-
Iaduwen Mwomwohdiso Kin Ale Koasoandi Oh Epwel KanDoadoahk ong Wehio—2006 | June
-
-
Irelaud 4
Iaduwen Mwomwohdiso Kin Ale Koasoandi Oh Epwel Kan
NAN sapwellimen Pohl kisinlikou keieu ohng mehn Korint kan, e kasalehda ire mehlel kesempwal ehu me pid duwen Koht ni eh ntingihdi: “Koht iei Koht en meleilei a kaidehn liseliping.” Mwuri e doula oh koasoia met duwen mihding kan en mwomwohdiso: “Kumwail wiahda mehkoaros nin duwen me konehng oh koasoandi pwung.”—1 Korint 14:33, 40.
Ni tepin kisinlikouohte, Pohl kihda kaweid kan me pid duwen ripoht en nanpwung suwed me kin pwarada nan mwomwohdiso en Korint. Pohl kangoange irail brother kan wasao en kin “pwungkihpene dahme irail kin patohwanda” oh en kin “ahnekihpene lamalamteieu oh kupwurteieu.” (1 Korint 1:10, 11) Ih eri kihda soangsoangen irair kan me kin kauwehla ehupenehn tohnmwomwohdiso kan. Ni ah doadoahngki karasaras me pid paliweren aramas, e kasalehda ni sansal duwen anahn en miniminpene oh doadoahkpene. Pwehki met, e kin kangoange irail koaros nan mwomwohdiso en Kristian kan, sohte lipilipil ia arail pwukoa kan ahpw irail en kin apwalih emenemen tohnmwomwohdiso ni elen limpoak. (1 Korint 12:12-26) Soangen miniminpene wet kin kasalehda me pwihn soandi mwahu oh pwung ehu met.
Ahpw, iaduwen mwomwohdiso en Kristian ah pahn koasoandi? Ihs me kin wiahda koasoandi kan? Soangen keirekidi en pwukoa dah kan me pahn mie, oh ihs me pahn ale pwukoa pwukat? Sang ni atail pahn mweidohng Paipel en kaweid kitail, kitail pahn ale pasapengpen peidek pwukat ni sansal.—1 Korint 4:6.
KOASOANDI SANG KOHT
Mwomwohdiso en Kristian kan kokouda nan pahr 33 C.E ni rahn me irail mehn Suhs akan kasarawi Pendekos. Dahme kitail kak sukuhliki sang mwomwohdiso en ahnsowo? Koasoandi en mwomwohdiso kin mih pahn kaunda (lokaiahn Krihk, kraʹtos) en Koht (the·osʹ). Dahme wiawi nan Serusalem kereniong sounpar 2000 samwalahro kin kasalehda, ni sansal, me Koht ketin tepiada koasoandi en mwomwohdiso en Kristian keidi kan. (Wiewia 2:1-47) Mwomwohdiso en Kristian keidi kan kin wia tehnpas en Koht oh tohn tehnpese. (1 Korint 3:9; Episos 2:19) Soangen koasoandiohte en mwomwohdiso en keieun senturi iei me pahn pil wiawi nan sapwellimen Koht mwomwohdiso en Kristian kan rahnwet, patehng irail me inenen tohtohlahr pwehki pwihn en “pokon kalaimwun.”—Kaudiahl 7:9, 10.
Tepin mwomwohdiso tepikihda mpen aramas 120. Ngehn sarawi keiehdi irail pwukat, oh met kasalehda pweidahn kokohp en pwuhken Soel 2:28, 29. (Wiewia 2:16-18) Ahpw, ni rahnohte, aramas 3,000 patehng irail oh papidaisla nan pihl oh iangehr towehda mwomwohdiso me keikihdier ngehn sarawi. Irail alehda mahseno me pid duwen Krais oh “re kin poadidiong ale padahk sang rehn wahnpoaron ko.” Mwurin mwo, “ni rahn koaros Siohwa kin ketin kapatahiong pwihn wet irail kan me pahn ale komourparail.”—Wiewia 2:41, 42, 47.
Kekeirada en mwomwohdiso keidi wet en Serusalem inenen laud oh irail samworo lapalap akan en mehn Suhs kan tepida kaulimki duwen arail padahk kan ah kohpesengehr nan Serusalem. Tohnpadahk kapw kan en Serusalem, iangahki samworo tohto kan en mehn Suhs kan, wiahla kisehn mwomwohdiso en ahnsowo.—Wiewia 5:28; 6:7.
