Komw Kin Kalahndanki Sapwellimen Siohwa Pwihn?
“Kauno (Siohwa) ketin mahsanih: ‘Nanleng iei mwoalei, oh sampah iei utupen aluwluwei kat.’”—AISEIA 66:1.
1, 2. (a) Mehn kadehde sansal dahieu me komw kak kasalehda me pid pwihn en Siohwa? (b) Iawasa me Siohwa kin ketiket ie?
KOMW kin kamehlele me Siohwa sapwellimanki pwihn ehu? Ma ehi, dahme karehda komw kamehlelehki met? Ele komw pahn sapengki: ‘Eri, mie aht Kingdom Hall. Mie aht mwomwohdiso ehu me soandi mwahu iangahki pwihn en elder kan. Mie aht Sounapwalih en Circuit me pilipilda me kin mwemweitdo reht ahnsou koaros. Se kin towehda kapokon tikitik oh laud kan me soandi mwahu. Mie ehu rahn ohpis en Watch Tower Society nan sapwat. Ni mehlel, mehpwukat koaros oh pil soahng tohto teikan kin kadehdehda me Siohwa sapwellimanki pwihn ehu me kin wie doadoahk.’
2 Soahngen ire pwukat kin wia mehn kadehdehpen pwihn ehu. Ahpw ma ihte me kitail kilang oh kalahnganki iei pwihn me sansal nan sampah, eri kitail saikinte uhdahn wehwehkihla sapwellimen Siohwa pwihn. Siohwa ketin mahsanihong Aiseia me sampah wiahte utupen aluweluwe, ahpw nanleng iei sapwellime mwoahl. (Aiseia 66:1) Mehnia “nanleng” me Siohwa mahsanih? Kisinieng me kapilpene atail sampah? Nan wehwe? De ehu irair en mour? Aiseia kin koasoia duwen sapwellimen Siohwa “wasa me lingan oh sarawi lapalahpie,” oh sounmelkahkao kin kasalehda me nanleng wet iei “mwoale ileilehie.” Ihme, “nanleng” me Aiseia 66:1 kin koasoia iei wasa soh sansal ngehnin me Siohwa sapwellimanki ie pwukoah me lapalahpie, de keieu ile.—Aiseia 63:15; Melkahka 33:13, 14.
3. Iaduwen kitail kak powehdi peikasal kan?
3 Ihme karehda, ma kitail uhdahn men dehdehkihla oh kalahnganki sapwellimen Siohwa pwihn, kitail en kilangdalahng pahn lahng. Oh ih wasaht me kin wia kahpwal ehu ong ekei. Pwehki sapwellimen Siohwa pwihn en nanleng me soh sansal, iaduwen kitail ese me e uhdahn mie? Ekei kin pil peikasal, oh medemedewe, ‘Iaduwen kitail pahn ese met?’ Eri, iaduwen pwoson kak powehdi peikasal? Mehn kapir riauwo iei en idipek nan en emen pein onop en Mahsan en Koht oh en kaukaule towehda mihding kan oh iang kisehn wiewia kan nan mihding en Kristian kan. Eri marain en padahk mehlel pahn kihsang atail peikasal. Mie laduhn Koht teikan me kin pil ahneki peikasal kan. Kitail en tehk nein Elisa laduwo ni ahnsou me Israel mihla pahn uhwong sang nanmwarki en Siria.—Tehk Sohn 20:24-29; Seims 1:5-8.
Meno Me Kilangada Karis en Nanleng kan
4, 5. (a) Kahpwal dahieu nein Elisa laduwo ahneki? (b) Iaduwen Siohwa karonge en Elisa kapakapo?
4 Nanmwarki en Siria kadarala karis en sounpei laud ehu ni pwong ong Dodan pwehn koledi Elisa. Ni ahnsou me nein Elisa laduwo pirida nimensehngie oh kohieila liki, ele pwehn alehdi kisinieng mwahu pohn patapat en imwara, e inenen pwuriamweila! Karis en sounpei en mehn Siria kan me dake oahs oh werennansapw en mahwen kan kapilpeneiehr kahnimwo, awiawih pwe ren koledi sapwellimen Koht soukohpo. Laduwo werlahng Elisa oh nda: “Maing, dahme kita pahn wia?” E sansal me, ni soh pwurur oh ki pwoson, Elisa sapeng: “Ke dehr masak, pwe iangata kan tohtohsang irail.” Laduwo ele medemedewe, ‘Ia irail? I sohte kak kilang irail!’ Ekei pak ele met pil iei atail kahpwalo—atail sohte kin kilangki mesen wehwehki, de dehdehki, karis en nanleng kan.—2 Nanmwarki 6:8-16; Episos 1:18.
