KUYUUJI 28
Iga tan̈kɨɨn̈ba Dios tayooxpaʼtpa sɨɨ y jeʼm tannɨgɨyoʼoyijom
«Jempɨk wɨsɨsɨoʼyba ikɨɨn̈ba Jehová» (PROV. 14:2).
WAAÑI 122 ¡Mantengámonos firmes, inmovibles!
JEʼM JƗƗXI TAN̈KUYUJKAPAʼAPa
1, 2. ¿Tyiʼiga tanɨmpa iga jeexkomtyim taitytyaʼm juʼuts jesɨk jaʼy ityi Lot?
JESƗK tanaʼmpa jempɨk dyaʼ ikupɨkyajpa Dios tanjaampatyim juʼuts Lot, tuum pɨɨxiñ iga iwɨwatpa idyɨk. Jeʼ «tsa̱m aŋyác iga agui imalwatyajpa jém malopɨc pɨxiñt́am», ijoodon̈ idyɨk iga jeʼm tanJaatun̈ sɨn̈yukmɨpɨk ijooyixpa jeʼm malwadoʼoyi (2 Ped. 2:7, 8). Iga Lot ityoyba idyɨk Jehová y ikwiñkejay respeto, ijooyixpatyim idyɨk jeʼm malwadoʼoyi. Jeempɨktyim naspa kun taɨchtyam. Yɨʼp jaama jaʼyan̈yaj dyaʼ ikupɨkyajpa Dios y dyatyim ikwiñkejayyajpa respeto. Siiga tantoyba Dios y tan̈kɨɨn̈ba, dyaʼ tammalwattaʼmpa (Prov. 14:2).
2 Jeʼyukmɨ, Jehová taanmajan̈chiʼiba y tapɨɨmchiʼiba kun jeʼm libro de Proverbios. Tantumpɨytyam —pɨxiñtyam, yomtam, mañipɨkyaj, tsaamipɨkyaj…— wɨap tayooxpaʼt jeʼm wɨtampɨk an̈kiʼmayoʼoyiyaj iniitywɨʼɨp.
JEʼM KƗƗN̈I TANAIDYAYWƗʼƗP DIOS TAKUPUJPA
Jeʼm tanyooxakuyjom, dyaʼ tanamigojayajpa jempɨk dyaʼ ikɨɨn̈yajpa Dios dyatyim tan̈kupɨkyajpa jesɨk tanɨʼmayyajpa iga tan̈wadyiñ jempɨk Dios ijooyixpa. (Aʼmɨ jeʼm párrafo 3).
3. ¿Juʼp jɨɨxi tan̈kejaʼyba Proverbios 17:3 iga tan̈kuixiñ tananmaj? (Aʼmɨtyim jeʼm imagenyaj).
3 Jehová ikɨʼpin̈ba jeʼm anmajyaj, jeʼyukmɨ tan̈kuixtyaʼmiñ tananmaj simbólico. ¿Tyi nɨmtoʼoba yɨʼp? Iga jeʼ ijoodon̈ tyi tanjɨɨspa y tanjaampa (maayɨʼ Proverbios 17:3).b Jesɨk Jehová iaʼmpa iga tantsoowaixpa jeʼm ian̈kiʼmayoʼoyiyaj majtyim tatoyba. Jesɨk tananmajom tanaity jeʼm joodon̈oʼoyi tachiʼipaʼap vida, dyaʼ tampɨktson̈ba jeʼm mɨgoʼoyiyaj y malojpɨk jɨɨxiyaj in̈kejyajpaʼap jeʼm Wookkɨʼɨwiñ y jempɨk ityun̈ɨyyajpa (Juan 4:14; 1 Juan 5:18, 19). Y jesɨk tan̈kunuʼkpa Jehová, majtyim tantoyba y tanaidyaʼyba respeto. Y dyaʼ tan̈wattoʼoba algun tyi iga wɨap in̈yaʼkwat jeʼm tanJaatun̈, y dyaʼ tatan̈kawattoʼoba. Jeʼyukmɨ, jesɨk tanaitypa tuum kutɨʼɨchi, tanakwaʼktaiñ: «¿Tyiʼiga ammalwadaʼyba algun i iga tsaam atoyba y ayooxpaʼtneʼ?» (1 Juan 4:9, 10).
