4 YACHAQANA
30 TAKIY Jehová: Tatay, Diosniy, Amigoy
Jehovaqa manchayta munakuwanchej
“Jehová Diosqa manchay munakuyniyoj” (SANT. 5:11).
TEMA
Jehová Diosninchej manchay munakuyniyoj kasqanrayku payman qayllaykuyta munanchej, qayllanpi kaspa ni imata manchachikunchejchu, sumaj cuidasqataj kanchej, kallpatataj japʼinchej.
1. ¿Jehová imayna kasqantataj yuyanki?
MAYKʼAJLLAPIS, ¿imaynachus Jehová kasqanpi piensarerqankichu? Payman orakushajtiyki, ¿imayna kasqantataj yuyanki? Payta mana rikojtinchejpis, Bibliaqa Jehovata ashkha imaswan kikinchan. Por ejemplo nin: “Jehová Diosqa inti jina kʼancharimuwanchej, escudo jinataj jarkʼakuwanchej”, nispa. Nillantaj “tukuy imata ruphaykoj nina jina” kasqanta (Sal. 84:11; Heb. 12:29). Profeta Ezequielqa mosqoypi jina rikusqanpi nerqa Jehovaqa zafiro rumi jina kasqanta, kʼancharishaj metal jina lliphipirisqanta, kʼuychi jinataj kasqanta, nisunman arcoíris jina (Eze. 1:26-28). Jehová ajina kasqanta yuyayqa mayta tʼukuchiwasunman, mancharichiwasunman ima.
2. ¿Imaraykutaj wakinkuna Diosman mana qayllaykuyta atillankumanchu?
2 Jehovata mana rikusqanchejrayku ichapis mana creeyta atillasunmanchu munakuwasqanchejta. Chayri ichapis kausayninchejpi imapis pasawarqanchej, chayri tatanchej mana munakuwarqanchejchu. Chayraykutaj yuyasunman Diosqa ni jaykʼaj munakunawanchejta. Pero Jehovaqa entienden imaynachus sientekushasqanchejta, chantá imaschus ñaupajta pasawasqanchejrayku imaynachus kashasqanchejtapis. Diosninchejqa munakuwasqanchejta entiendenanchejpaj, Palabranpi willawanchej imayna kʼachachus kasqanta.
3. ¿Imaraykutaj Jehovamanta, munakuyninmantawan sumajta ukhuncharina tiyan?
3 Imaynachus Jehová kasqanmanta parlaspaqa, munakuy palabratapuni oqharisunman (1 Juan 4:8). Jehovaqa munakuy, tukuy imatataj munakuyninrayku ruwan. Munakuynenqa may jatunpuni, may sinchʼitaj. Payta mana munakojkunatapis payqa munakun (Mat. 5:44, 45). Kay yachaqanapeqa Jehovamanta, munakuyninmantawan sumajta ukhuncharisun. Ajinamanta payta astawan rejsispaqa astawan munakusun.
JEHOVAQA MAYTAPUNI MUNAKUWANCHEJ
4. Jehová manchay munakuyniyoj kasqanpi piensarispa, ¿imayná sientekunki? (Fototawan qhawariy).
4 “Jehová Diosqa manchay munakuyniyoj” (Sant. 5:11). Diosqa Bibliapi may kʼacha mamawan kikinchakun (Isa. 66:12, 13). Uj mama wawitanta manchay munakuywan cuidasqanpi piensarina. Chay mamaqa may munakuywan wawitanta moqosnin patapi chukuykuchispa, may kʼachituta, calmitallawantaj parlapayan. Wawitan waqajtin chayri imitanpis nanajtin, mamanqa chay rato atiendej corren. Ajinallatataj Jehovapis llakiypi kashajtinchej ladonchejpipuni kanqa. Chayraykuchá uj salmista nerqa: “Llakiykuna sinchʼita phutichishawajtin qanmin sonqochawarqanki, kusichiwarqankitaj”, nispa (Sal. 94:19).
“Imaynatachus mamaqa wawanta sonqochan, ajinallatataj qankunatapis sonqochallasqaykichejpuni” (4 parrafota qhawariy).
5. ¿Imatá niwaj Jehovaj munakuyninmanta?
