Jesusjina kasukuna, amataq manchachikunachu

“Sonqoykichejpi kallpachakuychej, imaraykuchus kay pachaj sajra kayninta atipaniña.” (JUAN 16:33.)

1. Jesús, ¿maykamataq Diosta kasukurqa?

JESUSQA, Tatanpa munaynintapuni ruwarqa. Diosta mana kasukuytaqa, ni jaykʼaq yuyallarqapischu (Juan 4:34; Heb. 7:26). Chaywanpis, wakin kutiqa mana kasukuyta atillarqachu. Imaraykuchus Satanás, wak saqra runas ima, willayta qallarisqanmantapacha, tukuy imaymanamanta Diosta wasanchachiyta munarqanku (Mat. 4:1-11; Luc. 20:20-25). Chayrayku, Jesusta ñakʼarichirqanku, llakichirqanku, juk kurkupitaq wañuchirqanku (Mat. 26:37, 38; Luc. 22:44; Juan 19:1, 17, 18, NM). Payqa, chayjina ñakʼariykunata rikuspapis, ‘wañuykama kasukurqa’ (Filipenses 2:8, ñawiriy).

2, 3. Jesús ñakʼariykunapi kaspapis Diosta tukuy imapi kasukusqan, ¿imatá yachachiwanchik?

² Jesusqa, janaqpachapi Tatanpa ladonpi may chhika unayta kawsarqa, “yanapaq maestrojinataq” paywan khuska llamkʼarqa (Pro. 8:30, NM). Chaywanpis, Jallpʼapi kachkaspa imapunichus kasukuq kay kasqanta yachakurqa (Heb. 5:8). ¿Imaptin chayta ninchik? Imaptinchus Jesusqa, runajina ñakʼariykunata rikusqanpi, Diosta tukuy imapi kasukusqanta, mana wasanchasqanta ima, rikuchiyta atirqa. Jinamanta, Diosman astawan qayllaykurqa. ¿Imatá paymanta yachakusunman?

³ Jesusqa, mana juchayuq kaspapis, Tatanta tukuy imapi kasukunanpaq yanapanta necesitasqanta yacharqa. Chayrayku, Jehovamanta yanapata mañakurqa (Hebreos 5:7, ñawiriy). Ñuqanchikpis, juchasapas kasqanchikrayku, Diosta sumaqta kasukunapaq yanapanta mañakunanchikpuni tiyan. Apóstol Pabloqa, jinata cristianosman nirqa: “Imayna yuyaywanchus Cristo Jesús kawsarqa, kikillantataj qankunapis kawsaychej. [...] Runa kaspa, kʼumuykukorqa, paytaj kasukoj kaspa, wañuykama chayarqa” (Fili. 2:5, 8). Arí, Jesusqa, runas saqra pachapi kawsaspapis, Diosta kasukuyta atisqankuta rikuchirqa. Chaywanpis, juchasapa runas, ¿kasukuyta atillasunmanchu?

Juchasapas kaspapis Diosta kasukuyta atisunman

4. Jehová akllayta atinapaq ruwawasqanchik, ¿ima ninayantaq?

⁴ Adanwan Evawanqa, yuyayniyuq runas karqanku, chantapis imatachus ruwanankuta akllayta atinankupaq ruwasqa karqanku. Tukuy wawasninpis chayta ruwayta atillanchiktaq. Arí, sapa jukninchik, allin kaqta chayri mana allin kaqta, Diosta kasukuyta chayri mana kasukuyta akllayta atinchik. Chaywanpis, mana allinta akllaptinchikqa, mana ñuqallanchikpaqchu ñakʼariykuna rikhurinman, manaqa muyuyninchikpi kaqkunapaqpis. Chantapis kawsayninchikqa, allinta akllayta yachananchikmanta kachkan.

5. ¿Imastaq sunqunchikman yaykunman, imaynatá chaykunata atipasunman?