4. ¿Juutypɨk iyooxpaʼt tuum yoomtɨwɨ iga ikɨɨn̈ba Dios?
4 Marta,c tuum yoomtɨwɨ itywɨʼɨp Croacia, in̈an̈kamok tuum tan̈kaʼ sexual. Jeʼ nɨmpa: «Dyaʼ idyɨk anjoodon̈ tyi an̈watpa. Antun̈ɨytyoʼoba idyɨk jeʼm malojpɨk jɨɨxi, pero iga an̈kɨɨn̈ba Jehová ayooxpaʼt». ¿Juutypɨk? Marta ikujɨɨs tyi idyɨk wɨap iñaskaʼ siiga ipɨkpa yɨʼp malojpɨk jɨɨxi. Taɨchtyam wɨaptyim tan̈wattaʼm jeempɨk jesɨk tanan̈an̈kamokpa yɨkxpɨk kutɨʼɨchi. Tan̈kujɨɨstaʼmiñ iga jesɨk tammalwatpa, Jehová an̈yaʼkpa y wɨapsɨ iga dyam wɨap tan̈koosteñaytyaʼm (Gén. 6:5, 6).
5. ¿Tyi min̈kejaʼyba jeʼm Leo iñasɨyoʼoyi?
5 Jempɨk ikɨɨn̈ba Jehová iwɨwatpa y ikupin̈ba ityam in̈pɨʼtspa. Jeʼam jempɨk ikutɨʼɨyɨy Leo, tuum tɨɨwɨ de jeʼm República Democrática del Congo. Jesɨk cuatro naamtyɨyam nɨki iga chin̈neʼ, moj in̈pɨʼts jempɨk dyaʼ ikupɨkyajpa Dios. Ijɨɨspa idyɨk iga siiga dyaʼ malwatpa, dyaʼ sɨʼ ityan̈kawat. Pero okmɨ moj iwat juʼuts jeʼm iamigojyaj, ukpam idyɨk y moj iwat tan̈kayaj sexuales. Leo moj ikujɨɨs juʼtspɨy maymay idyɨk jesɨgam jaʼy ikuyooxa Jehová y ijɨɨstyim jempɨk an̈kejaytya, iga ijaatun̈yaj Testigojyaj idyɨk. Jeʼm ancianojyaj iyooxpaʼtyaj iga iknuʼguiñ ijɨɨxi y eybɨk ikuseet Jehová. Sɨɨ Leo anciano y precursor especial, y tsaam maymay.
6. ¿Juʼp yomtam simbólicas tan̈kuyujkataʼmpa?
6 Tan̈kɨʼpin̈taʼmiñ jeʼm capítulo 9 de Proverbios, yɨʼɨm tampaʼtpa an̈kejayoʼoyiyaj iga tayooxpaʼttaʼmpa tantumpɨytyam, pɨxiñtyam y yomtam. Yɨʼp capítulo ijɨykiʼmpa wɨsteen yomtam simbólicas. Tuum ikwiñkejpa jeʼm joodon̈oʼoyi y tun̈gak jeʼm dyaʼ wɨbɨk jɨɨxi.d Iganam tan̈kuyujkaʼaba tananɨk, tan̈kujɨɨstaʼmiñ iga jeʼm ityun̈ɨyyajpaʼap jeʼm Wookkɨʼɨwiñ tsaam ityeguetyaj jeʼm sexo y jeʼm pornografía (Efes. 4:19). Jeʼyukmɨ tan̈kuyujkaiñ tan̈kɨɨn̈ Jehová, jesɨk dyaʼ tammalwatpa (Prov. 16:6). Yɨʼp yomtam sɨʼ ijɨʼyayyaj «jempɨk dyaʼ iknuʼkyajpa ijɨɨxi». Keʼnam jesɨk sɨʼ ityɨʼpyajta iga tɨgɨyyajiñ ityɨkjom y ikɨʼɨsyajiñ tuum wɨbɨk wiʼkkuy (Prov. 9:1, 5, 6, 13, 16, 17). Pero numaaj tuum ikumaton̈yajiñ. ¿Tyiʼiga? Tan̈kɨʼpin̈taʼmiñ.
ODOY TAN̈KUPƗKTAʼMIÑ «JEʼM YOOMOʼ DYAPƗK WƗJƗƗXIƗY»
Siiga tan̈kupɨkpa «jeʼm yoomoʼ dyapɨk wɨjɨɨxiɨy» tamalnɨgaʼyba. (Aʼmɨ jeʼm párrafo 7).
