INTERNETPI BIBLIOTECA Watchtower
INTERNETPI BIBLIOTECA
Watchtower
Quechua (Bolivia)
  • BIBLIA
  • PUBLICACIONES
  • REUNIONES
  • mwbr25 septiembre págs. 1-14
  • Cristiano Kausayninchej tantakuypaj referencias

Kay videoqa mana kanchu.

Perdonariwayku, ima problemachá kan.

  • Cristiano Kausayninchej tantakuypaj referencias
  • Cristiano Kausayninchej tantakuypaj referencias (2025)
  • Subtítulos
  • 1 AL 7 DE SEPTIEMBRE
  • 8 AL 14 DE SEPTIEMBRE
  • 15 AL 21 DE SEPTIEMBRE
  • Sumaj yachachiykunata maskʼana
  • 22 AL 28 DE SEPTIEMBRE
  • 29 DE SEPTIEMBRE AL 5 DE OCTUBRE
  • 6 AL 12 DE OCTUBRE
  • 13 AL 19 DE OCTUBRE
  • 20 AL 26 DE OCTUBRE
  • 27 DE OCTUBRE AL 2 DE NOVIEMBRE
Cristiano Kausayninchej tantakuypaj referencias (2025)
mwbr25 septiembre págs. 1-14

Cristiano Kausayninchej tantakuypaj referencias

© 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania

1 AL 7 DE SEPTIEMBRE

BIBLIAMANTA SUMAJ YACHACHIYKUNA PROVERBIOS 29

Jehovaj chejnisqan creenciasta, costumbrestapis qhesachana

wp16.6 pág. 6, recuadro

Runas mosqoypi jina rikorqanku imaschus cielopi kasqanta

Ashkha runasqa llulla cuentosta creenku, supaykunata manchachikuspataj kausakunku. Chaykunamanta jarkʼakunankupajtaj tukuy imasta apaykachanku. Chaywanpis chaykunaqa qhasilla. Imajtinchus Bibliaqa jinata nin: “Tata Diosqa sumajta qhawamushan tukuy kay pachata, kallpachanampaj tukuy sonqowan payllapi atienekunku, chaykunata” (2 Crónicas 16:9). Jehovaqa, Satanasmanta nisqa aswan atiyniyoj, chayrayku paypi atienekojkunata jarkʼan.

Jehová jarkʼanawanchejpajqa, imachus kusichisqanta yachananchej tiyan, chayman jinataj ruwananchej tiyan. Apostolespa tiemponpi Éfeso llajtamanta cristianosqa yatiri librosninkuta tantaykuspa ruphaykucherqanku (Hechos 19:19, 20). Noqanchejpis Dios jarkʼanawanchejta munanchej chayqa, sajra imasmanta jarkʼakunapaj nisqa imas kapuwasqanchejta chinkachina, yatiri librosta, cruzkunata, walqasta, waj layqerio imastapis.

w19.04 pág. 17 párr. 13

Wañusqaspaj costumbresta, ¿ruwanachu kanman?

Uj costumbre allinchus manachus kasqanta yachanapaj, ¿imatá ruwasunman? Jehová Diosmanta yuyayta mañakuna (Santiago 1:5 leey). Chantá publicacionespi yachayta maskʼarina. Ancianosmanpis chimpasunman yanaparinawanchejpaj. Jinapis ama suyanachu, ancianos imatachus ruwanata ninawanchejta. Paykunaqa Bibliaj nisqanta rikuchiwasun, kunan yachakushanchej jinasta. Ajinamanta yuyayninchejta yachachisun, “imachus allin, imatajchus mana allin kasqanta” reparananpaj (Heb. 5:14).

w18.11 pág. 11 párr. 12

Diospa ñannillantapuni purina

Costumbresmanta. Ichapis trabajomanta chayri colegiomanta compañerosninchej, familiaresninchejpis wakin costumbresta ruwanapaj tanqawasunman. Chay costumbrespi mana satʼikunapajqa sutʼita entiendenanchej tiyan Jehová Dios costumbresta chejnikusqanta. Chantapis publicacionesninchejpi maskʼasunman imaynatachus wakin fiestas, costumbres ima rikhurisqanta yachanapaj. Costumbresta mana ruwanachu kasqanta sutʼita entiendespaqa, mana ima costumbretapis ruwasunchu, ajinamantataj Jehová Diosta ‘kusichisunchej’ (Efe. 5:10). Jehová Diospi confiasunchej, Palabrantapis kasukusunchej chayqa, mana manchikusunchu runas contranchejpi imatapis ninankumanta (Pro. 29:25).

Sumaj yachachiykunata maskʼana

w17.10 pág. 9 párr. 11

Munakusqanchejqa ruwasqasninchejpi yachakuchun

Sonqomantapacha hermanosta “allinta ruwanki” nina. Hermanosninchejta “allinta ruwanki” ninapaj kallpachakuna. Hermanosta “allinta ruwanki” nispaqa, “kallpachasqa kanankupaj” yanapasunchej (Efe. 4:29). Wajkunata sonqomantapacha allinta ruwasqanta ninanchej tiyan, nitaj llunkʼukunanchejraykullachu. Chantapis hermanosninchej imatapis mana allinta ruwajtinkoqa, mana ninallachu “allinta ruwanki” nispaqa. Manaqa yuyaycharina kajtin, yuyaycharina (Pro. 29:5). Pillatapis “allinta ruwanki” nejtinchejqa, nillataj wasanmanta rimanachu. Imaraykuchus wasanmanta rimaspaqa, puraj uyas kasunman. Apóstol Pablomanta parlarina. Payqa Corintomanta hermanosta sonqomantapacha munakorqa. Chayrayku allinta ruwasqankumanta ‘mayta kusikusqanta’ nerqa (1 Cor. 11:2). Corintomanta hermanosta yuyaycharinan kajtintaj, kʼachallamanta yuyaycharej, pantasqankuta reparachinanpaj (1 Cor. 11:20-22).

8 AL 14 DE SEPTIEMBRE

BIBLIAMANTA SUMAJ YACHACHIYKUNA PROVERBIOS 30

“Ama wajchayachiwaychu, nitaj qhapajyachiwaychu”

w18.01 págs. 24, 25 párrs. 10-12

Diosta munakuspalla kusisqa kanchej

Tukuypis qolqeta necesitanchejpuni. Bibliaqa nin, ‘qolqe jarkʼakuna escudo jina’ kasqanta (Ecl. 7:12). Jinapis pisi kapuynillayoj kajtinchejpis, kusisqa kayta atisunman (Eclesiastés 5:12 leey). Wakin runasqa kapuynillankupi astawan atienekunku, Diospi atienekunankumantaqa. Jinapis Biblia nisqanman jina, Jaquej wawan Agurqa jinata Diosmanta mañakorqa: “Ama anchata qhapajyachiwaychu, nitaj anchata wajchayachiwaychu. Imachus mikhunaypaj kajllata ama pisichipuwaychu. Sichus ancha ashkha imayoj kayman chayqa, qanta qonqapuykiman, niymantaj qanta mana rejsisusqayta. Sichus pisiwanman chayri, suwamanñataj qokuyman. Ajinamanta Diosniypa santo sutinta chʼichichayman”, nispa (Pro. 30:8, 9).

