Juëces

9 Tiempuwannam, Jerubaalpa tsurin Abimëlecqa+ mamänimpa turinkunata watukaqnin Siquem markata ëwarqan. Y pëkunata y mamampa papänimpa llapan familiantam kënö nirqan: 2 “Siquem markachö nunakunata kënö nïkuyë: ‘Imatan qamkunapaq mas alli, ¿Jerubaalpa+ setenta tsurinkuna gobernayäshunëkiku o jukllëlla gobernayäshunëkiku? Y yarpäyë, noqaqa familiëkikunam* kä’”.

3 Tsënam tiyunkunaqa Siquem markachö llapan autoridäkunaman willakuyarqan, tsëmi “pëqa wawqintsikmi” nirnin Abimëlecta yanapar qallëkuyarqan. 4 Y Baal-Berit+ santupa templumpitam setenta pläta metal qellëta entregayarqan. Tsëwanmi Abimëlecqa, qelakunata y mana respetakoq ollqukunata contratarqan yanapayänampaq. 5 Tsëpitanam Ofrä+ markata papänin Jerubaalpa wayinman ëwarqan, tsëchömi Abimëlecqa setenta wawqinkunata juk rumichö wanutsirqan.+ Peru Jerubaalpa menor kaq tsurin Jotantaqa manam tariyarqantsu, tsënöpam salvakurqan.

6 Tsëpitanam, Siquem markapa llapan autoridäninkuna y Bet-Milöchö nunakuna jatun montipa o jatun qerupa lädunman juntakäyarqan, Siquem markachö këkaq columnapa lädunman. Y tsëchömi gobernanti kanampaq Abimëlecta churayarqan.+

7 Jotanta willariyaptinnam, pëqa Guerizim+ jirkaman jinan höra witsar fuertipa kënö qayakurqan: “¡Siquem markachö autoridäkuna, wiyayämë y qamkunatapis Teyta Diosmi wiyayäshunki!

8 Juk junaqmi, plantakuna juntakäyarqan gobernantinkuna akrayänampaq. Tsëmi olïvu plantata, ‘gobernaqnïkuna kanëkitam munayä’+ niyarqan. 9 Tsënam olïvu plantaqa nirqan: ‘¿Wakin plantakuna jananman rämäkunata mashtanärëkurtsuraq, Diosta y nunakunata kushitsinampaq utilizäyanqan aceitï rurëta dejarïman?’. 10 Tsënam plantakunaqa hïgus plantata, ‘shamur gobernayämë’ niyarqan. 11 Y hïgus plantanam nirqan: ‘¿Wakin plantakuna jananman rämäkunata mashtanärëkurtsuraq mishkeq frütäkunata wayümannatsu?’. 12 Tsëpitanam plantakunaqa üvas plantata niyarqan: ‘Shamur gobernayämë’. 13 Y üvas plantaqa kënömi nirqan: ‘¿Wakin plantakuna jananman rämäkunata mashtanärëkurtsuraq Diosta y nunakunata kushitseq llullu vïnü rurëta dejarïman?’. 14 Tsëpitanam llapan plantakunaqa kashata, ‘shamur gobernayämë’+ niyarqan. 15 Tsënam kashaqa nirqan: ‘Gobernayänaqpaq rasumpa akrayämarqa, imëkapita tsapäyänaqpaq shamur jawäman churakäyë. Tsëta mana rurayaptikiqa noqapita* nina yarqurmi Lïbanuchö cedru montikunata ushakäratsinqa’.