7. Juʼuts nɨmpa Proverbios 9:13-18, ¿tyi iñaskayajpa jempɨk ikupɨkyajpa «jeʼm yoomoʼ dyapɨk wɨjɨɨxiɨy»? (Aʼmɨtyim jeʼm imagen).
7 Wiñtyi tan̈kɨʼpin̈taʼmiñ jempɨk nɨmpa «jeʼm yoomoʼ dyapɨk wɨjɨɨxiɨy» (maayɨʼ Proverbios 9:13-18).e Dyaʼ tsaʼap jesɨk nɨmpa: «¡Iñtyumpɨytyam jempɨk dyaʼ iniitytyaʼm joodon̈oʼoyi, miñtyaʼamɨ yɨʼɨm!». Ityɨʼppa jempɨk dyaʼ iknuʼkyajpa ijɨɨxi iga nɨguiñ ikɨʼɨsyaj tuum wɨbɨk wiʼkkuy. ¿Y tyi iñaskayajpa jempɨk nɨkyajpa? «Jeem ityyaj jempɨk kaʼaneyajum». Proverbios dyaʼ numaaj yɨʼɨm ijɨykiʼmpa yɨkxpɨk yoomoʼ. Jeʼm capítulo wiñtyipɨkyaj tanɨʼmaʼyba iga odoy tan̈kupɨguiñ jeʼm yoomoʼ «dyapɨk kupɨgoʼyba» y jempɨk «tsaam imalwatpa». Nɨmpa: «Jeʼm ityɨk kumon̈ba juuty ityyaj jeʼm kaʼaneyajwɨʼɨp» (Prov. 2:11-19). Proverbios 5:3-10 tanɨʼmaʼybatyim iga odoy tan̈kupɨguiñ jeʼm yoomoʼ «dyapɨk kupɨgoʼyba». Jeem nɨmpa: «Ipuyyaj tɨgɨyñeyajum juuty ityyaj jeʼm kaʼaneyajwɨʼɨp».
8. ¿Tyi iwatyajiñ jempɨk ikumaton̈ayyajpa «jeʼm yoomoʼ dyapɨk wɨjɨɨxiɨy» ijɨɨyi?
8 Jempɨk ikumaton̈yajpa «jeʼm yoomoʼ dyapɨk wɨjɨɨxiɨy» ipɨkyajiñ ijɨɨxi: ityun̈ɨyyajpa o dyaʼ. ¿Juchix wɨap iñas jeempɨk? Juʼuts akwiñkejoʼoyi, jesɨk takutɨʼtstaap iga tan̈wadyiñ jeʼm tan̈kayaj sexuales o jesɨk kejpa tuum imagen pornográfica. ¿Juʼp jɨɨxi wɨɨ iga tampɨktaʼmiñ?
9, 10. ¿Tyiʼiga odoy tan̈wattaʼmiñ tan̈kayaj sexuales?
9 Odoy tan̈wattaʼmiñ jeʼm tan̈kayaj sexuales. Juʼuts nɨmpa Proverbios, «jeʼm yoomoʼ dyapɨk wɨjɨɨxiɨy» nɨmpa: «Jeʼm nɨʼ iga nuʼmneta tsaam paʼak». ¿Tyiapaʼap jeʼm «nɨʼ iga nuʼmneta»? Jeʼm Biblia nɨmpa iga jeʼm sexo jeʼm an̈koʼmɨyoʼoyijom jeex juʼuts nɨʼ takkupagagapaʼap (Prov. 5:15-18). Jeʼm pɨɨxiñ y jeʼm yoomoʼ an̈koʼmɨyñeyajwɨʼɨp legalmente wɨap iniityyaj sexo. Pero jeʼm «nɨʼ iga nuʼmneta» dyaʼ wɨɨ. Wɨapsɨ iga yɨʼp ikwiñkejpa jeʼm tan̈kayaj sexuales. Jeʼm tan̈kawatyajpaʼap sexualmente, iyamwatyajpa, juʼuts iwatpa jempɨk nuʼmpa. Jempɨk iwatpa yɨʼɨmpɨk wɨap ijɨɨs iga jeʼm «nɨʼ iga nuʼmneta» tsaam paʼak iga dyaʼ kupaʼdɨyñeta. Pero namɨgoyaytyaap, Jehová iaʼmpa ityumpɨy, dyaʼ i wɨap imɨgoyay. Y jesɨk tampatstogoʼyba jeʼm tan̈wɨnanɨgoʼoyi kun jeʼ dyam wɨɨ tanan̈jaam (1 Cor. 6:9, 10). Y dyaʼ numaaj jeʼ naspa.
