IREN ONOP 20
KOUL 7 Siohwa Iei At Kehl
Sohpeiong Siohwa Pwe en Ketin Kansenamwahwihiuk
“Kaping en kohwong . . . Semen kupwurkalahngan oh Koht en kansenamwahu koaros.”—2 KOR. 1:3.
DAHME KITAIL PAHN SUKUHLKI
Dahme kitail sukuhlkihsang mwomwen Siohwa eh ketin kakehlakahda mehn Suhs ko me kousoanla nan Papilon.
1. Menlau kawehwehda irair en mehn Suhs ko ni arail kalipilipala Papilon.
EREIN sounpar tohto, mehn Suhs ko kin pwurupwurehng sapeikiong Siohwa. Pwehki met, e ketin mweidohng mehn Papilon ko en kasohrehla sapwarailo oh kalipeirailla Papilon. Ia arail pepehm ni arail kousoan mwo? (2 Kron. 36:15, 16, 20, 21) E mehlel me irail ahneki saledek en wia dahme re kin wia ehuehu rahn. (Ser. 29:4-7) Ahpw arail mour sohte mengei oh kaidehn ih wasao me re men kousoan. Dahme irail medewehki arail irairo? Tehk dahme emen irail koasoia: “Se mwohndier ni keilen pillap en Papilon kan; oh wie sengiseng ni at kin tamanda Saion.” (Mel. 137:1) Mehn Suhs ko uhdahn anahne kangoang, ahpw ihs me pahn kihong irail?
2-3. (a) Dahme Siohwa ketin wiahiong mehn Suhs ko me kalipilipala? (b) Dahme kitail pahn koasoiapene nan iren onop wet?
2 Siohwa iei “Koht en kansenamwahu koaros.” (2 Kor. 1:3) Nin duwen Koht limpoak men, e ketin kupwurki kansenamwahwihala koaros me kin karanihala ih. Siohwa ketin mwahngih me ekei me kalipilipala ko pahn pwungki ale sapwellime kaweid oh pwurala reh. (Ais. 59:20) Eri daulih sounpar 100 mwohn arail kalipilipala, Siohwa ketin doadoahngki soukohp Aiseia en ntingihedi pwuhk ehu me mi ni edeo. Ia duwen pwuhko eh sewese mehn Israel ko? Aiseia koasoia: “Kumwail koaloalamwahwihala nei aramas akan, kumwail koaloalamwahwihirailla!” (Ais. 40:1) Siohwa ketikihda mehn kangoang me mehn Suhs kalipilipala ko anahne.
3 Duwehte mehn Suhs ko me kalipilipala, kitail pil anahne kangoang ekei pak. Nan iren onop wet, kitail pahn koasoiapene ahl siluh me Siohwa ketin kansenamwahwihala me kalipilipala ko: (1) E ketin inoukihda en mahkohng irail kan me koluhla, (2) ketikihong sapwellime aramas ako koapworopwor, oh (3) ketin sewese irail en dehr masak. Kitail pahn pil koasoiapene ia duwen Siohwa eh kin ketin kansenamwahwih kitail rahnwet ni soangen ahlohte.
SIOHWA KIN KETIN MAHKOHNG KITAIL
4. Ia duwen Siohwa eh ketin kasalehda me ih Koht kadek kalahngan men? (Aiseia 55:7)
4 Siohwa iei “Semen kupwurkalahngan oh Koht en kansenamwahu koaros.” (2 Kor. 1:3) E ketin kasalehda irair wet ni eh ketin inoukihda en mahkohng mehn Suhs kan me koluhla. (Wadek Aiseia 55:7.) E ketin mahsanih: “Sang ni limpoak loalopwoat me poatopoat I pahn kasalehiong uhk kadek kalahngan.” (Ais. 54:8, NW) Ia duwen Siohwa eh pahn ketin kasalehda sapwellime kadek kalahngan? Mendahki mehn Suhs ko pahn mi Papilon erein sounpar tohto pwehki kalokepen diparail, Siohwa ketin inoukihong irail me re sohte pahn mihte mwo kohkohlahte. (Ais. 40:2) Ia uwen mahsen pwukat eh kangoange oh kansenamwahwihala irail kan me koluhla!
