Ke Onopadahr en “Sohsohki Sampah”?

KITAIL koaros kin kasikasik pweidahn sapwellimen Sises inowo: “Meid pai irail me mpahi, pwe re pahn sohsohki sampah.” (Mad. 5:5) Me keidi kan pahn sohsohki sampah sang ni arail pahn iang Sises kaunda nin duwen nanmwarki kei nanleng. (Kaud. 5:10; 20:6) Pali laud en Kristian mehlel kan rahnwet kin kasikasik en mour kohkohlahte nin sampah. Irail pahn unsekla oh ahneki peren oh popohl. Pwe met en kak pweida, irail pahn wia doadoahk kesempwal kei. Karasepe, irail pahn iang kaparadaisihala sampah, apwalihala anahn en me iasada kan, oh pil kasukuhlih irail. Medewehla dahme ke kak wia pil ahnsou wet pwehn kasalehda me ke men wia doadoahk pwukat nan sampah kapwo.

KE ONOPADAHR EN KAPARADAISIHALA SAMPAH?

Ni Siohwa eh ketin kehkehlingkihong aramas en “audehda sampah oh kaunda,” e ketin kupwurki me sampah pwon pahn kohkohlaho wiahla paradais ehu. (Sen. 1:28, NW) Irail kan me pahn mour kohkohlahte anahne peikiong kehkehlikohte. Ahpw sampah sohte pahn wia paradais ehu ni arail tepida pwehki mwetuwel en Ihden solahr mie. Mwurinte Armakedon, mie doadoahk tohto me kitail pahn wia pwehn kamwakelehda wasa kan nin sampah me ohla. E pahn uhdahn wia doadoahk laud!

Met katamandohng kitail doadoahk me mehn Israel ko anahne wia ni ahnsou me re pwurasang Papilon. Sohla me kousoan nan sapwarail ko erein sounpar 70. Ahpw Aiseia kohpada me Siohwa pahn ketin sewese irail kamwahwihala sapwarail ko. Kokohpo mahsanih: “E pahn ketin wiahiong eh sapwtehn en duwehla Ihden oh eh sapwtehn duwehte mwetuwel en Siohwa.” (Ais. 51:3, NW) Siohwa ketin sewese irail pwe met en pweida. Duwehte met, Siohwa pahn ketin sewese irail kan me pahn sohsohki sampah en kaparadaisihala sampah. Oh pil ahnsou wet ke kak kasalehda me ke inengieng iang wia met.

Ehu ahl en wia met iei sang ni omw pahn wia uwen omw kak pwe omw wasahn kousoan en mwakelekel oh soandi mwahu. Ke kak wia met mehnda ma mehn mpomw kan sohte kin mwakelekel. Ke pil kak sewese apwalih Wasahn Kaudok oh wasahn mihting tohrohr nan omw wasa. Oh ma omw irairo kakohng, mwein ke pil kak audehda doaropwe pwe ken iang sawas ni ahnsou me kahpwal laud duwehte melimel de rerrer en sahpw ape wiawi nan sahpw teikan. Met pahn kasalehda me ke kin onopada en sawas ni ahnsou me anahn. Pein idek rehmw, ‘I kak sukuhlki soangen koahiek kan me I kak doadoahngki ma Siohwa ketin mweidohng ie en iang sohsohki sampah?’

Brother oh sister kei kamwakele oh kamwahwihala soahng kan nan ehu Wasahn Kaudok.

KE ONOPADAHR EN SEWESE ME IASADA KAN?

Mwurinte Sises ketin kaiasada nein Sairus serepeino, e mahsanihong irail en kamwenge serio. (Mark 5:42, 43) Ele e sohte apwal en apwalih kisin serepeino me sounpar 12. Ahpw medewehla doadoahk laud me pahn wiawi ahnsou me Sises pahn ketin kapwaiada sapwellime inou me “koaros me mihmi nan sousoun kataman kan pahn rong kapitie oh pedoisang.” (Sohn 5:28, 29) Paipel sohte kasalehda ire pisetik tohto, ahpw kitail kak medewehla me me iasada kan pahn anahne sawas pwehn ale kanarail mwenge, wasahn kousoan, oh likou. Pil ahnsou wet, ke kak kasalehda me ke men onopada en sawas? Mie soahng kei me ke kak wia.

