KʼUTUNEM 10
Ri metas che kqakojo rech kqanimarisaj ri qachak che ri Jehová
ARE CHIʼ xuriq ri qʼij che ri Jesús xeʼutaq bʼi ri utijoxelabʼ che utzijoxik ri utz taq jastaq re ri uQʼatbʼal tzij ri Dios, xujunamisaj ri chak che rajawaxik kkibʼano rukʼ jun qʼatoj o yakoj uwach tikoʼn y xubʼij: «Ri qʼatoj sibʼalaj nim, are kʼu ri ajchakibʼ man e kʼi taj». Rumal che sibʼalaj nim ri chak kʼo chkiwach xuqujeʼ xubʼij: «Chitzʼonoj bʼaʼ che ri rajaw ri qʼatoj, chi cheʼutaqaʼ bʼik ajchakibʼ pa ri uqʼatoj» (Mat. 9:37, 38). Jujun chke ri pixabʼ che xuya ri Jesús are wariʼ: «Kʼa majaʼ keʼisolij konojel taq ri tinimit re Israel, are taq kpe ri Rijaʼl winaq» (Mat. 10:23). Are chiʼ xeʼuya ri pixabʼ qas xukʼutu che rajawaxik aninaq kbʼan ri xubʼij, nim ta chi tiempo kʼolik.
2 Kimik xa junam, sibʼalaj nim ri chak kʼo chqawach. Y, xa jubʼiqʼ chi ri tiempo kʼolik rech kopan ri kʼisbʼal, rumal laʼ rajawaxik ktzijox ri utzalaj taq jastaq re ri uQʼatbʼal tzij ri Dios (Mar. 13:10). Ri qaterritorio are ronojel ri uwach Ulew, y qas ta oj kʼi ri kqatzijoj ri utzij ri Dios. Are kʼu uyaʼom ri utobʼanik ri Jehová chqe, rumal laʼ qas qetaʼm che ktzijox ri utzij pa ronojel ri uwach Ulew. Rukʼ wariʼ, kqachʼobʼo che kpe ri kʼisbʼal pa ri qʼij che uchaʼom chi ri Jehová. Are kʼu, utz kqachomaj wariʼ, ¿la are qas qilim ri utzijoxik ri utzij ri Dios rech qas ktzʼaqat ri qachak? ¿Jas metas kojtowik rech kqabʼan wariʼ?
3 Junam rukʼ ri xubʼij ri Jesús, ri Jehová kraj che ri upatanelabʼ kkipatanij rukʼ ronojel kanimaʼ: «Chaloqʼoqʼej bʼaʼ ri Ajawaxel aDios rukʼ ronojel awanimaʼ, rukʼ ronojel akʼaslibʼal, rukʼ ronojel achomanik xuqujeʼ rukʼ ronojel achuqʼabʼ» (Mar. 12:29, 30). Kqakʼutu che rukʼ ronojel qanimaʼ kqaya ri qaqʼijilanik che ri Jehová are chiʼ kqakoj ronojel ri qakʼaslemal che upatanixik junam rukʼ ri kraj areʼ (2 Tim. 2:15). Qonojel, apastaneʼ ri kojriqitaj wi o ri kojkun che ubʼanik, kojkunik kʼo kqabʼano rech kqapatanij más ri Jehová. Chqilampeʼ jujun chke. Wariʼ kojkitoʼo rech kqilo jas metas kojkunik kqakojo.
KATKUNIK KATUX PUBLICADOR
4 Ri chak che más nim ubʼanik che xtaqan wi kan ri Jesús chke ri utijoxelabʼ are ri utzijoxik ri utz taq jastaq re ri uQʼatbʼal tzij ri Dios; y wariʼ are jun nimalaj eqeleʼn che kyaʼ chke konojel ri keʼok pa ri utinamit ri Jehová (Mat. 24:14; 28:19, 20). Junam rukʼ ri xkibʼan ri Andrés, ri Felipe, ri Cornelio y e nikʼaj chik, ri winaq che kraj kux utijoxel ri Cristo, rajawaxik kutzijoj chke e nikʼaj chik ri tajin kretaʼmaj (Juan 1:40, 41, 43-45; Hech. 10:1, 2, 24; 16:14, 15, 25-34). Wariʼ kraj kubʼij che paneʼ majaʼ kubʼan uqasanjaʼ jun winaq, kkunik kutzijoj ri utzij ri Dios. Are chiʼ tajin kubʼan chi ri e taqanik y ri e pixabʼ re ri Biblia pa ukʼaslemal kkunik kux publicador no bautizado rech kutzijoj ri utzij ri Dios chuchiʼ taq ja. Xuqujeʼ kʼo nikʼaj chi jastaq kkunik kubʼano rech kutzijoj más ri utzij ri Dios, we kuya ri kriqitaj wi y we kkun che ubʼanik.
