‘Kumwail Kommwad Oh Kehlail!’
“Kumwail kommwad, oh kehlailda, pwe I kalowedier sampah.”—SOHN 16:33, NW.
1. Pwehki imwintihti kehlail kan me awiawih mehn Israel akan nan sapwen Kenan, kangoang dah irail alehdi?
NI AHNSOU me mehn Israel akan pahn kotehla Pillap Sordan oh pedolong nan Sapwen Inou, Moses padahkiong irail: “Kumwail kommwad oh kehlailda, oh dehr masak irail de perki mehkot; pwe Kauno, amwail Koht, pahn ketin ieiang kumwail, e sohte pahn ketin keseikumwailla de likidmelieikumwailla.” Moses uhd likwerih Sosua, pwe ih me pilipilda en kahrehlahng mehn Israel akan ong nan sapwen Kenan, oh e pwurehng padahkiong Sosua kaweid en nan kapehd kehlail. (Deuderonomi 31:6, 7) Mwuri, pein Siohwa kangoange Sosua mahsanih: “Kommwad oh kehlailda . . . Ke en kommwad oh nan kapehd kehlail.” (Sosua 1:6, 7, 9) Mahsen pwukat kin kohda ni ahnsou me konehng. Irail mehn Israel akan pahn anahne kasalehda kommwad ni ahnsou me irail pahn mahwen ong arail imwintihti kan me kin mih palio pillap en Sordan.
2. Rahnwet, kitail kin mihla pahn soangen irair dah kei, oh dahme kitail anahne?
2 Rahnwet, Kristian mehlel akan kereniong pahn pedolong nan sampah kapw ehu me Koht ketin inoukihong kitail, oh duwehte Sosua, kitail pil anahne en kommwad. (2 Piter 3:13; Kaudiahl 7:14) Irair me kitail kin mihla pah kin weksang irair akan me Sosua lelohng. Sosua doadoahngki kedlas oh ketieu kan. Kitail kin iang pei nan mahwen ni pali ngehn ieu oh kitail sohte kin doadoahngki tetehn mahwen kan. (Aiseia 2:2-4; Episos 6:11-17) Oh pil, Sosua kin iang pei nan mahwen tohto mwurin e pedolong nan Sapwen Inou. Ahpw, ni ahnsou wet, kitail kin anahne nantihong powehdi atail kahpwal akan—mwohn kitail pahn pedolong nan sampah kapw. Kitail pahn koasoiapene duwen ekei irair akan me kitail kin lelohng me kitail anahne en kommwad.
Dahme Kahrehda Kitail Anahne Nanti?
3. Dahme Paipel kin kasansalehda duwen atail imwintihti me kin keieu pelianda kitail?
3 Wahnpoaron Sohn ntingihdi: “Kitail ese me kitail kisehn Koht, mehnda ma sampah unsek mi pahn manaman en Me Suwedo.” (1 Sohn 5:19) Mahsen pwukat kin kasansalehda duwen kahrepen Kristian akan anahne en nantihong powehdi kahpwal akan pwen kolokolete arail pwoson. Ni ahnsou me Kristian emen pahn kolokolete eh lelepek, Sehdan me Tepil kin perdi. Ihme kahrehda, Sehdan kin kohkohseli duwehte “laion emen me kin weriwer” nantiong en kamasepwehki oh kalowehdi Kristian lelepek kan. (1 Piter 5:8) Ni mehlel, e kin pei ong Kristian me keidi kan oh iengarail kan. (Kaudiahl 12:17) Nan mahwen wet, e kin doadoahngki aramas akan me kin nseneki wia dahme e men irail en wia, oh pil aramas akan me kin sehse me re kin wia nsenen Tepilo. Aramas akan anahne en kommwad ma irail men pelianda Sehdan oh ienge kan.
