Watchtower ONLINE LIBRARY
Watchtower
ONLINE LIBRARY
Ponapean
  • PAIPEL
  • SAWASEPEN PAIPEL KAN
  • MIHTING KAN
  • w04 9/1 pp. 4-6
  • Wehwehn Mahn Lawalo oh Wehwehn Kilele

Sohte kasdo ong met

Kupwurmahk, mehkot sapwung en kihda kasdo

  • Wehwehn Mahn Lawalo oh Wehwehn Kilele
  • Kahn Iroir Pakpakairki Wehin Siohwa—2004
  • Sawaspen Oaralap kan
  • Ire kan me Duwehte Met
  • Ahd akan nan Paipel ​—Kaidehn Ahd Mwahl Ekei
  • Mahn Lawalo Sansalda
  • “Nempehn me Ahn Aramas”
  • Dahme Kahrehda Weneu en Pak Silipak?
  • Kawehwehpen Kilelo
  • Wehin Koht​—Ieite Koapworopwor en Tohnsampah
  • 666 Kaidehn Ihte Mehkot Kapwonopwon Ieu
    Kahn Iroir Pakpakairki Wehin Siohwa—2004
  • Dahme Kaudiahl Mahsanihki Duwen Sapwellimen Koht Imwintihti kan?
    Kahn Iroir Pakpakairki Wehin Siohwa (Ong Onop)—2022
  • Siohwa Ketin Kasalehda Dahme “Pahn Wiawi Mwadang Mwurin Ahnsou Kis”
    Kahn Iroir Pakpakairki Wehin Siohwa—2012
Kahn Iroir Pakpakairki Wehin Siohwa—2004
w04 9/1 pp. 4-6

Wehwehn Mahn Lawalo oh Wehwehn Kilele

KE KIN perenki rapahki wehwehn mehkot me rir? Pwe ken kak esehda, ke anahne kilang kilel akan me pahn sewese iuk oh kahluwa iuk pwe ken kak diar pasapeng. Koht ketikihda nan sapwellime Mahsen Sarawi kilel akan me pid nempe 666, me wia ahd oh kilelpen mahn lawalo en nan Kaudiahl irelaud 13.

Nan artikel wet, kitail pahn tehkpene ire pahieu​—⁠me wia kilelepe kesempwal ekei​—⁠me pahn kasalehda wehwehn kilel en mahn lawalo. Kitail pahn tehkpene (1) iaduwen ahd akan nan Paipel ahr kin pilipilda oh kohwong, (2) dahkot mahn lawalo, (3) ia wehwehn 666 ni nempe wet wia “ahn aramas nempe,” oh (4) kesempwalpen nempe 6 oh dahme kahrehda e kilelkihdi pak silipak, me wehwehki 600 patehng 60 patehng 6, wehwehki nempe 666.​—Kaudiahl 13:18.

Ahd akan nan Paipel ​—Kaidehn Ahd Mwahl Ekei

Ahd akan nan Paipel kin kalap mie wehwe kesempwal, ahpw mehlel ma e kin pwilsang rehn Koht. Karasepe ieu, pwehn Eipram a pahn wiahla pahpa en wehi kan, Koht ketin wekidala ede ohng Eipraam, me wehwehki “Semen me Tohto.” (Senesis 17:5) Koht mahsanih ong Sosep oh Mery en kihong eden nein Mery seri me e pahn neitikihdi Sises me wehwehki “Siohwa iei Komour.” (Madiu 1:21; Luk 1:31) Pwehn pahrekiong ahd wet, Siohwa ketikihdo komour, sang nan sapwellimen Sises kalohk oh matkihla dipen aramas.​—Sohn 3:16.

Ni ahlohte, nempe me Koht ketin kasalehda, me iei 666 uhdahn wia kilelepen dahme Koht mwahngih me wia kilelepen mehkot de irair ieu me pid mahn lawalo. Ni mehlel, pwe kitail en kak wehwehki ire pwukat, kitail anahne kasawihada mahs dahkot mahn lawalo oh esehda duwen ah wiewia kan.