10 Wɨapsɨ iga jempɨk iwatyajpa tan̈kayaj sexuales tsaʼayajpa, dyam natoyyajtaap, manɨktsɨʼyyajpa o imalwadayyajpa ifamilia. Jeʼyukmɨ odoy tan̈kupɨktaʼmiñ «jeʼm yoomoʼ dyapɨk wɨjɨɨxiɨy». Jaʼyan̈yaj jempɨk tan̈kawatyajpa sexualmente dyaʼ numaaj kaʼayajpa espiritualmente, imatsyajpatyim tuum kaʼakuy iga ikkaʼayajpa (Prov. 7:23, 26). Jeʼm versículo 18 ikkuyajpa jeʼm capítulo 9 kun yɨʼpyaj an̈matyiyaj: «Y jempɨk tɨʼpneyajta ityyaj jeʼm tsuʼtskuumijom». Jesɨk, ¿tyiʼiga jaʼyan̈yaj ikupɨkyajpa mex iga kaʼayajpa? (Prov. 9:13-18).
11. ¿Tyiʼiga odoy tanaʼmiñ pornografía?
11 Jeʼm pornografía ity jutytyin̈kej. Weeñi ijɨɨsyajpa iga dyaʼ imalwadayyajpa, pero sɨʼ inimɨgoyayyajta. Jeʼm pornografía tsaam tamalwadaʼyba, pɨɨmi tayaʼachwatpa y dyaʼ jobity tantsakpa. Jempɨk tanaʼmpa dyaʼ jobity tan̈kujaʼamaʼyba. Jeʼm pornografía dyaʼ taktsakpa jeʼm malojpɨk kusuʼnɨyoʼoyi, iwatpa iga majtyim tanaidyiñ (Col. 3:5; Sant. 1:14, 15). Y jaʼyan̈yaj jempɨk iaʼmyajpa pornografía iwatyajpa tan̈kayaj sexuales.
12. ¿Tyi tan̈wadyiñ siiga kejpa tuum imagen iga wɨap iktsukum malojpɨk jɨɨxiyaj tananmajom?
12 ¿Tyi wɨɨ iga iwadyiñ tuum tɨɨwɨ siiga ikejaʼyba tuum imagen pornográfica jesɨk sɨʼ ipɨk jeʼm dispositivo electrónico? Odoy iaʼmiñ. Tan̈kujɨɨxiñ juʼtspɨy tantsoowaixpa jeʼm tan̈wɨnanɨgoʼoyi kun Jehová. Ity weeñi imagenyaj iga dyaʼ jeʼ pornografía, pero wɨap iktsukum malojpɨk jɨɨxiyaj tananmajom. Odoytyim tanaʼmyajiñ. ¿Tyiʼiga? Iga dyaʼ tapejoytyoʼoba tananmajom (Mat. 5:28, 29). David, tuum anciano itywɨʼɨp Tailandia, nɨmpa: «Ɨch anakwaʼktaap: ‹¿Ikusuʼnɨʼyba Jehová iga anaʼmiñ yɨʼpyaj imagen mex iga dyaʼ jeʼ pornografía?›. Yɨʼbam ayooxpaʼtpa an̈wɨpɨk anjɨɨxi».
13. ¿Tyi tayooxpaʼtpa iga tan̈wɨpɨktaʼmiñ tanjɨɨxi?
13 Jesɨk tan̈kɨɨn̈ba Jehová, iga dyaʼ tan̈wattaʼmtoʼoba jempɨk dyaʼ ikusuʼnɨʼyba, maaj dyaʼ tan̈kaʼ tan̈wɨpɨk tanjɨɨxi. Jeʼyukmɨ Proverbios 9:10 nɨmpa iga «jesɨk tan̈kɨɨn̈ba Jehová mojpa tanaity joodon̈oʼoyi». Yɨʼbam in̈kejpa jeʼm capítulo 9 de Proverbios iwiñtyipɨk jaakaʼ, jeem ijɨykiʼmpa «jeʼm nuntapɨk joodon̈oʼoyi» juʼuts tuum yoomoʼ.
