INTERNETPI BIBLIOTECA Watchtower
INTERNETPI BIBLIOTECA
Watchtower
Quechua (Bolivia)
  • BIBLIA
  • PUBLICACIONES
  • REUNIONES
  • mwbr18 noviembre págs. 1-8
  • Cristiano Kausayninchej tantakuypaj referencias

Kay videoqa mana kanchu.

Perdonariwayku, ima problemachá kan.

  • Cristiano Kausayninchej tantakuypaj referencias
  • Cristiano Kausayninchej tantakuypaj referencias (2018)
  • Subtítulos
  • 5-11 DE NOVIEMBRE
  • 12-18 DE NOVIEMBRE
  • 19-25 DE NOVIEMBRE
  • 26 DE NOVIEMBRE–2 DE DICIEMBRE
Cristiano Kausayninchej tantakuypaj referencias (2018)
mwbr18 noviembre págs. 1-8

Cristiano Kausayninchej tantakuypaj referencias

5-11 DE NOVIEMBRE

BIBLIAMANTA SUMAJ YACHACHIYKUNA | JUAN 20, 21

“¿Kaykunamanta astawanchu munakuwanki?”

(Juan 21:1-3) Chay qhepata Jesusqa ujtawan yachachisqasninman rikhurillarqataj Tiberíades qocha kantupi. Kay jina karqa: 2 Simón Pedro, chantá Mellizo nisqa Tomás, Galileamanta Caná llajtayoj Natanael, Zebedeoj wawasnin, waj iskay yachachisqasnin ima chaypi khuska kasharqanku. 3 Simón Pedrotaj paykunaman nerqa: “Pescadota japʼej rishani”, nispa. Paykunataj nerqanku: “Noqaykupis qanwan risqayku”, nispa. Canoaman wicharispataj rerqanku, chay tutantintaj mana uj pescadollatapis japʼerqankuchu.

(Juan 21:4-14) Sutʼiyamushajtintaj Jesusqa qocha kantupi sayasharqa, yachachisqastaj mana repararqankuchu Jesús kasqanta. 5 Jesustaj nerqa: “Wawasníy, ¿manachu imallapis mikhunaykichejpaj kapusunkichej?”, nispa. Paykunataj kuticherqanku: “Mana”, nispa. 6 Jesustaj nerqa: “Chʼipata canoaj paña ladonman choqaykuychej, chaypitaj japʼinkichej”, nispa. Paykunataj choqaykorqanku, may ashkha pescadosta japʼisqankuraykutaj mana chʼipata orqhoyta aterqankuchu. 7 Chayrayku Jesuspa munasqa yachachisqanqa, Pedrota nerqa: “¡Jaqayqa Señorninchej!”, nispa. Simón Pedrotaj Señor kasqanta yachaspa, qʼara wasalla kashasqanrayku ropanta churaykukuspa qochaman phinkiykorqa. 8 Wakin yachachisqasnintaj canoapi jamorqanku chʼipata pescadoswan juntʼata aysamuspa, imaraykuchus chʼaki jallpʼamanta mana karupichu kasharqanku, manachayqa 100 metrospi jinalla. 9 Chʼaki jallpʼaman chayaspataj nina brasas patapi rikorqanku pescadota, tʼantatawan churasqata. 10 Jesustaj paykunata nerqa: “Kunan japʼisqaykichej pescadosmanta wakinta apamuychej”, nispa. 11 Simón Pedrotaj canoaman wicharispa chʼipata qocha kantuman aysamorqa 153 jatuchaj pescadoswan juntʼata. Ashkha pescadosniyoj kajtinpis chʼipaqa mana llikʼikusqachu. 12 Jesustaj paykunata nerqa: “Jamuychej, mikhurikunkichej”, nispa. Nitaj mayqen yachachisqanpis taporqachu: “¿Pitaj kanki?”, nispa. Paykunaqa yacharqanku Señorninku kasqanta. 13 Jesustaj tʼantata oqharispa yachachisqasninman jaywarqa, jinallataj pescadostapis. 14 Kaywanqa kinsa kutiña karqa Jesús wañusqas ukhumanta kausarimusqanmantapacha yachachisqasninman rikhurisqanqa.

(Juan 21:15-19) Mikhuyta tukusqankutawan, Jesusqa Simón Pedrota taporqa: “Juanpa wawan Simón, ¿kaykunamanta astawanchu munakuwanki?”, nispa. Pedrotaj kuticherqa: “Arí Señor, qan yachanki munakususqayta”, nispa. Jesustaj nerqa: “Corderitosniyta mikhuchipuway”, nispa. 16 Jesusqa ujtawan tapullarqataj: “Juanpa wawan Simón, ¿munakuwankichu?”, nispa. Pedrotaj kuticherqa: “Arí Señor, qan yachanki munakususqayta”, nispa. Jesustaj nerqa: “Ovejitasniyta michipuway”, nispa. 17 Jesusqa ujtawanpis tapullarqataj: “Juanpa wawan Simón, ¿munakuwankichu?”, nispa. Pedrotaj llakikorqa kinsa kutikama “¿munakuwankichu?” nispa tapusqanmanta. Chayrayku pay nerqa: “Señor, qan tukuy imata yachanki, munakususqaytapis yachallankitaj”, nispa. Jesustaj nerqa: “Ovejitasniyta mikhuchipuway. 18 Cheqatapuni niyki: Jovenllaraj kashaspaqa, qanlla ropaykita churakoj kanki, maynintachá puriyta munaj kanki, chayninta purej kanki. Machuyaspatajrí makisniykita aysarinki, wajtaj ropaykita churasonqa, mana munasqaykimantaj pusasonqa”, nispa. 19 Chayta nispa Jesusqa sutʼinchasharqa ima laya wañuywanchus Pedroqa Diosta jatunchanan kasqanta. Chayta niytawantaj Pedrota nerqa: “Qhepayta jamullaypuni”, nispa.

