Sukuhlki Sang Mahsen En Koht

Paipel Kin Kohpada Duwen Ahnsou Kohkohdo?

Ire wet pahn koasoia peidek kan me ke kak ahneki oh e pahn kasalehda ia wasa nan Paipel me ke kak diarada pasapeng kan. Sounkadehdehn Siohwa kan pahn perenki iang uhk koasoiapene pasapeng pwukat.

1. Kokohp kan en Paipel Kin Kasalehda Oaritik kan?

Koht Wasa Lapalahpie kelehpw me kak ketin mwahngih dahme pahn wiawi ni oaritik ni ahnsou kohkohdo. (Eimwos 3:7) Karasepe, sang mahsie e ketin kohpada ketidohn emen me adaneki Mesaia de Krais. Mesaiao pahn wia kadaudok en ohl lelepek Eipraam. E pahn wia kaun emen me pahn kahrehiong aramas peik kan ren pwurehng paieki mour unsek me saledek sang soumwahu. (Senesis 22:18; Aiseia 53:4, 5) Menet me Koht ketin inoukidahr pahn kohsang nan Pedleem.—Wadek Maika 5:2.

E sansalda me Sises iei Mesaiao. Daulih sounpar 700 mwowe, Paipel kohpadahr me Mesaiao pahn ketin ipwsang meipwon men oh aramas pahn mwamwahliki. E pahn ketin tounmeteikihla sapwellime mour ong dipen aramas tohto oh e pahn ketin seridi rehn me kepwehpwe kan. (Aiseia 7:14; 53:3, 9, 12; Madiu 1:23) Daulih sounpar 500 mwowe, Paipel pil kohpadahr me e pahn ketilong nan Serusalem oh dake ahs emen oh e pahn ketin pengpengkihla silper silihsek. Oaritik pwukat koaros pweidahr.​—Wadek Sekaraia 9:9; 11:12.

2. Koht Kin Ketin Kohpada Iahd Kokohp kan Pahn Pweida?

Paipel kohpadahr mehnia pahr me Mesaiao pahn pwarada daulih sounpar 500 mwowe: “Oh ke anahne ese oh dehdehki me sang ni ahnsou me mahsen en onehda sapahl Serusalem wiawiher lel ni ahnsoun Mesaia Kauno, pahn mie wihk isuh oh pil wihk weneisek riau. E pahn pwurehng miehla oh kokouda, iangahki wasahn aramas kin pokonpene ie oh warawar akan, ahpw ahnsowo iei ahnsou apwal ekei.” (Daniel 9:25, NW) Pahn mie wihk kei me reireiki sounpar kei mwohn e pahn ketin pwarada. Ehuehu “wihk” pahn reireiki sounpar isuh. E pahn wia wihk 7 patehng wihk 62, met pahn wiahda wihk 69 en sounpar kei. Met wehwehki sounpar 483. Iahd sounpar 483 wet tepida? Paipel kasalehda me e tepida ni ahnsou me sapwellimen Koht ladu Nehmaia lella Serusalem oh tepida pwurehng kauwada kahnimwo. Poadopoad en Persia kadehdehda me e wiawi nan pahr 455 mwohn Krais. (Nehmaia 1:1; 2:1-5) Sises ketin papidaisla nin duwen Mesaiao mwurin sounpar 483, nan pahr 29, ni ahnsowohte me e kokohpdahr.

3. Kokohp kan en Paipel kin Pweipweida Ahnsouwet?

Sises ketin kohpadahr dahme pahn wiawi nan atail ahnsou me inenen kesempwal. Sapwellime kokohp wet kin pid rongamwahu en Wehin Koht me pahn wahdo kapai ong aramas akan me kin poakohng Koht nan sampah pwon. Wehio pahn kaimwisekala koasoandi suwed pwon en sampah me kitail kin mi loale.​—Wadek Madiu 24:14, 21, 22.

Kokohp kan en Paipel kin kasalehda oaritikpen kaimwiseklahn koasoandi suwed wet. Paipel kin kasalehda me weksang dahme aramas kin kasik, ahpw aramas pahn kauwehla sampah. Kahpwal kan me kohsang mahwen kan, sou itar en mwenge, rerrer en sahpw kan, oh soumwahu lusulus kan pahn tohtohla. (Luk 21:11; Kaudiahl 11:18) Aramas tohto solahr pahn nsenohki tiahk mwahu. Nan ahnsou apwal pwukat, sapwellimen Sises tohnpadahk kan pahn kalohki rongamwahu en Wehin Koht nan wehi koaros.​—Wadek Madiu 24:3, 7, 8; 2 Timoty 3:1-5.

4. Dahme Pahn Wiawihong Tohnsampah ni Ahnsou Kohkohdo?

Koht Wasa Lapalahpie pahn wia mehkot mwahu ong tohnsampah. Sises Krais de Mesaia iangahki irail me pilipildahr kan pahn kaunda sampah sang nanleng. Irail kin wia kaun akan en Koperment wet me pahn kakaun erein sounpar 1,000. Me melahr akan pahn iasada oh re pahn ahneki ahnsou mwahu pwehn kasalehda ma re warohng ahneki mour soutuk. Wehio pil pahn kamwahwihala soumwahu koaros. Soumwahu oh mehla solahr pahn wiawi.​—Wadek Kaudiahl 20:6, 12; 21:4, 5.

Pwehn kalaudehla omw wehwehki ire pwukat, menlau kilang pali 25-28 oh 228-231 en pwuhk wet, Dahme Paipel Uhdahn Padahngki?, me sansal wasaht.