29 YACHAQANA
87 TAKIY Kallpachakoj jamuychej
¿Imaynatá sumajta yuyaycharisunman?
“Noqa yuyaychasqayki, qhawamusqaykitaj” (SAL. 32:8).
TEMA
¿Imaynatá wajkunata sumajta yuyaycharisunman?
1. ¿Pikunataj yuyaycharinanku tiyan, chanta imarayku?
WAKIN runasqa yuyaychariyta atillanku, wakintaj mana atillankuchu, manchachikunku, pʼenqakunku ima. Imayna kajtinpis, tukuyninchej wakin kutis yuyaycharinanchejpuni tiyan. Jesús nerqa purajmanta munanakusqanchejpi runas sutʼita reparanankuta discipulosnin kasqanchejta (Juan 13:35). Chay munakuyninchejtataj rikuchinchej hermanosninchejta yuyaycharispa. Bibliaqa nin ‘maychus kajta yuyaycharejtinchej’ sumaj amigosniyoj kayta atisqanchejta (Pro. 27:9).
2. ¿Imata ruwaytataj ancianos sumajta yachananku tiyan, chanta imarayku? (“¿Imaynatataj chaupi semana tantakuypi sumajta yuyaycharinkuman?” nisqa recuadrotawan qhawariy).
2 Astawanqa ancianospuni sumajta yuyaychariyta yachananku tiyan. Jehovawan Jesuswanqa paykunata churanku ovejitasninkuta sumajta qhawanankupaj (1 Ped. 5:2, 3). Ancianostaj chayta ruwanku discursosninkupi Bibliawan sumajta yuyaycharispa, chantá congregacionmanta sapa ovejitata yuyaycharispa, jinallataj Jehovamanta karunchasqa kajkunatapis. Ancianos kaspapis manapis, ¿imaynatataj sumajta yuyaycharisunman?
3. 1) ¿Pikunamantataj sumajta yuyaychariyta yachakusunman? (Isaías 9:6; “Jesús jina sumajta yuyaycharina” nisqa recuadrotawan qhawariy. 2) ¿Imatá kay yachaqanapi yachakusun?
3 Bibliapeqa ashkhasmanta yachakusunman sumajta yuyaychariyta. Astawanqa Jesusmanta mayta yachakusunman. Bibliaqa nin Jesús “Sumajta Yuyaychaj” kasqanta (Isaías 9:6 leey). Ichá pillapis yuyaycharinanchejta niwasunman, wakin kutitaj mana niwajtinchejpis reparasunman yuyaycharinata necesitasqanta. ¿Imaynatá chay iskaynin kutispi yuyaycharisunman? Chayta kay yachaqanapi yachakusun. Chantapis yachakullasuntaj ima ratochus, imaynatachus allinta yuyaycharina kasqanta.
PILLAPIS YUYAYCHARINANCHEJTA NIWAJTINCHEJ
4, 5. ¿Imapitaj piensarinanchej tiyan pipis yuyaycharinanchejta niwajtinchej? Kikinchariy.
4 Pillapis yuyaycharinanchejta niwajtinchej, ¿imatá ruwananchej tiyan? Ichapis noqanchejpi atienekusqanrayku kusikusunman, chayrayku chay rato yuyaychariyta munasunman. Jinapis sumaj kanman kaypiraj piensarinanchej: “¿Chay tapuwasqanmanta sumajtachu yachani allinta yuyaycharinaypaj?”, nispa. Wakin kutisqa aswan allin kanman wajwan yanaparichikunanta ninanchej, chaypajtaj noqanchejmanta astawan yachajta maskʼaysisunman.
5 Kay kikinchaypi piensarina: Uj sumaj amigonchej sinchʼi onqosqa kashanman. Paytaj niwasunman onqoyninpaj imaymana tratamientos kasqanta, tapuwasunmantaj “¿mayqentaj allin kanman?” nispa. Ichapis chay rato niyta munasunman mayqenchus noqanchejpaj allin kasqanta. Jinapis mana doctorchu kanchej chayqa, mana yachanchejchu chay onqoyninta imaynatachus jampiyta. Chayrayku aswan allin kanman chay onqoyninmanta yachaj doctorta maskʼaysinanchej.
6. ¿Imajtintaj tumpata piensarinanchej tiyan niraj yuyaycharishaspa?
6 Wakin kutisqa ichá yuyasunman yuyaychariyta atisqanchejta. Jinapis niraj yuyaycharishaspa aswan allin kanman tumpata piensarinanchej. Proverbios 15:28 nin: “Cheqan runaqa niraj ni imata kutichishaspa allintaraj sonqonpi tʼukurin”, nispa. Chayrayku yuyaychariyta atisqanchejta yuyaspapis, aswan allin kanman niraj yuyaycharishaspa chaymanta ukhuncharinanchej, orakunanchej, tʼukurinanchej ima. Ajinamanta Jehová yuyasqanman jina sumajta yuyaychariyta atisun.