nwtsty Jn 21:15, 17 sutʼinchaykunasnin

Jesusqa Simón Pedrota taporqa: Pedro Jesusta kinsa kutita negasqanmanta pisi tiemponman, Jesusqa kinsa kutita tapurerqa: “¿Munakuwankichu?”, nispa. Pedrotaj chayta tapurisqanmanta llakikorqa (Jn 21:17). Juan 21:15-17 versiculospi, griego parlaypi iskay palabras rikhurin. Ujqa agapáo, ujnintaj filéo. Chay iskaynin palabrasqa, qhechuapi munakuy niyta munan. Jesusqa Pedrota kinsa kutita, “¿munakuwankichu?” nispa taporqa. Pedrotaj kinsantin kutispi, sonqomantapacha “arí” nerqa. Jesustajrí sapa kutichejtin, Pedroman nerqa: “Ovejitasniyta michipuway”, nispa. Jesusqa chaywan Pedroman nisharqa, discipulosninta yachachipunanta, qhawapunanta ima (Jn 21:16, 17; 1Pe 5:1-3). Pedroqa Jesusta kinsa kutita negarqa. Jesustaj kinsa kutillatataj, Pedrota “munakuwankichu” nispa tapurerqa. Pedro “arí” nejtintaj, Jesusqa ovejitasninta payman encargakorqa. Ajinamanta Jesusqa Pedrota perdonasqanta rikucherqa.

¿kaykunamanta astawanchu munakuwanki?: Jesús “kaykunamanta astawanchu” nisqanqa, ashkha imasta entiendechinman. Wakin Bibliaspi, Jesuspa nisqanta kay jinata churasqanku: “¿Discípulo hermanosniykitachu noqatachu astawan munakuwanki?”, nispa. Wakin Bibliaspitajrí churasqanku: “¿Munakuwankichu kay discipulosmanta astawan?”, nispa. Jinapis Jesusqa “kaykunamanta” nispa, nisina runasmantachu parlasharqa, manaqa pescadosmanta chayri pescado japʼiymanta. Jesusqa waj parlaypi Pedroman ajinata nerqa: “¿Kapuyniykimanta chayri negocioykimanta nisqa astawanchu munakuwanki? Munakuwanki chayqa, ovejitasniyta michipuway”, nispa. Chayrayku, “¿kaykunamanta astawanchu munakuwanki?”, nispa traducikusqanqa, aswan sumaj. Chay tapuytaj Pedropaj jinapuni karqa. ¿Imaraykú chayta ninchej? Pedroqa Jesusta rejsisqanmanta pisi tiemponman, pescado japʼiy llankʼayninman watej kutirerqa. Chayrayku pisi killasninman, Jesusqa Pedrota watejmanta wajyarerqa, nerqataj: ‘Qhepayta jamuy, runa japʼej pescadorman tukuchisqayki’, nispa (Mt 4:18-20; Lu 5:1-11; Jn 1:35-42). Jesús wañupusqanmanta qhepatapis, Pedroqa waj apostoleswan khuska pescadosta japʼej rillarqataj (Jn 21:2, 3). Chayrayku Jesusqa Pedrota tapurispa, imatachus ruwananpi tʼukurichisharqa. Pedroqa imatachus kausayninpi ñaupajman churananta ajllanan karqa, pescado japʼiytachus chayri Jesuspa ovejitasninta qhawapuytachus (Jn 21:4-8).

kinsa kutikama: Pedro Jesusta kinsa kutista negasqanrayku, Jesusqa kinsa kutillatataj munakusqantachus manachus tapurerqa. Pedro Jesusta munakusqanta nejtintaj, Jesusqa chay munakuyta ovejitasninta qhawapuspa rikuchinanta nerqa. Pedrotaj chaytapuni ruwarqa. Payqa waj apostoleswan ancianoswan ima, juchʼuy tropamanta kajkunata yachacherqa, kallpacharqa, qhawarqataj. Chay juchʼuy tropa, ajllasqa cristianos kajtinkupis Diosmanta yachakunallankupuni karqa (Lu 22:32).

Sumaj yachachiykunata maskʼana

(Juan 20:17) Jesustaj nerqa: “Amaña japʼiwaychu. Imaraykuchus manaraj Tataypaman wicharishanichu. Astawanpis hermanosniyman willamuy Tatayman Tataykichejman, Diosniyman Diosniykichejman wicharipushasqayta”, nispa.

nwtsty Jn 20:17 sutʼinchaynin

Amaña japʼiwaychu: Griego parlaypi nin, háptomai. Chay palabrataj niyta munan: “Llankhay, tʼojpiy, topariy” chayri “japʼiy”. Wakin Bibliaspi Jesuspa nisqanta, kay jinata churasqanku: “Ama llankhawaychu”, nispa. Chaytaj mana Jesuspa nisqanman jinachu kashan. Imajtinchus waj warmispis, Jesús kausarimusqantawan chakisninmanta japʼiykukorqanku. Jesustaj mana paykunapaj phiñakorqachu (Mt 28:9). Jinapis María Magdalenaqa, Jesús cieloman kutipushasqanta yuyarqa. Señornin mana ripunanta munaspataj, Jesusmanta japʼiykukorqa, manataj kachariyta munarqachu. Jesustajrí María Magdalenaman niraj cieloman ripushasqanta entiendechiyta munarqa. Chayrayku payman nerqa: ‘Amaña japʼiwaychu. Astawanpis hermanosniyman willamuy kausarimusqayta’, nispa.

