Watchtower ONLINE LIBRARY
Watchtower
ONLINE LIBRARY
Lokaiahn Pohnpei
  • PAIPEL
  • SAWASEPEN PAIPEL KAN
  • MIHTING KAN
  • w25 November pp. 16-21
  • Sises​—Atail Samworo Lapalap me Kin Wehwehkin Kitail

Sohte kasdo ong met

Kupwurmahk, mehkot sapwung en kihda kasdo

  • Sises​—Atail Samworo Lapalap me Kin Wehwehkin Kitail
  • Kahn Iroir Pakpakairki Wehin Siohwa (Ong Onop)—2025
  • Sawaspen Oaralap kan
  • Ire kan me Duwehte Met
  • SAPWELLIMEN KOHT OHL KOMPOAK KETIDO SAMPAH
  • SISES KETIN KASALEHDA EH POAKEHLA ARAMAS
  • KAHLEMENGIH ATAIL SAMWORO LAPALAPO RAHNWET
  • ATAIL SAMWORO LAPALAPO KAK SEWESEIUK
  • Dahme Pweinen Pweipwei Sapahlo Padahkihong Kitail?
    Kahn Iroir Pakpakairki Wehin Siohwa (Ong Onop)—2025
  • Dahme Kitail Sukuhlkihsang Rahn 40 ko Mwohnte Sises Ketidahla Nanleng?
    Kahn Iroir Pakpakairki Wehin Siohwa (Ong Onop)—2024
  • Aktikitik oh Pohnese Dahme Ke Sohte Ese
    Kahn Iroir Pakpakairki Wehin Siohwa (Ong Onop)—2025
  • Siohwa Kin Ketin ‘Kamwahwihala me nan Kapehd Ohlahr akan’
    Kahn Iroir Pakpakairki Wehin Siohwa (Ong Onop)—2024
Kilang Pil Ekei
Kahn Iroir Pakpakairki Wehin Siohwa (Ong Onop)—2025
w25 November pp. 16-21

IREN ONOP 46

KOUL 17 “Iei I Men”

Sises—Atail Samworo Lapalap me Kin Wehwehkin Kitail

“Atail samworo lapalap kin ketin wehwehki atail luwet akan.”—IPRU 4:15.

DAHME KITAIL PAHN SUKUHLKI

Sises iei Samworo Lapalap me keieu mwahu pwehki e ketin wehwehkin kitail oh kak sewese kitail ni soangen ahl tohto.

1-2. (a) Dahme kahrehda Siohwa ketin poaronehdo sapwellime ohlo nin sampah? (b) Dahme kitail pahn koasoiapene nan iren onop wet? (Ipru 5:​7-9)

MPEN sounpar 2,000 samwalahro, Siohwa Koht ketin poaronehdo sapwellime Ohl keieu kesempwal nin sampah. Dahme kahrehda? Ehu kahrepe iei en kasaledekihala aramas akan sang dihp oh mehla oh pwehn kak kapwungala kahpwal koaros me Sehdan kahrehda. (Sohn 3:16; 1 Sohn 3:8) Siohwa pil ketin mwahngih me mouren Sises nin duwen aramas emen pahn kaunopada ih en wia Samworo Lapalap me poakohng kitail oh wehwehkin kitail. Sises ketin wiahla Samworo Lapalap mwurin eh papidaisla nan pahr 29.a

2 Nan iren onop wet, kitail pahn koasoiapene ia duwen sapwellimen Sises mour nin sampah eh sewese ih en kak wiahla Samworo Lapalap men me wehwehkin kitail. E kesempwal kitail en wehwehki duwen met pwehki ni atail ese met, e pahn kahrehiong kitail en mengeiki kapakapohng oh karanihala Siohwa, ahpw mehlel ni atail kin nsensuwedki atail sapwung kan.—Wadek Ipru 5:​7-9.

SAPWELLIMEN KOHT OHL KOMPOAK KETIDO SAMPAH

3-4. Dahme Sises ketin pwilikihdi ni eh ketidihdo sampah, oh ia mwomwen sapwellime mour ni eh ketiket sampah?

