Watchtower ONLINE LIBRARY
Watchtower
ONLINE LIBRARY
Ponapean
  • PAIPEL
  • SAWASEPEN PAIPEL KAN
  • MIHTING KAN
  • w09 4/1 pp. 19-23
  • Kapikipikda kan Kasalehda Sapwellimen Siohwa Erpit

Sohte kasdo ong met

Kupwurmahk, mehkot sapwung en kihda kasdo

  • Kapikipikda kan Kasalehda Sapwellimen Siohwa Erpit
  • Kahn Iroir Pakpakairki Wehin Siohwa—2009
  • Sawaspen Oaralap kan
  • Ire kan me Duwehte Met
  • Sises Iei “Sounsawas Emen”
  • Mehn Kasukuhl Duwen Pwerisek
  • Pere Atail Nanpwungmwahu Rehn Koht
  • Nannanti Mendahki Uhwong
  • “Tengeteng ni me Mwahu”
  • Mehn Kasukuhl Sang Kapikipikda kan
  • Rahnen Siohwa Kerendohr
    Kahn Iroir Pakpakairki Wehin Siohwa—1998
Kahn Iroir Pakpakairki Wehin Siohwa—2009
w09 4/1 pp. 19-23

Kapikipikda kan Kasalehda Sapwellimen Siohwa Erpit

“Sapwellime irair kan . . . me sansal mwahu sang ni wiepen nin lime kan.”​—ROM 1:20, NW.

1. Dahme loalokong en sampah wiahiong aramas tohto rahnpwukat?

PALI laud en aramas nin sampah kin wiahki me irail kan me ese soahng tohto iei irail me wia aramas erpit kei. Ahpw mehlel irail ahneki erpit? Soh, pwehki irail pwukat sohte kak sewese aramas oh pil sohte kak kihda kaweid likilik me pahn sewese emen en diarada ia uhdahn kahrepen mour. Irail kan me kin idawehn loalokong en sampah kin “wekiwekidengkiseli angin padahk en aramas widingan akan.”​—Ep. 4:14.

2, 3. (a) Dahme kahrehda Siohwa “ihete me kin sapwellimanki erpit ni unsek”? (b) Ia duwen erpit en Koht weksang loalokong en sampah wet?

2 Ia uwen met weksang irail akan me kin alehda erpit mehlel me kohsang rehn Siohwa Koht! Paipel mahsanihong kitail me Siohwa “ihete me kin sapwellimanki erpit ni unsek.” (Rom 16:27) E mwahngih soahng koaros me pid duwen nanleng oh sampah, soahng koaros me kapikipikda iangahki mwomwen eh wiawihda. Siohwa ketin koasoanehdi koasoandi en kapikipikda kan me aramas kin wiahki poahsoanpen arail roporop. Ihme kahrehda, e sohte kin ketin pwuriamweikihla dahme aramas kin wiahda oh loalokong en sampah wet. “Mehkot me sampah wet kin wiahki loalokong, e wia mehkot mwahl mwohn silangin Koht.”​—1 Kor. 3:19.

3 Paipel padahkihong kitail me Siohwa “ketikihdo kupwurokong” ong sapwellime ladu kan. (Lep. Pad. 2:6) Weksang loalokong en sampah wet, erpit me kohsang rehn Koht sohte mwahl. Ahpw erpit me dierek nan mahsen en Koht kin sewese kitail en wiahda pilipil pwung me poahsoankihda loalokong pwung oh dehde. (Wadek Seims 3:17.) Wahnpoaron Pohl pwuriamweikihla sapwellimen Siohwa erpit. E ntingihdi: “Ia uwen loalen sapwellime erpit oh kupwurokong! Ihs me kak kawehwehda sapwellime koasoandi kan? Ihs me kak wehwehki sapwellime wiewia kan?” (Rom 11:33) Pwehki Siohwa ihete me sapwellimanki erpit unsek, kitail likih me sapwellime kosonned kan kin kahrehiong kitail en mourki mour me keieu mwahu. Eri, Siohwa ketin mwahngih laud sang aramas dahme anahn pwe kitail en ahneki mour nsenamwahu.​—Lep. Pad. 3:5, 6.