5 Elisa kapakapki pwe mesen nah laduwo en kilangada wasa. Dahme wiawi mwuri? “Kauno (Siohwa) eri ketin kapehdpeseng mesen laduwo, ih eri kilangada duwen nahna kan ar direkihla oahs oh werennansapw kisiniei me kapilpene Elisa.” (2 Nanmwarki 6:17) Ehi, e kilangada karis en nanleng kan, karis en tohnleng kan me awiawih pwehn pere sapwellimen Koht laduwo. Ih ahnsouwo e wehwehkilahr kahrepen Elisa kin ahneki koapworopwor.
6. Iaduwen kitail kak marainkihla sapwellimen Siohwa pwihn en nanleng?
6 Ekei pak kitail kin apwalki dehdehkihla mehkot duwehte me en Elisa laduwo kasalehda? Kitail kin kilangete irair sansal kan me kin kamasakih kitail de kilangete irair sansal kan me kin kauwe doadoahk en Kristian kan nan ekei sahpw kan? Ma ehi, kitail kak kasik ehu kasansal tohrohr me pahn kamarainihkitailda? Soh, pwehki kitail naineki mehkot me nein Elisa laduwo sohte naineki—Pwuhk Sarawi, pwuhk ehu me audaudki kasansal tohto, me kak kamarainihkin kitail pwehn wehwehki duwen sapwellimen Siohwa pwihn en nanleng. Mahsan sarawio kin pil ketikihda kaweid en mouren kosonned kan pwehn kainenehla atail madamadau oh elen atail mour. Ahpw, kitail anahne nantiong rapahki dehdehki oh kekeirada atail kalahnganki sapwellimen Siohwa koasoandi kan. Oh kitail kak wia met ni atail pahn wia pein atail onop, iangahki kapakap oh doudouloale mehpwukat.—Rom 12:12; Pilipai 4:6; 2 Timoty 3:15-17.
Onop Pwehn Dehdehkihla
7. (a) Kahpwal dahieu ekei ele kin ahneki me pid pein onop Pwuhk Sarawi? (b) Dahme karehda pein onop kin mie katepe?
7 Pein onop sohte kin wia mehkot kaperen ong aramas tohto, duwehte irail ko me sohte kin perenki onop nan sukuhl de irail ko me saikinte ahneki ahnsou mwahu en onop. Ahpw, ma kitail men dehdehkihla oh kalahnganki sapwellimen Siohwa pwihn ki mesen wehwehki, kitail anahne kekeirada ineng en onop. Ke kak nsenamwahuki mwenge iou kis ma e sohte kaunopada mwahu? Emen sounkuhk semen de emen sounkuhk sohte lipilipil pahn ndahng uhk me doadoahk laud kin anahn pwehn kak kaunopada mwenge iou. Ahpw, aramas pahn kangala kisin mwengeo nan elep en awa te de pil mwotomwot sang. Ni pali teio, katingpen pein onop kin kak reireiki erein en emen mour. Pein onop pahn kedekedeo wiahla mehkot me kitail pahn perenkihla wia ni ahnsou me kitail kin kilang kekeirada kan me kitail wiahda. Wahnpoaron Pohl ni pwung mahsanih me kitail en kaukaule wia keseupen pein kitail oh atail padahk oh kaukaule wadek Pwuhk Sarawi. Kitail anahne en kaukaule nannanti, ahpw katingpen met kin kak poatopoat.—1 Timoty 4:13-16.
8. Soahngen lamalam dahieu Lepin Padahk kin kangoangehki kitail en ahneki?
8 Emen ohl loalokong en mahso koasoia: “Samwa, padahngki dahme I padahkihwei, oh dehr manokehla dahme I ndaiong uhk ke en wia. Rong kanahieng ngilen me kupwurokong kan oh nantihong dehdehkihla me mehlel. Ei, peki loalokong oh peki erpit ni ngidingid. Rapahki uwen omw kak, rasehng me kin rapahki silper de takai kesempwal me rir kan. Ma ke pahn kapwaiada met, eri, ke pahn esehla dahkot masak Kauno (Siohwa) oh ke pahn pweida ni omw pahn padahngki duwen Koht.”—Lepin Padahk 2:1-5.
9. (a) Iaduwen kesempwalpen kohl kin kapahrekiong “loalokong en Koht”? (b) Kepwehn doadoahk dahkei me kitail anahne pwehn alehkihda loalokong pwung?