⁵ Juchasapa runasqa, paqarikusqanchikmantapacha mana kasukuyta munanchikchu, chayrayku wakin kutiqa, Diospa nisqanta mana kasukuyta atillanchikchu. Apóstol Pablopis, ajina kasqanta yacharqa, chayrayku pay kikinmanta nirqa: “Waj leyta ukhuypi rikuni, chaytaj sonqoypa contrampi kashan; presochasqata jucha ruwayman pusawan, mayqenchus noqapi kashan, chayman”, nispa (Rom. 7:23). Ñakʼariykuna chayri chʼampaykuna mana kaptinqa, kasukuyta atillanchik. Chaywanpis, “aychaj sajra munaynin, ñawispa rikusqanta munapayay” ima, sunqunchikman yaykuptin, ¿kasukullanchikpunichu? Chay saqra munaykunaqa, may sinchi kanku, imaraykuchus juchasapa kasqanchikrayku, ‘kay pachap yuyayninrayku’ ima, rikhurin (1 Juan 2:16; 1 Cor. 2:12). Chayrayku chay saqra munaykunata atipanapaqqa, sunqunchikta wakichinanchik tiyan. ¿Imaynamantá? Niraq ima saqra ruwaymanpis tanqasqa kachkaptinchik, Jehovaman chiqa sunqu kananchikpi sinchita sayaspa (Sal. 78:8). Bibliaqa, Diosman chiqa sunqu runas ajinata ruwasqankuta rikuchin (Esd. 7:10; Dan. 1:8).

6, 7. ¿Ima kikinchaytaq, sapallanchikpi Bibliata ukhunchay, allin kaqta akllanapaq yanapawasqanchikta rikuchiwanchik?

⁶ Bibliata, publicacionesta ima, ukhunchaspa sunqunchikta wakichisunman. Kaypi tʼukuriy: Juk hermano sapallan Bibliata ukhunchachkan. Payqa, Jehovap espíritu santonta, yachakusqanmanjina kawsakunanpaq yanapanta ima, mañakun. Ukhunchachkasqan yachaqanaqa, qʼayantin juk peliculata qhawayta munasqanta yuyarichin. Chay peliculamanta sumaqta parlasqankuta uyariptinpis, maqanakuy, khuchichakuy ima, rikukunanta yachallantaq.

⁷ Chaymantataq, apóstol Pablo Efesios 5:3 nisqanta yuyarikun: “Qankuna ukhupirí ama kachunchu khuchichakuy, millay kawsay, chayrí qhapaj kayta munapayay ima. Chay imasmantaqa ama parlarillaychejpischu, imaraykuchus chay imasqa manapuni Diospa ajllakusqasnimpaj jinachu”. Chantapis, Filipenses 4:8 (ñawiriy) nisqanta yuyarikullantaq. Tapurikuntaq: “Chay peliculata qhawaspa, ¿Jesusjina tukuy imapi kasukusqayta rikuchichkaymanchu? ¿Allinchu kanman sunquyta, yuyayniyta ima, saqra ruwaykunawan juntʼachinay?”, nispa. Qam, chay hermano kawaq chay, ¿imatá ruwawaq? Tukuy chaykunata yachaspa, ¿chay peliculata qhawawaqchu?

8. ¿Imaraykutaq saqra runaswan masichakuymanta jarkʼakunanchik tiyan?

⁸ Saqra runaswan masichakuy, mana imananawanchikta yuyaspaqa, mayta pantachkasunman, chay saqra runaswan peliculaspi qhawaspalla masichakuptinchikpis. Chayrayku, tukuyninchik Satanaspa tuqllasninmanta jarkʼakunanchik tiyan. Maypichus tiyakunki chaypi, wasisman suwa yaykurachkasqanta uyarispaqa, chiqamantachá tukuy imata wasiykita jarkʼanaykipaq ruwanki. ¿Manachu astawanraq ‘Kuraq Supay mana urmachinawanchikpaq’ jarkʼakunanchik tiyan? (Efe. 6:11.)