Sises Iei “Sounsawas Emen”

4. Ia ehu ahl me kitail kak sukuhlki duwen sapwellimen Siohwa erpit?

4 Sapwellimen Siohwa erpit, iangahki irair kaselel teikan, kak sansalda sang wiepen nin lime kan. (Wadek Rom 1:20.) Sang me keieu laud lel me keieu tikitik, wiepen nin lime kan kin kasalehda sapwellime irair kan. Sohte lipilipil wasa me kitail kilengla ie, kitail kin diar mehn kadehde tohto duwen limpoak oh erpit unsek en atail Sounkapikada. Kitail kak sukuhlki soahng tohto duwen ih sang ni atail pahn tehk wiepen nin lime kan.​—Mel. 19:1; Ais. 40:26.

5, 6. (a) Likin Siohwa, ihs me pil iang pidada kapikipikda kan? (b) Dahme kitail pahn tehk oh dahme kahrehda?

5 Siohwa sohte ketin kelekelehpw ni ahnsou me e ketin “kapikada sampah oh mehkoaros me mi pahnlahng.” (Sen. 1:1) Paipel kasalehda me mwohn e ketin kapikada audepen lahng oh sampah, e kapikada ngehn emen me e ketin doadoahngki pwehn “kapikada soahng koaros.” Ngehn menet iei Sapwellimen Koht Iehros ‘me mesenih en soahng kan koaros me kepikipikda,’ me mwuhr momour nin sampah nin duwen ohl me mwarenki Sises. (Kol. 1:15-17) Sises sapwellimanki erpit duwehte Siohwa. Nan Lepin Padahk irelaud 8, e wia kasalepen erpit me keieu mwahu. Nan irelaudohte, e kasalehda me Sises iei sapwellimen Koht ‘sounsawas men.’​—Lep. Pad. 8:12, 22-31.

6 Eri, kapikipikda kan kin kasalehda erpit en Siohwa oh Sises, me iei sapwellime Sounsawas. Kitail kin ale mehn kasukuhl kesempwal kan sang met. Kitail pahn tehk karasepe pahieu en wiepen nin lime kan me kileldi nan Lepin Padahk 30:24-28 duwen mahn kei me “inenen loalokong.”a

Mehn Kasukuhl Duwen Pwerisek

7, 8. Soahng dah kan me ke perenki duwen ketitik kan?

7 Ni ahnsou me kitail kasawih mwomwen arail wiawihda oh arail mwekimwekid kan, mendahki irail ‘me keieu tikitik nin sampah,’ kitail kak sukuhlki mehkot. Karasepe, kitail pahn tehk duwen loalokong en ketitik kan.​—Wadek Lepin Padahk 30:24, 25.

8 Uhdahn dir mehlel kisin ketitik kan me kin pwerisek en doadoahk pohn pwehl oh pahn pwehl. Ketitik kan kin soandi nin duwen pwihn en peneinei laud ehu, oh pali laud en peneinei en ketitik pwukat kin wiawihkihda soangen ketitik siluh: lih nanmwarki kan, ohl kan, oh tohndoadoahk kan. Ehuehu pwihn kin wia arail doadoahk ong anahn kan en peneinei. Ekei ketitik kan kin koahiek en wia mwetuwel. Irail kin koiasi, padokedi, oh kamwakelehsang soahng kan me sohte katepe nan mwetuwelo pwehn wiahda wah tohto. Soun roporop kan diarada me ketitik koahiek pwukat kin doadoahk nin duwen me konehng pwehn wiahda uwen mwenge me anahn ong arail peneinei koaros. Ni ahl wet irail sohte kin doadoahngki mwahl arail ahnsou oh kehl.b

9, 10. Ia duwen kitail kak pwerisek duwehte ketitik kan?

9 Kitail kak sukuhlki mehkot sang ketitik kan. Re padahkihong kitail me doadoahk laud anahn ma kitail men atail doadoahk en pweida mwahu. Paipel mahsanihong kitail: “Aramas pohnkahke kan uhdahn pahn ale padahk sang ni mwomwen mouren ketitik kan. Sohte arail sounkaweid, soumas, de kaun, ahpw re kin nekidala kanarail kisin mwenge ni ahnsoun karakar, kaunopadahng ahnsoun kopou.” (Lep. Pad. 6:6-8) Siohwa oh sapwellime Sounsawas, Sises, kin pwerisek. Sises mahsanih: “Semei kin ketin doadoahk ahnsou koaros, oh pil ngehi, I uhdahn pahn doadoahk.”​—Sohn 5:17.

