Watchtower ONLINE LIBRARY
Watchtower
ONLINE LIBRARY
Ponapean
  • PAIPEL
  • SAWASEPEN PAIPEL KAN
  • MIHTING KAN
  • w05 5/1 pp. 17-21
  • Paradais—ong Komwi?

Sohte kasdo ong met

Kupwurmahk, mehkot sapwung en kihda kasdo

  • Paradais—ong Komwi?
  • Kahn Iroir Pakpakairki Wehin Siohwa—2005
  • Sawaspen Oaralap kan
  • Ire kan me Duwehte Met
  • Kaudiahl Ehu me Pid Paradais
  • Aramas en Wasao Pwurodo oh Wekila
  • Pwehn Kakehlailih Omw Kilang Duwen Paradais
  • “Kitail Nek Tuhpene nan Paradais!”
    Kahn Iroir Pakpakairki Wehin Siohwa (Ong Onop)—2018
  • Dehr Kohkohsang Irairo me Rasehng Paradais
    Kahn Iroir Pakpakairki Wehin Siohwa (Ong Onop)—2024
  • Doadoahk Laud Pwehn Kalinganahla Atail Popohl oh Minimin me Rasehng Paradais
    Kahn Iroir Pakpakairki Wehin Siohwa—2015
Kahn Iroir Pakpakairki Wehin Siohwa—2005
w05 5/1 pp. 17-21

Paradais​—ong Komwi?

“I ese ohl emen ni ah miniminiong Krais . . . eh peukdalahng paradais.”—2 KORINT 12:2-4, NW.

1. Mehnia inou kan en Pwuhk Sarawi me aramas tohto kin men ese duwe?

PARADAIS. Ke tamataman ia mwomwen ahmw pepehm ni ahnsou me ke tepin rongada duwen sapwellimen Koht inou me pid paradais ehu nan sampah? Ke mwein kak tamanda ahmw sukuhliki me ‘mesen me maskun akan pahn pehdpeseng, salengen me salengepon pahn rongada wasa, oh sapwtehn pahn wiahla sahpw lingan ieu. Iaduwen omw sukuhliki kokohp me pid kidi en wel kan oh sihmpwul men oh kisin kuht men oh lepard? Kapehdomw soh kin mwekidki peren ni omw wadek me kompoakepahmw me melahr akan pahn pwurehng mourada oh ahneki koapworopwor en mihmi nan paradaiso kohkohlahte?​—Aiseia 11:6; 35:5, 6; Sohn 5:28, 29.

2, 3. (a) Dahme kahrehda kitail kak ndahki me atail koapworopwor me poahsoanda pohn Pwuhk Sarawi mie kahrepe? (b) Soangen kahrepe dahieu me koapworopwoarpe mie rehtail?

2 Mie poasoanepen ahmw koapworopwor wet. Mie kahrepen ken kak kamehlele me inou en Pwuhk Sarawi akan me pid Paradaiso. Karasepe, ke kamehlele mahsen en Sises akan ong loallap me iang ih kamakamala: “Ke pahn iang ie mih nan Paradais.” (Luk 23:43) Ke kin kamehlele inouo: “Mie lahng kapw akan oh sampah kapw me kitail kin awiawih nin duwen sapwellime inou, oh nan wasa pwukat, irail me pwung kan pahn kousoanla ie.” Ke pil kamehlele inouo me Koht pahn ketin limihasang pilen masatail koaros; mehla pahn solahr mie; pahtou; sengiseng oh medek pahn sohlahr. Met wehwehki me paradais en sampah pahn pwurohng miehla!​—2 Piter 3:13; Kaudiahl 21:4.

3 Ahpw pil ehu kahrepen koapworopwor en Paradais wet, iei mehkot me Kristian akan sampah pwon kin wia kisehn nan ahnsou wet. Dahkot met? Koht ketin wiahdahr paradais en ngehn ehu oh ketikihpene sapwellime aramas akan loale. Lepin lokaia “paradais en ngehn” ele mwomwen wia mehkot soh sansal, sohte mengei en wehwehki, ahpw paradais wet kokohpe mie, oh e wia mehkot me uhdahn mie.

Kaudiahl Ehu me Pid Paradais

4. 2 Korint 12:2-4 kin koasoia duwen mehn kaudiahl dahieu, oh ihs me ale kasansal wet?