(Juan 20:28) Tomastaj kuticherqa: “¡Señorníy! ¡Diosníy!”, nispa.

nwtsty Jn 20:28 sutʼinchaynin

¡Señorníy! ¡Diosníy!: Wakin yachayniyoj runasqa ninku: “Tomás Jesusman chayta nejtinpis, Tata Diosman parlasharqa, nitaj Jesusmanchu”, nispa. Wakintajrí ninku: “Griego parlaypeqa Jesusmantapuni parlashan”, nispa. Tomaspa nisqanta allinta entiendenapajqa, Bibliaj waj versiculosnintawan kikinchana tiyan. Tomás Jesusta “¡Señorníy! ¡Diosníy!” niraj nishajtin, Jesusqa María Magdalenaman nerqa: “Hermanosniyman willamuy Tatayman Tataykichejman, Diosniyman Diosniykichejman wicharipushasqayta”, nispa. Chayrayku Tomasqa mana yuyanmanchu karqa, Jesús tukuy atiyniyoj Dios kasqanta (Jn 20:17). Chantapis Tomasqa, Jesusta uyarerqa “Tatanmanta” “kʼata cheqa Dios”, nispa mañakojta (Jn 17:1-3). Chanta, ¿imaraykutaj Tomás Jesusta “Diosníy” nerqa? Ichapis Tomasqa Jesusta “uj diosta” jina qhawarqa. Jinapis payqa sutʼita yacharqa, Jesusqa mana tukuy atiyniyoj Dioschu kasqanta (Juan 1:1a versiculoj sutʼinchayninta leeriy). Manachayrí, Tomasqa unay tiempomanta Diospa kamachisnin jinalla ruwarqa. Bibliapi wakin runasqa, angeleswan parlashaspa, kikin Jehová Dioswanpis parlashankuman jina parlarqanku. Tomastaj ichá chay runasmanta Diospa Palabranpi yachakorqa (Gé 16:7-11, 13; 18:1-5, 22-33; 32:24-30; Jue 6:11-15; 13:20-22 kikinchay). Tomasqa yacharqa Jesús, Diospa sutinpi parlasqanta. Ichapis chayrayku Jesusta “Diosníy” nerqa.

Griego parlaypi “¡Señorníy! ¡Diosníy!” palabraspa ñaupaqenpi, uj palabra rikhurin. Chay palabra rikhurisqanrayku, wakin yachayniyoj runasqa ninku, Tomás tukuy atiyniyoj Diosmantapuni parlashasqanta. Jinapis griego parlaypeqa, kay versículo chʼuwita kananpaj chay palabras rikhurin. Chayrayku mana nisunmanchu, Tomás tukuy atiyniyoj Diosmanta parlashasqanta.

Bibliata leenapaj

(Juan 20:1-18)

12-18 DE NOVIEMBRE

BIBLIAMANTA SUMAJ YACHACHIYKUNA | HECHOS 1-3

“Ñaupa cristianosqa Diospa atiyninta japʼinku”

(Hechos 2:1-8) Pentecostés fiesta pʼunchaypi creejkunaqa uj cheqallapi tantasqa kasharqanku. 2 Chantá ujllata sinchʼi wayraj sonaynin jina cielomanta sonamorqa, chay sonaytaj wasi ukhuman juntʼaykorqa, maypichus tiyasqa kasharqanku, chayman. 3 Paykunamantaj nina lauray qallus jina rikhurerqa, tʼaqakuspataj sapa ujpa patanman tiyaykorqa, 4 tukuyninkutaj Diospa atiyninwan juntʼasqa karqanku, waj parlaykunapitaj parlayta qallarerqanku Diospa atiynin yanapasqanman jina. 5 Chaypachallataj Jerusalenpi kasharqanku Diosta manchachikoj judíos, kay mundopi kaj tukuy llajtasmanta jamojkuna. 6 Chay sonayta uyarispataj ashkha runas tantakamorqanku, tʼukorqankutaj creejkunata parlajta uyarispa sapa ujninkoj parlayninkupi. 7 Chay runasqa maytapuni tʼukuspa ninakusharqanku: “¿Manachu kay tukuy parlajkunaqa Galileamanta kanku? 8 ¿Imaynapitaj chanta sapa ujninchejpa parlayninchejpi parlajta uyarishanchejri?

(Hechos 2:14) Pedrotaj 11 apostoleswan khuska sayarispa jatunmanta parlarqa: “Judeamanta kajkuna, Jerusalenpi tukuy tiyakojkuna ima, kayta yachanaykichej tiyan, parlasqayta allinta uyariychej.

(Hechos 2:37, 38) Runasqa chayta uyarispa maytapuni pesachikorqanku, chantá Pedroman, jinallataj chay waj apostolesmanpis nerqanku: “Hermanosníy, ¿imatataj ruwasqaykuri?”, nispa. 38 Pedrotaj paykunata nerqa: “Juchasniykichejmanta pesachikuychej, sapa ujniykichejtaj Jesucristoj sutinpi bautizakuychej, ajinamanta juchasniykichej pampachasqa kanqa, Diospa atiynintataj regalota jina japʼinkichej.

(Hechos 2:41) Pedroj parlasqanta tukuy sonqo japʼikojkunaqa bautizachikorqanku. Chay pʼunchayllataj runasqa kinsa waranqa jina creejkunaman yapakorqanku.

