Octubre
Jueves 1 de octubre
Waqajkunawantaj waqaychej (Rom. 12:15).
Jehovawan Jesuswan imalla runaspa sonqonkuta rejsejtinkupis, llakiyninkuta entiendenapaj kallpachakusunman, yanaparisunmantaj (2 Cor. 11:29). Kay mundomanta runasqa paykunallapi yuyanku. Noqanchejrí apóstol Pabloj nisqanta ruwayta munanchej. Pay nerqa: “Ama allinnillaykichejtaqa maskʼaychejchu. Manachayqa wajkunaj allinninkutapis maskʼaychej”, nispa (Fili. 2:4). Astawanqa ancianos khuyakuyniyoj kananku tiyan. Imaraykuchus paykunaqa, Jehovaman cuentata qonqanku ovejitasninta imaynatachus qhawasqankumanta (Heb. 13:17). Ancianosqa hermanosta yanaparinankupaj, paykunata entiendenanku tiyan. ¿Imaynatá chayta ruwankuman? Kʼacha ancianosqa hermanosta yanaparinankupaj tiempochakunku. Paykunaqa hermanosta imaynachus kashasqankuta tapurinku, pacienciawantaj uyarinku. Uj hermano chayri uj hermana llakiyninta willariyta munajtintaj, aswan kʼachasraj kananku tiyan (Pro. 20:5). Ancianos hermanospaj tiempochakunku chayqa, hermanoswan astawan munachikunku (Hech. 20:37). w19.03 pág. 17 párrs. 14-17
Viernes 2 de octubre
Maychus tiempompi uj palabrata nisqaqa qolqewan tʼikanchasqa qori manzana jina (Pro. 25:11).
Chayta astawan entiendenapaj wajkunawan mikhurisqanchejpi piensarina. Wajkunawan mikhurispaqa aswan miskʼita mikhunchej, kusirikunchejtaj. Ajinallataj agradecekuyta yachajtinchejpis. Agradecekuspaqa wajkunata kusichinchej, imaynatachus wajkuna agradecekuwajtinchej kusikunchej, ajinata. Agradecekuspaqa reparachinchej yanapanawanchejpaj kallpachakusqanku chayri necesitasqanchejta qoriwasqanchej mana qhasichu kasqanta. Ajinamantataj paykunawan aswan ujchasqa kanchej. Agradecekoyqa may sumajpuni. Chaytaj kay diapaj texto nisqanman jina. Qolqewan tʼikanchasqa qori manzanaqa may kʼachitu, may valorniyojtaj. Chay jina regalota japʼispa mayta kusikusunman. Agradecekunapaj imallatapis neyqa uj qori manzanatapis regalashasunman jina. Uj qori manzanata japʼispaqa unayta jallchʼakusunman. Agradecekorqanchej chay runapis ichá mana jaykʼajpis qonqanqachu imatachus nisqanchejta. w19.02 pág. 15 párrs. 5, 6
Sábado 3 de octubre
Runaqa ujninchej jina, kunanqa yachan allin kajta, mana allin kajtapis (Gén. 3:22).
Adanwan Evawanqa, mana Jehová Diosninchejta valecherqankuchu. Chayrayku allin kajta, mana allin kajta yachanamanta sachʼaj poqoyninta mikhuykorqanku. Ajinamanta Jehová Diospa kamachiykunasninta mana kasukorqankuchu, nitaj paypi atienekorqankuchu. Adanwan Evawan Jehovata mana kasukusqankurayku, paymanta karunchakorqanku, nitaj wiñaypaj kausayta aterqankuñachu. Chantapis tukuyninchejman juchatawan wañuytawan herenciata jina saqewanchej (Rom. 5:12). Etiopiamanta eunuco runaqa, mana Adán jinachu, nitaj Eva jinachu karqa. Felipe payman predicajtin, eunuco runaqa sumajta uyarerqa. Chantá Jehová Diosman Jesusmanwan agradecekusqanrayku, bautizakorqapacha (Hech. 8:34-38). Noqanchejpis Diosman kausayninchejta qopuspa, chay eunuco runa jina bautizakusunman. Ajinamanta Jehová Diosman, Jesusmanpis agradecesqa kasqanchejta rikuchisun. Rikuchillasuntaj Jehová Diospi atienekusqanchejta, paylla imachus allin, imatajchus mana allin kasqanta niyta atiwasqanchejta ima. w19.03 pág. 2 párrs. 1, 2
Domingo 4 de octubre
Kausanaykamaqa Diosta tukuy sonqo kasukusaj (Job 27:5, NM).
Jehová Diosta tukuy sonqo kasukoj runaqa, Jehová Diosta sonqomantapacha munakun, payllata tukuy sonqo sirvikun, kusichinanpaj jinataj tukuy imata ruwan. Bibliapeqa hebreo parlaypi “tukuy sonqo” palabra oqharikun imallapis “mana qʼasasqa” kasqanmanta chayri “entero” kasqanmanta parlanapaj, manachayrí uj animal “sanito” kasqanmanta parlanapaj. Por ejemplo, israelitasqa sano animalta chayri allin kajtapuni Jehová Diosman jaywananku karqa (Lev. 22:21, 22). Paykunaqa mana jaywayta aterqankuchu, onqosqa animalta, chakin pʼakisqata, ciegota, muru ninrita chayri sarnasniyojta. Jehová Diosqa munarqa allin kaj animalta, sano kajtapunitaj jaywanankuta (Mal. 1:6-9). Chayta astawan entiendenapaj imallatapis rantikunamanta parlarina. Ni pipis rantikusunmanchu qʼetayasqa frutata, llikʼisqa librota chayri pʼakisqa herramientata. Jehová Diospis mana qʼasa sonqollachu nitaj iskay sonqollachu kasukunanchejta munan. Manaqa pay munan tukuy sonqo munakunanchejta, kasukunanchejtataj. w19.02 pág. 3 párr. 3
Lunes 5 de octubre
Maytapuni kamachisqasniykita munakuni; tukuy pʼunchaynintin chayllapi unanchani (Sal. 119:97).