9. ¿Imaraykutaq Jehová Diosta sapa pʼunchay kasukuyta akllananchik tiyan?

⁹ Jehovap nisqanmanjina ruwananchiktachus manachus, sapa pʼunchay akllananchik tiyan. Salvakuyta munanchik chayqa, Jehovata kasukusunchik, yuyaychaykunasnintataq jatunpaq qhawasunchik. Iñiyninchikta rikuchinapaqtaq, Jesusjina kananchik tiyan, kasukusqanchikrayku “wañuykama” chayananchik kaptinpis, mana iskaychakuspa sinchita sayananchik tiyan. Jehovaqa, chiqa sunqu kaptinchik tʼinkawasunchik. Jesús nirqa: “Pichus tukukuykama sinchʼita sayajrí, chaymá salvasqa kanqa”, nispa (Mat. 24:13). Chaywanpis, kasukunapaqqa, Jesusjina mana manchachikuq kananchik tiyan (Sal. 31:24).

Jesusqa ni pijina mana manchachikusqanta rikuchirqa

10. ¿Imamantaq cristianos tanqasqa kanchik, chantá imatataq ruwananchik tiyan?

¹⁰ Kay saqra pachap yuyayninwan, ruwayninwan ima, mana chʼichichakunapaqqa, mana manchachikuq runas kananchik tiyan. Chantapis, imaymana saqra ruwayman tanqasqa kanchik, chaykunataq Jehovamanta karunchawasunman. Achkha cristianosqa, familianku paykunaman churanakusqankurayku ñakʼarinku. Wakin suyusmanta yachay wasispiqa, kawsay jinallamanta rikhurisqanta, mayta yachachikun, chayrayku may chhika runasqa, manaña Diospi creenkuchu. Saqra ruwaykunaman mana urmanapaqqa, mana jinallachu qhipakunanchik tiyan. Jesuspa ruwasqanmanta yachakuyqa, kay saqra pachata atipanapaq yanapawanchik.

11. ¿Imaraykutaq Jesusmanta yachakuy kallpachawanchik?

¹¹ Jesús discipulosninman nirqa: “Kay pachapeqa ñakʼarinaykichej tiyan; chaywampis sonqoykichejpi kallpachakuychej, imaraykuchus kay pachaj sajra kayninta atipaniña” (Juan 16:33). Payqa, ni jaykʼaq kay pachap yuyaynin sunqunman yaykunanta saqirqachu. Chantapis khuchichakuyman, lanti yupaychayman ima, mana urmaspa willallarqapuni. Ñuqanchikpis payjina ruwananchik tiyan. Jesusqa, ajinata discipulosninpaq Diosmanta mañakurqa: “Paykunaqa mana kay pachajtachu kanku; noqapis manallataj kay pachajtachu kani”, nispa (Juan 17:16). Jesusmanta yachakuptinchik, chaypi tʼukuriptinchik ima, kay pachawan mana chhapukunapaq kallpachakusun.

Jesús mana manchachikuyniyuq kasqanmanta yachakuna

12-14. Jesús ima kutispichus mana manchachikuspa imastapis ruwasqanta sutʼinchay.

¹² Jesusqa, Jallpʼapi kawsachkaspa mana manchachikuq kasqanta rikuchirqa. Diospa Churin kasqanraykutaq, “temploman yaykuspa, tukuy vendejkunata, rantejkunata ima jawaman qharqorqa. Jinallataj qolqe chhalajkunaj mesasninkuta, palomasta vendejkunaj tiyanasninkutapis tijrararqa” (Mat. 21:12). Wañuchinanku pʼunchaymanta ñawpaq chʼisin, soldados payta japʼiq jamuptinku, discipulosninta jarkʼananpaq soldadosman nirqa: “Noqatachus maskʼashawankichej chayqa, saqeychej kay yachachisqasniy ripunankuta, nispa” (Juan 18:8). Chantá Pedro espadanta urqhuptinqa, Jehovallapi atienekusqanta rikuchinanpaq, chay espadanta waqaychananta kamachirqa (Juan 18:11).

