SOUNKOPWUNG KAN
1 Mwurin mehlahn Sosua,+ mehn Israel kan* ahpw kalelapak rehn Siohwa:+ “Ihs reht me pahn tepin kohdahla mahweniong mehn Kenan kan?” 2 Siohwa ketin sapeng mahsanih: “Suda me pahn kohdahla.+ Kilang! I pahn kihong* sahpwo nan peh.” 3 Suda ahpw ndaiong rie Simion: “Iang ie kohla nan sahpw me kohieng ie+ pwe kita en mahweniong mehn Kenan kan. I ahpw pahn iang uhk kohla nan sahpw me kohieng uhk.” Simion eri iang ih kohla.
4 Ni ahnsou me Suda kohdahla, Siohwa ahpw ketikihong mehn Kenan kan oh mehn Peris kan nan pehrail,+ oh irail kalowehdi aramas 10,000 nan Pesek. 5 Irail eri diarada Adonipesek nan Pesek oh mahweniong ih wasao oh kalowehdi mehn Kenan kan+ oh mehn Peris kan.+ 6 Ni ahnsou me Adonipesek tang, irail pwakihala ih oh koledi oh lupukasang sendinpehlap ko oh sendinnehlap ko. 7 Adonipesek ahpw nda: “Mie nanmwarki 70 me sendinpehlaparail ko oh sendinnehlaparail ko lupsang oh kin rikirik mwenge pahn ei tehpelo. Koht ketin dupungkihong ie duwehte me I wiadahro.” Mwurin mwo, irail wahla ih Serusalem,+ oh e mehla wasao.
8 Ohlen Suda ko pil mahweniong Serusalem+ oh kalowehdi; irail kemehkihla towe kan kedlahs oh isikala kahnimwo. 9 Mwuri, ohlen Suda ko eri kohla mahweniong mehn Kenan kan me kin kousoan nan wasa nahnahn kan, Nekep oh Sepihla.+ 10 Suda eri karis kolahng mahweniong mehn Kenan kan me kin kousoan nan Ipron (mahso Ipron adaneki Kiriad-arpa), re ahpw kalowehdi Sihsai, Aiman, oh Talmai.+
11 Irail karis sang wasao oh mahweniong tohn Depir.+ (Mahso Depir adaneki Kiriad-seper.)+ 12 Kalep+ eri nda: “Ohl emen me pahn mahweniong Kiriad-seper oh kalowehdi, I pahn kihong nei serepein Aksa en wia eh pwoud.”+ 13 Oh Odniel,+ nein rien Kalep ohl tikitik Kenas,+ me kalowehdi. Kalep eri kihong ih nah serepein Aksa en wia eh pwoud. 14 Ni Aksa eh kohkolahng ni imwen eh pwoudo, e kin kangoangehki eh pwoudo en pekihda rehn eh pahpao ehu mwaht. Aksa eri doudihsang pohn were dongkio.* Kalep ahpw idek reh: “Dahme ke mwahuki?” 15 Aksa ahpw ndaiong ih: “Menlau kihong ie ehu kapaien, pwe ke kihongieier pelien sahpw ehu me mi palieir;* pil kihong ie Kulod-maim.”* Kalep eri kihong ih Kulod Pali Powe oh Kulod Pali Pah.
16 Oh kadaudok en Ken,+ semen en Moses eh pwoudo,+ ahpw kohdahdo sang kahnimw en tuhke pahm*+ iangahki mehn Suda kan oh kohla nan sapwtehn en Suda ni palieir en Arad.+ Irail kohla wasao oh kousoanla rehn aramas ako.+ 17 Ahpw Suda iangahki rie Simion pil karis kohla oh mahweniong mehn Kenan kan me kin kousoan nan Sepad oh re kamwomwala.+ Irail eri kahdanekihla kahnimwo Orma.*+ 18 Suda eri kalowehdi Kasa+ oh sapwe kan, Askelon+ oh sapwe kan, oh Ekron+ oh sapwe kan. 19 Siohwa kin ketin ieiang Suda, oh re sapwenikihla wasa nahnahn kan, ahpw re sohte kasarehla tohn wasa patapat* kan, pwehki re waraneki kurumahn mahwen kan me mete kin uhsang ie.*+ 20 Irail kihong Kalep Ipron, duwehte me Moses inoukidahr+ oh e kasarehla sang wasao nein Anak pwutak silimeno.+
21 Ahpw mehn Pensamin kan sohte kasarehla mehn Sepus kan me kin kousoan Serusalem. Mehn Sepus kan eri mihmihte rehn mehn Pensamin kan nan Serusalem leledo rahnwet.+
22 Ni ahnsowo, kadaudok en Sosep kan+ ahpw kohdahla mahweniong Pedel, oh Siohwa kin ketin ieiang irail.+ 23 Kadaudok en Sosep kan lipoahroke Pedel (mahso kahnimwo adaneki Lus),+ 24 oh lipoahrok ko kilangada ohl emen eh kohkohsang nan kahnimwo. Irail eri ndaiong ih: “Kasalehiong kiht mahs, elen kolahng nan kahnimwo, oh se pahn kadekohng uhk.”* 25 Ohlo eri kasalehiong irail elen kolahng nan kahnimwo, oh re kemehkihla tohn kahnimwo kedlahs, ahpw re mweidala ohlo oh eh peneinei koaros.+ 26 Ohlo kohla nan sapwen mehn Id kan oh kauwada kahnimw ehu oh kihong ede Lus, ih ede met leledo rahnwet.
27 Manase sohte sapwenikihla Ped-sean oh kisin kahnimw kan me kapilpene, Taanak+ oh kisin kahnimw kan me kapilpene, tohn Dor oh kisin kahnimw kan me kapilpene, tohn Ipleam oh kisin kahnimw kan me kapilpene, oh tohn Mekiddo oh kisin kahnimw kan me kapilpene.+ Mehn Kenan kan usehlahte koukousoan nan sahpwet. 28 Ni ahnsou me mehn Israel kan kehlailla, re kin idingkihong mehn Kenan kan ren wia doadoahk idihd kan,+ ahpw re sohte kasareirailla koaros.+
29 Epraim pil sohte kasarehla mehn Kenan kan me kin kousoan nan Keser. Mehn Kenan kan kin koukousoante rehrail nan Keser.+
30 Sepulon sohte kasarehla tohn Kitron oh tohn Nahalol.+ Mehn Kenan kan kin koukousoante rehrail oh re kin idihdiong ren wia doadoahk idihd kan.+
31 Aser sohte kasarehla tohn Akko oh tohn Saidon,+ Ahlap, Aksip,+ Elpa, Apik,+ oh Rehop.+ 32 Eri mehn Aser kan kin koukousoante rehn mehn Kenan kan me kin kousoan nan sahpwo, pwehki re sohte kasareirailla.
33 Napdali sohte kasarehla tohn Ped-semes oh tohn Pedanad,+ ahpw re kin koukousoante rehn mehn Kenan kan me kin kousoan nan sahpwo.+ Tohn Ped-semes oh Pedanad kin idihdiong ren wia doadoahk idihd kan ong Napdali.
34 Mehn Amor kan itonehng mehn Dan kan en mihmihte wasa nahnahn kan, pwe re sohte mweidohng ren kohdihla wasa patapat.*+ 35 Eri mehn Amor kan usehlahte koukousoan pohn Nahna Ihres, Aisalon,+ oh Saalpim.+ Ahpw ni ahnsou me kadaudok en Sosep kan kehlailla, re kin idingkihong irail en doadoahk laud. 36 Sapwen mehn Amor kan kohsang ukada en Akrappim,+ sang Sila kohda.
2 Sapwellimen Siohwa tohnleng men+ ahpw kohsang Kilkal+ kohdahla Pokim oh nda: “I waikumwaildo sang Isip oh kahluweikumwaildo nan sahpw me I kahukihong samamwail mehn mahs ako.+ Oh I pil nda, ‘I sohte mwahn pahn kauwehla ei inou lap ong kumwail.+ 2 Eri, kumwail en dehr wiahda inou lap rehn tohn sahpwet+ oh kumwail pahn karangkehdi ar pei sarawi kan.’+ Ahpw kumwail sohte peikiong kapitiei.+ Dahme kumwail wiahki met? 3 Ihme kahrehda I pil nda, ‘I sohte pahn kasareirailla mwohmwail,+ oh re pahn wia lidip ehu ong kumwail+ oh kumwail pahn lohdi pwe en kaudokiong arail koht akan.’”+
4 Ni sapwellimen Siohwa tohnlengo eh ndaiong mehn Israel kan koaros mepwukat, aramas ako ahpw tepida sengiseng laud. 5 Eri irail kahdaneki wasao Pokim,* oh irail wiahda meirong ong Siohwa wasao.
6 Ni Sosua eh kadarpeseng aramas ako, emenemen mehn Israel kan ahpw kolahng sapwe sapwen sohso pwehn alehdi.+ 7 Aramas ako kin papahte Siohwa erein ahnsou me Sosua momour oh pil erein ahnsou me ohl mah kan me kilangehr sapwellimen Siohwa wiewia laud kan koaros ong Israel+ ar momourte, mwurin Sosua eh mehla. 8 Eri Sosua nein Nun, ladun Siohwa, mehla ni eh sounpar 110.+ 9 Re ahpw sarepedi ih nan sahpw me e sohsohki nan Timnad-eres,+ nan wasa nahnahn Epraim, paliepeng en Nahna Kaas.+ 10 Aramas en diho koaros eri mehla, oh dih ehu ahpw kohdo mwurirail me sohte ese Siohwa de dahme e ketin wiadahr ong Israel.
11 Eri mehn Israel kan kin wia dahme suwed mwohn silangin Siohwa oh kin papah* Paal ko.+ 12 Kahrehda re kesehla Siohwa, Koht en samarail ko, me ketin wairaildo sang nan sapwen Isip.+ Re ahpw idawehn koht teikan, koht en wehi kan me kapilirailpene,+ oh re kin poaridiong irail oh kansensuwedihada Siohwa.+ 13 Re kesehla Siohwa oh re kin papah Paal oh sansal en Asdarde kan.+ 14 Siohwa eri ketin engiengda kowahlap pahn Israel, ih eri ketin pangiraillahng sounkul kan me pirapa irail.+ E ketin netikinirailla nan pehn imwintihti kan me mi limwahrail+ oh irail sohla kak pelianda arail imwintihti kan.+ 15 Wasa koaros me re kin kohla ie, limen Siohwa kin uhwong irail oh kin ketikihdiong pohrail kahpwal,+ duwehte me Siohwa ketin mahsanih oh pil duwehte me Siohwa ketin kahukihong irail,+ oh irail mihla nan kahpwal laud.+ 16 Siohwa eri ketikihong irail sounkopwung kan me pahn doareirailla sang pahn manaman en sounkul kan.+
17 Ahpw re pil kahng rong sounkopwung kan oh re kin kaudokiong koht teikan* oh poaridiong irail. Re mwadang sohpeisang ahl me samarail mehn mahs ako kin keid ie, iei me kin peikiong sapwellimen Siohwa kehkehlik kan.+ Re sohte kapwaiada met. 18 Ahnsou koaros me Siohwa kin ketikihong irail sounkopwung kan,+ Siohwa kin ketin ieiang sounkopwungo oh ketin doareirailla sang nan pehn arail imwintihti kan erein sounkopwungo eh momour; pwe Siohwa kin ketin poakeirailla+ ni eh kin ketin karonge ar ingihngtik me kohsang irail kan me kin kaloke irail+ oh wiakauweirail.
19 Ahpw ni ahnsou me sounkopwungo mehla, irail pahn pwurehng wia me suwed me laudsang samarail ko ni arail idawehn koht teikan, papah oh poaridiong irail.+ Re sohte kin kesehla arail tiahk kan oh arail mwekid keptakai. 20 Siohwa eri ketin engiengda kowahlap pahn Israel+ oh ketin mahsanih: “Pwehki wehi wet kin kauwehla ei inou lap+ me I kehkehlingkihong samarail mehn mahs ako oh re kin sapeikiong ie,+ 21 A ngehi, I sohte mwahn pahn kasarehsang mwohrail ehu wehi rehn wehi kan me mihmihte nan sahpwet mwurin Sosua eh mehla.+ 22 Met wiawi pwe en kasonge Israel ma re pahn kolokolete elen Siohwa+ ni arail weweid loale, duwehte dahme samarail ko kin wia.” 23 Siohwa eri ketin mweidohng wehi pwukat en mihmihte. E sohte ketin mwadang kasareirailla, oh e sohte ketikihong irail nan pehn Sosua.
3 Wehi pwukat iei me Siohwa ketin mweidohng en mihmihte, pwe ren kak kasonge mehn Israel koaros me sohte iang mahwen nan Kenan+ 2 (met wiawi pwe dih en mwuhr en mehn Israel kan en iang mahwen, irail kan me saikinte iang wia soahng pwukat mahso): 3 kaun limmen en Pilisdia kan,+ oh mehn Kenan kan koaros, mehn Saidon kan+ oh mehn Ip kan+ me kin kousoan ni Nahna Lepanon,+ sang Nahna Paal-ermon lella Lepo-amad.*+ 4 Irail wia mehn kasongosong ong Israel pwe en kadierekada ma Israel pahn peikiong sapwellimen Siohwa kehkehlik kan me e ketikihong Moses en kihong samarail ko.+ 5 Eri mehn Israel ko kin kousoan rehn mehn Kenan kan,+ mehn Id kan, mehn Amor kan, mehn Peris kan, mehn Ip kan oh mehn Sepus kan. 6 Mehn Israel kan kin ale serepein en wehi pwukat pwe ren pwoudiki, oh re kin kihla neirail serepein kan rehn pwutak en wehi pwukat, oh re tepida papah ar koht akan.+
7 Eri mehn Israel kan kin wia dahme suwed mwohn silangin Siohwa, oh re manokehla Siohwa arail Koht, oh kin papah Paal ko+ oh tuhke sarawi ko.*+ 8 Siohwa eri ketin engiengda kowahlap pahn Israel, oh e ketin netikinirailla nan pehn Kusan-risadaim, nanmwarkien Mesopodamia.* Mehn Israel kan ahpw papah Kusan-risadaim erein sounpar waluh. 9 Ni ahnsou me mehn Israel kan likweriong Siohwa peki sawas,+ Siohwa ketikihda sounkomour men pwe en doarehla mehn Israel kan,+ iei Odniel+ nein Kenas, rien Kalep pwutak tikitik. 10 Sapwellimen Siohwa ngehn sarawi* ahpw ti powe,+ oh e wiahla sounkopwung en Israel. Ni ahnsou me e kolahng mahwen, Siohwa eri ketikihong Kusan-risadaim nanmwarkien Mesopodamia* nan peh pwe en kalowehdi Kusan-risadaim. 11 Mwurin mwo, sahpwo ahpw meleileidi* erein sounpar 40. Odniel nein Kenas eri mehla.
12 Oh mehn Israel kan pil pwurehng tepida wia dahme suwed mwohn silangin Siohwa.+ Siohwa eri ketin mweidohng Eklon nanmwarkien Mohap+ en kalowehdi Israel, pwehki ar wiahda dahme suwed mwohn silangin Siohwa. 13 Patehng met, Eklon ehuong mehn Ammon kan+ oh mehn Amalek kan+ oh uhwong irail. Re mahweniong Israel oh kalowehdi kahnimw en tuhke pahm.*+ 14 Mehn Israel ko kin papah Eklon nanmwarkien Mohap erein sounpar 18.+ 15 Mehn Israel ko eri likweriong Siohwa peki sawas,+ Siohwa eri ketikihong irail sounkomour men,+ iei Ehud+ nein Kera, mehn Pensamin+ ohl meingtoal men.+ Mehn Israel ko ahpw kadarala ih rehn Eklon nanmwarkien Mohap iangahkihla ar kisakis kan.* 16 Ehud eri wiahda nah kedlahs ehu me au riau, me reireiki kiupid ehu,* oh e katengehdiong ni tepin denge palimaun nan eh likou. 17 Ih eri kihong Eklon nanmwarkien Mohap kisakis ko. Eklon ohl emen me uhdahn mworourou.
18 Ni Ehud eh kihongehr kisakis ko, e ahpw kadarpeseng aramas me wa kisakis ko. 19 Ni ahnsou me e lellahng ni sansal me perperda ko* nan Kilkal,+ e pwurala oh nda: “Mie mahsen rir ehu ong komwi, Maing nanmwarki.” Nanmwarkio eri nda: “Meleileidi!” Nah sounpapah ko koaros eri kohkohsang reh. 20 Ehud eri kohla reh ni eh kelehpw mwomwohd nan eh pere lemwulemwur pohn imweo. Ehud ahpw ndaiong: “Mie mahsen sang rehn Koht ong komwi.” E ahpw uhda sang nan mwoaleo.* 21 Ehud eri alehki kedlahso peh palimeing sang ni tepin denge palimaun oh doakoahki kapehden nanmwarkio. 22 Kedlahso pwon iangahki mangileo pwarolong nan kapehdeo, oh wih ko kidimpene kedlahso, pwe e sohte usasang kedlahso ni kapehdeo, oh pwise ahpw pwedieisang. 23 Ehud ahpw kohieila likio, ritingedi wenihmw kan en perehn pohn ihmwo oh loakehdi. 24 Mwurin eh kohkohla, ladu ko ahpw pwurodo oh kilangada me wenihmw kan en perehn pohn ihmwo loakdi. Irail eri nda: “E wie kaikainen nan pere lemwulemwur loaleo.” 25 Irail eri awiawih oh pwunodkihda, ahpw ni ar kilang me e sohte ritingada wenihmw kan en perehn pohn ihmwo, re ale kiho oh ritingada wenihmw ko oh kilangada arail kauno eh pwupwudiong nan tahto melahr!