(Hechos 2:42-47) Paykunaqa apostolespa yachachisqankuta japʼikusharqanku, khuska tantakusharqanku, mikhunasta mikhusharqanku, Diosmantapis mañakusharqanku. 43 Apostolesqa ashkha tʼukuna imasta, milagrostawan ruwarqanku. Chayta rikojkunataj Diosta astawan manchachikorqanku. 44 Mosoj creejkunaqa khuskallapuni kaj kanku, kapuyninkumantataj jaywarinakoj kanku. 45 Jallpʼasninkuta, tukuy kapuyninkutawan vendespataj, chay qolqeta tukuyman rakʼiraj kanku, sapa uj pisichikusqanman jina. 46 Sapa diataj uj yuyaylla templopi tantakoj kanku, wasisninkupipis mikhunata jaywarinakoj kanku may kusiywan, chʼuwa sonqowantaj, 47 Diostataj jatunchasharqanku, tukuy runastaj paykunata allinpaj qhawaj kanku. Sapa diataj Jehová Diosqa creejkunaman yapasharqa, pikunachus salvasqa kananku karqa chaykunata.

w86-S 1/12 pág. 29 párrs. 4, 5, 7

Diospa sonqonta kusichej jaywanas

Ñaupa cristianosqa Diospa atiyninta 33 watapi japʼerqanku. Chay kikin diallataj, 3 mil runas bautizakorqanku. Tukuyninkutaj “khuska tantakusharqanku, mikhunasta mikhusharqanku, Diosmantapis mañakusharqanku”. Paykunaqa “apostolespa yachachisqankuta japʼikusharqanku” creeyninkuta kallpachanankupaj (Hechos 2:41, 42).

Judiospis, judiospa yachachiyninta qhatejkunapis, Pentecostés fiestallapaj Jerusalenman rerqanku. Jinapis cristianosman tukojkunaqa, apostolesmanta astawan yachakunankupaj, creeyninkuta kallpachanankupaj ima qheparikorqanku. Chaypajtaj mikhunata, alojamientotawan necesitarqanku. Wakenqa pisi qolqellayoj risqanku, wakintajrí ashkha qolqeta apakusqanku. Chayrayku cristianosqa qolqeta tantarqanku. Chantá chay tantasqankuta, sapa uj pisichikusqanman jina rakʼirarqanku (Hechos 2:43-47).

Wakenqa jallpʼasninkuta venderqanku, wakintaj kapuyninkuta churarqanku. Chayta ruwanankupaj ni pipis paykunata tanqarqachu. Astawanpis munasqankurayku qolqenkumanta churarqanku. Cristianosqa mana pobre kayta munaspachu chayta ruwarqanku, nillataj qhapajkunata wajchayachinankupajchu. Chay cristianosqa hermanosninkuta khuyakusqankurayku, kapuyninkuta venderqanku. Chantá chay qolqeta churarqanku Diospa Gobiernonmanta willakunallanpajpuni (2 Corintios 8:12-15 kikinchay).

Sumaj yachachiykunata maskʼana

(Hechos 3:15) Ajinata qankunaqa Kausayta Qonanpaj Churasqa kajta wañucherqankichej. Diostajrí paytaqa wañusqas ukhumanta kausarichimorqa, noqaykutaj chaymanta testigos kayku.

it-2-S pág. 88 párr. 1

Jesucristo

“Kausayta Qonanpaj Churasqa kaj”. Diosninchej may kʼacha kasqanrayku, Jesucristoqa kausayninta tukuy runasrayku qorqa. Jesús yawarninta jichʼasqanrayku, wakin runas cieloman rinankupaj ajllasqa kanku, paywan khuskataj cielomanta kamachimonqanku. Chaynejllatataj wakin runas, Jesús kamachishajtin jallpʼapi kausanqanku (Mt 6:10; Jn 3:16; Ef 1:7; Heb 2:5; PRECIOWAN KACHARICHISQA nisqata leeriy). Chayrayku Jesusqa tukuy runaspaj “Kausayta Qonanpaj Churasqa kaj”, chayri “Kausayta Qoj” [QB, DP, MT] (Hch 3:15). Kay versiculopi griego parlaypi oqharikusqan palabraqa, niyta munan: “kamachej, cabecilla chayri umapi kaj”. Moisesmanta parlanapajpis, chayman rijchʼakoj palabrallatataj oqharikorqa. Moisesqa israelitaspa “kamachejninku” karqa (Hch 7:27, 35).

(Hechos 3:19) ”Chayrayku juchasniykichejmanta pesachikuychej, Diosmantaj kutirikuychej juchasniykichej perdonasqa kananpaj, ajinamanta Jehová Diosmanta samarikuna tiempos jamunanpaj,

cl pág. 265 párr. 14

Diosqa “perdonanapaj wakichisqa”

14 Dios Parlapawanchej Biblia, Hechos 3:19 pʼitipi, imaynatachus Jehová juchasta pampachasqanmanta nin: “Juchasniyquichejta sakespa Diosman cutiricapuychej juchasniyquichejmanta llimphuchaskas canayquichejpaj”, nispa. Kay rimayqa, griego qallupi “llimphuchay”, “khituspa orqhoy” chayri “chinkachiy” niyta munan. Wakin yachayniyoj runas ninku jinataj, tintawan qhelqasqata chinkachiy ninayan. ¿Imaynatá chay tintata chinkachej kanku? Chay tiempopi tintaqa, carbonwan, gomawan, yakuwan ima ruwasqa kasqanrayku, manaraj unaychu kajtin uj joqʼo esponjawan chinkachiyta atikullaj. Kaytaj Diospa khuyakuyninta may sumajmanta sutʼinchan. Arí, Jehová juchasninchejta pampachaspaqa, uj esponjawan jina pichaspa llimphuchan.