3 Pali laud en kitail lelohngehr irair kan me wekidala atail mour, mweinele kitail anahne kohkohsang wasa ehu me kitail poakohngala oh kohkohsang atail peneinei oh kompoakepatail kan. Soangen wekidekla pwukat kak apwal. Ahpw sohte aramas emen me lelohng soangen wekidekla tohto nan ar mour duwehte me wiawihong Sises. Ih me tepin tohnleng oh tohnleng me keieu kesempwal nanleng. Siohwa ketin poakohng ih oh ahnsou koaros e kin pereperen pwehki e kin ieiang Semeo doadoahk. (Mel. 16:11; Lep. Pad. 8:30) Ahpw Pilipai 2:7 mahsanih me e ketin kupwurki “pwilikihdi mehkoaros me e sapwellimanki,” pwilikihdi dewe nanleng pwehn kousoan rehn aramas soh unsek kan nin sampah.

4 Pil medewehla tepin sounpar kan me Sises ketin momourki nin sampah. Sises ipwidi nan peneinei semwehmwe ehu. Kitail ese met pwehki ihte me eh pahpa nohno kak meirongki ni tehnpas sarawio iei kisin menpihr tikitik riemen. (Lip. 12:8; Luk 2:24) Ni Nanmwarki suwedo Erod eh esehda duwen ipwidien Sises, e song en kemehla Sises. Pwehn doarehla mouren Sises, peneineio eri tang kohla Isip oh mihmihki mwo erein ahnsou ehu. (Mad. 2:​13, 15) Sapwellimen Sises mour nin sampah uhdahn weksang sapwellime mour nanleng.

5. Dahme Sises mahsanihada ni eh ketiket nin sampah, oh ia duwen met eh sewese kaunopada ih ong eh pwukoahn Samworo Lapalap? (Pil kilang kilel.)

5 Ni Sises eh ketiket nin sampah, e mahsanih aramas tohto ar kin wie lokolok. Sises mwahngihala pepehm en aramas akan ni emen me re poakohng eh mehla. Ekei aramas me e kin ese mehla ni eh ketiket nin sampah, ele emen iei semeo, Sosep. Sises pil ketin tuhwong aramas akan me uhdahn soumwahu, me maskun, me sohte kak alu, oh aramas akan me neirail seri kan mehla. (Mad. 9:​2, 6; 15:30; 20:34; Mark 1:​40, 41; Luk 7:13) Mehlel, ni Sises eh ketiket nanleng, e kin mahsanih aramas akan ar kin wie lokolok. Ahpw ni eh ketiket nin sampah nin duwen aramas emen, e kak wehwehki mwahu en aramas akan pepehm ni ar kin lokolok. (Ais. 53:4) E kak uhdahn ketin wehwehki en aramas akan pepehm nan soangsoangen irair akan oh uwen ar kin lokolok pwehki soangen apwal kan nan ar mour. Oh duwehte aramas teikan, Sises pil kin ketin ngirala oh kupwur toutoula.

Pwihnen aramas akan me pekipeki Sises en ketin kamwahwihala arail soumwahu kapilpene Sises. E ketin poakehla oh kapahla nin lime ong ohl mah soumwahu men.

Sises kin uhdahn ketin nsenohki pepehm oh lokolok en aramas akan me kin mi reh (Menlau kilang parakrap 5)


SISES KETIN KASALEHDA EH POAKEHLA ARAMAS

6. Dahme kitail sukuhlkihsang kokohp en Aiseia duwen Sises eh kin ketin wehwehki oh poakehla aramas? (Aiseia 42:3)

6 Nan erein eh doadoahk en kalohk, Sises ketin kasalehda me e uhdahn wehwehki pepehm en irail kan me kin wie kaula. E kapwaiada kokohp me Siohwa ketikihong soukohp Aiseia. Nan palien Paipel ni lokaiahn Ipru, irail kan me kin pwoson laud Siohwa kin ekei pak karasaraskihong mwetuwel me diren pihl de tuhke me reirei oh kehlail. (Mel. 92:12; Ais. 61:3; Ser. 31:12) Ahpw irail kan me sohte sawasparail oh kin lelohng wiewia sapahrek kin karasaraskihong ahlek pu pwoat oh wihk en lamp ehu me pahn kereniong kunla. (Wadek Aiseia 42:3; Mad. 12:20) Siohwa ketin doadoahngki karasaras pwukat pwehn kohpada duwen limpoak oh nsenoh me Sises pahn ketin kasalehiong aramas akan me meteikan sohte kin wauneki.

7-8. Ia duwen Sises eh ketin kapwaiada en Aiseia kokohpo?