TAN̈KUPƗKTAʼMIÑ JEMPƗK NƗMPA «JEʼM NUNTAPƗK JOODON̈OʼOYI»
14. ¿Tyi tanɨʼmaʼyba iga tan̈wadyiñ Proverbios 9:1-6?
14 (Maayɨʼ Proverbios 9:1-6)f. Jehová, iga jeʼam jempɨk tawatneʼ y tachiʼiba joodon̈oʼoyi, tanɨʼmaʼyba tyi tan̈wadyiñ (Prov. 2:6; Rom. 16:27). Yɨʼɨm Proverbios ijɨykiʼmpa tuum mɨjpɨk tɨk iga iniity siete ikom. Yɨʼp takjɨɨspa iga Jehová chioʼyba tyityam iniity, y iwɨpɨktson̈ba ityumpɨyyaj jempɨk ikupɨkyajpa jeʼm ian̈kiʼmayoʼoyiyaj.
15. ¿Tyi tanɨʼmaʼyba Dios iga tan̈wadyiñ?
15 Jehová tachiʼiba tyityam iniity y ityumpɨy tawɨwadaʼyba. Jeʼam in̈kejpa jeʼm capítulo 9 de Proverbios jesɨk ijɨykiʼmpa «jeʼm nuntapɨk joodon̈oʼoyi» juʼuts tuum yoomoʼ. Jeʼ iwɨtsakneum ityumpɨy: jeʼm maayi, jeʼm vino y ikkuyajnetyim jeʼm mesa (Prov. 9:2). Y juʼuts nɨmpa jeʼm versículos 4 y 5, «jeʼm nuntapɨk joodon̈oʼoyi» iñɨʼmaʼyba jempɨk dyaʼ iknuʼkyajpa ijɨɨxi: «Miñtyaʼamɨ, kɨʼɨstaʼamɨ jeʼm pan». ¿Tyiʼiga tan̈kumaton̈taʼmiñ yɨʼp yoomoʼ? Iga Jehová ikuixtyoʼoba jeʼm imanɨktam y ichiʼityoʼoba joodon̈oʼoyi. Dyaʼ ixunba iga tayaʼachataʼmiñ okmɨ iga tammalwatneum. Jeʼyukmɨ, «jeʼ ichiʼiba joodon̈oʼoyi jempɨk iwɨwatyajpa» (Prov. 2:7). Siiga tan̈kɨɨn̈ba Jehová, tan̈watpa jempɨk ikusuʼnɨʼyba y tan̈kupɨkpa jeʼm ian̈kiʼmayoʼoyiyaj. Jesɨk tan̈watpa yɨʼɨmpɨk, tamaymayaap (Sant. 1:25).
16. Iga Alain ikɨɨn̈ba Jehová, ¿juutypɨk iwɨpɨk ijɨɨxi, y juʼuts iñɨgay?
16 Tanaʼmtaʼmiñ tuum akwiñkejoʼoyi in̈kejpaʼap iga jesɨk tan̈kɨɨn̈ba Jehová, tan̈wɨpɨkpa tanjɨɨxi. Alain kuyooxaoʼyba juʼuts anciano y akkuyujoʼyba tuum escuela. Nɨmpa: «Jempɨk an̈waganayooxayajpa ijɨɨsyaj iga jeʼm películas pornográficas iyooxpaʼtyajpa iga wɨaiñ iwɨan̈kejyaj de sexo». Pero Alain ijoodon̈ iga yɨʼp jɨɨxi dyaʼ wɨɨ. Jeʼ in̈matpa jempɨk iwat: «Iga an̈kɨɨn̈ba Jehová, dyaʼ anaʼm yɨʼpyaj películas. Y anan̈madayyaj jeʼm tun̈gak maestrojyaj tyiʼiga dyaʼ idyɨk anaʼmpa». Jeempɨgam ikupɨk «jeʼm nuntapɨk joodon̈oʼoyi»: «Nɨktaʼamɨ jeʼm tun̈jom juuty ity kutɨʼɨyɨyoʼoyi» (Prov. 9:6). Weeñi maestrojyaj aʼman̈jakyaj, jeʼyukmɨ moj ikuyujkayaj jeʼm Biblia y moj nɨkiyaj jeʼm an̈tuʼumaajiyaj.
