“Karanihala Koht Kin Mwahu” ong Kitail!

1-2. (a) Dahme kitail anahne wia pwehn ahneki nanpwungmwahu keren rehn emen? (b) Dahme kitail pahn koasoiapene nan iren onop wet?

MIE kompoakepahmw keren men? Ia duwen omw kin kakairada omw nanpwungmwahu reh? Mwein ke kin patehng, esehda dahme kin wiawi nan eh mour, oh esehla dahme e mwahuki oh sohte mwahuki. Ke esehda me e ahneki irair kaselel kan me ke men alasang. Oh ke poakohng kompoakepahmwo.

² En kakairada nanpwungmwahu rehn emen kin anahne ahnsou. Met pil duwehte en kakairada nanpwungmwahu keren rehn Siohwa Koht. Iren onop wet pahn koasoia ia duwen atail kak karanihala atail Kohto oh kamwahupe kan me kohsang atail wia met. Keieu, tehk dahme kahrehda e mwahu en karanihala Kompoakepatail keieu mwahwo, Siohwa.

3. Dahme kahrehda kitail anahne doudouloale kamwahupen en karanihala Siohwa? Menlau kihda ehu karasaras.

³ Ele ke pahn pwungki me en karanihala Siohwa kin mwahu. Ahpw en doudouloale uwen mwahu en met kak kamwakid kitail en pousehlahte karanihala ih. (Mel. 63:​6-8) Karasepe, kitail ese me en kang mwenge mwahu, eksersais, meir mwahu, oh nim pihl laud rahn koaros kin mwahu ong kitail. Mendahki met, me tohto sohte kin medewe laud soahng pwukat, oh kin seukautihong arail roson. Ahpw ma kitail kalaudehla atail kin medemedewe kamwahupen soahng pwukat, kitail pahn doulahte wia. Duwehte met, ele kitail ese me en karanihala Siohwa kin mwahu ong kitail, ahpw en doudouloale kamwahupen en wia met kak kamwakid kitail en pousehlahte karanihala Kompoakepatailo.—Mel. 119:​27-30.

4. Nin duwen me Melkahka 73:28 mahsanih, soangen pepehm dah kan me sounmelkahkao kasalehda?

⁴ Wadek Melkahka 73:​28, NW.a Sounnting en Melkahka 73 wia mehn Lipai men me pilipilda pwehn papah nan sapwellimen Siohwa tehnpas sarawio nin duwen sounkoul men. Ele e kin kaudokiong Siohwa ni lelepek erein sounpar tohto. Ahpw, e pehm me e anahnehte katamankihong pein ih oh meteikan me “en karanihala Koht” kin mwahu ong ih oh pil irail. Ia ekei kamwahupen en wia met?

“EN KARANIHALA KOHT” KIN WAHDO PEREN

5. (a) Dahme kahrehda en kalaudehla atail karanihala Siohwa kin wadohng kitail peren? (b) Ia duwen erpit me Siohwa ketikihong uhk eh kin seweseiuk oh pereiuk? (Lepin Padahk 2:​6-16)

⁵ Ni atail kin kalaudehla atail karanihala Siohwa, atail peren pahn laudla. (Mel. 65:4) Mie kahrepe tohto me kitail pahn kin peren. Karasepe, ni atail kin wadek dahme e ketin mahsanihong kitail nan Paipel oh peikiong, kitail pahn loalokongla. Dahme Siohwa kin ketin padahkihong kitail kak pere kitail sang soahng kan me pahn kamedekeikitailla oh sang en wiahda sapwung laud kan. (Wadek Lepin Padahk 2:​6-16.) Ihme kahrehda Paipel mahsanih: “Meid kaperen ong aramas me kin loalokongla-oh dehdehkihla.”—Lep. Pad. 3:13.