4 Ong paradais en ngehn wet, kilang dahme wahnpoaron Pohl ntingihdi: “I ese ohl emen ni ah miniminiong Krais . . . eh poukidahlahng nanleng kesilu. Ei, I ese soangen aramas menet​—ma ni paliwar de likin paliwar, I sohte ese, Koht me mwahngih​—me e poudala nan paradais oh rongehr mahsen akan me sohte mweimwei ong aramas emen en lokaiahki.” (2 Korint 12:2-4) Ire wet kohdo mwurinte iretikitik kan wasa me Pohl akahkpwungki ah irair en wia wahnpoaron emen. Likin met, Pwuhk Sarawi sohte koasokoasoia emen aramas tohrohr lelohngehr soangen irair wet, oh Pohl iei ih me koasoiahiong kitail met. Kahrehda e konehng kitail en nda me Pohl me ale kaudiahl wet. Nan ekspiriens tohrohr wet me Koht ketikihong, mehnia “paradais” me e pedolong loale?​—2 Korint 11:5, 23-​31.

5. Dahme Pohl sohte kilang, oh kahrehda ia mwomwen “paradaiso”?

5 Mour en padahk wasaht sohte koasoia me “lahng kesilu” kin wehwehki wehwe me mih ekiste pohn sampah, oh e pil sohte kin wehwehki mas likin sampah wasa me sohte kisinieng, de pil irair en nan wehwe teikan, me aramas loalokongki nan wehwe me adaneki astrophysicists kan kin koasoia duwe. Pwuhk Sarawi kin kalap doadoahngki nempe silu en wia kilelepen kesempwal, kalaudehla oh kapatahiong kehlepen mehkot. (Eklesiasdes 4:12; Aiseia 6:3; Madiu 26:34, 75; Kaudiahl 4:8) Kahrehda dahme Pohl kilang nan kaudiahlo wia mehkot me ileilehla de sepwilda ong madamadau. Mehkot me mih ni pali ngehn.

6. Pweidahn poadoapoad dahieu me kadehdehda dahme Pohl kilangadahr?

6 Kokohp en Pwuhk Sarawi en kawa ko kihong kitail loalokong. Mwurin sapwellimen Koht aramas en kawa ko arail salelepekla ong ih, E kupwurehda mweidong mehn Papilon kan en pelianda Sudah oh Serusalem. Met elehda ohla laud me wiawi nan pahr 607 B.C.E., nin duwen wadawad en pahr nan Pwuhk Sarawi. Kokohp mahsanih me sahpwo pahn tehnla ki erein pahr 70; ah mwuri Koht pahn ketin mweidohng mehn Suhs me koluhla kan en sapahlla oh kapwurehda kaudok mehlel. Met wiawihier sangehr pahr 537 B.C.E. kohla. (Deuderonomi 28:15, 62-​68; 2 Nanmwarki 21:10-​15; 24:12-​16; 25:1-4; Seremaia 29:10-​14) Eri, dahme uhdahn wiawihiong sahpwo? Nan erein pahr 70 ko, wasahn wiahla wasahn tuhkehn nanwel, oh wasahn kidi lipes akan. (Seremaia 4:26; 10:22) Ahpw inouo mihmihte: “I pahn kasalehda ei poakohng Serusalem, ong koaros me kin kousoan nan mohn ihmw kan en Serusalem. Mehnda sahpwo eh wia sapwtehn ehu, I pahn kupwurehda pwe en wiahla mwetuwel ehu, rasehng mwetuwel me I wiadahr nan Ihden. Peren oh nsenamwahu pahn mie wasao, oh koulen kaping kan oh kapingkalahngan kan ong ie.”​—Aiseia 51:3; footnote.

7. Dahme pahn pwarada mwurin pahr 70 en tehnlahr?

7 Met wiawihier mwurin pahr 70. Ki sapwellimen Koht kapai, irair akan pwurehng mwahulahsang mahso. Nna, pein wiahda kilelen men nan omw madamadau: “Sapwtehno pahn perenda, oh rohs akan pahn mpwek oh masalpeseng nan sahpw madekeng kan. Sapwtehno pahn kokoul oh ngisingiski eh peren. . . Me nehtuk kan pahn mwusikekda oh kahkahlek, oh me lohteng kan pahn ngisingiski ar peren. Pihl pahn kuspekda oh pwilwei nan sapwtehn; wasahn pihk karakar akan pahn wiahla lehn pihl, oh sahpw madekeng kan pahn audaudkihda pwarer en pihl. Wasa me daiker kan kin kousoan ie, dihpw oh ahlek pahn uhd wosada ie.”​—Aiseia 35:1-7.