9 Ihs me pwukoahki en nannanti? Lepin lokaia ko, ‘Ma komw’ kin kalapw kapwukapwurehieng. Oh tehk lepin lokaia pwukat, ‘Ma komw rapahki uwen omw kak, rasehng me kin rapahki silper de takai kesempwal me rir kan.’ Medewehla sounweir takai kesempwal kan me erein sounpar epwiki kei kin weweir silper oh kohl nan Bolivia, Mexico, South Aperika, oh nan sahpw teikan. Re kin doadoahk laud, doadoahngki pihkahkis oh sapwel, pwehn weirda takai kan me re kak kihsang loale silper kan oh kohl kan. Re inenen kin kesempwalki kohl me karehda nan California, U. S. A., re weirda ehu pwoahr me loalkihdihla nan pwehl mpen mwaihl ehu oh reireikihwei pahn pwehl mwaihl 367—ihte pwehn rapahki kohl. Ahpw, komw kak kang kohl? Nim kohl? E kak komour uhk nan sapwtehn ma komw mehkihla omw men mwenge oh men nimpil? Soh, pweinen kohl sohte kin tengeteng oh kin wekiwekseli rahn koaros duwehte me sansalda nan wasa kan me e kin netila nan sampah pwon. Mendahki met, aramas kin kak mehkihla arail rapahki kohl. Ia uwen katapan en nannanti pwehn ale kohl ni pali ngehn, “loalokong en Koht”? Medemedewe duwen met, kitail kak sukuhliki loalokong en Kaun Lapalahpie en lahng oh sampah, oh sapwellime pwihn, oh kupwure kan! Ni ahl wet, kitail kak doadoahngki pihkahkis oh sapwel ni pali ngehn. Mehpwukat iei pwuhk kan me poahsoanda pohn Paipel me kin sewese kitail en weir, ni pali ngehn, sapwellimen Siohwa Mahsan oh dehdehkihla wehwehpe.—Sohp 28:12-19.
Weweir pwehn Marainkihla
10. Dahme Daniel kilangada nan kasansal ehu?
10 Kitail en weir ni pali ngehn pwehn kak tepiada loalokongkihla sapwellimen Siohwa pwihn nanleng. Ong mehn kapir en marain, kitail en soupeilahng en Daniel kasansal en Meno Me Ahneki Mour Poatopoat me ketiket pohn mwoale. Daniel ntingihdi: “Eri, nindoken ei kilikilang mehpwukat, mwoahl ekei wie koasoakoasoansoan. Oh Mehmeno me ahneki mour poatopoat ket nan ehu mwoahl pwukat. Sapwellime likou me pwetepwet duwehte sinoh, oh pitenmoange kan rasehng wunen sihpw mwakelekel. Utuhn mwoaleo duwehte mehn kadahr, oh wie upwumwpwul, oh mpwulen mwoahlo me sirangarang. Kiden aramas me wie papah, oh aramas ngedehrie me aririh. Wiepen kopwung eri tepida, oh pwuhk kan ahpw papahkpeseng.” (Daniel 7:9, 10) Ihs irail me kid pwukat me kin wie papah Siohwa? Kawehwehpen lepin lokaia kan ni keilen New World Translation, me doadoahngki “pihkahkis” oh “sapwel,” kahluwakitaillahng soahngen iren Paipel duwehte Melkahka 68:17 oh Ipru 1:14. Ehi, irail ko me wie papah Koht iei tohnleng kan nanleng!
11. Iaduwen kasansalo me Daniel kilangada kak sewese kitail en wehwehkihla mahsan kan en Elisa?
11 Ire wet nan Daniel sohte koasoia me e kilangada tohnleng lelepek koaros me Koht sapwellimanki me kin papah ih. Miehte tohnleng rar kei likin met. Ahpw ni mehlel kitail kak ahnsouwet kalahnganki kahrepen Elisa kak nda: “Iangata kan tohtohsang irail.” Karis en sounpei en nanmwarki en Siria, mendahki utuhtkihda tohnleng salelepek kan, ngehn saut akan, malaulau sangete sapwellimen Siohwa karis en nanleng kan!—elkahka 34:7; 91:11.
12. Iaduwen omw kak esehla laud duwen tohnleng kan?
12 Ele komw men esehla laud duwen tohnleng pwukat, duwehte pwukoah me re ahneki ni ahr papah Siohwa. Sang ni kawehwehn lepin lokaiahn Krihko me kin kawehwe tohnleng, kitail kak kilang me re wia sounkair kei pwehki lepin lokaiao kin pil wehwehki “sounkair.” Ahpw, arail pwukoah kan pil kin laud sang met. Eri, pwehn rapahkihda arail pwukoah kan, komw anahne ni karasaras wie weweir. Ma mie noumw Insight on the Scriptures, komw kak onopki wasao me ntingihdi “Tohnleng Kan,” de komw kak tehk artikel en mahs kan nan The Watchtower duwen tohnleng kan. Komw pahn pwuriamweikihla ia uwen laud me komw kak sukuhlkidi duwen ladu en nanleng pwukat en Koht oh kalahnganki arail utuht. (Kaudial 14:6, 7) Ahpw, nan sapwellimen Koht pwihn nanleng, ekei ngehn akan kin ahneki pwukoah tohrohr kan.