Sonqonchejta waqaychananchejpajqa mana millay yuyaykunallamantachu jarkʼakunanchej tiyan. Manaqa sonqonchejta kicharinanchej tiyan allin yuyaykunawan juntʼaykuchinapaj, imaynatachus unay tiempopi punkuta qhawaj soldado punkuta kicharej, ajinata. Punkuta qhawaj soldadoqa llajtaj punkunta kicharej mikhunata llajtaman apaykunankupaj. Mana punkuta kicharinmanchu karqa chayqa, runas yarqhaymanta wañunkuman karqa. Ajinallataj noqanchejwanpis, Jehová Diospa nisqasnin sonqonchejman yaykunanpajqa, sonqonchejta kicharinanchej tiyan. Bibliaqa reparachiwanchej imaynatachus Jehová Dios yuyasqanta. Chayrayku Bibliata leespaqa Jehová Dios jina yuyasunchej, ruwasunchej, wajkunatapis munakusunchej. Bibliapi leesqanchej sonqonchejpi qhepakunanpajqa iskay imasta ruwananchej tiyan. Ñaupajtaqa Jehová Diospa yanapanta mañakunanchej tiyan ‘kamachisqasninta’ entiendenanchejpaj (Sal. 119:18). Chaymantataj Bibliata leesqanchejpi tʼukurinanchej tiyan. Sichus Bibliata leenapaj orakusunchej, leesqanchejpitaj tʼukurisunchej chayqa, Diospa nisqasnin sonqonchej ukhukamapuni chayanqa, pay jinataj yuyasunchej (Pro. 4:20-22). w19.01 pág. 18 párrs. 14, 15
Martes 6 de octubre
Diosta jatunchanapuni uj jaywanatapis jaywashasunman jina (Heb. 13:15).
Jehová Diosqa mana niwanchejchu tukuypis comentashaspa sumajta parlananchejta. Imaraykuchus payqa yachan tukuypis mana kikinchu kasqanchejta, yachallantaj mana kikin tiempoyojchu kasqanchejta, waj imastawan. Chayrayku Jehová Diosqa tantakuypi comentajtinchej mayta kusikun. Imatachus Jehová Dios israelitasman nisqanpi piensarina. Pay nerqa kapuyniyoj israelitas ovejata, chayri cabrata apapunankuta, pobrestaj “iskay tortolasta, chayrí iskay paloma irpasta”. Manapuni chaykunata apayta atejkunataj “iskay kilos sumajnin ñutʼu jakʼuta” apapunankuta nerqa (Lev. 5:7, 11). Jakʼu barato kajtinpis, Jehová Diosqa “sumajnin ñutʼu jakʼuta” qojta jatunpaj qhawaj. Chayqa reparachiwanchej Jehová Diosqa atisqallanchejta mañawasqanchejta. Chayrayku payqa mana niwanchejchu comentashajtinchej Apolos jinapuni chayri Pablo jinapuni sumajta parlananchejta (Hech. 18:24; 26:28). Astawanpis payqa munan comentananchejpaj tukuy atisqanchejta kallpachakunanchejta. Wajcha viudamanta yuyarikunachej. Payqa iskay qolqesitusta qolqe churana cajasman churarqa. Tukuy kapusqanta churasqanraykutaj, Jehová Diosqa chay viudata jatunpaj qhawarqa (Luc. 21:1-4). w19.01 págs. 8, 9 párrs. 3-5
Miércoles 7 de octubre
Sutiyraykutaj tukuy runaspa chejninan kankichej (Mat. 10:22).
Yuyarikunanchej tiyan “tukuy runaspa chejninan” kananchej kasqanta. Señorninchej Jesusqa nerqa yachachisqasninta qhepa pʼunchaykunapi runas mayta qhatiykachanankuta (Mat. 24:9; Juan 15:20). Chantapis yuyarikunanchej tiyan imatachus Isaías nisqanta. Payqa mana nerqachu runas chejninallawanchejta, manaqa tukuy imaymanamanta ñakʼarichinawanchejta. Ajinapunitaj, runasqa mana reparayllata engañayta munawanchej, chantapis llullakuspa imaymana sajrata niwanchej, qhatiykachawanchejtaj (Mat. 5:11). Jehová Diosqa saqeshallan runas tukuy imaymanamanta ñakʼarichinawanchejta (Efe. 6:12; Apo. 12:17). Chaywanpis enemigosninchejta mana manchachikunanchejchu tiyan. Jehová Dios nerqa: “Mana mayqen arma ruwasqankupis qanta chinkachisunampaj jina kanqachu”, nispa (Isa. 54:17). Jehová Diosqa sajra runasmanta jarkʼawanchej, imaynatachus uj perqa loco wayramanta jarkʼawanchej, ajinata (Isa. 25:4, 5). Chantapis enemigosninchejqa ni jaykʼaj chinkachiyta atiwasunchejchu (Isa. 65:17). Tukuy enemigosninchejqa “manapis kankumanchu jina tukuchisqa” kanqanku (Isa. 41:11, 12). w19.01 págs. 6, 7 párrs. 13-16
Jueves 8 de octubre
Jehová Diospa atiyninwan kajkunataj, kacharichisqa kanku (2 Cor. 3:17).