Bibliata leenapaj

(Hechos 2:1-21)

19-25 DE NOVIEMBRE

BIBLIAMANTA SUMAJ YACHACHIYKUNA | HECHOS 4, 5

“Mana manchachikuspa Diosmanta willallarqankupuni”

(Hechos 4:5-13) Qʼayantintaj Jerusalenpi tantakorqanku judiospa kamachejkunasninku, kurajkunasninku, leymanta yachachejkunasninku ima, 6 chaypi kashallarqankutaj kuraj sacerdote Anás, Caifás, Juan, Alejandro, kuraj sacerdote Anaspa waj familiasninpis. 7 Paykunataj Pedrota Juantawan chaupinkuman sayaykuchispa taporqanku: “¿Ima atiywantaj chayri pejpa sutinpitaj chayta ruwankichejri?”, nispa. 8 Pedrotaj Diospa atiyninwan juntʼa kaspa paykunaman kuticherqa: “Llajtata kamachejkuna, kurajkuna ima, 9 qankunaqa tapushawayku uj suchu runapaj allin kajta ruwasqaykumanta, yachaytataj munashankichej pichus kay runata sanoyachisqanta. 10 Chayrayku tukuyniykichej, tukuy israelitaspis kayta yachaychej: Kay runaqa Nazareno Jesucristoj sutinpi sanoyaporqa. Paynejtataj ladoykichejpi sano sayashan. Chay Jesusta qankunaqa kʼaspipi wañucherqankichej, Diostaj wañusqas ukhumanta payta kausaricherqa. 11 Paymin kashan ‘qankuna wasi ruwajkuna qhesachasqaykichej rumeqa. Chay rumitaj aswan patapi kaj esquina rumiman tukupun’. 12 Waj runanejtaqa manapuni salvación kanchu. Kay jallpʼapitaj mana waj suti runasman qosqa kanchu chaynejta salvasqa kananchejpaj”, nispa kuticherqa Pedroqa. 13 Paykunataj mayta tʼukorqanku Pedrotawan Juantawan mana manchachikuspa parlajta rikuspa, mana yachakuyniyoj, mana kasuy runaslla kasqankuta reparaspa ima. Chaymantaraj repararqanku Jesuswan khuska purejkuna kasqankuta.

w08-S 1/9 pág. 15, recuadro

Diospa Palabranpi qhelqakusqan: Ñaupa cristianospa qhelqasqanku

¿Ciertochu apóstoles leeytawan escribiytawan mana yacharqanku?

Judiospa kamachejkunasninku, kurajkunasninku ima, “Pedrotawan Juantawan mana manchachikuspa parlajta rikuspa”, chantá “mana yachakuyniyoj, mana kasuy runaslla kasqankuta reparaspa” mayta tʼukorqanku (Hechos 4:13). Entonces, ¿nisunmanchu apóstoles mana letrayoj, nitaj ñawiyoj kasqankuta? Uj libro nin: “Bibliapi apóstoles ‘mana yachakuyniyoj’ kasqankuta nisqanqa, mana niyta munanchu Pedrowan Juanwan mana leeyta, nitaj escribiytapis yachasqankuta. Nillataj niyta munanchu, paykuna mana escuelayoj kasqankuta. Astawanpis rikuchiwanchej, judiospa kamachejkunasninku apostolesta pisipaj qhawasqankuta”, nispa (The New Interpreterʼs Bible).

w08 1/6 pág. 8 párr. 6

Hechos libromanta wakin allin yachachiykuna

4:13. Pedro, Juan ima, ¿manachu ñawiriyta, qhelqayta ima, yacharqanku? Mana. Judiospa jatuchaj yachay wasisninkuman mana yaykusqankurayku, “mana yachakuyniyoj runaslla” kasqankuta nerqanku.

(Hechos 4:18-20) Chantá paykunata wajyaspa kamacherqanku amapuni pimanpis willanankuta, nitaj Jesuspa sutinpipis yachachinankuta. 19 Pedrowan Juanwantaj kuticherqanku: “Qankunaña qhawariychej, Diospa ñaupaqenpi qankunata kasukunaykuchus chayri Diosta kasukunaykuchus aswan allin kasqanta. 20 Noqaykoqa mana chʼinlla kayta atiykumanchu, willanaykupuni tiyan imastachus rikusqaykuta, uyarisqaykutapis”, nispa.

(Hechos 4:23-31) Kacharisqankutawantaj Pedrowan Juanwanqa creejkunaman willamorqanku imastachus kuraj sacerdoteswan kurajkunawan nisqankuta. 24 Chayta uyarispataj uj sonqolla Diosmanta mañakorqanku: “Tukuyta Kamachej Señor, qanqa cielota, kay jallpʼata, jatun qochata, chaykunapi tukuy ima kajtawan ruwarqanki. 25 Qan parlarqanki ñaupa tatayku kamachiyki Davidnejta, payqa atiyniykej yanapayninwan nerqa: ‘¿Imaraykutaj naciones chʼajwanku? ¿Imaraykutaj runas qhasi manakaj imaspi yuyanku? 26 Kay jallpʼamanta reyesqa wakichikunku Jehová Diospa contranpi, ajllasqanpa contranpiwan oqharikunankupaj, kamachejkunapis ujllapi paykunaj contrankupi tantaykukunku’. 27 Cheqamanta Herodeswan, Poncio Pilatowan, waj nacionesmanta runaswan, israelitaswan ima, kay llajtapi tantakorqanku qanpaj tʼaqasqa kamachiyki Jesuspa contranpi, pitachus qan ajllarqanki, chaypa contranpi. 28 Paykunaqa tantakorqanku imatachus ñaupajmantaña nerqanki, chayman jina ruwakunanpaj. Chay imasqa ruwakorqa atiyniykirayku, munayniykiman jinataj. 29 Kunanqa Jehová Diosníy, qhawariy manchachiyta munawasqaykuta, kamachisniykitataj yanapariwayku ari, mana manchachikuspa palabraykimanta willanallaykupajpuni, 30 chaykamataj atiyniykiwan sanoyachillaypuni, milagrosta, tʼukuna imastapis ruwallaypuni qanpaj tʼaqasqa kamachiyki Jesuspa sutinnejta”, nispa mañakorqanku. 31 Diosmanta mayta mañakusqankutawantaj, maypichus tantasqa kasharqanku chay waseqa kuyurerqa, tukuyninkumantaj Diospa atiynin juntʼaykorqa, Diospa palabrantataj mana manchachikuspa willarqanku.  