4. Kaweid dahieu me Sises ketikihda, ahpw mehnia irair me Kristian mehlel akan kin kasalehda?
4 Pwehki Sises mwahngih me Sehdan oh ienge kan pahn nantihong pelianda soahng koaros me pid duwen Rongamwahuo, Sises kihong sapwellime kan kaweid wet: “Aramas akan pahn salihkumwaildi oh pangkumwailla pwe kumwail en lokolok oh kamakamala. Tohn wehi koaros pahn kailongkin kumwail pwehki ngehi.” (Madiu 24:9) Mahsen pwukat pweidaher nan senturi keieu, oh e pil kin pweida nan atail ahnsou. Ni mehlel, ekei Sounkadehdehn Siohwa nan atail ahnsou kin lelohng kalokolok laud kan me kin pahrekiong kalokolok kan me aramas ni ahnsou mahs kin lelohng. Ahpw, Kristian mehlel akan kin eimah ni ahr kin lelong kalokolok akan. Irail ese me “keper pwunodki dahme aramas teikan lemeleme duwen kowe,” oh irail sohte men lohdiong nan lidip wet.—Lepin Padahk 29:25.
5, 6. (a) Soangen ahnsou dah kei kitail anahne en kasalehda eimah? (b) Dahme Kristian lelepek kan kin wia ni ahnsou me irail kin ale kasongosong kan?
5 Mie kahpwal teikan likin kalokolok me kahrehong kitail en eimah. Ong ekei sounkalohk kan, irail kin apwaliki koasoiong aramas akan me re kin sehse duwen Rongamwahu. Ekei tohnsukuhl ahr eimah kin lelohng kasongpe ni ahnsou arail sounpadahk kan kin padahkiong irail en wadlikihla inou ong wehi de pilak. Pwehki inou wet kin pid kaudok, seri en Kristian akan kin koasoanehdi nan kapehdarail me irail pahn kaperenda Koht, oh arail wiewia mwahu kan kin kansenamwahu de kaperen en kilang.
6 Kitail pil anahne eimah ni ahnsou me aramas akan kin doadoahngki pelien nuhs pwehn pakairseli ripoht sapwung kan duwen sapwellimen Koht aramas akan de ni ahnsou me re pahn song en kauhdi kaudok mehlel ni ahr kin “kamanahla kosonned sapahrek.” (Melkahka 94:20) Karasepe ieu, ia mwomwen atail pepehm akan ni ahnsou me nuhspepa, radio, de TV kin kapirekiala koasoia kan me pid Sounkadehdehn Siohwa kan de wia likamw duwen irail? E konehng kitail en pwuriamwekihla arail wiewia kan? Soh. Kitail kin kasik me mehpwukat pahn wiawi. (Melkahka 109:2) Oh kitail sohte kin pwuriamweikihla ni ahnsou me ekei aramas kin rong ripoht likamw pwukat oh kamehlele, pwe “aramas pweipwei kin kamehlele mehkoaros.” (Lepin Padahk 14:15) Ahpw, Kristian lelepek akan sohte kin kamehlele koasoi kan koaros me aramas teikan kin wia duwen riarail brother oh sister kan, oh re sohte kin mweidong ripoht likamw akan en kauhdi irail sang arail iang towehda mihding en Kristian akan koaros, de katikitikiala arail ahnsoun kalohk kan, de kaluwetala arail pwoson. Ahpw, weksang met, irail kin “kasalehda ni mehkoaros me [irail] kin wia ladun Koht kei . . . [irail] kin ale wahu oh saroh, aramas akan kin wiahkin [irail] sounkaweid likamw ekei, ahpw [irail] kin lokaia mehlel.”—2 Korint 6:4, 8.
7. Peidek loal dah kei kitail kak pein idek rehtail?
7 Pohl nting ohng Timoty mahsanih: “Pwe ngehn sarawi me Koht kin ketikihong kitail sohte kin kahrehiong kitail masak, ahpw sapwellime ngehno kin ketin audehkinkitailda manaman . . . Eri, ke dehr namenengki omw kadekadehde atail Kauno.” (2 Timoty 1:7, 8; Mark 8:38) Mwurin kitail wadek mahsen pwukat, pein idek rehtail: ‘I kin namenengki ai pwoson, de I kin eimah? Nan ai wasahn doadoahk (de wasahn sukuhl), I kin padahkiong aramas teikan me ngehi emen Sounkadehdehn Siohwa, de I kin song en ekihla met? I kin namenengki ahi weksang aramas teikan, de I kin perenki met pwehki ai nanpwung mwahu rehn Siohwa? Ma emen kin namenengki kalohki Rongamwahu de sohte men utungada padahk ehu me aramas tohto sohte kin pwungki, eri aramas menet anahne tamanda sapwellimen Siohwa kaweid me e ketikihong Sosua: “Kommwad oh kehlailda.” Dehr manokehla: madamadau en iengetail tohndoadoahk kan de tohnsukuhl akan sohte kesempwal, ahpw kupwuren Siohwa oh Sises Krais me keieu kesempwal ong kitail.—Kalesia 1:10.