Aramas en Wasao Pwurodo oh Wekila

8. Iaduwen atail ese me Aiseia irelaud 35 kin koasoakoasoia duwen aramas?

8 Met uhdahn wekidekla laud ehu! Sang irair en tehnla ong ni irair en paradais. Ahpw kokohp wet oh pil kokohp teikan kasalehda me pil pahn mie wekidekla ieu rehn aramas akan me pahn rasehng sahpw tehnla ieu me tepidahr kihda wahn sahpw tohto. Dahme kitail kak ndahki met? Pwehki Aiseia medemedewe “irail me Siohwa kin ketin doarehla,” irail oko me pahn pwuralahn sapwarail “ni ar weiweriki peren” oh alehiong irail “irair en maiauda oh popohl.” (Aiseia 35:10) Met kin kosoakoasoaia, kaidehn sahpw pwehl, ahpw aramas akan. Pil laudsang met, Aiseia nan sapwellime mahsen kin kohpada duwen me aramas akan pahn pwurodohng nan Saion: “Irail pahn adanekihla tuhkehn pwung laud akan, irail me Siohwa ketin padokedi . . . Pwe pein sampah kin kihda poans kan, . . . Siohwa pahn ketin wiawiong pwung en poansada oh kaping en sansal mwohn wehi kan koaros.” Aiseia pil koasoiahki duwen sapwellimen Koht aramas akan mahsanih: “Siohwa pahn ketin kahluwa kumwail ahnsou koaros . . . , oh e pahn ketin pwurehng kakehlailihala tihn amwail kan; oh kumwail uhdahn pahn duwehte mwetuwel ehu me direki pihl.” (Aiseia 58:11; 61:3, 11, NW; Seremaia 31:10-​12) Kahrehda, e pahn rasehng irairen mwakelekel en sahpw ehu ah pahn pwurehng mwahula, iei pahn pil duwen wekidekla kan me pahn mie rehn mehn Suhs akan me Siohwa pahn ketin kapwureirailodo.

9. Soangen “paradais” dah me Pohl kilang, oh iahd me met pweidahr?

9 Soandi en poadoapoad wet kin sewese kitail en wehwehki dahme Pohl kilangada nan kasansal ieu. E pahn pidada mwomwohdiso en Kristian me e kahdaneki “sapwellimen Koht mwaht me kaukaunop ong padok” oh me pahn diren wahn sahpw. (1 Korint 3:9, NW) Ahnsou dah me kasansal wet pahn pweida? Pohl kahdaneki dahme e kilangadahro ‘kaudiahl,’ mehkot me pahn kohdo. E ese me mwurin a pahn mehla, lapalahn lahlahwe padahk mehlel pahn wiawi. (2 Korint 12:1; Wiewia 20:29, 30; 2 Deselonika 2:3, 7) Nin dokon irail oko me kin lahlahwehla pwoson ar kin kehlailla oh likamwete pahn powehdi Kristian mehlel akan, Kristian mehlel akan sohte kak duwehte mwetuwel me pahn wah. Ahpw ahnsou ehu pahn lelodo me kaudok mehlel pahn pwurehng kesempwalla. Sapwellimen Koht aramas akan pahn pwurehng alehda arail ‘irair en wia aramas pwung oh kak lingalingla duwehte ketipin marain nan wehin Samarailo.’ (Madiu 13:24-​30, 36-​43) Met pweidahr sounpar kei mwurin Wehin Koht ah koukouda nanleng. Oh ni pahr akan ah dower powe, e sansal mwahula me sapwellimen Koht aramas akan kin paiekihda paradais en ngehn ehu, me Pohl kilangada nan kaudiahlo.

10, 11. Dahme kitail kak ndahki me kitail mihmi nan paradais en ngehn mendahki atail wiewiahte aramas soh unsek?