Jehová Diosqa mana uj esclavo jinachu, manallataj munanchu jovenespis esclavos jina kanankuta. Astawanqa munan kacharichisqa runas jina payta tukuy sonqo kasukunankuta. Diosta kasukunankutaj allinninkupaj. Munaynillankuta ruwaj jovenestajrí, tukuy laya munapayaypa esclavon kanku (Tito 3:3). Wakin jovenesqa qʼala runasta videospi chayri fotospi qhawanku, khuchichakuy juchapi urmanku, kausayninkuta wañuy pataman churaspa pujllanku, drogakunku, machankutaj. Chaykunata ruwaspataj ichapis chay rato mayta kusikunku. Chaywanpis chaykunata ruwasqankurayku onqoykunku, uj viciopi urmanku chayri wañupunku (Gál. 6:7, 8). Jehová Diosta kasukoyqa allinninchejpajpuni. Diosta kasukuspaqa mana anchata onqonchejchu, tukuy laya munapayaypa esclavon kaymantataj kacharichisqa kanchej (Sal. 19:7-11). Jovenesqa Diospa kamachiykunasninta, yuyaychaykunasninta ima kasukuspa, Diosman, tatasninkumanpis rikuchinku atienekunapaj jina kasqankuta. Atienekunapaj jina kajtinkoqa, tatasninku mana ñawillankupichu purichenqanku (Rom. 8:21). w18.12 págs. 22, 23 párrs. 16, 17
Viernes 9 de octubre
Qhareqa tatanta mamantawan saqenqa, warminwantaj ujchakonqa, iskayninkutaj uj runa jinalla kanqanku (Gén. 2:24).
Adán juchallikusqanrayku imaymana llakiykuna tiyan. Por ejemplo, juchallikusqanrayku wañunchej. Wañuytaj qhariwarmi kausayta tukuchin. Chayrayku apóstol Pablo nerqa uj warmej qosan wañupojtin qhariwarmi kausaynin tukukapusqanta, watejmantataj casarakuyta atisqanta (Rom. 7:1-3). Jehová Diosqa, israelitasman qosqan Leypi sutʼincharqa imaynatachus qhariwarmi kausayta qhawasqanta. Jehová Dios niraj chay Leyta qoshajtin, israelitasqa ashkha warmisniyoj karqanku. Diostaj saqellarqa ashkha warmisniyoj kanankuta. Chaywanpis Diospa Leynenqa warmista, wawasta ima jarkʼaj. Por ejemplo, uj runa uj esclavawan casarasqa kashaspa waj warmiwan casarakuspaqa, chay ñaupa warminman mikhunata, ropata ima qonallanpuni karqa, nitaj tʼaqakunanchu karqa. Diosqa munarqa chay runa ñaupa warminta sajra imasmanta jarkʼanallantapuni, cuidanallantapunitaj (Éxo. 21:9, 10). Kay tiempopeqa mana chay Leyman jinachu kausakunanchej kashan. Chaywanpis chay Leyqa reparachiwanchej Jehová Dios qhariwarmi kausayta jatunpaj qhawasqanta, noqanchejpis jatunpaj qhawananchej kasqanta. w18.12 pág. 10 párr. 3; pág. 11 párrs. 5, 6
Sábado 10 de octubre
Pi willarisojtiykichejpis mana creewajchejchu (Hab. 1:5).
Habacucqa Jehová Diosman llakiyninta willaytawan, ichapis piensarerqa imatachus Jehová Dios ninanpi. Jehová Diostaj Habacucta quejakusqanmanta mana kʼamerqachu. Manaqa uj tata jina Habacucpa llakiyninta entienderqa. Diosqa yacharqa Habacuc sufrisqanrayku quejakusqanta, yanapatapis mayta mañakusqanta. Chayrayku Jehová Diosqa Habacucman nerqa kamachiykunasninta mana kasoj judiosta castigananta. Ichapis Jehová Diosqa chayta Habacucmanraj ñaupajta willarqa. Jehová Diosqa Habacucta reparacherqa judiosta castiganantapuni. Jehová Diosqa Habacucman nerqa kausashajtillanraj chayri chay tiempomanta runa masisnin kausashajtillankuraj judiosta caldeoswan nisunman babilonioswan castigananta. Habacucqa nichá yuyallarqapischu Jehová Dios judiosta babilonioswan castigananta. w18.11 págs. 14, 15 párrs. 7, 8
Domingo 11 de octubre
Diosqa munan tukuy laya runas salvasqa kanankuta, cheqa kajtataj allinta rejsinankuta (1 Tim. 2:4).
Manaraj Diosta rejsejkunataqa allinpaj qhawananchej tiyan. Apóstol Pablopis tukuy laya runasta allinpaj qhawarqa. Payqa judiosman, llulla diosesta yupaychajkunaman ima predicarqa. Pabloqa ñaupaj kutirayku misionero jina viajashaspa Bernabewan Listraman viajarqa. Listrapi kashajtinkutaj Licaoniamanta kajkunaqa, Pablota Bernabetawan yupaychayta munarqanku. Imajtinchus chay runasqa nerqanku: “¡Runaman tukuspa dioskuna noqanchejman uraykamunku!”, nispa. Chantá Bernabeta suticharqanku Zeus nispa, Pablotataj Hermes nispa. Jinapis Pablowan Bernabewanqa mana jatunchachikorqankuchu. Nitaj sonqonkupi nerqankuchu: “Kaymá vidaqa, imajtinchus visitarqanchej chay iskay llajtaspeqa qhatiykachawarqanchej, kaypirí jatunchawanchej. Chantapis aswan rejsisqa kajtinchejqa, runasqa Diosmanta yachakuyta munallanqanku”, nispa. Chaytaqa mana yuyallarqankupischu. Astawanpis jatunmanta nerqanku: “¡Runa masis! ¿Imaraykutaj kay imasta ruwashankichejri? Noqaykupis qankuna jina runaslla kayku”, nispa (Hech. 14:8-15). w18.09 págs. 4, 5 párrs. 8, 9
Lunes 12 de octubre
¿Manachu yachankichej mana cheqan kajta ruwajkuna Diospa Gobiernonta herenciata jina mana japʼinankuta? Qankunamanta wakenqa ajina karqankichej. Kunantaj qankunaqa llimphuchasqaña kankichej, cheqan runaspajña qhawasqa kankichej (1 Cor. 6:9, 11).
