Obserwujemy świat

Wycena bezcennego

Trzynastu uczonych z kilku krajów opracowało raport z wyceną bogactw przyrody. Na podstawie opublikowanych wyników ponad 100 badań oszacowano wartość korzyści, jakie daje jeden hektar ziemi. Wyliczono na przykład, że w USA każdy hektar zagospodarowanych mokradeł „wskutek utraty zdolności wchłaniania wody zwiększył roczne straty powodziowe o 3300 do 11 000 dolarów” — informuje czasopismo Science. Wielu uważa naturalne bogactwa i „usługi” ziemi za coś oczywistego, ale naukowcy oceniają ich roczną wartość na 33 300 000 000 000 dolarów — czyli prawie dwa razy więcej niż dochód narodowy brutto całego świata.

Wizyta papieża na Kubie

Podczas styczniowej wizyty na Kubie papież Jan Paweł II przedstawił nadzieje Kościoła katolickiego na zwiększenie udziału w życiu społecznym tego kraju. Powiedział, że rodzice „powinni mieć możliwość wyboru programu nauczania swych dzieci (...) tak by obejmował on zagadnienia z dziedziny etyki i wiedzy obywatelskiej oraz wychowania religijnego i tym samym zagwarantował im solidne wykształcenie” — donosi L’Osservatore Romano. Papież pragnie wznowić na Kubie działalność szkół katolickich, ale miejscowe władze zapowiadają utrzymanie monopolu państwa na edukację publiczną. Francuskie czasopismo Le Monde Diplomatique tak komentuje stanowisko rządu Kuby wobec wizyty papieża: „Fidel Castro uważa tę wizytę za zwycięstwo nad ostracyzmem, z którym spotykał się jego reżim”. Część wypowiedzi papieża na Kubie wyraźnie miała wydźwięk polityczny, tymczasem Świadkowie Jehowy, prowadząc swą działalność religijną, zachowują neutralność w sprawach politycznych.

Najdłuższe włosy na świecie

Hoo Sateow, 85-letni członek ludu Miao z północy Tajlandii, już prawie 70 lat nie ścina włosów. „Obciąłem je w wieku 18 lat i bardzo się rozchorowałem” — powiedział. Gdy włosy te zmierzono ostatnio dla potrzeb Księgi rekordów Guinnessa, miały 5 metrów i 20 centymetrów długości, toteż uważa się je obecnie za najdłuższe na świecie — donosi agencja Associated Press. Hoo myje włosy raz na rok i suszy je rozwieszone na kracie. Najgroźniejszym konkurentem jest jego 87-letni brat Yi, który nie strzygł się od 1957 roku. Yi już teraz ma dłuższe włosy niż poprzednia rekordzistka, Indianka o włosach długości 4 metrów 20 centymetrów. Hoo twierdzi, że posiadanie tak długich włosów ma swoje dobre strony, zwłaszcza wysoko w chłodnych górach Tajlandii. „Chronią mnie przed zimnem” — mówi.

Trzy wersje historii

Dzieci w bośniackich szkołach uczą się trzech różnych wersji historii, sztuki i języka tego regionu. Treść przekazywanych wiadomości zależy od tego, która z trzech głównych grup etnicznych nadzoruje program nauczania — czytamy w gazecie The New York Times. Na przykład uczniowie w części kraju kontrolowanej przez prawosławnych Serbów dowiadują się, że człowiek, który w 1914 roku zabił arcyksięcia Ferdynanda i rozpętał I wojnę światową, był „bohaterem i poetą”. Chorwackim katolikom przedstawia się go jako „zamachowca wyszkolonego przez Serbów do popełnienia tego aktu terroru”. W wersji muzułmańskiej nazywa się go „nacjonalistą, którego czyn wywołał antyserbskie zamieszki, uciszone dopiero przez siły policyjne wszystkich trzech grup etnicznych”. Uczniom każe się określić swą przynależność do Serbów, Muzułmanów lub Chorwatów w celu przydzielenia ich do klas jednolitych etnicznie — donosi gazeta.

Bardziej zielona murawa

Płyta stadionu na 28 000 miejsc, który wybudowano dla holenderskiego klubu piłki nożnej Vitesse Arnhem, znajduje się pod dachem, a mimo to jest pokryta wspaniałą murawą. Trudno pogodzić te dwie rzeczy, ponieważ trawa najlepiej rośnie przy naturalnym świetle i deszczu. Bez tego żółknie i więdnie. Problem rozwiązano przez odpowiednią konstrukcję obiektu — informuje czasopismo New Scientist. Boisko spoczywa na betonowej platformie, która przemieszcza się na podstawie z tworzywa sztucznego. Gdy nie jest używane, cztery siłowniki hydrauliczne przesuwają całą płytę ważącą 11 000 ton spod dachu na wolne powietrze. Wtedy na betonowym podłożu można urządzać koncerty i inne imprezy, co stanowi dodatkową zaletę tego rozwiązania.