Qolqeta munakoj runaqa, mana Diosta kusichiyta atinmanchu. Jesús nerqa: “Mana pipis iskay patronesta ujllapi sirviyta atinmanchu, imaraykuchus ujninta chejnenqa ujnintataj munakonqa, ujninman kʼaskakonqa ujnintataj pisipaj qhawanqa. Qankunaqa mana atinkichejchu ujllapi Diostawan qolqetawan sirviyta”, nispa. Chantá nillarqataj: “Amaña jallpʼa patapi valorniyoj imasta tantaychejchu, maypichus thuta kʼutun, qorwariyapun, suwaspis yaykuspa suwanku, chaypi. Astawanpis valorniyoj imastaqa cielopi tantaychej, maypichus ni thutapis kʼutunchu, nitaj qorwariyapunchu, nillataj suwaspis yaykuspa suwankuchu, chaypi”, nispa (Mat. 6:19, 20, 24).

Ashkha hermanosqa, kallpachakushanku pisi imasllawan kausakunankupaj, Diostataj astawan sirvinankupaj. Diosta astawan sirvispataj aswan kusisqa kanku. Hermano Jackmanta parlarina. Payqa Estados Unidospi tiyakun. Señoranwan precursor jina Diosta astawan sirvinanpajtaj, jatun wasinta, negociontawan venderparqa. Jack nin: “Llankʼaymanta phiñasqalla wasiyman chayaj kani, problemas kasqanrayku. Señoraytaj precursora regular jina llankʼasqanrayku, kusisqallapuni kaj. Paytaj niwaj: ‘Jehová Diosqa sumaj patronpuni’, nispa. Chayrayku precursor kanaypaj campopi wasiykuta, jallpʼaykutawan vendeporqayku, sonqoyku mayta nanawajtiykupis. Kunanqa iskayniyku precursores kayku, Jehová Diospajtaj trabajashayku”, nispa.

w17.05 págs. 25, 26 párrs. 15-17

“¿Kaykunamanta astawanchu munakuwanki?”

Kay tiempopi ashkha runas kunallanraj rikhurimoj ropata, celularesta, computadorata, waj imasta ima rantikuyta munanku. Paykunaqa kapuyniyoj kayta, qolqeyoj kayta ima astawan ñaupajman churanku. Cristianostaj allinta qhawarikunanchej tiyan, imastachus ñaupajman churashasqanchejta reparakunapaj. Kayta tapurikunachej: “¿Tantakuykunapaj wakichikuypichu tiemponchejta astawan churanchej? Chayri, ¿sumaj autota, kunallanraj rikhurimoj ropata rantikullaypichu astawan yuyanchej? ¿Ashkha ruwanasniyoj kasqanchejraykuchu pisillataña Bibliata leenchej chayri Diosmanta mañakunchej?”, nispa. Mana allinta qhawarikojtinchejqa, tukuy imata munapayaypi urmasunman, Jesustataj pisillataña munakusunman. Chayrayku Jesuspa nisqanpi tʼukurina kanman. Pay nerqa: “Allinta qhawarikuychej, tukuy imata munapayaymantataj jarkʼakuychej”, nispa (Luc. 12:15). ¿Imaraykú chayta Jesús nerqa?

Payllataj nerqa: “Mana pipis iskay patronesta ujllapi sirviyta atinmanchu, imaraykuchus ujninta chejnenqa ujnintataj munakonqa, ujninman kʼaskakonqa ujnintataj pisipaj qhawanqa. Qankunaqa mana atinkichejchu ujllapi Diostawan qolqetawan sirviyta”, nispa (Mat. 6:24). Mana atisunmanchu kapuyniyoj kayta astawan maskʼashaspa, Jehová Diosta sumajta sirviyta. Juchasapas kasqanchejrayku, kallpachakunanchej tiyan tukuy imata munapayaypi mana urmanapaj, imaraykuchus chayqa ‘aychanchejpa munaynin’ (Efe. 2:3).

Ashkha runasqa, imastachus munasqallankupi yuyasqankurayku tukuy imata munapayaypi urmanku (1 Corintios 2:14 leey). Chayraykutaj imachus allin, imatajchus mana allin kasqanta ni sutʼita reparankuchu (Heb. 5:11-14). Ichapis astawan tukuy imata munapayanku. Ashkha imasniyojña kajtinkupis, astawanrajpuni munanku (Ecl. 5:10). Chay jina yuyaymantataj jarkʼakusunman, Bibliata sapa día leespa (1 Ped. 2:2). Jesusqa Diospa nisqasninpi tʼukurinanpaj tiempochakorqa. Chayrayku sinchʼita sayarqa Kuraj Supay juchapi urmachiyta munashajtin (Mat. 4:8-10). Tukuy imata munapayaypi mana urmanapaj, Jehová Diospa yuyaychasqanman jina kausakuna. Ajinamanta rikuchisunchej Jesusta mayta munakusqanchejta.

g19.3 pág. 10 párrs. 4, 5

Qolqeta allinta apaykachanapaj

Ama qhasita manuchakunachu. Mana manuchakunapajqa, imata rantikuyta munaspapis qolqetaraj tantakuna. Manukuspaqa killa tukukuyta pagapunapacha mana interesniyojta pagashanapaj. Manuña kanchej chaytaj imaynatachus, maykʼajkamachus pagapunanchejpi piensarina, chayman jinataj ruwana.

Qolqeta manuchakuyman yachasqa runaqa, astawan gastan. Chayrayku niraj manuchakushaspa allinta piensarina.

w24.06 pág. 13 párr. 18

Wiñaypaj Jehovaj invitadollanpuni kana

Sumajta qhawarikuna imatachus qolqemanta yuyasqanchejta. Kay tapuykunapi tʼukurina: “¿Qolqellapichu yuyani? ¿Imatachus rantinallaypichu yuyani? Pipis qolqeta mañariwajtin, ¿nichu chay rato qopuni mana necesitasqanta yuyaspa? ¿May kasqaytachu yuyakuni qolqeyoj kasqayrayku? ¿Sonqoy aysawanchu wajkunaman qorinaypaj? ¿Qolqemanta wañusqas kasqankutachu yuyani ashkha qolqeyoj hermanosmanta? ¿Qhapajkunallawanchu masichakuni, wajchastataj nichu valechini?”, nispa. Jehovaj invitadosnin kayqa may sumajpuni. Invitadosnillanpuni kanapajtaj amapuni qolqemanta wañusqas kanachu. Ajinamanta Jehová Diosninchej ni jaykʼaj saqerpariwasunchu (Hebreos 13:5 leey).

Sumaj yachachiykunata maskʼana

w09 15/4 pág. 17 párrs. 11-13

Jehovaj yachaynenqa ruwasqasninpi rikukun

Wiskʼachasmantapis sumajta yachakullasunmantaj (Proverbios 30:26, ñawiriy). Wiskʼachasqa, jatun qowiman rijchʼakunku, chakisninku, ninrisninku imataj, juchʼuylla, sumajtataj qhawanku. Chantá kay wiskʼachasqa qaqaspi, rumiraraspi, tʼoqospi ima kausakunku, chaypitaj sajra animalesmanta pakakuyta atinku. Kay wiskʼachasqa, ujchasqa kausakusqankurayku imamantapis jarkʼakuyta atinku, chiri tiempopitaj purajmanta qʼoñichinakunku.