16 Abimëlecta gobernanampaq+ kanan churarqa, ¿rasumpa kaqta y alli kaqtaku rurayarqunki? ¿Allitaku Jerubaalpaq y familiampaq rurayarqunki? ¿Ruranqampita respetëkäyankiku? 17 Qamkunarëkur papänï pelyarqa,+ vïdanta peligruman churarmi madianïta nunakunapita salvayäshurqëki.+ 18 Kananqa papänïpa familiampa contranmi sharkuyarqunki y juk rumillachömi setenta ollqu tsurinkunata wanutsiyarqunki.+ Y sirwipaqnin warmimpa wamran Abimëlectam,+ wawqikikuna kanqanrëkurlla Siquem markachö gobernanampaq churayarqunki. 19 Kanan junaq Jerubaalta y familianta respetashqa karqa y pëkunapaq allita rurashqa karqa, Abimëlecwan kushishqa kayë y pëpis qamkunawan kushishqa katsun. 20 Mana tsënö karqa, Abimëlecpita nina yarqur Siquem markachö autoridäkunata y Bet-Milöchö+ nunakunata ushakätsitsun. Tsënölla Siquemchö autoridäkunapita y Bet-Milöchö nunakunapita nina yarqur Abimëlecta+ ushakätsitsun”.

21 Tsëpitanam Jotanqa+ Beer sitiuta qeshpir ëwakurqan, y wawqin Abimëlecta mantsarmi tsëchö quedakurqan.

22 Abimëlecqa kima watapam Israelta gobernarqan.* 23 Tsëpitanam, Abimëlecwan Siquem markachö autoridäkuna chikinakuyänampaq Teyta Dios permitirqan, y pëkunam Abimëlecta traicionayarqan. 24 Tsëqa pasakurqan Jerubaalpa setenta tsurinkunata wanutsiyanqampitam. Tsënöpa tsë wanutsikoqkuna pagakuyänampaq. Abimëlecqa pagakunan karqan wawqinkunata wanutsinqampitam,+ y Siquem markachö autoridäkunanam yanapayanqampita. 25 Siquem markachö autoridäkunam, jirkakunaman nunakunata mandayarqan Abimëlecta prësuyänampaq. Tsë nunakunaqa nänipa llapan pasaqkunatam suwapuyaq. Tiempuwannam tsënö pasakunqanta Abimëlecta willayarqan.

26 Tsë witsankunapaqmi, Ëbedpa Gaal jutiyoq tsurinqa, wawqinkunawan Siquem+ markaman chäyarqan, y Siquemchö autoridäkunaqa Gaalmanmi confiakur qallëkuyarqan. 27 Markankunapita yarqurmi chakrankunapita üvasta pallayarqan, y vïnuta ruraskirmi fiestata rurayarqan. Tsëpitanam santunkunapa templunman* yëkuskir+ tsëchö mikuyarqan, upyayarqan y Abimëlecpaq mana allikunata parlayarqan. 28 Ëbedpa tsurin Gaalmi kënö nirqan: “¿Pitaq Abimëlecqa y pitaq Siquemqa* pëkunata sirwinapaq? ¿Manaku Abimëlecqa Jerubaalpa+ tsurin y Zebulqa pëpa yanapaqnin? ¡Mas alliqa kanqa Siquempa papänin Hamorpa tsurinkunata sirwinqantsikmi! ¿Imanirtaq Abimëlecta sirwishwan? 29 Kë markachö noqa mandakoq karqa, Abimëlectam cargumpita qarqurïman”. Tsëpitanam Abimëlecta nirqan: “¡Soldäduykikunata masllata juntarkur pelyaq shamuy!”.

30 Ëbedpa tsurin Gaal tsënö parlanqanta musyarirmi, tsë markapa gobernaqnin Zebulqa alläpa cölerakurqan. 31 Tsëmi pakëllapa* willakoqkunata mandarqan Abimëlecta kënö niyänampaq: “Ëbedpa tsurin Gaal y wawqinkunam Siquem markachö këkäyan y tsëchö llapan nunakunatam contrëki churëkäyan. 32 Soldäduykikunawan paqaspa shamur, mana rikäyäshunëkipaq markaman manaraq yëkamur quedakuyanki. 33 Y waräninqa, inti o rupay yarqamur qallëkuptinlla kë markata ushakätsiyänëkipaq shayämunki. Soldädunkunawan Gaal yarqamuptinqa, imëkanöpapis venciyanki”.*