10 Kitail pil anahne alasang Koht oh Krais, me kin ketin pwerisek. Sohte lipilipil doadoahk dah de pwukoa dah me kitail ahneki pwehn papah Koht, kitail anahne pwerisekiong oh ‘loalenohng atail doadoahk ong Kaun-o.’ (1 Kor. 15:58) Eri, kitail anahne en kapwaiada en Pohl kaweid ong Kristian en Rom kan: “Kumwail pwerisekiong amwail doadoahk, oh dehr pohnkahke. Kumwail poadidiong papah Kaun-o sang nan kapehdamwail unsek.” (Rom 12:11) Mie katepen atail nannanti wia kupwuren Siohwa, pwehki Paipel kamehlelehiong kitail: “Koht me uhdahn pwung; e sohte pahn ketin meliehla amwail wiewia kan de amwail limpoak ong ih.”​—Ipru 6:10.

Pere Atail Nanpwungmwahu Rehn Koht

11. Ia ekei irair kan en mahn rak-padser?

11 Rak-padser iei pil emen kisin mahn me kitail kak sukuhlki sang mehkot kesempwal. (Wadek Lepin Padahk 30:26.) E mwomwen laud sang mahn rapit ahpw salenge me pwonopwon, neh kan me mwotomwot. Mahn menet kin mihmi nan wasa takain. Mahn menet kak kilang wasa doh pwehn kak pere ih, oh pwoahr kan de kisin pwal nan takai kan kin wia wasahn perepe ong ih sang eh imwintihti kan. Rak-padser kin nsenamwahu wasa me irail tohto kin kousoanpene ie, pwehki met kin pere irail oh sewese irail ni ahnsoun kopou.c

12, 13. Dahme kitail kak sukuhlki sang mahn rak-padser?

12 Dahme kitail kak sukuhlki sang mahn rak-padser? Keieu, mahn menet sohte kin mihmi wasa kan me mengei ong mahn teikan en kemehla ih. Ahpw, e kin isaneki e kak kilang wasa doh pwehn kilangada eh imwintihti kan, oh e kin mihmi karanih pwoahr oh pwal kan nan takai kan pwehn wia perepe ong ih. Duwehte met, kitail anahne en mwasamwasahn pwe kitail en kak kilangada soahng keper kan me kin pwarada nan en Sehdan sampah wet. Wahnpoaron Piter kaweidih Kristian kan: “Kumwail onohnop oh mwasamwasahn. Pwe amwail imwintihtio, Tepil, kin kohkohseli duwehte laion emen me kin weriwer, raparapahki ihs me e pahn kadallehla.” (1 Pit. 5:8) Ni ahnsou me Sises ketiket sampah, e kin ketin mwasamwasahn oh onopadahng kasongosong koaros me Sehdan kin wia pwehn kauwehla Eh lelepek. (Mad. 4:1-11) Sises ketikihda mehn kahlemeng mwahu ong sapwellime tohnpadahk kan.

13 Ehu ahl me kitail kak mwasamwasahn iei sang ni atail pahn isaneki sawas kan me Siohwa kin ketikihong kitail. Kitail anahne en kesempwalki onop Mahsen en Koht oh towehda mihting en Kristian kan. (Luk 4:4; Ipru 10:24, 25) Duwehte mahn rak-padser me kin nsenamwahu nanpwungen ienge kan, kitail pil anahne en karanih riatail Kristian kan pwe kitail en nsenamwahuki atail kin “sawaspene.” (Rom 1:12) Ni atail kin doadoahngki sapwellimen Siohwa sawas kan, kitail kin pwungki dahme sounmelkahka Depit ntingihdi: “KAUN-O me silepei; ih me kelepei kehlail. Ei Koht me silepei, I kin nekinek mwahu pahn kupwure.”​—Mel. 18:2.