Bibliaj nisqanman jina kausakunapajqa, Dios jina yuyananchej tiyan, munaynintataj ruwananchej tiyan. Apóstol Pedropis nerqa: ‘Kunanqa Diospa wawasnin kankichej, paytataj kasukunkichej. Chayrayku amaña sajra munayniykichejman jina kausaychejchu, mayqenchus qankunapi karqa manaraj payta rejsishajtiykichej. Astawanqa tukuy ima ruwasqaykichejpi llimphus kaychej’, nispa (1 Ped. 1:14, 15). Corinto llajtapeqa ashkha runas millay imasta ruwaj kanku. Chayrayku Diospa ñaupaqenpi llimphus kanankupajqa, chay millay ruwanasninkuta saqeporqanku. Kay tiempopipis ashkha runasqa Bibliamanta yachakuspa sajra ruwaykunasninkuta saqepullankutaj. Apóstol Pedroqa nerqa: ‘Qankunaqa ashkha tiempotaña kay mundomanta runaspa ruwasqankuta ruwarqankichej. Chaypachaqa purej kankichej: millay kausaypi, sajra imasta munapayaypi, machaykuykunapi, millay fiestaspi, machaykuykuna fiestaspi, llulla dioskunata millayta yupaychaypi ima’, nispa (1 Ped. 4:3). w18.11 pág. 6 párr. 13
Martes 13 de octubre
Wiñay kausayta japʼinankupaj allin sonqoyoj kajkunataj creerqanku (Hech. 13:48).
“Wiñay kausayta japʼinankupaj allin sonqoyoj” kajkunata tarinapajqa, predicamunanchej tiyan, imaynatachus ñaupa tiempopi cristianos predicamorqanku, ajinata. Jesusqa discipulosninman nerqa: “Ima llajtallamanpis chayri ima ranchollamanpis yaykuspaqa, chaypi maskʼaychej pichus uyariyta munajta”, nispa (Mat. 10:11). Noqanchejqa yachanchej mana allin sonqoyojkuna mana Diosmanta yachakuyta munasqankuta, ni uyarillaytapis munasqankuta. Llampʼu sonqoyojkunatajrí Diosmanta yachakuyta munanku. Noqanchejtaj paykunata maskʼashanchej. Chayta astawan entiendenapaj Jesusmanta parlarina. Jesusqa carpintero kashaspa ñaupajta sumaj maderastachá maskʼaj. Chantarajchá herramientasninta oqharispa punkusta, mesasta, sillasta chayri yugosta ruwaj. Noqanchejpis ñaupajtaqa uyariyta munajkunata maskʼamunanchej tiyan. Chaymantataj Diospa llajtan qowasqanchej yanapaswan Bibliata estudiachinanchej tiyan (Mat. 28:19, 20). w18.10 pág. 12 párrs. 3, 4
Miércoles 14 de octubre
Felipetaj Samaria llajtaman rerqa, chaypitaj runasman Cristomanta willayta qallarerqa (Hech. 8:5).
Diospa kamachin Felipemanta parlarina. Payqa imapi rikukuspapis sumaj willaykunata tukuy sonqo willaj. Jerusalenpi kashaspaqa mikhunata rakʼinanpaj encargasqa karqa (Hech. 6:1-6). Jinallapi Esteban wañuchisqa karqa. Chaymantataj Jerusalenpi kaj cristianosta sinchʼita qhatiykachakorqa. Chayrayku cristianosqa Jerusalenmanta riraporqanku. Felipetaj Samaria llajtaman riporqa, chaypitaj runasman Cristomanta willallarqapuni. Imajtinchus chay llajtapi runasqa sumaj willaykunata uyariyta necesitarqanku (Mat. 10:5; Hech. 8:1). Felipeqa wakichisqa kasharqa Diosninchejwan maymanpis pusachikunanpaj. Chayrayku Jehová Diosqa Felipeta kacharqa maykunapichus manaraj sumaj willaykuna willakorqachu, chay lugaresman. Felipeqa tukuy runasman predicaj. Chay tiempomanta judíos, samaritanosta chejnikojtinkupis Felipeqa samaritanosta mana chejnikorqachu. Astawanpis paykunaman sumaj willaykunata willarqa. Samaritanostaj “uj yuyaylla Felipej nisqanta uyarerqanku” (Hech. 8:6-8). Felipeqa chay llajtaspi predicashaspa uj lugarpi qhepakorqa, familiayojtaj karqa. Familiayoj kaspapis Felipeqa tukuy sonqo sumaj willaykunata willallarqapuni. Jehová Diostaj Felipeta familiantawan bendicerqa (Hech. 21:8, 9). w18.10 págs. 29, 30 párrs. 14-16
Jueves 15 de octubre
Ujkuna ujkunataj purajmanta qhawarinakunachej, ajinamanta astawan munakuy kananpaj, allin ruwaykunatataj ruwananchejpaj (Heb. 10:24).
Jesús Decápolis nisqa chaynejpi kashajtin, “runasqa uj lojtʼu khaku runata pusamorqanku” (Mar. 7:31-35). “Jesustaj runas chaupimanta chay runata wajnejman pusaspa” sanoyacherqa. Ichapis Jesusqa chay runata wajnejman pusarqa, chay runata mana pʼenqaypi rikhurichinanrayku. Chayqa reparachiwanchej Jesús chay lojtʼitoj allinninta maskʼasqanta. Noqanchejpis Jesús jinallataj wajkunaj allinninta maskʼasunman. Noqanchejqa mana milagrosta ruwaspapis imastachus hermanosninchej necesitasqankupi piensarisunman. Piensarillasunmantaj imaschus llakichisqankupi, imaynasmantachus yanaparinanchejpipis. Awelitospa allinninkuta, onqosqaspa allinninkuta ima maskʼana. Jehovaj testigosnenqa sumaj rejsisqa kanchej purajmanta munanakusqanchejrayku, manataj ruwanasninchejta sumajta juntʼasqanchejraykullachu (Juan 13:34, 35). Chayrayku kuraj hermanitosninchejta, onqosqa hermanitosninchejta ima yanapanchej tantakuykunaman, predicacionman ima pusaspa (Mat. 13:23). w18.09 págs. 29, 30 párrs. 7, 8
Viernes 16 de octubre
Sapa ujninchej runa masinchejpa allinninta maskʼana, ajinamanta kallpachasqa kanankupaj (Rom. 15:2).