Dahme Aiseia Kilangada
13, 14. Dahme Aiseia kilangada nan kasansalo, oh iaduwen met kamwekid ih?
13 Ahnsouwet kitail en, ni karasaras, weirada kasansal en Aiseia. Ni ahnsou me komw pahn wadek irelaud 6, iretikitik 1 lel 7, komw uhdahn pahn mwekidiki met. Aiseia mahsanih me e “kilangada Siohwa, ketiket pohn mwoahl ehu,” oh “serap kan kin kesikesihnen pohnangih.” Re kin pakapakairki lingan en Siohwa, kapikapinga ah sarawi. Komw uhdahn pahn mwekidihkihda omw wadek ire wet. Iaduwen Aiseia mwekidiki met? “I ahpw patohwan, ‘Solahr ei koapworopwor! I rialahr pwe ei lokaia koaros me samin, oh I kin mihmi nanpwungen aramas au samin; ahpw mesei kilangehr Nanmwarkio, Kauno (Siohwa) Wasa Lapalahpie.’” Ia uwen e wadekala kasansalo. Komw pil mwekidikihda met?
14 Eri iaduwen Aiseia kakohng pahn kasansal kaselel wet? E kawehwehda me serap men pwarohng ih oh mahsanih: “Pwehki met eh sairehr kilin ewomwen, omw sapwung kan pahn sohrasanguhkehr, oh dipomw kan pahn lapwadahr.” (Aiseia 6:7) Aiseia kak likih sapwellimen Koht mahk oh peikiong sapwellimen Siohwa mahsan kan. Eri met, komw soh men esehla laud duwen ngehn pwukat me ahneki pwukoah laud kan? Eri dahme komw anahne wia? Ni karasaras, weirda oaritik kan. Ehu mehn sawas me komw kak doadoahngki iei pwuhko Watch Tower Publications Index, ni omw pahn idawehn ire kan me e kin kasalehda, komw pahn diarada kawehwehpen ire pwukat.
Dahme Esekiel Kilangada?
15. Dahme kasalehda me kitail kak likih kasansal me Esekiel kilangada?
15 Mwuri kitail en soupeilahng ehu kapikipik ngehnin. Esekiel paiekihda ah kilangada ehu kasansal nindoken e wie senselte nan Papilon. Pahkpeseng noumw Pwuhk Sarawi ong nan Esekiel irelaud 1, oh tepin iretikitik siluwo. Dahme tepin ire pwukat mahsanih? E mahsanih, ‘Mahs mahs, nan ehu sahpw doh . . . ’? Soh, met kaidehn soai ehu nan wasa ehu me aramas pein lemehda. Iretikitik 1 mahsanih: “Ni kelimaun rahn ni kapahieun sounpwong en kesilihsek en pahr, ngehi, samworo Esekiel, nein Pusi, mihmi rehn riei mehn Suhs ako me kalipilipalahr nan Papilonia limwahn Pillap Separ. Pahnlahng ahpw ritpeseng, ngehi eri kilangada Koht ketiket nan kaudial ehu.” Dahme komw kasawihada nan iretikitik wet? E kasalehda ia uhdahn ahnsouwo me met wiawi oh wasao me met wiawi. Ire pwukat idialahng ni sounpahr kalimeisek en kalipiliplahn Nanmwarki Sehoiakin, nan pahr 613 B.C.E.
16. Dahme Esekiel kilangada?
16 Limen Siohwa mihla pohn Esekiel, oh e tepiada kilangada kasansal kapwuriamwei en Siohwa pohn mwoahl ehu nan lapalahn werennansapw en nanleng ehu me ahneki mehn kadahr laud kan oh kilin mehn kadahr ko pwoaren mahs tohr me wia. Ireo me kitail men ese wasaht iei me mie menmour pahmen, emen emen menmour ko mihte limwahn ehu ehu mehn kadahr ko. “Re mwomwen aramas, ahpw emenemen menmour ko mas pahieu oh pehnpihr pahieu. . . . Mesen emen emen menmour pwukat me pahieu ahpw wekpeseng; mesen aramas me mi mwowe, a mesen laion me mi ni palimaun, mesen kouwol palimeing, oh mesen ikel me mih likinpaiki.”—Esekiel 1:5, 6, 10.