6. Dahme kahrehiong sounmelkahkao en sohla ahneki peren?

⁶ Ei mehlel, kompoakepahn Siohwa kan pil kin nsensuwedla ekei pak. Sounnting en Melkahka 73 sohla ahneki peren ni eh ahnekihda madamadau sapwung. E tepida medewe me aramas suwed kan kin ahneki mour nsenamwahu mendahki re sohte kin nsenohki Koht de peikiong, oh met kahrehda sounmelkahkao en lingeringer. E pil men ahnekihda dahme re ahneki. E medewe me aramas akan me lemei oh aklapalap kin kak alehdi soahng koaros me re mwahuki, ahneki roson mwahu oh sohte kin lelohng lokolok. (Mel. 73:​3-7, 12) Pwehki e kin kilang wiewia sapahrek, e pil medewe me sohte kamwahupen en papah Siohwa. E uhdahn nsensuwed oh koasoia: “Sohte pahn katepen ei mour mwakelekel oh sohte wiahda dihp.”—Mel. 73:13.

7. Ni ahnsou me kitail kin nsensuwed, dahme kitail kak wia? (Pil kilang wet.)

⁷ Mendahki sounmelkahkao uhdahn nsensuwedla, e wia mehkot pwehn wekidala eh madamadau. E ‘patohlong nan Tehnpas’ en Koht, wasa me Siohwa ketin kapwungala eh madamadau. (Mel. 73:​17-19) Ni ahnsou me kitail kin nsensuwed, Siohwa, Kompoakepatail keieu mwahwo, kin ketin mwahngih duwen met. Ma kitail kapakapki kaweid oh alehda sawas me e ketikihda sang sapwellime Mahsen oh mwomwohdiso, kitail pahn alehdi kehl pwehn dadaur pahn nsensuwedo. Pil ni atail ahneki kahpwal tohto me kahrehda kitail sehse dahme kitail en wia, Siohwa pahn ketin sewese kitail en meleilei.—Mel. 94:19.b

“EN KARANIHALA KOHT” KIN KIHONG KITAIL MOUR MWAHU OH KOAPWOROPWOR

8. Ni soangen ahl kesempwal dah me en karanihala Koht kin mwahu ong kitail?

⁸ En karanihala Koht kin mwahu ong kitail ni soangen ahl kesempwal riau. Keieu, e kin kihong kitail mour nsenamwahu. Keriau, e kin kihong kitail koapworopwor ehu ni ahnsou kohkohdo. (Ser. 29:11) Kitail pahn tehk kanaiehng kamwahupen soahng pwukat.

9. Ia duwen en karanihala Siohwa eh kahrehiong kitail en ahneki peren?

⁹ En karanihala Siohwa kin kihong kitail mour nsenamwahu. Aramas tohto rahnwet koasoia me Koht sohte ketin ieias. Eri, re sohte ese dahme kahrehda aramas akan mi ni sampah oh re kamehlele me ni ahnsou kohkohdo, aramas akan pahn sohla mie. Ahpw, sang ni atail onopki Mahsen en Koht, kitail kamehlelehla me Koht “ketin mie oh e pahn ketin katingih irail kan me kin ngoangki rapahki ih.” (Ipru 11:6) Pil rahnwet, kitail ahneki mour nsenamwahu pwehki kitail kin wiewia dahme kitail kapikipikda en wia, me iei en papah Samatailo nanleng, Siohwa.—Deud. 10:​12, 13.

10. Dahme Siohwa ketin inoukihong irail kan me kin likih ih? (Melkahka 37:29)

¹⁰ Aramas tohto sohte ahneki koapworopwor mehlel ong ahnsou kohkohdo. Irail kin wia doadoahk, pwopwoudla, naineki seri, oh kaunopada ong ahnsou me re pahn kommoal sang doadoahk. Re sohte ese dahme Koht ketin inoukidahr ni ahnsou kohkohdo. Ahpw kitail ese me Siohwa pahn ketin apwalih sapwellime ladu kan. (Mel. 25:​3-5; 1 Tim. 6:17) Kitail kin likih Kohto me kitail karanihala oh dahme e ketin inoukihong kitailehr. Mie soahng mwahu tohto me kitail kin kasikasik, ahpw mehlel en kaudokiong ih nan Paradais kohkohlahte.—Wadek Melkahka 37:29.

