Strzyżyk — mały ptaszek o mocnym głosie

OD NASZEGO KORESPONDENTA W WIELKIEJ BRYTANII

NA BRZEGU usianym pierwiosnkami zmoczona deszczem zieleń skrzyła się w promieniach słońca przedzierającego się przez drzewa. Odpoczywałem na zwalonym pniu, przypatrując się, jak dwa małe ptaszki krążą szybko wokół kępy przywiędłych paproci, która zwisała ze skały wznoszącej się nad strumieniem.

Zdjęty ciekawością, wstałem, by zbadać sprawę. Moje przypuszczenia się sprawdziły — znalazłem gniazdo strzyżyka, pięknie uwite z mchu i starannie ukryte w opadających liściach paproci. Od końca dziobka do ogona ruchliwy strzyżyk mierzy zaledwie 10 centymetrów i zalicza się do najmniejszych ptaków Wielkiej Brytanii.a Dlatego też w roku 1937 jego wizerunek wybito na ćwierćpensówce, wówczas najdrobniejszej monecie brytyjskiej.

Strzyżyk występuje powszechnie w Europie, Eurazji i USA. W Wielkiej Brytanii jest najbardziej pospolitym i najliczniejszym ze wszystkich ptaków lęgowych. Jego piękny, wibrujący głos — tak mocny, że słychać go prawie na kilometr — bywa porównywany do głosu słowika. Niestety, strzyżykom dają się we znaki srogie zimy, które potrafią pozbawić życia nawet 75 procent populacji tych ptaków. Chcąc się ogrzać, często skupiają się wtedy w gromadkę. W budce dla ptaków znaleziono kiedyś ponad 60 strzyżyków, zbitych w pierzastą kulkę.

W kwietniu samczyk buduje wiele kopulastych, sprytnie schowanych gniazd. Następnie oprowadza po nich partnerkę. Samiczka wybiera jedno i wyściela je piórkami. Pod koniec kwietnia składa pięć lub sześć białych jajeczek upstrzonych rudymi kropkami. Przez 14 dni je wysiaduje, a po kolejnych dwóch tygodniach — lub nieco później — młode opuszczają gniazdo.

W ciągu lata pisklęta wykluwają się zazwyczaj dwa razy, a gdy samiczka wysiaduje drugi lęg, samczyk opiekuje się młodymi z pierwszego rzutu — niekiedy przeprowadza je do innego gniazda. Jeśli latem jest pod dostatkiem owadów, stanowiących pożywienie strzyżyków, samiec wybiera następną partnerkę i wprowadza ją do któregoś z pozostałych swoich gniazd.

Siedząc na zwalonym drzewie i czując ciepło majowego słońca, obserwowałem, jak oba strzyżyki latają tam i z powrotem. Kiedy spoczęły na pobliskiej gałązce, zwróciłem uwagę na ich rdzawobrązowe upierzenie i prążkowane skrzydła. Po chwili jednak ptaki, spostrzegłszy moją obecność na swym terytorium, zadarły ogonki i podniosły alarmujący wrzask. Zrozumiałem, że powinienem spokojnie odejść.

[Przypis]