Iaduwen Ahmw Kin Kilangwohng Dihp?
“SOHTE dihp rehmw, sohte nsensuwed rehmw; komwi iei audepen manaman soh imwi.” Sounpadahk ndand en Hindu Vivekananda kosoia met ni ah kawehwe ire ehu sang pwuhk sarawi en Hindu, Bhagavad Gita. Ni ah kosoia padahk en Vedanta, e kosoia: “Sapwung keiou laud iei en nda me ke luwet, me ke dipan.”a
Eri, e pwung me dene aramas sohte dipe? Oh dahme, aramas men kin sohsohkihda ni ah ipwidi? Ihte “irair en mwomwen emen me kin poahsonda pohn irair me e sohsohkihsang pahpa oh nohno,” Nikhilananda kosoia, emen sounmadamadau en Hindu. Ekei irair kan kin kohsang en emen “wiewia nan ah mour en mahs.” Nin duwen me Vivekananda kosoia, “kowe me pein wiahda imwilahn amw mour.” Kadaudok en Hindu sohte kin padahngki sohsohn dihp.
Pelien lamalam en Zoroastria, Shinto, Confucian, oh Buddhist sohte kin padahngki me mie sohsohn dihp. Pil nan pelien lamalam en Judeo-Christian kan, me mahs kin padahngki padahk en sohsohn dihp, arail madamadau ong dihp kin wie wekiwekla. Aramas tohto nan rahnpwukat sohte kin leme me re dihp.
Sounpadahk Cornelius Plantinga, Jr. kosoia: “Madamadau en ahnsouwet sohte kin kangoange en pwukoahki mehkot; keiou, e sohte kin kangoange emen en pein kapwukoahkin ih mehkot.” Sarawi en Kristendom kin iang kisehn pwukoahki katikitikihla dihp. Emen sounpadahk en sarawi en Duke University kosoia: “Ke dehr kohla sarawi ma ke men rong dihp. Oh nin duwen me Platinga kosoia, ekei pelien lamalam kin kosoia me dihp ihte kin pid koasoandi en aramas.
Mehlel, wiewia suwed kan en rahn akan me tohto. Pepei, mwersuwed, mahwen, pingiping nanpwungen keinek kan, doadoahngki wini suwed, likamw, lemei, oh mwersuwedih seri kan me inenen kekeirada. Ni mehlel, pahr 1900 kan iei pahr me keiou kakerehdi nta laud nan poadoapoad en aramas. Kapataiong met iei medek oh kalokolok me kohsang soumwahu, mahla, oh mehla. Ihs me soh kin inengieng en saledeksang kahpwal laud kan me mih nan sampah rahnwet?
Eri, ia ahmw lamalam ong irair wet dihp? Aramas sohsohkihda dihp? Mie ahnsou ehu me kitail pahn kak saledeksang medek oh lokolok? Artikel en mwuhr pahn kosoia peidek pwukat.
[Nting tikitik me mi pah]
a Padahk en Vedanta kin poahsonda pohn Upanishad, me pwarada ni kaimwseklahn ire sarawi kan en Hindu, Vedas.