Iaduwen Kitail Kak Kakehlailihala Atail Eimah
8, 9. (a) Ehu ahnsou, iaduwen eimah en irail tepin Kristian akan kin ale kasongosong? (b) Dahme Piter oh Sohn wia ni ahnsou me ira lelong kalokolok kan, oh dahme ira oh riarail kan alehdi?
8 Iaduwen kitail kak kakehlailihala soangen eimah me pahn kak sewese kitail en kolokolete atail pwoson mendahki kahpwal akan nan ahnsou pwukat? Eri, iaduwen tepin Kristian akan kakehlailihala arail eimah? Kilang dahme wiawi ni ahnsou me samworo lapalap akan oh ohl mah kan nan Serusalem padahkiong Piter oh Sohn en uhdi sang arail kin kalohkihseli ni mwaren Sises. Tohnpadahk ko sohte mweidong met en kauhdi arail wia doadoahk en kalohk oh irail alehdi kalokolok oh mwurin mwo, saledekla. Irail eri pokonpene rehn riarail kan oh kapakap: “Eri, Maing at Kaun, komw mwahngih kailok me re wia, komw ketin kupwurehiong kiht, sapwellimomwi ladu pwukat, se en koasoia sapwellimomwi mahsen ni eimah.” (Wiewia 4:13-29) Siohwa sapeng ahr pekipek kan ni E ketin kakehlailih irail ki sapwellime ngehn sarawi, oh nin duwen me kaun en mehn Suhs akan kadehdehda ni ahnsou mwuhr, re kin “kalohkiselier [arail] padahk kan nan Serusalem.”—Wiewia 5:28.
9 Kitail en medemedewe duwen dahme wiawi ahnsowo. Ni ahnsou me kaun en mehn Suhs akan kaloke irail, irail tohnpadahk kan sohte medemedewe en uhdi sang arail doadoahk en kalohk. Ahpw, tohnpadahk kan kin kapakapki eimah pwehn nantihong wia doadoahk en kalohk. Irail eri wia mwekid kan me pwung ong arail kapakap oh Siohwa ketin kakehlailih irail ki sapwellime ngehn sarawi. Dahme irail lelohng kasalehda me dahme Pohl ntingihdi sounpar kei mwuri ni irair en ahnsou tohrohr kin pil kadoadoahkong Kristian akan ni ahnsou me re kin lelohng kalokolok. Pohl mahsanih: “I kakohng mehkoaros sang ni manamano me Koht kin ketikihong ie.”—Pilipai 4:13, NW.
10. Iaduwen dahme Seremaia lelong kin kak sewese soangen aramas akan me ahnaparail iei namenek?
10 Ahpw, iaduwen ma aramas emen e wia ahnepe ieu en kin namenek. E kak papah Siohwa ni eimah ni ahnsou me e pahn lelohng kalokolok? Uhdahn! Tamanda dahme Seremaia mahsanih ni ahnsou me Siohwa idihada ih en wiahla emen soukohp. Ohl pwulopwul menet sapeng: “I me nohn pwulopwul.” E sansal me e sohte lemeleme me e kak wia doadoahk wet. Ahpw, Siohwa kangoange ih ki mahsen pwukat: “Ke dehr nda me ke me nohn pwulopwul, ahpw kohweite rehn aramas akan me I kadarewohng uhk rehrail, oh kasalehiong irail mehkoaros me I pahn padahkihong uhk. Ke dehr masak irail, pwe I pahn kin ieiang uhk oh sinsileiuk. Ngehi, Kauno, me mahmahsen.’ ” (Seremaia 1:6-10) Seremaia kin likih Siohwa, oh met kin imwikihla sapwellimen Siohwa kehl me sewese ih en solahr masak ahpw en wia sounkadehde eimah men nan Israel.