Dahme ke kak wia rahnwet pwehn kasalehda me ke onopadahr en sohsohki sampah?

Brother oh sister kan ni wasahn peidi en sompihr kan perenki ar kasamwohdo meteikan me pahn iang towehda mihting tohrohr ehu nan Paris.

Ni pakair eh wiawi me sounapwalih me kin seiloak pahn mwemweitdo ni omw mwomwohdisou, ke kak luke ih en iang uhk mwenge? Ni tohn Pedel men eh keseudo oh uhd papah ni omw mwomwohdiso, de emen sounapwalih me kin seiloak neksang eh pwukoahn seiloak, ke kak sewese ih rapahkihda eh wasahn kousoan? Ma mihting tohrohr ehu pahn wiawi ni omw wasao, ke kak toukihda en iang doadoahk mwohn de mwurin mihting tohrohro, de iang pwihn me kin kasamwo irail kan me kodohn iang mihting tohrohro?

KE ONOPADAHR EN KASUKUHLIH ME IASADA KAN?

Pwehki dahme Wiewia 24:15 mahsanih, kitail kasik me aramas lik lik kei pahn iasada. Tohtohn irail sohte ahneki ahnsou mwahu mahso en esehla Siohwa. Ahpw mwurin arail pahn iasada, irail pahn ahneki ahnsou mwahu en wia met.a Sapwellimen Koht ladu lelepek oh koahiek kan pahn sewese kasukuhlih irail. (Ais. 11:9) Charlotte me iangehr kalohk nan Iurop, South America, oh Aperika kin kasikasik en wia met. Ni peren e koasoia: “I kasikasik en kasukuhlih irail kan me pahn iasada. Ni ei kin wadek duwen emen me mour mahso, I kin kalapw medewe: ‘Ma aramaso esehte duwen Siohwa, eh mour kak wekila.’ I uhdahn kasikasik en padahkihong aramas akan duwen Siohwa oh ia pahn mwahu en arail mour ma irail kin papah ih.”

Sapwellimen Siohwa ladu lelepek kan me mour mwohn Sises ketido nin sampah pil pahn anahne sukuhlki soahng tohto. Medewehla ia uwen kaperen oh ia uwen eh pahn wia pai kaselel ehu en kawehwehiong Daniel duwen pweidahn kokohp kan me e ntingihedi ahpw sohte wehwehki. (Dan. 12:8) De en sewese Rud oh Naomi en esehda me Mesaiao wia emen kadaudokara! Kitail pahn perenki iang kasukuhlih aramas akan sang sampah pwon, oh sohte mehkot sang nan sampah suwed en rahnpwukat pahn kapwunode de kerempwa kitail!

Sister men kihong lih emen kisin doaropwe ehu ni wasahn lopwolopw.

Dahme ke kak wia ahnsou wet pwehn kasalehda me ke men onopada en iang kasukuhlih me iasada kan? Ehu me ke kak wia iei en nantihong kamwahwihala omw koahiek en padahk oh pil kaukaule iang kalohk. (Mad. 24:14) Mehnda ma omw sounpar de omw irairo irehdi dahme ke kak wia ahnsou wet, omw nannanti kak kasalehda me ke men iang kasukuhlih me iasada kan.

E mwahu en medewe duwen peidek kesempwal pwukat: Ke uhdahn kasikasik en sohsohki sampah? Ke uhdahn kasikasik en iang kaparadaisihala sampah, sewese irail kan me pahn iasada oh pil kasukuhlih irail? Ke kak kasalehda me ke onopadahr en kousoan nin sampah kohkohlahte sang ni omw kin wia soangen doadoahk kan me duwehte dahme ke pahn wia ni omw pahn sohsohki sampah!

a Menlau kilang iren onopo “Padahkihongehr Aramas Tohto en Wia Dahme Pwung” nan Kahn Iroir en September 2022.