7. ¿Imatá Natanmanta yachakunchej?
7 Profeta Natanmanta parlarina. Rey Davidqa payman nerqa Jehovapaj templota ruwapuyta munasqanta. Natantaj chay ratopacha nerqa allillan kasqanta. Jinapis Jehovaqa mana munarqachu David paypaj templota ruwapunanta. Chayrayku Natanqa niraj Davidman ni imata nishaspa Jehovataraj tapurinan karqa (1 Cró. 17:1-4). Chaymanta yachakunchej pillapis yuyaycharinanchejta niwajtinchej, tumpata piensarinanchej kasqanta, manataj ‘mana yuyaychakuspalla parlananchejchu’ kasqanta (Sant. 1:19).
8. ¿Imajtintaj niraj yuyaycharishaspa sumajtaraj piensarinanchej tiyan?
8 ¿Imajtintaj niraj yuyaycharishaspa allinta piensarinallanchejtaj tiyan? Sichus noqanchej mana allintachu yuyaycharisunman chayqa, chay yuyaycharisqanchejrayku mana allintachu ajllanman. Chay ajllasqanmantataj noqanchejpis juchayojllataj kasunman. Chayrayku niraj yuyaycharishaspa sumajtaraj piensarinanchej tiyan.
MANA YUYAYCHARINANCHEJTA NIWAJTINCHEJ
9. ¿Imatataj ancianos sumajtaraj yachananku tiyan niraj pitapis yuyaycharishaspa? (Gálatas 6:1).
9 Wakin kutis uj hermano ‘wistʼuykapushanman’. Ancianostaj chay hermano mana yuyaycharinankuta mañakojtinpis yuyaycharinankupuni tiyan (Gálatas 6:1 leey). ‘Wistʼuykuy’ palabraqa niyta munan pillapis jatun juchaman apaj ñanpiña purishasqanta, manaraj chay juchapi urmashajtinpis. Ancianostaj yanapariyta munanku wiñay kausayman pusaj ñanllapipuni purinanpaj (Sant. 5:19, 20). Jinapis sumajtaraj yachananku tiyan, chay hermano wistʼuykushasqantapunichus manachus. Jehovaqa saqewanchej sapa ujninchej conciencianchejman jina ajllakunanchejta (Rom. 14:1-4). Sichus ancianos wistʼuykushasqantapuni reparanku chayqa, ¿imaynatataj sumajta yuyaycharinkuman?
10-12. Pipis yuyaychayta mana mañakojtin, ¿imatataj ancianos ruwananku tiyan yuyaycharinankupaj? (Fotostawan qhawariy).
10 Pipis yuyaychayta mana mañakojtin, ancianosqa mana yuyaychariyta atillankumanchu. ¿Imajtin? Pablo nisqanman jina ichapis chay hermanoqa wistʼuykushasqanta mana reparakusqanrayku, yuyanman mana yuyaycharinankuta necesitasqanta. Chayrayku yuyaychasqankuta tukuy sonqo japʼikunanpaj, ancianosqa wakin imastaraj ruwananku tiyan.
11 Kay kikinchaypi piensarina. Uj llankʼaj runaqa allin duro jallpʼapi niraj tarpushaspa, jallpʼataraj sumajta llampʼuyachinan tiyan. Ajinamanta tarpojtin sumajta wiñananpaj. Llampʼuyachiytawantaj tarpuykun, jinaspataj qarpan. Ajinallatataj ancianospis ruwananku tiyan pillapis yuyaychayta mana mañakojtin. Jallpʼataraj wakichinanku tiyan, nisunman ñaupajta suyanankuraj tiyan ima ratochus yuyaycharinankupaj allin kasqanta. Niraj yuyaycharishaspataj ninanku tiyan paymanta llakikusqankuta, munakusqankuta, chayrayku paywan parlariyta munasqankuta. Sichus ancianos munakuyniyojñapuni, kʼachasñapuni kanku chayqa, chay hermanoqa yuyaychasqankuta tukuy sonqo japʼikuyta atillanqa.
12 Hermanowan parlarishaspa ancianosqa siga jallpʼata llampʼuyachillankumanpuni. Chaytataj ruwankuman, tukuypis pantasqanchejtapuni, wakin kutitaj yuyaychayta necesitasqanchejtapuni nispa (Rom. 3:23). Allinta yuyaychakuspa, respetowantaj Bibliawan sutʼita reparachinanku tiyan imapichus wistʼuykushasqanta. Hermano pantasqanta reparakojtintaj tarpunankuñataj tiyan, nisunman sumajsituta sutʼincharinanku tiyan imapichus cambiananta. Chaymantataj qarpananku tiyan, nisunman allin imasta ruwashasqanmanta felicitananku tiyan, paywantaj orakunanku tiyan (Sant. 5:15).
