GRANICZNY ZNAK

Po zajęciu Kanaanu przez Izraelitów każda rodzina otrzymała połać ziemi, którą oddzielono od innych znakami granicznymi. Biblia nie opisuje ich szczegółowo — mogły to być słupy, kamienie albo po prostu bruzdy w gruncie. Hebrajskie słowo tłumaczone na „znak graniczny” (gewúl) może też oznaczać „granicę” lub „terytorium” (Rdz 10:19; 47:21). Przynajmniej na niektórych znakach granicznych w Palestynie widniały napisy identyfikacyjne. W Egipcie i Mezopotamii pojawiały się na nich kunsztowne inskrypcje, o czym świadczy np. kamień graniczny Nebukadneccara I, znaleziony w Nippur.

Prawo Jehowy zabraniało przesuwania znaków granicznych (Pwt 19:14; zob. też Prz 22:28). Orzekało wręcz: „Przeklęty ten, kto przesuwa znak graniczny swego bliźniego” (Pwt 27:17). Ponieważ większość rolników była zależna od plonów swej ziemi, cofnięcie czyjegoś znaku granicznego oznaczało pozbawienie go części środków do życia. W starożytności tego rodzaju postępek traktowano na równi z kradzieżą (Hi 24:2). Mimo to niektórzy bez skrupułów przesuwali granice, a w czasach Ozeasza do takich nikczemników przyrównano książąt Judy (Oz 5:10).

Jehowa ma wzgląd na wdowy i sieroty. Dlatego powiedziano, że „zburzy dom tych, którzy się wywyższają, lecz granicę wdowy ustali” (Prz 15:25). A w Przysłów 23:10, 11 oznajmiono: „Nie cofaj dawnej granicy i nie wchodź na pole chłopców nie mających ojca. Bo ich Wykupiciel jest silny; on sam będzie ich bronić w sporze z tobą”.