Haranqa qhapaq llaqta karqa
BIBLIATA ñawiriqkunaqa, Haranmanta parlaqta uyarispa, Abrahammanta yuyarikunku. Imaraykuchus Abraham, warmin Sarawan, tatan Tarewan, sobrinon Lotwan ima, chay llaqtapi juk tiempota tiyakurqanku. Paykunaqa, Ur llaqtamanta lluqsimurqanku, Canaanmantaq rinanku karqa. Abrahamqa, Haranpi achkha imasniyuq karqa, tatan wañupunankamataq chaypi qhipakurqa. Chantataq, Diosta kasukuspa Canaanman rillarqapuni (Gén. 11:31, 32; 12:4, 5; Hech. 7:2-4). Unayninmantaq Abrahamqa, Harán llaqtaman machu kamachinta, churin Isaacpaq warmita maskʼapunanpaq kacharqa. Allchhin Jacobtaq, achkha watasta chay llaqtallapitaq tiyakurqa (Gén. 24:1-4, 10; 27:42-45; 28:1, 2, 10).
Aswan qhipamantaq, Asiriata kamachiq Senaqueribqa, Judata kamachiq Ezequiasman kharkatichiyta munaspa nisqanpi, Harán sutita uqharirqa. “Harán” sutitaqa, wak atipasqa suyuspa sutisninwan khuskata uqharirqa, chayrayku mana chay llaqtallamantachu parlachkarqa, manaqa muyuyninpi kaq llaqtasmantawan (2 Rey. 19:11, 12). Ezequiel nisqanmanjinataq Harán llaqta, Tirowan sumaq tratota ruwasqanta nin, chaytaq chay llaqtapi achkha ranqhaqkuna kasqankuta rikuchin (Eze. 27:1, 2, 23).
Kunan tiempopiqa, juchʼuy llaqtitallaña, Turquía suyupi Şanlıurfa llaqtap qayllanpitaq kachkan. Chaywanpis tiemponpiqa, ranqhaq runasmanta juntʼa karqa. Bibliapiqa, achkha llaqtaspa sutisnin uqharikun, chaywanpis yaqha tukuy chay sutis chinkapunña, Harán sutitaq kachkallanpuni. Asiriosqa, Harranu nispa suticharqanku, chayqa ichapis “ñan” chayri “puriqkunap ñannin”, ninayan. Chay sutitaq chay llaqtapaqjinapuni, imaptinchus ranqhaqkunaqa, chaynintapuni achkha jatuchaq llaqtasman riq kanku. Harán llaqtapiqa, killamanta dios Sin, nisqapaq juk templo karqa. Jallpʼamanta pʼamparaspa qillqasqasta tarisqankumanjinataq, chaypiqa Babiloniamanta Nabonidop maman sacerdotisa karqa. Yachakusqanmanjina, Nabonido chay templota allincharqa. Chay llaqtaqa, achkha suyuspa kamachiyninta sayariqta, chinkaqta ima, rikurqa.
Haranqa qhapaq llaqta karqa, wakin watastaq astawanraq. Chaywanpis kunanqa, manaña unayjinachu. Imaraykuchus chaypiqa, muyu techosniyuq wasisllaña kan, muyuyninpitaq chay unay wasispa laqayasnillanña kachkan. Musuq pachapiqa, chaypi tiyakuq achkha runas kawsarimunqanku, Abrahamjina, Sarajina, Lotjina ima. Paykunaqa, unay tiempo imaynachus chay llaqtapi kawsay kasqanmanta astawanchá willawasun.
[20 paginapi dibujo/foto]
Harán llaqtap laqayasnin (raqaykunasnin)
[20 paginapi dibujo/foto]
Muyu techoyuq wasis
[20 paginapi dibujo/foto]
Kay tiempopi Harán llaqta