7 Madiu kasalehda me Sises ketin kapwaiada kokohp en Aiseia ni eh ntingihdi: “Sohte ahlek pu pwoat e pahn kauwehla, oh e sohte pahn kakunla wihk ehu me pahn kereniong kunla.” Sises ketin wiahda manaman tohto ong irail kan me aramas kin wia kauwe oh irail kan me sohte ar koapworopwor me ar mour pahn mwahula. Karasepe, Sises ketin tuhwong ohl emen me diren tokutok. Mwein ohlo pehm me e sohte douluhl pahn kak pwurehng mwahula de pwurehng mi rehn eh peneinei oh kompoakepah kan. (Luk 5:​12, 13) Sises pil ketin tuhwong ohl emen me salengepon oh sohte kak lokaia mwahu. Medewehla ahn ohlo pepehm ni eh kilang aramas akan ar kin koasoakoasoipene oh sohte kak wehwehki dahme re koasoakoasoia. (Mark 7:​32, 33) Ahpw kaidehn ihte met.

8 Ni mwehin Siseso, mehn Suhs tohto kamehlele me irail kan me soumwahu de mwoator kin kalokolok pwehki pein diparail kan de dipen arail pahpa nohno. (Sohn 9:2) Pwehki soangen lamalam sapwung wet, soangen aramas pwukat kin kalapw wie kaula oh kin mworusala. Ahpw Sises kamwahwihirailla oh sewese irail en ese me Koht ketin nsenohkin irail. Dahme met padahkihong kitail duwen sapwellimen Sises pepehm ong kitail rahnwet?

9. Ia duwen Ipru 4:​15, 16 eh kasalehda me atail Samworo Lapalapo kin uhdahn ketin wehwehki oh poakohng aramas soh unsek kan?

9 Wadek Ipru 4:​15, 16. Lepin lokaiahn Krihs me kawehwehdi “en wehwehki pepehm en meteikan” kin uhdahn wehwehki en pehm nsensuwed oh medek me meteikan ahneki. Pohl pil doadoahngki lepin lokaiahn Krihs wet nan Ipru 10:34 pwehn kasalehda me kitail kin poakehla irail kan me kin wie sensel. Ni atail kin wadek nan Paipel duwen Sises eh kin ketin sewese aramas akan, kitail kak kilang duwen eh kin poakohng irail. E sohte kin ketin kamwahwihala aramas akan ihte pwehki e medewe me e anahne. E uhdahn ketin nsenohkin irail oh kupwurki sewese irail. Karasepe, Sises sohte ketin anahne doahke ohl tokutoko pwehn kamwahwihala, ahpw e ketin wia met! Oh mweinele met iei ehdin aramas emen eh pwurehng doahke ohlo nan erein sounpar tohto! Oh ni eh ketin kamwahwihala ohl salengepono pwehn kak rongada wasa, e ketikihla ohlo wasa meleilei ehu me aramas sohte mi ie. Pil medewehla dahme wiawi ni lih emen me wiadahr soahng suwed tohto ahpw mwuhr wekila, eh widenki pilen mese kan alialu en Sises ko. Emen Parisi ko sohte kadek ong liho ahpw Sises ketin pere liho oh kapwungala Parisio. (Mad. 8:3; Mark 7:33; Luk 7:44) Kitail kak kilang me Sises sohte kin ketin soikala irail kan me soumwahu de irail kan me wiahda dihp laud. Weksang met, e ketin luke irail ren kohdo reh oh e ketin kasalehiong irail me e poakohng irail. Kitail kak kamehlele me e pil ketin wehwehki oh poakohng kitail.

KAHLEMENGIH ATAIL SAMWORO LAPALAPO RAHNWET

10. Dahme kitail kak doadoahngki rahnwet pwehn sewese me salengepon oh maskun? (Pil kilang kilel kan.)

10 Pwehki kitail men idawehn en Sises mehn kahlemeng, kitail kin nantihong laud en kasalehda limpoak oh poakehla meteikan. (1 Pit. 2:21; 3:8) Kitail sohte kak kamwahwihala me salengepon oh maskun, ahpw kitail kak sewese irail en esehla oh karanihala Siohwa. Karasepe, met mie sawasepen Paipel daulih epwiki ong aramas akan me kin lokaiahki peh. Oh ong irail kan me sohte kak kilang mwahu de me maskun, mie sawasepen Paipel tohrohr kei ong irail ni lokaia daulih 60. Oh pil daulih lokaia 100, neitail kisin kasdo kan kin mie ngihl ehu me kin kawehwe dahme wiawi nan kisin kasdo ko. Soahng pwukat koaros wiawihda pwehn sewese me salengepon oh me maskun kan ren karanihala Siohwa oh sapwellime Ohlo.