17. Dahme mahs pahieu en serup kan kin mwete?
17 Dahkot menmour pahmen pwukat? Pein Esekiel padahkihong kitail me irail iei serup kei. (Esekiel 10:1-3, 14) Dahme karehda masarail me pahieu? Mahs pahieu pwukat kin mwete sapwellimen Kaun Lapalahpie Siohwa irair lapalap pahieu. Mesen ikelo kin mwete erpit. (Sohp 39:27-29) Dahme mesen kouwolo kin mwete? Ki kehl me mih ni tepinwere oh ni pwopwe, emen kouwol kin kak sipedada nan wehwe emen oahs oh me dakeo. Ni mehlel, kouwolo kin mwete sapwellimen Siohwa manaman de kehl me soh imwi. Laiono kin kadoadoahk pwehn mwete kopwungpwung. Ikmwuri, mesen aramaso ni pwung kin mwete sapwellimen Koht limpoak, pwehki aramas iei kapikipik en sampah kelepw me kak kasalehda irair wet ni elen loalokong.—Madiu 22:37, 39; 1 Sohn 4:8.
18. Iaduwen wahnpoaron Sohn kalaudehla atail wehwehkihla pwihn en nanleng?
18 Mie kasansal teikan me kak sewese kitail en wehwehkihla kasansal wet. Met kin oarepene en Sohn kasansalo me Kaudial koasoia. Sohn, me duwehte Esekiel, kilangada Siohwa pohn mwoahl lingan ehu me serup kan kin ieiang. Dahme serup kan kin wiewia? Re kin pwurehng kapwurehieng pakair me serap kan kin wia nan Aiseia irelaud 6 me mahsanih: “Sarawi, sarawi, sarawi, iei komwi at Kaun (Siohwa), Koht Wasa Lapalahpie, me ketin mieier mahs, me ketin mie met, oh me pahn ketido.” (Kaudial 4:6-8) Sohn pil kilangada sihmpwul men limwahn mwoahlo. Ihs me sihmpwulo kin mwete? Menet iei Sihmpwul en Koht, Sises Krais.—Kaudiahl 5:13, 14.
19. Sang ni onop wet, dahme komw wehwehkihla duwen pwihn en Siohwa?
19 Eri sang ni kasansal pwukat, dahme kitail wehwehkihla? Me wasa me keieu ileile nan pwihn en nanleng iei Siohwa Koht pohn sapwellime mwoahl me Sihmpwulo, Sises Krais, me pil adaneki Mahsano, kin ieiang. Eri kitail pil kilangehr karis en tohnleng kan nanleng, iangahki serap kan oh serup kan. Re wia kisehn pwihn minimin kalaimwun me kin papah kupwuren Siohwa kan. Oh ehu kupwur pwukat iei en kalohkiseli rongamwahuwo nan sampah pwon ni ahnsoun imwi wet.—Mark 13:10; Sohn 1:1-3; Kaudiahl 14:6, 7.
20. Peidek dahieu me pahn pasapengla nan artikel en mwuri?
20 Ni kaimwsekla, Sounkadehdehn Siohwa kan nan sampah kin tuhpene nan arail Kingdom Hall kan pwehn sukuhliki iaduwen ren kapwaiada kupwuren Kaun Lapalahpie. Ni mehlel, met kitail kakehr kalahnganki me irail kan me kin iang kitail tohtohsang irail ko me kin iang Sehdan oh imwintihti kan en padahk mehlel. Ahpw, mie peidek ehu me saikinte pasapengla: Iaduwen pwihn en nanleng kin pidada kalohk en rongamwahu en Wehio? Artikel en mwuri pahn kasawih met oh ire teikan.
Peidek kan en Kousapahl
◻ Pwehn kalahnganki pwihn en Siohwa, dahme kitail anahne dehdehkihla?
◻ Eksperiens dahieu nein Elisa laduwo ahneki, oh iaduwen soukohp Elisa kangoange ih?
◻ Iaduwen atail en kilangwohng pein onop Pwuhk Sarawi?
◻ Iaduwen Daniel, Aiseia, oh Esekiel kihda oaritik kan en pwihn en nanleng?
[Kilel nan pali 5]
Pein onop Pwuhk Sarawi kin wahdo kating me laudsang katingpen mwenge ehu me kaunopada mwahu
[Kilel nan pali 7]
Siohwa ketin sapengla en Elisa kapakap ni ah kasansalehda karis en nanleng kan