Jehová Dioswan Jesuswanqa tukuyta munakuwanchej (Gál. 2:20). Noqanchejpis hermanosninchejta sonqomantapacha munakunchej. Chayrayku “tukuy imata ruwana wajkunawan allinpi kausakunapaj, jinallataj purajmanta kallpachanakunapajpis” (Rom. 14:19). Tukuypis mayta suyakushanchej paraisopi kausakullaytaña. Chaypeqa niña imapis llakichiwasunchu, nitaj onqosunchu, nitaj guerraspis kanqachu. Chantapis manaña wañusunchu, nitaj pipis qhatiykachawasunchu, familianchejpipis manaña chʼajwas kanqachu, nitaj wañuchikuytapis munasunchu. Waranqa watas pasajtintaj mana juchayoj runasman tukusunchej. Pruebaman churasqa kasqanchejtawantaj, Jehová Dios wawasninpaj rejsikapuwasunchej, juchamanta, wañuymantataj kacharichiwasunchej (Rom. 8:21). Chayrayku purajmanta munakuywan kallpachanakunallapuni. Ajinamanta paraisopi kausakusunchej. w18.09 pág. 14 párr. 10; pág. 16 párr. 18
Sábado 17 de octubre
Maytapuni kamachisqasniykita munakuni; tukuy pʼunchaynintin chayllapi unanchani (Sal. 119:97).
Bibliatawan publicacionestawan estudiashaspaqa, mana pata patallantachu leenanchej tiyan, nitaj marcakunallanchejchu tiyan. Manachayqa estudiashaspa tʼukurinanchej tiyan imatachus Jehová Diosmanta yachakusqanchejpi, imaspichus Jehová yuyasqanpi, imastachus ruwasqanpi ima. Tʼukurinallanchejtaj tiyan imaraykuchus Dios wakin imasta ruwananchejta munasqanpi, imaraykutajchus wakin imasta mana ruwananchejta munasqanpipis. Tʼukurinallanchejtaj tiyan ima cambiostachus kausayninchejpi ruwananchej kasqanpi, imaspichus manaña yuyanachu kasqanpipis. Ichapis chaykunapi mana tʼukuriyta atillasunchu. Chaywanpis estudiasqanchejpi tʼukurinapajqa tiempochakunanchejpuni tiyan. Ichapis mashkha tiempotachus estudiananchejpaj tʼaqakunchej, chaymanta khuskanta tʼaqasunman tʼukuripaj (1 Tim. 4:15). Diospa Palabranpi yuyallasunpuni chayqa, reparasunchej Diospa nisqasnin cheqan, mana pantayniyojtaj kasqanta. Reparallasuntaj imastachus Jehová allinpaj qhawasqanta, imastatajchus mana allinpaj qhawasqantapis. Ajinamantataj noqanchejpis Dios jina chejnisqan imasta chejnisunchej, allinpaj qhawasqan imastataj allinpaj qhawasunchej, yuyayninchejtapis mosojyachisunchej (Rom. 12:2). Pisimanta pisitaj Jehová jina yuyayta qallarisunchej. w18.11 pág. 24 párrs. 5, 6
Domingo 18 de octubre
Noqaykoqa Dioswan khuska llankʼayku (1 Cor. 3:9).
Apóstol Pablo nerqa: “Noqaykoqa Dioswan khuska llankʼayku”, nispa. Chayta Pablo nerqa predicasqankurayku, Diospa Palabrantataj runasman yachachisqankurayku (1 Cor. 3:6). Noqanchejpis Jehová Diosninchejwan khuska llankʼayta atinchej, chaytaj ni imawan kikinchakunchu. Chayrayku runasman predicamunapaj tukuy atisqanchejta ruwananchej tiyan, tiempochakunanchej tiyan, mana michʼakuspataj kapuyninchejwan yanapakunanchej tiyan. Mayta kusikunchej runasman predicamunapaj, yachachimunapajtaj tiempochakuspa, kallpachakuspataj. May chhika hermanosninchejqa ninku Jehová Diosninchejmanta yachachispalla aswan kusisqa kasqankuta. Arí, tukuypis mayta kusikunchej estudiosninchej Diospa Palabranpa nisqasninta sumajta entiendejtinku, Jehová Diospa nisqanpi creejtinku, ñaupa kausayninkuta cambiajtinku, yachakushasqankumanta waj runasman willarejtinku ima. Jesuspis mayta kusikorqa 70 yachachisqasnin runasman predicamusqankumanta kusisqas kutimusqankuta rikuspa (Luc. 10:17-21). w18.08 pág. 20 párrs. 11, 12
Lunes 19 de octubre
Pichus payllapi atienekojqa wampumin (Pro. 28:26).
Noqanchejqa ichapis yuyasunman mana tukuy imata yachaspapis, imatapis allinta entiendesqanchejta. Chay jinata yuyayqa mana allinchu. Mana allintachu apanakunchej chay hermanomanta sajra imata parlajta uyarispaqa, ichapis chayta chay rato creeykusunmanpacha, “pay ajinitapuni” nispa. Ajinamantataj chay hermanota sajra ñawiwan qhawashasunman. Sajra ñawiwan qhawaspataj pantashasunman. Imajtinchus mana allinta apanakusqanchejrayku paymanta sajra imasta parlajta uyarispaqa, chay rato creerpasunmanpacha mana sutʼita yachaspalla (1 Tim. 6:4, 5). Chayrayku ama hermanosninchejmanta envidiakunachu, nitaj paykunata sajra ñawiwan qhawanachu. Astawanpis Tatanchej Jehová Dios jina congregacionmanta hermanosninchejta munakuna, tukuy sonqotaj perdonana (Col. 3:12-14). w18.08 pág. 6 párr. 15; pág. 7 párr. 18
Martes 20 de octubre
Janaj pachapis, kay pachapis, kaypi imaschus kajpis Señorniykichej Tata Diospata kanku (Deu. 10:14).