11. Dahme kin wiawi ni atail wia kompoakepahn Koht, oh ia duwen met eh kamwakid ih?

¹¹ En karanihala Koht kin mwahu ong kitail ni soangen ahl tohto teikan. Karasepe, Siohwa ketin inoukihda en mahkohng dipatail kan ni atail kin koluhla. (Ais. 1:18) Eri kitail sohte anahne pousehlahte pwunod pwehki dihp kan me kitail wiahda mahso. (Mel. 32:​1-5) Oh kitail kin peren ni atail kaperenda Siohwa. (Lep. Pad. 23:15) Ei mehlel, mie soahng mwahu tohto teikan me kitail kin perenki pwehki kitail wia kompoakepahn Siohwa. Ahpw, ia duwen omw kak pousehlahte karanihala Siohwa?

IA DUWEN EN POUSEHLAHTE “KARANIHALA KOHT”

12. Dahme ke wiadahr pwehn karanihala Koht?

¹² Ma ke wia Kristian men me papidaislahr, ke wiahier soahng laud kan pwehn karanihala Siohwa. Ke sukuhlkier me mehlel tohto duwen Siohwa Koht oh Krais Sises, koluhkihla dihp me ke wiahda mahso, kasalehda me ke kin pwoson Koht, oh wia uwen omw kak pwehn peikiong ih. Ahpw, pwehn karanihala Koht, kitail anahne pousehlahte wia soahng pwukat.—Kol. 2:6.

13. Soahng siluh dah kan me kak sewese kitail en pousehlahte karanihala Siohwa?

¹³ Dahme pahn sewese kitail en pousehlahte karanihala Siohwa? (1) Kitail anahne pousehlahte wadek oh onopki Paipel. Ni atail wia met, atail mehn akadei anahne laudsang en sukuhlkihte ire mehlel kan duwen Koht. Kitail anahne song en wehwehki sapwellimen Koht elen madamadau, dahme e ketin kupwurki kitail en wia, oh mour ni ahl me e ketin kupwurki. (Ep. 5:​15-17) (2) Kitail anahne kakehlaka atail pwoson sang ni atail doudouloale ahl tohto kan me e ketin kasalehda sapwellime limpoak ong emenemen kitail. (3) Kitail anahne pousehlahte kailongki soahng kan me kin kansensuwedihala Siohwa oh soikala werekiong irail kan me kin wia soahng suwed kan.—Mel. 1:1; 101:3.

14. Dahme kitail kak wia ehuehu rahn pwehn kaperenda Siohwa? (1 Korint 10:31) (Pil kilang kilel kan.)

¹⁴ Wadek 1 Korint 10:31. E kesempwal kitail en wia soahng kan me kitail ese me pahn kaperenda Siohwa. Ahpw, kitail anahne wia laudsang en kohla kalohk oh iang towehda mihting kan. Wiewia mwahu kan me kin kaperenda Siohwa kin pidada dahme kitail wia nan atail mour en ehuehu rahn. Karasepe, ni atail kin mehlel ni soahng koaros oh ehukihong meteikan dahme kitail ahneki, kitail kin kaperenda Siohwa. (2 Kor. 8:21; 9:7) E pil ketin kupwurki kitail en kasalehda me kitail kalahnganki kisakis en mour. Eri kitail en kin kanaiehng uwen laud en dahme kitail kang oh nim, oh wia soahng teikan me kin sewese kitail en ahneki roson mwahu. Ni Siohwa eh ketin mahsanih atail kin song en kaperenda ih ni soahng koaros me kitail wia, eh limpoak ong kitail pahn laudla.—Luk 16:10.