5 Are chiʼ jun winaq ubʼanom chi uqasanjaʼ, qastzij riʼ che kraj kukoj ronojel uchuqʼabʼ che kitoʼik e nikʼaj chi winaq rech kketaʼmaj ri qas kukʼut ri Biblia. Qonojel yaʼom ri eqeleʼn chqe rech kqaya ri qatobʼanik che utzijoxik ri utz taq jastaq re ri uQʼatbʼal tzij ri Dios. We kqabʼan ronojel ri kojkun che upatanixik ri Jehová, sibʼalaj kojkikotik.
KOJPATANIN JAWIʼ KAJWATAJ WI TOBʼANIK
6 Weneʼ oj kʼo pa jun lugar jawiʼ amaqʼel ktzijox wi ri utzij ri Dios, rumal laʼ qachomam chik che kojbʼe jawiʼ kajwataj wi más tobʼanik (Hech. 16:9). O weneʼ kqaj kojbʼe pa jun chi congregación rumal che kajwataj kitobʼanik e kʼamal bʼe o e tobʼanelabʼ. We kqaj kojbʼe pa jun congregación re ri qacircuito, weneʼ ri solinel re circuito kkunik kubʼij chqe jawiʼ kajwataj wi tobʼanik. Are kʼu we ri kqaj are che kojbʼe pa jun chi tinamit re ri qapaís, are ri sucursal kbʼin chqe jas ri rajawaxik kqabʼano.
7 Are kʼu we tajin kqachomaj kojbʼe pa jun chi país, qas chqachomaj na ri kqabʼano rumal che are jun jastaq che kʼo kubʼan pa ri qakʼaslemal y ri kech ri kojkachilaj bʼik. Rumal laʼ, rajawaxik qas nojimal kqachomaj rij ri kqabʼano y utz we kojtzijon kukʼ ri e kʼamal bʼe re ri congregación (Luc. 14:28). Xuqujeʼ we tajin kqachomaj kojbʼe pa jun chi país are kʼu kqaj che xa jubʼiqʼ tiempo keqabʼanaʼ, weneʼ are utz kqatzukuj jun tinamit re ri qapaís.
8 Pa jujun taq tinamit, ri e kʼamal bʼe re ri congregación kʼa majaʼ naj xeʼok pa ri utinamit ri Dios. Rumal laʼ kkimachʼ kibʼ y weneʼ kkaj che are ri e kʼamal bʼe che kʼo más ketaʼmabʼal che keʼopan pa ri kicongregación kekʼamow ubʼe ri chak. Are kʼu we at at jun kʼamal bʼe che kawaj katbʼe pa jun chke ri tinamit riʼ rajawaxik qas kachʼobʼo che xa ta keʼakʼexa ri e qachalal, xaneʼ pa junamam katchakun kukʼ. Chayaʼ kichuqʼabʼ rech kkikoj kimetas che upatanixik más ri Jehová y kkibʼan más chak pa ri congregación (1 Tim. 3:1). Mubʼan kebʼ akʼuʼx we kawilo che junam ta kbʼan che ri jastaq jas ri kbʼan che pa ri país che xatkʼiy wi. Chakojoʼ ri awetaʼmabʼal rech qastzij wi keʼatoʼ ri e qachalal. Jeriʼ, weneʼ kopan jun qʼij che kachomaj kattzalij lo pa ri apaís, ri e kʼamal bʼe re ri congregación che xattobʼan wi sibʼalaj kekun chi riʼ che ubʼanik ri chak pa ri congregación.