Sises mahsanih: “Kumwail ahpw pahn kadehde ie nan Serusalem, nan Sudia pwon, oh Sameria, oh lelohng ni irepen sampah.” (Wiewia 1:8) Oh mahsen en Sises pwukat uhdahn wiawi. Pwehki aramas tohto uhwong oh kaloke Kristian kan nan Serusalem mwurin kamakamalahn Stipen, irail tohnpadahk kan me kin mihmi nan Serusalem eri kohpeseng nan Sudia oh Sameria. Oh wasa koaros me irail kin kohla ie, irail kalohki Rongamwahu en Wehio oh katohnpadahkihala aramas akan, iangahki ekei mehn Sameria. (Wiewia 8:1-13) Pil mwuhr, irail me kaidehn mehn Suhs akan me sohte sirkumsais mwekidki Rongamwahu ahnsou me tohnpadahk kan kin kalohk ong irail. (Wiewia 10:1-48) Doadoahk en kalohk oh katohnpadahkihala aramas tohto kin kahrehda ah miehla mwomwohdisohn Kristian kapw tohto kokouda likin Serusalem.—Wiewia 11:19-21; 14:21-23.
Soangen koasoandi dah kan me wiawihda pwe mwomwohdiso kapw kan me ahpwtehn kokouda en kak ale koasoandi oh kaweid me pwungiong sapwellimen Koht ahl akan? Ki sapwellimen Koht ngehn sarawi, koasoandi wiawihda pwe en mie irail akan me pahn apwalih pwihn en sapwellimen Koht sihpw akan. Nan mwomwohdiso kan me Pohl oh Parnapas kin mwemweitla ie nan ara seiloak en misineri keieu, ira kin idihada elder kan nan mwomwohdiso. (Wiewia 14:23) Wiewia irelaud 20 kasalehda duwen ahn wahnpoaron Pohl mihding ohng irail elder kan nan mwomwohdiso en Episos. Pohl mahsanih ong irail: “Kumwail mwasamwasahn pein kumwail oh pil sihpw akan koaros me ngehn sarawi ketikihong kumwail en apwahpwalih. Kumwail en wia silepen mwomwohdisohn Koht, me e ketin sapwellimankilahr pwehki ntahn sapwellime Iehros.” (Wiewia 20:28) Irail pwukat kin wia ohl mah kan ni pali ngehn. Irail kak ale soangen pwukoa pwukat pwehki irail kin kapwaiada koasoandi en Pwuhk Sarawi me pid duwen irair en koahiek me sounapwalih en mwomwohdiso kan anahne ahneki. (1 Timoty 3:1-7) Iengen Pohl tohndoadoahk, Taitus, ale manaman en pilada irail ohl mah ni pali ngehn kan nan mwomwohdiso en Krihd.—Taitus 1:5.
Ni mwomwohdiso kan kin tohtohla, wahnpoaron kan oh ohl mah kan nan Serusalem kin wia poahsoanpen sounkaweid akan ong mwomwohdiso koaros nan senturi keieu. Irail wia “Governing Body” ong mwomwohdiso en Kristian koaros.
Ni en Pohl ah ntingwohng mwomwohdiso en Episos, e kin kawehwehda me ma irail pahn kin miniminiong sapwellimen Koht ngehn sarawi, mwomwohdiso en Kristian kak kolokolete ehupene ni arail kin lelepek uhpahiong Sises Krais me iei tapwin mwomwohdiso. Pohl kin kangoange irail Kristian kan nan Episos en kin kakairada lamalam aktikitik oh irail en kin kasalehda ngenin ehupene ohng tohnmwomwohdiso koaros. (Episos 4:1-6) Mwuri, e doadoahngki iren Melkahka 68:18 ohng sapwellimen Koht koasoandi kan me pid kadoadoahkpen irail ohl mah kan ni pali ngehn en apwalih anahn akan en tohnmwomwohdiso kan nin duwen wahnpoaron kan, soukohp akan, sounkalohk kan, sounapwalih sihpw kan oh pil sounpadahk kan. Soangen ohl pwukat, me wia kisakis kan sang rehn Siohwa, pahn kin kakehlahda tohnmwomwohdiso kan koaros en kak mahla ni pali ngehn pwehn kaperenda kupwuren Koht.—Episos 4:7-16.