Kontuzje na batucie

Ostatnimi laty dużą popularnością cieszą się skoki na batucie, ale jak czytamy w dzienniku The New York Times, doprowadziło to do wzrostu liczby kontuzji u dzieci. „Ludzie mają błędne wyobrażenie, że batut jest miękki niczym poduszka” — mówi dr Gary A. Smith ze Szpitala Dziecięcego w Columbus w amerykańskim stanie Ohio. Twierdzi, że dzieci doznają uszkodzeń wskutek spadnięcia z batutu, nieprawidłowego lądowania na płachcie, zderzenia z innym dzieckiem skaczącym równocześnie lub uderzenia o obramowanie. Dodał, iż szczególnie niebezpieczne są batuty wyposażone w drabinki, ponieważ dostęp do nich mają małe dzieci, najbardziej podatne na kontuzje. Ann Brown z Komisji Bezpieczeństwa Towarów Rynkowych uważa, że skakać powinno tylko jedno dziecko naraz, a dzieci do szóstego roku życia nie należy w ogóle wpuszczać na batut. Jej zdaniem „dziecko na batucie, podobnie jak na basenie, potrzebuje stałego nadzoru”.

Miłość nigdy nie zawodzi

„Nastolatki mocno związane emocjonalnie z rodzicami i nauczycielami o wiele rzadziej sięgają po narkotyki i alkohol, próbują popełnić samobójstwo, dopuszczają się przemocy czy bardzo wcześnie rozpoczynają życie płciowe” — donosi gazeta The Washington Post. Naukowcy z Uniwersytetu Stanu Karolina Północna w Chapel Hill oraz z Uniwersytetu Stanu Minnesota zaobserwowali również, że dzieje się tak bez względu na to, czy dziecko żyje w rodzinie niepełnej, czy ma oboje rodziców. Ważne, by czuło się kochane, cenione i rozumiane. Wyniki badań wskazują także na „istotną rolę nieustannego aktywnego angażowania się rodziców w życie nastoletnich dzieci, nawet jeśli mają oni wrażenie, że coraz mniej dla nich znaczą” — czytamy we wspomnianej gazecie.

Idealni konserwatorzy

Dziennik The Sunday Telegraph informuje, że brytyjska Królewska Marynarka Wojenna wykorzystuje kozy do konserwacji murów pewnego zabytkowego fortu na wybrzeżu. Korzenie krzewów, drzew i chwastów niszczyły cegły i spoiwo. Normalnie usuwa się je kosztownymi piłami łańcuchowymi i środkami chwastobójczymi, co bywa dość niebezpieczne. Ponadto niszczy się w ten sposób rzadkie rośliny, porosty i owady. Natomiast wykorzystanie zwinnych kóz jest nie tylko tanie, ale też zmniejsza rozmiary szkód wśród zagrożonych roślin i zwierząt. Mike Beauchamp, konsultant pracujący nad tą metodą, twierdzi: „Za 10 lat większość instytucji zajmujących się konserwacją będzie używać kóz do wstępnego oczyszczania terenu z zarośli”.

Brutalne gry komputerowe

Jedna z najbrutalniejszych gier komputerowych, „Quake II”, została wzbogacona kolejną dawką przemocy. Program ten „zdobył sobie grono entuzjastów tym, że ukazuje rozpryskiwaną krew i części ciała rozrzucane po całym ekranie monitora” — informuje dziennik The Wall Street Journal. „Dotarły do nas opinie, że pokazujemy za mało krwi”, mówi naczelny programista John Carmack, „więc daliśmy jej więcej”. „Quake II” udostępnia graczom „szeroki wachlarz morderstw” w walkach zwanych meczami śmierci, toczonych z dziesiątkami innych graczy w Internecie. Umożliwia im także robienie wulgarnych gestów wobec przeciwników. Miejsce pracy programistów i grafików, którzy opracowali tę grę, to „raj dla miłośników gier komputerowych, wyposażony w siłownię i kuchnię pełną przekąsek. Lokal mieści się pod numerem 666, przywodzącym na myśl (...) biblijną Księgę Objawienia”.

Biblia bez Boga

Duński lekarz dr Svend Lings opublikował zmodyfikowaną wersję Pism Hebrajskich — zupełnie pozbawioną wzmianek o Bogu. Jego zdaniem Bóg i wiara „należą już do przeszłości i mogą nas tylko krępować” — donosi duńska gazeta Kristeligt Dagblad. Lings podkreślił, że wiele ludzi jest nieszczęśliwych i samotnych. „Żyjemy w kulturze judeo-chrześcijańskiej” — mówi. „I właśnie ta kultura ponosi winę za to, że nie jesteśmy szczęśliwi”. Jak czytamy w owej gazecie, Lings chce, by jego nowy przekład Biblii „wstrząsnął w posadach naszą kulturą”. W Biblii bez Boga werset z Księgi Rodzaju 3:12 brzmi: „Adam pomyślał sobie: ‚Kobieta, która jest u mego boku, dała mi owoc z drzewa i wtedy go jadłem’”. Gazeta Kristeligt Dagblad zapytuje: „Czyż nie przypomina to prób usunięcia wody ze śniegu, by się przekonać, co z niego zostanie?”