26 Ni arail wie pwapwand, Ehud ahpw tangasang mwo, oh e keidla ni sansal me perperda ko*+ oh tangalahng Seirah. 27 Ni eh lel mwo, e peuk mehn pepeuko*+ nan wasa nahnahn Epraim;+ mehn Israel kan iang ih kohdihdo sang wasa nahnahn kan, oh ih me tieng. 28 Ih eri ndaiong irail: “Kumwail idawehniehdo, pwehki Siohwa ketikihong amwail imwintihti, mehn Mohap kan nan pehmwail kan.” Irail eri idawehnla ih oh kalowehdi wasahn kotehla Sordan kan pwehn irehdi mehn Mohap kan, oh re sohte mweidohng emen en kotehla. 29 Ahnsowo re kemehla mehn Mohap mpen meh 10,000,+ koaros ohl kehlail oh kommwad kei; sohte emen pitila.+ 30 Rahno mehn Mohap lohdi pahn manaman en Israel; sahpwo ahpw meleileidi* erein sounpar 80.+
31 Mwurin Ehud iei Sahmkar+ nein Anad, me kemehkihla mehn Pilisdia+ 600 tuhke keng pwoat;*+ e pil doarehla Israel.
4 Ahpw mwurin Ehud eh mehla, mehn Israel kan pwurehng wia dahme suwed mwohn silangin Siohwa.+ 2 Siohwa eri ketin netikinirailla nan pehn Sapin nanmwarkien Kenan,+ me kin kaunda sang Eisor. Kaunen nah karis en sounpei iei Sisera, me kin kousoan nan Arosed.*+ 3 Mehn Israel kan ahpw likweriong Siohwa,+ pwehki Sapin* waraneki kurumahn mahwen 900 me mete kin uhsang ie,*+ oh e kin kaloke mehn Israel kan+ erein sounpar 20.
4 Eri Depora, lih soukohp men,+ ahn Lapidod pwoudo, kin kopwung Israel ahnsowo. 5 E kin epwehnki mwomwohd pahn en Depora eh tuhke pahm* me mi nanpwungen Rama+ oh Pedel+ nan wasa nahnahn Epraim; mehn Israel kan kin kohdahla reh pwe ren ale kopwung. 6 E ileklahng Parak+ nein Apinoham, sang Kedes-napdali+ oh ndaiong ih: “Siohwa, Koht en Israel sou ketikihda kehkehlik? ‘Kohwei oh karis kohla ni* Nahna Tapor, oh kahrehda ohlen Napdali oh Sepulon 10,000 ren iang uhk. 7 I pahn wadohng uhk Sisera, kaunen nein Sapin karis en sounpeio, iangahki were kurumahn mahwen kan oh nah pwihnen sounpei kan ni piletik en Kison,+ oh I pahn kihwei ih nan pehmwen.’”+
8 Parak eri ndaiong ih: “Ma ke iang ie kohla, I pahn kohla, ahpw ma ke sohte iang ie kohla, I sohte pahn kohla.” 9 E ahpw nda: “I uhdahn pahn iang uhk kohla. Ahpw mahwen me ke pahn wia sohte pahn wadohng uhk lingan, pwe Siohwa pahn ketikihong Sisera nan pehn lih emen.”+ Depora eri uhda oh iang Parak kohla Kedes.+ 10 Parak ekerpene Sepulon oh Napdali+ nan Kedes oh ohl 10,000 idawehnla ih. Depora pil iang ih kohla.
11 Iper mehn Ken ahpw tohrohrala sang mehn Ken kan,+ kadaudok en Opap kan, semen en Moses eh pwoudo,+ oh e kauwada imwe impwal limwahn tuhke laud nan Saanannim, me mi Kedes.
12 Irail pakairkihong Sisera me Parak nein Apinoham kohdalahngehr Nahna Tapor.+ 13 Sisera mwadangete kapokonepene were kurumahn mahwen kan koaros—kuruma 900 me mete kin uhsang ie*—oh pwihnen sounpei koaros me iangih sang Arosed pwe ren kohla ni piletik en Kison.+ 14 Depora eri ndaiong Parak: “Uhda, pwe iei rahnwet me Siohwa pahn ketikihong Sisera nan pehmwen. Ia duwe, Siohwa sou pahn ketieila mwohmw?” Oh Parak kohdihdo sang Nahna Tapor iangahki ohl 10,000 me idawehn ih. 15 Siohwa eri ketin kapingada Sisera oh were kurumahn mahwen kan koaros oh karis en sounpei kan koaros+ mwohn Parak. Sisera eri doudi sang were kurumao oh tangdoaui. 16 Parak pwakih kurumahn mahwen ko oh karis en sounpei ko lao lel Arosed. Eri nein Sisera karis en sounpei kan koaros mehkihla kedlahs; sohte douluhl emen me luhwehdi.+
17 Ahpw Sisera tangala ni impwal en Sael,+ me pwoudiki Iper+ mehn Ken, pwehki mie popohl nanpwungen Sapin+ nanmwarkien Eisor oh peneinei en Iper mehn Ken. 18 Sael eri pedoila pwe en tuhwong Sisera oh ndaiong ih: “Maing ei kaun, komw ketilong, komw ketilong wasaht. Komw dehr masak.” Ih eri pedolong nan impwalo, oh liho pwainkihdi ih pilangkes ehu. 19 Ih eri ndaiong liho: “Kihdo mahs ekis nimei pihlen, pwe I men nimpil.” Liho eri lapwahda ehden miliko* oh kihong ih milik,+ mwurin mwo liho ahpw pwurehng pwaindi ih. 20 E ndaiong liho: “Kesihnenda ni wasahn pedolong en impwalen, oh ma mehmen kohdo oh idek rehmw, ‘Mie ohl emen wasaht?’ ndaiong, ‘Sohte!’”
21 Sael en Iper eh pwoudo ahpw ale metehn katenge impwal ehu oh ama ehu. Eri ni Sisera eh pwangadahr oh meirkelikla, e waila reh oh pasurdiong meteo pohn apali moangeo lao e pwar oh leldihla nanpwel, ih eri mehla.+
22 Parak kohla wasao raparapahki Sisera, Sael ahpw pedoila pwe en tuhwong ih oh ndaiong: “Kohdo oh I pahn kasalehiong uhk ohl me ke raparapahkien.” Ih eri iang ih pedolong oh kilangada Sisera eh wonohn mehkilahr metehn katenge impwalo me pwar apali moangeo.
23 Eri ni rahno, Koht ketin kahrehiong Sapin nanmwarkien Kenan en lohdi pahn mehn Israel kan.+ 24 Pehn mehn Israel kan ahpw kin kekehlailla ni ar kin uhwong Sapin nanmwarkien Kenan,+ lao re kamwomwala Sapin nanmwarkien Kenan.+
5 Rahno Depora+ oh Parak+ nein Apinoham koulki koul pwoatet:+
2 “Pwehki sounpei kan nan Israel me sohte kihpene pitenmoangarail,*
Pwehki aramas akan me pein toukihda irail,+
Kapinga Siohwa!
3 Kumwail nanmwarki kan, kumwail rong! Kumwail kaun akan, kumwail rong kanahieng!
I pahn kouliong Siohwa.
I pahn koulki koulen kaping kan* ong Siohwa,+ Koht en Israel.+
4 Siohwa, ni omwi ketisang Seir,+
Ni omwi ketin karis sang sapwen Edom,
Sampah rerada, oh nanleng kamwerehdi pihl,
Depwek kan kamwerehdi pihl.
5 Nahna kan peipeseng* mwohn silangin Siohwa,+
Sainai pil peipeseng mwohn silangin Siohwa,+ Koht en Israel.+
6 Ni mwehin Sahmkar+ nein Anad,
Ni mwehin Sael,+ ahl akan tehnla;
Sounseiloak kan kin keid nan kisin ahl akan.
7 Tohn kisin kahnimw en Israel kan sohla mie;
Re sohla mie lao ngehi, Depora+ pwarada,
Lao I pwarada nin duwen nohno men nan Israel.+
Mehn sansar de pil ketieu solahr kak dierek,
Rehn ohl 40,000 nan Israel.
9 Ei mohngiong kin ieiang kaunen sounpei kan en Israel,+
Me toukihda pein irail oh iangada aramas ako.+
Kapinga Siohwa!
10 Kumwail me dake dongki poh pwehl kan,
Kumwail me mwohd pohn karped kaselel kan,
Oh kumwail me keid nanial,
Kumwail medemedewe!
11 Ngilen sounidipil kan peipeido sang ni wasahn idipil kan;
Re kin koasoia duwen wiewia pwung kan en Siohwa wasao,
Wiewia pwung kan en sapwellime tohn kisin kahnimw en Israel kan.
Sapwellimen Siohwa aramas akan ahpw pahn kohdihla ni ewen kehl kan.
12 Pwourda, pwourda, Depora!+
Pwourda, pwourda, koulki apwoat koulen!+
Uhda, Parak!+ Kahluwawei noumw me selidi kan, kowe nein Apinoham!
13 Irail me luhluhwe ahpw kohdihdo rehn me lapalap akan;
Sapwellimen Siohwa aramas akan kohdihdo rehi en peiong me kehlail kan.
14 Irail kohsang Epraim, irail me mi nan wahwo;*
Pensamin, re kin ideidawehn uhk, re kin ieiang noumw aramas akan.
Kaunen sounpei kan kohdihdo sang Makir,+
Oh irail me kin wa sokon en me kin kihpene aramas akan* kohdihdo sang Sepulon.
15 Kaun akan en Isakar ieiang Depora,
Duwehte Isakar, Parak+ pil iang.
E kohdihla nan wasa patapat en wahwo.*+
Keseu lap en mohngiong wiawi nanpwungen keinek kan en Reupen.
16 Dahme ke mwohdki nanpwungen mehn wisik riau kan,
Oh rongorong ar kesekesengki nair mehn pepeuk ong pelinmen kan?+
Keseu lap en mohngiong wiawihong keinek kan en Reupen.
Aser mwomwohd sohte mwekid ni oaroahro,
Oh e mihmihte limwahn eh wasa kan me sohp kin peidi ie.+
18 Sepulon iei aramas akan me mweidohng ar mour nan keper lao re mehla;
19 Nanmwarki kan kohdo, re mahwen;
Nanmwarkien Kenan kan ahpw mahwen+
Nan Taanak, ni piletik en Mekiddo.+
Re sohte kihsang silper lohdi kan.+
20 Sang nanleng usu kan mahwen;
Sang nan arail elen tangatang re mahweniong Sisera.
I tiakpeseng me kehlail kan.
22 Nehn oahs akan ahpw kumwukumwusek
Ni nah oahs en mahwen kan ar tangatang kohwei.+
23 Tohnleng en Siohwa nda, ‘keriahla Meros,
Ei, keriahla towe kan,
Pwe irail sohte kohdo sewese Siohwa,
En iang me kehlail kan sewese Siohwa.’
24 Sael+ iei lih me keieu pai
En Iper mehn Ken eh pwoud;+
Ih me keieu pai nanpwungen lih akan me kin kousoan nan impwal kan.
25 Sisera peki pihl; liho kihong ih milik.
E kihong ih milik me ten nan lapalahn pwohl kaselel ehu.+
26 Peh koledi metehn katenge impwalo,
Peh palimaun koledi ama toutou ehu.
Oh e pasuredi Sisera, e kamwutepene moange,
Oh e pwalang oh doakoah moangeo pwar apali.+
27 Sisera raukala nanpwungen nehn liho; e pwupwudi oh wonohnte;
E raukala oh pwupwudi nanpwungen neh ko;
Wasa me e raukala ieo, ih wasa me e pwupwudi oh mehla.
28 Lih emen kilikilengla sang ni wenihmwtoko,
Inen Sisera kilikilengiei sang ni perehpen wenihmwtoko,
‘Dahme were kurumao pwand en kohkihdo?
Dahme I sohte kak rongki ngilen were oahs ko?’+
29 Me keieu erpit nanpwungen nah lih lapalap akan pahn sapeng ih;
Ei, e pil pahn pwurehng ndaiong pein ih,
30 ‘Re uhdahn pahn nenehk dipwisou lohdi kan me re diar,
Serepein men,* serepein riemen,* ong sounpei koaros,
Likou mweimwei lohdi ong Sisera, likou mweimwei lohdi,
Likou deiad ehu, likou mweimwei, likou deiad riau
Ong tepinweren sounkul kan.’
31 Maing Siohwa, sapwellimomwi imwintihti kan koaros en sohrala,+
Ahpw irail me poakohng komwi en rasehng dakadahn ketipin nan eh lingan.”
Oh sahpwo meleileidi* erein sounpar 40.+
6 Ahpw mehn Israel kan pil pwurehng wia dahme suwed mwohn silangin Siohwa,+ Siohwa eri ketikihong irail nan pehn mehn Midian erein sounpar isuh.+ 2 Pehn mehn Midian kan kehlailsang mehn Israel.+ Pwehki mehn Midian kan, mehn Israel kan wiadahr arail wasahn ruk* pohn nahna kan, nan pwoaren paip akan, oh nan wasa kan me apwal en kohla ie.+ 3 Ahnsou me mehn Israel kin kamwarak werentuhke, mehn Midian oh Amalek+ oh aramas akan en Palimese+ kin mahweniong irail. 4 Re kin kauwada imwarail impwal pwe ren mahweniong Israel oh kauwehla wahnsahpw akan lellahng Kasa, oh sohte mehkot kin luwehdi pwe mehn Israel kan en tungoale oh pil sohte sihpw de kouwol de dongki.+ 5 Pwe re kohdo wa neirail pelinmen kan oh imwarail impwal kan me inenen tohto rasehng loukust kan,+ oh sohte me kak wadekada uwen tohtohn irail oh neirail kamel kan,+ oh re kin kohdo nan sahpwo pwe ren kauwehla. 6 Eri Israel uhdahn luwetala pwehki Midian; oh mehn Israel kan likweriong Siohwa peki sawas.+
7 Ni mehn Israel kan ar likweriong Siohwa peki sawas pwehki mehn Midian,+ 8 Siohwa ketin poaronedohng mehn Israel ko soukohp men me ndaiong irail: “Iet me Siohwa, Koht en Israel ketin mahsanih, ‘I waikumwaildo sang Isip, wasa me kumwail wia lidu ie.*+ 9 I ahpw kapitkumwailla sang nan pehn mehn Isip oh amwail sounkalokolok kan koaros oh kasareirailsang mwohmwail oh kihong kumwail sapwarail ko.+ 10 Oh I ndaiong kumwail: “Ngehi Siohwa amwail Koht.+ Kumwail dehr masak koht en mehn Amor kan me sapweniki sahpw me kumwail kin kousoan ie.”+ Kumwail ahpw sohte kin peikiong ie.’”*+
11 Mwuhr sapwellimen Siohwa tohnleng men ahpw kohdo+ oh mwohndi pahn tuhke laud pwoat me mi nan Opra, me ahn Sohas mehn Apieser.+ Nah pwutak Kidion+ wie poakpoakih wihd nan wasahn tiak kreip pwe en ekihsang mehn Midian. 12 Sapwellimen Siohwa tohnlengo ahpw pwarohng ih oh nda: “Siohwa kin ketin ieiang uhk,+ kowe sounpei kehlail men.” 13 Kidion ahpw ndaiong ih: “Maing ei kaun, komw kupwureiehla, ma Siohwa kin ketin ieiang kiht, a dahme kahrehda soahng pwukat koaros lelohng kiht?+ Ia sapwellime wiewia kapwuriamwei kan me at pahpa ko padahkihong kiht,+ nda, ‘Siohwa sou ketikihsang kiht nan Isip?’+ Met Siohwa ketin keseikitalahr+ oh ketikihongkitehr nan pehn mehn Midian.” 14 Siohwa ketin sohpeiong ih oh mahsanih: “Kohkihwei kehl me ke ahneki, oh ke pahn doarehla Israel sang nan pehn mehn Midian.+ Ia duwe, kaidehn ngehi me kadaruhkewei?” 15 Kidion sapeng patohwanohng ih: “Maing Siohwa, komw kupwureiehla. Ia duwen ei kak doarehla Israel? Komw mahsanih! Ei keinek* me keieu tikitik nan Manase, oh ngehi me keieu sohte wadei nan imwen ei pahpao.” 16 Ahpw Siohwa ketin mahsanihong ih: “Pwehki ei pahn ieiang uhk,+ ke pahn kalowehdi mehn Midian kan rasehng aramas tehmen.”
17 E ahpw patohwanohng ih: “Ma komw ketin kupwure ie met, a komw ketin kasalehiong ie kilel ehu me pahn kasalehda me komwi me ketin mahmahseniong ie. 18 Komw kupwurkalahngan oh dehr ketiweisang wasaht lao I patohwan pwurodo iangahki ei kisakis oh patohwandiong mwohmwi.”+ E ahpw ketin mahsanih: “I pahn mihmihte met lao ke pwurodo.” 19 Kidion ahpw kohlongala oh kaunopada kuht pwulopwul men oh wiahkihda pilawa me sohte doal ihs ihpah* en pilawa ehu.+ Ih eri kihong uduko nan kopwowo oh pileo nan einpwoat ehu; e ahpw patohwanlahng reh oh patohwandiong mepwukat pahn tuhke laudo.
20 Tohnleng en Koht mehlelo ahpw ndaiong ih: “Ale uduken oh pilawa me sohte doal ihsen oh kihdiong pohn takai lauden, oh wudekihdi pilen uduken.” Kidion eri kapwaiada. 21 Sapwellimen Siohwa tohnlengo eri kapahla imwin sokon me mi nan peho oh sairki uduko oh pilawa me sohte doal ihso, oh kisiniei ahpw okada sang ni takaio oh isikala uduko oh pilawa me sohte doal ihso.+ Sapwellimen Siohwa tohnlengo ahpw sohrasang mwohn mese. 22 Kidion eri esehda me iei sapwellimen Siohwa tohnleng men mwo.+
Ni ahnsowohte Kidion ahpw patohwan: “Meid suwediong ie, maing Kaun Wasa Lapalahpie Siohwa, pwe I patohwan kilangehr tohnleng en Siohwa ni at kilengpene!”+ 23 Ahpw Siohwa ketin mahsanihong ih: “Popohl en ieiang uhk. Ke dehr masak;+ ke sohte pahn mehla.” 24 Kidion eri kauwadahng Siohwa pei sarawi ehu wasao, oh e adaneki Siohwa-salom*+ leledo rahnwet. E mihmihte nan Opra en mehn Apieser kan.