Jempɨk ikupɨkyajpa «jeʼm nuntapɨk joodon̈oʼoyi» maymayayajpa yɨʼp jaama y wɨap iityyaj juchixkej. (Aʼmɨ jeʼm párrafojyaj 17 y 18).
17, 18. ¿Juʼptam kumaykedoʼoyiyaj ipɨktson̈neyajum jempɨk ikupɨkyajpa «jeʼm nuntapɨk joodon̈oʼoyi»? ¿Y tyi ipɨktson̈yajpa jeʼm iñɨgɨyoʼoyijom? (Aʼmɨtyim jeʼm imagen).
17 Kun yɨʼp wɨsteen yomtam, Jehová tan̈kejaʼyba juutypɨk tamaymayaap. Jempɨk ikupɨkyajpa «jeʼm yoomoʼ dyapɨk wɨjɨɨxiɨy» ikusuʼnɨyyajpa ityan̈kawatyaj sexualmente. Dyaʼ ikujɨɨsyajpa juʼuts iñɨgayyajpa, jeʼeyaj sɨʼ ityɨgɨyyaj «jeʼm tsuʼtskuumijom» (Prov. 9:13, 17, 18).
18 Pero, ¡jempɨk ikupɨkyajpa «jeʼm nuntapɨk joodon̈oʼoyi» tsaam iwɨnɨgayyajpa! Maymayyaj iga iniityyaj wɨbɨk wiʼkkuy espiritual wɨwatnetawɨʼɨp (Is. 65:13). Ikuyukmɨ jeʼm profeta Isaías, Jehová nɨmpa: «Awɨkumaton̈taʼamɨ y kɨʼɨstaʼamɨ jempɨk wɨɨ, y inikkɨɨntaʼmpa jeʼm maaj wɨtampɨk wiʼkkuy» (Is. 55:1, 2). Sɨʼ tan̈kuyujkataʼm iga tantoʼyiñ jempɨk Jehová ityoyba y tanjooyix jempɨk ijooyixpa (Sal. 97:10). Tsaam tamaymaytyam iga wɨap tantɨʼpyaj tun̈gakyaj iga ipɨktson̈yajiñtyim «jeʼm nuntapɨk joodon̈oʼoyi». Tajeextyam juʼuts jeʼm ijɨykimpaʼap jeʼm capítulo 9 de Proverbios, iga «pɨɨmi jɨyyajpa juuty agui yukmɨ». Tanɨmtaʼmpatyim: «¡Iñtyumpɨytyam jempɨk dyaʼ iniitytyaʼm joodon̈oʼoyi, miñtyaʼamɨ yɨʼɨm!». Taɨchtyam y jempɨk ikupɨkyajpa yɨʼpyaj an̈matyiyaj tampɨktson̈taʼmpa jaʼyan̈ kumaykedoʼoyiyaj yɨʼp jaama, y tampɨktson̈taʼmpatyim kumaykedoʼoyiyaj tannɨgɨyoʼoyijom. Siiga dyaʼ tawidyan̈putpa «jeʼm tun̈jom juuty ity kutɨʼɨyɨyoʼoyi», tampɨktson̈taʼmpa jeʼm ityi dyapɨk kuyajpa (Prov. 9:3, 4, 6).
19. Juʼuts nɨmpa Eclesiastés 12:13, 14, ¿tyi tan̈wattaʼmiñ? (Aʼmɨtyim jeʼm recuadro «Juutypɨk tawɨwadaʼyba iga tan̈kɨɨn̈ba Dios»).
19 (Maayɨʼ Eclesiastés 12:13, 14).g Mex iga tsaam ity malwadoʼoyi yɨʼp in̈an̈pɨgam jaama, seguido tan̈kɨɨn̈toʼoba Jehová. Jeempɨgam tan̈kupujtaʼmpa tananmaj, takuaʼyñetaʼmpa moralmente y tan̈kunuʼktaʼmpa Jehová. Iga tantoytyaʼmpa y tanakwiñkejaytyaʼmpa respeto, seguido tantɨʼpyajpa tun̈gakyaj iga ikuaʼmyajiñ «jeʼm nuntapɨk joodon̈oʼoyi» y wɨaiñ iwɨwadayyaj.