Nannanti Mendahki Uhwong

14. Dahme pelin loukust kan kak wia?

14 Kitail pil kak sukuhlki mehkot sang mahn loukust. Loukust men me reireiki ins riau mwomwen sohte wiahda mehkot, ahpw pelin loukust ehu uhdahn mehkot kapwuriamwei. (Wadek Lepin Padahk 30:27.) Pelin loukust kan kin kehlail en mwenge, re kin mwadang kauwehla mwaht me onopadahngehr dondol. Paipel kin karasahiong ngilen pelin kisin mahn tikitik iangahki loukust kan me kin pipihr kohkohdo, duwehte ngilen tangatang en werennansapw akan oh ngilen kisiniei. (Soel 2:3, 5) Aramas kin isikada kisiniei pwehn kauhdi pelin loukust sang ar kohkohdo, ahpw met sohte kin pweida. Dahme kahrehda? Pwehki paliweren loukust kan me mehla kin kakunla kisinieio, ahpw miehte luhwen pelin loukust me kin pipihr kohkohdo. Mendahki sohte arail nanmwarki de kaun, pelin loukust kan duwehte sounpei kan me kin soandi mwahu pwehn powehdi soahng koaros.d—Soel 2:25.

15, 16. Ia duwen sounkalohk kan en Wehio nan atail ahnsou kin rasehng pelin loukust?

15 Soukohp Soel karasahiong mwekimwekid en sapwellimen Siohwa ladu kan duwehte loukust kan. E ntingihdi: “Re kin pei duwehte sounpei kan; re kin doudahng pohn kehl kan duwehte sounpei kan. Irail koaros kin inenweite, oh sohte wekidekla ekis wasa tohrohr de sohte me pil kin keidla mwohn emen. Re kin kohweite kauwehla wasahn poadoandoar kan, oh sohte mehkot kak kapweiekiraildi.”​—Soel 2:7, 8.

16 Kokohp wet kin kasalehda mwahu duwen sounkalohk kan en Wehin Koht nan atail ahnsou. Sohte “kehl” en uhwong ehu kak kauhdi arail kalohk. Ahpw re kin alasang Sises me kin ketin nannanti en wia kupwuren Koht mendahki aramas tohto kailongki ih. (Ais. 53:3) Mehlel, ekei Kristian kan kin mehla pwehki arail pwoson. Ahpw, doadoahk en kalohk kin wiawihte, oh irail sounkalohk kan kin wie tohtohla. Ni mehlel, kalokolok kan kin kalapw kahrehiong rongamwahu en lella rehn aramas tohto me kakete sohte ahneki ahnsou mwahu en rong duwen Wehio. (Wiewia 8:1, 4) Ni omw kin kalohk, ke kin kasalehda omw nannanti duwehte loukust kan mendahki aramas sohte perenki rong de kin uhwong uhk?​—Ipru 10:39.

“Tengeteng ni me Mwahu”

17. Dahme kahrehda nehn lamwero kak pasdihong wasa me medendel?

17 Saintis kan kin pwuriamweikihla duwen mahn lamwer e kin kak kerekerepda ni dihd kan oh pil kerepseli pahn denso kan ahpw sohte kin pwupwudi. (Wadek Lepin Padahk 30:28.e) Ia duwen lamwero kin wia met? Met kaidehn sang mehn kapas kan. Ahpw, mie mehkot me kin uhiei sang ni sendin nehn lamwero me duwehte wune. Nan ehuehu wune pwukat, mie mwomwen kisin sahl kid kei me kin pil uhiei sang loale, ekei pak e kak tohtohki me epwiki kei. Oh imwin ehuehu kisin sahl pwukat kin pwonopwon. Kisin sahl pwukat kin kihda kehl laud pwehn kolada paliweren lamwero mendahki e kin kerekerepseli pahn wasa me medendel kan. Soun roporop kan kin pwuriamweikihla kehl en lamwer. Irail nda me ma irail wiahda mehkot me duwehte nehn lamwero, e kak doadoahk nin duwen mehn kapas ehu me inenen kehlail.f