11. Rahnwet, dahme kin sewese Kristian akan en eimah duwehte Seremaia?
11 Rahnwet, Kristian me keidi kan kin ale pwukoa ieu me kin duwehte pwukoa me Seremaia aleier mahs, oh pwihn en “pokon kalaimwun” en “sihpw teikan” kin sewese irail, re kin kaukaule kalohkiseli sapwellimen Siohwa kupwur kan, edetehn irail kin tuhwong aramas akan me sohte kin perenki rong, me kin kapailoke oh pil kaloke irail. (Kaudiahl 7:9; Sohn 10:16) Irail kin ale kangoang sang sapwellimen Siohwa mahsen kan me kohwong Seremaia: “Ke dehr masak irail.” Irail sohte kin manokehla me Koht kin ketin padahkiong irail en wia doadoahk wet, oh me irail kin kalohkiseli sapwellime mahsen.—2 Korint 2:17.
Mehn Kahlemeng Mwahu kan en Irail me kin Kasalehda Eimah Me Kitail Anahne Kahlemengih
12. Mehn kahlemeng kaselel dahieu Sises ketikihda me kin pid eimah, oh iaduwen e kin kangoange sapwellime tohnpadahk kan?
12 Kitail kak kakehlailihala atail eimah ma kitail pahn doudouloale duwen mehn kahlemeng mwahu kan en aramas me kin kasalehda eimah, duwehte Seremaia. (Melkahka 77:12) Karasepe ieu, ni ahnsou me kitail kin medemedewe duwen sapwellimen Sises doadoahk en kalohk, kitail kin pwuriamwekihla duwen eimah me e kin ketin kasalehda ni ahnsou me e lelong uhwong laud sang rehn irail kaun akan en Mehn Suhs akan. (Luk 4:1-13; 20:19-47) Pwoson me Sises kasalehda me inenen kehlail pwehki sapwellimen Siohwa kehl, oh mwohn e pwoula, e mahsanih ong sapwellime tohnpadahk kan: “Sampah pahn kalokei kumwail, ahpw kumwail koapworopwor, pwe I kalowedier sampah.” (Sohn 16:33; 17:16) Ma sapwellimen Sises tohnpadahk kan pahn kahlemengih ih, re pil pahn kak kalowedier sampah. (1 Sohn 2:6; Kaudiahl 2:7, 11, 17, 26) Ahpw, irail anahne en “eimah.”
13. Soangen kangoange dahieu me Pohl kihong mehn Pilipai kan?
13 Sounpar kan mwurin Sises pwoula, Pohl oh Sailas lekdekila nan imweteng nan kahnimw en Pilipai. Pohl kangoange mwomwohdisohn Pilipai en “tengetengkipene kahrepeteieu, oh miniminkipene anahnteieu, ni amwail kin nantihong pwoson me konehng Rongamwahwo. Kumwail dehr kin masak amwail imwintihti kan, ahpw kumwail kommwad ahnsou koaros.” Pwen kangoange irail en dehr masak, Pohl mahsanih: “Eri, [kalokolok en Kristian akan] kin wia mehn kadehde ieu me irail aramas akan [me kin kaloke Kristian akan] pahn kamakamala, a kumwail pahn powehdi—pwe iei Koht me kin ketikihong kumwail roson en powehdi. Pwe Koht ketikihong kumwailehr kalahngan ehu—iei en papah Krais, kaidehn sangete ni amwail pwoson ih, ahpw pil sang ni amwail lokolok pwehki ih.”—Pilipai 1:27-29.
14. Dahme wiawi nan Rom pwehki Pohl kin eimah wia doadoahk en kalohk?
14 Ni ahnsou me Pohl nting kisinlikou ohng mehn Pilipai kan, e mihmi nan imweteng nan Rom. Ahpw, e kin nantihong kalohk ong aramas teikan ni eimah. Oh met imwikihla dah? E ntingihdi: “Eri, pwehki mepwukat, irail koaros me sinsile tehnpas wet, oh pil irail teikan wasaht, re ese kahrepen ei mihmi nan imweteng wet, pwehki ei wia ladun Krais. Oh ei mi nan imweteng wet pil kahrehiong pali tohtohn riatail eh laudla ar koapworopworki Kauno. Eri, re sohte masepwehk, re kin eimah ahnsou koaros ni ar kin padapadahngkiseli mahseno.”—Pilipai 1:13, 14.
15. Iawasa kitail kak diarada mehn kahlemeng mwahu en aramas pwoson akan me pahn kak kakehlailih atail ngoang en wia aramas eimah?
