Jak poskromić gwałtowny temperament

PROBLEM

„Nakrzyczałam na siostrę i tak walnęłam drzwiami, że zawieszony na nich haczyk zrobił w ścianie dziurę. Ta dziura ciągle mi przypominała, jak dziecinnie się wtedy zachowałam” (Diane)a.

„‚Jesteś beznadziejnym ojcem!’ — krzyknęłam i trzasnęłam drzwiami. Ale zanim się zamknęły, zdążyłam jeszcze zobaczyć smutne spojrzenie taty. Dużo bym dała, żeby móc cofnąć czas i ugryźć się w język” (Lauren).

Czy opisane sytuacje wydają ci się znajome? Jeśli tak, ten artykuł może ci pomóc.

CO WARTO WIEDZIEĆ

Wybuchami gniewu psujesz sobie opinię. „Kiedyś myślałam, że drudzy muszą po prostu zaakceptować mój gwałtowny charakter” — wyznaje 21-letnia Briana. „Ale potem się zorientowałam, że ktoś, kto nad sobą nie panuje, wygląda głupio. I wtedy dotarło do mnie, że właśnie tak inni patrzą na mnie!”

W Biblii czytamy: „Kto jest skory do gniewu, popełni głupstwo” (Przysłów 14:17).

Wybuchami gniewu zrażasz do siebie ludzi. „Kiedy tracisz panowanie nad sobą”, zauważa 18-letni Daniel, „tracisz też szacunek otoczenia”. Zgadza się z tym jego rówieśnica Elaine, która przestrzega: „Gwałtowny temperament nie dodaje atrakcyjności. Inni po prostu zaczynają się ciebie bać”.

W Biblii czytamy: „Nie przestawaj z nikim, kto jest skory do gniewu; i nie zadawaj się z mężem miewającym ataki złości” (Przysłów 22:24).

Możesz się zmienić. Piętnastoletnia Sara mówi: „Nie zawsze masz wpływ na to, jak się poczujesz w jakiejś sytuacji, ale na pewno możesz kontrolować sposób, w jaki te uczucia wyrażasz. Wcale nie musisz eksplodować”.

W Biblii czytamy: „Nieskory do gniewu jest lepszy niż mocarz, a panujący nad swym duchem — niż zdobywca miasta” (Przysłów 16:32).

CO MOŻNA ZROBIĆ

Postaw sobie cel. Zamiast mówić: „Taki już jestem”, wyznacz sobie pewien czas, na przykład sześć miesięcy, i postaraj się coś ulepszyć. Notuj, jakie postępy udało ci się zrobić. Za każdym razem, kiedy nie zapanujesz nad nerwami, zapisz, 1) co się stało, 2) jak zareagowałeś, 3) jak mógłbyś lepiej zareagować — i dlaczego. Potem postanów sobie, że gdy ktoś znowu cię sprowokuje, zareagujesz w ten lepszy sposób. Podpowiedź: Nie pomijaj swoich sukcesów! Zapisuj, jak świetnie się czułeś, gdy udało ci się utrzymać temperament na wodzy. Zasada biblijna: Kolosan 3:8.

Wstrzymaj się z reakcją. Kiedy ktoś lub coś cię zdenerwuje, nie mów od razu tego, co ci przyjdzie do głowy. Poczekaj. W razie potrzeby weź głęboki oddech. Piętnastoletni Erik opowiada: „Kiedy staram się oddychać, mam czas pomyśleć, żeby nie powiedzieć albo nie zrobić czegoś, czego bym później żałował”. Zasada biblijna: Przysłów 21:23.

Spójrz z szerszej perspektywy. Czasami się irytujesz, ponieważ widzisz tylko jeden aspekt sprawy — ten, który dotyczy ciebie. Spróbuj dostrzec drugą stronę medalu. Dwudziestoparoletnia Jessica mówi: „Nawet gdy ludzie są po prostu bezczelni, zazwyczaj da się znaleźć jakieś wyjaśnienie, które pomaga zdobyć się na odrobinę zrozumienia”. Zasada biblijna: Przysłów 19:11.

W razie konieczności wycofaj się. Biblia radzi: „Zanim (...) wybuchnie kłótnia, odejdź” (Przysłów 17:14). Jak wskazuje ten werset, w napiętej sytuacji niekiedy jest to najlepsze rozwiązanie. Potem zamiast rozpamiętywać sprawę i „się nakręcać”, znajdź sobie zajęcie. „Przekonałam się, że na ochłonięcie i rozładowanie stresu dobre są ćwiczenia fizyczne” — stwierdza młoda kobieta o imieniu Danielle.

Naucz się nie poddawać emocjom. Biblia przypomina: „Bądźcie wzburzeni, lecz nie grzeszcie. Wypowiedzcie swe zdanie w swoim sercu (...) i milczcie” (Psalm 4:4). Zauważ, że samo uczucie wzburzenia nie jest niczym złym. Chodzi o to, do czego ono prowadzi. „Jeśli dajesz się sprowokować”, mówi Richard, „władzę nad sobą oddajesz innym. Spróbuj postąpić dojrzale i przymknąć oko na całą sprawę”. Będziesz wtedy panował nad swoim gniewem i nie pozwolisz, żeby on panował nad tobą.