5. Dahme kahrehda atail kamehlele me Siohwa pahn ketin mahkohng dipatail kan kin laudsang dahme mehn Suhs ko kamehlele?
5 Dahme kitail sukuhlki? Siohwa ketin kupwurki mahkohng ni mehlel sapwellime ladu kan. Rahnwet, atail kamehlele me Siohwa pahn ketin mahkohng dipatail kan kin laudsang ahn mehn Suhs kan nan Papilon ar kamehlele met. Dahme kahrehda? Pwehki kitail ese dahme Siohwa ketin wiadahr pwehn mahkohng dipatail kan. Sounpar epwiki kei mwurin dahme Aiseia kohpada, Siohwa ketin poaronehdo sapwellime Ohl kompoako nin sampah pwehn meirongkihla moure ong me dipan koaros me koluhla. Pwehki Sises eh pwoukinkitailla, Siohwa ketin ‘irisasang’ douluhl dipatail kan. (Wiewia 3:19, ntp; Ais. 1:18; Ep. 1:7) Siohwa uhdahn ketin wia Koht emen me kin kadek kalahngan!
6. Ia duwen atail kak paiekihda atail medemedewe sapwellimen Siohwa kadek kalahngan? (Pil kilang kilel.)
6 Dahme Siohwa ketin mahsanihong mehn Suhs ko nan Aiseia 55:7 pil kak sewesei kitail ma kitail kin nsensuwedkihte dihp me kitail wiahda mahso mendahki kitail koluhkihlahr. Ele ekei kitail kin nsensuwedkihte atail sapwungo pwehki kitail kin uhdahn lokolongki imwilao. Ahpw, ma kitail wehkada dipatail kan oh sohla wia dahme sapwung, kitail kak kamehlele me Siohwa ketin mahkohngkitailehr. Oh ni Siohwa eh ketin mahkohng kitail, e ketin pilada en dehr tamataman dipatailo. (Pil kilang Seremaia 31:34.) Eri pwehki Siohwa sohte kin ketin medemedewe dihp me kitail wiahda mahso, kitail en pil dehr medemedewe. Dahme kesempwal ong Siohwa iei dahme kitail kin wiewia ahnsou wet, kaidehn sapwung kan me kitail wiahda mahso. (Esek. 33:14-16) Oh ni ahnsou keren nan sampah kapwo, Samatailo me ketin kadek kalahngan pahn ketikihsang lokolok koaros pwehki dipatail kan.
Dahme kesempwal ong Siohwa iei dahme kitail wiewia ahnsou wet a kaidehn sapwung kan me kitail wiahda mahso (Menlau kilang parakrap 6)
7. Dahme kak kamwakid kitail en rapahki sawas ma kitail kin ekieki dihp ehu?
7 Dahme kitail en wia ma kitail kin nsensuwedkihte sapwung laud me kitail wiahda oh songosong en ekihsang meteikan dahme mehlel? Paipel padahkihong kitail en peki sawas sang elder kan. (Seims 5:14, 15) Ahpw ele e sohte pahn mengei en kasalehda atail sapwung. Ma kitail koluhla oh tamataman me Siohwa oh ohl akan me e ketin idihada pwehn sewese kitail pahn kasalehiong kitail kadek kalahngan, met pahn kamwakid kitail en koasoiong irail. Medewehla ia duwen sapwellimen Siohwa kadek kalahngan eh sewese brother men me adaneki Arthur,a me nsensuwedkihte mehkot me e wiahda. E koasoia: “Erein sounpar ehu, I kin kilikilang kilel suwed. Ahpw mwurin ei rong padahk ehu me koasoia duwen nsenmwakelekel, I wehkohng ei pwoudo oh elder kan dipeio. Mwurin mwo I nsenamwahula, ahpw I kin nsensuwedkihte dahme I wiahdao. Elder ko katamankihong ie me Siohwa ketin kupwurkihte wia kompoakepahi. E kin ketin kapwungkitailla pwehki eh ketin poakohng kitail. Arail koasoi kadek kangoange ie oh sewese ien wehwehki me Siohwa uhdahn ketin mahkohng ie.” Met, Arthur wia pioneer men oh sounsawas men. Ia uwen eh kansenamwahu en ese me Siohwa kin ketin kasalehiong kitail kadek kalahngan ma kitail koluhla!