Ancianosqa munakuywan, kʼachallamantataj yuyaycharinanku tiyan mana yuyaychayta mañakojkunata (10 al 12 parrafosta qhawariy).
13. ¿Imatataj ancianos ruwankuman yuyaychashasqankuta hermanos entiendeshasqankutachus manachus reparanankupaj?
13 Wakin kutisqa ancianos ujta yuyaychankuman, hermanostaj wajta entiendenkuman. ¿Imatataj ancianos ruwankuman mana ajina kananpaj? Allinta yuyaychakuspa wakin imasta tapurinkuman. Chaywan reparayta atenqanku yuyaychashasqankuta entiendeshasqankutachus manachus, imapichus cambianankutapis sutʼitachus manachus entiendeshasqankuta (Ecl. 12:11).
¿IMA RATOTAJ CHANTA IMAYNATATAJ YUYAYCHARISUNMAN?
14. ¿Imaraykutaj phiñasqa kashaspa mana yuyaychananchejchu tiyan?
14 Pantaj runas kasqanchejrayku, wakin kutis ruwasqanchejwan parlasqanchejwan wajkunata phiñachisunpuni (Col. 3:13). Biblia nisqanman jina ichá hermanosninchejwan phiñanakusunman (Efe. 4:26). Jinapis kallpachakunanchej tiyan phiñasqa kashaspa mana yuyaychanapaj. Imajtinchus “phiñakojqa mana Diospa cheqan kayninman jinachu ruwan” (Sant. 1:20). Phiñasqa kaspa yuyaychajtinchejqa problemallata astawan jatunyaykuchisunman. ¿Chay ninayanchu phiñachiwarqanchej chay runaman ni jaykʼaj ninanchejta imaynachus sientekusqanchejta? Mana. Jinapis niraj ni imata nishaspa, phiñakuyninchej pasanankama suyarinanchejraj tiyan.
15. ¿Imatá Elihumanta yachakunchej? (Dibujotawan qhawariy).
15 Elihuqa Jobta sumajta yuyaycharerqa. ¿Imatá paymanta yachakusunman? Jobta sonqochayta munajkunaqa ashkha diasta paymanta mana allin imasta parlarqanku, Jobtaj atin mana atin paykunaman kutichikusharqa. Chayrayku Elihuqa Jobmanta khuyakorqa. Jinapis Jehovamanta mana cheqan imasta parlasqanmanta phiñakorqa. Chaywanpis payñataj parlananpaj pacienciawan suyakorqa. Chantataj calmallawan, respetowantaj Jobta yuyaycharerqa (Job 32:2; 33:1-7). Elihumanta yachakunchej pillatapis yuyaycharinapaj mana phiñasqachu kanata, astawanpis respetowan munakuywantaj yuyaycharinata (Ecl. 3:1, 7).
Elihuqa Job imatachus nisqanmanta phiñakorqa. Jinapis suyarerqa phiñakuynin pasanankama, chantá respetowan yuyaycharerqa (15 parrafota qhawariy).
YUYAYCHANALLAPUNI, YUYAYCHAWASQANCHEJTATAJ JAPʼIKUNALLAPUNI
16. ¿Imatá yachakunchej imatachus Salmo 32:8 nisqanmanta?
16 Kay yachaqanapaj textopi Jehová niwanchej: “Noqa yuyaychasqayki, qhawamusqaykitaj”, nispa (Salmo 32:8 leey). Chayqa niyta munan Jehová yanapanallawanchejtapuni. Payqa mana yuyaychallawanchejchu, manaqa chayman jina ruwanapaj yanapawanchej. Jehovamanta mayta yachakusunman. Pillatapis yuyaycharispaqa kallpachanallapuni, yanaparinallapunitaj yuyaychasqanchejman jina ruwananpaj.
17. ¿Imatataj Isaías 32:1, 2 nin Bibliawan sutʼisituta yuyaycharej ancianosmanta?
17 Kay tiempopi astawanraj necesitanchej sumajta yuyaychariyta, yuyaychariwasqanchejtapis japʼikuyta (2 Tim. 3:1). Bibliawan sutʼisituta yuyaychaj ancianosqa “tʼajra jallpʼapi purirej yaku jina” kanku (Isaías 32:1, 2 leey). Maytapuni agradecekunchej amigosninchej necesitashajtinchejpuni mana manchachikuspa yuyaychariwasqanchejmanta, nitaj uyariyta munasqallanchejtachu niwasqanchejmanta. Yuyaychariwasqanchejqa “qolqe charolaspi qori manzanas jina” kanku (Pro. 25:11). Tukuyninchej yachakunallapuni sumajta yuyaychariyta, sumaj yuyaychaykunatapis japʼikuyta.
109 TAKIY Tukuy sonqowan munanakunachej