25 Nipwongo Siohwa ketin mahsanihong ih: “Ale nein omw pahpao koupwul wolo, keriemen en koupwul wol me sounpar isuh, oh karangkehdi en omw pahpao pei sarawi en Paalo, oh pelehdihsang tuhke sarawi* me mihmi limwah.+ 26 Mwurin omw kauwadahng Siohwa omw Koht pei sarawi ehu me wiawihkihda koasoakoasoak en takai pohn kadoken wasahn ruk kehlail wet, ale keriemen en koupwul wolo oh meirongkihla nin duwen meirong isihs pohn tuwi kan sang tuhke sarawi* me ke pelehdio.” 27 Kidion eri ale ohl ehk sang eh ladu ko oh wiahda duwehte me Siohwa ketin mahsanihong ih. Ahpw e sohte wia met ni rahn, pwehki e uhdahn masak tohnimwen eh pahpao oh tohnkahnimwo, kahrehda e wia met nipwong.
28 Ni tohnkahnimwo ar sangkenei pirida mandahn rahno, re diarada me pei sarawi en Paalo rengkdier oh tuhke sarawi* me mi limwah paldier oh keriemen en koupwul wolo meirongalahr pohn pei sarawi me kokoudahro. 29 Re ahpw peidekpene nanpwungarail, nda: “Ihs me wia met?” Mwurin ar rapahki, re ahpw nda: “Kidion nein Sohas me wiahda met.” 30 Tohn kahnimwo eri ndaiong Sohas: “Wahieido noumw pwutaken pwe en mehla, pwehki e karangkehdi pei sarawi en Paal oh pelehdi tuhke sarawi* me mi limwah.” 31 Sohas+ ahpw ndaiong irail koaros me kapikapil ih: “Kumwail anahne uhki Paal? Kumwail anahne doarehla ih? Mehmen me uhki ih uhdahn pahn kamakamala nimenseng wet.+ Ma ih koht emen, en doare pein ih,+ pwehki aramas emen me karangkehdi eh pei sarawio.” 32 Oh ni rahno e ekerki Kidion Seruppaal,* oh nda: “Paal en doare pein ih, pwe mie me karangkedier eh pei sarawio.”
33 Koaros mehn Midian+ oh Amalek+ oh aramas akan en Palimese ahpw patpene;+ oh re kotehla pillapo kolahng* nan Wahun* Sesreel oh kauwada imwarail impwal kan. 34 Sapwellimen Siohwa ngehn sarawi* ahpw kohdiong pohn* Kidion,+ ih eri peuk mehn pepeuko,*+ oh mehn Apieser kan+ ahpw kohdo reh pwe ren utung. 35 E kadarpeseng meninkeder kei nan Manase pwon oh re pil kohdo reh pwe ren utung. E pil kadarpeseng meninkeder kei nan Aser, Sepulon oh Napdali, oh re kohdo pwe ren tuhwong.
36 Kidion ahpw patohwanohng Koht mehlelo: “Ma komw pahn ketin doadoahngkin ie pwe en doarehla Israel, duwehte omwi ketin inoukidahr,+ 37 eri iet I pahn patohwandiong wunen sihpw kiset nan wasahn kihsang kilin krein.* Ma pahn mie pwoaik pohn wunen sihpw kiset, oh nan pwehlo pwon madekeng, eri I pahn patohwan ese me komw pahn ketin doadoahngkin ie pwe en doarehla Israel, duwehte omwi ketin inoukidahr.” 38 Eri, ih met me wiawi. Ni eh sangkenei pirida mandahn rahno oh wengid wunen sihpwo, e ahpw wengidasang pwoaik me itarohng audehkihda pihl lapalahn pwohl ehu. 39 Ahpw, Kidion patohwanohng Koht mehlelo: “Komw dehr ketin engiengda pahi, ahpw komw ketin mweidohng ie I en pwurehng peki. Komw ketin mweidohng ie mahs I en pwurehng doadoahngki wunen sihpw kiset pwe I en song ma komw pahn ketin ieiang ie. Komw kupwurkalahngan oh ketin mweidohng wunen sihpw kiset kelehpw en madekeng, a pwoaik en mihla wasa koaros pohn pwehlo.” 40 Eri, ih met me Koht ketin wiahda nipwongo; wunen sihpwohte me madekeng, a pwoaik mihla wasa koaros pohn pwehlo.
7 Seruppaal, me iei Kidion,+ oh aramas koaros me iang ih ahpw sangkenei pirida oh kauwada imwarail impwal ni Utuhnpihl en Eirod, a kahnimpwal en Midian mi ni paliepeng en kahnimpwal en Kidion, ni dohlen More nan wasa patapat en wahwo.* 2 Siohwa eri ketin mahsanihong Kidion: “Aramas akan me iang uhk me nohn tohto pwe I en kihong Midian nan pehrail.+ Ma irail me tohto, a Israel kakete suweikihong ie oh nda: ‘Pein pehi kat me doareiehla.’+ 3 Eri, pakairkihda mahs mwohn aramas ako: ‘Mehmen me masepwehkada oh rerrer, a en pwurala ni imweo.’”+ Kidion eri song irail. Met imwikihla aramas 22,000 pwurala ni imwarail ko, oh meh 10,000 me mihmihte.
4 Siohwa pil ketin mahsanihong Kidion: “Aramas akan me nohn tohto. Kahreiraildilahng ni pihlo pwe I en wiahda pilipil ong uhk wasao. Ni ei pahn ndaiong uhk, ‘Memenet pahn iang uhk,’ a e pahn iang uhk, ahpw ni ei pahn ndaiong uhk, ‘Memenet sohte pahn iang uhk,’ a e sohte pahn iang.” 5 Ih eri kahrehdihla aramas ako ni pihlo.
Siohwa ahpw ketin mahsanihong Kidion: “Katohrehla irail kan koaros me kin nimpil duwehte kidi ar kin nimpil, sang irail kan me kin kelepwikihdi oh nimpil.” 6 Uwen tohtohn irail me kin nimpil sang nan pehrail iei ohl 300. Meteiko kin kelepwikihdi oh nimpil.
7 Siohwa eri ketin mahsanihong Kidion: “I pahn doarekinuhkala ohl 300 me kin nimpil sang nan pehrail, oh I pahn kihong Midian nan pehmwen.+ Ahpw meteikan koaros en pwurala ni imwarail ko.” 8 Eri, mwurin arail alehsangehr rehn aramas ako mwenge oh mehn pepeuk ko,* e ahpw kadarala ohlen Israel teiko koaros ni imwarail ko, oh ihte ohl 300 ko me mihmi reh. Kahnimpwal en Midian mi pahnangin eh kahnimpwalo nan wasa patapat en wahwo.+
9 Nipwongo, Siohwa ketin mahsanihong ih: “Kaunopada oh mahweniong kahnimpwalo, pwe I kihongehr nan pehmwen.+ 10 Ahpw ma ke masak mahweniong, a kohdihla ni kahnimpwalo iangahki omw sounpapah Pura. 11 Rong dahme re pahn nda, a mwuri ke ahpw pahn ahneki eimah* en mahweniong kahnimpwalo.” Ih oh eh sounpapah Pura eri kohdihla ni keilen kahnimpwal en sounpei ko.
12 Eri mehn Midian oh Amalek oh aramas akan en Palimese koaros+ kadirehla nan wasa patapat en wahwo rasehng pelin loukust ehu, oh neirail kamel kan sohte kak wadawadedi uwen ar tohto,+ re tohto rasehng pihken oaroahr kan. 13 Kidion eri lella wasao, oh mie ohl emen me koasoakoasoiaiong iengeo ouraman ieu, oh e nda: “Iet ei ouramano. Mie lopwon en pilawa parli pwonopwon ehu me tapwurodohng nan kahnimpwal en Midian. E lel impwal ehu oh uwen uk en eh loiong, e kesepwekehdi.+ Ei, e wekidada impwalo, oh impwalo patapatpeseng nanpwelo.” 14 Iengeo ahpw nda: “Nein Kidion kedlahsohte met,+ nein Sohas, ohlen Israelo. Koht ketikihongehr Midian oh kahnimpwalet pwon nan peh.”+
15 Ni ahnsowohte me Kidion rongada eh koasoiahda ouramano oh wehwepe,+ e ahpw poaridi pwe en kaudok. Mwurin mwo e pwurala ni kahnimpwal en Israel oh nda: “Kumwail uhda, pwe Siohwa ketikihongehr kahnimpwal en Midian nan pehmwail.” 16 E ahpw katohrepeseng ohl 300 ko ni pwihn siluh oh kihong irail koaros mehn pepeuk kan+ oh sah laud kan me mehnser mi loale. 17 E ahpw ndaiong irail: “Kumwail kilang ie oh alasang dahme I pahn wia. Ni ei pahn lella ni keilen kahnimpwalo, kumwail pahn wia duwehte me I pahn wia. 18 Ni ahnsou me ngehi oh koaros me iang ie pahn peuk mehn pepeuk kan, kumwail pil pahn anahne peuk mehn pepeuk ko sang pali koaros en kahnimpwalo oh weriwerki, ‘Ong Siohwa oh ong Kidion!’”
19 Kidion oh ohl 100 me iang iho ahpw kohla ni keilen kahnimpwalo ni tepidahn keriaun awahn silasil en nipwong,* mwurinte sounsilasil kan ar kawiliali. Re peuk mehn pepeuk ko+ oh pwalangpeseng sah laud me mi nan pehrail ko.+ 20 Pwihn siluhwo eri peuk mehn pepeuk ko oh pwalapwalang sah laud ko. Re kolokol mehnser ko nan pehrail palimeing oh peuk mehn pepeuk ko nan pehrail palimaun oh re weriwer nda: “Kedlahs en Siohwa oh Kidion!” 21 Ahnsowo emenemen ohl ako kesikesihnen nan eh wasa oh irail kapilpene kahnimpwalo, oh karis en sounpeio pwon ahpw tangdoaui, wie weriwer ni arail tangpeseng.+ 22 Meh 300 ko usehlahte pepeuk mehn pepeuk ko, Siohwa ahpw ketin kahrehiong irail koaros nan kahnimpwalo pwon en peipene nanpwungarail;+ oh karis en sounpeio eri tangdoaui kohla lel Ped-sida, lella Serera, kohla lel ni irepen Apel-mehola+ me karanih Tappad.
23 Oh ohlen Israel ko ahpw likwerpene sang Napdali, Aser oh Manase pwon,+ re ahpw pwakih Midian. 24 Kidion kadarpeseng meninkeder kei nan wasa nahnahn Epraim pwon, oh nda: “Kohdihla peiong Midian, oh kalowehdi wasahn kote pihl akan lellahng Pedpara oh Sordan.” Ohlen Epraim koaros eri pokonpene, oh re kalowehdi wasahn kote pihl akan lellahng Pedpara oh Sordan. 25 Irail pil kalowehdi kaunen Midian riemeno, Orehp oh Seep; re kemehla Orehp pohn paip en Orehp,+ a re kemehla Seep ni wasahn tiak kreip en Seep. Re usehlahte pwakipwakih Midian+ oh re wadohng moangen Orehp oh Seep rehn Kidion nan sapwen Sordan.
8 Ohlen Epraim kan ahpw ndaiong Kidion: “Dahme ke wiahkihong kiht met? Dahme kahrehda ke sohte ekerkin kiht ni omw kohla mahweniong Midian?”+ Irail ahpw akamai kehlail ong ih.+ 2 Ahpw Kidion ndaiong irail: “Dahme I wiadahr pahrekiong dahme kumwail wiadahr? Rik luhwen kreip en Epraim+ sou mwahusang dondol kreip en Apieser?+ 3 Koht ketikihong nan pehmwail kaunen Midian ko Orehp oh Seep,+ oh dahme I wiadahr pahrekiong dahme kumwail wiadahr?” Ni eh koasoi ni ahl wet, re ahpw meleileidi.
4 Kidion ahpw leledo ni Sordan oh kotehla. Ih oh ohl 300 me iangiho pwangada, ahpw re pwakipwakihete ar imwintihti ko. 5 Ih eri ndaiong ohlen Sukot kan: “Kumwail menlau kihong aramas akan me ieiang ie lopwon en pilawa, pwe re pwangadahr oh I pwakipwakih Sepa oh Salmuna, nanmwarkien Midian kan.” 6 A kaunen Sukot ko ahpw nda: “Ia duwe, pehn Sepa oh Salmuna miher nan pehmwen pwe sen kihong noumw karis en sounpei kan pilawa?” 7 Kidion ahpw nda: “Pwehki amwail nda men, ni Siohwa eh pahn ketikihong Sepa oh Salmuna nan pehi, I pahn wokihki kumwail dihpw tekatek en nan sapwtehn.”+ 8 Oh e kohdahla Penuel sang wasao oh wia soangen pekipekohte, ahpw ohlen Penuel ko pil kihong ih soangen pasapengohte me ohlen Sukot ko wia. 9 Ih eri pil ndaiong ohlen Penuel ko: “Ni ei pahn pwurodo ni popohl, I pahn karangkehdi imwen doulik wet.”+
10 Eri Sepa oh Salmuna mihmi Karkor iangahki neira karis en sounpei ko, mpen ohl 15,000. Irail pwukat iei koaros me luwehdi sang karis en sounpei en aramas akan en Palimese pwon,+ pwe ohl 120,000 me kin doadoahngki kedlahs pwupwudier. 11 Kidion wenlahte nan ahl me irail kan me kin kousoan nan impwal kan kin doadoahngki oh lella palimesehn Nopa oh Sokpea,+ e ahpw mahweniong kahnimpwalo ni ar sohte onopada. 12 Ni nanmwarkien Midian riemeno Sepa oh Salmuna ara tang, e pwakihirahla oh kolirahdi, e ahpw kamasepwehkihada kahnimpwalo pwon.
13 Kidion nein Sohas eri pwurasang mahwen, keid nan ahl me kohdahla Ihres. 14 Ni eh kohkohdahla, e parokedi mwahnakapw men sang Sukot oh kapeidakih. Mwahnakapwo eri ntingihedi eden kaun oh ohl mah 77 en Sukot. 15 E ahpw kohla rehn ohlen Sukot kan oh nda: “Iet Sepa oh Salmuna me kumwail kin kapailokehkin ie, nda, ‘Ia duwe, pehn Sepa oh Salmuna miher nan pehmwen pwe sen kihong noumw ohl akan me pwangadahr pilawa?’”+ 16 E ahpw ale ohl mah kan nan kahnimwo oh kalokehki ohlen Sukot kan dihpw tekatek kan en nan sapwtehn.+ 17 Oh e karangkehdi imwen doulik en Penuel+ oh kemehla ohlen kahnimwo.
18 Kidion eri idek rehn Sepa oh Salmuna: “Ia mwomwen ohl akan me kumwa kemehla nan Tapor?” Ira ahpw nda: “Irail duweiuk, emenemen irail duwehte mwomwen nein nanmwarki pwutak.” 19 E ahpw nda: “Riei irail, nein ei nohno. Nin duwen Siohwa eh ketin ieias, ma kumwa mweidohng ren momourte, I sohte pahn kemeikumwahla.” 20 E ahpw ndaiong nah mesenih Seder: “Uhda oh kemeirahla.” Ahpw mwahnakapwo sohte usada nah kedlahso; e masepwehk, pwehki e pwulopwulte. 21 Sepa oh Salmuna eri nda: “Pein kowe uhda oh kemeikitala, pwe ohl emen kin sansalkihda eh kehlail.” Kidion eri uhda oh kemehla Sepa oh Salmuna+ oh kihsang mehn kapwat ko me mwomwen maram pwul ni tepinweren neira kamel ko.
22 Mwuhr ohlen Israel kan ahpw ndaiong Kidion: “Kaunkitada, kowe, noumw pwutak oh pil nein noumw pwutak, pwe ke doareikitasang nan pehn mehn Midian.”+ 23 Kidion ahpw ndaiong irail: “I sohte pahn kaunkumwailda, pil nei pwutako sohte pahn kaunkumwailda. Siohwa me pahn ketin kakaun kumwail.”+ 24 Kidion doulahte nda: “Mweidohng I en wia pekipek ehu ong kumwail: emenemen kumwail en kihong ie ehu tiati en tumwe sang eh dipwisou lohdi kan.” (Imwintihti ko kin ahneki tiati kohl en tumwe, pwehki irail mehn Ismael.)+ 25 Re sapeng nda: “Se pahn uhdahn kihwei.” Irail eri kihpeseng likou reirei ehu oh emenemen ohl ako kesehdi powe tiati en tumwe sang nan eh dipwisou lohdi kan. 26 Uwen toutou en tiati kohl en tumwe ko me e peki toutouki kohl sekel* 1,700, likin mehn kapwat ko me mwomwen maram pwul, mwaramwar sein kan, oh likou wunen sihpw ntahnmwel* me nanmwarkien Midian kan kin likawih, oh pil mwaramwar kan sang kamel ko.+
27 Kidion wiahkihda ihpod ehu+ sang kohl ko oh kidahng nan eh kahnimw Opra;+ oh mehn Israel koaros eri tepida kaudokiong met nin duwen dikedik ehu* wasao,+ oh met wiahla lidip ehu ong Kidion oh tohnimweo.+
28 Midian+ eri lohdi pahn mehn Israel ko, oh re sohte pwurehng uhwong irail;* oh sahpwo meleileidi* erein sounpar 40 ni mwehin Kidion.+
29 Eri Seruppaal+ nein Sohas pwurala ni imweo oh mihmi mwo.
30 Kidion nainekihda pwutak 70,* pwehki eh pwoudikihda lih tohto. 31 Eh pekehi nan Sekemo pil naitikihada nah pwutak emen, oh e kihong ede Apimelek.+ 32 Oh Kidion nein Sohas mehla mwurin eh momour werei oh seridi nan sousoun seme Sohas, nan Opra en mehn Apieser kan.+
33 Ni ahnsowohte me Kidion mehla, mehn Israel kan pwurehng kaudokiong* Paal,+ oh re pilada Paal-perid nin duwen arail koht.+ 34 Mehn Israel kan sohte kin tamataman Siohwa arail Koht,+ me ketin kapitirailsang nan pehn arail imwintihti kan koaros me kapilirailpene;+ 35 re sohte pil kasalehda limpoak loalopwoat ong tohnimwen Seruppaal, me iei Kidion, mendahki soahng mwahu koaros me e wiahiong Israel.+
9 Kedekedeo Apimelek+ nein Seruppaal ahpw kohla Sekem rehn rien eh nohno kau, oh ndaiong irail oh peneinei koaros en eh pahpa kahlapo:* 2 “Menlau idek rehn koaros kaunen* Sekem, ‘Mehnia me pahn mwahu ong kumwail, nein Seruppaal+ pwutak 70 ko koaros en kaunkumwailda de aramas tehmen en kaunkumwailda? Oh kumwail tamataman me ngehi kisehn tihmwail oh udukamwail.’”*
3 Rien eh nohno pwutak ko eri wiliandi ih oh ndaiong kaunen Sekem ko koaros duwen met oh re pwungkipene* ren idawehn Apimelek, pwe re kin nda: “Riatail ih.” 4 Re ahpw kihong ih mwohni silper 70 sang nan imwen kaudok en Paal-perid,+ Apimelek ahpw alehkihda aramas soh katepe oh pohnmwahso kei pwe ren iangala ih. 5 Mwurin mwo, e kohla ni imwen eh pahpao nan Opra+ oh kemehla rie pwutak ko,+ nein Seruppaal, ohl 70, pohn takai ehu. Sodam, nein Seruppaal pwutak me keieu tikitiko kelehpw me mourla pwehki e rukula.