it-1-S pág. 160 párr. 7

Apóstol

Ñaupa congregacionpi ruwasqasninku. Diosqa Pentecostés fiestapi cristianosman atiyninta qorqa. Chaytaj apostolesta mayta kallpacharqa. Hechos 1 al 5 capitulospi, apóstoles may kusiywan, mana manchachikuspataj predicasqankumanta parlan. Paykunaqa sumaj willaykunata, Jesús kausarimusqanta ima, runasman willarqanku. Chaytataj ruwarqanku autoridades paykunata carcelman wisqʼajtinkupis, maqajtinkupis, wañuchinankuta nejtinkupis. Pentecostés pasayta, apostolesqa Diospaj atiyninwan yanapachikuspa congregacionta ñaupajman apallarqankupuni. Creejkunataj astawan yapakullarqankupuni (Hch 2:41; 4:4). Apostolesqa qallariypi Diospa palabranta Jerusalenllapi willarqanku. Chaymantataj Samariapi, kay jallpʼaj casi tukuynin kʼuchusninpiwan willarqanku (Hch 5:42; 6:7; 8:5-17, 25; 1:8).

Sumaj yachachiykunata maskʼana

(Hechos 4:11) Paymin kashan ‘qankuna wasi ruwajkuna qhesachasqaykichej rumeqa. Chay rumitaj aswan patapi kaj esquina rumiman tukupun’.

it-2-S pág. 662 párr. 4

Esquina rumi

Salmo 118:22 versiculopi nin: “Wasi perqajkunaj qhesachasqanku rumeqa esquina sumaj rumiman tukupun”, nispa. Hebreo parlaypi nin: roʼsch pin·náh. Jesusqa nerqa chay rumi paywan ninakusqanta. Imajtinchus payqa, “aswan patapi kaj esquina” rumi kasqanta nerqa. Griego parlaypi nin: ke·fa·lḗ gō·ní·as (Mt 21:42; Mr 12:10, 11; Lu 20:17). Wakin wasista ruwashaspa, maypichus iskay perqas tinkunku, chay pataman uj sumaj esquina rumita churaj kanku. Ajllasqa cristianosmanta congregacionqa, Diospa atiyninnejta ruwasqa wasi jina kanku. Jesucristotaj chay congregacionpa uman. Apóstol Pedropis Salmo 118:22 versículo, Cristopi juntʼakusqanta nerqa. Pay nerqa: “Paymin kashan ‘qankuna wasi ruwajkuna qhesachasqaykichej rumeqa. Chay rumitaj aswan patapi kaj esquina rumiman tukupun’”. “Runas payta qhesachajtinkupis, Diosqa payta ajllarqa” (Hch 4:8-12; kay 1Pe 2:4-7 leeriy).  

(Hechos 5:1) Chantá uj runa Ananías sutiyoj, warmin Safirawan jallpʼankuta venderqanku.

w13 1/3 pág. 15 párr. 4

Pedrowan Ananiaswan llullakorqanku ¿imatá yachakuwaj?

Ananiaswan, warmin Safirawan hermanosta yanapanapaj jallpʼankuta venderqanku. Ananiasqa vendesqan qolqemanta wakillanta apostolesman aparqa. Pedrotaj Diospa yanapanwan llullakushasqanta yacharqa. Chayrayku nerqa: “Qanqa mana runasmanchu llullakunki, astawanqa Diosman”, nispa. Ananiasqa Pedroj nisqanta uyariytawan, wañusqa wijchʼukorqa. Kinsa hora jinaman, Safirañataj yaykorqa, manataj yacharqachu imachus kasqanta. Chaywanpis llullakusqanrayku wañullarqataj.

Bibliata leenapaj

(Hechos 5:27-42)

26 DE NOVIEMBRE–2 DE DICIEMBRE

BIBLIAMANTA SUMAJ YACHACHIYKUNA | HECHOS 6-8

“Mosoj congregación llakiykunapi rikukun”

(Hechos 6:1) Chay diaspi creejkuna ashkhayashajtinku, griegota parlaj judiosqa, hebreota parlaj judiospaj thutuyta qallarerqanku, sapa pʼunchay mikhuna rakʼiypi viudasninkuman mana jaywasqankumanta.

bt-S pág. 41 párr. 17

“Noqaykoqa Diostapuni kamachejniykuta jina kasunayku tiyan”

17 Mosoj creejkuna ukhupi, uj chʼampay rikhurerqa. Paykunamanta ashkhas, mana Jerusalenmantachu karqanku. Bautizakuytawantaj creeyninkuta sinchʼiyachinankupaj, Jerusalenpi uj tiempota qhepakorqanku. Chayrayku Jerusalén llajtamanta discipulosqa, qolqeta tantarqanku, chay qhepakojkunata yanaparinankupaj (Hech. 2:44-46; 4:34-37). Chayllapi uj chʼampay rikhurerqa. “Sapa pʼunchay mikhuna rakʼiypi”, hebreota parlaj viudasllaman mikhunata jaywakusharqa, griegota parlaj viudasmantaj mana (Hech. 6:1). Mikhunata rakʼejkunaqa, wakillantasina allinpaj qhawasharqanku. Chaytaj congregacionta tʼaqanachiyta atinman karqa.

