Phishqa chunka watastaña Jehovapaj llankʼayku

NOQAYKOQA chunka hermanos kayku, tatasniykuwantaj Finlandiaj ujnin llajtitanpi tiyakorqayku. Iskay kaj guerra mundial kashajtenqa wawasllaraj karqayku. Maqanaku kasharqa chaymanta karupi tiyakuspapis, runas mayta ñakʼarishasqankuta yacharqayku. Uj tutaqa Oulu chantá Kalajoki llajtasman bombasta kachaykushajtinku janaj pacha pukayarisqanta rikorqayku. Tatasniykoqa maqanaku avionesta rikuspa pakakunaykuta yachachiwarqayku. Chay tiempopi, kuraj wauqeyku Tauno, Jallpʼapi uj paraíso kananta, chaypitaj ni ima sajra ruwaykuna kananta willariwasqayku sonqoykumanpuni chayarqa.

Taunoqa 14 watasniyoj kashaspa, Bibliamanta Yachaqajkunaj publicacionesninta leespalla cheqa kajta yachakorqa. Iskay kaj guerra mundial qallarishajtintaj Bibliapi imatachus yachakusqanrayku cuartelman mana riyta munarqachu. Chayraykutaj carcelman wisqʼaykorqanku, maypichus mayta ñakʼaricherqanku. Jinapis Jehovata astawan sirviyta munarqa, carcelmanta llojsimuspataj astawanraj Diosmanta willarqa. Noqaykutaj chayta rikuspa tantakuykunaman riyta qallarerqayku, mayqenchus uj qaylla llajtitapi ruwakoj. Jatun tantakuykunamanpis rillajtaj kayku. Chaypaj qolqeta waqaychakunaykupajtaj mayta llankʼaj kayku: cebollasta churaj kayku, campo poqoykunata pallaj kayku, vecinosniykupajtaj siraj kayku. May chhika ruwana kasqanraykutaj, jatun tantakuykunaman mana iskayniyku ujllapi riyta atejchu kayku.

Jehovamanta, munayninmanta ima imatachus yachakusqaykoqa payta astawan munakunaykupaj tanqawarqayku. Chayraykutaj payman qokuspa 1947 watapi bautizakorqayku (Annikki 15 watasniyoj karqa, Ailitaj 17 watasniyoj). Hermanayku Saimipis chay watallapitaj bautizakorqa. Chantapis, hermanayku Linneaman Bibliamanta yachacherqayku, pichus casarasqaña kasharqa. Paywan, familianwantaj Jehovaj testigosninman tukorqanku. Noqaykoqa bautizakusqaykumanta qhepaman precursoras auxiliares jina wakin kuti kanaykuta nikorqayku.

DIOSPAJ ASTAWAN LLANKʼAYTA QALLARIYKU

Kay 1955 watapi, aswan patanejpi tarikoj Kemi nisqa llajtaman riporqayku. Chaypi pʼunchaynintinta llankʼaspapis precursoras kayta munarqayku. Chaywanpis qolqeyku pisinawaykuta manchachikuspa qolqeta tantarikuytaraj munarqayku. Qallariypi parlarerqayku chay precursoraqa chay kutipi yuyaychariwarqayku. Payqa Jehovapaj astawan llankʼay mana kapuyniyoj kaymantachu, nitaj familianchej yanapanawanchejmantachu kasqanta reparachiwarqayku, astawanqa Jehová yanapanawaykupi atienekunaykuta.

Chay kutipeqa iskay killata precursoras kanaykupaj qolqesituyku kapuwarqaykuña. Chayrayku tumpata iskayrayaspapis 1957 watamanta mayo killapi, Pello llajtapi iskay killata precursoras kanaykuta nerqayku, mayqenchus Laponia japʼiypi tarikun, círculo polar ártico nisqaj patanejninpi. Chay killas juntʼakusqantawantaj waqaychitayku pachitan kakusharqa. Chayrayku iskay killatawan precursoras kanaykuta nerqayku. Chaywanpis waqaychitaykoqa kakushallarqapuni, chaypi repararqayku Jehová ni imata pisichinawaykuta. Kunanqa 50 watastaña precursoras kasqaykumantapis, ¡chay waqaychitaykoqa kakushallanpuni! Kausayniykupi tʼukurispaqa Jehová makiykumanta japʼispa kaytapis niwaykuman jina karqa: “Ama manchachikuy[chej]chu; noqa yanapasqayki[chej]”, nispa (Isa. 41:13).