6 Koaros kaunen Sekem oh tohn Ped-milo ahpw pokonpene oh wiakihla Apimelek nanmwarki men+ wasa me karanih tuhke laud pwoat, limwahn uhr me mi nan Sekem.
7 Ni arail pakairkihong Sodam duwen met, e ahpw mwadangete kohla oh kesihnenda pohn kadoken Nahna Kerisim+ oh werkilahng irail, nda: “Rong ie, kumwail kaunen Sekem kan, oh Koht ahpw pahn ketin karonge kumwail.
8 “Mie ahnsou ehu me tuhke kan kohla pwe ren keiehdi nanmwarki men pwe en kaunirailda. Irail eri ndalahng tuhke olipo, ‘Kaunkitada.’+ 9 Ahpw tuhke olipo ndalahng irail, ‘Ia duwe, I pahn kesehkihla ei leh* me re kin doadoahngki pwe en kalinganahda Koht oh aramas akan, pwe I en kohla ipihpirekseli pohn tuhke teikan?’ 10 Tuhke ko eri ndalahng tuhke piko, ‘Kohdo oh kaunkitada.’ 11 Tuhke piko ahpw ndalahng irail, ‘Ia duwe, I pahn kesehkihla ei mem oh kin wa mwahu pwe I en kohla ipihpirekseli pohn tuhke teikan?’ 12 Mwurin mwo tuhke ko ahpw ndalahng tuhkehn kreipo, ‘Kohdo oh kaunkitada.’ 13 Tuhkehn kreipo ahpw sapengkin irail nda, ‘Ia duwe, I pahn kesehkihla ei wain kapw me kin kaperenda Koht oh aramas, pwe I en kohla ipihpirekseli pohn tuhke kan?’ 14 Eri, tuhke teikan koaros ahpw ndalahng tuhke tekateko, ‘Kohdo oh kaunkitada.’+ 15 Tuhke tekateko eri ndalahng tuhke ko, ‘Ma kumwail uhdahn pahn keieiehdi pwe I en wia amwail nanmwarki, kumwail kohdo oh rapahki amwail wasahn ruk pahn ei mwete kan. A ma soh, kisiniei en kohsang tuhke tekateko oh isikala sidar kan en Lepanon.’
16 “Eri amwail tiahk kin mehlel oh waun ni amwail wiahiong Apimelek en nanmwarkihla?+ Ia duwe, kumwail kasalehiong Seruppaal oh tohnimwe soahng mwahu, oh wiahiong ih dahme e warohng? 17 Ni ahnsou me ei pahpao mahwenkin kumwail,+ e kihong eh mour* nan keper pwe en doareikumwailsang nan pehn mehn Midian kan.+ 18 Ahpw rahnwet kumwail uhdahte uhwong tohnimwen ei pahpao oh kemehla nah kan, ohl 70, pohn takai ehu.+ Kumwail ahpw wiahiong Apimelek, nein nah lidu serepeino,+ en wia nanmwarkien kaunen Sekem kan ihte pwehki ih riamwail.” 19 Ei, ma rahnwet amwail tiahk kin mehlel oh waun ong Seruppaal oh tohnimwe, eri kumwail perenkihda Apimelek, oh en pil perenkihda kumwail. 20 A ma soh, kisiniei en kohsang Apimelek oh isikala kaunen Sekem kan oh tohn Ped-milo,+ oh kisiniei en kohsang kaunen Sekem kan oh tohn Ped-milo oh isikala Apimelek.”+
21 Sodam+ ahpw tangdoaui oh tenge Peer oh kin koukousoan wasao pwehki eh masak rieo Apimelek.
22 Apimelek eri kaunda Israel erein sounpar siluh. 23 Koht eri ketin mweidohng nanpwung suwed en kekeirda nanpwungen Apimelek oh kaunen Sekem ko, oh re widingehdi Apimelek. 24 Met wiawi pwe en ikih tiahk lemei me wiawihong nein Seruppaal pwutak 70 ko, oh en kapwukoahki Apimelek ntahrail pwe e kemeirailla+ oh pil kaunen Sekem ko pwe irail sewese ih kemehla rie ko. 25 Kaunen Sekem ko eri koasoanehdi ohl ekei en kin rukurukih sang pohn kadoken nahna kan oh kin pirapa koaros me kin daulih irail nan ahlo. Kedekedeo pakair en met ahpw wiawihong Apimelek.
26 Kaal nein Eped oh rie ko ahpw kohla Sekem+ oh kaunen Sekem ko eri likihala ih. 27 Re kohla nan mwahto oh rikpene kreip sang nan arail mwetin kreip kan, tiakpene oh wiahda kasarawi ehu. Mwurin mwo re ahpw kohla nan imwen kaudok en arail kohto,+ mwenge, nim oh kerikeria Apimelek. 28 Kaal nein Eped ahpw nda: “Ihs Apimelek oh ihs Sekem pwe kitail en papah? Kaidehn ih nein Seruppaal,+ oh kaidehn Sepul wiliepe? Kumwail papah ohlen Amor ko, semen Sekemo! Ahpw ia kahrepen atail pahn papah ih? 29 Ma aramas pwukat pahn mi pahn ei kaunda, a I pahn kihsang Apimelek nan dewe.” Kaal eri ndaiong Apimelek: “Katohtohwehla noumw karis en sounpei oh kohdo mahweniong ie.”
30 Ni Sepul kaunen kahnimwo eh rongada en Kaal nein Eped eh lokaia ko, e ahpw lingeringerda. 31 Ih eri kadarala meninkeder kei rehn Apimelek ni rir* oh nda: “Kilang! Kaal nein Eped oh rie kan mihmi nan Sekem met, oh re kin kangkangoange tohn kahnimwo en uhwong uhk. 32 Eri kowe oh noumw ohl akan kohdahdo nipwong oh awiawih likin kahnimwo. 33 Ni ahnsou me ketipino pahn dakada nimenseng, ke pahn sangkenei pirida oh mahweniong kahnimwo; oh ni ahnsou me ih oh nah ohl ako pahn kodohng mahweniong uhk, ke pahn wia dahme ke kak wia pwe ken kalowehdi ih.”
34 Eri, Apimelek oh aramas koaros me iangih ahpw pwourda nipwongo, oh re awiawih likin Sekem ni pwihn pahieu. 35 Ni ahnsou me Kaal nein Eped kohieila oh kesihnenda ni wasahn pedolong en ewen kelen kahnimwo, Apimelek oh aramas me iangih ko ahpw uhda sang wasa me re rukuruk ie ko. 36 Ni ahnsou me Kaal kilangada aramas ako, e ahpw ndaiong Sepul: “Kilang! Aramas ekei kohkohdihdo sang kadoken nahna kan.” Sepul ahpw ndaiong ih: “Mwetehn nahna ko me ke kilikilang me mwomwen aramas ekei.”
37 Mwuhr Kaal nda: “Kilang! Aramas kohkohdihdo sang nanwerengen sahpwo, oh pil ehu pwihn kohkohdo ni ahl me kohla daulih tuhke laud en Meonenim.” 38 Sepul ahpw sapengki: “Ia omw lokaiahn suwei me nda, ‘Ihs Apimelek pwe kitail en papah?’+ Kaidehn ih aramas pwukat me ke kin mwamwahliki? Kohieila met oh mahweniong irail.”
39 Kaal eri kahluwahla kaunen Sekem ko oh mahweniong Apimelek. 40 Apimelek eri pwakih ih, oh Kaal tangasang ih, oh me tohto kamakamala nan ahlo lellahng ni wasahn pedolong en ewen kelen kahnimwo.
41 Apimelek eri mihmihte Aruma, oh Sepul+ pwakihasang Kaal oh rie pwutak ko nan Sekem. 42 Mandahn rahno, aramas akan kohieila likin kahnimwo, oh Apimelek rongada duwen met. 43 Ih eri ale aramas akan oh wiahkihda pwihn siluh oh rukula likin kahnimwo. Ni eh kilangada aramas ar kohkohieisang nan kahnimwo, e ahpw mahweniong irail oh kemeirailla. 44 Apimelek oh pwihn me iangiho ahpw tangala oh kesihnenda ni wasahn pedolong en ewen kelen kahnimwo ni ahnsou me pwihn riauo pepeiong irail koaros me mi likin kahnimwo, oh re kemeirailla. 45 Apimelek mahweniong kahnimwo rahno pwon oh kalowehdi. E kemehla aramas ako me mi loale, ih eri karangkehdi kahnimwo+ oh kamwerehdiong soahl powe.
46 Ni ahnsou me kaun koaros nan imwen doulik en Sekemo rongada duwen met, re mwadangete kohla wasahn ruk kehlail en imwen* El-perid.+ 47 Ni ahnsowohte me Apimelek rongada me kaun koaros nan imwen doulik en Sekemo pokonpenehr, 48 Apimelek oh ohl koaros me iangih ahpw kohdahla Nahna Sahlmon. Apimelek eri ale sile pwoat oh pelehdi rahntuhke pwoat oh pwekadahng pohn pwopwe oh ndalahng aramas me iangih ko: “Ni amwail kilang dahme I wia, kumwail pil mwadang wiahda soahngohte!” 49 Eri aramas ako koaros pil pelehdi rahntuhke oh idawehnla Apimelek. Re ahpw kihdiong rahntuhke ko ni wasahn ruk kehlailo oh isikada. Aramas koaros nan imwen doulik en Sekemo pil mehla, mpen ohl oh lih 1,000.
50 Apimelek ahpw kohla Depes; e ahpw kapilpene Depes oh kalowehdi. 51 Mie imwen doulik kehlail ehu nanwerengen kahnimwo, oh koaros ohl, lih oh kaun akan en kahnimwo tangala mwo. Re ahpw ritingiraildi oh douda pohn oasen imwen douliko. 52 Apimelek eri kohla imwen douliko oh mahweniong. E kohla ni wasahn pedolong en imwen douliko pwe en isikada. 53 Emen lih ako ahpw kesehdiong takain ngidar pilawa ehu* pohn moangen Apimelek oh kamwutepene.+ 54 E mwadangete eker sounpapah me kin wa nah tehtehn mahwen ko oh ndaiong: “Usada noumw kedlahsen oh kemeiehla, pwe re dehr ndahkin ie, ‘Lih emen me kemehla ih.’” Nah sounpapaho eri usada nah kedlahso oh kemehla.
55 Ni ahnsou me ohlen Israel ko kilangada me Apimelek melahr, irail koaros ahpw pwurala ni imwarail ko. 56 Iei duwen Koht eh ketin dupukohng Apimelek suwed me e wiahiong eh pahpao ni eh kemehla rie pwutak 70.+ 57 Koht pil ketin kahrehiong suwed koaros me ohlen Sekem ko wiadahr en kohdiong pohrail. Eri, keriapen Sodam,+ nein Seruppaal+ ahpw kohdiong pohrail.
10 Mwurin Apimelek, Tola nein Pua, nein Dodo, ohlen Isakar men ahpw pwarado pwe en doarehla Israel.+ E kin kousoan Samir nan wasa nahnahn Epraim. 2 E wia sounkopwung en Israel erein sounpar 23. E ahpw mehla oh seridi nan Samir.
3 Mwurin ih, Sair mehn Kilead ahpw pwarodo oh wia sounkopwung en Israel erein sounpar 22. 4 Mie nah pwutak 30 me kin dake dongki 30, oh mie arail kahnimw 30, me adaneki Apod-sair leledo rahnwet;+ kahnimw pwukat mi nan sapwen Kilead. 5 Mwurin mwo Sair mehla oh seridi nan Kamon.
6 Mehn Israel kan pil pwurehng wia dahme suwed mwohn silangin Siohwa,+ oh re tepida papah Paal kan,+ sansal en Asdarde kan, koht en Aram* kan, koht en Saidon kan, koht en Mohap kan,+ koht en Ammon kan,+ oh koht en Pilisdia kan.+ Re kesehla Siohwa oh sohte kin papah ih. 7 Siohwa eri ketin engiengda kowahlap pahn Israel, oh e ketin netikihla irail ong nan pehn mehn Pilisdia kan oh mehn Ammon kan.+ 8 Irail kin wiakauwe oh uhdahn kaloke mehn Israel kan nan pahro—erein sounpar 18 re kin kalokaloke mehn Israel kan koaros me mi palio Sordan, wasa me mehn Amor kan sapweniki nan Kilead. 9 Mehn Ammon kan pil kotehla Sordan pwe ren mahweniong keinek en Suda, Pensamin oh Epraim; oh Israel uhdahn mihla nan apwal. 10 Mehn Israel ko eri likweriong Siohwa peki sawas,+ patohwan: “Se dipadahr ong komwi, pwe se keselahr at Koht, oh kin papah Paal ko.”+
11 Ahpw Siohwa ketin mahsanihong mehn Israel kan: “I sou doareikumwailsang Isip+ oh sang rehn mehn Amor kan,+ mehn Ammon kan, mehn Pilisdia kan,+ 12 mehn Saidon kan, Amalek oh Midian ni ar kin kaloke kumwail? Ni ahnsou me kumwail kin likweriong ie, I kin doareikumwailsang nan pehrail. 13 Ahpw kumwail keseielahr oh papah koht teikan.+ Ihme kahrehda I sohte pahn pwurehng doareikumwailla.+ 14 Kumwail kohla rehn koht akan me kumwail piladahr oh likweriong peki sawas.+ Irail en doareikumwailla ni ahnsou me kumwail ahneki kahpwal.”+ 15 Ahpw mehn Israel kan patohwanohng Siohwa: “Se dipadahr. Komw ketin wiahiong kiht dahme komw ketin kupwurki. Ihte, komw kupwurkalahngan oh ketin doareikitala rahnwet.” 16 Oh irail kihsang nanpwungarail koht en liki kan oh kin papah Siohwa,+ kahrehda e solahr kak ketin kanengamahiong en Israel lokolok.+
17 Kedekedeo, mehn Ammon kan+ ahpw likwerpene oh re kauwada imwarail impwal kan nan Kilead. Mehn Israel kan eri pokonpene oh kauwada imwarail impwal kan nan Mispa. 18 Aramas akan oh kaun akan en Kilead eri ndapene nanpwungarail: “Ihs me pahn kahluwa kitail pwe kitail en mahweniong mehn Ammon kan?+ En wiahla kaun en tohn Kilead pwon.”
11 Eri Sepda+ mehn Kilead iei sounpei kehlail men; ih nein lihen netiki paliwere men, oh Kilead iei semen Sepda. 2 Ahpw en Kilead eh pwoudo pil wiahiong ih pwutak kei. Ni nein eh pwoud pwutak ko ar laudla, re kausala Sepda oh ndaiong ih: “Ke sohte pahn sohsohki mehkot sang en atail pahpao kepwe kan, pwe kowe nein emen lih tohrohr.” 3 Sepda eri tangasang rie ko oh kousoanla nan sapwen Top. Oh ohl kei me sohte arail doadoahk iangala Sepda, oh kin ideidawehn.
4 Kedekedeo, mehn Ammon kan mahweniong Israel.+ 5 Oh ni ahnsou me mehn Ammon kan mahweniong Israel, ohl mah kan en Kilead ahpw mwadangete kohla kapwurehdo Sepda sang nan sapwen Top. 6 Re ndaiong Sepda: “Kohdo wia at kaunen sounpei, pwe kitail en kak mahweniong mehn Ammon kan.” 7 Sepda ahpw ndaiong ohl mah kan en Kilead: “Kumwail sou kailongkiniehla me kahrehda amwail kausiesang imwen ei pahpao?+ Dahme kumwail kohkihdo met ni amwail milahr nan apwal?” 8 Ohl mah kan en Kilead ahpw ndaiong Sepda: “Ih kahrepen at pwurodo rehmw. Ma ke pahn iang kiht oh mahweniong mehn Ammon kan, ke pahn wiahla at kaunen tohn Kilead pwon.”+ 9 Sepda eri ndaiong ohl mah kan en Kilead: “Ma kumwail pahn kapwureiehwei pwe I en mahweniong mehn Ammon kan oh Siohwa ketin kaloweiraildi ong ie, eri I pahn uhdahn wiahla amwail kaun!” 10 Ohl mah kan en Kilead eri ndaiong Sepda: “Siohwa me pahn ketin wia sounkadehde* nanpwungatail ma se sohte wia dahme ke ndahn.” 11 Sepda eri iangada ohl mah kan en Kilead, oh aramas ako wiahkihla ih arail kaun oh kaunen sounpei. Oh Sepda kapwurehiong eh koasoi ko koaros mwohn silangin Siohwa nan Mispa.+
12 Sepda eri kadarala meninkeder kei rehn nanmwarkien Ammon,+ nda: “Dahme ke uhkihong ie me ke kodohng mahwenkihong sapweiet?” 13 Nanmwarkien Ammon eri ndaiong nein Sepda meninkeder kan: “Pwehki Israel kihsang sapweio ni ahnsou me re kohdo sang Isip,+ sang Arnon+ lel Sappok oh pil lellahng Sordan.+ Eri kapwurehdo ni popohl.” 14 Ahpw Sepda kapwurehla meninkeder ko rehn nanmwarkien Ammon 15 pwe ren ndaiong ih:
“Iet me Sepda ndahn: ‘Israel sohte kihsang sapwen mehn Mohap kan+ oh sapwen mehn Ammon kan,+ 16 pwe ni ahnsou me re kohsang Isip, Israel keid nan sapwtehno kohla lel ni Sehd Weitahta+ oh pil lella Kades.+ 17 Israel eri kadarala meninkeder kei rehn nanmwarkien Edom+ oh nda: “Menlau mweidohng kiht mahs sen kotehla sapwomwen,” ahpw nanmwarkien Edom sohte men rong. Re pil pekipekilahng nanmwarkien Mohap,+ ahpw e sohte pwungki. Israel eri mihmihte nan Kades.+ 18 Ni arail kotehla sapwtehno, re alu pidahkih sapwen Edom+ oh sapwen Mohap. Re keidla palimesehn sapwen Mohap+ oh kauwada imwarail impwal kan nan sapwen Arnon; re sohte kotehla irepen sapwen Mohap,+ pwehki Arnon iei irepen sapwen Mohap.