Mahn Lawalo Sansalda

Pwuhken Daniel kasalehda laud wehwehn karasaras en mahn lawalo kan. Daniel irelaud 7 kin kawehwehda ni oaritik duwen “mahn lawalo kalaimwun pahmen”​—laion men, pehr men, lepard men, oh emen wia mahn kamasepwehk emen me ngih kan tehlap wiawihkihda mete airon. (Daniel 7:2-7) Daniel padahkiong kitail me mahn lawalo pwukat wehwehki “nanmwarki kan,” de wehin politik kan, me kin kakaun kohdo kaunda lap akan.​—Daniel 7:17, 23.

Me pid mahn lawalo nan Kaudiahl 13:1, 2, The Interpreter’s Dictionary of the Bible kasalehda me mahn lawalo kin “kapatapene mwohmw koaros en mahn lawalo pahmen me mih nan ahn Daniel oarameno . . . Keieu en mahno [nan Kaudiahl] e kin wehwehki kehl kapatapat en kaundahn palien politik koaros me kin uhwong Koht nin sampah.” Wehwe wet kin dehde mwahu ki Kaudiahl 13:7, me mahsanihki mahn lawalo: “E kin . . . kaunda keinek koaros, wehi koaros, lokaia koaros, oh sahpw koaros.”

Paipel pil mahsanih me “drakon [Sehdan] kihong mahn lawalo ah kehl, mwoale oh manaman laud.” (Kaudiahl 12:9; 13:2) Sang wasaht, kitail ese me kaundahn aramas iei koasoandi en Tepil, kahrehda arail wiewia kan kin kasalehda ahn Sehdan mwomwen mahn lawalo oh mwomwen drakon. (Sohn 8:44) Sang ni kaweid en Tepil, ihme kahrehda sohte aramaso de ahn aramas koasoandi pahn kak wahdo popohl oh meleilei poatoapoat ong aramas akan.a​—Sohn 12:31.

“Nempehn me Ahn Aramas”

Kesiluh en mehn kawehwehda wehwehn 666 kin pid me met “nempehn me ahn aramas,” nin duwen The Amplified Bible kin kawehwehda. Met sohte wehwehki ahn aramas emen kelepw, pwe kitail tamataman me Sehdan​—kaidehn aramas​—me ahneki manaman en kaunda mahn lawalo. (Luk 4:5, 6; 1 Sohn 5:19; Kaudiahl 13:2, 18) Weksang met, mahno a ahneki “nempehn me ahn aramas,” de kilel ieu, kin wehwehki me e kin ahneki mwekid en aramas, kaidehn ngehn de ngehn saut, oh me e kin kasalehda madamadau en aramas. Eri, soangen madamadau dah kan me mahno ahneki? Paipel kin ketikihda pasapeng ni ah mahsanih: “Aramas koaros wiahdahr dihp, oh irail koaros dohsangehr sapwellimen Koht lingan me e ketikihong aramas.” (Rom 3:23) Pwehki mahn lawalo kin wa “nempehn me ahn aramas,” met kin kasalehda me koperment akan kin kasalehda luwet en aramas, oh wia kilel en dihp oh soh-unsek.

Eri, pwehki ni ahnsou wet kitail kasawihadahr ihs mahn lawalo oh kitail esehier sapwellimen Koht kupwur ohng mahno, kitail kakehr ropada oh kadokepene dahkot nempe 6 oh dahme e pak siluhki me iei 666 de 600 patehng 60 patehng 6.

Dahme Kahrehda Weneu en Pak Silipak?