9 Apastaneʼ ri eqeleʼn che yaʼom chawe (kʼamal bʼe, tobʼanel, precursor o jun chik) ri Comité re Servicio re ri Congregación rajawaxik kubʼan jun carta ri kbʼix wi bʼik jas abʼanik pa ri congregación. Wariʼ junam ktaq bʼi rukʼ ri solicitud pa ri sucursal che kilow ri chak re ri país che kawaj katbʼe wi. Tekʼuriʼ, ri sucursal kutaq lo ri kibʼiʼ ri congregaciones ri kajwataj wi ri atobʼanik.
UTZIJOXIK RI UTZIJ RI DIOS PA JUN CHI CHʼABʼAL
10 ¿La achomam retaʼmaxik jun chi chʼabʼal o jun lenguaje re señas? We jeriʼ, katutoʼo rech katkunik kakoj ametas che upatanixik más ri Jehová. Utz we kattzijon kukʼ ri e kʼamal bʼe y rukʼ ri solinel re circuito. E areʼ kkiya pixabʼ chawe y kkiya achuqʼabʼ rech katkunik kabʼan ri achomam. Rukʼ ri utobʼanik ri sucursal, pa jujun taq circuitos kyaʼ etaʼmanik chrij ri e chʼabʼal y kesikʼix jujun qachalal y jujun precursores rech kketaʼmaj ri chʼabʼal che kkʼutik.
RI PRECURSORADO
11 Qonojel rajawaxik kqetaʼmaj jas rajawaxik kqabʼano rech kojux precursor auxiliar, regular y especial o rech kqapatanij ri Jehová pa nikʼaj chi facetas re tiempo completo. Ri precursores rajawaxik kibʼanom chi kiqasanjaʼ y e utz kʼutbʼal pa ri congregación, xuqujeʼ rajawaxik kkitzʼaqatisaj ri horas che bʼim chke. Are ri Comité re Servicio re ri Congregación kilowik jachin taq ri qachalal kekunik keʼux precursores auxiliares o regulares. Are kʼu ri precursores especiales are ri sucursal kyaʼow ri eqeleʼn chke.
12 Ri e qachalal kekunik keʼux precursor auxiliar re jun ikʼ, re kebʼ oxibʼ ikʼ o weneʼ kʼo ta jun fecha kkikojo jampaʼ kkikʼiso. E kʼi kekunik keʼux precursores pa taq ri vacaciones (jun kʼutbʼal, ri alabʼom alitomabʼ che e kʼo na pa ri tijobʼal), pa ri tiempo re ri Unaʼtabʼalil ri ukamikal ri Jesús (marzo y abril) o weneʼ pa ri ikʼ are chiʼ kopan ri solinel re circuito pa ri congregación. Pa ronojel wariʼ kekun ri qachalal kkibʼan ri precursorado auxiliar, 30 o 50 horas. We at chʼajchʼoj pa ri akʼaslemal y kachomaj che katkunik katzʼaqatisaj ri horas pa jun ikʼ o más, chataʼ jun solicitud chke ri e kʼamal bʼe, y e areʼ kkiya chawe.
13 ¿Jas rajawaxik kubʼan jun qachalal rech kux precursor regular? Rajawaxik che are jun utz kʼutbʼal pa ri congregación che qʼaxinaq chi seis ikʼ ubʼanom ri uqasanjaʼ y che kkunik kutzʼaqatisaj ri horas che rajawaxik kubʼan jun precursor pa jun junabʼ. Ri precursores regulares kkiya nim tobʼanik pa ri congregación, e utzalaj kʼutbʼal che utzijoxik ri utzij ri Dios y kkiya kichuqʼabʼ e nikʼaj chik qachalal rech xuqujeʼ keʼux precursores.
14 E kʼo jujun precursores regulares che utz elenaq ri chak chkiwach, kekoj che precursores especiales. Jujun taq mul, naj ta kuchʼij ri eqeleʼn che kyaʼ chke. Ri precursores especiales rajawaxik kkaj kebʼek jawiʼ ketaq wi bʼi rumal ri sucursal. Kʼi mul ketaq bʼi pa taq tinamit che naj kʼo wi rech kekibʼanaʼ kʼakʼ taq congregaciones. Xuqujeʼ ketaq bʼi pa tinamit jawiʼ kajwataj wi tobʼanik chke ri congregaciones che utzijoxik más ri utzij ri Dios pa ri kiterritorio. Y e jujun chke che e kʼamal bʼe ketaq bʼi pa alaj taq congregaciones, paneʼ kajwataj ta ri kitobʼanik che utzijoxik ri utzij ri Dios are kʼu kekunik kkiya ri kitobʼanik pa ri congregación. Ri precursores especiales kyaʼ jubʼiqʼ pwaq chke rech kkibʼan ri keqeleʼn.