¿Imatataj wiskʼachasmanta yachakunchej? Wiskʼachasqa, mana sajra animaleswan rikuchikullankuchu. Chantá imallatapis jamojta rikuspaqa, usqhayllata tʼoqoman chayri juskʼuman pakakoj rinku, chay pakakunanku qayllallapitaj purinku. Ñoqanchejpis, Satanaspa sajra pachan, mana juchaman urmachinawanchejpaj, kikillantataj sumajta qhawakunanchej tiyan. Apóstol Pedro cristianosman jinata nerqa: “Aychaykichejpa sajra munayninwan mana atipachikuspa, allinta qhawaychej, imaraykuchus enemigoykichej Kuraj Supayqa, phiña león jina qhaparirispa muyuykachasunkichej, mayqellantapis oqoykunampaj” (1 Ped. 5:8). Jesusqa, kay Jallpʼapi kashaspa, Satanás mana urmachinanpaj sumajta jarkʼakorqa (Mat. 4:1-11). Ñoqanchejpis, paymanta sumajta yachakuna.

Jarkʼakunanchejpajqa, Jehovaj jarkʼayninta maskʼananchej tiyan. Chayrayku, Diospa Palabranta ñawiriyta, tantakuykunaman riyta ima, mana saqenanchejchu tiyan (Luc. 4:4; Heb. 10:24, 25). Chantapis imaynatachus wiskʼachas ujchasqa kausakunku, ajinallatataj ñoqanchejpis hermanosninchejmanta mana karunchakunanchejchu tiyan, chaytaj “purajmanta kallpachanakunanchejpaj” yanapawasunchej (Rom. 1:12). Diospa jarkʼayninta maskʼasun chayqa, Salmista David jina niyta atisunchej: “Qan pakakunay chhanka kanki, jarkʼakuwaj, kacharichiwaj Diosniytaj. Qan kanki pakakunay chhanka”, nispa (Sal. 18:2).

15 AL 21 DE SEPTIEMBRE

BIBLIAMANTA SUMAJ YACHACHIYKUNA PROVERBIOS 31

Uj mama wawanta yuyaycharisqanmanta yachakuna

wp24.1 pág. 13 punto 4

Allin kajta ruwanapaj Bibliaj nisqan yanapakunpuni

4. Qhariwarmi jina puñuykuy

Qhariwarmi jina puñuykuymantaqa runas imaymanasta ninku.

BIBLIA NIN: ‘Khuchichakuy juchamanta tʼaqakuychej. Sapa ujniykichej yachanaykichej tiyan, imaynatachus cuerpoykichejta kamachiyta. Ajinamanta cuerpoykichej llimphullapuni kananpaj, allinpaj qhawasqataj. Qankunaqa ama Diosta mana rejsej runas jinaqa kaychejchu. Paykunaqa sinchʼi munapayaywan qʼoñirisqa kanku’ (1 Tesalonicenses 4:3-5).

¿IMA NIYTÁ MUNAN? Bibliaqa sutʼita nin pikunallachus qhariwarmi jina puñuykuyta atisqankuta. Bibliapi ‘khuchichakuy jucha’ nispaqa parlashan qhenchachakuymanta, qolqerayku khuchichakuymanta, mana casaraspalla qhariwarmi jina puñuykuymanta, qharipura chayri warmipura puñuykuymanta, animaleswan khuchichakuymanta ima (1 Corintios 6:9, 10). Diosqa munan uj qhariwan uj warmillawan casarakuspa puñuykunankuta. Chay regaloqa paykunallapaj (Proverbios 5:18, 19).

BIBLIAJ NISQANQA YANAPAKUNPUNI: Australiamanta Kylie sutiyoj warmi nin: “Soltera kashaspaqa yuyaj kani munasqa kanaypaj, nitaj ni imata manchachikunaypaj qhariwarmi jina puñuykunay kasqanta. Nitaj yuyasqayman jinachu karqa. Astawan manchachikorqani, sonqo pʼakisqataj qhepakorqani”, nispa.

Tiempowan Kylieqa Bibliata estudiayta qallarerqa, imatachus Biblia qhariwarmi jina puñuykuymanta nisqantataj kasukorqa. Pay nin: “Kunanqa reparani Diosninchejpa kamachiykunasnenqa ashkha llakiykunamanta librawasqanchejta. Jehová munasqanman jina kausakusqayrayku manaña manchachikunichu, munasqataj kani. Bibliaj yuyaychaykunasnin ashkha llakiykunamanta librawan, niñataj sonqoyta pʼakiwankuchu”, nispa.

Astawan yachakunaykipajqa jw.org nisqapi “¿Imatataj Biblia nin tantalla tiyakunamanta?” nisqa yachaqanata leeriy.

Diosninchej yachachiwanchej imachus allin, imatajchus mana allinchu kasqanta. Kamachiykunasninman jina kausakoyqa mana atikullanchu, jinapis mana qhasichu. Diosta kasukuspaqa wiñaypaj kusisqa kausakusun.

ijwhf-S artículo 4 párrs. 11-13

¿Imaynatá wawasniykichejwan parlariwajchej machachej ujyanasmanta?

Ama suyaychejchu tapusunaykichejtaraj. Gran Bretañamanta Mark sutiyoj tata nin: “Jovenesqa machachej ujyanasmanta parlarejtinchej mana entiendeyta atillankumanchu. 8 watasniyoj lloqallituyta tapurerqani machachej ujyanasta tomayta allinpajchus manachus qhawasqanta. Mana yuyasqan ratopi chayta tapusqayrayku imatachus yuyasqanta willayta atillawarqa. Ashkha kutista chaymanta parlarinkichej chayqa aswan sutʼita entiendenqanku”.

Alcoholmanta wawasniykichejwan parlarishaspa, edadninkuman jina waj imasmantawan parlariychej: autota sumajta qhawarikuspa apaykachanamanta, qhariwarmi jina puñuykuymantapis.

Ruwasqaykichejwan yachachiychej. Wawasqa esponja jina kanku, tukuy ima rikusqankuta, uyarisqankuta chay rato japʼeqanku. Yachakusqanman jina wawasqa tatasninkumantapuni astawan yachakunku. Sichus calmakunaykipaj chayri kusirikunaykipaj machachej ujyanastapuni tomanki chayqa, wawasniykeqa yuyanqanku tomaspalla problemasta allinchakuyta atisqanta. Chayrayku wawasniyki allinta yachakunankupaj jina imatapis ruway.

g19.2 pág. 7 párrs. 6-9

Llampʼu sonqo kana

BIBLIA NIWANCHEJ: “Kʼumuykukoj sonqo kaspa, wajkunata qankunamanta aswan kurajta jina qhawaychej. Ama allinnillaykichejtaqa maskʼaychejchu. Manachayqa wajkunaj allinninkutapis maskʼaychej”, nispa (Filipenses 2:3, 4).

● Wawasta yachachina wasipi yanapakunankuta. Wawasta wasipi ni imata ruwachispaqa, kaytapis nishasunman jina: “Qanqa patroncito kanki, waj ruwachun”, nispa. Wawasqa wasipi ruwanastaraj ruwananku tiyan pujllanankumantaqa. Reparachina wasipi yanapakusqankoqa sumaj kasqanta. Ajinamanta wajkunawanpis munachikonqanku.