MWOMWOHDISO KAN RAHNWET KIN IDAWEHNTE KOASOANDI EN WAHNPOARON KO
Rahnwet, koasoandi en mwomwohdisohn Sounkadehdehn Siohwa kan wasa koaros nan sampah kin duwepenehte. Mwomwohdiso pwukat kin kohpene wiahda mwomwohdiso laud ehu nan sampah pwon me utupe iei irail akan me keikihdi ngehn sarawi. (Sekaraia 8:23) Met kak pweida pwehki Sises Krais kin kolokolete sapwellime inou oh kin lelepek ohng sapwellime werek keidi ko “ahnsou koaros lel ni imwin kawa.” Irail oko me kin iangala mwomwohdiso me wie kekeirada nan rahnwet kin sukuhliki Rongamwahu me pid duwen Koht, inoukihong Siohwa Koht arail mour pwe ren wia kupwure oh papidaisla wiahla sapwellimen Sises Krais tohnpadahk. (Madiu 28:19, 20; Mark 1:14; Wiewia 2:41) Irail kin pohnese me “sounsilepen sihpw mwahuo,” Sises Krais, sohte wia ihte Tapwin mwomwohdiso en irail me keidi kan, ahpw e pil wia Tapwin tohnmwomwohdiso kan koaros, iangahki irail “sihpw teikan.” (Sohn 10:14, 16; Episos 1:22, 23) “Pwihn en sihpw wet” kin kolokol arail ehupene sang ni arail kin ni lelepek ong arail kaun Sises Krais oh sang ni arail kin peikiong koasoandi kan en pwihn en “ladu lelepek oh loalokong” me Krais piladahr. Kitail en kolokolete atail koapworopworki oh likih pwihn en “ladu lelepek oh loalokong” rahnwet.—Madiu 24:45.
DOADOAHKPEN PWIHN KAN ME WEHI KAN PAHN POHNESE (RELIGIOUS CORPORATIONS)
Ni imwin rahn akan en koasoandi suwed wet, “sapwellimen Soumaso dipwisou kan” wie tohtohla wasa koaros nin sampah. Met kahrehda toutoulahn pwukoa ong ‘ladu lelepek oh loalokong.’ Pwe en kapwaiada pwukoa en kihda mwengehn ngehn kan ni ahnsou konehng oh pwe Rongamwahuo en Wehio en kak kalohk mwohn imwi ah pahn leledo, pwihn en liduo wiahdahr pwihn kei. E sansal me met kin wia elen erpit en koasoanehdi pwihn pwukat (corporations) pwe irail pahn pwungiong kosonned en wehi kan. Pwihn pwukat (religious corporations) kin ahneki oh katanga wasahn wiahda pwuhk kan oh kihpeseng Paipel oh sawaspen Paipel kan pwe sounkalohk kan wasa koaros nan sampah kak doadoahngki nan doadoahk en kalohk.
Pwihn pwukat kin utungada doadoahk en sewese aramas en kaudok mehlel ong Siohwa wasa koaros nin sampah. Pwihn pwukat koaros kin doadoahkpene. Pwihn pwukat kin kadoadoahk ong kalohkiseli Rongamwahu en Wehio nan sampah pwon oh pil kin apwalih anahn en ngehn en tohnmwomwohdiso kan koaros wasa koaros nan sampah.
KOASOANDI EN BRANCH OHPIS KAN
Ni Branch Ohpis ehu kin wiawihda, Branch Committee me wiawihkihda elder silimen de tohtohsang oh irail kin apwalih pwukoa kan nan wasa ehu de wasa kei me mih pahn Branch Ohpiso. Emen tohn Branch Committee kin wia Sounapwalih en Branch Committee (Branch Committee Coordinator).
Mwomwohdiso kan me mih pahn ehu ehu Branch kin koasoandi ong wiahda ehu circuit oh circuit kei kin kohpene wiahda ehu district. Circuit oh district kin wiawihkihda soangsoangen uwe kei me poahsoankihda mwomwen wasa de lokaia en wasao oh pil uwen tohto en mwomwohdiso kan me mih pahn Branch Ohpiso. Sounapwalih en Circuit kin pilipilda en papah mwomwohdiso kan nan ehu ehu circuit. Sounapwalih en District kin mwemweitla nan circuit pwukat oh kin apwalih Kapokon en Circuit kan, oh kin kihong ah ahnsou en apwalih mwomwohdiso kan oh met kin kalapw wiawi ni ahnsou me Sounapwalih en Circuito kin mihmi wasao. Pwukoa en irail sounapwalih pwukat kin sansal nan Atail Doadoahk Ong Wehio oh pil nan kisinlikou kan me kin kohsang Branch Ohpis ohng irail.