10 Weksang met, kitail ese me emen emen kitail wia aramas soh unsek kei, kahrehda e sohte kapwuriamwei ong kitail me kahpwal akan pahn kin ekei ahnsou pwarada, duwehte me kin wiawi nan sapwellimen Pohl ahnsou. (1 Korint 1:10-​13; Pilipai 4:2, 3; 2 Deselonika 3:6-​14) Ahpw, medemedewe paradais en ngehn me kitail paiekihda nan ahnsouwet. Ma kitail karasapene irair en soumwahu en pali ngehn me kitail ahneki mahs, kitail kak wehwehkihda mwahu me kitail kehlail ni pali ngehn ahnsouwet. Oh kitail uhd karasa atail irair en duhpek mahso ong irair en med ni pali ngehn nan rahnpwukat. Sapwellimen Koht aramas akan sohte kin tihwohla likamwete irail mihmi nan sapwtehn madekeng ieu, soh, sapwellime aramas akan kin ale sapwellime kupwur mwahu oh sapwellime kapai kan kin wuwudek pohrail. (Aiseia 35:1, 7) Kitail soh kin maskun oh sohte kilang wasa nan pwoahr rotorot en pali ngehn, ahpw kitail kin kilang marain en saledek oh ahneki sapwellimen Koht kupwuramwahu. Aramas tohto me rasehng aramas salengepon ong irair en kokohp akan en Pwuhk Sarawi rongadahr wasa pwe re wehwehkidahr dahme iren Pwuhk Sarawi kan kin mahsanih. (Aiseia 35:5) Karasepe, Sounkadehdeh Siohwa rar kei pidakihdi sampah kin sukuhliki kokohp en Daniel, ehu ehu iretikitik. Irail eri tehk kanahiong ni loal ehu ehu irelaud en Pwuhk en Pwuhk Sarawi me ede Aiseia. Soangen mwengen ngehn kansenamwahu pwukat soh kin kihda kadehdehpen me kitail mihmi nan paradais en pali ngehn?

11 Pil medewehla wekideklahn wiewia kan ni ahnsou me aramas mwahu kan sang soangen wiewiahn aramas koaros ni arail kin nantiong wehwehkihla oh mourki Mahsen en Koht. Ni mehlel, irail kin doadoahk laud en pwilikihdi wiewia kan me duwehte mahn me aramas kin esehki ihs irail mahso. Mwein ele pil kowe ke kin wia met oh wekidala omw mour, oh met miehlahr riomw brother oh sister kan ni pali ngehn. (Kolose 3:8-​14) Kahrehda, ni ahmw kin patehng mwomwohdiso en Sounkadehde kan, ke kin ieiang aramas akan me wialahr aramas meleilei oh kansenamwahu en patehng. Irail saikinte unsekla, ahpw irail sohte kak adaneki laion kommwad de pil mahn lawalo me kin kadalehla aramas. (Aiseia 35:9) Dahme werekpenehn Kristian kansenamwahu wet kin kasalehda? E sansal me kitail kin paieki soangen irair en ngehn ieu me kitail kak kadaneki paradais en ngehn. Oh atail paradais en ngehn wet kin wia mwetehn paradais en sampah me kitail pahn paiekihda ma kitail lelepekongete Koht.

12, 13. Dahme kitail en wia pwe kitail en mihmihte nan paradais en ngehn?

12 Ahpw, mie mehkot me kitail sohte kak pohnsehsehla. Koht mahsanih ong mehn Israel akan: “Kumwail kapwaiada mehkoaros me I koasoanehdiong kumwail rahnwet. Kumwail eri pahn kak kotehla pillapo oh sapwenikihla sahpw me kumwail nektehn pedolong loale.” (Deuderonomi 11:8) Nan Lipai 20:22, 24, (NW) e koasoia sahpwohte: “Kumwail aramas akan en uhdahn kapwaiada ai kosonned akan koaros oh ai kopwung kan koaros oh kapwaiada, pwe sahpwo me I pahn wahdohng kumwail en kousoan loale en dehpa mwuhs kin kumwailla. Kahrehda I ndahiong kumwail: ‘Kumwail, amwail pwukoa, en sapwenkihla pwehlen wasa pwukat oh ngehi ai pwukoa en kihong kumwail en sapwenkihla, sahpw ehu me milik oh sukehn loangalap wie wudwudek.’ ” Ei, sapwenkihla Sapwen Inouo kin poasoankihda ma aramas kin ahneki nanpwungmwahu ong Siohwa Koht. Met pwehki mehn Israel akan sohte peikiong ih kahrehda Koht ketin mweidong mehn Papilon akan en kalowehiraildi oh wahirailahsang nan arail wasahn kousoan.

13 Ele kitail kin kapingki laud soahng tohto kan me pid atail paradais en ngehn. Soahng kan me pidakihkitailpene kin kansenamwahu ong mesetail akan, kameleilei ong selin pepehm akan. Kitail kin ahneki meleilei ong Kristian akan me kin nantihongehr oh kawekila arail wiewia kan me duwehte ahn mahn akan. Irail kin nantihong en kin kadek oh men sawas. Ahpw en wie kolokolete atail irair en paradais en ngehn kin anahne laudsang ihte en ahneki nanpwungmwahu ong aramas pwukat. Kitail anahne en ahneki nanpwungmwahu ong Siohwa oh wia kupwure. (Maika 6:8) Kitail me pein lemehda kohdohng nan paradais en ngehn wet, ahpw kitail kakete peilahsang loale​—de pil lekidek sang loale​—ma kitail sohte koadoahke kitail en kolokolete atail ehuiong Koht.