5 Jehovaqa may jina munakuyniyoj (Sal. 103:8). Pantajtinchejpis payqa munakullawanchejpuni. Israelitasqa Jehovata kutin kutita phiñacherqanku, chaywanpis paykuna arrepientekojtinku, Jehovaqa paykunata munakullasqantapuni rikucherqa. Uj kutipi Jehovaqa llajtanman nerqa: “Ñaupaqeypeqa valorniyojman tukorqanki, jatunchasqa karqanki, noqataj munakuyki” nispa (Isa. 43:4, 5). Kunanpis Jehovaqa kikillanpuni, mana cambianchu. Chayrayku nisunman noqanchejtapis kikillantataj munakuwasqanchejta. Jatun juchapi urmajtinchejpis, payqa mana saqerpariwanchejchu. Sichus arrepientekusun, paymantaj kutinpusun chayqa, payqa munakullawasunpuni. Payqa niwanchej “mana michʼakuspa” perdonanawanchejta (Isa. 55:7). Bibliaqa nin Jehová perdonawajtinchej noqanchejpaj “samarikuna tiempos” jamusqanta (Hech. 3:19).
6. ¿Imatá Zacarías 2:8 Jehovamanta yachachiwanchej?
6 (Zacarías 2:8 leey). Jehovaqa nin ñawi papan jina kasqanchejta. Ñawinchejqa may importante, manchay delicaditotaj. Chayrayku Jehovaqa kaytapis nishawasunman jina: “Pipis qankunata imanasunkichej chayqa, ñawi papaytapis llankhaykushanman jina”, nispa. Jehovaqa munakuwanchej, chayrayku imapis pasawajtinchej, paytapis nanallantaj, jarkʼaytataj munawanchej. Sufrejtinchej paypis sufrillantaj. Chayrayku payta nisunman: “Diosníy, ñawi papaykita jina cuidaway”, nispa (Sal. 17:8).
7. ¿Imaraykutaj mana iskayrayanachu tiyan Jehová munakuwasqanchejmanta?
7 Jehovaqa munan pay munakuwasqanchejmanta mana iskayrayanata. Ichá imapis pasawasqanchejrayku, chayri problemaspi rikukushasqanchejrayku, iskayrayasunman Jehová munakuwasqanchejmanta. Paytaj chayta entienden. Jina kajtin, ¿imatá ruwasunman munakuwasqanchejmanta mana iskayrayanapaj? Ukhuncharinanchej tiyan, imaynatachus Jehová rikuchisqanta Jesusta munakusqanta, ajllasqa cristianosta munakusqanta, tukuy noqanchejtapis munakuwasqanchejta. Kay yachaqanapitaj chayta ukhuncharisun.
JEHOVAQA MANA PʼENQAKUNCHU MUNAKUYKI NIYTA
8. ¿Imaraykutaj Tatan munakusqanmanta Jesús mana iskayrayarqachu?
8 Jehovawan munasqa Wawanwanqa ni pi jina may chhika watastaña khuska kanku. Chayrayku ni pi jina manchay ujchasqas kanku, maytataj munanakunku. Mateo 17:5 versiculopi Jehovaqa sutʼita nerqa Jesusta munakusqanta. Payqa mana “allinpaj qhawani” nispallachu nerqa, manachayqa yachananchejta munarqa may jinatapunichus munakusqanta. Chayrayku nerqa: “Kaymin munasqa Wawayqa”, nispa (Efe. 1:7). Jehovaqa Jesús Wawan kasqanmanta, imatachus tumpamantawan ruwananmantapis may kusisqa kasharqa. Jesusqa sutʼita yacharqa, Jehová payta mayta munakusqanta. Chayrayku kutin kutita nerqa, Tatan payta munakusqanta (Juan 3:35; 10:17; 17:24).
9. ¿Ima palabrastaj sutʼita reparachiwanchej Jehová ajllasqa cristianosta maytapuni munakusqanta? (Romanos 5:5).
