IREN MEHN KASUKUHL 06
Ia Duwen Mour Eh Tepida Miehla?
“[Koht] me poahsoan en mour koaros.” (Melkahka 36:9) Ke kamehlele met? Ekei aramas nda me sohte me kapikada mour. Ma met mehlel, eri kitail depweila miehla. Ahpw ma Siohwa Koht me ketin kapikada mour, e sou pahn mie kahrepen eh ketin wia met?a Tehk dahme Paipel mahsanih duwen mour eh tepin miehla oh kahrepe mwahu kan me kitail kak kamehlelehki met.
1. Ia duwen sampah oh audepen lahng ar tepida miehla?
Paipel mahsanih: “Koht tepin kapikada sampah oh mehkoaros me mi pahnlahng.” (Senesis 1:1) Pali laud en saintis kan pwungki me sampah oh audepen lahng mie tapi. Ia duwen Koht eh ketin kapikada met? E ketin doadoahngki sapwellime manaman—sapwellime ngehn sarawi—pwehn ketin wiahda audepen pahnlahng koaros.—Senesis 1:2.
2. Dahme kahrehda Koht ketin kapikada sampah?
Siohwa “sohte ketin wiahda [sampah] ni mwomwen sapwtehn ehu, ahpw ni mwomwen wasa mwahu ong aramas en kousoan ie.” (Aiseia 45:18) E ketin wiahda atail wasahn kousoan sampah en wia wasa kansenamwahu oh poatopoat ehu ong aramas akan. (Wadek Aiseia 40:28; 42:5.) Saintis kan kasalehda me sampah weksang usu teikan. Re sohte kak diar ehu usu me duwehte sampah me aramas kak mour ie.
3. Ia duwen aramas akan ar weksang mahn akan?
Mwurin Siohwa eh ketin wiahda sampah, e ketin kapikada soahng me momour kan. Keieu, e ketin audehkihda sampah tuhke oh mahn akan. Mwuri, Koht ahpw “ketin wiahda aramas rasehng ih.” (Wadek Senesis 1:27.) Dahme kahrehda aramas akan weksang mahn akan? Pwehki kitail kepikipikda rasehng Koht, kitail kak kasalehda sapwellime irair kan, me duwehte limpoak oh pwung pahrek. E pil ketin kapikitailda kitail en ahneki koahiek en sukuhlki lokaia kan, linganki soahng kaselel kan oh perenki koul de keseng. Oh weksang mahn akan kitail kak kaudokiong Sounkapikpatailo.
KALAUDEHLA OMW ESE MET
Tehk mehn kadehde me mour wiawihda oh me kitail kak kamehlele koasoipen kepikipik me mi nan Paipel. Sukuhlki dahme koahiek en aramas kak padahkihong kitail duwen Koht.
4. Mour wiawihda
Aramas akan kin wiahda soahng tohto ni ar alasang kepikipik kan oh re kin alehdi kaping. Ahpw ihs me tepin wiahda kapikipik oh anahne alehdi kaping? Kilang KISIN KASDO, oh mwuri koasoiapene peidek wet.
Dahme aramas wiahda ni ar alasang kepikipik kan?
Aramas me kin pilahnehda oh wiahda ihmw. Ahpw ihs me pilahnehda oh wiahda kapikipik kan? Wadek Ipru 3:4, oh mwuri koasoiapene peidek pwukat:
Dahme ke kin pwuriamweiki duwen kepikipik kan?
E pwung en medewe me mie me wiahda lahng oh sampah oh audapara kan koaros? Dahme kahrehda?
Ke ese met?
Ke kak diarada ire kan oh kisin kasdo kan me pid duwen met nan jw.org nan oaralap kan en “Was It Designed?” oh “Viewpoints on the Origin of Life.”
“Mehlel, ihmw koaros mie emen me kin wiahda, ahpw me kin ketin wiahda mehkoaros iei Koht”
5. Mie kahrepen kitail en kamehlele koasoipen kepikipik nan Paipel
Nan Senesis irelaud 1, Paipel kawehwehda duwen sampah oh mour ar wiawihda. Ke kak kamehlele ire pwuko de e wiahte soai likamw pwoat? Kilang KISIN KASDO, oh mwuri koasoiapene peidek pwukat.
Paipel kin padahngki me sampah oh mour wiawihda erein rahn weneu me ehuehu rahn reireiki awa 24?
Ke medewe me koasoipen kepikipik kan nan Paipel pwung? Dahme kahrehda de dahme sohki?
Wadek Senesis 1:1, oh mwuri koasoiapene peidek wet:
Saintis kan koasoia me sampah oh audepen lahng mie tapi. Ia duwen ar koasoio eh pahrekiong dahme ke ahpwtehn wadek nan Paipel?
Ekei aramas medewe ma Koht ketin kapikada kisin mour kis me wie kedekedeo laudla oh wiahla soangsoangen mour kei. Wadek Senesis 1:21, 25, 27, oh mwuri koasoiapene peidek pwukat:
Paipel kin padahngki me Koht ketin kapikada kisin mour kis oh ketin mweidohng en lalaudla wiahla mwahmw, mahn oh aramas? De e ketin kapikada “soangen” mour koaros?b
6. Aramas iei sapwellimen Koht kepikipik tohrohr ehu
Kitail weksang mahn akan me Siohwa ketin kapikada. Wadek Senesis 1:26, oh mwuri koasoiapene peidek wet:
Pwehki kitail wiawihda rasehng Koht, kitail kin poakohng oh poakehla meteikan. Dahme met kin kasalehda duwen Koht?
EKEI ARAMAS KIN NDA: “Koasoipen kepikipik kan nan Paipel wiahte soai likamw pwoat.”
Ia omw madamadau? Dahme kahrehda?
DAHME KE SUKUHLKIER
Siohwa ketin kapikada sampah oh audepen lahng oh mour koaros.
Kousapahl
Dahme Paipel kin padahngki duwen mwomwen sampah oh audepen lahng ar tepida?
Koht ketin mweidohng kisin mour kis en lalaudla wiahla soangsoangen mour kan de, e ketin kapikada mepwukat koaros?
Ia duwen aramas akan ar weksang kepikipik teikan?
PIL TEHK
Kilang karasepen kepikipik kan me kasalehda mie Sounkapikpik.
Kilang ia duwen pahpa men eh kak kawehwehiong nah pwutak duwen koasoipen kepikipik kan nan Paipel.
Tehk ma padahk me dene kisin mour kis laudla oh wiahla soangsoangen mour kei kin pwungiong Paipel.
“Did God Use Evolution to Create the Different Types of Life?” (Web article)
Kilang ma tihn mahs kan oh soahng kan me saintis kan ropada kin kasalehda ma mour kepikipikda de e depweila miehla.
The Origin of Life—Five Questions Worth Asking (kisin pwuhk)
a Iren Mehn Kasukuhl 25 pahn koasoia duwen kupwuren Koht ong aramas akan.
b Nan Paipel, lepin lokaia “soangen” kin dokedoke pwihnen menmour kan.