15. Dahme Siohwa ketin kupwurki kitail en wiahiong meteikan?

¹⁵ Siohwa kin ketin kadekohng me pwung oh me sapwung kan. (Mad. 5:45) E pil ketin kupwurki kitail en kasalehiong meteikan soahngohte. Karasepe, kitail en “dehr kin kauwe emen, dehr akamai, . . . oh kasalehda mpahi ong aramas koaros ahnsou koaros.” (Taitus 3:2) Eri mendahki ma aramas akan sohte kin kamehlele Siohwa, kitail en dehr medewe me kitail mwahusang irail. (2 Tim. 2:​23-25) Kitail kin karanihala Siohwa sang ni atail kin ahnsou koaros wia me mwahu ong meteikan ni kadek.

KITAIL KAK “KARANIHALA KOHT” PIL NI ATAIL WIAHDA SAPWUNG KAN

16. Ia ahn sounnting en Melkahka 73 pepehm mwurin ahnsou kis?

¹⁶ Ahpw, ia duwen ma mwurin ahnsou kis ke tepida pehm me ke sohla warohng sapwellimen Siohwa limpoak? Duwehte me kitail koasoiapenehr, ih met me pil wiawihong sounnting en Melkahka 73. E koasoia: “Kereniongehr ei koapworopwor pahn sohla; oh ei pwoson tikitiklahr.” (Mel. 73:2) E pein koasoia me e ‘nsensuwed’ oh ‘sohla patohwan wehwehki’ mehkot duwehte mahn pweipwei men mwohn Siohwa. (Mel. 73:​21, 22) Ahpw ia duwe, e pehm me pwehki eh sapwung kan, Siohwa sohla ketin poakohng de sohte pahn mahkohng?

17. (a) Dahme sounmelkahkao wia ni eh uhdahn mworusala? (b) Mehn kasukuhl dah me kitail kak sukuhlkihsang eh mehn kahlemeng? (Pil kilang kilel kan.)

¹⁷ Ma sounmelkahkao medewe me Siohwa ketin likidmeliehla, e kakete ahneki pepehmo ongete ahnsou kis. Pil ni ahnsou me e uhdahn nsensuwedla, e ese me e anahne karanih Siohwa. E ntingihdi: “Pwe I pahn patopatohte rehmwi [Siohwa], oh komwi kin ketin kolokolete pehiet. Komw kin ketin kahluwahkin ie sapwellimomwi kaweid, oh ni imwihla komw pahn ketin kasamwo ie nan sapwellimomwi lingan.” (Mel. 73:​23, 24) Kitail pil anahne peki rehn Siohwa en ketin kakehlaka kitail ni atail pehm me atail pwoson luwet de ni atail mworuskihla atail sapwung kan. (Mel. 73:26; 94:18) Mehnda ma kitail wiahda sapwung laud kan, kitail kak pwurodo rehn Siohwa oh kamehlele me e kin ketin onopadahr en mahk. (Mel. 86:5) Ni ahnsou me kitail mworusala, e uhdahn kesempwal kitail en karanihala atail Kohto.—Mel. 103:​13, 14.

“KARANIHALA KOHT” KOHKOHLAHTE

18. Dahme kahrehda kitail kak pousehlahte karanihala Siohwa kohkohlahte?

¹⁸ Kitail kak pousehlahte karanihala Siohwa kohkohlahte. Kitail sohte pahn uhdi sukuhlki duwen ih. Paipel mahsanih me sapwellimen Siohwa ahl akan, erpit, oh kupwurokong sohte “me kak diarada.”—Rom 11:33.

19. Dahme Melkahka kan kamehlelehiong kitail?

¹⁹ Melkahka 79:13 mahsanih: “Kiht sapwellimomwi kan, sihpw en sapwellimomwi pelin sihpw, pahn kapingkalahngan ong komwi kohkohlahte oh kin kapinga komwi ahnsou kohkohdo kan koaros.” Ni omw pousehlahte karanihala Koht, ke pil kak kamehlele me ke pahn alehdi kapai kan me poatopoat oh kak nda: “Koht me kehlpei; ihete me I kin anahne kohkohlahte.”—Mel. 73:26.