● Reparachina wajkunata yanapay sumaj kasqanta. Wawas wajkunata yanapajtinkoqa, wiñay tukusqa runas jina yuyanqanku. Chayrayku wawaykiwan piensariychej yanapata necesitajkunapi, imaynatatajchus yanaparinanpi. Wawas wajkunata yanaparejtinkoqa, allinta ruwasqankuta nina.

Sumaj yachachiykunata maskʼana

w25.01 pág. 13 párr. 16

Qosas, warmiykichejta sumajpaj qhawaychej

Munakusqaykichejta, agradecekusqaykichejtapis rikuchiychej. Uj qosaqa warminta sumajpaj qhawasqanta rikuchin imasraykuchus valorasqanta sutʼita nispa, munasqa kasqantataj reparachispa. Payta yanapasqanmanta agradecekuyta mana qonqananchu tiyan (Col. 3:15). Sichus uj qosa warminta alabanqa chayqa, warmenqa kusisqa, munasqa, sumajpaj qhawasqataj sientekonqa (Pro. 31:28).

22 AL 28 DE SEPTIEMBRE

BIBLIAMANTA SUMAJ YACHACHIYKUNA ECLESIASTÉS 1, 2

Jovenesta wakichinallapuni

w17.01 págs. 27, 28 párrs. 3, 4

“Yachachiy kʼacha kausayniyoj allin ruwaj hermanosman”

Jehovata sirvispa mayta kusikunchej, llajtanpi ima llankʼaytachus qowasqanchejtapis jatunpaj qhawanchej. Chayrayku chay llankʼayta tukuy atisqanchejman jina ruwallaytapuni munanchej. Jinapis tukuy machuyapunchej, niñataj joven jinachu imatapis ruwanchej (Ecl. 1:4). Chayrayku Diospa llajtanqa wakin imasta ruwanan tiyan. Kay tiempopi ni jaykʼaj jina Diosmanta tukuynejpi willakushan, chaypajtaj Diospa llajtanqa imastachus runa rikhurichisqanwan yanapachikushan. Jinapis machu runasqa, wakin kutis mana atillankuchu mosoj imasman yachaykukuyta (Luc. 5:39). Chantapis machuyapojtinchej, kallpanchej pisiyapun (Pro. 20:29). Chayrayku may allin, kuraj hermanosqa jovenesta wakichinanku, Diospa llajtanpi astawan llankʼaykunata japʼinankupaj (Salmo 71:18 leey).

Diospa llajtanpi aswan ruwanasniyoj kajkunaqa, mana atillankuchu joveneswan yanapachikuyta. Ichá wakin hermanosqa, llakikunkuman Diospa llajtanpi munasqa llankʼayninkuta niña ruwanankumanta. Ichá sonqonku nanan, chay llankʼayninkuta wajman saqepunankupi yuyajtinku. Chayrí yuyanku, chay llankʼayta mana paykuna ruwajtinkoqa mana allinchu llojsinanta. Manachayqa yuyanku, wajkunata wakichinankupaj mana tiempoyojchu kasqankuta. Joven hermanostaj congregacionpi astawan ruwaykunata niraj japʼishankuchu chayqa, pacienciakunanku tiyan.

Sumaj yachachiykunata maskʼana

w18.12 pág. 22 párr. 14

Diosqa jóvenes kusisqa kanankuta munan

Rey Salomonqa may qhapaj karqa, jallpʼantinpitaj mana pipis pay jina karqachu. Uj kutipitaj sonqonpi nikusqa: “Kunanqa mayta kusikusaj, kusiy kawsaymantaj qokusaj”, nispa (Ecl. 2:1-10). Jinamantataj sumaj wasista, tʼika canchasta, kʼachitu huertasta, tukuy ima munasqantataj ruwachikorqa. Salomonqa chay tukuy imasta ruwachikuspapis mana kusisqachu, nitaj sonqo juntʼasqachu karqa. Chayrayku nerqa: ‘Chaykunaqa qhasi manakajlla noqapaj karqa; kay pachapi chay ruwasqaywan mana imatapis tarerqanichu’, nispa (Ecl. 2:11). Jovenesqa Salomonmanta yachakunkuman kay mundoj imasninta maskʼay qhasi manakajlla kasqanta.

29 DE SEPTIEMBRE AL 5 DE OCTUBRE

BIBLIAMANTA SUMAJ YACHACHIYKUNA ECLESIASTÉS 3, 4

Casado kausayniykichejpi aswan sinchʼi sayasqa kaychej

hf 2 rakʼiy punto 1

Ama tʼaqanakuy kachunchu

1 QHARIWARMI KAUSAYNIYKITA ÑAUPAJMAN CHURAY

BIBLIA NIN: “Aswan allin kajta ajllayta yachankichej”, nispa (Filipenses 1:10). Qhariwarmi kausayniykitaqa may allinpaj qhawanayki tiyan, ñaupajmantaj churanayki tiyan.

Jehová munan warmillaykita chayri qosallaykita munakunaykita, kusisqa kausakunaykichejtapis (Eclesiastés 9:9). Chantá nillantaj mana qosaykimanta chayri warmiykimanta qonqapunaykita, manaqa kusisqa kananpaj imallatapis ruwanaykita (1 Corintios 10:24). Qosayki chayri warmiyki reparachun payta munakusqaykita, sumajpaj qhawasqaykita ima.

KAYTA RUWAWAJ:

Qosaykiman chayri warmiykiman munakusqaykita, tiempochakusqaykita ima rikuchiy

Ama qanllapi yuyaychu

w23.05 págs. 23, 24 párrs. 12-14

Munakuyniykichejta ‘Jehová Diospa ninanta jina’ laurarichillaychejpuni

Casados kajkuna, ¿imaynatá Áquila jina, Priscila jina ruwankuman? ¿Ima ruwanastaj sapa ujniykichejpata tiyapusunkichej? ¿Chaykunamanta wakillantapis khuska ruwayta atiwajchejchu? Aquilawan Priscilawanqa khuska predicaj kanku. Qankunapis, ¿paykuna jinachu khuska predicankichej? Aquilawan Priscilawanqa khuskallataj trabajaj kanku. Ichapis qankunaqa mana kikin trabajoyojchu kankichej. Jinapis wasipi ruwanasta khuska ruwayta atiwajchej (Ecl. 4:9). Purajmanta yanapanakuspa imatapis khuska ruwankichej chayqa, astawan parlarikuyta atinkichej. Robertwan Lindawanqa 50 watasmanta astawanña casados kanku. Robert nin: “Khuska kusirikunaykupaj mana tiempoyku kallanchu. Jinapis platosta mayllashajtiy warmisitay chʼakichin, jardinpi trabajashajtiytaj pay yanapariwan. Chaytaj mayta kusichiwan. Ashkha imasta khuska ruwasqaykurayku astawan ujchasqa kayku, astawantaj munanakuyku”, nispa.

Kayta ama qonqaychejchu: Khuska kaywan ujchasqa kaywanqa mana kikinchu. Brasilmanta uj hermananchej nin: “May ocupasqas kasqanchejrayku yuyasunman uj wasillapi tiyakuspaqa khuskaña kashasqanchejta. Jinapis reparani khuska kayqa mana uj wasipi tiyakuyllachu kasqanta. Astawanpis qosaywan karikunaypaj, paywan parlarikunaypaj tiempochakunay tiyan”, nispa. Qhawarina imatachus Brunowan Tayswan khuska kashaspa ruwasqankuta. Bruno nin: “Khuska karikuspa kusirikunaykupajqa, celularesniykuta uj ladoman churayku”, nispa.