Nan Pwuhk Sarawi, ekei nempe kan kin wia kilel kesempwal. Karasepe, nempe isuh kin kalap doadoahk pwe e wia kilelepen unsek mwohn silangin Koht. Karasepe, sapwellimen Koht wihk en kapikada kin wiawihkihda ‘rahn’ isuh, oh ‘rahn’ kin wehwehki erein ahnsou kan, oh erein ‘rahn’ isuh ko: Koht ketin kanekehla sapwellime koasoandi en kapikipikda me pid sampah. (Senesis 1:3–​2:3) “Mahsen kan” en Koht kin duwehte silper me kin “kamwakeldahr pak isuh,” me wehwehki mwakelekeldahr ni unsek. (Melkahka 12:6; Lepin Padahk 30:5, 6) Oh pil, kaweid kohwong Nahman, aramas tokutok men, en duhdu paki isuh nan pillap Sordan, oh mwurin mwo, e mwahula douluhl ah soumwahuwo.​—2 Nanmwarki 5:10, 14.

Nempe weneu wehwehki ehu sohte itar pwe en wiahla nempe isuh. E soh pahn konehng en wia kilel en mehkot me sohte unsekla, de sohte mwahu mwohn silangin Koht? Ehi! (1 Kronikel 20:6, 7) Eri, e sansal me nempe 6 pak siluh​—⁠666​—⁠kin kasalehda ni kehlail me e sohte unsekla. Oh met wia madamadau pwung pwehki 666 kin wia “nempe me ahn aramas,” nin duwen atail tehkehr mwowe. Kahrehda, nempehn mahn lawalo, me wia “nempe me ahn aramas” me nempe 666 kin wehwehki met: sohte pweida oh soh-unsek lap mwohn silangin Siohwa.

Kawehwehpen Kilelo

Mwurinte koasoipen nempe 666, Kaudiahl uhd koasoia duwen werek en Sihmpwulo, Sises Krais, me 144,000 oko me weuwa mware oh mwaren Semeo, Siohwa Koht, me ntingdi nin temwarail akan. Mwar pwukat kadehde me irail pwukat wia sapwellimen Siohwa oh Sises, oh irail 144,000 pwukat kin wia kadehdehpara. Ni mwohmwohte, irail akan me kin kileleki kilelen mahn lawalo kin kasalehda arail kin papahiong mahno. Kahrehda, kilelo, sohte lipilipil ma e mih ni peh pali maun de nan temwe, ni lokaiahn karasaras, e kin wia kilel me aramas pwukat iei irail me kin kihong utuht ong palien koasoandi en politik kan en sampah me rasehng mahn lawalo. Irail akan me ahneki kilelo kin kihong “Sihsar” dahme uhdahn wia sapwellimen Koht. (Luk 20:25; Kaudiahl 13:4, 8; 14:1) Ni ahl dah irail kin wia met? Ni arail kin kihda wahu me mwomwen wahu en kaudok ong palien politik, ah kilel kan, oh ah palien sounpei, oh kin kilangwohng oh wiahki me met akan iei arail koapworopwor oh elen komour. Kaudok me re kin wiahiong Koht mehlelo kin mihte nin kilin ewerail akan.

Weksang met, Paipel kangoangehkin kitail: “Kumwail dehr koapworopworki me lapalap en sampah kan; pwe sohte emen tohrohr kak komourkumwailla. Ni ar kin mehla, re kin pwurehng wiepwella; oh ni ahnsowohte; ar koasoandi kan kin imwisekla.” (Melkahka 146:3, 4) Irail akan me kin kapwaiada kaweid loalokong wet​—⁠arail madamadau sohte kin salongala ni ahnsou me koperment kan sohte kin wahdo dahme re inoukihda me re pahn wia de kaun wadawad akan kin pwupw sang nan arail pwukoah kan.​—Lepin Padahk 1:33.

Met sohte wehwehki me Kristian mehlel akan kin komkommoal oh sohte wia mehkot duwen kahpwal akan en tohnsampah. Weksang met, irail kin pwerisek oh wiewia doadoahk en kalohkiseli duwen koperment ehu me pahn kapwungala ahn aramas kahpwal akan koaros​—⁠iei Wehin Koht, me irail kin wia weliepe.​—Madiu 24:14.