Kay 1958 watapi qotuchakuykunata waturej hermano, Sodankylä (Laponia) llajtaman precursoras especiales jina ripunaykuta niwarqayku. Chay kutipeqa uj hermanalla chay lugarpi karqa. ¿Imaynamantá cheqa kajta yachakunman karqa? Uj kuteqa wawan, escuela compañerosninwan Finlandiaj capitalnin Helsinki llajtaman risqa, calleta rishajtinkutaj uj kuraj hermana Torremanta Qhawaj revistata jaywasqa, mamanman jaywanantataj nisqa. Mamantaj chay revistata leeytawan cheqa kajta tarisqanta reparasqa.

Chaypeqa uj wasej altosninta alquilakorqayku, tantakuykunatapis chaypi ruwaj kayku. Ura wasipitaj maderasta khuchuspa llankʼaj kanku. Qallariypeqa chay semanapaj wakichikusqanta leenaykupaj chay hermana, wawan, noqayku imalla tantakoj kayku. Aswan qhepamantaj Bibliamanta yachakoj runa chayman llankʼaj jamorqa. Paywan familianwanqa noqaykuwan tantakuyta qallarerqanku, tiempowantaj qhariwarmi bautizakorqanku, chayrayku payña tantakuykunata ruwaj. Chaypi llankʼaj wakin qharispis tantakuykunaman jamullajtaj kanku, Jehovatataj yupaychayta qallarerqanku. Qhepan watasninmanqa chay juchʼuy qotu uj qotuchakuyman tukorqa.

MANA WILLAYTA ATIKULLAJCHU

Llajtas karu karupi kasqankurayku mana willayta atikullajchu. Qʼoñi tiempopeqa chakipi, botepi, bicicletapi ima willaj rej kayku. Bicicletayoj kayqa sumaj karqa, imaraykuchus jatun tantakuykunaman bicicletapi rej kayku, jinallataj tatasniykuta waturikamojpis, pikunachus may karupi tiyakorqanku. Chiri tiempopitaj, uj llajtitaman autopi rispa wasimanta wasi willaj kayku. Chaypi tukuchaytawantaj waj llajtitaman chakipi rej kayku. Phatuta ritʼiykusqanrayku ñanpis mana rikukojchu. Ashkha kutispeqa caballoswan aysasqa carretaspa purisqanku surkʼasta rej kayku. Wakin kutitaj ritʼeqa chayninta purejkunaj lastrosnintapis pʼampaykapoj. Paray tiempo qallarejtintaj, ritʼi chullurashasqanrayku chinkaykuspa chinkaykuspa ñakʼayllata purej kayku.

Anchata chirimusqanrayku mayta qʼepichakoj kayku: qʼaytu mediasta, iskay chayri kinsa ñañu mediasta, botasta ima churakoj kayku. Botasniyku patakama kajtinpis ritʼi juntʼaykapoj, chayrayku uj wasej gradasninman chayaspa thalaraj kayku. Abrigosniyku urakama kasqanraykutaj ritʼiwan ura kantusnin joqʼochakoj, astawan qhasamojtintaj chojruykapoj. Uj señora niwarqayku: “Creeyniykichej may sinchʼipunichá kay jina chiripi kaykama jamunaykichejpajqa”, nispa. Wasinman chayanaykupajqa 11 kuraj kilometrosta chakipi rerqayku.

Runas karuspi tiyakusqankurayku ashkha kutispeqa wasisnillankupi qhepakoj kayku. Chaypajqa tardeyaykushajtinña alojarinawaykuta pitapis nirikoj kayku. Runasqa mana sumachaj wasisniyojchu kaspapis kʼachas kaj kanku, wajyarikullajtaj kanku, mikhuytapis qoriwaj kayku. Puñunaykupajtaj qarasta mañariwaj kayku. Wakin kutitaj sumaj wasispi puñoj kayku. Uj kuteqa uj señora jatun wasej altosninman wicharichiwarqayku, chaypitaj wajyarikunapaj cuarto kasqa, camapis bordasqa llimphu yuraj sabanasniyoj sumaj mastʼasqeta kashasqa. Wasiyojkunawanqa tutakama Bibliamanta parlarej kayku. Uj kuteqa wasiyojkuna cuartoj kʼuchunpi puñorqanku, noqaykutaj ujnin kʼuchunpi. Sutʼiyamunankamataj paykunawan Bibliamanta parlarerqayku, imaraykuchus qhariwarmi ujtaj ujtaj tapuwarqayku.