SIOHWA KIN KETIKIHONG KITAIL KOAPWOROPWOR
8. (a) Koapworopwor dahieu me Siohwa ketikihong irail ko me kalipilipala? (b) Nin duwen me Aiseia 40:29-31 mahsanih, ia pepehm en mehn Suhs kan me koluhla pwehki koapworopwor me Siohwa ketikihong irail?
8 Mehn Suhs ko kakete medewe me irail sohte pahn kak pwurala nan sapwarailo. Mehn Papilon kan sohte kin kalapw kasaledekihala neirail me sensel kan. (Ais. 14:17) Ahpw, Siohwa ketikihong sapwellime aramas akan koapworopwor. E ketin inoukihda en kasaledekihala sapwellime aramas akan, oh sohte mehkot kak kauhdihsang en wia met. (Ais. 44:26; 55:12) Ong Siohwa, Papilon duwehte kisin weren pwelpar. (Ais. 40:15) Ni omw kin peuk pwelpar, e kin sohrala. Ih uwen eh mengei ong Siohwa en ketin kasaledekihala sapwellime aramas akan sang Papilon. Ia duwen koapworopwor wet eh sewese mehn Suhs ko? Koapworopwor wet pahn kansenamwahwih irail. Ahpw e pil kak wia laudsang. Aiseia ntingihedi: “Irail kan me kin koapworopworki KAUN-O, pahn onehda sapahl ar kehl.” (Wadek Aiseia 40:29-31.) Irail “pahn kin kehlail rasehng ikel kan” pwehki arail koapworopwor.
9. Kahrepe dah kan me Suhs ko ahneki me sapwellimen Siohwa inou kan pahn pweida?
9 Siohwa pil ketikihong mehn Suhs kan kahrepen arail kak kamehlele me sapwellime inou kan pahn pweida. Ia duwen? Medewehla duwen kokohp kan me irail ese me pweidahr. Karasepe, irail ese me Asiria kalowedier keinek eisek en wehin Israel oh kalipala aramas ako duwehte me Siohwa ketin kohpada. (Ais. 8:4) Irail kilang mehn Papilon kan ar kasohrehla Serusalem oh wairailla Papilon. (Ais. 39:5-7) Irail ese me nanmwarki en Papilono kamaskunihala Nanmwarki Sedekaia oh wahla Papilon. (Ser. 39:7; Esek. 12:12, 13) Soahng koaros me Siohwa ketin kohpada pweida. (Ais. 42:9; 46:10) Soahng pwukat koaros kakehlakahda arail pwoson me sapwellimen Siohwa inou en kasaledekirailla pahn pil uhdahn pweida!
10. Dahme kak sewese kitail en pousehlahte kakehlaka atail koapworopwor erein imwin rahn pwukat?
10 Dahme kitail sukuhlki? Ni atail kin nsensuwedla, sapwellimen Siohwa inou kan ong ahnsou kohkohdo kak kansenamwahwih oh kakehlaka kitail. Kitail mi ni ahnsou apwal kan oh mie imwintihti kehlail kan me kin uhwong kitail. Ahpw kitail en dehr mworusala. Siohwa ketin inoukihong kitail me kitail pahn mour kohkohlahte nan Paradais. Wasao, kitail uhdahn pahn ahneki mour meleilei oh sohte keper. Kitail anahne medemedewehte koapworopwor wet. Pwe ma soh, atail koapworopwor kak duwehte atail kilikilang wasa kaselel ehu me sohte uhdahn sansal pwehki kitail kilikilengieisang ni wenihmwtok ehu me pwelipwel. Ia duwen atail kak kamwakelehda wenihmwtoko de kakehlailihete atail koapworopwor? Kitail kak kaukaule wiahda ahnsou en medewehla ia uwen atail mour eh pahn kaselel nan sampah kapwo. Kitail kak wadek artikel kan, kilang kisin kasdo kan, oh rong koul kan me pid duwen atail koapworopwor. Oh kitail kak kapakapkihong Siohwa soahng koaros me kitail kin kasikasik nan Paradais.