Noqanchejtaqa Jehová Diosninchej ruwawarqanchej, chayrayku paypata kanchej (Sal. 100:3; Apo. 4:11). Chaywanpis Jehová Diosninchejqa wakin runasta ajllakorqa paypatapuni kanankupaj. Kay 135 Salmopi nin, Jehová Diosqa “paypatapuni kanampaj” kasukoj israelitasta ajllakusqanta (Sal. 135:4). Profeta Oseaspis nillarqataj, mana israelita kajkunamanta wakin runas ayllunmanta kanankuta (Ose. 2:23). Profeta Oseaspa nisqantaj juntʼakorqa Jehová Dios mana israelita kajkunata ajllayta qallarishajtin. Paykunatataj Jehová Diosninchej ajllarqa Jesuswan cielomantapacha kay jallpʼaman gobernamunankupaj (Hech. 10:45; Rom. 9:23-26). Chay ajllasqa cristianosqa “Diospaj tʼaqasqa suyu, paypa ajllakusqan llajtataj” kanku (1 Ped. 2:9, 10). Mosoj jallpʼapi kausakuyta suyakojkunapis Tatanchej Jehová Diospa ajllasqa ayllullantaj kanku (Isa. 65:22). w18.07 pág. 22 párrs. 1, 2
Miércoles 21 de octubre
Imayna yuyaychus Cristo Jesuspi karqa, chay yuyayllataj qankunapipis kachun tukuy kapuyninta saqerqa. Payqa esclavo jina karqa (Fili. 2:5, 7).
Jesusmantaqa wajkunamanta khuyakuyta yachakusunman (Mat. 20:28). Jesús jina ruwanapaj allin kanman piensarinanchej wajkunarayku imatachus ruwayta atisqanchejpi (1 Ped. 2:21). Jehová Diosninchejtaqa kusichisunman pay jina, Jesús jinataj ruwaspa. Paykuna jinataj ruwasunman wajkunaj allinninkuta maskʼaspa, wajkunata tukuy imaymanamanta yanapaspa ima. Chayta astawan entiendenanchejpaj imatachus Jesús uj judío runaman kutichisqanmanta yachakunachej. Chay judío Jesusta taporqa: “¿Pitaj chanta runa masiyri?”, nispa. Jesustaj chayta kutichinanpaj kʼacha samaritanomanta parlaspa sutʼincharqa. Runasmantaj nerqa chay kʼacha samaritano jina tukuy runasta khuyakunanku kasqanta maymanta kajtinkupis (Luc. 10:29-37). Noqanchejpis chay kikinchaymanta yachakunchej Jehová Diosninchejta kusichinapajqa wajkunata khuyakunapuni kasqanta. w18.08 pág. 19 párrs. 5, 6
Jueves 22 de octubre
Ángel Gabrielqa, napaykorqa: “Imaynalla María, Jehová Diosqa sonqo juntʼasqa qanwan kashan, bendecisunkitaj, nispa” (Luc. 1:28).
Tatanchej Jehová Diosqa, Mariata bendicerqa Jesusta sumajta uywasqanmanta. Chayrayku Mariaj ruwasqasninta, parlasqasnintapis Bibliapi qhelqacherqa. Chaywanpis Jesús kinsa wata khuskanniyojta predicashajtin Mariaqa manasina Jesuswan riyta aterqachu. Ichapis viuda kasqanrayku Nazaret llajtapi qhepakorqa. Chayraykutaj nichá rikorqachu ima milagrostachus Jesús Diospa Gobiernonmanta sumaj willaykunata runasman predicashajtin ruwasqanta. Chaywanpis Jesús wañupushajtin, Mariaqa chaypi kasharqa (Juan 19:26). Chantapis 33 watapi Pentecostés fiesta qayllata Jesuspa yachachisqasninwan kasharqa. Chaypachataj Jesuspa yachachisqasnin Jehová Diospa atiyninta japʼerqanku (Hech. 1:13, 14). Mariapis Jehová Diosninchejpa atiyninta japʼerqachá. Jina kajtenqa Jesuswan khuska cielopi wiñay wiñaypaj tiyakonqa. Reparanchej jina Mariaqa, jatun tʼinkata japʼerqa Jehová Diospa munayninman jina kausakusqanrayku. w18.07 pág. 9 párr. 11; pág. 10 párr. 14
Viernes 23 de octubre
Tukuy imata ruwaychej Dios jatunchasqa kananpaj (1 Cor. 10:31).
Jesuspis discipulosninta yuyaychaspa reparacherqa wakin imasta ruwajtinku problemasllata rikhurichinankuta. Jesús discipulosninman nerqa phiñakuspa chʼajwasllata jatarichinankuta, millay imaspi yuyajtinkutaj khuchichakuy juchapi urmanankuta (Mat. 5:21, 22, 27, 28). Diospa yuyaychaykunasninta kasukuspaqa, tukuy imatapis Diosta jatunchanapaj jina ruwasunchej Diospa yuyaychaykunasnin sonqonchejpi kajtinpis, mana tukuy cristianoschu kikinta yuyanchej. Sutʼincharinapaj, machachikoj ujyanasmanta parlarina. Bibliaqa mana ninchu aqhata chayri alcoholta ujyay jucha kasqanta. Manaqa nin machaykuy jucha kasqanta (Pro. 20:1; 1 Tim. 3:8). Maychus kajta tomayta atejtinchejpis waj hermanospi piensarinanchej tiyan, mana pantachinanchejpaj. w18.06 pág. 18 párrs. 10, 11
Sábado 24 de octubre
Allinta qhawakuychej fariseospa levadurankumanta, Herodespa levaduranmantapis (Mar. 8:15).
