Jezioro umierające z pragnienia

JEZIORO ARALSKIE w Związku Radzieckim to czwarty pod względem wielkości zbiornik wód śródlądowych na świecie. Obecnie jednak kurczy się w takim tempie, że jeśli tak dalej pójdzie, to na początku przyszłego stulecia zupełnie wyschnie.

Jak podaje czasopismo South, jezioro zmalało prawie o połowę i zamieniło się w słone pustkowie. Dalej czytamy, iż „woda w okrojonym Jeziorze Aralskim stała się tak słona, że wyginęło już 20 spośród 24 żyjących tu niegdyś gatunków ryb”.

Potężne rzeki Amu-daria i Syr-daria toczyły dawniej do jeziora 50 kilometrów sześciennych wody rocznie. Dziś jednak ta ogromna struga zamieniła się w małą strużkę. Dlaczego? South wyjaśnia, iż rzeki te wykorzystano do nawodnienia stale powiększanych plantacji bawełny i pól ryżowych w tym rejonie.

Władze ZSRR wprowadzają obecnie w życie program uratowania Jeziora Aralskiego i wydarcia go pustyni. Przez unowocześnienie systemów irygacyjnych oraz zmniejszenie upraw bawełny i ryżu planuje się zaoszczędzić 9 kilometrów sześciennych wody rocznie, a na początku następnego wieku — 30 kilometrów sześciennych. Wprawdzie nie przywróci to jezioru pierwotnych rozmiarów, ale może zapobiegnie dalszemu wysychaniu. W czasopiśmie South wyrażono obawy wielu osób, iż projekt ten to znowu „musztarda po obiedzie”.

[Mapy na stronie 31]

[Patrz publikacja]

Jezioro Aralskie

1960

1989

2000?

Syr-daria

Amu-daria

[Mapa]

ZSRR

Obszar przedstawiony na powiększeniu