Khuska kaspa manaña kusisqachu kankichej chayrí, ¿imatá ruwawajchej? Ichapis mana kikin imaschu gustasunkichej chayri ichapis wakin kutis phiñanakunkichej. Jina kajtin, ¿imatá ruwawajchej? Qallariypi nina lauraymanta parlarisqanchejpi piensarina. Nina japʼikuyta qallarejtin lauraynenqa juchʼuysitulla. Chay nina sumajta, astawantaj laurarinanpajqa pisimanta pisi llantʼata yapana tiyan. Ajinallatataj qankunapis kallpachakuychej sapa día uj ratitullatapis khuska karikunaykichejpaj. Ama ruwaychejchu imachus phiñanachisunkichejman chaytaqa. Astawanpis kallpachakuychej imachus iskayniykichejman gustasunkichej chayta ruwanaykichejpaj (Sant. 3:18). Ajinata juchʼuy imitasta khuska ruwayta qallarinkichej chayqa, munakuyniykichejqa watejmanta nina jina laurarenqa.

w23.05 pág. 21 párr. 3

Munakuyniykichejta ‘Jehová Diospa ninanta jina’ laurarichillaychejpuni

Casados munakuyninkuta ‘Jehová Diospa ninanta jina’ laurarichinankupajqa, sapa uj kallpachakunanku tiyan Jehovawan sumaj amigos kanankupaj. Casados Jehovawan sumaj amigos kanqanku chayqa, Jehovaj yuyaychaykunasninta tukuy sonqo kasukuyta atillanqanku. Ajinamanta munakuyninkuta chiriyachej problemasta atipayta atillanqanku (Eclesiastés 4:12 leey). Chantapis Jehovaj amigosnenqa tukuy atisqankuta kallpachakunku pay jina ruwanankupaj. Paykunaqa kʼachas kanku, pacienciakunku, perdonaytataj yachanku (Efe. 4:32–5:1). Casados chayta ruwanqanku chayqa, munakuyninku wiñallanqapuni. Hermananchej Lenaqa 25 watasmanta astawanña casada. Pay nin: “Jehovata munakoj qosataqa munakuyta, respetaytapis atillanchej”, nispa.

Sumaj yachachiykunata maskʼana

it-S “Amor” párr. 39

“Munakuy”

“Uj tiempo tiyan munakunapaj”. ¿Pikunallatataj mana munakunanchejchu tiyan? Pikunatachus Jehová mana munakunapaj jinachu kasqankuta nin chaykunata, pikunatajchus sajra imasllatapuni ruwayta munanku chaykunatawan. Diosta mana chejnikojkunatataj tukuyninkuta munakunanchej tiyan. Jehová Diosninchej, Señorninchej Jesucristopis cheqa kajta munakunku, sajra kajtataj chejnikunku (Sl 45:7; Heb 1:9). Diosta mayta chejnikojkunataqa mana munakunanchejchu tiyan. Diosta chejnikojkunaqa Dios paykunata munakojtinpis, nipuni paykunaqa Diosta munakonqankuchu, chayrayku qhasillata paykunata munakusunman (Sl 139:21, 22; Isa 26:10). Chaynejta Jehovaqa paykunata chejnikun, tiempotataj señalanña paykunata tukuchinanpaj (Sl 21:8, 9; Ec 3:1, 8).

6 AL 12 DE OCTUBRE

BIBLIAMANTA SUMAJ YACHACHIYKUNA ECLESIASTÉS 5, 6

¿Imaynasmantá Jehovata may jatunpaj qhawasqanchejta rikuchisunman?

w08 15/8 pág. 15 párrs. 17, 18

Jehová Dios jatunchasqa kananpaj jina kausana

Biblia nisqanman jina, Jehovata yupaychashaspaqa, imatapis payta jatunchanapaj jina ruwananchej tiyan. Eclesiastés 5:1 pʼiti yuyarichiwanchej: “Diospa Templonman rispaqa, imaynatachus purisqaykita qhawarikuy”, nispa. Moisés, Josué ima, Diospa, tʼaqasqa santo cheqanman qayllaykunankupaj, jukʼutasninkuta lluchʼukuspa, Diosta jatunpaj qhawasqankuta rikuchinanku karqa (Éxo. 3:5; Jos. 5:15). Israelmanta sacerdotesqa linomanta calzoncillosta “ñañu wasankumanta piernankukama” churakunanku karqa (Éxo. 28:42, 43). Chay kamachiyta kasukuspaqa, altarman wicharishaspa mana pʼenqaypi rikukojchu kanku. Chantapis, sacerdotej familian Diospa kamachisqanman jina kausananku karqa, jinamanta sacerdotej llankʼayninta jatunpaj qhawachej kanku.

Qhawanchej jina, Jehovata jatunpaj qhawananchej tiyan, yupaychashaspataj imatapis jatunchanapaj jina ruwana tiyan. Chantapis, wajkunatapis jatunpaj qhawananchej tiyan, jinamanta paykunapis jatunpaj qhawawasunchej. Chaywanpis, wajkunata jatunpaj qhawasqanchejqa sonqomantapacha kanan tiyan, mana puraj uya jinachu ruwananchej tiyan, imaraykuchus Jehovaqa, sonqomantapacha ruwasqanchejta qhawan (1 Sam. 16:7; Pro. 21:2). Kay kʼacha kayta kausayninchejpi rikuchisunchej chayqa, yanapawasunchej imatachus yuyasqanchejpi, imatachus ruwayta munasqanchejpi, imaynatachus wajkunata qhawasqanchejpi, chantapis imatachus noqanchejmanta yuyasqanchejpi ima. Chantapis chayqa ruwasqanchejpi, parlasqanchejpi ima, rikukonqa. Maychus kajta ruwajtinchej, pʼachallikojtinchej, kʼachanchakojtinchej ima, apóstol Pabloj nisqanta kasukushasqanchejta rikuchinchej pay jinata nerqa: ‘Mana pitapis miskʼachinachu, Diospaj ruwasqanchej mana pisipaj qhawasqa kananpaj, astawanqa munanchej tukuy imapi rikuchikuyta Diospa kamachisnin jina kasqanchejta’, nispa (2 Cor. 6:3, 4). ‘Tukuy imapi Dios Salvawajninchejpa yachachiyninta allinpi rikuchinchej’ (Tito 2:10).

w09 15/11 pág. 11 párr. 21

Mañakuyniyki Diosta astawan kusichinanpaj Bibliata ukhunchay

Jesuspis, Diosta jatunpaj qhawaspa iñiywan mañakorqa. Sutʼincharinapaj, Lazarota kausarichimunanpajqa, “janaj pachata qhawarispa, nerqa: Tatáy, graciasta qoyki uyariwasqaykimanta. Noqa yachani uyariwasqaykitapuni”, nispa (Juan 11:41, 42). ¿Ajina iñiywanchu mañakunki? Jesús yachachiwasqanchej mañakuyta ukhuncharispaqa, Jehovaj sutin llimphuchasqa kananmanta, munaynin juntʼakunanmanta, Reinon chayamunanmanta ima, astawan parlasqanta rikunki (Mat. 6:9, 10). Kunanqa, mañakuykunasniykipi tʼukuriy. Diospa sutin llimphuchasqa kananta, munaynin juntʼakunanta, Reinon chayamunanta ima, ¿mañakunkichu?