(Hechos 6:2-7) Chayrayku 12 apostolesqa tukuy creejkunata wajyaspa nerqanku: “Mana allinchu noqaykupajqa Diospa palabranta saqerparispa mikhunataraj rakʼinaykoqa. 3 Chayrayku hermanosníy, qankuna ukhumanta allinpaj qhawasqa qanchis qharista ajllaychej, pikunachus Diospa atiyninwan, yachaywantaj juntʼasqa kanku chaykunata, paykunata chay ruwayman churanaykupaj. 4 Noqaykutajrí Diosmanta mañakuspallapuni kasqayku, palabranta yachachispallapunitaj”, nispa. 5 Chay nisqankutaj tukuy creejkunaman allin rijchʼarqa. Chantá Estebanta ajllarqanku, payqa sinchʼi creeyniyoj, Diospa atiyninwantaj juntʼa kasharqa. Ajllallarqankutaj Felipeta, Procorota, Nicanorta, Timonta, Parmenasta, Nicolastawan. Nicolasqa Antioquiamanta karqa, judiospa yachachiynintataj qhatej. 6 Chantá chay ajllasqasta apostolesman pusamorqanku, apostolestaj Diosmanta mañakuytawan chay ajllasqasman makisninkuta churaykorqanku. 7 Ajinamanta Diospa palabranqa tukuynejpi uyarikusharqa, Jerusalenpitaj creejkunaqa astawan yapakushallarqankupuni, ashkha sacerdotespis creellarqankutaj.

bt-S pág. 42 párr. 18

“Noqaykoqa Diostapuni kamachejniykuta jina kasunayku tiyan”

18 Ñaupa cristianospa tiemponkupi, apostolesqa uj junta directiva jina llankʼaj kanku. Paykuna nerqanku: “Mana allinchu noqaykupajqa Diospa palabranta saqerparispa mikhunataraj rakʼinaykoqa”, nispa (Hech. 6:2). Chayrayku cristianosman nerqanku: “Qankuna ukhumanta allinpaj qhawasqa qanchis qharista ajllaychej, pikunachus Diospa atiyninwan, yachaywantaj juntʼasqa kanku chaykunata, paykunata chay ruwayman churanaykupaj”, nispa (Hech. 6:3). Chay qharisqa allin wakichisqas kananku karqa. Imaraykuchus paykunaqa mana mikhunallatachu rakʼinanku karqa. Paykunaqa qolqemanta encargakunanku karqa, imaschus necesitakusqantapis rantinanku karqa. Cristianos ajllarqanku chay qanchis qharisqa, griego sutisniyoj karqanku. Chaytaj griegota parlaj viudaspaj sumaj karqa. Apostolesqa Diosmanta mañakorqanku. Chantá chay ajllasqa runas allinchus manachus kasqankuta qhawariytawan, paykunata mikhunata rakʼinankupaj churarqanku.

(Hechos 7:58–8:1) Llajtamanta jawaman orqhospataj rumiswan chʼanqaykorqanku. Chay chʼanqaj llulla testigostaj, mantosninkuta saqekorqanku Saulo sutiyoj jovenpa ñaupaqenman. 59 Chʼanqaykushajtinkutaj Estebanqa kay jinata mañakorqa: “Señor Jesús, makisniykipi kausayniyta saqeni”, nispa. 60 Qonqoriykukuspataj sinchʼita qhaparerqa: “Jehová Diosníy, ama kay juchata ruwasqankumanta paykunata castigaychu”, nispa. Chayta niytawantaj wañuporqa.

8 Sauloqa Estebanta wañuchisqankuta allinpaj qhawarqa. Chay pʼunchaymantapacha Jerusalenpi kaj congregacionta sinchʼita qhatiykachakorqa, tukuy creejkunataj chʼeqerarqanku Judeaman, Samariamanpis. Jerusalenpeqa apostolesllaña qhepakorqanku.

Sumaj yachachiykunata maskʼana

(Hechos 6:15) Jatun Juntapi tukuy tiyashajkunataj Estebanta allinta qhawarispa, rikorqanku uyanqa uj angelpa uyanman rijchʼakusqanta.

bt-S pág. 45 párr. 2

“Estebanqa Diospa jatun khuyakuyninwan, Diospa atiyninwantaj juntʼa”

2 Estebanpa uyanpeqa mana manchachikusqan sutʼi rikukorqa. Jatun Juntapi kajkunapis, Estebanpa “uyanqa uj angelpa uyanman rijchʼakusqanta” nerqanku (Hech. 6:15). Jehovaj angelesnenqa mana manchachikojkuna, sonqo tiyasqastaj kaj kanku. Estebanpa uyanpitaj chay rikukorqa. Jatun Juntapi kajkunaqa, Estebanta mayta chejnikuspapis, chayllatataj repararqanku. ¿Imajtintaj Esteban ajina kasharqa?

(Hechos 8:26-30) Jehová Diospa angelnintaj Felipeta nerqa: “Sayarispa riy Jerusalenmanta Gazaman uraykoj ñanman”, nispa. Chay ñanqa chʼinnejta pasan. 27 Felipeqa sayariytawan rishaspa, Etiopiamanta eunuco runata rikorqa. Chay eunuco runaqa Etiopiamanta reina Candacej kamachiyninpi autoridad karqa. Chay reinaj qhapaj kapuynintataj waqaychaj. Payqa Jerusalenman Diosta yupaychaj risqa, 28 carretanpi llajtanman kutipushaspataj profeta Isaiaspa qhelqasqanta jatunmanta leesharqa. 29 Chantá Diosqa atiyninnejta Felipeman nerqa: “Rispa jaqay carretaman qayllaykuy”, nispa. 30 Felipetaj correrqa carretaj ladonta, uyarerqataj eunucota profeta Isaiaspa qhelqasqanta jatunmanta leeshajta, taporqataj: “¿Entiendenkichu imatachus leeshasqaykita?”, nispa.