18. Ia duwen kitail kak kanahieng pwe kitail en ahnsou koaros “tengeteng ni me mwahu”?

18 Dahme kitail kak sukuhlki sang lamwer? Paipel padahkihong kitail: “Kumwail tatki me suwed kan, oh tengeteng ni me mwahu kan.” (Rom 12:9) Irair suwed en ahn Sehdan sampah wet kak kahrehiong kitail en luwetala oh sohla tengeteng nan padahk mehlel. Karasepe, werekiong irail kan me sohte kin kapwaiada kosonned kan en Koht nan sukuhl, wasahn doadoahk, de sang ekei soangen mehn kamweit suwed kan, kak kauwehla atail men wia dahme mwahu. Dehr mweidohng met en wiawiong uhk! Mahsen en Koht panawihkin kitail: “Dehr mweidohng pein kowe en medemedewe me ke loalokongsang me ke uhdahn ese.” (Lep. Pad. 3:7) Ahpw, kitail en idawehn kaweid erpit me Moses kihong sapwellimen Koht aramas akan mahs: “Kumwail lemmwiki KAUN-O, amwail Koht, oh kaudokiong ihete. Loalopwoat ong ih.” (Deud. 10:20) Sang ni atail pahn loalopwoat ong Siohwa, kitail pahn alasang Sises. Paipel mahsanihki duwen ih: “Komw kin kupwurki dahme pwung, oh kin kalahdeki dahme sapwung.”​—Ipru 1:9.

Mehn Kasukuhl Sang Kapikipikda kan

19. (a) Soangen irair dah kan en Siohwa me ke kilang sang kapikipikda kan? (b) Ia duwen erpit en Koht kak wia kamwahu ong kitail?

19 Nin duwen atail kilangehr, sapwellimen Siohwa irair kan kin sansalda sang wiepen nin lime kan, oh sapwellime kapikipikda kan kin kihong kitail mehn kasukuhl kesempwal kan. Ni atail pahn kalaudehla atail sukuhlki duwen wiepen nin lime kan, e pahn kalaudehla atail kalahnganki sapwellime erpit. En tetehk erpit en Koht pahn kalaudehla atail peren met oh perei kitail ahnsou kohkohdo. (Ekl. 7:12) Ei, kitail pahn kilang mehlelen mahsen kan en Lepin Padahk 3:13, 18 me mahsanih: “Meid kaperen ong aramas me kin loalokongla-oh dehdehkihla. Irail kan me loalokonglahr kin pereperen; kupwurokong pahn kihong irail mour.”

[Nting tikitik me mi pahs]

a Me pwulopwul kan kak tehk sawaspen Paipel kan me kileldi nan footnote oh kihda nan arail pasapeng kan ni ahnsou me mwomwohdiso pahn onopki Kahn Iroir wet.

b Pwehn kalaudehla omw wehwehki duwen ketitik wet, menlau kilang Awake! en March 22, 1997, pali 31, oh Awake! en May 22, 2002, pali 31.

c Ma ke men kalaudehla omw wehwehki duwen mahn rak-padser, menlau kilang Awake! en September 8, 1990, pali 15-16.

d Pwehn kalaudehla omw wehwehki duwen loukust, menlau kilang Awake! en October 22, 1976, pali 11.

e Lepin Padahk 30:28, NW: “Lamwer kin doadoahngki peh kan pwehn pasdi oh e kin iang mihmiseli nan tehnpesen nanmwarki men.”

f Pwehn kalaudehla omw wehwehki duwen lamwer, menlau wadek Awake! en April 2008, pali 26.

Ke Tamataman?

Dahme kitail sukuhki sang . . .

• ketitik?

• rak-padser?

• loukust?

• lamwer?

[Kawehwehpen kilel kan nan ehu ehu pali 20]

Ke kin pwerisek duwehte ketitik kan?

[Kawehwehpen kilel kan nan ehu ehu pali 21]

Rak-padser kan kin nsenamwahu nanpwungen ienge kan. Ke pil kin wia met?

[Kawehwehpen kilel kan nan ehu ehu pali 22]

Duwehte loukust kan, Kristian kan kin nannanti

[Kawehwehpen kilel kan nan ehu ehu pali 22]

Duwehte lamwer kin pasdihong denso, Kristian kan kin tengdihong dahme mwahu

[Kawehwehpen kilel kan nan ehu ehu pali 22]

Stockbyte/Getty Images

    Pwuhk kan en lokaiahn Pohnpei (1987-2025)
    Log Out
    Log In
    • Ponapean
    • Share
    • Me Ke Mwahuki
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Terms of Use
    • Privacy Policy
    • Privacy Settings
    • JW.ORG
    • Log In
    Share