15 Mehn kahlemeng mwahu en Pohl kin kangoange kitail. Mehn karasepe mwahu kan me Kristian en nan rahnpwukat kin kihda irair oko me kin powehdi arail kalokolok nan sahpw akan me mih pahn kaun lemei kan oh pelien lamalam akan kin kihong kitail mehn kangoang. Poadoapoad pwukat tohto kin pwarada nan makisihn en Watchtower oh Awake! oh nan Pwuhken Pahr en Sounkadehdehn Siohwa kan (Yearbook). Ni ahnsou me ke pahn wadek poadoapoad pwukat, tamataman me aramas pwukat duwehte kitail; ahpw ni ahnsou me re kin lelong irair apwal akan, Siohwa kin ketikihong irail kehl me mih pohnangin mehkan me uhdahn kin mie pwe irail en kin kak powehdi. Kitail kak likih me E pahn pil ketikihong kitail manamanohte ma kitail pahn mihla pahn soangen irair apwal akan.
Tengediong Eimah Pahn Kaperenda oh Kawauwih Siohwa
16, 17. Rahnwet, iaduwen kitail kak kakehlailihala atail irairen eimah?
16 Ma emen kesihnenkihda teng padahk mehlel oh pwung, met wehwehki eimah. Ahpw, ma emen kin wia met edetehn e kin ahneki irair en saloh loale, met iei irair en eimah me inenen laud. Ni mehlel, Kristian akan koaros kak kasalehda eimah ma irail uhdahn men kapwaiada kupwuren Siohwa, oh ma irail kin ngoangki en lelepek ong Koht, oh ma irail kin ni ahnsou koaros likih Ih, oh ma irail kin ahnsou koaros tamanda me ni ahnsou mahs, Siohwa pil kin kakehlailihala aramas tohto me kin duwehte irail ni ahr kin nantiong en eimah. Oh pil, ni ahnsou me kitail kin pohnese me atail kin kasalehda eimah kin kaperenda oh kawauwih Siohwa, met kin kalaudehla atail ngoang en dehr luwetala. Pwehki atail limpoak laud ong Ih, kitail kak dadaurete mendahki aramas teikan pahn kapailoke kitail de kaloke kitail.—1 Sohn 2:5; 4:18.
17 Dehr manokehla me ni ahnsou me kitail kin lelong kalokolok pwehki atail pwoson, met sohte kin wehwehki me kitail wiahda dihp. (1 Piter 3:17) Kitail kin lelohng kalokolok pwehki kitail kin utungada sapwellimen Siohwa kaunda, oh kitail kin wia dahme pwung, oh pwehki kitail sohte kin kisehn sampah. Wahnpoaron Piter mahsanih duwen met: “Pwe ma kumwail kin kanengamahiong kamakam me konehng amwail sapwung kan, ihs me pahn kapinga kumwail? Ahpw ma kumwail kin kanengamaiong kamakam ni amwail kin wiahda mehkot mwahu oh pwung, Koht uhdahn pahn kupwurmwahwihkin kumwail.” Piter pil mahsanih: “Eri, irail kan me kin lokolok pwehki iei kupwuren Koht ong irail, re en likih ong Koht arail wiewia mwahu kan, ong Koht me ketin wiairailda, oh kin ketin kapwaiada sapwellime inou.” (1 Piter 2:20; 4:19) Ei, atail pwoson kin kaperenda atail Koht, Siohwa me limpoak, oh kin kawauwih Ih. Kahrepe mwahu ong kitail en kasalehda eimah!
Ni Ahnsou Me Kitail Anahne Koasoiong Kaun en Wehi kan
18, 19. Ni ahnsou me kitail kin eimah pwarada mwohn sounkopwung emen, dahme kitail kin padahkiong aramas teikan?