¹³ Jesusqa, leymanta yachachiqkunata, llullas kasqankuta uyankupi ajinata nirqa: “Ay qankunamanta, leymanta yachachejkuna, fariseos, puraj uyas. Qankunaqa janaj pacha reinota wisqʼankichej runasmanta”. Chantá nillarqataq: “Leypi aswan allin kajtarí mana kasunkichejchu cheqan kajta, khuyakuyta, Diosta mana wasanchayta ima. [...] Qankunaqa vasota, chuwatapis jawallanta mayllankichej; ukhunkurí suwanawan, millay kawsaywan ima juntʼa kashan” (Mat. 23:13, 23, 25). Jesuspa discipulosninqa, payjina kananku karqa, imaraykuchus aswan qhipamanqa, religionta kamachiqkuna paykunata qhatiykachananku, wañuchinanku ima karqa (Mat. 23:34; 24:9).

¹⁴ Jesustaqa, ni supaykunapis manchachirqankuchu. Juk kutiqa, supayniyuq runa Jesusman jamurqa, chay runa may kallpayuq kasqanrayku, ni cadenaswan wataspapis japʼiyta atiqchu kanku. Chaywanpis Jesusqa, mana manchachikuspa, supaykunata chay runamanta wikchʼurqa (Mar. 5:1-13). Kay tiempopiqa, Dios mana ajina atiyta quwanchikchu. Chaywanpis, runaman willamuptinchik yachachimuptinchik ima, Satanaswan maqanakuchkanchik, imaraykuchus payqa, “mana creejkunaj yuyayninkuta laqhayachin” (2 Cor. 4:3,4). Arí, Jesuspatajina maqanakunapaq armasninchikqa, “mana kay pachaj armasnin jinallachu kanku; astawanqa Diospa atiyninwan sinchʼi kanku, jarkʼachasqa wasista thuñina[paq] jinapuni”, nisunman may saphichasqa llulla yachachiykunata sunqumanta urqhunapaq (2 Cor. 10:4). ¿Imaynatá chay armasta apaykachasunman? Jesús imatachus ruwasqanta qhawarina.

15. ¿Imaraykutaq Jesús mana manchachikuq runa karqa?

¹⁵ Jesusqa, mana runaswan jatunpaq qhawachikuyta munaspachu, imatapis mana manchachikuspa ruwaq. Payqa, Diospi iñisqanrayku ajinata ruwaq. Ñuqanchikpis, kikillantaq kananchik tiyan (Mar. 4:40). Chantá, ¿imaynamantá chiqa iñiyniyuq kasunman? Jesuspi watiqmanta tʼukurinallataq. Payqa, Diosmanta Qillqasqata sumaqta riqsirqa, chay qillqasqapitaq mayta atienekurqa. Maqanakuna armantaq, Diospa Palabran karqa. Chayrayku, imatapis chay qillqasqamanjina yachachiq. Payqa, yachachiykunasninta ajinata qallariq: “Diosmanta Qhelqasqapi nin”, nispa, chantataq imatachus nisqanta sutʼinchaq.a

16. ¿Imaynamantá iñiyninchikta kallpachasunman?

¹⁶ Ima ñakʼariy rikhuriptinpis, iñiyninchik mana pisiyananpaqqa, Diospa Palabranta sapa pʼunchay ñawirina, ukhunchana ima, tantakuykunamanpis rinapuni. Ajinamanta iñiyninchikta kallpachaq yachachiykuna, yuyayninchikpi qhipakunqa (Rom. 10:17). Chay yachachiykuna sunqunchikpi saphichakunanpaqtaq, tʼukurinanchik tiyan. Iñiynillanchik imata ruwananchikpaqpis kallpachawasun (Sant. 2:17). Chantapis, Diosmanta espíritu santonta mañakunanchik tiyan, imaraykuchus iñiyqa, espiritup puquyninmanta juknin kʼacha kay (Gál. 5:22, NM).