9 Jehovaqa ajllasqa cristianostapis nillantaj munakusqanta (Romanos 5:5 leey). Bibliamanta sutʼinchaj uj diccionario nisqanman jina, kay versiculopi “juntʼa kashan” nispa nisqanqa mayumanta may chhika yaku noqanchejman jamusqanta niyta munan. Chaytaj reparachiwanchej may jinatapunichus Jehová ajllasqa cristianosta munakusqanta. Ajllasqa cristianosqa yachanku, “Tata Diospa munakusqasnin” kasqankuta (Jud. 1). Paykunaqa apóstol Juan jina ninkuman: “Reparaychej imaynatapunichus Tata Dios munakuwasqanchejta, Diospa wawasnin sutichasqa kananchejpaj”, nispa (1 Juan 3:1). ¿Ajllasqa cristianosllatachu Jehová munakun? Mana, tukuynin kamachisninta munakun. Chayta kunan qhawarisun.
10. ¿Imaynapí sutʼita reparanki Jehová munakususqanta?
10 ¿Imataj astawan rikuchiwanchej Jehová munakuwasqanchejta? Juchamanta kacharichiwasqanchej. Chaypi reparanchej Jehovaqa ni pi jina munakuwasqanchejta (Juan 3:16; Rom. 5:8). Jehovaqa munasqa Wawanta qorqa tukuy noqanchejrayku wañunanpaj. Ajinamanta juchasninchejmanta perdonta tarinapaj, amigosnintaj kayta atinapaj (1 Juan 4:10). Jehovawan Jesuswan may jatun preciotapuni pagasqankupi tʼukurispaqa, aswan sumajta entiendesun sapa ujninchejta may jinatapunichus paykuna munakuwasqanchejta (Gál. 2:20). Jehovaqa mana uj leyta juntʼanallanpajchu chayta ruwarqa, manachayqa munakuwasqanchejrayku. Jehovaqa saqerqa may munasqa Wawan sufrispa noqanchejrayku wañunanta. Ajinamanta rikuchiwarqanchej munakuwasqanchejta.
11. ¿Imatá yachachiwanchej Jeremías 31:3?
11 Qhawarinchej jina Jehovaqa mana munakullawanchejchu, manachayqa munakuwasqanchejta niwanchej (Jeremías 31:3 leey). Jehovaqa munakuwasqanchejrayku payman pusamuwanchej (Deuteronomio 7:7, 8, kikinchay). Diospa munakuyninmantaqa ni pi, nitaj imapis tʼaqayta atiwasunmanchu (Rom. 8:38, 39). ¿Imaynataj sonqonchej kashan chaypi piensarispa? Qhepan parrafopi leerisunchej 23 Salmota. Leerishaspaqa tʼukurina imaynachus Davidpa sonqon kashasqanpi Jehová mayta munakusqanta reparaspa, imaynachus sonqonchejpis kananpi.
JEHOVÁ MAYTA MUNAKUWASQANCHEJPI TʼUKURISPA, ¿IMAYNÁ SIENTEKUNCHEJ?
12. ¿Imastá yachachiwanchej Salmo 23?
12 (Salmo 23:1-6 leey). 23 Salmopi Davidqa nerqa Jehová munakusqanmanta, manchay munakuywantaj cuidasqanmanta mana iskayrayasqanta. Chaypi Davidqa nerqa Jehovaqa ovejitanta jina michikusqanta. Davidqa Jehová michejnin jina cuidashasqanta yachasqanrayku mana manchachikorqachu, tukuy sonqotaj paypi atienekorqa. Davidqa yacharqa Jehovaqa kausashajtin munakunantapuni. Qhawarina imaraykuchus ajinata yuyasqanta.
13. ¿Imaraykú David mana iskayrayarqachu Jehová cuidananmanta?
13 “Ni ima faltawanchu”. Jehovaqa Davidman tukuy ima necesitasqanta qorqapuni. Chayrayku payqa repararqa Jehová sumajta cuidasqanta. Chantapis yachallarqataj amigon kasqanta, allinpajtaj qhawasqanta. Chayrayku mana iskayrayarqachu, ima pasajtinpis Jehovaqa tukuy ima necesitasqanta qonantapuni. Yacharqa Jehová manchayta munakusqanqa tukuy llakiykunasninmanta aswan jatun kasqanta. Chayrayku kusisqa karqa, sonqo juntʼasqataj (Sal. 16:11).
14. ¿Imaynatá Jehová manchayta munakuwasqanchejta rikuchiwanchej?