11. Dahme sewese emen sister me ahneki soumwahu laud en pwurehng ahneki kehl?
11 Medewehla ia duwen koapworopwor eh kansenamwahwihala oh kakehlaka sister men me adaneki Joy, me ahneki soumwahu laud ehu. E koasoia: “Ni ei kin mworuskihla ei kahpwal kan, I kin padahkihong Siohwa ei pepehm koaros oh I ese me e ketin wehwehkin ie. Ni ahnsou ko, Siohwa kin ketikihong ie ‘kehl me laudsang dahme aramas ahneki.’” (2 Kor. 4:7) Joy pil kin medewehla pein ih nan sampah kapwo, wasa me “sohte emen me kin kousoan nan sahpwo pahn kaulimkihla eh soumwahu.” (Ais. 33:24) Ma kitail pil kin padahkihong Siohwa atail pepehm kan koaros oh medemedewehte atail koapworopwor, kitail pahn ahneki kehl en dadaur pahn atail kahpwal kan.
12. Kahrepe dah kan me mie me kitail likiheki sapwellimen Siohwa inou kan? (Pil kilang kilel.)
12 Duwehte eh ketin wiahiong mehn Suhs ko me kalipilipala, Siohwa pahn pil ketikihong kitail kahrepe tohto en likih sapwellime inou kan. Medewehla duwen kokohp kan me kitail kilang pweidahr. Karasepe, kitail kilang me Kaunda Kehlail en Britain-Amerika kin “kehlail ahpw mengei en ohla.” (Dan. 2:42, 43) Kitail pil kin rong me “rerrer en sahpw pahn kin wiawi,” oh kitail kin iang kalohk ong “tohnwehi koaros.” (Mad. 24:7, 14) Kokohp pwukat oh kokohp tohto teikan kin kakehlaka atail pwoson me sapwellimen Siohwa inou kan koaros pahn pweida.
Kokohp kan me kitail kilang pweidahr rahnwet kin kihong kitail kahrepen atail likih sapwellimen Siohwa inou kan (Menlau kilang parakrap 12)
SIOHWA KIN KETIN SEWESE KITAIL EN DEHR MASAK
13. (a) Kahpwal dah kan me mehn Suhs ko lelohng mwohnte arail pahn saledekla? (b) Nin duwen me Aiseia 41:10-13 mahsanih, ia duwen Siohwa eh ketin kansenamwahwihala mehn Suhs ko kalipilipala?
13 Siohwa ketikihong mehn Suhs ko nan Papilon koapworopwor kaselel ehu me irail pahn saledekla. Ahpw e ketin mwahngih me e pahn uhdahn apwal ong irail ni arail kerenlahng ahnsowo. E ketin kohpada me nanmwarki kehlail men pahn mahweniong oh kalowehdi wehi kan me kapilpene Papilon oh eri mahweniong Papilon. (Ais. 41:2-5) Ia duwe, mehn Suhs ko anahne masak? Sounpar tohto mwohn met eh wiawi, Siohwa ketin kansenamwahwihala sapwellime aramas akan ni eh mahsanih: “Kumwail dehr masak, pwe I kin ieiang kumwail. Kumwail dehr perki mehkot, pwe ngehi me amwail Koht.” (Wadek Aiseia 41:10-13.) Ia wehwehn eh ketin mahsanih “ngehi me amwail Koht”? E sohte anahne ketin katamankihong mehn Suhs ko en kaudokiong ih pwehki irail esehier me irail anahne wia met. Ahpw, e ketin katamankihong irail me e kin ketin ieiangete irail.—Mel. 118:6.
14. Dahme Siohwa pil ketin wia pwehn sewese mehn Suhs ko en dehr masak?
14 Siohwa pil ketin kameleileidi me kalipilipala ko sang ni eh katamankihong irail duwen sapwellime manaman oh erpit kapwuriamwei. E ketin mahsanihong irail en kilengdalahng usu kan pahnlahng. E ketin mahsanihong irail me e sohte ketin kapikadahte usu kan ahpw e pil ketin mwahngih adarail kan koaros. (Ais. 40:25-28) Ma Siohwa ketin mwahngih eden ehuehu usu, eri e pahn uhdahn ketin mwahngih eden emenemen sapwellime ladu kan! Oh ma Siohwa ketin sapwellimanki manaman en kapikada usu kan, e uhdahn ketin sapwellimanki manaman en sewese sapwellime kan. Ei, sohte kahrepen mehn Suhs ko me kalipilipala en pwunod de masak.
