nazwisko i adres, żeby wiedział, gdzie pisać, gdyby zechciał podziękować lub zaprenumerować Strażnicę albo Przebudźcie się!

⁹ Na odwrotnej stronie koperty podawaj zawsze adres zwrotny. Upewnij się, czy uiściłeś odpowiednią opłatę pocztową, zwłaszcza gdy załączasz literaturę. Gdy opłata pocztowa jest niewystarczająca, adresat musi dopłacać do porto, co mogłoby odbić się ujemnie na wynikach twoich wysiłków, żeby dać dobre świadectwo.

10, 11. Dlaczego listy do rodziny i przyjaciół są pożyteczne i co mogą zawierać?

¹⁰ Listy do rodziny i bliskich przyjaciół. W życiu codziennym poświęcamy czas i uwagę czynnościom, które uznajemy za najważniejsze. Czy jednak znajdujemy czas na utrzymywanie kontaktu listownego z umiłowanymi krewnymi i bliskimi przyjaciółmi? Rodzice bardzo sobie cenią listy od swych dzieci, a dzieciom przynoszą pożytek listy, które do nich piszą rodzice. „Rozmowy” korespondencyjne stanowią ważny czynnik zespolenia rodziny, choćby jej członkowie przebywali cieleśnie z dala od siebie. Twoi przyjaciele i krewni byliby zapewne zbudowani, gdyby otrzymali jakiś znak twego dobrego samopoczucia: pogodny, zawierający garść nowin list, który wyszedł spod twego pióra lub z twej maszyny do pisania. Czy masz co do tego jakieś wątpliwości? Pomyśl więc, jak sam to przeżywasz. Niewiele rzeczy sprawia tyle radości, co otrzymanie miłego listu. Towarzyszy temu zazwyczaj przyjemne podniecenie. Czy nie czujesz się uszczęśliwiony, że ktoś o tobie pomyślał? Pamiętaj, że widomą cechą chrześcijan jest miłość wzajemna, a jednym ze sposobów okazywania tej miłości jest utrzymywanie kontaktu ze sobą, choćby ich dzieliły znaczne odległości.

¹¹ Ale o czym pisać? Czy tobie sprawiają radość ciekawe doświadczenia? A więc to, co raduje ciebie, najczęściej ucieszy także drugich. Może to być twoje własne doświadczenie ze służby kaznodziejskiej lub zasłyszane od drugich. (Trzeba się jednak wystrzegać powtarzania szczegółów, których prawdziwość wydaje się wątpliwa). Czasami może zechcesz wrócić wspomnieniami do przyjemnych chwil przeżytych wspólnie z osobą, do której piszesz. To zbliża przyjaciół. Możesz także napisać o tym, czego się ostatnio nauczyłeś. A co mógłbyś donieść o swoich najnowszych osiągnięciach lub o miejscowościach, które odwiedziłeś? Takie wiadomości zawsze interesują przyjaciół. A może ten, do kogo piszesz, jest chory? W takim razie dodaj mu otuchy. Okaż współczucie i wyraź nadzieję, że rychło powróci do zdrowia. Mógłbyś przy tym wspomnieć o jakimś szczególnie ciekawym wydarzeniu z zebrania zborowego, o czymś zachęcającym, co by umiliło dzień złożonemu chorobą. Gdybyś przy pisaniu miewał trudności z przypomnieniem sobie szczegółów ostatnich wydarzeń lub nurtujących cię myśli, dlaczego nie miałbyś zapisać ich w notesie, gdy ci się tylko nasuną? Kiedy później zasiądziesz do pisania, będziesz mieć pod ręką potrzebne szczegóły.

12, 13. Jak nasze listy mogą zachęcać drugich do chodzenia drogą prawdy?

¹² Poza tym w związku z kwestią co pisać, czy dałoby się wymyślić coś bardziej wartościowego jak zachęcenie odbiorcy listu do dalszego chodzenia drogą prawdy? Może na przykład ktoś, z kim studiowałeś Biblię, przeprowadził się do innej miejscowości. Czy napisanie do niego listu świadczącego o twoim zainteresowaniu i zawierającego słowa zachęty nie przyczyniłoby się do podtrzymania jego zainteresowania prawdą? Pomyśl też, jak się czują rodzice, gdy z daleka pisze do domu syn lub córka, wyrażając wdzięczność za to, że rodzice od lat pozostają wierni Jehowie i że wychowali dzieci w duchu poszanowania dróg Jehowy. A co słychać u tych, którzy się przenieśli na tereny, gdzie Świadkowie Jehowy byli szczególnie potrzebni, albo którzy podjęli służbę misjonarską lub pracę w domach Betel? Jakąż zachętą są dla nich listy, w których się ich chwali za wierne służenie Jehowie! (Sędz. 11:40). Będą ci bardzo wdzięczni, jeżeli w swym liście opowiesz, co się dzieje w zborze, z którym dawniej mieli łączność.

¹³ Twoje listy zyskają na jakości, gdy nie będziesz skupiać całej uwagi na sobie. Dawaj do zrozumienia, że się interesujesz tym, do kogo piszesz, dowiadując się o jego samopoczucie, plany, dalszy przebieg spraw, o których pisał poprzednio, o wspólnych przyjaciół, o postępy ludzi, z którymi studiuje Biblię. Takie interesowanie się drugimi wywiera korzystny, budujący wpływ i pobudza do dalszej wymiany nowin.

14, 15. Co można zrobić, żeby zakończenie listu było sensowne?

¹⁴ Jak zakończysz swój list, gdy już będzie gotowa część główna? Na pewno mile widziane będzie zakończenie sensowne. Gdyby tylko napisać: „Muszę już kończyć, bo zabrakło miejsca”, nie świadczyłoby to dobrze o piszącym. Dlaczego nie miałbyś wymyślić coś sensowniejszego? Apostoł Paweł korzystał z najróżniejszych ciekawych możliwości zakończenia swych listów. Na przykład: „Niezasłużona życzliwość naszego Pana Jezusa Chrystusa niech będzie z duchem, który okazujecie, bracia” (Gal. 6:18, NW; 2 Kor. 13:14). Apostoł Jan zakończył jeden ze swych listów w taki sposób: „Niech pokój będzie z tobą! Przyjaciele ślą ci pozdrowienia. Pozdrów też tamtejszych przyjaciół każdego z osobna” (3 Jana 15, BT). Dopasowuj zakończenie do zasadniczego tematu swego listu oraz do swej postawy wobec adresata.

¹⁵ Pisanie listów nie jest trudne, jeżeli dzień w dzień obserwujesz, co się dzieje wokół ciebie. A rozgrywa się wiele wydarzeń spełniających proroctwa biblijne. Stary system rzeczy, z czynnikiem religijnym włącznie, szybko ulega zwyrodnieniu. Natomiast dzieło Jehowy cudownie się rozwija, ponieważ cieszy się Jego błogosławieństwem. Twoi bracia są uradowani, gdy mogą się dowiedzieć czegoś nowego o rozwoju działalności teokratycznej na twoim terenie. Bez względu na to, gdzie przebywasz, są ludzie, którzy będą szczęśliwi, gdy otrzymają od ciebie list, w którym dajesz wyraz swemu serdecznemu, osobistemu interesowaniu się ich losem. Okazywanie takiego zainteresowania drugimi jest w rzeczywistości częścią naszej służby Bożej, gdyż nasza miłość braterska nie może ustać jedynie dlatego, że dzieli nas przestrzeń. Przez napisanie listu można tę miłość jeszcze pogłębić.