OBWE — czym jest? Czy osiągnie swe cele?
Od naszego korespondenta w Portugalii
PO DRUGIEJ wojnie światowej rozpoczęła się próba sił między demokratycznymi państwami kapitalistycznymi Zachodu a krajami komunistycznego bloku radzieckiego. Każdy obóz powołał do istnienia własną organizację bezpieczeństwa: na Zachodzie utworzono Organizację Paktu Północnoatlantyckiego (NATO), a na Wschodzie — Układ Warszawski.
W 1975 roku napięcie we wzajemnych stosunkach zmniejszyło się na tyle, że 35 państw, w tym USA i Związek Radziecki, podpisało Akt Końcowy konferencji helsińskiej. Powołano wówczas Konferencję Bezpieczeństwa i Współpracy w Europie (KBWE), stanowiącą wielostronne forum, na którym oba bloki mogły prowadzić dialog i negocjacje.
W roku 1994 w Budapeszcie odbyło się spotkanie na szczycie, podczas którego KBWE przemianowano na Organizację Bezpieczeństwa i Współpracy w Europie (OBWE). Obecnie należą do niej 54 państwa, w tym USA, Kanada i wszystkie kraje byłego ZSRR.
Jakie ma cele
Państwa członkowskie OBWE pragną zagwarantować bezpieczeństwo w Europie, jak również popierać przestrzeganie praw człowieka, rozbrojenie, swobody demokratyczne, a także rozwiązywanie konfliktów regionalnych.
W dniach 2 i 3 grudnia 1996 roku zorganizowano w Lizbonie szczyt OBWE. Najpierw poświęcono uwagę NATO, gdyż część jej członków, w tym USA, opowiada się za przyjęciem w swe szeregi kilku krajów z Europy Środkowej i Wschodniej. Innego zdania jest Rosja i niektórzy jej sojusznicy z byłego bloku wschodniego — chcą, by to OBWE zajmowała się sprawami bezpieczeństwa europejskiego.
Obecny na tym spotkaniu rosyjski premier Wiktor Czernomyrdin oświadczył: „Opowiadamy się za wzmocnieniem OBWE, będącej jedynym forum w Europie, na którym wszystkie państwa mogą ze sobą współpracować. Jest to najlepsze miejsce na omawianie kwestii międzynarodowego bezpieczeństwa i obrony”.
Promienne słoneczne popołudnie najwyraźniej sprawiło, że szczyt zakończył się w atmosferze dość optymistycznej, choć zdaniem komentatorów prasowych przyniósł raczej mgliste rezultaty. Bez względu na to, czy OBWE zdoła osiągnąć swe cele, wszyscy miłośnicy pokoju mogą być pewni, że już wkrótce pod rządami Królestwa Bożego na całej ziemi zapanuje prawdziwy pokój i bezpieczeństwo (Psalm 72:1, 7, 8).
[Ilustracja na stronie 31]
Ośrodek Kultury Belém w Lizbonie, gdzie odbyła się konferencja