Kilel kan: 1. Brother oh sister kan koulki koulen Wehio ni ar doadoahngki peh kan nan mihting en mwomwohdiso. 2. Sister maskun men wadek Paipel ni braille.

Neitail sawaspen Paipel kan mi ni lokaia daulih 1,000

Palimeing: Lokaia me doadoahngki peh daulih 100

Palimaun: Daulih lokaia 60 ni braille

(Menlau kilang parakrap 10)


11. Ia duwen sapwellimen Siohwa pwihn eh kin kasalehda soangen limpoakohte me Sises ahneki ong aramas koaros? (Wiewia 2:​5-7, 33) (Pil kilang kilel kan.)

11 Sapwellimen Siohwa pwihn kin doadoahk laud ren sewese soangen aramas koaros ren karanihala Siohwa. Tamataman me mwurin eh ketin iasada, Sises ketin kamwerehdi ngehn sarawi pohn irail ko me mi ni kasarawien Pendekos pwe ren rong rongamwahwo, emenemen ni “pein eh lokaia.” (Wadek Wiewia 2:​5-7, 33.) Sang ni pahn kaweid en Sises, rahnwet sapwellimen Siohwa pwihn kin wiahda sawasepen Paipel kan ni lokaia daulih 1,000, ekei lokaia pwukat aramas malaulaukeite doadoahngki. Karasepe, aramas malaulaukeite me kin kousoan North oh South America me kin lokaiahkihte ekei lokaiahn Amerindian. Ahpw sapwellimen Siohwa pwihn wiahda sawasepen Paipel kan daulih lokaia 160 nan lokaia pwukat, pwe aramas akan me kin lokaiahki lokaia pwukat en kak rong rongamwahwo. Neitail sawasepen Paipel kan pil mi ni lokaiahn Romany 20 samwa. Aramas kid kei me kin lokaiahki lokaia pwukat tepidahr papah Siohwa.

Kilel kan: 1. Sister en Amerindia men sinsirei ni eh kolokol nah Paipel ni pein eh lokaia. 2. Sister en Romany men oh nah kisin serepeino perenki iang towehda kapokon ehu.

Palimeing: Daulih lokaia 160 ni lokaiahn Amerindian

Palimaun: Daulih lokaia 20 ni lokaiahn Romany

(Menlau kilang parakrap 11)


12. Sawas dah kan me sapwellimen Siohwa pwihn pil kihda ong aramas akan rahnwet?

12 Patehng sewese aramas akan ren esehla rongamwahwo, sapwellimen Siohwa pwihn pil kin sewese aramas akan me kin lelohng apwal sang melimel, rerrer en sahpw de ilok laud ape (Natural Disasters). Riatail Kristian kid kei kin onopadahr en sewese irail kan me anahne sawas. Sapwellimen Siohwa pwihn pil wiahda wasahn kaudok kan me soanamwahu pwe aramas akan en kak kalaudehla arail sukuhlki duwen sapwellimen Siohwa limpoak ong irail.

ATAIL SAMWORO LAPALAPO KAK SEWESEIUK

13. Ni soangen ahl dah kan me Sises kin ketin sewese kitail?

13 Pwehki Sises ketin wia atail silepen sihpw mwahu, e kin ketin tehk pwe kitail en ahneki soahng koaros me kitail anahne en karanih Siohwa. (Sohn 10:14; Ep. 4:7) Ekei pak, kitail kak uhdahn mworusala duwehte wihk en lamp ehu me pahn kereniong kunla de ahlek pu pwoat. Ele kitail kak uhdahn mworusala pwehki soumwahu laud ehu, sapwung ehu me kitail wiahda, de nanpwung suwed rehn emen riatail nan mwomwohdiso. Ele kitail pahn apwalki manokehla soahng kamedek kan me wiawi ahnsou wet oh uhd medemedewe atail koapworopwor ong ahnsou kohkohdo. Ahpw tamataman me Sises mwahngih omw apwal akan oh omw pepehm. Pwehki e ketin poakohng uhk, e kupwurki seweseiuk. Karasepe, e kak ketin doadoahngki ngehn sarawi en kakehlakaiuk ni omw kin mworusala. (Sohn 16:7; Taitus 3:6) Oh e pil kak ketin doadoahngki elder kan oh pil riomw Kristian kan nan mwomwohdiso ren kangoange oh seweseiuk.—Ep. 4:8.