14 Jehovaqa manchay munakuywan cuidawanchej, astawanraj sajra imas qhatiriwajtinchej. Hermananchej Clairemanta parlarina.a Payqa 20 watasmanta astawanña Betelpi sirvishan. Pay willariwanchej ni imata ruwayta atisqanta familianpi llakiykuna qhepan qhepanta rikhurejtin. Ñaupajtaqa tatanman uj infarto cerebral qorqa, chantá ujnin hermanan congregacionmanta qharqochikorqa, familiantaj negocionkupi mana allinchu rishasqanrayku wisqʼananku karqa, chayraykutaj wasinkuta pierderqanku. ¿Imaynatá Jehová rikucherqa paykunata cuidashasqanta? Claire nin: “Jehovaqa familiayman qorqa sapa día imatachus necesitasqankuta. Sapa kuti, yuyasqaymantapis aswan ashkhataraj qorqa. Manapuni qonqakunichu ima kutispichus Jehová munakuyninta rikuchiwasqanta, sapa kutitaj chaypi piensarinipuni. Ima llakiypipis rikukojtiy, chay yanapawan ñaupajllamanpuni rinaypaj”, nispa.
15. ¿Imaynamantataj David watejmanta kallpata japʼerqa? (Dibujotawan qhawariy).
15 “Diosqa kallpachawan”. Davidqa ashkha llakiykunapi rikukusharqa, chayraykutaj wakin kutispi phutikoj (Sal. 18:4-6). Chaywanpis Jehová manchaytapuni payta munakusqanta reparaspa, watejmanta kallpata japʼerqa. Davidqa nerqa amigon Jehovaqa “qʼomer pampaspi” samarichisqanta, samarikunanpajtaj “ashkha yakuyoj lugaresman” pusasqanta. Ajinamanta watejmanta kallpata japʼerqa, Jehovatataj kusiywan sirvillarqapuni (Sal. 18:28-32).
Davidqa llakisqa kashaspa watejmanta kallpata japʼerqa Jehová manchaytapuni munakusqanta reparaspa (15 parrafota qhawariy).
16. ¿Repararqankichu Jehová kallpachasusqanta?
16 Noqanchejpis llakiykunapi rikukuspaqa, kayta nillasunmantaj: “Jehová Diosqa munakuyninrayku mana chinkasqatachu chinkachiwanchej”, nispa (Lam. 3:22; Col. 1:11). Rachelmanta parlarinallapuni. Payqa may sonqo pʼakisqapuni kasharqa coronavirus onqoy kashajtin, qosan payta, Jehovatapis saqerpasqanmanta. ¿Imaynatá Jehová yanaparqa? Pay nin: “Jehovaqa munasqata sientechiwarqa. Payqa may chhika sumaj amigosta qowarqa. Paykunataj tiempochakoj kanku noqawan karinankupaj, mikhunitata aparinpunawankupaj, kʼachitu mensajesta apachimunawankupaj, kallpachanawanpaj jina textosta apachimunawankupaj. Chantapis asirisqankuwan kusirichiwaj kanku, yuyarichiwajtaj kanku Jehová cuidashawasqanta. Jehovaman kutin kutita agradecekuni chay jina manchay munakuyniyoj jatun familiata qowasqanmanta”, nispa.
17. ¿Imaraykutaj David nerqa “mana manchachikunichu” nispa?
17 “Mana manchachikunichu, imaraykuchus qanmin noqawan kashanki”. Davidqa manchachikunapaj jina ashkha enemigosniyoj karqa, ashkha kutispitaj wañuy patapi rikhurerqa. Chaywanpis Jehová payta munakusqanta reparaspa mana manchachikorqachu, jarkʼasqataj sientekorqa. Paypajqa Jehová ladonpipunipis kashanman jina karqa. Chayrayku uj takiypi nerqa: “Paymin tukuy llakiyniymanta librawarqa”, nispa (Sal. 34:4). Davidqa wakin kutispi may mancharisqapuni kashajtinpis, chay manchachikuyninta atiparqa Jehová payta munakusqanta yachasqanrayku.