bt-S pág. 58 párr. 16

“Jesusmanta sumaj willaykunata” willarqanku

16 Felipe jinallataj, noqanchejpis runasman Diosmanta willayta atinchej. Mana wasimanta wasillachu predicananchej tiyan. Diosmantaqa mayllapipis kashaspa parlarisunman, viajashaspapis. Bibliaqa niwanchej, angelesqa “sumaj willaykunata” “tukuy nacionesman, tukuy ayllusman, tukuy laya parlayniyojkunaman” willashasqankuta. Chayrayku willashaspa, kʼacha sonqoyoj runasta tarispaqa mana tʼukunchejchu, imaraykuchus paykuna yanapashawanchej (Apo. 14:6). Chantapis Jesusqa, ángeles willaypi yanapanawanchejta nerqa. Chaypajqa trigomanta cizaña qhoramantawan parlarqa. Jesusqa cosecha tiempo, kay mundoj tukukuyninwan ninakusqanta nerqa. Chantá nillarqataj “ruthojkuna” ángeles kanankuta. Angelesqa “pantachejkunata, sajra imasta ruwajkunatawan” Diospa Gobiernonmanta chinkachinanku karqa (Mat. 13:37-41). Chantá angelesqa, pikunachus cielopi kamachimonqanku, chaykunata tantanqanku karqa. Chaymantataj tantananku karqa, “waj ovejasmanta” kajkunata, nisunman “may chhika runasta”. Jehovaqa chay tukuy runasta llajtanman pusamunan karqa (Apo. 7:9; Juan 6:44, 65; 10:16).

Bibliata leenapaj

(Hechos 6:1-15)

[Sutʼinchaynin]

a Palabrataj uj dios karqa: Chayri “Diosman rijchʼakorqa, uj dios jina karqa”. Juanqa chayta nispa, imaynachus “Palabra”, nisunman Jesucristo kasqanmanta parlasharqa (griego parlaypeqa ho lógos nin; Palabraqa nisqaj sutʼinchayninta leeriy). Jehová Diosqa Jesusta tukuy imamanta ñaupajta ruwarqa, tukuy imatataj Jesusnejta ruwarqa. Chayrayku Jesusmanta nikun: “uj dios” kasqanta, “Diosman rijchʼakusqanta” ima. Ashkha Bibliaspi, Juan 1:1 versiculopi jinata churanku: “Palabrataj Diospuni karqa” chayri “Palabrataj Dios karqa”, nispa. Ajinata churaspa, “Palabrata” Tukuy Atiyniyoj Dioswan kikinchanku. Jinapis apóstol Juanqa, “Palabra” nispa mana Tukuy Atiyniyoj Diosmantachu parlasharqa. ¿Imarayku chayta ninchej? 1 kaj) Juan 1:1, 2 versiculospi sutʼita nin, “Palabraqa Dioswan” kashasqanta. 2 kaj) “Dios” ninapaj, griego parlaypi theós nisqa palabrata oqharikun. Chay iskay versiculospitaj kinsa kutita rikhurin. Ñaupaj kutipi, kinsa kaj kutipiwan, theós palabraqa mana sapallanchu rikhurin. Jinapis iskay kaj kutipeqa sapallan rikhurin. Ashkha yachayniyoj runastaj, ninku chayta reparay entiendenapaj yanapawasqanchejta. Ñaupaj kutipiwan kinsa kaj kutipiwan, theós palabraqa Tukuy Atiyniyoj Diosmanta parlashan. Iskay kaj kutipitaj mana Diosmantachu parlashan, manaqa “Palabra” imaynachus kasqanta nishan. Chayrayku ashkha Biblias, inglés, francés, alemán parlaykunapi, Diospa Palabran Biblia jinallataj chay versiculosta tijrachinku. Chay Bibliaspi nin: “Palabrataj uj dios karqa”, “dios jina karqa”, chayri “Diosman rijchʼakorqa”, nispa. Chaytaj Colosenses 2:9 nisqanwan kikin. Chaypi nin: “Cristomin tukuy imapi Diosman rijchʼakun”, nispa. 2 Pedro 1:4 nisqanman jinataj, Cristowan khuska cielomanta gobernamojkunapis, “Dios kasqanman jina” kanqanku. Chantapis Septuaginta nisqa Bibliaqa, hebreo parlaymanta ’el chantá ’elohím palabrasta tijrachinanpaj, griego parlaypi theós palabrallatataj oqharin. Chay iskay hebreo palabrasqa, “Atiyniyoj; Kallpayoj” niyta munan. Chay palabrastataj oqharikun, Tukuy Atiyniyoj Diosmanta parlanapaj, jinallataj waj dioskunamanta, runasmanta ima parlanapajpis. Juan 1:1 versiculopi, “Palabrataj uj dios” chayri “atiyniyoj” kasqanta nisqanqa, Isaías 9:6 versiculopi Mesiasmanta nikusqanman rijchʼakun. Isaías 9:6 versiculopi nerqa, Mesías “Atiyniyoj Dios” sutichasqa kananta, manataj ninchu “Tukuy Atiyniyoj Dios kananta”. Chantapis nillantaj, Mesiasqa gobiernonpi kausakojkunapaj “Wiñaypaj Tata” kananta. Chaytaqa ‘Tukuy Atiyniyoj Jehová Diosmin’ sinchʼi munayninrayku ruwanqa (Isa 9:7).

    Quechuapi publicaciones (2004-2025)
    Wisqʼanapaj
    Yaykunapaj
    • Quechua (Bolivia)
    • Wajman apachinapaj
    • Configuración
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Condiciones de uso
    • Política de privacidad
    • Configuración de privacidad
    • JW.ORG
    • Yaykunapaj
    Wajman apachinapaj