14. Dahme pahn sewese kitail nin doken atail koukousoan nan paradais en ngehn wet?

14 Mehkot me kesempwal me pahn sewese kitail iei kitail en doula oh ale kakehl sang ni Mahsen en Koht. Tehk mahsen karasaras en Melkahka 1:1-3: “Meid pai aramas akan me kin soikala kaweid en aramas suwed kan . . . Ahpw re kin perenki peikiong Kosonned en Kauno, oh medemedewe nan kapehdihr nin rahn oh nipwong. Re rasehng tuhke kan limwahn pihl akan, me kin materek nan rahk koaros, oh tehrail kan sohte kin mengila. Re kin pweida mwahu ni soahng koaros me re kin wia.” Patehng met, pwuhk kan me poahsoankihda Pwuhk Sarawi sang irail pwihn en ladu lelepek oh loalokong kin kihda mwengehn ngehn nan paradais en ngehno.​—Madiu 24:45-​47.

Pwehn Kakehlailih Omw Kilang Duwen Paradais

15. Dahme kahrehda Moses sohte kahluwahki mehn Israel oko nan Sapwen Inou, ahpw dahme e kilang?

15 Tehk pil ehu kasansal me pid Paradais. Mwurin Israel ah kakahnseli nan sapwtehno erein pahr 40, Moses kahluwairaillahng Patapat en Moap, pali mesehn Pillap Sordan. Pwehki Moses ah sohte kapwaiada ah pwukoa, Siohwa ketin koasoanehdi me Moses sohte pahn kahluwa Israel oh kotehla Sordan. (Nempe 20:7-​12; 27:12, 13) Moses pekipek ngidingid ong Koht oh mahsanih: “Mweidong ie ien kotehla palio, oh kilang sahpw mwahu me mih palio Sordan.” Mendahki ah sohte pahn iang pidelong nan sahpwo, eri mwurin ah kohdahlahng pohn Nahna Piska oh kilekilangehr wasa kan nan sahpwo, Moses ele diarada me met “sahpw mwahu” ieu. Dahme ke lemeiong duwen mwomwen sahpwo?​—⁠Deuderonomi 3:25-​27.

16, 17. (a) Iaduwen Sapwen Inou nan ahnsou en kawao ah weksang sahpw me mie ahnsou pwukat? (b) Dahme kitail kak kamehlelehki me Sapwen Inouo ahnsoukis duwehte paradais ieu?

16 Ma ke pahn poasoanihada omw madamadau dahme kadire wasa pwuko nan rahnpwukat, ke ele pahn medemedeweiong sapwtehn me diren pihk, takai, oh karakar kamwasik. Ahpw, mie kahrepen kitail en kamehlele me ni oaralap, wasao weksang met nan mwehi me Pwuhk Sarawi koasoakoasoaia. Nan pwuhk me ede Scientific American, semen en pihl oh pwehl, Dr. Walter C. Lowdermilk kawehwehda me sahpw wasao “ohkihla sounpar kid en epwel suwed.” Saintis en palien sukuhliki sapwen mwetuwel kan menet ntingihdi: “Sapwtehn wet me weliandier sahpw kepwe kaselel wet iei pwehki doadoahk en aramas, kaidehn uhdahn koasoandi en sahpwo.” Ni mehlel, ah roporop kasalehda me “sahpw wet mahs wia wasahn paradais kaselel ieu.” E sansal me aramas wia kauwehla oh kauwehla dahme mahs wia “paradais kansenamwahu ieu.”a

17 Ma ke medemedewe mwahu dahme ke wadek nan Pwuhk Sarawi, ke mwein kakehr kilang me e uhdahn mehlel me Sapwen Inouo wia paradais ieu. Tamanda dahme Siohwa ketin kamehlelehiong aramas oko ni a ketin doadoahngki Moses en mahsanih: “A nan sahpw me kumwail nektehn pedolong loale iei sahpw nahnahn oh diren wahu, sahpw me keteu kin kalakalamwur. Kauno, amwail Koht, kin ketin apwalih sahpwet oh kin ketin sinsile erein sounpar kan.”​—Deuderonomi 11:8-​12.