Koaros nan mwomwohdiso kin pohnese sapwellimen Koht kaunda. Mwomwohdiso kan kin pohnese oh kapwaiada koasoandi en sapwellimen Siohwa pwihn pwe koasoandi pwukat kin wiawihda ohng kamwahupen tohnmwomwohdiso kan koaros. Irail kin pwungki pilipildahn ohl kan me mah ni pali ngehn pwehn apwalih doadoahk kan nan Branch Ohpis kan, district kan, circuit kan oh mwomwohdiso kan. Irail kin kilangwohng “ladu lelepek oh loalokong” pwehn kihda mwengehn ngehn kan ni ahnsou me konehng. ‘Ladu lelepek oh loalokong’ rahnwet kin uhpah ni lelepek kaundahn Krais, kapwaiada kaweid en Paipel kan, oh uhpah koasoandi en ngehn sarawi. Ni arail kin doadoahkpene ni minimin, irail kin kilang soangsoangen kamwahu kan wiawi duwehte irail oko nan senturi keieu. Pwuhken Wiewia 16:5 padahkiong kitail: “Eri, mwomwohdiso kan pil kehlaillahr nan pwoson oh towe kan wie tohtohla rahn koaros.”
-
-
Elder Kan Me Kin Apwalih Sihpw AkanDoadoahk ong Wehio—2006 | June
-
-
Irelaud 5
Elder Kan Me Kin Apwalih Sihpw Akan
NI EN Sises ketiket nin sampah, e kasalehda me ih me wia “silepen sihpw mwahuo.” (Sohn 10:11) Ni e mahsanih duwen pokono ah kin ngoangki idawehn ih, “e kin kupwureirailla, pwehki ar pwunod akan oh sohte epwelparail, pwe re rasehng sihpw kei me sohte silepahr.” (Madiu 9:36) Piter oh tohnpadahk teiko kin tehk duwen eh kin nsenoh pwehki limpoak me e sapwellimaniki. Ia uwen Sises ah weksang irail sounapwalih sihpw likamw kan en Israel me kin kesehla neirail sihpw kan oh irail eri mwerpeseng oh duhpekla ni pali ngehn! (Esekiel 34:7, 8) Ni arail pahn kin tehk duwen sapwellimen Sises mehn kahlemeng mwahu kan ni mwomwen eh kin padahk oh kin apwalih sapwellime sihpw kan lau lel ah pil meirongkihla ah mour ohng irail, wahnpoaron ko kin sukuhliki mwomwen arail pahn kin sewese irail kan me kin pwoson en pwurodo rehn Siohwa me wia ‘sileparail oh sounepwelpen ngenarail kan.’—1 Piter 2:25.
Sises doadoahngki sapwellime padahk kan oh mehn kahlemeng kan pwe en kasalehda duwen kesempwalpen pwukoa me e ketikihong irail wahnpoaron ko me iei en apwalih sapwellime sihpw kan. Ehu ahnsou ni en Sises mahmahsen ohng Piter, e ketin kasalehda de ketikihong nan madamadau oh mohngiong en sapwellime wahnpoaron kan ni ahl kehlail ehu duwen kesempwalpen kamwenge oh apwalih mwahu sihpw kan. (Sohn 21:15-17) Piter inenen mwekidkihda laud duwen met oh met pil sansalda mwuhr nan sapwellime mahsen en kaweid kan ong irail sounapwalih en mwomwohdiso kan. Nan keieun sapwellime kisinlikou, e kaweidki sounapwalih kan: “Kumwail en kin wia doadoahk en silepen sihpw me Koht ketikihong kumwail, oh apwalih irail, kaidehk ni mehnseiren ahpw ni kupwur mwahu duwen kupwur en Koht. Kumwail wia amwail doadoahk, kaidehk pwehki amwail pahn ale pweipwei, a pwehki amwail kin uhdahn ngoangki papah. Kumwail dehr kin aksoupeidi ong irail kan me mi pahn epwelpamwail, ahpw kumwail en kin wia kahlemengihpen pwihn sihpw.”—1 Piter 5:1-3.
Sapwellimen Piter mahsen kan pil kin dokedoke irail sounapwalih kan nan mwomwohdiso rahnwet. Ahn sounapwalih kan arail pwukoa kan rahnwet pil duwehte ahn irail akan nan senturi keieu, iei en apwalih irail sapwellimen Koht sihpw kan. Nan sapwellime kisinlikou, Piter kin kasalehda duwen soangen madamadau me konehng irail sounapwalih kan en ahneki ni arail kin wia arail pwukoa. Ni arail pahn kin kahlemengih mehn kahlemeng mwahu kan en Sises, irail pahn kin papah ni kupwur mwahu oh ngoang pwe en wia mehn kahlemeng mwahu ohng irail sihpw kan oh tihengala mwowe nan sapwellimen Siohwa doadoahk.
