Czytanie na głos uprzyjemnia naukę

JIM TRELEASE pisze w książce The Read-Aloud Handbook (Poradnik do czytania na głos), że wśród spraw najważniejszych dla dziecka drugie miejsce po pieszczeniu zajmuje potrzeba, żeby rodzice dali mu „coś z samych siebie, trochę swego czasu”.

W jaki sposób? Przez częste czytanie mu od najwcześniejszego dzieciństwa — radzi Jim Trelease. Tak rodzice, jak i dzieci odniosą z tego trwałe korzyści, i będą to dla nich niezapomniane przeżycia. Pod jakim względem? Otóż będą mogli wracać myślą do tych miłych, razem spędzonych chwil, kiedy już dziecko dorośnie, a w wieku szkolnym będzie się ono lepiej uczyć i płynniej czytać. Gdy się nauczy zwracać uwagę na ilustracje, rozwinie pamięć wzrokową. Na przykład osiemnastomiesięczne dziecko potrafi już rozpoznać na ilustracji psa i pojmuje znaczenie tego słowa na długo przedtem, zanim będzie umiało je przeczytać. Dziecko nie tylko nauczy się lepiej czytać, pisać, mówić i słuchać, ale rozbudzi wyobraźnię i wyrobi sobie lepsze nastawienie do czytania — będzie mu ono sprawiać przyjemność.

„Skąd wziąć czas i siły, żeby czytać dzieciom?” — narzekają udręczeni rodzice.

Jim Trelease pisze na ten temat: „Ojciec, który twierdzi, że jest zbyt zmęczony, aby czytać dzieciom, tą samą parą oczu wpatruje się godzinami w ekran telewizyjny”.

Chcąc zachęcić rodziców do innego spojrzenia na tę sprawę, Jim Trelease podaje następujące wskazówki na temat czytania:

1. Czytaj odpowiednie książki. Większość dzieci nie lubi prawienia morałów. Chętnie natomiast słuchają opowiadań, w których są rozwiązywane jakieś konflikty lub problemy. Upewniaj się jednak, czy pod względem emocjonalnym dziecko jest przygotowane do takiego materiału. Najpierw sam przejrzyj daną lekturę.

2. Wybierz najstosowniejszą porę. Rano prawdopodobnie nie jest najlepszą porą na czytanie, gdyż dziecko jest wtedy ożywione i potrzebuje ruchu. Niektórzy czytają dziecku, gdy siedzi na swoim wysokim stołku albo gdy trzyma w ręku coś do jedzenia. Najodpowiedniejsza jest jednak pora układania dziecka do snu. Wtedy potrafi ono dłużej skupić uwagę.

3. Nie wahaj się. Nic nie szkodzi, że poczytasz dziecku książkę, której zasób słów przerasta jego zdolność pojmowania. Ojciec lub matka może mu objaśnić niektóre słowa w sposób dla niego zrozumiały, a trudne miejsca omówić lub nawet pominąć.

4. Czytaj poprawnie. Czytanie na głos wymaga prawidłowego oddychania oraz utrzymywania właściwego tempa. Jeżeli wątpisz w swoje umiejętności lektorskie, to nagraj jakieś opowiadanie na taśmę, odtwórz to i sam oceń swoją biegłość w czytaniu.

5. Obserwuj zdolność skupiania uwagi. Co prawda interesujące opowiadanie potrafi przykuć uwagę dziecka, ale pamiętaj, że nie zawsze tak bywa. Niemniej czegoś się z tego nauczy.

6. Bądź cierpliwy. Podobnie jak niektórzy dorośli lubią kilka razy obejrzeć ten sam film, tak i dzieci chciałyby wielokrotnie posłuchać ulubionego opowiadania, bo za każdym razem odkrywają w nim coś nowego. Zamiast więc odkładać ulubioną książkę, można z niej po prostu przeczytać coś innego.