14. Dahme kitail kak wia ma kitail kin mworusala?

14 Ma ke kin mworusala, tamataman me Sises iei atail Samworo Lapalap oh medemedewe ia wehwehn met ong kowe. Tamataman me Siohwa sohte ketin poaronehdohte Sises nin sampah pwehn pwoukinkitailla ahpw pwehn pil kalaudehla eh wehwehki kahpwal kan me aramas soh unsek kan kin lelohng. Ni atail kin mworusala pwehki dipatail de atail luwet kan, Sises ketin onopadahr oh kupwurki sewesei kitail “ni ahnsou me kitail anahne sawas.”—Ipru 4:​15, 16.

15. Dahme sewese emen brother en pwurodo nan mwomwohdiso?

15 Sises pil kin ketin kaweid sapwellime aramas akan ren sewese irail kan me kohkohsang Siohwa ren pwurodo reh. (Mad. 18:​12, 13) Tehk dahme wiawihong brother men me adaneki Stefano.b Sounpar 12 mwurin mwomwohdiso kihsang ih nanpwungarail, e koasoanehdi en iang towehda mihting ehu. E koasoia, “E apwal, ahpw I men pwurehng iang riei Kristian kan papah Siohwa. Elder ko me tuhwong ie kasamwo ie. Ekei pak, I kin nsensuwedkihla ei kohkohsang Siohwa oh I kin sohla men nannanti. Ahpw elder ko katamankihong ie me Siohwa oh Sises ketin kupwurki ien nannantihte. Ni ahnsou me I pwurodo, mwomwohdiso pwon kasamwo ngehi oh ei peneinei ni kadek. Kedekedeo, ei pwoud tepida onop Paipel oh rahnwet, se kin papah Siohwa nin duwen peneinei ehu.” Atail Samworo Lapalapo kin uhdahn kupwurperenki ni eh kin mahsanih me koaros nan mwomwohdiso kin sewese me koluhla kan ren pwurodo nan mwomwohdiso!

16. Dahme ke kalahnganki omw ahneki Samworo Lapalap men me kin wehwehkin kitail?

16 Erein eh mour nin sampah, Sises ketin sewese aramas tohto ni ahnsou me re anahne sawas. Rahnwet, kitail kak uhdahn kamehlele me e pahn pil ketin sewesei kitail ni ahnsou me kitail anahne. Oh nan sampah kapw, e pahn ketin sewesei kitail en ahneki mour ehu me pahn saledek sang douluhl dihp oh soh unsek. Kitail kalahngankihong atail Koht Siohwa eh ketin uhdahn poakohng kitail me e ketikihdohki sapwellime Ohl en wia atail Samworo Lapalap me kin wehwehkin kitail!

IA DUWEN OMW PAHN SAPENG?

  • Ia duwen Sises eh ketin momour nin duwen aramas emen eh sewese ih en kak wiahla Samworo Lapalap me keieu mwahu?

  • Ia duwen Sises eh ketin kapwaiada Aiseia 42:3?

  • Ia duwen atail Samworo Lapalapo eh kin ketin sewese kitail rahnwet?

KOUL 13 Krais, Atail Soun Kahlemeng

a Pwehn kalaudehla omw ese duwen sapwellimen Sises pwukoahn Samworo Lapalap eh wiliandi pwukoahn samworo lapalap en mehn Suhs ko, menlau kilang artikel “Kesempwalki Omw Pwais en Kaudok nan Sapwellimen Siohwa Tehnpas Sarawi Lapalapo” nan Kahn Iroir en October 2023 pali 26, par. 7-9.

b Kaidehn uhdahn edeo met.

    Pwuhk kan en lokaiahn Pohnpei (1987-2025)
    Log Out
    Log In
    • Lokaiahn Pohnpei
    • Share
    • Me Ke Mwahuki
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Terms of Use
    • Privacy Policy
    • Privacy Settings
    • JW.ORG
    • Log In
    Share