7 rakʼiy
Diosman uqharikusqanku, ¿imapí tukun?
1-3. ¿Imaynamantá tiempo pasasqan, Jehová Diospa nisqan chiqatapuni juntʼakusqanta rikuchiwanchik?
DIOSLLA kamachiq kayta atisqanmanta parlaspa, ¿imatá may chhika watasta runapura kamachinakusqanku rikuchiwanchik? ¿Atinkuchu runas, Diosmanta aswan sumaq kamachiq kayta? Rikunchikjina, runap kamachiyninqa, runa masinta astawan ñakʼarichin.
2 Ñawpa tatasninchik, Diospa kamachiyninta qhisachaspaqa, paykunapaq, ñuqanchikpaqpis, may chhika ñakʼariykunallata apamurqanku. Chay ñakʼariykunamantataq, paykunalla juchayuq karqanku. Diospa Palabran nin: “Tukuy sajra kawsayman qokunku, may millaykunatataj ruwanku. Mana kanchu pipis allinta ruwajqa”, nispa (Salmo 14:1).
3 Diosqa, Adanta Evata ima, paypa kamachiyninta mana kasukuptinku machuyanankuta, wañunankuta ima nirqa, tiempo pasasqantaq, chay nisqan chiqamantapuni juntʼakusqanta rikuchiwanchik (Génesis 2:17; 3:19). Paykunaqa, Diospa kamachiyninta mana kasukusqankurayku, tiemponman machuyarqanku, wañurqanku ima.
4. ¿Imaraykutaq tukuypis, paqarikusqanchikmantapacha, unqunchik, machuyanchik, wañunchik ima?
4 Chayrayku, imapichus tukuy runas rikukusqankuta, kay Romanos 5:12 sumaqta sutʼinchan: “Uj runanejta [Adán, pichus tukuy runaspa tatan,] jucha kay pachaman yaykumorqa, jucharaykutaj wañuypis tiyan. Ajinamanta wañoyqa tukuy runasman chayarqa, tukuyninku juchallikusqankurayku”. Arí, Adanwan Evawan, Diospa kamachiyninta qhisachaspaqa, juchasapasman tukurqanku. Jinamanta wawasninman juchataqa, herenciatajina saqirqanku. Chayraykutaq, paqarikusqanchikmantapacha, unqunchik, pisimanta pisitaq machuyanchik, wañuymantaq chayanchik.
5, 6. May chhika watasta runap kamachisqan, ¿allin kawsayta apamuyta atinchu?
5 Kay may chhika wataspi, tukuy imaymana gobiernos rikhurinkutaq, chinkankutaq. Chaykunataq, imaymanamanta runata kamachinku. Chaywanpis runasqa, aswan ñakʼariyllapipuni rikukunku. Suqta waranqa watapiqa, runaqa allin kawsayta, chiqan kawsayta ima, Jallpʼantinpi sayachinankuña karqa, jinallataq, munakuy, yanapanakuy, khuyakuy ima, tukuy runaspi rikukunanña karqa.
6 Chaywanpis, allin kawsayqa, mana rikukunchu. Ni mayqin gobiernop kamachiyninpis, allin kawsaytaqa apamuyta atinchu. Kay iskay chunka siglo nisqallapi, nazis nisqap kamachiynillanpi, may chhika runas wañuchisqa karqanku, pachak junu kuraq runastaq, jatuchaq maqanakuykunapi wañurqanku. Chantapis, kay tiemponchikpiqa, chiqninakuyrayku, politicarayku ima, may chhika runas, maqasqa, wañuchisqa, wisqʼachisqa ima, kanku.
¿Imaynataq kay tiempopi kawsay?
7. ¿Imaynataq kay tiempopi runaspa kawsaynin kachkan?
7 Chantapis, kay tiemponchikmanta runaspa kawsayninpi tʼukuriy. Saqra ruwaykunamanta, maqanakuykunamanta ima, juntʼa kachkan. May chhika runas, drogasman qukunku. Khuchichakuykunarayku unquykunataq, may chhika rikhurin. Achkha runas, SIDA unquywan unqusqa kanku. Sapa watataq, may chhika runas unquykunarayku chayri yarqhaykunarayku wañunku, wakintaq may qhapaqñataq kanku. Chantapis, runaqa, Jallpʼata chʼichichachkan, tukuchichkan ima. Familiaspa kawsayninkupis, chiqan kaqta ruwaypis, manaña ñawpaqjinachu. Kay tukuy ruwaykunaqa, chiqamanta Satanás, ‘kay pachap diosnin’, kamachiqnin ima, kasqanta rikuchin (2 Corintios 4:4).
8. ¿Imaraykutaq nisunman runa chiqamanta mana ñawparichkasqanta?