Wehin Koht​—Ieite Koapworopwor en Tohnsampah

Ni ahnsou me Sises ketiket nan sampah, Wehin Koht kin wia oaralap en sapwellime padahk. (Luk 4:43) Ni sapwellime kaweid ong duwen kapakapo, me adaneki “Sapwellimen Kauno Kapakap” de “Kapakap en Samat,” Sises padahkiong sapwellime werek kan en kapakapki Wehio en ketido pwe kupwuren Koht en wiawi nan sampah. (Madiu 6:9, 10) Wehio iei koperment ieu me pahn kaunda sampah pwon, kaidehn sang poasen kaun ehu nan sampah, ahpw sang nanleng. Kahrehda, Sises kahdaneki met “wehin nanleng.”​—Madiu 11:12.

Wehin Koht pahn wahdo popohl ong irail koaros me wia towe peik kan. (Melkahka 37:11, 29; 46:8, 9) Sises, me wia Nanmwarki en Wehio, pahn kihsang Sehdan, mehkot me aramas sohte kak wia. Pahn solahr nsensuwed, medek, oh mehla kohkohlahte. Ia uwen met ah pahn wia irair mwahu ong irail oko me sohte iang ale kilel en mahn lawalo!​—Kaudiahl 21:3, 4.

[Nting tikitik me mi pahs]

a Mendahki Kristian mehlel akan arail wehwehki me kaundahn aramas duwehte mahn lawalo, irail kin peikiong “kaun lapalap akan” en palien koperment nin duwen kaweid en Paipel kin kasalehda ren wia. (Rom 13:1) Ahpw, ma kaun lapalap pwukat pahn ndaiong irail en uhwong kosonned en Koht, irail pahn “peikiong Koht a kaidehn aramas.”​—Wiewia 5:29.

[Kilel Credit nan Pali 6]

Seri me duhpekla: UNITED NATIONS/Photo by F. GRIFFING

[Kilel nan Pali 6]

E sansal me kaundahn aramas sohte pweida, ihme e konehng en karasaraski nempe 666

[Kaokon nan Pali 5]

Mehn Kadehde kan ong Wehwehn 666

1. Wehwehn ahd akan nan Paipel kin kalap kasalehda mehkot duwen aramas me adaneki ahdo ong duwen ah wiewia kan de ah mour, me duwehte Eipraam, Sises, oh aramas tohto teikan. Ni ahlohte, mahn lawalo ah nempe kin kasalehda ah irair akan.

2. Nan pwuhken Daniel, mahn lawalo kan kin weliwelian wehin aramas akan, de poasen kaun akan. Mahn lawalo nan Kaudiahl 13:1, 2 kin wia kilelepen minimin en koasoandi en kaundahn aramas akan wasa koaros nin sampah, oh kaunda pwukat alehier arail kehl en kaunda sang rehn Sehdan.

3. Pwehki mahn lawalo ah ahneki “nempe me ahn aramas,” met kin wehwehki me kaunda kan en ahn aramas, kaidehn ngehn saut. Kahrehda, e kin wia kasalepen soh pweida kan en aramas sang ni dihp oh soh-unsek.

4. Mwohn silangin Koht, nempe weneu, pwehki ah sohte kin dokala pwehn pahrekiong unsek en Paipel me iei nempe isuh, eri nempe weneu kin wehwehki soh-unsek. Kilel 666 kin wia kadehde kehlail me sohte pweida mie, ni ah kin kapwurehiong weneu pahn silipak.

    Pwuhk kan en lokaiahn Pohnpei (1987-2025)
    Log Out
    Log In
    • Ponapean
    • Share
    • Me Ke Mwahuki
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Terms of Use
    • Privacy Policy
    • Privacy Settings
    • JW.ORG
    • Log In
    Share