Jesusqa yachachisqasninta nerqa allinta qhawakunankuta fariseospa, saduceospa yachachisqankumanta, jinallataj Herodespa yachachisqanmantapis (Mat. 16:6, 12). Jesusqa chayta yachachisqasninman nerqa, galileos reyta churayta munasqankumanta pisi tiemponman. Iglesiasman rejkuna politicaman chhapukojtinkoqa, astawan chʼajwas yapakun. Chayrayku Jesusqa yachachisqasninman yachacherqa ni mayqen partidota apoyanankuta. Chaynejta kuraj kaj sacerdotes, fariseos imaqa Jesusta wañuchiyta munarqanku. Paykunaqa yuyarqanku runas manaña paykunapi creenankuta, niñataj apoyanankuta. Ajinamanta manaña ni ima cargoyojpis kankumanchu karqa. Chayrayku paykunaqa nej kanku: “Qhawallasunpuni chayqa tukuy runas paypi creenqanku, romanostaj jamuspa qhechuwasun templonchejta, nacionninchejtapis”, nispa (Juan 11:48). Chayrayku kuraj kaj sacerdote Caifasqa, runasta yuyaycharqa Jesusta wañuchinankupaj (Juan 11:49-53; 18:14). w18.06 págs. 6, 7 párrs. 12, 13
Domingo 25 de octubre
Tukuy sonqo munanakuychej, ama simillamantachu (Rom. 12:9).
Satanasqa runasta tanqan demoniosmanta, layqeriosmanta, magiamanta astawan yachayta munanankupaj. Ajinamanta anzuelowan jina runasta japʼispa pantachishan. Chaytataj ruwan llulla religionnejta, peliculasnejta, videojuegosnejta, waj imasnejtataj. Chay imaspi mana urmanapajqa, yuyayninchejta yachachinanchej tiyan imachus allin, imatajchus mana allin kasqanta reparanapaj (Heb. 5:14). Chayrayku mana suyananchejchu tiyan Diospa llajtan uj listata qonawanchejta, ima videoschus allin kasqanta ninawanchejpaj. Jehová Diosta tukuy sonqo munakusunchej chayqa, sumajta ajllayta atisunchej ima videostachus qhawananchejta. Amataj puraj uya runas jina kanachu. Puraj uya runasqa mana nisqankuman jinachu kausakunku. Chayrayku niraj ima videotapis qhawarishaspaqa, allin kanman piensarinanchej chay videota qhawajtinchej imatachus estudiosninchej noqanchejmanta yuyanankupi. Piensarillasunmajtaj predicasqanchejman jinachus chayri manachus kausakushasqanchejpi. Imastachus runasman yachachisqanchejman jina kausakusunchej chayqa, mana Satanaspa anzuelonpi urmasunchu layqeriosmanta astawan yachayta munaspa (1 Juan 3:18). w18.05 pág. 25 párr. 13
Lunes 26 de octubre
Tukuy sonqo munani, jinallataj Diosmantapis mañakuni israelitas salvasqa kanankuta (Rom. 10:1).
Noqanchejqa runas mana uyariwajtinchejpis, apóstol Pablo jina predicamullasunmanpuni. Chaypajqa, tukuy sonqo munananchej tiyan “wiñay kausayta japʼinankupaj allin sonqoyoj” kajkunata tariyta. Chantapis Jehová Diosmanta mañakunanchej tiyan kʼacha sonqoyoj runasta uyarinawanchejpaj yanapananta (Hech. 13:48; 16:14). Hermananchej Silvanapis Diosmanta mañakunpuni. Payqa 30 watasta jinaña precursora regular jina Diosta sirvishan. Pay nin: “Niraj wasimanta wasi predicaj rishajteyqa, Dios yanapanawanta mañakunipuni kusisqa predicanaypaj”, nispa. Diosmanta mañakullasunmantaj angelesninwan yanapanawanchejta, allin sonqoyoj runasta tarinapaj (Mat. 10:11-13; Apo. 14:6). Hermanonchej Robertmanta parlarina. Payqa 30 watas kurajtaña precursor regular jina sirvishan. Pay nin: “Angeleswan yanapachikoyqa may sumajpuni. Imajtinchus paykunaqa yachanku imaynachus runas kashasqankuta”, nispa. Chantapis predicashaspaqa kallpachakunchej runas mana sajraspunichu kasqankuta reparanapaj. Paykunataqa Jehová Diospa kamachisnin kayta atinankupaj jina qhawanchej. Hermanonchej Carlmanta parlarina. Payqa anciano jina sirvishan. Pay nin: “Predicashaspaqa kallpachakunipuni runas allin sonqoyoj kasqankuta reparanaypaj. Chaytataj reparani asirisqankupi, kʼachamanta parlapayawasqankupi chayri imallatapis tapuriwasqankupi”, nispa. Chay hermanos jinallataj ruwasunchej chayqa, apóstol Pablo jina “llakiykuna kajtinpis sinchʼita sayaspa” predicamullasunpuni. w18.05 pág. 15 párr. 13; pág. 16 párr. 15
Martes 27 de octubre
Ujkuna ujkunataj purajmanta qhawarinakunachej, purajmanta kallpachanakuna, astawanraj Diospa pʼunchaynin qayllamushasqanta reparaspaqa (Heb. 10:24, 25).
Mayta kusikunchej pikunatachá yanaparqanchej chaykuna Diosta sirvishallasqankutapuni yachaspa. Uj kutipi apóstol Juan nerqa: “Mana imapis astawan kusichiwanchu, wawasniy cheqa kajpi purishasqankuta uyarisqaymanta nisqaqa”, nispa (3 Juan 4). Ashkha precursoresqa, mayta kusikunku estudiosninku Jehová Diosta tukuy sonqo sirvishallasqankutapuni chayri precursores jina sirvishasqankuta yachaspa. Chayrayku uj precursorta kallpacharinapajqa, yuyarichina imaynatachus wajkunata yanapashasqanta. Congregacionesta waturej hermanosta kallpachanapajqa, uj cartata jaywarisunman waturikuwasqanchejmanta agradecekuspa. Chantapis kallpachallasunmantaj ancianosta, misionerosta, precursoresta, Betel wasipi trabajajkunatawan. Paykunataqa Diospaj astawan llankʼashasqankumanta sumajta ruwashasqankuta nisunman. w18.04 pág. 23 párrs. 14, 15
Miércoles 28 de octubre
Reyqa ama ashkha warmisniyoj kachunchu, ama sonqompi Tata Diosmanta karunchakunampaj (Deu. 17:17).