18 Ni ahnsou me Sises padahkiong sapwellime tohnpadahk kan, me irail pahn ale kalokolok, e pil mahsanih: “Kumwail mwasahn pwe aramas akan pahn salihkumwaildi oh pangkumwaillahng ni mwoalen kopwung kan, oh re pahn wokihkumwail nan arail sinakoke kan. Kumwail pahn wisikiong mwohn kaun oh nanmwarki kan pwehki ngehi, pwe kumwail en kadehdehiong irail oh mehn liki kan duwen Rongamwahu.” (Madiu 10:17, 18) Kitail anahne en kasalehda eimah, ma sounkopwung emen de kaun emen pahn peki rehtail en uh mwohrail pwehki emen kin karaunlikamwe kitail. Ahpw, ni ahnsou me kitail kin ni eimah kadehde ong aramas pwukat dahme mehlel, kitail kin isaneki ahnsou apwal ieu en kapwaiada mehkot kesempwal. Ni mehlel, kitail kin kasalehda irail akan me kin kadeik kitail duwen sapwellimen Siohwa mahsen kan me ntingihdi nan Melkahka 2: “Eri, kumwail nanmwarki kan, kumwail rong ie; kumwail kaunen sampah kan, kumwail rong duwen met: Kumwail papah Kauno ni lemmwin; kumwail rerrer oh poaridihsang; pwe e dehr ketin mwadang engiengda, oh kumwail pahn mwadangete mehkihla. Meid pai irail koaros me kin wiahki Kauno sileparail.” (Melkahka 2:10, 11) Pak tohto, ni ahnsou me aramas akan kin karaunlikamwe Sounkadehdehn Siohwa kan nan mwoalen kopwung, sounkopwung kan kin utungada saledek en kaudok, oh kitail kin kalahnganki met. Ahpw, ekei sounkopwung kan kin mweidong pein irail en ale kaweid sang rehn aramas akan me kin uhwong kitail. Pwuhk Sarawi kin kihda kaweid wet ong irail sounkopwung pwukat: “Kumwail rong duwen met.”
19 Sounkopwung kan anahne en pohnese duwen kosonned me keieu ileile iei kosonned me kin kohsang rehn Siohwa Koht. Irail anahne tamanda me aramas koaros, iangahki sounkopwung kan, kin pwukoahki pein arail mour mwohn Siohwa Koht oh Sises Krais. (Rom 14:10) Ong kitail, edetehn kitail kin ale kopwung pwung de soh sang rehn emen sounkopwung aramas, kitail kin ahneki kahrepe mwahu kan en eimah pwehki Siohwa kin ketin utungada kitail. Paipel mahsanih: “Meid pai irail koaros me kin wiahki Kauno sileparail.”—Melkahka 2:12.
20. Dahme kahrehda kitail kak peren ma kitail anahne dadaur mendahki kalokolok oh karaunlikamw?
20 Nan Kapahrek en Pohn Dohlo, Sises mahsanih: “Meid pai kumwail ma aramas akan pahn lahlahwe kumwail oh kalokei kumwail oh karaunkin kumwail soangen suwed oh likamw koaros pwehki ngehi. Kumwail nsenamwahu oh perenda, pwe ketingpamwail me laud kowahlap nanleng. Ih duwen ar kaloke soukohp ako me tiengehr mwohmwail.” (Madiu 5:11, 12) Ni mehlel, kalokolok kaidehn mehkot kaperen, ahpw ma kitail kin kolokol teng atail lelepek mendahki kalokolok oh karaun likamw akan sang pelien nuhs kan, met kin wiahki mehkot kaperen ieu. Kolokolete teng atail pwoson kin wehwehki me kitail kin kaperenda Siohwa oh kitail pahn pil ale katingpatail. Atail kin kolokolete teng atail pwoson kin pil kasalehda me kitail kin ahneki pwoson mehlel oh met kin kamehlelehiong kitail me Koht kin ketin kupwurperenki kitail. Ni mehlel, e kin pil kasalehda me kitail kin likih Siohwa ni unsek. Likih Koht ni unsek kin wia mehkot kesempwal ong Kristian akan, oh artikel en mwurin met pahn kawehwehda duwen met.
Dahme Ke Sukuhliki?
• Nan rahnpwukat, soangen ahnsou dah kitail anahne kasalehda eimah?
• Iaduwen kitail kak kalaudehla atail irair en eimah?
• Ihs irail akan me kin wia mehn kahlemeng mwahu me kin pid irairen eimah?
• Dahme kahrehda kitail kin perenki en kasalehda eimah?
[Kilels nan Pali 24]
Kitail sohte kin namenengki Rongamwahu
[Kilel nan Pali 25]
Eimah me Pohl kasalehda ni ahnsou me e mih nan imweteng kin wia sawas laud ieu en utungada Rongamwahu