19 “‘Mwurin mwo, Israel ahpw kadarala meninkeder kei rehn Sihon nanmwarkien Amor, nanmwarkien Espon, oh Israel ndaiong ih: “Menlau mweidohng kiht mahs sen kotehla sapwomwen pwe sen lellahng nan uhdakato.”+ 20 Ahpw Sihon sohte likihong Israel en kotehla sapweo, kahrehda Sihon kapokonepene nah aramas ako koaros oh re kauwada imwarail impwal nan Sahas oh mahweniong Israel.+ 21 Siohwa, Koht en Israel eri ketikihong Sihon oh nah aramas akan koaros nan pehn mehn Israel kan, re ahpw kaloweiraildi oh Israel sapwenikihla koaros sapwen mehn Amor kan, me kin kousoan nan sahpwo.+ 22 Irail eri sapwenikihla sapwen mehn Amor ko koaros, sang Arnon lella Sappok oh sang nan sapwtehno lella Sordan.+
23 “‘Siohwa, Koht en Israel, me ketin kasarehsang mehn Amor kan mwohn sapwellime aramas en Israel kan,+ a met ke pahn kasarehla Israel? 24 Ke sou sapweniki dahme omw koht Kemos+ kihong uhk ken sapweniki? Eri sapwen irail koaros me Siohwa at Koht ketin kasarehsang mwoht iei me se pahn sapweniki.+ 25 Eri ia duwe, ke mwahusang Palak+ nein Sippor, nanmwarkien Mohap? Mie pak me e uhwong Israel, de mahweniong irail? 26 Erein sounpar 300, Israel kin koukousoan nan Espon oh eh kisin kahnimw kan me kapilpene+ oh nan Aroer oh kisin kahnimw kan me kapilpene, oh kahnimw koaros me mi ni keilen Arnon. A dahme kahrehda sohte pak ehu ke song en kapwurehsang wasa pwukat erein ahnsowo?+ 27 I sohte wiahda dihp ong uhk, oh e sapwung omw pahn uhwong ie. Mweidohng Sounkopwung Siohwa+ en ketin kopwung nanpwungen aramas en Israel kan oh mehn Ammon kan rahnwet.’”
28 Ahpw nanmwarkien Ammon sohte men rong koasoi me Sepda kadarala reh.
29 Sapwellimen Siohwa ngehn sarawi* ahpw ti pohn Sepda,+ e ahpw kotehla Kilead oh Manase pwe en kohla Mispe nan Kilead,+ oh sang Mispe nan Kilead e douluhllahng rehn mehn Ammon kan.
30 Sepda eri kahukihla inou ehu+ ong Siohwa patohwan: “Ma komw pahn ketikihong mehn Ammon kan nan pehiet, 31 eri mehmen me pahn pedoisang nan wenihmw en imweio, ni ei pahn pwurasang rehn mehn Ammon kan ni meleilei, pahn wiahla sapwellimen Siohwa,+ oh I pahn meirongkihla nin duwen meirong isihs ehu.”+
32 Sepda eri kohla mahweniong mehn Ammon kan, Siohwa eri ketikihong irail nan peh. 33 Ih eri kemehla aramas tohtohie sang Aroer kohlahtehieu lel Minnid—kahnimw 20—oh pil lellahng Apel-keramim. Mehn Ammon kan eri lohdiong pahn mehn Israel kan.
34 Sepda eri pwurala ni imweo nan Mispa,+ oh kilang! nah serepeino itihtik dampwurin oh kahkahlek kohkodohng tuhwong ih! Eri, ihte nah serien mwo. Sohte nah pwutak de serepein likin serio. 35 Ni eh kilangada ih, e ahpw tehrpeseng eh likowo oh nda: “Nei serepein! Ke kauwelahr ei mohngiong, pwe kowe me wialahr aramas me I kausalahro. I kahukilahr inou ehu* ong Siohwa, oh I sohte kak kapwure.”+
36 Ahpw e ndaiong ih: “Ipa, ma ke kahukilahr inou ehu ong Siohwa, wiahda rehi dahme ke inoukidahr,+ pwehki Siohwa ketin seweseiuk ken ikihong omw imwintihti, mehn Ammon kan.” 37 Ih eri ndaiong eh pahpao: “Mweidohng met en wiawihong ie: I en kelehpwla sounpwong riau oh kohla nin nahna kan oh sengisengki ei meipwon rehn iengei serepein kan.”*
38 Sepda ahpw nda: “Kohla!” Ih eri kadarala nah serepeino erein sounpwong riau, oh e kohla nin nahna kan iangahki ienge ko pwe en sengisengki eh meipwon. 39 Ni imwin sounpwong riau, e pwurala rehn eh pahpa, eh pahpa ahpw kapwaiada dahme e kahukihla duwen nah serepeino.+ Sohte pak ehu e iangada ohl. Oh e wiahla tiahk* ehu nan Israel me 40 rahn pahieu nan ehuehu sounpar, peinakapw en Israel kan kin kohla kapinga nein Sepda mehn Kilead nah serepeino.
12 Ohlen Epraim kan ahpw likwerdo, oh re kotehla pillapo pwe ren kohla Sapon oh ndaiong Sepda: “Dahme ke sohte ekerkinkit pwe sen iang uhk kohla mahweniong mehn Ammon kan?+ Se pahn isikala imwomwen pohmwi.” 2 Sepda ahpw ndaiong irail: “Ngehi oh nei aramas akan wia lapalahn mahwen ieu ong mehn Ammon kan. I likweriong kumwail peki sawas, ahpw kumwail sohte doareiehsang nan pehrail. 3 Ni ei kilangehr me kumwail sohte pahn doareiehla, I ahpw koasoanehdi en mendahkihla ei mour* oh kohla mahweniong mehn Ammon kan,+ oh Siohwa ketin pangiraildohng ie. Eri dahme kumwail kohkihdo rahnwet pwehn mahweniong ie?”
4 Sepda ahpw kapokonepene ohlen Kilead koaros,+ oh re mahweniong Epraim; ohlen Kilead ko eri kalowehdi Epraim, irail me kin nda: “Kumwail mehn Kilead kan nan Epraim oh Manase, kumwail wiahte pwihn ehu me tangasang Epraim.” 5 Kilead kalowedier wasahn kotehla Sordan kan+ mwohn Epraim; oh ni ahnsou me ohlen Epraim ko kin song en kotehla, re kin nda, “Mweidohng ie I en kotehla”; ohlen Kilead kan kin idek rehn emenemen aramas ako, “Kowe mehn Epraim?” Ni eh pahn sapengki, “Soh!” 6 a re pahn ndaiong ih, “Menlau nda Shibboled.” Ahpw e nda, “Sibboled,” pwehki e sohte kak nda lokaiao ni pwung. Irail eri parokedi oh kemehla ni wasahn kotehla Sordan kan. Eri mehn Epraim 42,000 mehla ahnsowo.
7 Sepda kin wia sounkopwung en Israel erein sounpar weneu. Mwuhr Sepda mehn Kilead ahpw mehla oh seridi nan eh kahnimw nan Kilead.
8 Mwurin ih, Ipsan sang Pedleem uhd wia sounkopwung en Israel.+ 9 E naineki pwutak 30 oh serepein 30. E kadarala nah serepein ko en pwoudikihda ohl kan me kaidehn eh keinek, oh e wahdo lih 30 pwe ren pwoudikihda nah pwutak ko. E wia sounkopwung en Israel erein sounpar isuh. 10 Ipsan eri mehla oh seridi nan Pedleem.
11 Mwurin ih, Elon mehn Sepulon uhd wia sounkopwung en Israel; e wia sounkopwung en Israel erein sounpar eisek. 12 Elon mehn Sepulon ahpw mehla oh seridi Aisalon nan sapwen Sepulon.
13 Mwurin ih, Apdon nein Ihlel mehn Piradon uhd wia sounkopwung en Israel. 14 E naineki pwutak 40 oh nein nah pwutak ko meh 30 me kin dake dongki 70. E wia sounkopwung en Israel erein sounpar waluh. 15 Eri Apdon nein Ihlel mehn Piradon mehla oh seridi Piradon nan sapwen Epraim ni nahnahn mehn Amalek kan.+
13 Mehn Israel kan pil pwurehng wia dahme suwed mwohn silangin Siohwa,+ oh Siohwa ketikihong irail nan pehn mehn Pilisdia kan+ erein sounpar 40.
2 Ni ahnsowo, mie ohlen Sorah men+ me kisehn peneinei en mehn Dan kan,+ me ede Manoha.+ Eh pwoudo lih depwen men oh sohte nah seri.+ 3 Kedekedeo, sapwellimen Siohwa tohnleng ahpw pwarohng liho oh ndaiong ih: “Kilang, kowe lih depwen men oh sohte noumw seri. Ahpw ke pahn liseianda oh naitikihada pwutak emen.+ 4 Eri kanahieng pwe ke dehr nim wain de sakau sohte lipilipil,+ oh dehr tungoale mehkot samin.+ 5 Kilang! Ke pahn liseianda oh naitikihada pwutak emen, oh sohte reise pahn sair moange,+ pwehki serio pahn wiahla Nasaraid en Koht men sangete ni eh ipwidi,* oh e pahn tiengla mwowe pwe en doarehla mehn Israel kan sang nan pehn mehn Pilisdia kan.”+
6 Liho eri kohla oh ndaiong eh pwoudo: “Ohlen Koht mehlel men kohdo rehi, oh mwomwe duwehte emen tohnleng en Koht mehlelo me inenen kapwuriamwei. I sohte idek reh wasa e kohsang ie, e pil sohte ndaiong ie ede.+ 7 Ahpw e ndaiong ie, ‘Kilang! Ke pahn liseianda oh naitikihada pwutak emen. Eri dehr nim wain de sakau sohte lipilipil, oh dehr tungoale mehkot samin, pwehki serio pahn wiahla Nasaraid en Koht men sangete ni eh ipwidi* lao lel rahn me e pahn mehla.’”
8 Manoha eri peki rehn Siohwa oh patohwan: “Maing Siohwa, komw kupwurkalahngan oh ketin pwurehng kapwurehdo ohlen Koht mehlelo me komw ahpwtehn ketin kadarodo pwe en padahkihong kiht dahme se pahn wiahiong seri me pahn ipwidio.” 9 Eri Koht mehlelo ketin karonge Manoha, oh tohnleng en Koht mehlelo ahpw pwurodo rehn liho ni eh mwomwohd nan mwahto; eh pwoudo Manoha sohte mi reh. 10 Liho mwadangete tangala oh ndaiong eh pwoudo: “Kilang! Ohl me pwarohng ie rahnteio pwurodo rehi.”+
11 Manoha eri uhda oh iang eh pwoudo kohla. E kohla rehn ohlo oh ndaiong ih: “Komwi me koasoiong ei pwoudo?” E nda: “Ngehi mwo.” 12 Manoha ahpw nda: “Omw koasoi kan en pweida! Ia pahn mwomwen mouren serio, oh dahme e pahn wia?”+ 13 Sapwellimen Siohwa tohnlengo eri ndaiong Manoha: “Omw pwoud en liksang soahng koaros me I ndahiongehr.+ 14 E dehpa tungoale mehkot me kohsang ni tuhkehn kreip, en dehr nim wain de sakau sohte lipilipil,+ oh en dehr tungoale mehkot samin.+ En kapwaiada mehkoaros me I kaweidki.”
15 Manoha eri ndaiong sapwellimen Siohwa tohnlengo: “Menlau mihmi mahs ekis, pwe sen kaunopada konomw emen kuht pwulopwulen.”+ 16 Ahpw sapwellimen Siohwa tohnlengo ndaiong Manoha: “Mehnda ma I pahn mihmi, I sohte pahn tungoale konomw mwenge kan; ahpw ma ke men wiahda meirong isihs ong Siohwa, ke kak meirongkihong.” Manoha sehse me ih sapwellimen Siohwa tohnleng. 17 Manoha ahpw ndaiong sapwellimen Siohwa tohnlengo: “Ia mwaromwi,+ pwe ni ahnsou me omw koasoi kan pahn pweida, se pahn kawauwih komwi?” 18 Ahpw sapwellimen Siohwa tohnlengo ndaiong ih: “Dahme ke idengki mwarei, pwe mwar kapwuriamwei ehu met?”
19 Manoha eri ale kuht pwulopwulo oh meirong en krein, oh meirongkihong Siohwa pohn paipo. Oh E* ketin wiewia mehkot kapwuriamwei nindoken Manoha oh eh pwoudo ara wie kilikilang. 20 Ni mpwulen kisinieio eh kohkohdahla nanleng sang pohn pei sarawio, sapwellimen Siohwa tohnlengo pil iangete mpwulen kisinieio kohda sang pohn pei sarawio nindoken Manoha oh eh pwoudo ara wie kilikilang. Ni ahnsowohte ira poaridiong nanpwelo. 21 Sapwellimen Siohwa tohnlengo sohla pwurehng pwarohng Manoha oh eh pwoudo. Manoha eri esehda me ih sapwellimen Siohwa tohnleng.+ 22 Manoha eri ndaiong eh pwoudo: “Kita uhdahn pahn mehla, pwehki Koht me kita kilangehro.”+ 23 A eh pwoudo ahpw ndaiong: “Ma Siohwa ketin kupwurki kemeikitahla, e sohte pahn ketin kupwurehla ata meirong isihso+ oh meirong en kreino, e sohte pil pahn ketin kasalehiong kita soahng pwukat koaros, oh e sohte pahn ketin padahkihong kita duwen mepwukat.”
24 Mwuhr liho naitikihada pwutak emen oh kihong ede Samson;+ oh ni pwutako eh wie kekeirda, Siohwa kin ketin usehlahte kapaiahda ih. 25 Kedekedeo sapwellimen Siohwa ngehn sarawi* ahpw tepida kamwakidada ih+ nan Meiane-dan,+ nanpwungen Sorah oh Estaol.+
14 Samson eri kohdihla Timnah, oh e kilangada lihen Pilisdia men nan Timnah. 2 Ih eri kohdahla oh ndaiong eh pahpa oh nohno: “I nanmasikihda lihen Pilisdia men nan Timnah, oh I men kumwa en wadohng ie, pwe en wia ei pwoud.” 3 Ahpw eh pahpa oh nohno ndaiong ih: “Ke sohte kak diar emen lih rehn omw peneinei kan oh rehn atail aramas akan?+ Ke anahne kohla oh ale omw pwoud rehn mehn Pilisdia kan me sohte sirkumsais?” Ahpw Samson ndaiong eh pahpao: “Menlau kohla wadohng ie, pwehki ih me pwungohng ie.”* 4 Semeo oh ineo sehse me met sang rehn Siohwa, pwe E* kin raparapahki ahnsou mwahu en mahweniong mehn Pilisdia kan, pwehki mehn Pilisdia kan kin kakaun Israel ni ahnsowo.+
5 Samson eri iang semeo oh ineo kohdihla Timnah. Ni eh lel ni mwetin kreip en Timnah, a kilang! laion emen* wie weriwer kohkohdo reh. 6 Sapwellimen Siohwa ngehn sarawi* eri kakehlahda ih,+ oh e dapengpeseng laiono wiahda riau, duwehte emen eh kin dapengkipeseng peh kan kuht pwulopwul men. Ahpw e sohte ndaiong seme de ine dahme e wiao. 7 Ih eri kohdihla oh lokaiaiong liho, oh e diarada me e mwamwahukihte liho.+
8 Mwuhr ni eh pwurala pwe en kahrehdo liho nan imweo,+ e ahpw wetla pwe en kilang paliweren laion me melahro, oh mie mwuten loangalap ehu oh sukehn loangalap nan paliweren laiono. 9 Ih eri deukohng sukehn loangalapo nan peh ko oh kangkang kohla. Ni eh pwurala rehn seme oh ine, e kihong kanara ekis. Ahpw e sohte ndaiong ira me e deukasang sukehn loangalapo nan paliweren laion mehlao.