RI MISIONEROS CHE KEPATANIN PA RI TERRITORIO
15 Are ri Comité re Servicio re ri Jupuq Ajkʼamal bʼe cho ronojel uwach Ulew kyaʼow ri keqeleʼn ri misioneros che kepatanin pa ri territorio. Waʼ taq qachalal e bʼenaq pa ri Tijobʼal chke ri kkiya ubʼixik ri Ajawbʼal. Ri comité re ri sucursal che keʼopan wi, keʼutaq pa taq ri tinamit jawiʼ e kʼo wi sibʼalaj e kʼi winaq. Ri misioneros sibʼalaj nim ri tobʼanik kkiya chke ri congregaciones, rumal che kekitoʼ ri qachalal rech kubʼan ko ri kikojonik y rech kkitzijoj más ri utzij ri Dios. Are ri utinamit ri Jehová ktojow ri kachoch ri misioneros y yaʼom jubʼiqʼ pwaq chke rech kkibʼan ri keqeleʼn.
RI SOLINELABʼ RE CIRCUITO
16 Are chiʼ ri Jupuq Ajkʼamal bʼe cho ronojel uwach Ulew kʼa majaʼ kkiya ri eqeleʼn che jun qachalal rech kux solinel re circuito rajawaxik kkoj na che tobʼanel re ri solinel rech ktijoxik. ¿Jas rajawaxik kubʼano? Rajawaxik che are jun ajchakalaj precursor, utz kril unikʼoxik ri Biblia, utz ajtij y utz kubʼan che uyaʼik ri e chʼabʼal. Kukʼut utz taq bʼantajik pa ri ukʼaslemal. Qas kuchomaj na y kuya ta uwiʼ ri kubʼano. Sibʼalaj utz kril utzijoxik ri utzij ri Dios, y keʼuloqʼoqʼej ri e qachalal. Ri rixoqil are jun utz kʼutbʼal chkiwach ri e nikʼaj chik, keʼuloqʼoqʼej ri qachalal xuqujeʼ qas knaw che utzijoxik ri utzij ri Dios. Nim kril wi ri utaqanik ri Jehová xuqujeʼ ri re ri rachajil. Kuchaʼ ta ubʼanik jastaq pa ubʼiʼ ri rachajil y xaq xiw ta ri areʼ más kchʼawik are chiʼ ketzijon kukʼ ri qachalal. Ri solinel y ri rixoqil sibʼalaj kʼi kkibʼano, rumal laʼ rajawaxik kʼo ta yabʼil chke. Ri kraj kux solinel rajawaxik taj kutaq bʼi jun solicitud, xaq xiw kuya ubʼixik che ri solinel re ri ucircuito y ri areʼ kubʼij che ri rajawaxik kubʼano.
RI E TIJOBʼAL CHRIJ RI BIBLIA
17 Ri Tijobʼal chke ri kkiya ubʼixik ri Ajawbʼal. Pa wajun tijobʼal riʼ ketijox ri qachalal che e kʼulan chik y ri qachalal achijabʼ ixoqibʼ che e kʼulan taj, rech kebʼe pa nikʼaj chi lugar jawiʼ kajwataj wi más tobʼanik che utzijoxik ri utzij ri Dios y che kitoʼik ri congregaciones. Kʼi chke ri keʼel lo pa wajun tijobʼal ketaq bʼi che precursores regulares pa ri kipaís, are kʼu e nikʼaj chik, we kkibʼij che kekunik kebʼe pa jun chi país, weneʼ ketaq bʼik. E jujun chik kekoj che precursores especiales pa jubʼiqʼ o más tiempo. Ri precursores che kkaj kebʼe pa wajun tijobʼal riʼ kekunik kekʼojiʼ pa ri riqbʼal ibʼ che kbʼan pa ri nim riqbʼal ibʼ re oxibʼ qʼij rech kekita jas rajawaxik kkibʼano.