18. Mancharinapaj jina imapis pasawajtinchej, ¿imaynatá yanapawanchej Jehová munakuwasqanchejta yachay?
18 Manchachikunapaj jina imapis pasawajtinchej Jehová munakuwasqanchejta yachay yanapawanchej. ¿Imaynamanta? Susi sutiyoj precursora niwanchej imaynachus paypis qosanpis sientekusqankuta wawanku wañuchikojtin. Pay nin: “Chay jinapi rikukoyqa maytapuni llakichiwanchej. Ni piniyoj jina sientekunchej, nitaj yachanchejchu imatachus ruwananchejta. Pero Jehová manchaytapuni munakuwasqaykuta yachaspa, cuidasqas, jarkʼasqas sintekorqayku”, nispa. Rachelpis nillantaj: “Uj chʼisi manchay llakisqapuni, mancharisqataj kasharqani, manaña atisqaytataj yuyarqani. Chaypi Jehovaman orakushaspa nanaymanta waqaspa qhaparikorqani. Chay ratotaj repararqani Jehovaqa sonqoyta tiyaykuchinawanpaj abrazaykuwasqanta jina, imaynatachus uj mama wawitanta abrazaykun ajinata. Chaymantataj puñukapuyta aterqani. Ni jaykʼaj chayta qonqakusajchu”, nispa. Tasos sutiyoj ancianotaj, tawa watasta carcelpi karqa ejercitoman mana yaykuyta munasqanrayku. Payqa Jehová manchay munakuywan cuidasqanmanta nin: “Imatachus necesitasqaymantapis astawanraj qowarqa. Chayraykutaj Jehovapi astawan atienekorqani. Chantapis espíritu santonta qowarqa chay jina fiero lugarpi kaspapis, kusisqa kanaypaj. Chaytaj sutʼita rikuchiwarqa, paypi astawan confiajteyqa, munakuwasqanta astawan reparanayta. Chayrayku carcelpi kashaspa precursor regular kanayta nikorqani”, nispa.
MANCHAY MUNAKUYNIYOJ DIOSNINCHEJMAN KʼASKAYKUNA
19. 1) Jehová munakuwasqanchejta yachanchej chay, ¿imaynataj oracionesninchej kanqa? 2) ¿Jehová munakuwasqanchejmanta parlaj ima textostaj sonqoykimanpuni chayan? (“Kay versículos reparachiwanchej Jehová manchaytapuni munakuwasqanchejta” nisqa recuadrota qhawariy).
19 Ñaupajta parlarerqanchej chay hermanospa kausayninkoqa, rikuchiwanchej Jehovaqa “munakuyniyoj” Dios kasqanta (2 Cor. 13:11). Payqa sapa ujninchejmanta llakikun. Mana iskayrayanchejchu “paypaj munasqa” kasqanchejmanta (Sal. 32:10). Imaynasmantachus Jehová munakuyninta rikuchiwasqanchejpi astawan piensarispaqa, nipuni iskayrayasunchu pay kasqanmanta, astawantaj payman kʼaskaykusun. Chayrayku orakushaspa, mana manchachikuspa nisunman munakuyninta maytapuni necesitasqanchejta. Tukuy llakiyninchejta payman willakusunman, amataj iskayrayanachu entiendenawanchejmanta, yanapaytataj munawasqanchejmanta (Sal. 145:18, 19).
20. ¿Imaraykutaj Jehovaj munakuynin payman kʼaskaykuchiwanchej?
20 Tutapi chirishajtenqa ninata japʼichikuspa qʼoñikunchej, Jehovaj munakuyninpis chay ninaj qʼoñisitun jina, may sumajpuni. Chayrayku qayllanpipuni kayta munanchej. Jehovaqa manchaytapuni munakuwanchej, chay munakuynenqa may jatunpuni. Mayta kusikunchej Jehová chay jinatapuni munakuwasqanchejmanta. Tukuypis kayta niyta munanchej: “Jehová Diosta munakuni”, nispa (Sal. 116:1).
YUYARIKUNAPAJ
Jehovaj munakuynin, ¿imayna kasqantataj niwaj?
¿Imaraykú mana iskayrayawajchu Jehová maytapuni munakususqanmanta?
Jehová munakususqanta yachaspa, ¿imayná sientekunki?
108 TAKIY Jehová Diospa munakuynin may jatun
a Wakin sutisqa cambiakun.