17, 18. ¿Imaynamantá Kitty sutiyuq sipas mana manchachikusqanta rikuchirqa?

¹⁷ Kitty sutiyuq sipasqa, kawsayninpi rikusqanrayku, iñiylla imata ruwanapaqpis kallpachakusqanta yachan. Payqa, juchʼuymantapacha, yachaywasipi ‘allin willaykunamanta mana pʼinqakunan kasqanta’ yacharqa; compañerosninmanpis willaytapuni munarqa (Rom. 1:16). Sapa wata chayta ruwayta munaq, chaywanpis manchachikuyninwan atipachikuq. Sipasitaña kaspaqa, wak yachaywasiman ripurqa, chaypitaq ajinata tʼukurirqa: “Kunanqa, willasaqpuni”, nispa. Chayrayku, Jehovap yanapanta mañakurqa maypichus kachkarqa chaypi, allin yuyaywan willananpaq.

¹⁸ Yachaywasipi clases qallariptinqa, sapa alumno tukuypa ñawpaqinpi pichus kasqanta willanan karqa. Wakinqa, juk religionniyuq kasqankuta nirqanku, chaywanpis, mana chaypi yachachikusqanmanjina ruwachkasqankuta sutʼincharqanku. Kittytaq, chaypi willayta atisqanta tʼukurirqa. Pay parlarinan kaptinqa, ajinata sutʼita nirqa: “Ñuqaqa, Jehovamanta sutʼinchaq kani, Biblia nisqanmanjina ruwanaypaqtaq kallpachakuni”. Parlasqanmanjinataq, wakin compañerosninqa uyankuta jukjinayachirqanku, chaywanpis wakinqa sumaqta uyarirqanku, aswan qhipamantaq tukuy parlasqanmanta tapuriyta qallarirqanku. Yachachiqqa, Kittyp ruwasqanta may allinpaq qhawarqa, paytaq Jesusjina ruwasqanrayku may kusisqa karqa.

Jesusjina iñiyniyuq kana, amataq manchachikunachu

19. a) ¿Imataq chiqa iñiy? b) ¿Imaynatá Jehovata kusichisunman?

¹⁹ Apostolesqa, mana manchachikuspa willanankupaq iñiyniyuq kanankuta yacharqanku, chayrayku Jesusmanta mañakurqanku: “Astawan [iñiyta] yanapawayku”, nispa (Lucas 17:5, 6, ñawiriy). Chiqa iñiyqa, mana Dios kasqanta creeyllachu. Astawanqa, Jehovapi tukuy sunqu atienekuy, payman kʼaskaykuy ima, imaynatachus juk juchʼuy wawa tatanman kʼaskaykun ajinata. Salomón ajinata qillqarqa: “Wawáy, sichus sonqoykipi yachay tiyan chayqa, noqajtapis sonqoyqa kusikullanqataj. Simiykichus cheqan imasmanta parlanqa chayqa, sonqoyqa maytapuni kusikonqa” (Pro. 23:15, 16). Jehovap kamachiykunasninta mana manchachikuspa juntʼaptinchikqa, pay mayta kusikunqa, chayta yachaytaq astawan kallpachawanchik. Chayrayku, Jesusjina ruwana, chiqa kaqtataq jatunpaq qhawachina.

[Sutʼinchaynin]

¿Sutʼinchayta atiwaqchu?

• Juchasapa kaptinchikpis, ¿imataq Diosta kasukunapaq yanapawasun?

• ¿Imapitaq chiqa iñiy sayasqa kachkan, imaynatataq chay iñiyta wiñachisunman?

• ¿Imatá japʼisun Jesusjina kasukuptinchik, mana manchachikuptinchik ima?

[13 paginapi dibujo/foto]

Maykʼaqllapis juchaman tanqasqa kachkaptiyki mana urmanaykipaq, ¿sunquykita wakichichkankichu?

[15 paginapi dibujo/foto]

Diospi Jesusjina iñisqanchikrayku, mana manchachikunchikchu