TʼINKASTA JAPʼISQAYKU

Laponiaqa mana sumaj jallpʼasniyoj kaspapis may kʼachitu. Chaywanpis noqaykupajqa runas sumajta uyarikusqanku aswan sumaj karqa. Chay lugarman llantʼata chʼejtaj jamoj runasmanpis willallajtaj kayku. Wakin kuteqa jatuchachaj runasman willaj kayku. Paykunaqa uj wasillapi ashkha ukhu tiyakoj kanku, sumajtataj uyarikoj kanku, publicacionestapis qhepachikoj kanku.

May sumaj riwasqaykumantaqa ashkhata parlaykuman. Uj pʼunchayqa autowan saqerpachikorqayku, paradapi reloj phishqa minutoswan kuraj kasqanrayku. Chayrayku, waj autopi ni jaykʼaj willasqayku llajtaman rerqayku. Ñaupaj kaj wasipeqa uj sipas warmi jinata niwarqayku: “Qankunaqa yuyasharqani jinapuni kasqankichej”, nispa. Chay warmeqa kuraj hermananman, pimanchus Bibliamanta yachacherqayku, chay pʼunchaypi wasinman rinaykuta nisqa. Noqaykutaj chayta mana yachallarqaykupischu. Chay warmeqa Bibliamanta yachakuyta qallarerqa, jinallataj qayllallapi tiyakoj familiaresninpis. Pisi tiemponmanqa tukuyninkuta ujllaman tantaykorqayku, 12 jinataj karqanku. Chaymantapachaqa familianmanta ashkhaña Jehovata sirviyta qallarinku.

Kay 1965 watapitaj, Kuusamo llajtapi qotuchakuyman kachasqa karqayku, chaytaj círculo polar ártico nisqaj uranejninpi tarikun. Kunankamapis chayllapipuni kashayku. Chay watapeqa chay qotuchakuypi pisilla karqanku, qallariypitaj runasqa religionniyoj kasqankurayku mana uyarikuyta munajchu kanku, Jehovaj testigosninmantapis pantasqata yuyaj kanku. Jinapis ashkha runasqa Bibliata jatunpaj qhawaj kanku, chayraykutaj paykunawan parlariyta atej kayku. Pisimanta pisitaj runasta rejsiyta qallarerqayku, iskay watasninman jinataj Bibliamanta yachakuyta munajkunata tariyta atillarqaykuña.

WILLASHALLAYKUPUNI

Manaña pʼunchaynintinta willayta atispapis, yaqha sapa pʼunchay willayku. Karusman willaj rinayku kajtinpis willayta atillaykuña, imajtinchus Ailiqa sobrinoyku nisqanrayku autota apaykachayta yachakorqa. Licenciantataj 1987 watapi orqhorqa 56 watasniyoj kashaspa. Chantapis, Tantakuna Wasipi tiyakunapaj cuartostawan ruwakusqanqa sumajpuni karqa, imajtinchus chayman tiyakoj riporqayku.

Ashkha runas cheqa kajta yachakusqankuta rikusqaykumanta mayta kusikuyku. Finlandiaj patanejninpi Diospaj astawan llankʼayta qallarishajtiykoqa pisi willajkunalla karqa. Kunantaj ashkha qotuchakuykuna, uj circuito ima tiyan. Ashkha kutispeqa jatun tantakuykunapi hermanos napaykoj chimpamuspa, “¿yuyarikuwankichejchu?” nispa tapuwayku. Paykunamanta wakenqa wasisninkuman Bibliamanta yachachej rishajtiyku wawallaraj karqanku. Cheqa kajta mujuta jina tarpusqaykoqa watasninman ashkhata wiñarqa (1 Cor. 3:6).

Kay 2008 watapi precursoras especiales jina 50 watastaña juntʼayku. Jehovaman mayta agradecekuyku purajmanta kallpachanakuspa paypaj llankʼasqaykumanta. Kapuwasqallaykuwan kausakojtiykupis ni ima pisiwaykuchu (Sal. 23:1). Qallariypeqa qhasillata iskayrayarqayku. Chay wataspi Jehová kallpachawasqaykumanta mayta kusikuyku. Kay Isaías 41:10 versiculopi nisqan jinapuni kasqanta rikuyku. Chaypi nin: “Noqa kallpachasqayki, yanapallasqaykitaj; justiciata ruwaj paña makiywan sayachillasqaykipuni”, nispa.