w17.04 pág. 6 párr. 12

“Juntʼaypuni ari imatachus ruwanaykita nisqaykitaqa”

Bautizakushaspaqa Jehovaman nerqanchej payta sirvinapaj kausananchejta, kasukunapajtaj mayta kallpachakunanchejta. Jinapis bautizakoyqa qallariyllaraj. Tukuyninchej tapurikunallanchejpuni tiyan: “Bautizakusqaymantapacha, ¿astawanchu Jehovawan amigos kani? ¿Tukuy sonqochu Jehovata sirvishallanipuni? (Col. 3:23). ¿Mana saykʼuspachu Jehovamanta mañakullanipuni? ¿Sapa diachu Bibliata leeni? ¿Tantakuykunamanpis mana saqespachu rini? ¿Atisqayman jinachu predicacionman rini? Chayrí, ¿niñachu kusiywan cristiano ruwanasniyta ruwani?”, nispa. Apóstol Pedroqa yuyaychawarqanchej Jehovata sirviypi “mana jinallachu” kakunata. Chayrayku kallpachakuna astawan creeyniyoj, yachayniyoj kanapaj, sinchʼita sayanapaj, Diosta munakunapaj ima (2 Pedro 1:5-8 leey).

Sumaj yachachiykunata maskʼana

w20.09 pág. 31 párrs. 3-5

Leejkunaj tapuyninku

Eclesiastés 5:8 versiculoqa, mana allinta kamachej gobiernomanta parlashan. Chay kamachejqa pobresta sufrichin, nitaj paykunapaj justiciata ruwanchu. Jinapis paytaqa, aswan autoridadniyoj kamachej qhawashan. Paykunaj patankupitaj, ichá aswan atiyniyoj kamachej kallantaj. Jinapis casi tukuynin kamachejkuna sajrayapunku. Runastaj gobiernos mana allinta kamachisqankurayku sufrinku.

Chay gobiernos runasta sufrichisqankumanta llakikojtinchejpis, Jehová Dios paykunata qhawashasqanta yachaspa sonqochakunchej. Chayrayku Jehová Diosmanta yanapata mañakuna, llakiykunasninchejtapis payman saqepuna (Sal. 55:22; Fili. 4:6, 7). Imaraykuchus payqa, “sumajta qhawamushan tukuy kay pachata, kallpachanampaj tukuy sonqowan payllapi atienekunku, chaykunata” (2 Cró. 16:9).

Entonces, ¿imatataj Eclesiastés 5:8 versiculomanta yachakunchej? Uj gobierno atiyniyoj kajtinpis, paymanta aswan atiyniyoj gobierno kasqantapuni. Paykunamanta nisqataj, Jehová Dios aswan atiyniyoj kasqanta. Paytaj Wawan Jesucristota Gobiernonpi Rey kananpaj churan. Kay tiempopitaj paynejta kamachishan. Tukuy atiyniyoj Diosninchejqa, tukuy imata qhawamushan. Paywan Jesuswantaj cheqan kajtapuni ruwanku.

13 AL 19 DE OCTUBRE

BIBLIAMANTA SUMAJ YACHACHIYKUNA ECLESIASTÉS 7, 8

“Wañusqayoj kashanku chay wasiman” rina

w17.07 pág. 14 párr. 12

Waqajkunawan waqana

Wañupojpa familianqa congregacionpi sonqochayta tarinkuman (1 Tesalonicenses 5:11 leey). ¿Imaynatá llakisqa kajkunata, sonqochasunman kallpachasunmantaj? (Pro. 17:22). Bibliaqa nin: “Uj tiempoqa tiyan chʼinyanapaj, uj tiempotaj parlanapaj”, nispa (Ecl. 3:7). Iskay hermanasmanta parlarina. Uj viuda hermana Dalene sutiyoj nin: “Wañupojpa familianqa llakiyninkumanta parlariyta munanku. Chayrayku paykunataqa allinta uyarina”, nispa. Junia sutiyoj hermanamanta parlarina. Paypa hermanonqa wañuchikorqa. Junia nin: “Wañupojpa familian imayna llakisqapunichus kashasqankuta mana allinta entiendeyta atisunmanchu. Jinapis entiendeyta munasqanchejqa, may sumaj”, nispa.

w19.06 pág. 23 párr. 15

Hermanosninchejta llakiyninkupi yanapana

Williampa señoranpis niraj unaychu wañuporqa. Pay nin: “Wajkuna señoraymanta allinta parlajtinku, mayta sonqochakuni. Reparani señorayta allinpaj qhawasqankuta, munakusqankutataj. Palabrasninkoqa mayta yanapawan, sonqochawantaj. Noqaqa warmisitayta mayta munakorqani, paywanqa tukuy imata ruwaj kani”, nispa. Blancapis viudallataj. Pay nin: “Wakenqa noqawan khuska Diosmanta mañakunku, wakin versiculostapis leeripuwanku. Chayqa mayta sonqochawan. Qosaymanta parlariwajtinku chayri paymanta parlajtiy uyariwajtinku, mayta yanapawanku”, nispa.

w17.07 pág. 16 párr. 16

Waqajkunawan waqana

Chantapis allin kanman llakisqa kajkunawan kashaspa Jehovamanta mañapunanchej. Ichá chay kutispi mana atillasunchu Jehovamanta mañakuyta. Llakiymanta ichá waqay chayawasunman, khaka khakallatataj parlasunman. Jinapis sonqomantapacha Diosmanta mañapojtinchej maytapuni paykunata sonqochanman. Dalene nin: “Hermanas sonqochariwaj jamuwajtinku, wakin kuti Diosmanta mañaripunawankuta nini. Mañakuyta qallarishajtinkutaj llakiymanta mana parlariyta atillankuchu. Chaywanpis mañakushasqankuman jina sonqota kuyurichinapaj jina mañakunku. Creeypi sinchʼi sayasqa kasqanku, mayta munakuwasqankupis Diospi astawan atienekunaypaj yanapawan”, nispa.

w17.07 pág. 16 párrs. 17-19

Waqajkunawan waqana

Wakin runasqa familiankumanta pillapis wañupojtin pisi tiempollata llakikunku, wakintajrí unayta llakikunku. Chayrayku wakinkunaqa, mana wañupoj pʼampakusqan chay diasllapichu sonqocharinata necesitanku, manaqa qhepan killaspipis. Pʼampakuy diaspeqa ashkha familiares, amigos ima kashanku wañupojpa familianta sonqocharinankupaj, chaymantataj wasinkuman kutispa saqerpanku. Jinapis Proverbios 17:17 nin: “Uj kawsaqeqa tukuy tiempopi munakuyniyoj, uj wawqetaj runawan khuska llakiypi sayaykunampaj”, nispa. Wañupojpa familiantaqa sapa llakisqa kashajtinku sonqochanallapuni (1 Tesalonicenses 3:7 leey).

Qosanchej chayri señoranchej wañupojtin imallapis paymanta yuyarichiwasunman, ichapis kanman, uj takiysitu, uj foto chayri waj imas. Chantapis casarakusqanchej diapi chayri wakin killaspi astawan paymanta yuyarikusunman. Yuyarikuspataj mayta llakikusunman. Sapallanchejña kaspaqa ichá jatun tantakuyman, chayri Jesuspa wañuyninta yuyarinapaj tantakuyman mana riyta atillasunmanchu. Uj viudo hermano nin: “Casarakusqayku diata yuyarinapaj manaña señoraywan kasqayqa, may llakiypuni karqa. Jinapis hermanosqa amigosniywan khuska karinaypaj uj tantakuysituta wakichisqanku, mana sapallay sientekunaypaj”, nispa.