10 Eh pahpao kohdihla rehn liho, oh Samson wiahda kamadipw ehu wasao, pwe ihme mwahnakapw kan kin wia. 11 Ni ar kilangada Samson, re ahpw kahrehdo sounkapar en ohl kamwohd 30 pwe ren iang ih. 12 Samson eri ndaiong irail: “Kumwail menlau mweidohng ie I en ndaiong kumwail kahk ehu. Ma kumwail pahn diarada wehwe oh ndahdo pasapengo erein rahn isuhwen kamadipwo, I pahn kihong kumwail likoun loale linen 30 oh likou 30. 13 Ahpw ma kumwail sohte kak ndahdo pasapengo, kumwail pahn kihdo likoun loale linen 30 oh likou 30.” Re ahpw nda: “Ndaiong kiht omw kahken, se men rongadahr.” 14 Ih eri ndaiong irail:
“Mwenge kohsang me kin kangalao,
Oh mehkot mem kohsang me kehlailo.”+
Irail sohte kak diarada wehwehn kahko erein rahn siluh. 15 Ni kapahieun rahno, re ahpw ndaiong en Samson eh pwoudo: “Pitih mahs omw pwoudo+ pwe en ndaiong kiht pasapengpen kahko. Pwe ma soh, se pahn isikuhkada iangahki tohnimwen omw pahpao. Ke lukeikitodo pwe ken kihsang at dipwisou kan?” 16 Eri en Samson eh pwoudo ahpw sengisengiong ih oh nda: “Ke kailongkin ie; ke sohte poakepoake ie.+ Ke ndaiong ei aramas akan kahk ehu, ahpw ke sohte ndaiong ie pasapengpe.” Samson ahpw ndaiong ih: “I pil sohte ndaiong ei pahpa oh nohno! A dahme I pahn ndahkihong uhk?” 17 Ahpw liho wie sengisengkihong ih erein luhwen rahn isuhwen kamadipwo. Pwehki liho eh ngihtehtehkihong, Samson eri ndaiong ih ni keisuhwen rahno. Liho eri ndaiong eh aramas ako pasapengpen kahko.+ 18 Eri ni keisuhwen rahno mwohn ketipin eh kihrla,* ohl akan en kahnimwo ahpw ndaiong Samson:
“Dahme memsang sukehn loangalap
Oh dahme kehlailsang laion emen?”+
E ahpw sapengkin irail:
“Ma kumwail sohte deipwelki nei kou pwulopwulo,+
Kumwail sohte pahn diarada pasapengpen ei kahko.”
19 Sapwellimen Siohwa ngehn sarawi* eri kakehlahda ih,+ oh e kohdihla Askelon+ oh kemehla neirail ohl 30 oh kihsang arail likou kan oh kihong irail kan me sapengala kahko.+ E uhdahn lingeringer ni eh pwuradalahng ni imwen eh pahpao.
20 En Samson eh pwoudo+ uhd pwoudikihda emen ienge sounkapar ko.+
15 Mwurin ahnsou kis, ni ahnsoun dolung wahn wihd, Samson eri kohla rehn eh pwoudo oh wa kuht pwulopwul men. E ahpw nda: “I men kohlongala rehn ei pwoudo nan perehn meiro.”* Ahpw eh pahpao sohte mweidohng ih en kohlongala. 2 Eh pahpao nda: “I kihkihong me ke uhdahn kailongki.+ Ngehi eri kihong ih emen iengomw mwahnakapw ko.+ Ia duwe, rie serepein tikitiko sou masamwahusang? Menlau ale ih.” 3 Ahpw Samson ndaiong irail: “Ahnsou wet mehn Pilisdia kan sohte kak kapwukoahnekin ie ei pahn kauwehla irail.”
4 Samson eri kohla oh parokedi kidien wel* 300. E ahpw ale mehnser kei, salihpene pwadaikirail kan wad riemen, oh kihdiong mehnser ehu nanpwungen pwadaikien meh riemen. 5 Ih eri isikada mehnser ko oh kadaralahng kidien wel ko nan en mehn Pilisdia kan arail mwetin krein kan me kesikesihnen. E isikala mehkoaros me iangahki kapakap en krein kan me paldier oh krein kan me kesikesihnen, oh pil mwetin kreip kan oh mwetin tuhke olip kan.
6 Mehn Pilisdia kan ahpw idek: “Ihs me wiahda soahng wet?” Aramas eri ndaiong irail: “Samson me wia, me pwoudiki nein ohlen Timnah serepeino, pwehki e ale en Samson eh pwoudo oh kihong emen ienge mwahnakapw ko.”+ Mehn Pilisdia kan eri kohdahla oh isikala liho oh eh pahpao.+ 7 Samson eri ndaiong irail: “Ma ih mwomwen amwail mwekid en men, a I sohte pahn tokedihsang lao I dupukohng kumwail.”+ 8 E ahpw wokihdi emen a mwuri emen, lao e kemehla me tohtohie, mwuri e kohdihla oh mihmi nan pwoaren paipalap en Etam.
9 Mwuhr mehn Pilisdia kan ahpw kohdahla oh kauwada imwarail impwal nan Suda oh kohkohseli nan Lihai.+ 10 Ohlen Suda kan eri nda: “Dahme kumwail kohdadohng mahwenkihong kiht?” Re ahpw sapengki: “Se kohdadohng parokedi* Samson, pwe sen wiahiong dahme e wiahiong kihto.” 11 Ohlen Suda 3,000 eri kohdihla ni pwoaren paipalap en Etam oh ndaiong Samson: “Ke sohte ese me mehn Pilisdia kan kin kakaun kitail?+ Eri dahme kahrehda ke wiahiong kiht soahnget?” E ndaiong irail: “I wiahiong irail duwehte me re wiahiong ie.” 12 Irail ahpw ndaiong ih: “Se kodohng parokuhkedi* oh panguhkalahng rehn mehn Pilisdia kan.” Samson ahpw nda: “Kahukihong ie me kumwail sohte pahn song kemeiehla.” 13 Irail eri ndaiong ih: “Soh, se pahn salihiukedihte oh panguhkalahng rehrail, ahpw se sohte pahn kemeiukala.”
Irail eri salihekihdi sahl kapw riapwoat oh kahrehdahla ih sang ni paipalapo. 14 Ni eh kohla Lihai, mehn Pilisdia kan ahpw weriwer en kana ni arail tuhwong ih. Sapwellimen Siohwa ngehn sarawi* ahpw kakehlahda ih,+ oh sahl ko me mi ni peh ko duwehla dereht linen me rongkihla kisiniei, oh selipe kan pwupwusang ni peh ko.+ 15 Ih eri diarada tihn aupahn dongki wol men; e doahkalahng, koledi oh kemehkihla ohl 1,000.+ 16 Samson eri nda:
“Sang tihn aupahn dongki men—koasoakoasoak ehu, koasoakoasoak riau!
Sang tihn aupahn dongki men I kemehkihla ohl 1,000.”+
17 Ni ahnsou me e kaimwisekala eh koasoio, e kesehla tihn aupaho oh kahdanekihla wasao Ramad-lihai.*+ 18 E ahpw uhdahn men nimpilda, oh e likweriong Siohwa oh patohwan: “Komwi me ketikihong sapwellimomwi ladu menet kana laud wet. A met I pahn mehkihla ei men nimpil oh lohdiong nan pehn irail kan me sohte sirkumsaisla?” 19 Koht eri ketin kasarapeseng pahd ehu me mi nan Lihai, pihl ahpw pwiliwei sang loale.+ Ni eh nim pihlo, eh kehl* ahpw pwurodo oh e kehlailda. Ihme kahrehda e kahdanekihla wasao En-akkore,* me mi nan Lihai leledo rahnwet.
20 Oh e wia sounkopwung en Israel erein sounpar 20 ni mehn Pilisdia kan ar kin kaunda sahpwo.+
16 Ehu rahno Samson kohla Kasa oh kilangada lihen netiki paliwere men wasao, e ahpw pedolongala reh. 2 Aramas ahpw ndaiong mehn Kasa kan: “Samson kodohr wasaht.” Irail eri kapilpene wasao oh rukurukih erein pwohngo pwon ni ewen kelen kahnimwo. Re ahpw sohte mweseisei erein pwohngo pwon oh kin ndapene: “Ni eh pahn rahnpeseng, kitail pahn kemehla ih.”
3 Ahpw Samson wie wonohn wasao lao lel ni lukepen pwong. Ih eri pwourda ni lukepen pwongo oh poarehng wenihmw en ewen kelen kahnimwo oh uhr en wenihmw riau ko oh usadahsang mepwukat iangahki mehn katengo. E ahpw kapaikada oh wahdahla pohn kadoken nahna me sallahng Ipron.
4 Mwurin mwo, e uhdahn mwahukihda lih emen me kin mihmi nan Wahun Sorek me ede Dilehla.+ 5 Eri kaunen Pilisdia kan kohla rehn liho oh nda: “Pitih*+ oh diarada dahme kin kihong ih kehl laud oh ia duwen atail kak powehdi, salihpene oh kaunda ih. Emenemen kiht pahn kihong uhk mwohni silper 1,100 ong met.”
6 Mwuhr Dilehla ndaiong Samson: “Menlau ndaiong ie wasa ke kihsang ie omw kehl laud oh dahme pahn kak kadoadoahk pwe en salihiukedi oh poweiukedi.” 7 Samson ndaiong ih: “Ma re pahn salihkiniehdi selen kesik ketieu kapw isipwoat me saikinte madekengla, I pahn luwetala duwehte aramas teikan.” 8 Kaunen Pilisdia kan eri wahdalahng liho selen kesik ketieu kapw isipwoat me saikinte madekengla, e ahpw salihekihdi Samson. 9 Irail ahpw kin rukuruk nan perehn masloaleo, oh Dilehla eri werkilahng ih: “Samson, mehn Pilisdia kan samwodohr!” E ahpw alehte kamweidpeseng selen kesik ketieu ko rasehng dereht* me kin mengei en mwei ni eh sair kisiniei.+ Irail eri sohte diarada kahrepen eh kehlail.
10 Dilehla eri ndaiong Samson: “Kilang! Ke pitihiehdi oh ndaiong ie mehkot likamw. Eri menlau ndahdo mahs, dahme pahn kak kadoadoahk pwe en salihiukedi.” 11 Samson eri ndaiong ih: “Ma ke salihkiniehdi sahl kapw me saikinte doadoahk, I pahn luwetala duwehte aramas teikan.” 12 Dilehla eri ale sahl kapw kei oh salihekihdi ih oh werkilahng: “Samson, mehn Pilisdia kan samwodohr!” (Ahnsowo, me rukuruk ko mi nan perehn masloaleo.) E ahpw kamweidpeseng sahl ako ni peh ko rasehng dereht.+
13 Mwurin mwo Dilehla ndaiong Samson: “Leledo met ke pitipitihiehte oh likamw ong ie.+ Ndahdo dahme pahn kak kadoadoahk pwe en salihiukedi.” Ih eri ndaiong ih: “Ma ke pahn pahkihda dereht en peipei ingihng isipwoat me mi ni moangeiet.” 14 Dilehla eri katengehkihdi ingihng ko mehn kateng ehu* oh werkilahng ih: “Samson, mehn Pilisdia kan samwodohr!” Ih eri pirida oh waikasang mehn katengo oh dereht en peipeio.
15 Dilehla eri ndaiong ih: “Ia duwen omw kak nda, ‘I poakohng uhk,’+ ni omw saikinte kasalehiong ie mehkoaros nan omw mohngiong? Pakehr siluh me ke pitihiehdi oh sohte ndaiong ie kahrepen omw uhdahn kehlail.”+ 16 Pwehki rahn koaros liho kin lokolokaia tohtohiong oh idihding, Samson eri pwangahkihda oh kereniong mehkihla.+ 17 Ih eri kasalehiong ih mehkoaros nan eh mohngiong, nda: “Reise soh mwahn kin sair moangeie, pwehki ngehi Nasaraid en Koht sangete ni ei ipwidi.*+ Ma I koikoila, ei kehl pahn sohrasang ie oh I pahn luwetala duwehla aramas teikan.”
18 Ni Dilehla eh esehda me e kasalehiong ih mehkoaros nan eh mohngiong, e mwadangete ekerodo kaunen Pilisdia kan,+ nda: “Kumwail kohdahdo, pwe met e kasalehiongieier mehkoaros nan eh mohngiong.” Kaunen Pilisdia ko eri kohdahla reh wa mwohni ko. 19 Ih eri kamairala Samson pohn neh ko; e ahpw ekerodo emen ohl pwe en sehkasang ingihng isipwoat en moangeo. Mwurin mwo Dilehla tepida ahneki manaman powe, pwehki en Samson kehl sohsohrasang ih. 20 Dilehla eri werkilahng: “Samson, mehn Pilisdia kan samwodohr!” Samson ahpw pirida oh nda: “I pahn kohieila duwehte ei wiahier ahnsou teiko+ oh sapwedekdahte pitila.” Ahpw e sehse me Siohwa solahr ketin ieiang ih. 21 Mehn Pilisdia kan eri parokedi oh pwadikasang pwoaren mese ko. Re ahpw wahdihla ih Kasa oh salihekihdi selmete prons riau, oh e wiahla soun ngidar krein nan imwetengo. 22 Ahpw pitenmoange ko tepida pwurehng wosada mwurin eh koikoila.+
23 Kaunen Pilisdia ko eri pokonpene pwe ren wiahda lapalahn meirong ehu ong arail koht Dakon+ oh ren kasarawih, pwe re kin nda: “Atail koht kihongehr atail imwintihtio Samson nan pehtail!” 24 Ni ahnsou me aramas ako kilangada ih, re ahpw kapinga arail koht oh nda: “Atail koht kihongehr atail imwintihtio nan pehtail, me kauwelahr sapwatail+ oh kemehla me tohto rehtail.”+
25 Pwehki arail mohngiong pereperen, re nda: “Wahdo Samson pwe en wia atail mehn kemenkouruhr.” Irail eri wahdo Samson sang nan imwetengo pwe en wia arail mehn kemenkouruhr; re ahpw kihong en kesikesihnen nanpwungen uhr kan. 26 Samson eri ndaiong kisin pwutak me kolokol peho: “Mweidohng ie I en dehm uhr kan me utungada ihmwet, pwe I en kak idengek ie.” 27 (Ahnsowo, diren ohl oh lih akan nan ihmwo. Kaunen Pilisdia koaros mi wasao, oh mpen ohl oh lih 3,000 mi pohn ihmwo me kilikilang oh kemkemenkouruhrki Samson.)
28 Samson+ eri likweriong Siohwa: “Maing Kaun Wasa Lapalahpie Siohwa, komw kupwurkalahngan oh ketin tamataman ie oh kakehleiehda+ mahs ongete ahnsou kiset, Maing Koht, oh komw ketin mweidohng ie I en ikihong mehn Pilisdia kan ma pil ongete ehu pwoaren mesei kat.”+
29 Samson eri kesihnenda teng ni uhr riapwoat me mi nanwerengen ihmwo me utungada, e ahpw idengeklahng uhr ko, peh palimaun ni ehu a peh palimeing ni meteio. 30 Samson ahpw werkihda: “I en iang mehn Pilisdia pwukat mehla!” E ahpw siken uhr ko ni uwen eh kehl koaros, oh ihmwo rengkidi pohn kaun ako oh aramas koaros me mi loale.+ Eri ni eh mehla, e kemehla aramas tohtohsang me e kemehla erein eh momour.+
31 Mwuhr, rie pwutak ko oh peneinei en eh pahpao koaros ahpw kohdihla pwe ren ale paliwereo. Re wahdahla oh sarepedi paliwere nanpwungen Sorah+ oh Estaol ni sousoun eh pahpao, Manoha.+ E wia sounkopwung en Israel erein sounpar 20.+
17 Mie ohl emen sang wasa nahnahn Epraim+ me adaneki Maika. 2 E ndaiong eh nohno: “I rong ke keriahla aramas me pirapahla noumw silper 1,100—a kilang! silper ko mihmi rehi. Ngehi me kihsang.” Eh nohno ahpw nda: “Siohwa en ketin kapaiahda nei pwutak.” 3 Ih eri kapwurehiong eh nohno mwohni silper 1,100, ahpw eh nohno nda: “I uhdahn pahn kasarawihong Siohwa nei mwohni silper ko pwe nei pwutako en doadoahngki pwe en wiahda sansal perperda ehu oh sansal mete ehu.+ Eri I pahn kapwurehiong uhk mwohni silper pwukat.”
4 Mwurin eh kapwurehiong eh nohno silper ko, eh nohno ahpw ale silper 200 oh kihong sounsuk silpero. Ih eri wiahda sansal perperda ehu oh sansal mete ehu; oh sansal ko kohdiong nan imwen Maika. 5 Ohl menet Maika ahneki imwen kaudok ehu, oh e wiahda ihpod ehu+ oh sansal en derapim kei*+ oh kasapwilada* emen nah pwutak ko en wia samworo ong ih.+ 6 Ni rahn ako, sohte nanmwarki nan Israel.+ Emenemen kin wiewia dahme e kin medewe me pwung.+
7 Eri mie mwahnakapw en Pedleem men+ nan Suda me wia kisehn peneinei en Suda.* Ih mehn Lipai men+ me kin kousoan wasao erein ahnsou kis. 8 Mwahnakapwo kohkohsang kahnimw en Pedleem nan Suda pwe en kohla rapahki wasa me e pahn kousoan ie. Nindoken eh seiseiloak, e lellahng wasa nahnahn Epraim, ni imwen Maika.+ 9 Maika ahpw ndaiong: “Ke kohsang ia?” E sapengki: “Ngehi mehn Lipai men sang Pedleem nan Suda, oh I kohkolahng rapahki ehu wasa I en kousoan ie.” 10 Maika eri ndaiong ih: “Mihmi rehi oh wia pahpa men* oh samworo men ong ie. I pahn kin kihong uhk silper eisek nan ehuehu sounpar oh omw likou oh konomw mwenge.” Mehn Lipaio eri pedolong. 11 Mehn Lipaio eri pwungkihda en mihmi rehn ohlo, oh mwahnakapw menet eri wiahla duwehte emen nah pwutak. 12 Maika pil kasapwilada* mehn Lipaio en wia nah samworo,+ e ahpw kin mihmi nan imwen Maika. 13 Maika eri nda: “Met I eseier me Siohwa pahn ketin kupwuramwahwih ie, pwe mehn Lipaio wialahr nei samworo.”
18 Ni rahn ako, sohte nanmwarki nan Israel.+ Oh pil ni rahn ako, keinek en Dan+ kin raparapahki arail sohso pwe ren kousoan loale, pwehki lao lel ahnsowo re saikinte alehdi arail sohso nanpwungen keinek kan en Israel.+
2 Mehn Dan kan kadarala ohl limmen sang nanpwungen arail peneinei kan, ohl koahiek kei sang Sorah oh Estaol,+ pwe ren lipoahroke oh dawih sahpwo. Re ndaiong irail: “Kumwail kohwei oh dawih sahpwo.” Ni arail lella ni wasa nahnahn Epraim, ni imwen Maika,+ re ahpw pweidi wasao nipwongo. 3 Ni arail kerenlahng imwen Maikao, re ahpw pohnese ngilen* mwahnakapw en Lipaio, irail eri kohla reh oh idek: “Ihs me kahredohng uhk wasaht? Dahme ke wiewia wasaht? Dahme kolokol uhk wasaht?” 4 E ahpw sapengkin irail: “Maika wiahiong ie soanget oh soahngo, oh e aleiehda I en wia samworo men ong ih.”+ 5 Irail ahpw ndaiong ih: “Menlau idek mahs rehn Koht ma at seiloak pahn pweida.” 6 Samworo ndaiong irail: “Kumwail kohwei ni popohl. Siohwa ketin ieiang kumwail nan amwail seiloak.”