18 Ri Tijobʼal re Galaad re ri Watchtower. Are ri Comité re Sucursal kyaʼow ri solicitud re wajun tijobʼal chke ri qachalal che e kʼulan chik y chke ri qachalal achijabʼ ixoqibʼ che e kʼulan taj che tajin chi kepatanin pa ri servicio especial re tiempo completo. Rajawaxik ketaʼm kechʼaw pa inglés. E cristianos che kikʼutum chik che kkaj kekipatanij ri e nikʼaj chik, kkiya tobʼanik chke rech kketaʼmaj y kkikoj pa kikʼaslemal ri e taqanik re ri Biblia, y ri kuya ubʼixik ri utinamit ri Jehová. Nim tobʼanik kkiya pa taq ri congregaciones xuqujeʼ pa ri sucursales. Ri keʼel lo pa wajun tijobʼal riʼ kepatanin pa ri kitinamit o pa jun chi país.
RI BETEL
19 Ri tzij Betel kraj kubʼij «Rachoch ri Dios». Are jun utz bʼiʼaj che ri lugar jawiʼ kechakun wi achijabʼ ixoqibʼ che yaʼom jun nimalaj eqeleʼn chke rech ketobʼan pa jalajoj taq chak che kʼo ubʼanik rukʼ ri utzijoxik ri utzij ri Dios pa ronojel ri uwach Ulew. ¿Jas riʼ ri chak kkibʼano? Are ri ubʼanik wuj, uqʼaxexik wuj pa nikʼaj chi chʼabʼal, ubʼanik imprimir ri wuj y ujachik pa nikʼaj chi tinamit. Ri Jupuq Ajkʼamal bʼe cho ronojel uwach Ulew, che kkil ri kajwataj chke konojel ri congregaciones, nim kkil ri chak che kkibʼan waʼ taq qachalal riʼ. E kʼi betelitas che kkiqʼaxej ri wuj pa nikʼaj chi chʼabʼal e kʼo pa ri tinamit jawiʼ kkoj wi ri kichʼabʼal. Je wariʼ, kkita jas kechʼaw ri winaq ronojel taq qʼij y kkilo we kchʼobʼotaj ri tajin kkibʼan che uqʼaxexik ri e wuj pa ri kichʼabʼal.
20 Más kesikʼix pa Betel ri qachalal alabʼom che kibʼanom chi kiqasanjaʼ y kʼo ta jun yabʼil chke, rumal che rajawaxik nim chuqʼabʼ che ubʼanik kʼi chke ri chak. We kqaj kojpatanin pa Betel, kojkunik kqabʼij chke ri e kʼamal bʼe re ri qacongregación rech kkibʼij ri rajawaxik kqabʼano.
RI KIYAKIK JA JAWIʼ KQAQʼIJILAJ WI RI JEHOVÁ
21 Ri chak che kbʼan che kiyakik ja jawiʼ kqaqʼijilaj wi ri Jehová are jun eqeleʼn nim ubʼanik, junam rukʼ ri chak che xbʼanik are chiʼ xyak ri templo re Salomón (1 Rey. 8:13-18). Kʼi chke ri e qachalal ixoqibʼ y achijabʼ rukʼ ronojel kanimaʼ kkiya ri kitiempo y ri jastaq ke rech ketobʼan pa wajun chak riʼ.
22 We abʼanom chi aqasanjaʼ y kawaj kayaʼ ri atobʼanik, katkunik katchʼaw rukʼ jun kʼamal bʼe re ri acongregación. Ri e qachalal che kkikʼam bʼe pa waʼ taq chak riʼ sibʼalaj kekikot riʼ rumal che kawaj kaya ri atobʼanik y katkitijoj riʼ che ri chak che rajawaxik kabʼano. Y kʼo jujun qachalal kechaʼik rech kekoj pa waʼ taq chak riʼ pa nikʼaj chi países.