15. Ia duwen Koht eh ketin kaunopada mehn Suhs kalipilipala ko ong dahme pahn wiawi mwuhr?
15 Siohwa pil ketin mahsanihong sapwellime aramas ako dahme irail pahn wia ni ahnsou me kamaiauparail pahn leledo. Nan irelaud kan en mwoweo nan pwuhken Aiseia, Koht ketin padahkihong sapwellime aramas akan: “Kumwail pedolong nan imwamwail kan, oh ritingedi wenihmw. Kumwail rukula mahs lao sapwellimen Koht engieng imwisekla.” (Ais. 26:20) Ele mehn Suhs ko kapwaiada kaweid wet ni ahnsou me Nanmwarki Sairus mahweniong Papilon. Emen soupoad en Krihs mahso koasoia me ni ahnsou me Sairus pedolong nan Papilon, e ruwese nah sounpei ko en kemehla koaros me irail kilangada mi liki. Medewehla ia uwen aramas ako ar masepwehkada! Ahpw mehn Suhs kalipilipala ko pitila pwehki irail peikiong sapwellimen Siohwa kaweid.
16. Dahme kahrehda kitail en dehr masak dahme pahn wiawi erein kahn kamakam kowahlapo? (Pil kilang kilel.)
16 Dahme kitail sukuhlki? Ahnsou keren kahn kamakam kowahlapo pahn tepida, oh e pahn wia ahnsou me keieu apwal nin sampah. Ni ahnsou me e pahn tepida, aramas akan pahn pingida oh masepwehkada. Ahpw sapwellimen Siohwa aramas akan sohte pahn. Kitail ese me Siohwa iei atail Koht. Kitail pahn ahneki eimah oh ese me ‘komourpatail kerendohr.’ (Luk 21:28) Pil ni ahnsou me wehi kan pahn ehupene uhwongkitailda, kitail pahn kesihnenda teng. Siohwa pahn ketin doadoahngki tohnleng kan pwehn pere kitail, oh e pahn ketikihda kaweid me pahn doarehla atail mour. Ia duwen eh pahn ketikihda kaweid pwukat? Kitail pahn awih oh kilang. Ahpw ele kitail pahn ale kaweid pwukat sang atail mwomwohdiso kan. Wasa pwukat ele iei ‘imwatail kan,’ wasa me kitail pahn diar perepatail. Ia duwen atail kak kaunopada ong dahme pahn wiawi? Kitail anahne karanihala riatail Kristian kan, men peikiong kaweid kan sang sapwellimen Siohwa pwihn, oh kamehlele me Siohwa kin ketin kaukaweid atail pwihn.—Ipru 10:24, 25; 13:17.
Kitail ese me Siohwa ketin sapwellimanki manaman oh kak ketin doareikitailla, eri kitail sohte anahne masak dahme pahn wiawihong kitail erein kahn kamakam kowahlapo (Menlau kilang parakrap 16)b
17. Ia duwen omw kak sohpeiong Siohwa pwe en ketin kansenamwahwihiuk?
17 Mendahki mouren mehn Suhs ko me kalipilipala sohte mengei nan Papilon, Siohwa ketin kansenamwahwihirailla ni ahnsou me re anahne. E pahn ketin wiahiong kitail soahngohte. Eri sohte lipilipil dahme pahn wiawi ni ahnsou kohkohdo, pousehlahte sohpeiong Siohwa pwe en ketin kansenamwahwihiuk. Ei, likih sapwellime kadek kalahngan me inenen laud. Kakehlailihete omw koapworopwor. Tamataman me pwehki Siohwa iei omw Koht, sohte mehkot me ke anahne masak.
KOUL 3 Me Se Kin Kehlki, Koapworopworki, oh Likih
a Ekei ahd kan me pwarada wasaht kaidehn uhdahn adarail.
b WEHWEHN KILEL: Riatail Kristian kei pokonpene. Irail kamehlele me Siohwa sapwellimanki manaman oh kak ketin pere sapwellime aramas akan sohte lipilipil wasa re mi ie nin sampah.