7 Ohl limmeno eri pousehla arail seiloako oh lella Lais.+ Re kilang me aramas ako me kin kousoan wasao sohte kin koapworopworki meteikan duwehte mehn Saidon kan. Re me meleilei oh sohte kin kasik me mehkot pahn wiawi+ oh sohte kaun lemei nan sahpwo me kin lidere irail. Re dohsang mehn Saidon kan oh re sohte kin ehuong meteikan.
8 Ni ohl limmeno ar pwurala rehn riarail ko nan Sorah oh Estaol,+ riarail ko ahpw nda: “Dahme kumwail diarada?” 9 Re sapengki: “Kitail kohdahla mahweniong irail, pwe se kilangehr me sahpwo inenen mwahu. Dahme kumwail pweiengki? Dehr pwapwand en kohla sapwenikihla sahpwo. 10 Ni amwail pahn lella mwo, kumwail pahn kilang aramas akan me sohte kin kasik me mehkot pahn wiawi,+ oh sahpwo me lapala. Koht ketikihongehr sahpwo nan pehmwail, ehu wasa nan sampah me soahng koaros mie.”+
11 Ohl 600 sang keinek en Dan me onopadahngehr mahwen ahpw mwesel sang Sorah oh Estaol.+ 12 Re kohdahla Kiriad-searim+ nan Suda oh kauwada imwarail impwal kan wasao. Ihme kahrehda wasao, me mi palikapi en Kiriad-searim adaneki Meiane-dan*+ leledo rahnwet. 13 Re ahpw kohsang mwo kolahng wasa nahnahn Epraim oh lella ni imwen Maika.+
14 Eri, ohl limmen me kohla lipoahroke sapwen Lais+ ahpw ndaiong riarail ko: “Kumwail ese me mie ihpod ehu, sansal en derapim kei,* sansal perperda ehu oh sansal mete ehu nan ihmw pwukat?+ Medewehda dahme kumwail pahn wia.” 15 Irail eri uhdi wasao oh kohla ni imwen mwahnakapw en Lipaio,+ me kin mi limwahn imwen Maika oh idek ia ire. 16 Ni ahnsowo, ohlen Dan 600 ko+ me onopadahngehr mahwen kesikesihnen ni wasahn pedolong en ewen kelen kahnimwo. 17 Ohl limmen me kohla lipoahroke sahpwo+ ahpw pedolong pwe ren ale sansal me perperdao, ihpodo,+ sansal en derapim ko,*+ oh sansal meteo.+ (Samworo+ kesikesihnen ni wasahn pedolong en ewen kelen kahnimwo rehn ohl 600 ko me onopadahngehr mahwen.) 18 Irail pedolong nan imwen Maika oh ale sansal me perperdao, ihpodo, sansal en derapim ko,* oh sansal meteo. Samworo ahpw ndaiong irail: “Dahme kumwail wiewia?” 19 Ahpw re ndaiong ih: “Dehr mweseisei. Pwainkihdi ewomwen pehmw, oh iangkitada pwe ken wia pahpa men* oh samworo men ong kiht. Mehnia me mwahu—omw pahn wia samworo men ong imwen aramas emen+ de wiahla samworo en keinek ehu oh pil peneinei pwon nan Israel?”+ 20 Samworo eri perenkihda, oh e ale ihpodo, sansal en derapim ko,* oh sansal me perperdao,+ oh e iang aramas ako kohkohla.
21 Irail eri wekidek pwe ren mwesel oh kihdiong seri kan, pelinmen, oh soahng kesempwal kan en tieng mwohrail. 22 Re ekis dohlahsang ni imwen Maika ni ahnsou me aramas me kin kousoan nan ihmw kan me karanih imwen Maika kohpene oh pwakihedi mehn Dan ko. 23 Ni arail werlahng mehn Dan ko, re pirekekdohng irail oh ndaiong Maika: “Dahme sapwung? Dahme ke kohkihdo iangahki aramas tohto?” 24 Maika eri nda: “Kumwail kihsang ei koht ko me I wiahda, oh kumwail pil wahsang ei samworo. Dahme ahi me luwehdi? Eri ia duwen amwail kak idek rehi, ‘Dahme sapwung rehmw?’” 25 Mehn Dan ko sapengki: “Ke dehr ngihl laud ong kiht; ma ke pahn wia met, aramas me lingeringer kan pahn peiong uhk oh ke pahn luhssang omw mour* oh mouren* omw peneinei.” 26 Mehn Dan ko eri kohkohla; oh Maika, ni eh kilang me irail kehlail sang ih, e ahpw wekidek oh pwurala ni imweo.
27 Mwurin arail kihsang dahme Maika wiahda oh pil eh samworo, re kohla Lais,+ rehn aramas akan me meleilei oh sohte kin kasik me mehkot pahn wiawi.+ Irail kemehkinirailla kedlahs oh isikala kahnimwo. 28 Sohte emen me doarehla kahnimwo, pwe e dohsang Saidon oh e mihmi nan wasa patapat en wahu* me kisehn Pedrehop+ oh re sohte kin ehuong aramas teikan. Mehn Dan kan eri onehda sapahl kahnimwo oh kousoanla loale. 29 Oh pil, re kahdanekihla kahnimwo Dan,+ iei eden arail pahpa Dan, nein Israel pwutak.+ Ahpw Lais iei eden kahnimwo mahso.+ 30 Mwurin mwo, mehn Dan kan kihdiong wasao sansal me perperdao+ ong pein irail, oh Sonadan+ nein Kersom,+ nein Moses, oh nah pwutak kan wiahla samworo kei ong keinek en Dan lao lel rahn me tohn sahpwo kalipilipala. 31 Oh wasao re kihdiong sansal perperda me Maika wiahda, oh e mihmi wasao erein ahnsou me tehnpesen Koht mehlelo kin mihmi nan Sailo.+
19 Ni rahn ako, ni ahnsou me sohte nanmwarki nan Israel,+ mehn Lipai men me kin kousoan nan wasa doh ehu en wasa nahnahn Epraim+ ahpw ale pekehi men sang Pedleem+ en Suda en wia eh pwoud. 2 Ahpw eh pekehio sohte lelepek ong ih, oh e kohkohsang oh kohla ni imwen seme nan Pedleem en Suda. E mihmi mwo erein sounpwong pahieu. 3 En liho eh pwoud eri idawehnla pwe en song kapwurehdo liho; e wahda nah ohl sounpapah oh dongki riemen. Liho eri kahrehlong ih nan imwen semeo. Ni semen liho eh kilangada ohlo, e perenkihda eh tuhwong ih. 4 Semen en ohlo pwoud, en peinakapwo eh pahpa, eri ngidingidkihong en mihmi reh rahn siluh; ira ahpw mwenge oh nim, oh ohlo pweidi wasao pwohngo.
5 Ni kapahieun rahn, ni arail sangkenei pirida pwe ren mwesel, semen peinakapwo ahpw ndaiong me pwoudiki nah serepeino: “Tungoale mehkot pwe en kakehleiukada, oh kumwail ahpw mwesel.” 6 Ira eri mwohndi, oh ira mwengepene oh niminim; mwurin mwo semen peinakapwo ndaiong ohlo: “Menlau pweidi pwohnget oh pereperen* mahs.” 7 Ni ahnsou me ohlo uhda pwe en mwesel, semen eh pwoudo usehlahte peki reh en mihmi, kahrehda e pwurehng pweidi pwohngo.
8 Ni eh sangkenei pirida ni kelimaun rahn pwe en mwesel, semen peinakapwo ahpw nda: “Menlau, tungoale mehkot pwe en kakehleiukada.” Ira eri mihmiseli lao mwohn nin soutik en rahno, oh ira mwengemwenge. 9 Ni ahnsou me ohlo uhda iangahki eh pekehio oh nah sounpapaho pwe ren mwesel, semen eh pwoudo, en peinakapwo eh pahpa ahpw ndaiong ih: “Kilang! Wasa pahn soutikier. Menlau pweidi pwohnget. Rahnwet pahn kereniong imwiseklahr. Pweidi wasaht pwohnget oh pereperen. Lakapw ke kak sangkenei pirida ong omw seiloaken oh mweselwohng ni imwomwo.”* 10 Ahpw, ohlo sohte men pwurehng pweidi, kahrehda e uhda oh seiloakla lel Sepus, me iei Serusalem.+ Dongki riemeno, eh pekehio oh nah sounpapaho iang ih.
11 Ni arail kerenlahng Sepus, marain en rahn kereniong sohrala. Sounpapaho eri ndalahng eh soumaso: “Kitail pahn uhdi ni kahnimw en mehn Sepus wet oh pweidi wasaht pwohnget?” 12 Ahpw eh soumaso ndaiong ih: “Kitail sohte pahn uhdi ni kahnimw en mehn liki kan, me kaidehn mehn Israel. Kitail pahn douluhlla lel Kipea.”+ 13 Ih eri ndaiong nah sounpapaho: “Kohdo oh kitail en song lel Kipea de Rama;+ kitail pahn pweidi pwohnget nan ehu wasa pwukat.” 14 Irail eri doudouluhlla, oh ketipino tepida kihrla ni arail kerenlahng Kipea, me kisehn Pensamin.
15 Irail eri uhdi wasao oh kohlongala pwe ren pweidi nan Kipea pwohngo. Ni arail pedolong, irail eri mwohndi nan wasahn tuhpenehn kahnimwo, ahpw sohte emen kasamwolong irail nan imwe pwe ren pweidi.+ 16 Nin soutiko, ohl laud men eri kohdo sang eh doadoahk nan mwahto. E kohsang wasa nahnahn Epraim,+ oh e koukousoan nan Kipea erein ahnsou kis; ahpw tohn kahnimwo mehn Pensamin.+ 17 Ni eh kilengda oh kilangada sounseiloako nan wasahn tuhpenehn kahnimwo, ohl laudo ahpw nda: “Ke pahn kohla ia, oh ke kohsang ia?” 18 E sapengki: “Se seiloak sang Pedleem en Suda pwe sen kohla wasa doh ehu en wasa nahnahn Epraim, wasa me I kohsang ie. I kohla Pedleem en Suda,+ oh I pahn kohla ni tehnpesen Siohwa,* ahpw sohte emen kasamwolong ie nan imwe. 19 Mie reh meng oh tahpw me itar ong nait dongki kat,+ oh pil pilawa+ oh wain ong ngehi, lihet, oh nait sounpapah. Mie soahng koaros reht me se anahne.” 20 Ahpw ohl laudo nda: “Popohl en mi rehmw! I pahn apwalihala soahng koaros me ke anahne. Ihte dehr pweidi wasahn tuhpene wet.” 21 Ih eri kahrelahng ih nan imwe oh kihong kenen* dongki ko. Irail eri widen nehrail ko, mwenge oh nim.
22 Ni arail pereperen, ohl soh katepe kei en kahnimwo ahpw kapilpene ihmwo oh pakepakere wenihmwo oh re ndindaiong ohl laud me imwaneki ihmwo: “Kihieido ohl me kohdo nan imwomwen, pwe sen wia nsenen pwopwoud reh.”+ 23 Me imwaneki ihmwo ahpw kohieila oh ndaiong irail: “Soh riei ko, ieremen wia tiahk suwed. Menlau, ohl menet kodohn pweidi nan imwei. Kumwail dehr wia mwekid kanamenek wet. 24 Iet nei serepein meipwon oh en ohl menet eh pekehi. I en kihwei ira, oh kumwail kak kamwamwahlihala ira ma kumwail anahne.*+ Ahpw kumwail dehr wiahiong ohl menet mwekid kanamenek wet.”
25 Ahpw ohl ako kahng rong ih, ohlen Lipaio eri alehte eh pekehio+ oh kihieilahng irail likio. Irail angkehlailiong oh wiakauwe erein pwohngo pwon lella nimenseng. Irail eri kadarala ih ni wasa eh rarahnpeseng. 26 Nin sohrahno, liho kohla oh pwupwudiong ni wasahn pedolong en imwen ohlo, wasa me eh soumaso mihmi ie oh e wonohn wasao lao wasa rahnpeseng. 27 Ni ahnsou me eh soumaso pirida nimensengo oh ritingpeseng wenihmw en ihmwo pwe en pedoila oh pousehla eh seiloako, e kilangada liho, eh pekehio, wonohn wasahn pedolong en ihmwo oh peh ko mi pohn taht en wenihmwo. 28 Ih eri ndaiong ih: “Uhda; kita kohkohla.” Ahpw sohte pasapeng wiawi. Ohlo eri kidahng ih pohn dongkio oh mwesellahng ni imweo.
29 Ni eh lella ni imweo, e ale naip pwoat* oh eh pekehio, oh e lupukpeseng wiahkihda lapi 12, e ahpw kadaralahng ehu lapi ong ehuehu sapwen Israel. 30 Koaros me kilang met ahpw nda: “Soahng wet saikinte wiawi de se saikinte kilang met sangete rahn me mehn Israel kan kohdo sang sapwen Isip leledo rahnwet. Kumwail medemedewe met, koasoiapene+ oh ndahdo dahme kitail en wia.”
20 Mehn Israel koaros eri kohieido sang Dan+ lel Peersipa oh pil sang nan sapwen Kilead,+ oh mwomwohdiso pwon pokonpene wia pwihn ehu* mwohn silangin Siohwa nan Mispa.+ 2 Kaunen aramas ako me pil wia kaunen keinek en Israel koaros eri iang mi nan mwomwohdisohn sapwellimen Koht aramas akan—sounpei alu 400,000 me kin doadoahngki kedlahs.+
3 Mehn Pensamin ko ahpw rongada me ohlen Israel ko kohdalahr Mispa.
Ohlen Israel ko eri nda: “Ndaiong kiht, ia duwen soahng suwed wet eh wiawi?”+ 4 Ohlen Lipaio,+ en lih kamakamalao eh pwoudo sapengki: “I kohla Kipea+ en Pensamin iangahki ei pekehio pwe sen pweidi. 5 Oh tohn* Kipea uhwongiehda oh kapilpene ihmwo nipwong. Re men kemeiehla, ahpw re angkehlailiong ei pekehio, oh e mehla.+ 6 Ngehi eri ale paliweren ei pekehio, lupukpene oh kadarpeseng lapi ko wasa koaros me Israel sohsohki,+ pwehki ar wiahda mwekid kanamenek oh suwed ehu nan Israel. 7 Eri, kumwail aramas en Israel kan koaros, kumwail koasoiapene+ wasaht oh kasalehda dahme pahn wiawi.”
8 Aramas ako koaros eri wiahkintehieu* kesihnenda oh nda: “Sohte emen rehtail pahn kohla ni imwe impwal de pwurala ni imweo. 9 Eri iet me kitail pahn wiahiong Kipea: Kitail pahn kohla oh mahweniong sang ni usuhs.+ 10 Kitail pahn ale ohl 10 sang nanpwungen meh 100 en keinek koaros en Israel, oh meh 100 sang nanpwungen meh 1,000 oh meh 1,000 sang nanpwungen meh 10,000 ren kin kaunopada mwenge ong karis en sounpeio, pwe irail en mahweniong Kipea en Pensamin, pwehki mwekid kanamenek me re wiahda nan Israel.” 11 Kahrehda ohlen Israel koaros kohpene wiahla pwihn ehu* pwe ren ehupene mahweniong kahnimwo.
12 Keinek kan en Israel ahpw kadarala ohl kei rehn ohlen keinek koaros en Pensamin, nda: “Soangen suwed dahieu met me wiawiher rehmwail? 13 Eri kumwail pangodohng kiht ohl soh katepe kan sang Kipea+ pwe sen kemeirailla oh kihsang dahme suwed nan Israel.”+ Ahpw mehn Pensamin kan kahng rong riarail mehn Israel kan.
14 Mehn Pensamin kan sang nan kahnimw kan ahpw pokondohng Kipea pwe ren kohla mahweniong ohlen Israel kan. 15 Rahno, mehn Pensamin kan kapokonepene ohl 26,000 me kin doadoahngki kedlahs sang nan arail kahnimw kan, likin ohl pilipil 700 en Kipea kan. 16 Ohl pilipil 700 me meingtoal mi nan karis en sounpei wet. Irail koaros kak kadar takai sang pahi ehu pwe en lel pitenwel pwoat oh sohte katihasang.
17 Ohlen Israel kan likin keinek en Pensamin ahpw kapokonepene ohl 400,000 me kin doadoahngki kedlahs,+ oh emenemen irail wia sounpei koahiek. 18 Re ahpw uhdahte kohdahla Pedel pwe ren kalelapak rehn Koht.+ Aramas en Israel ko ahpw patohwan: “Ihs reht me pahn tiengla mwowe kohdahla mahweniong mehn Pensamin kan?” Siohwa ketin sapeng mahsanih: “Suda me pahn tiengla mwowe.”
19 Mwurin mwo, mehn Israel kan ahpw pirida nimenseng oh kauwada imwarail impwal kan karanih Kipea pwe ren mahweniong.
20 Ohlen Israel kan eri kohieila pwe ren mahweniong Pensamin; irail koasoaneiraildi ni ireken mahwen pwe ren mahweniong irail nan Kipea. 21 Mehn Pensamin kan eri kohieido sang Kipea oh kemehla ohlen Israel 22,000 rahno. 22 Ahpw karis en sounpei en ohlen Israel kan kasalehda me re kommwad oh pwurehng koasoaneiraildi ni ireken mahwen wasaohte me re wia ie ni keieun rahno. 23 Mehn Israel kan ahpw kohdahla oh sengiseng mwohn silangin Siohwa lao lel nin soutik oh kalelapak rehn Siohwa: “Se pahn pwurehng kohla mahweniong riat kan, aramas en Pensamin kan?”+ Siohwa ahpw ketin mahsanih: “Kumwail kohdahla mahweniong irail.”