18. Iaduwen Aiseia 35:2 ah uhdahn pahn kihong madamadau pwung ong mehn Israel me sella ko duwen mwomwen Sapwen Inouo?

18 Pwehki Sapwen Inouo ah nohn poh molomol lingan oh tuhke kan inenen wahn, kahrehda ma aramas pahn nda eden ekei wasa kan nan sahpwo ah e kin katamanda irail en duwehte paradais. Met kin sansal sang nan kokohp en Aiseia irelaud 35, me audepen kokohpo tepin pweida ni ahnsou me mehn Israel oko pwurasang nan Papilon. Aiseia kohpadahr: “Sapwtehno pahn kokoul oh ngisingiski eh peren; e pahn linganla duwehte lingan en Nahna Lepanon kan, oh pwelmwahula duwehte mwaht akan en Karmel oh Saron. Aramas koaruhsie ahpw pahn udiahl lingan en Koht, re pahn kilang sapwellime roson oh manaman lapalahpie.” (Aiseia 35:2) Koasoi duwen Lepanon, Karmel, oh Saron mwein ele kihdo nan madamadau en mehn Israel akan peren oh poakpoake sahpwo.

19, 20. (a) Koasoiahda duwen mwomwen Saron mahso. (b) Ia ehu ahl en kakehlahda atail koapworoapwoar me pid Paradais?

19 Tehk duwen Saron, mih ni kelen oaroahr patapat nanpwungen nahna kan en Samaria oh sehd en Mediderenien. E kin ndandiki ah lingan oh diren wahn sahpw. Pwehki ah itar pihl wasao, e kin wia wasa mwahu ong apwalih mahn akan, pil mie wahl en tuhke oak kan ni pali epeng en wehio. (1 Kronikel 27:29; Melkahkahn Melkahka kan 2:1, footnote; Aiseia 65:10) Kahrehda Aiseia 35:2 kin wia kokohp pen kapwurpwurdohn aramas akan oh duwen sahpw ehu me pahn masamasalki lingan, duwehte paradais ehu. Kokohp wet kin pil dokedoke paradais en ngehn kaperen, me pahrekiong dahme Pohl kilangadahr mwuhr nan kasansal ieu. Ni imwio, kokohp wet, oh pil kokohp teikan, kakehlehdahr atail koapworopwoarki me pahn mie paradais ehu pohn sampah ong tohnsampah.

20 Ni atail koukousoan nan paradais en ngehn, kitail kak kakehlailihala atail kapingki met oh kakehlailihala atail koapworopwor ki paradais pohn sampah. Iaduwe? Sang ni atail pahn kaloalehla atail wehwehkihla dahme kitail wadek nan Pwuhk Sarawi. Kawehwehn Pwuhk Sarawi kan oh kokohp akan kin kalap koasoia eden wasa kei. Ke men esehla mwahu wasa pwukat oh iaduwen mwomwen arail karanih wasa teikan? Nan artikel en mwuhr, kitail pahn tehkpene iaduewn omw pahn kak wia met oh paiekihda.

[Nting tikitik me mi pahs]

a Denis Baly koasoia nan pwuhk me ede The Geography of the Bible: “Soandi en tuhke kan ele mwein mie wekidekla laud sang nan ahnsou en Pwuhk Sarawi.” Ia kahrepe? “Aramas anahne tuhke mehn tuwi oh men wia ihmw oh kahrehda . . . e tepida lopukedi tuhke kan oh sohlahr mwete oh iren karakar pil wekidekla. Imwilahn doadoahk wet ong nan wasao iei me iren mesenlahng akan wasao ekis ekis wiahla dahme uhdahn kawehla wasao.”

Ke Tamanda?

• Mehnia “paradais” me wahnpoaron Pohl kilang nan kasansal ehu?

• Me pid Aiseia irelaud 35, ia mwomwen ah tepin pweida, oh iaduwen ah pidada dahme Pohl kilangehr nan kasansalo?

• Iaduwen kitail kak kakelailihada atail perenki atail paradais en ngehn oh atail koapworopworki paradais ehu nan sampah?

[Kilel nan Pali 21]

Moses ese me sahpwo iei “sahpw kaselel ieu”

    Pwuhk kan en lokaiahn Pohnpei (1987-2025)
    Log Out
    Log In
    • Ponapean
    • Share
    • Me Ke Mwahuki
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Terms of Use
    • Privacy Policy
    • Privacy Settings
    • JW.ORG
    • Log In
    Share