Kitail kak kalahnganki irail sounapwalih kan me ngehn sarawi kin idihada. Kitail kin ale kapai tohto pwehki arail doadoahk. Karasepe, irail sounapwalih kan kin kihong tohnmwomwohdiso kan soangen mehn kangoang kan en ngehn oh tehk anahn en emenemen nan mwomwohdiso. Ehu ehu wihk, irail kin apwalih mihding en mwomwohdiso kan ni ngoang oh irail tohnmwomwohdiso kan kin kehlailla ni pwoson. (Rom. 12:8) Irail kin nantihong pere sihpw kan sang nan irair keper kan, duwehte aramas suwed kan, oh met kin sewese wahdohng perepatail ni pali ngehn. (Aiseia 32:2; Taitus 1:9-11) Arail mehn kahlemeng mwahu kan oh arail tihengala mwowe nan doadoahk en kalohk kin kangoange kitail en kin kaukaule nantihong nan atail doadoahk en kalohki Rongamwahuo nan ehuehu sounpwong. (Pilipai 3:16, 17; Ipru 13:15-17) Ki “kisakis kan sang rehn ohl” pwukat, Siohwa kin ketikihda mehn kakehl kan ohng tohnmwomwohdiso kan koaros.—Episos 4:8, 11, 12.
KOASOANDI KAN ME IRAIL SOUNAPWALIH KAN ANAHNE KAPWAIADA
Pwe mwomwohdiso en kak ale epwel pwung, irail ohl akan me kin ale pwukoa en apwalih mwomwohdiso kin anahne kapwaiada koasoandi kan me kileldi nan Mahsen en Koht. Ihte ma irail kak kapwaiada mehpwukat, eri kitail kak nda me ngehn sarawi pilirailda. (Wiewia 20:28) Ni mehlel, koasoandi kan me irail sounapwalih pwukat anahne kapwaiada inenen laud pwehki pwukoa kan en tiengki sapwellimen Siohwa kaudok oh wia mehn kahlemeng ohng tohnmwomwodiso me inenen kesempwal. (1 Korint 11:1; Ipru 13:7) Ahpw, koasoandi pwukat sohte nohn apwal me pahn kahrehda ohl Kristian kan me uhdahn poakoang Siohwa oh men Siohwa en doadoahngkin irail sohte kak kapwaiada. Koasondi pwukat kin laud pwehki irail elder kan en kak wia mehn kahlemeng mwahu nan mwomwohdiso. E anahne en sansal ohng koaros me irail sounapwalih kan kin anahne wia aramas kei me kin kapwaiada kaweid en Paipel nan arail mour en ehuehu rahn.
Wahnpoaron Pohl kasalehda nan keieun sapwellime kisinlikou keieu ong Timoty oh pil sapwellime kisinlikou ong Taitus kasalehda duwen koasoandi kan me sounapwalih kan anahne en kapwaiada. Pwuhken 1 Timoty 3:1-7 mahsanih: “Koasoi mehlel pwoat met: ma mehmen kin men wiahla sounapwalih en mwomwohdiso, e kin inengieng doadoahk mwahu. Sounapwalih en mwomwohdiso men uhdahn pahn pwung, e pahn pwoudiki lihtehmen, oh e pahn ese dahme e wiewia; kak kaunda nsene, oh ese koasoandi; e uhdahn pahn kasamwohlong aramas en keiru men nan imwe; e uhdahn pahn kak padahk; e sohte pahn kamam sakau, de lemei, ahpw kadek oh meleilei; e sohte pahn poakohng mwohni. E uhdahn pahn kak apwahpwalih mwahu eh peneinei, oh nah seri kan pahn peikiong ni wahu unsek. Pwe ma aramas emen sohte ese duwen eh pahn apwalih pein eh peneinei, a ia duwen eh pahn kak apwalih mwomwohdisohn Koht? Dehr kasapwilada mehmen me ahpwtehn wiahla Kristian men, pwe e dehr aklapalapala oh riahla duwehte Tepilo. Eri, mehmen me pahn pwaisanki pwais wet e uhdahn pahn ndand mwahu rehn aramas akan me saikinte wiahla Kristian, pwe e de pwupwudiong nan lidip en Tepil oh sarohdi.”
Pohl ntingwohng Taitus mahsanih: “I pwilkinuhkedi nan Krihd pwe ke en kapwungala soahng koaros me anahnepe mie en wiawi, oh ke en idihada ekei me mah kan en mwomwohdiso nan kahnimw
-