Salomonqa chay leyta mana kasukorqachu. Imajtinchus payqa 700 ‘warmisniyoj karqa’, 300 ‘tanta warmisniyojtaj’ (1 Rey. 11:3). Chantapis Salomonqa waj nacionmanta warmiswan casarakuspa, Diospa leyninta pʼakillarqataj (Deu. 7:3, 4). Chay warmisnintaj qhasi manakaj diosesta yupaychaj kanku. Salomonqa pisimanta pisi Diospa leyesninta pʼakerqa. Tiemponmantaj sajra imasta ruwaspa Jehová Diosta phiñacherqa. Imajtinchus Salomonqa china dios Astartepaj, millay lanti Quemospajpis altaresta ruwacherqa. Chantapis Jerusalenpa chimpan orqopi waj ashkha altarestapis ruwachillarqataj. Salomontaj chay llulla diosesta warmisninwan khuska yupaycharqa (1 Rey. 11:5-8; 2 Rey. 23:13). Salomonqa, ichapis yuyarqa Diospa templonpi uywa wañuchisqa jaywanasta jaywajtin, millay imasta ruwasqanmanta Jehová Dios perdonanallanta. Jehová Diostajrí juchallikojta mana qhawallanchu. w18.07 págs. 18, 19 párrs. 7-9
Jueves 29 de octubre
Creeyniykichej uj jatun jarkʼakuna escudo jina kachun. Chaywanqa Kuraj Supaypa laurashaj tukuy flechasninta thasnuyta atinkichej (Efe. 6:16).
Satanasqa, jovenesta llulla yachachiykunawan laurashaj flechaswan jina urmachiyta munan. Chayrayku wakin jovenesqa pisipaj qhawakunku, yuyankutaj Jehová Dios mana munakusqanta. Hermananchej Aidamanta parlarina. Payqa 19 watasniyoj, nintaj: “Tantakuykunapeqa mana comentajchu kani. Imajtinchus yuyaj kani comentarioyta ni pi valechinanta. Jinamantataj creeyniy pisiyarqa. Chayrayku wakin kutis yuyaj kani Jehová Diosman mana qayllaykuyta atisqayta. Jinapis kunanqa, tantakuykunapi iskayta chayri kinsa kutillatapis comentanaypaj kallpachakuni. Uj soldadoj escudonqa pachallanpuni, mana jatunyanchu nitaj juchʼuyyanchu. Chaywanpis Aidaj experiencianmanta yachakusunman, creeyninchej wiñananta chayri pisiyananta. Noqallanchejmanta kashan creeyninchejta wiñachinanchej chayri pisiyachinanchej (Mat. 14:31; 2 Tes. 1:3). Chayrayku creeyninchejta wiñachinallanchejpuni tiyan “uj jatun jarkʼakuna escudo jina” jarkʼanawanchejpaj. w18.05 págs. 29, 30 párrs. 12-14
Viernes 30 de octubre
¿Imatataj ruwanay tiyan salvasqa kanaypajri? (Hech. 16:30).
Uj carceleroqa jallpʼa sinchʼita ikhakusqantawanraj kausayninta cambiarqa (Hech. 16:25-34). Kay tiempopipis, runasqa mayta ñakʼarisparaj kausayninkuta cambianku, Diosmantapis yachakuyta munanku. Wakin runasqa may llakisqa kashanku trabajonkumanta wijchʼuchikusqankurayku. Wakintaj may llakisqa kashanku mana jampiy atina onqoywan ñakʼarishasqankurayku chayri familiarninku wañupusqanrayku. Runasqa chay jina llakiypi rikukusparaj piensanku imaynatachus kusisqa kausakuyta atisqankupi. Chay carcelero jinataj ninkuman: “¿Imatataj ruwanay tiyan salvasqa kanaypajri?”, nispa. Chayrayku llakiypi rikukoj runasqa predicacionpi uyariyta munawasunman. Tukuy tiempo predicallasunchejpuni chayqa, ñakʼariypi rikukoj runasta sonqochayta atisunchej (Isa. 61:1). w18.05 págs. 19, 20 párrs. 10-12
Sábado 31 de octubre
Jehová Diosqa atiyninta qowan. Payqa ajllawan wajchasman sumaj willaykunata willanaypaj (Luc. 4:18).
Diabloqa runaspa yuyayninkuta laqhayachin. Chayrayku runasqa llulla religionman, qolqeman, politicaman ima watasqa jina kanku (2 Cor. 4:4). Noqanchejtajrí Jesús jina, chay jina runasta yanapayta atisunman Jehová Diosta rejsinankupaj, payta tukuy sonqo sirvinankupaj ima (Mat. 28:19, 20). Runasman Diospa sutinta rejsichiytaj mana facilchu. Imajtinchus wakin lugaresmanta runasqa, Diosmanta mana uyarillaytapis munankuchu, wakintaj predicajtinchej mayta phiñakunku. Ajina kajtinpis Diospaj astawan llankʼayta atisunman. Jehová Dios willamunanchejta kamachiwasqanchejraykutaj, allin kanman piensarinanchej imaynasmantachus astawan paypaj llankʼananchejpi. Ashkha hermanosqa, qhepa pʼunchaykunapi kausakushasqanchejta reparasqankurayku, kapuyninkuta pisiyachispa precursores jina Diospaj astawan llankʼayta qallarerqanku. Chaytaj tukuyta maytapuni kallpachawanchej (1 Cor. 9:19, 23). Wakin precursoresqa, congregacionninkupi mayta yanapakunku, wakin precursorestaj karu lugaresman yanapakoj ripunku. May chhika hermanos precursores regulares jina Jehová Diospaj llankʼashasqankoqa, may sumajpuni (Sal. 110:3). w18.04 págs. 11, 12 párrs. 13, 14