Wañupojpa familianqa mana wakin diasllapichu sonqochanata necesitanqanku. Junia nin: “Wañupojpa familianta ima diallapis waturikamusqanchejqa mayta paykunata yanapan, sonqochantaj”, nispa. Ichá mana llakiyninkuta chinkachiyta atisunchu. Jinapis tukuy imaymanamanta sonqochasunman (1 Juan 3:18). Gaby nin: “Jehovaman mayta agradecekuni ancianos munakuywan yanapawasqankumanta. Paykunaqa yanapata necesitajtiy mana saqerpariwarqankuchu. Astawanqa reparachiwarqanku Jehová munakuywan jarkʼashawasqanta”, nispa.

Sumaj yachachiykunata maskʼana

w23.03 pág. 31 párr. 18

“Tukuy yachanqanku discipulosniy kasqaykichejta”

Ichapis wakin kutisqa yuyasunman phiñachiwarqanchej chay hermanowan parlarinanchej kasqanta. Jinapis niraj chayta ruwashaspa kayta tapurikuna: “Imachus pasasqanta, ¿allintapunichu yachani? (Pro. 18:13). ¿Al intentopunichu ruwanman karqa? (Ecl. 7:20). ¿Nichu noqapis kikillantataj waj kutispi ruwarqani? (Ecl. 7:21, 22). Sichus hermanowan parlasaj chayqa, ¿nichu allinchanaymantaqa astawan problemallata ruwaykusaj?”, nispa (Proverbios 26:20 leey). Chay tapuykunapi tʼukurispaqa, ichapis reparasunchej aswan allin kasqanta hermanonchejta munakunanchej, phiñachiwasqanchejtataj qonqapunanchej.

20 AL 26 DE OCTUBRE

BIBLIAMANTA SUMAJ YACHACHIYKUNA ECLESIASTÉS 9, 10

Llakiykunasninchejmanta maychus kajllata yuyana

w13 15/8 pág. 14 párrs. 20, 21

Ni jaykʼaj Jehovapaj phiñakunachu

Pichus juchayojta juchachana. ¿Imaraykú chayta ruwananchej tiyan? Imaraykuchus wakin chʼampaykunapi rikukusqanchejmantaqa noqallanchejtaj juchayoj kasunman. Jina kajtenqa reparakunapuni (Gál. 6:7). Ama Jehovataqa juchachanachu. ¿Imaraykutaj chayta ruwaspa pantashasunman? Kaywan kikincharina: uj autoqa ichá usqhayta purinanpaj ruwasqa kanman. Chaywanpis uj chofer chay autota ancha usqhaytañataj purichisqanrayku ñanta muyuykushaspa ujllata chʼallparparikojtin, ¿nisunmanchu chay autota ruwaj juchayoj kasqanta? Mana. Jehovapis kausayninchejpi imatapis ajllayta atinapaj jina ruwawarqanchej, allinta ajllanapajtaj yuyaychawanchej. Chayrayku, Ruwawajninchejta pantasqanchejmanta juchachaspaqa pantashasunman.

Chaywanpis, mana tukuy chʼampaykunasninchejchu pantasqanchejrayku kanman. Wakin kuteqa “tiempo chayamojtin, wakimpaj allin imas tiyan, wakimpajtaj mana” (Ecl. 9:11). Chantapis, ashkha chʼampaykunamantaqa Satanás juchayoj (1 Juan 5:19; Apo. 12:9). Paymá enemigonchejqa, mana Jehovachu (1 Ped. 5:8).

w19.09 pág. 4 párr. 10

Jehovaqa munakun kʼumuykukoj sonqoyojkunata

Kʼumuykukoj sonqo kaspaqa, kausayninchejpi problemastapis aguantayta atillasun. Ichá wakin kutisqa, imapis mana allinchu rijchʼawasun chayri mana cheqan kajtachu ruwakushasqanta yuyasun. Rey Salomón nerqa: “Noqaqa rikuni wata runasta caballospi purishajta, reyestataj, wata runaspis kankuman jina chakipi purishajta”, nispa (Ecl. 10:7). Imatapis sumajta ruwayta yachajkunaqa, mana jatunpaj qhawasqapunichu kanku. Mana sumajta yachajkunarí, wakin kutis astawan jatunpaj qhawasqa kanku. Jinapis Salomonqa yuyaychawanchej kausayninchejwan kusisqa kanata, imapis mana yuyasqanchejman jinachu kajtintaj mana phiñakunata (Ecl. 6:9). Kʼumuykukoj sonqo kaspaqa, kausayninchej mana munasqanchejman jinachu kajtinpis kusisqallapuni kasunchej.

w11 15/10 pág. 8 párrs. 1, 2

¿Kusirikunapaj ruwasqanchej allinninchejpajchu?

JEHOVAQA, mana kausanallanchejtachu munan, manaqa kusisqa kausakunanchejta, Bibliataj chayta rikuchin. Sutʼincharinapaj Salmo 104:14, 15 pʼitipi nin: “Plantasta [runapaj] wiñachillan[taj], chay poqoyninta mikhunampaj: Vinota [...] sonqonta mayta kusichinampaj, aceiteta uyanta lliphipichinampaj, tʼantatataj kallpachakunampaj”, nispa. Arí, Jehovaqa, grano, aceite, vino ima kapunawanchejpaj chajrasta poqochin. Kausanapajqa mana vinotapunichu necesitanchej, chaywanpis “sonqon[chej]ta mayta kusi[richinman]” (Ecl. 9:7; 10:19). Chaytaj rikuchin Jehová kusisqas kausakunanchejta munasqanta, imaraykuchus “sonqo[nchejtaqa] kusiywan juntʼachi[shan]” (Hech. 14:16, 17).

Chayrayku, Diospa kamachisnin wakin kutispi kusirikunanchejpaj tiempochakusqanchejqa mana juchachu. Sutʼincharinapaj, “phawaykachaj pʼisqosta” “campo tʼikastapis” qhawarispaqa kusirikunchej, sonqonchejpis qhallallarin (Mat. 6:26, 28; Sal. 8:3, 4). Arí, kusisqas mana onqospataj kausayqa, “Dios[pa]” regalon (Ecl. 3:12, 13). Chantapis kusirikunanchejpaj tiemponchej kasqanqa, Diospa regalollantaj kasqanta yachanchej. Chayrayku Payta kusichinapaj jina chay tiempopi kusirikuyta munanchej.