24 Mehn Israel kan eri kohla kerenlahng mehn Pensamin kan ni keriaun rahn. 25 Pensamin uhd kohieido sang Kipea pwe ren tuhwong irail ni keriaun rahno oh kemehla pil mehn Israel 18,000,+ irail koaros me kin doadoahngki kedlahs. 26 Ohlen Israel koaros ahpw kohdahla Pedel. Irail sengiseng oh mwohndiong wasao mwohn silangin Siohwa,+ oh re kaisihsol+ rahno lao lel nin soutik oh patohwanda meirong isihs kan+ oh meirong en kaminimin kan+ mwohn silangin Siohwa. 27 Mwurin mwo, ohlen Israel ko kalelapak rehn Siohwa,+ pwe kohpwahn inou lap en Koht mehlelo kin mi wasao ni rahn ako. 28 Eri Pineas+ nein Eliesar, nein Aaron, kin papah* mwohn kohpwao ni rahn ako. Re kalelapak patohwan: “Se pahn pil pwurehng kohla mahweniong riat ko, ohlen Pensamin kan, de se pahn uhdi?”+ Siohwa ketin sapengki: “Kohdahla, pwehki lakapw I pahn kihong irail nan pehmwen.” 29 Mehn Israel kan eri karukihala ohl akan+ pidakihdi Kipea.
30 Mehn Israel kan kohdahla mahweniong mehn Pensamin kan ni kesiluhwen rahn, oh re koasoaneiraildi pwe ren mahweniong Kipea duwehte dahme re wia ni ahnsou teiko.+ 31 Ni ahnsou me mehn Pensamin kan kohieilahng tuhwong karis en sounpeio, re ahpw dohdohlahsang ni kahnimwo.+ Eri duwehte ahnsou teikan, re tepida peiong oh kemehla ekei ohl pohn ahl akan, ehu me kolahng Pedel, a meteio kolahng Kipea, kahrehda mpen ohlen Israel 30 mehla nan mohso.+ 32 Mehn Pensamin kan eri nda: “Re pahn lohdi mwohtail duwehte mahs.”+ Ahpw mehn Israel kan nda: “Kitail pahn pweieksang oh kadohwanewei sang irail kahnimwo kolahng ni ahl akan.” 33 Ohlen Israel koaros eri uhda sang arail wasa oh koasoaneiraildi nan Paaltamar nindoken mehn Israel kan me rukuruk mwadangete tangieisang ar wasa limwahn Kipea. 34 Eri ohl 10,000 me pilipilda sang mehn Israel koaros ahpw lella mwohn Kipea, oh mahweno me uk mehlel. Ahpw mehn Pensamin kan sohte ese me kahpwal kerendohr.
35 Siohwa ketin kalowehdi Pensamin+ mwohn Israel, oh rahno mehn Israel kan kemehla ohlen Pensamin 25,100, irail koaros kin doadoahngki kedlahs.+
36 Ahpw, mehn Pensamin kan kin kihkiheng me ohlen Israel kan pahn lohdi ni ahnsou me re pweieksang Pensamin,+ ahpw re pweieksang pwehki ar koapworopworki irail me rukuruk limwahn Kipea.+ 37 Me rukuruk ko mwadangete mwekid oh tangalahng Kipea. Irail eri mwarahkpeseng nan kahnimwo oh kemehkihla towe kan koaros kedlahs.
38 Eri ohlen Israel ko koasoanedier me ohl ko me rukihedi kahnimwo pahn wiahda kilel en ediniei ehu en kohkohda sang wasao.
39 Ni ahnsou me mehn Israel kan wekidek nan mahweno, ohlen Pensamin kan tepida pei oh kemehla mpen ohlen Israel 30,+ oh re nda: “Sansal me re pil pahn lohdier mwohtail, duwehte nan mahwen en mwoweo.”+ 40 Ahpw kilelo tepida kohkohda sang kahnimwo rasehng uhr en ediniei. Ni ohlen Pensamin kan ar pirekekla pwe ren kilang, re kilangada me kahnimwo pwon wie lullul leldahla pahnlahng. 41 Ohlen Israel kan eri sohpeiong irail oh tepida pei, ohlen Pensamin kan ahpw pwunodada, pwe re eseier me kahpwal lelehr irail. 42 Irail eri pweieksang ohlen Israel kan oh tangalahng nan sapwtehno, ahpw mahweno pil idawehnirailla; ohl akan me kohieido sang nan kahnimw ko pil iang kemeirailla. 43 Re kapilpene mehn Pensamin kan oh pwakipwakih irail sohte uhdi. Re ahpw kaloweiraildi mwohn Kipea ni palimese. 44 Ohlen Pensamin 18,000 eri mehla, irail koaros sounpei kehlail kei.+
45 Ohlen Pensamin kan pirekek oh tangala nan sapwtehno lella ni paipalap en Rimmon,+ oh mehn Israel kan kemehla meh 5,000 rehrail pohn ahl akan, oh re usehlahte pwakipwakih irail lella Kidom; irail eri pil kemehla ohl 2,000. 46 Mehn Pensamin koaros me mehla rahno patpene ohl 25,000, me kin doadoahngki kedlahs,+ irail koaros sounpei kehlail kei. 47 Ahpw irail meh 600 tangala nan sapwtehno lella ni paipalap en Rimmon, oh re mihmi ni pwoaren paip en Rimmon erein sounpwong pahieu.
48 Oh ohlen Israel kan pwurodo oh peiong mehn Pensamin kan oh kemehkihla irail kan me mi nan kahnimwo kedlahs, sang aramas lel pelinmen kan, koaros me luhluhwe. Re pil isikada kahnimw kan koaros me re lellahng.
21 Eri ohlen Israel kan kahukilahr inou wet nan Mispa:+ “Sohte emen rehtail pahn kihong nah serepein ohlen Pensamin men pwe en wia eh pwoud.”+ 2 Eri, aramas ako ahpw kohla Pedel+ oh mwohndi wasao mwohn silangin Koht mehlelo lao lel nin soutik. Re wie sengiseng laud oh mwahmwahiei. 3 Oh re patopatohwan: “Maing Siohwa, Koht en Israel, dahme met wiawihki nan Israel? Dahme kahrehda ehu keinek pahn sohrala sang Israel rahnwet?” 4 Oh mandahn rahno, aramas akan ahpw sangkenei pirida oh kauwada pei sarawi ehu wasao pwe ren patohwanda meirong isihs kan oh meirong en kaminimin kan.+
5 Aramas en Israel kan eri nda: “Ihs rehn keinek koaros en Israel me sohte iang kohdo pokonpene mwohn silangin Siohwa?” Pwe re kahukilahr inou kesempwal ehu me mehmen me sohte iang kohdo rehn Siohwa nan Mispa uhdahn pahn kamakamala. 6 Eri aramas en Israel ko pahtoukihla dahme wiawihong riarail Pensamin. Re nda: “Rahnwet ehu keinek lupsangehr Israel. 7 Dahme kitail pahn wia pwe kitail en kihong irail kan me luhwehdi arail pwoud, pwehki atail kahukilahr ni mwaren Siohwa+ kitail en dehr kihong irail emen neitail serepein kan en wia arail pwoud?”+
8 Re idek: “Ihs nanpwungen keinek kan en Israel me sohte iang kohdo rehn Siohwa nan Mispa?”+ Oh re diarada me sohte emen sang Sapes-kilead iang kohdo nan kahnimpwalo wasa me mwomwohdiso mi ie. 9 Ni ahnsou me aramas ako wadawadedi, re diarada me sohte emen tohn Sapes-kilead mihmi mwo. 10 Mwomwohdiso eri kadarala wasao ohl 12,000 me keieu kehlail. Re ruwesehkin irail: “Kumwail kohla oh kemehkihla tohn Sapes-kilead kan kedlahs, iangahki lih akan oh seri kan.+ 11 Iet dahme kumwail pahn wiahn: Ohl koaros, oh pil lih koaros me wiahier nsenen pwopwoud rehn ohl, kumwail uhdahn pahn kamwomwala.” 12 Re diarada serepein meipwon 400 nanpwungen tohn Sapes-kilead, me saikinte wia nsenen pwopwoud rehn ohl. Irail eri wairaildo nan kahnimpwalo nan Sailo,+ me mi nan sapwen Kenan.
13 Mwomwohdiso pwon eri kadaralahng pakair ong mehn Pensamin kan ni paipalap en Rimmon+ oh peki popohl rehrail. 14 Eri Pensamin pwurodo ahnsowo. Re kihong irail lih akan me re mweidohng ren momour sang rehn lih en Sapes-kilead kan,+ ahpw re sohte diar uwen tohto me itarohng irail. 15 Oh aramas ako pahtoukihla dahme wiawihong Pensamin+ pwehki Siohwa ketin wiadahr liaktohrohr nanpwungen keinek kan en Israel. 16 Ohl mah kan en mwomwohdiso ahpw nda: “Dahme kitail pahn wia pwe kitail en kihong en ohl akan me luhwehdi arail pwoud, pwehki lih akan koaros kamwomwmwomwla sang Pensamin?” 17 Re sapengki: “Mehn Pensamin kan me pitila anahne ahnekihte sohso, pwe ehu keinek en dehr sohrala sang Israel. 18 Ahpw kitail sohte mweimwei en kihong irail neitail serepein kan en wia arail pwoud, pwehki aramas en Israel kan kahukilahr: ‘Emen me kihong Pensamin eh pwoud pahn riahla.’”+
19 Re ahpw nda: “Kilang! Mie kasarawien Siohwa me kin wiawi ehuehu pahr nan Sailo,+ me mi paliepeng en Pedel oh palimese en ahl me kohsang Pedel kohdahla Sekem oh mi palieir en Lepona.” 20 Irail eri ruwese ohlen Pensamin kan: “Kumwail kohla oh rukuruk nan mwetin kreip kan. 21 Oh ni amwail kilang peinakapw* en Sailo kan ar kohieido pwe ren wia arail kahlek pidek, emenemen kumwail pahn kohieido sang nan mwetin kreip ko oh parokedi amwail pwoud sang rehn peinakapw en Sailo ko, oh kumwail pahn pwurala nan sapwen Pensamin. 22 Oh ma arail pahpa kan de riarail pwutak kan pahn kohdo pwe ren kaulimkihong kiht, se ahpw pahn ndaiong irail, ‘Kumwail menlau kadek ong kiht oh sewese irail, pwehki sohte itar lih akan me lohdihsang mahwen en kohieng emenemen irail ren pwoudiki,+ oh kumwail sohte kak kihong arail pwoud ahpw sohte dipikihda.’”+
23 Eri ohlen Pensamin kan kapwaiada met, oh emenemen irail wahda eh pwoud sang rehn lih akan me kahkahlek. Mwurin mwo, re pwuralahng sahpw me irail sohsohki oh onehda sapahl arail kahnimw kan+ oh kousoanla loale.
24 Oh ni ahnsowo mehn Israel kan kohpeseng sang wasao, emenemen kohla nan eh keinek oh eh peneinei. Re ahpw mwesel sang wasao, emenemen kohla nan sahpw me e sohsohki.
25 Ni rahn ako, sohte nanmwarki nan Israel.+ Emenemen kin wiewia dahme e kin medewe me pwung.
LI, “nein Israel pwutak kan.”
De “kihongehr.”
De kakete, “e lopwor nan peh ni eh mi pohn dongkio.”
De “Nekep.”
Wehwehki “Peisin (Pwohl) en Pihl.”
Tuhke me duwehte tuhkehn oahs.
Wehwehki “Kamwomwmwomwla.”
De “wasa patapat pah.”
LI, “kuruma mete.”
LI, “kasalehiong uhk limpoak loalopwoat.”
De “wasa patapat pah.”
Wehwehki “Me kin sengiseng kan.”
De “kaudokiong.”
De “netiki paliwararail ong koht teikan.”
De “wasahn pedolong en Amad.”
Kilang KLL.
LI, “Aram-naharaim.”
De “Sapwellimen Siohwa manaman.” LI, ruʹach. Kilang KLL “pneuʹma; ruʹach.”
LI, “Aram.”
De “kommoaldi.”
Tuhke me duwehte tuhkehn oahs.
Ele kisakis pwukat kin duwehte pwainla daksis.
Mwein kiupid mwotomwot ehu me mpen 38 cm (15 in.). Kilang Ortk B14.
De kakete, “wasahn weirada takai.”
De “sehro.”
De kakete, “wasahn weirada takai.”
LI, “kodo.” Kilang KLL.
De “kommoaldi.”
Tuhke pwoat me mie mete keng ni imwio, mehn kahre kou kan.
De “Arosed en wehi kan”; “Arosed-a-koim.”
LI, “e.”
LI, “kuruma mete.”
Tuhke me duwehte tuhkehn oahs.
De “koasoanehdi noumw ohl akan pohn.”
LI, “kuruma mete.”
Ehd me wiawihkihda kilin mahn.
Mweinte met iei kasalepen kahula ehu de inou ong Koht.
De “keseng.”
De kakete, “rerada.”
De “wasa patapat pah.”
De kakete, “irail me kin doadoahngki dipwisoun sounnting kan.”
De “wasa patapat pah.”
De “piletik.”
De “piletik.”
De “piletik.”
LI, “poahsoan ehu.”
LI, “poahsoan riau.”
De “kommoaldi.”
De kakete, “wasahn nekinek pahn pwehl.”
Kilang Eks 13:3, ntp.
LI, “rong ngilei.”
LI, “kid.”
Mpen 22 L (20 dry qt). Kilang Ortk B14.
Wehwehki “Siohwa Iei Popohl.”
Kilang KLL.
Kilang KLL.
Kilang KLL.
Kilang KLL.
Wehwehki “Paal en Doare Pein Ih Nin Duwen Kosonned.”
De “kotehla pillapo.”
De “Wasa Patapat Pah nan.”
De “Sapwellimen Siohwa manaman.” LI, ruʹach. Kilang KLL “pneuʹma; ruʹach.”
LI, “kaduhpwalihdi.”
LI, “kodo.” Kilang KLL.
Kilang KLL.
De “wasa patapat pah.”
LI, “kod ko.” Kilang KLL.
LI, “pehmwen ahpw pahn kehlailla.”
Sang mpen 10:00 p.m. lel mpen 2:00 a.m.
Sekel ehu kin pahrekiong 11.4 g (0.367 oz t). Kilang Ortk B14.
Met iei likou me wiawihdahsang wunen sihpw oh kaduh nan poh ntahnmwel.
De “netiki paliwararail reh.” Kilang KLL, “Ohlen/Lihen netiki paliwere.”
LI, “sohte pwurehng kauwada moangarail kan.”
De “kommoaldi.”
LI, “pwutak 70 me kohieisang ni denge.”
De “netiki paliwararail rehn.” Kilang KLL, “Ohlen/Lihen netiki paliwere.”
LI, “peneinei en imwen semen eh nohno.”
De kakete, “me sapweniki sapwen.”
De “kisehn ntahmwail.”
LI, “ar mohngiong eri pwungkihda.”
De “ei kin wa.”
LI, neʹphesh. Kilang KLL.
De “widing.”
De “imwen kaudok en.”
Me iei, takain powe mehn ngidar pilawa.
De “Siria.”
LI, “emen me ketin karonge.”
De “Sapwellimen Siohwa manaman.” LI, ruʹach. Kilang KLL “pneuʹma; ruʹach.”
LI, “I sarapesengehr.”
De “sengiseng rehn kompoakepahi kan pwehki I sohte pahn pwopwoudida.”
De “koasoandi.”
LI, neʹphesh. Kilang KLL.
LI, “sangete nan kapehd.”
LI, “sangete nan kapehd.”
Sansal me Koht.
De “sapwellimen Siohwa manaman.” LI, ruʹach. Kilang KLL “pneuʹma; ruʹach.”
LI, “ih me pwungohng nan meseiet.”
Kakete dokedoke Koht.
De “laion pwulopwul men me wunaun ni tepinwere.”
De “Sapwellimen Siohwa manaman.” LI, ruʹach. Kilang KLL “pneuʹma; ruʹach.”
De kakete, “mwohn eh pedolong nan perehn loaleo.”
De “Sapwellimen Siohwa manaman.” LI, ruʹach. Kilang KLL “pneuʹma; ruʹach.”
De “perehn loaleo.”
Ni lokaiahn Ipru, e wehwehki “fox,” mahn me mwomwen kidi nan Israel oh sahpw kan me kapilpene.
De “salihedi.”
De “salihiukedi.”
De “Sapwellimen Siohwa manaman.” LI, ruʹach. Kilang KLL “pneuʹma; ruʹach.”
Wehwehki “Wasa Ile en Tihn Aupah.”
LI, ruʹach. Kilang KLL “pneuʹma; ruʹach.”
Wehwehki “Utuhnpihl en me Likerwo.”
De “Kadeke.”
LI, “dereht en plaks.”
Me iei, dipwisoun peipei ehu.
LI, “sangete nan kapehden inei.”
De “en peneinei koht kei; dikedik kei.”
LI, “audehda pehn.”
Ele met kin dokedokehte ire mehlel me e kin kousoan nan sapwen Suda.
De “sounkaweid men.”
LI, “audehda pehn.”
De “ngoren.”
Wehwehki “Kahnimpwal en Dan.”
De “en peneinei koht kei; dikedik kei.”
De “en peneinei koht ko; dikedik ko.”
De “en peneinei koht ko; dikedik ko.”
De “sounkaweid men.”
De “en peneinei koht ko; dikedik ko.”
LI, neʹphesh. Kilang KLL.
LI, neʹphesh. Kilang KLL.
De “wasa patapat pah.”
De “kansenamwahwihala mohngiongomw.”
LI, “imwomw impwal.”
De kakete, “oh I kin papah ni tehnpesen Siohwa.”
De “kihong kenen mahn me doalda.”
De “wiakauwe ira oh wia dahme kumwail mwahuki.”
De “naip en lop pwoat.”
LI, “nin duwen aramas tehmen.”
De kakete, “me sapweniki sapwen.”
LI, “nin duwen aramas tehmen.”
LI, “nin duwen aramas tehmen.”
LI, “kesihnen.”
LI, “serepein.”