8 Diosqa, tiempo pasananta saqin, runa, yachayninpi, kapuyninpi ima, tukuy yachayninta wiñachispa ñawpananpaqjina. Chaywanpis, ¿chiqamantachu runa ñawpachkan? Kaykunapi tʼukurina, unayqa, runa arcowan, flechawan ima, maqanakuq kanku, kunantaq ametralladoraswan, tanqueswan, bombas nucleares nisqawan ima, maqanakunku. Chantapis runaqa, cieloman cohetespi phawanku, chaywanpis, Jallpʼapi jukchasqa tiyakuyta mana atinchu. Mana chayllachu, runaqa, tutapi chayri wak lugarespi pʼunchapipis, saqra ruwaykuna miraykusqanrayku, callepi puriyta manchachikunku.
Tiempo rikuchisqanmanjina
9, 10. a) ¿Imatataq kay chhika tiempo pasasqan rikuchiwanchik? b) ¿Imaraykutaq Dios akllayta atisqanchikta mana qhichuwasunchu?
9 Kay chhika tiempo pasasqanqa, runas sapallankumanta, ni imaymanamanta allinta kamachinakuyta atisqankuta, sutʼita rikuchin. Imaynatachus, mana mikhuptinchik, ukyaptinchik, samaptinchik ima, mana kawsayta atinchikchu, kikillantataq, mana Diospa kamachiyninwanqa, mana allinta kawsayta atisunmanchu. Kayqa, sutʼita yachakun: Ruwawaqninchikpa kamachiyninta kasukuspalla kawsanapaq ruwasqa kanchik, imaynatachus mikhunapaq, yakuta ukyanapaq, samanapaq ima, ruwasqa kanchik, ajinata.
10 Dios, saqra ruwaykuna kananta saqisqanqa, akllayta atisqanchikta mana allinpaq apaykachay, mana allinchu kasqanta sutʼita rikuchiwanchik. Akllayta atisqanchiktaq, Diosmanta may sumaq qusqan. Chayrayku, chay atiyta qhichunawanchikmantaqa, akllaqta saqiwanchik. Ajinamanta allinta akllayta yachananchikpaq. Diospa Palabranqa, jinata nin: Runaqa, ‘kawsayninpi imatachus ruwananta mana niyta atinchu’, nispa. Chantapis, nillantaq: “Runaqa runa masinta chakisnin uraman churan paypa mana allinnillampaj”, nispa (Jeremías 10:23; Eclesiastés 8:9).
11. ¿Mayqin runap kamachiynillanpis, runap ñakʼariyninta chinkachiyta atirqachu?
11 Dios, runapura, suqta waranqa watata kamachinakunankuta saqisqanpi, runa ñakʼariyta mana chinkachiyta atisqanta sutʼita rikuchin. Runaqa, ni jaykʼaqpis ñakʼariyta chinkachiyta atirqachu. Tʼukurinallapaq, Israelmanta rey Salomonqa, may yachayninwan, atiyninwan, qhapaq kayninwan ima, mana ñakʼariykunata chinkachiyta atirqachu (Eclesiastés 4:1-3). Kikillantaq, tiemponchikmanta kamachiqkunaqa, tukuy imapi ñawparispapis, mana ñakʼariykunata chinkachiyta atinkuchu. Kay chhika tiempopi rikukusqanmanjina, ñakʼariyta pisiyachinankumantaqa, astawan yapaykunku.
Diospa allin yuyaynin rikukun
12-14. Dios ñakʼariy kananta saqisqan, ¿imaynamantá yanapawanchik?
12 Dios, ñakʼariy kananta saqisqanqa, mayta ñuqanchiktapis ñakʼarichiwanchik. Chaywanpis, payqa aswan qhipaman allinninchikpaq kananta yachan. Chaytaq, tukuyta yanapawasunchik, mana juk tiempollapaqchu, manaqa wiñay wiñaypaq.
13 Aswan qhipaman, pillapis akllayta atisqanta Diosman uqharikunanpaq apaykachanman chayqa, payman manaña tiempota qunqachu, nisqan chiqachus manachus kasqanta rikuchinanpaq. Imaraykuchus Dios, tukuy uqharikuqkunaman kay chhika tiempota qusqanqa, maykʼaqllapis rikuchiyta atinqa, nisqankuqa mana chiqachu kasqanta.
14 Chantapis, Jehová ñakʼariy kananta saqisqanqa, sutʼita rikuchillawanchiktaq, ni imapis mana paypa kamachiyninwan allin risqanta. Arí, ni mayqin runap chayri angelpa ruwasqanpis, Diosmanta karunchakuspaqa, kusiy kawsayta apamunmanchu. Chayrayku, Diosqa, pillapis paypa kamachiyninman uqharikuptinqa, mana iskaychakuspa chay ‘saqra runasta chinkarparichinqa’ (Salmo 145:20; Romanos 3:4).
[15 paginapi dibujo/foto]
Ñawpa tatasninchikqa, Diospa kamachiyninta qhisachasqankurayku, machuyarqanku, wañurqankutaq
[16 paginapi dibujo/foto]
Runap kamachiyninqa, ñakʼariykunallata Jallpʼaman juntʼaykuchin
[Maymantachus foto urqhukusqan]
Foto U.S. Coast Guard