23 Kʼo kʼi kojkunik kqabʼano rech kojtobʼan che kiyakik ri ja che kyaʼ wi uqʼij ri Jehová. Ri e qachalal kibʼanom chi kiqasanjaʼ che e jun utz kʼutbʼal pa ri congregación y che kʼo ketaʼmabʼal chrij jujun taq chak che kajwatajik, kekunik keʼux voluntarios locales re diseño y construcción pa jun lugar che kʼo chkinaqaj. Nikʼaj chi qachalal weneʼ kekunik ketobʼan jun tiempo pa lugares che más naj kʼo wi, are ri kbʼix voluntarios re construcción chke, y are ri sucursal kyaʼow ri eqeleʼn chke rech ketobʼan kebʼ semana o oxibʼ ikʼ. We naj tiempo kyaʼ ri eqeleʼn chke kbʼix siervos re construcción chke. Are kʼu are chiʼ ketaq bʼi pa jun chi país, kbʼix siervos re construcción pa jun chi país chke. ¿Jachin taq e kʼo pa ri Grupos re construcción? E kʼo ri voluntarios y ri siervos re construcción. E areʼ kebʼanow ri chak rukʼ ri kitobʼanik ri voluntarios locales re diseño y construcción, y nikʼaj chi qachalal re ri congregaciones che kʼo kibʼanik rukʼ ri chak che kbʼanik. Are chiʼ jun jupuq re construcción kkikʼis ri kichak pa jun tinamit, ketaq bʼi rumal ri sucursal pa jun chi tinamit che ubʼanik jun chi chak.
¿JAS AMETAS KʼOLIK?
24 Ri kqaj ri oj cristianos are che kqapatanij ri Jehová pa ronojel ri qakʼaslemal. Ri kojtoʼw che ubʼanik wariʼ are che kqakoj qametas. ¿Jasche? Rumal che kojutoʼo rech utz kqabʼan che ukojik ri qatiempo, ri qachuqʼabʼ, keqabʼan ri jastaq más nim kibʼanik y kojkʼiy más pa ri qakojonik (1 Cor. 9:26; Filip. 1:10; 1 Tim. 4:15, 16).
25 Chqesaj uwach ri Pablo che xuya ronojel che upatanexik ri Jehová (1 Cor. 11:1). Areʼ xuchʼobʼo che xyaʼ kʼi eqeleʼn che rumal ri Jehová, junam rukʼ ri xutzʼibʼaj bʼi chke ri cristianos re Corinto. Ri Jehová xuqujeʼ uyaʼom jalajoj taq eqeleʼn chqe oj rech junam kqapatanij kukʼ ri e qachalal, más na che utzijoxik ri jastaq re ri uQʼatbʼal tzij. Y, junam rukʼ ri xukʼulmaj ri Pablo, xuqujeʼ kʼo kʼi qakʼulel (1 Cor. 16:9). Areʼ xukoj uchuqʼabʼ che xtaqan puwiʼ ri ukʼaslemal, rumal laʼ xubʼij: «Kinbʼan kʼax che ri nucuerpo, kintaqan puwiʼ» (1 Cor. 9:24-27). ¿La kojkun oj xuqujeʼ kqabʼan wariʼ?
Ukojik qametas kojutoʼo rech utz kqabʼan che ukojik ri qatiempo y ri qachuqʼabʼ
26 Kqaya kichuqʼabʼ konojel ri e qachalal rech kkikoj kimetas che upatanixik más ri Jehová. E kʼi chke ri e qachalal che tajin kepatanin pa tiempo completo kimik, are chiʼ e akʼalabʼ na xechoman chrij jas kkaj kkibʼano, o weneʼ xetoʼ kumal ri kitat kinan o jun chi qachalal che ukojik metas. Rumal wariʼ, kʼi chke sibʼalaj kiriqom kikotemal pa ri kikʼaslemal che upatanixik ri Jehová, y kʼo ta jumul kinaʼom che kʼo ta upatan ri xkichaʼ ubʼanik (Prov. 10:22). Are kʼu, kʼo jujun chi metas che kojkunik kqabʼano: kojel che utzijoxik ri utzij ri Dios ronojel taq semana, kqamajij uyaʼik jun etaʼmanik re ri Biblia o kqakoj más tiempo che unikʼoxik uwach ri kʼutunem che keʼil pa ri e riqbʼal ibʼ. Apastaneʼ uwach ri qametas, ri más nim ubʼanik are che ko kojtakʼiʼ pa ri qakojonik y kqakoj ronojel qachuqʼabʼ che upatanixik más ri Jehová. We je kqabʼano, kqaya uqʼij riʼ ri Jehová y kojkun riʼ che ubʼanik ri kqaj: upatanixik pa ronojel ri qakʼaslemal (Luc. 13:24; 1 Tim. 4:7b, 8).