Sumaj yachachiykunata maskʼana

lv pág. 137 párrs. 11, 12

Parlanachej uyarejkuna chaywan yanapasqa kanankupaj

Cuento qʼepi, llullakuspa qhasimanta juchachaj ima. Wajkunamanta parlayqa mana juchachu, sichus paykunamanta llakikuspa allinta parlanchej chayqa, nisunman bautizakusqanmanta, llakiypi kasqanmanta ima. Ñaupa siglomanta cristianospis, hermanosninkumanta llakikoj kanku, manataj paykunamanta ima sajratapis parlajchu kanku (Efesios 6:21, 22; Colosenses 4:8, 9). Chaywanpis mana allinta yachaspalla wajpa kausayninmanta, imachus sonqonpi kasqanmanta wajkunawan parlayqa, mana allinchu. Jinata parlasunman chayqa, wajkunata qhasimanta juchachayta qallarisunman, uj diccionario nisqanman jina, “ñakʼarichiyta munaspa, chayri pisipaj qhawachiyta munaspa” (Diccionario del español usual en México). Kay jina parlaywan fariseosqa qhasimanta Jesusta juchacharqanku, pisipaj qhawachiyta munasqankurayku (Mateo 9:32-34; 12:22-24). Chay jina parlayqa, phiñanakuyta rikhurichinpuni (Proverbios 26:20).

¿Imaynatá Jehová wajpa contranta rimajkunata, qhasimanta juchachajkunata ima qhawan? Mana allinpajchu qhawan. Astawanqa, “wawqepurata phiñanaykuchejta” chejnin (Proverbios 6:16-19). Griego simipi diábolos rimayqa, llullakuspa qhasimanta juchachay niyta munan, kay rimaytaj Kuraj Supaymanta parlanapaj oqharikun, imajtinchus payqa llullakuspa Diospa contranta parlan (Apocalipsis 12:9, 10). Chaywanpis, mana ni mayqenninchej ‘diabloman’ tukuyta munanchejchu (nisunman llullakuspa qhasimanta pillatapis juchachaj runaman tukuytaqa). Cheqamanta pitapis qhasimanta juchachaj, ‘churanakoj, phiñanakuspa tʼaqanakoj’ imaqa, mana Diospa llajtanpi kayta atinmanchu (Gálatas 5:19-21). Chayrayku, niraj runa masinchejpa kausayninmanta mana yachaspalla imatapis parlashaspaqa, kaykunata tapurikunanchej tiyan: “¿Cheqapuni kasqanta yachanichu? ¿Munakusqaytachu rikuchiyman wajman willaspa? ¿Allinchu kanman wajkuna yachananku?”, nispa (1 Tesalonicenses 4:11 leey).

27 DE OCTUBRE AL 2 DE NOVIEMBRE

BIBLIAMANTA SUMAJ YACHACHIYKUNA ECLESIASTÉS 11, 12

Kusisqa, sanitotaj kausakuy

w23.03 pág. 25 párr. 16

Diospa ruwasqasninwan wawasniykichejta yachachiychej

Chantapis familiasqa Jehovaj ruwasqasninta khuska qhawarispa kusirikuyta atinku, tranquilos karikuytapis. Chaytaj yanapan aswan ujchasqas kanankupaj. Bibliaqa nin ‘uj tiempo kasqanta asinapaj, uj tiempotaj saltaykachanapaj’ (Ecl. 3:1, 4, sutʼinchaynin). Jehovaqa kʼachitu lugaresta ruwarqa, chaypi kusirikunanchejpaj jina. Ashkha familiasmanqa maytapuni gustan campoman ririy, lomasman, chayri mar kantuman. Wakin wawasmanqa maytapuni gustan plazaspi correykachariy, chaypi pujllarikuy, animalesta qhawariy chayri mayuspi, qochaspi, mar kantuspi nadariy. Tukuy imaymanasmantapuni Jehovaj ruwasqasninwan kusirikuyta atinchej.

w23.02 pág. 21 párrs. 6, 7

Kausayqa Diospa regalon, sumajta cuidana

Bibliaqa mana jampismanta parlaj librochu, nitaj sumajta alimentakunamanta parlaj librochu. Jinapis sutʼinchawanchej imaynatachus Jehová chayta qhawasqanta. Uj versiculopi kayta yuyaychawanchej: ‘Cuerpoykimanta karunchay imaschus ñakʼarichisunkiman chay imasta’, nispa (Ecl. 11:10). ¿Imastaj onqochiwasunman? Mana midirikuspa mikhuy, anchata tomay ima. Bibliataj chaykuna jucha kasqanta nin (Pro. 23:20). Chayrayku Jehovaqa sumajta midirikuyta yachananchejta munan, imatachus chantá mashkhatachus mikhunata chayri tomanata ajllashaspa (1 Cor. 6:12; 9:25).

Dios kausayta uj regalota jina qowasqanchejmanta agradecekusqanchejtaqa, imastachus ajllasqanchejwan rikuchiyta munanchej. Chayrayku allinta piensarispa imatapis ajllananchej tiyan (Sal. 119:99, 100; Proverbios 2:11 leey). Imastachus mikhunanchejtaqa allin yuyaywan ajllana. Ichapis uj mikhuna gustawanchej. Pero malta ruwawasqanchejta yachanchej chayqa, mana allinchu kanman chayta mikhuykunallanchej. Chantapis sumaj yuyayniyoj kasqanchejta rikuchillanchejtaj sumajta puñuspa, ejerciciosta ruwaspapuni, llimphitus kaspa, wasinchejtapis llimphutapuni japʼispa.

w24.09 pág. 2 párrs. 2, 3

“Diospa palabranta kasukojkuna kaychej”

Jehovaj kamachisnenqa may kusisqas kanchej. ¿Imarayku? Ashkha imasrayku. Chaykunamanta ujnenqa Diospa Palabranta sapa día leesqanchejrayku, chayman jinataj ruwananchejpaj kallpachakusqanchejrayku (Santiago 1:22-25 leey).

¿Imaynatá yanapawanchej “Diospa palabranta kasukojkuna” kay? Kasukuspaqa Jehová Diosninchejta kusichinchej, chayta yachaytaj mayta kusichiwanchej (Ecl. 12:13). Astawanpis Diospa Palabranta kasukoyqa yanapawanchej familianchejwan aswan allinta apanakunapaj, congregacionmanta hermanosninchejwanpis aswan sumaj amigos kanapaj. Ichapis chaytaqa kausayninchejpi repararqanchejña. Chantapis Jehovaj kamachiykunasninta kasukuspaqa, ashkha llakiykunamanta librakunchej. Rey Davidqa uj takiypi parlarqa Jehovaj leyninmanta, kamachisqasninmanta, juiciopi nisqasninmantawan. Chaykunamanta parlaytawantaj nerqa: “Chayta kasukoyqa jatun bendicionta apamun”, nispa (Sal. 19:7-11).

Sumaj yachachiykunata maskʼana

lff lec. 3 punto 1

1. ¿Biblia imasmantachus parlasqanqa karqapunichu?

Biblia imasmantachus parlasqanqa karqapuni. Pikunamantachus parlan chay runaspis kausarqankupuni (Lucas 1:3; 3:1, 2 leey). Yachayniyoj runas imastachus tarisqanku chayta rikuchiwanchej. Biblia ima fechasmantachus, pikunamantachus, ima lugaresmantachus, imachus kasqanmantapis parlasqanqa karqapuni. Chayrayku Bibliaqa ‘cheqan palabrasniyoj maychus kajtaj qhelqasqaʼ kashan (Eclesiastés 12:10).

    Quechuapi publicaciones (2004-2025)
    Wisqʼanapaj
    Yaykunapaj
    • Quechua (Bolivia)
    • Wajman apachinapaj
    • Configuración
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Condiciones de uso
    • Política de privacidad
    • Configuración de privacidad
    • JW.ORG
    • Yaykunapaj
    Wajman apachinapaj