WAAÑI 127 La clase de persona que debo ser
a Tantumpɨytyam tan̈kɨɨn̈tamtoʼoba Dios. Yɨʼp kɨɨn̈i ikupujpa tananmaj, tayooxpaʼtpa iga odoy tan̈wadyiñ tan̈kayaj sexuales y odoy tanaʼmiñ pornografía. Yɨʼp kuyujijom tan̈kɨʼpin̈taʼmpa jeʼm capítulo 9 de Proverbios, ikwiñkejpa wɨsteen yomtam iga dyaʼ tumtyi jɨɨxi iniityyaj. Tuum ikwiñkejpa jeʼm joodon̈oʼoyi y tun̈gak jeʼm dyaʼ wɨbɨk jɨɨxi. Iga tan̈kuyujkaʼaba tayooxpaʼtpa yɨʼp jaama y tannɨgɨyoʼoyijom.
b Proverbios 17:3: Jeʼm crisol iwɨtsakpa jeʼm plata, y jeʼm horno iwɨtsakpa jeʼm oro, pero Jehová jeʼam jempɨk ikɨʼpin̈ba jeʼm anmajyaj.
c Weeñi nɨɨyiyaj kukagayñeyajta.
d En Romanos 5:14 y Gálatas 4:24 tampaʼtpatyim tun̈gak akwiñkejoʼoyiyaj iga ipɨkpa jeʼm Biblia.
e Proverbios 9:13-18: 13 Jeʼm yoomoʼ dyapɨk wɨjɨɨxiɨy dyaʼ tɨɨneʼeba. Dyaʼ tyi ikutɨʼɨyɨʼyba, dyaʼ tyi ijoodon̈. 14 Kooñba ityɨgan̈naakaʼ juuty agui yukmɨ, 15 in̈wejaʼyba jempɨk nasyajpa jeem, jempɨk nuumnɨkiyaj ityun̈jom: 16 «¡Iñtyumpɨytyam jempɨk dyaʼ iniitytyaʼm joodon̈oʼoyi, miñtyaʼamɨ yɨʼɨm!». Iñɨʼmaʼyba yɨʼɨmpɨk jempɨk dyaʼ iknuʼkyajpa ijɨɨxi: 17 «Jeʼm nɨʼ iga nuʼmneta tsaam paʼak y jeʼm pan yamkɨʼɨstapaʼap tsaam kɨɨnba». 18 Pero jeʼeyaj dyaʼ ijoodon̈yaj iga jeem ityyaj jempɨk kaʼaneyajum, y jempɨk tɨʼpneyajta ityyaj jeʼm tsuʼtskuumijom.
f Proverbios 9:1-6: 1 Jeʼm nuntapɨk joodon̈oʼoyi iwatneʼ ityɨk; ikkaʼmayñeʼ siete kom. 2 Iwɨtsakneum jeʼm maayi; imotneum jeʼm vino; ikkuyajnetyim jeʼm mesa. 3 Ikutsatneʼ jeʼm iyooxakɨʼɨwiñyaj juuty agui yukmɨ iga pɨɨmi jɨyyajiñ: 4 «¡Iñtyumpɨytyam jempɨk dyaʼ iniitytyaʼm joodon̈oʼoyi, miñtyaʼamɨ yɨʼɨm!» Iñɨʼmaʼyba yɨʼɨmpɨk jempɨk dyaʼ iknuʼkyajpa ijɨɨxi: 5 «Miñtyaʼamɨ, kɨʼɨstaʼamɨ jeʼm pan y jeʼm vino ammotnewɨʼɨp. 6 Wɨjɨɨxiɨytyaʼamɨ y itytyaʼamɨ; nɨktaʼamɨ jeʼm tun̈jom juuty ity kutɨʼɨyɨyoʼoyi».
g Eclesiastés 12:13, 14: 13 Okmɨ iga ammaton̈ ityumpɨy, an̈kutɨʼɨyɨy yɨʼp jɨɨxi: kɨɨn̈ɨ jeʼm nuntapɨk Dios y kupɨgaʼayɨ jeʼm ian̈kiʼmayoʼoyiyaj, yɨʼbam wɨɨ iga iwadyiñ jeʼm pɨɨxiñ. 14 Jeʼm nuntapɨk Dios ikɨʼpin̈ba tyityam tan̈watpa, mex iga an̈neʼkneta, iaʼmpa siiga wɨɨ o dyaʼ wɨɨ.