34 Tsënam Abimëlec y pëwan llapan këkaqkunaqa paqaspa ëwayarqan y chusku grüpuman rakikëkurmi, Siquem markaman mana yëkuyllapa quedakuyarqan. 35 Y Ëbedpa tsurin Gaal yarqurir markapa punkunman churakäriptinmi, Abimëlec y pëwan këkaqkunaqa illaqpita yarquyarqan. 36 Tsëta rikëkurmi Gaalqa Zebulta nirqan: “¡Rikë! Jirka janampitam nunakuna urëkäyämun”. Tsënam Zebulqa nirqan: “Jirkakuna chakinchö yanarëkaqkunaqa manam nunakunatsu kayan, pantëkankim”.

37 Mas rätuntanam Gaalqa nirqan: “¡Rikë! Jirka jawampam nunakuna urëkäyämun, y juk grüpunam Meonenim jatun monti o jatun qeru lädun nänipa yëkëkäyämun”. 38 Zebulnam nirqan: “Kananqa ¿mëtaq puëdeq tukunqëki? Qamqa, ‘¿pitaq Abimëlecqa pëta sirwinapaq?’+ nirqëkitaq. ¿Manaku pëkunaqa desprecianqëkikuna kayan? Kananqa mä yarqurnin pëkunawan pelyë”.

39 Tsëmi Gaalqa Siquem markachö autoridäkunapa puntanta Abimëlecwan pelyaq yarqurqan. 40 Gaal qeshpir ëwakuptinnam, Abimëlecqa qatiparqan. Mëtsikaqmi wanuyarqan, y markaman yëkuna punkuyaqmi mashtarpäkuyarqan.

41 Abimëlecqa Arumä markachömi kawakurqan, y Zebulnam+ Gaaltawan wawqinkunata Siquem markapita qarqamurqan. 42 Waränin junaqnam tsë markachö nunakuna yarquyarqan, y tsëtam Abimëlec musyaskirqan. 43 Tsëmi soldädunkunata kima grüpuman rakirqan, y mana mäkatsillapa shuyaräyarqan. Tsë markachö nunakuna yarqarayämuptinnam, ëwëkur wanutsiyarqan. 44 Abimëlec y pëwan këkaqkunam illaqpita pelyaq chäyarqan y markapa yëkunan punkunmanmi churanakuyarqan. Ishkan grüpunam, markapita yarqushqa nunakunawan pelyayarqan, y llapantam wanutsiyarqan. 45 Abimëlecqa entëru junaqmi tsë markachö nunakunawan pelyarqan, y vencirqanmi. Tsëchö nunakunata wanuratsirmi tsë markata ushakätsirqan+ y entërumanmi kachita maqtsïkurqan.

46 Siquem törrichö täkoq* autoridäkuna musyaskirqa, jinan höram El-Berit* santupa templunchö cuartuman qeshpir ëwakuyarqan.+ 47 Y Abimëlectam willayarqan Siquem törrichö täkoq* llapan autoridäkuna tsëchö këkäyanqanta. 48 Tsëmi Abimëlecqa yanapaqninkunawan Zalmon jirkaman witsarqan. Y hächawan juk rämata walluskirmi hombrunman churarkur yanapaqninkunata, “¡raslla o saslla!, ¡noqa ruranqänö rurayë!” nirqan. 49 Tsënam llapankuna rämakunata muturir Abimëlecpa qepanta ëwayarqan. Autoridäkuna qeshpir yëkuyanqan cuartuman chëkurmi, entërumpa rämakunata qotuyarqan y ninata prendïkuyarqan. Tsënömi Siquem törrichö täkoq* nunakuna warmipis ollqupis wanuyarqan, llapankunaqa milnömi kayarqan.

50 Tsëpitanam Abimëlecqa Tëbez markata ëwar tsëchö nunakunawan pelyarqan, y vencirqanmi. 51 Tsë markapa chowpinchömi* juk següru törri karqan. Tsëmanmi llapan ollqukuna, warmikuna y tsë markapa llapan autoridäninkuna qeshpir ëwakuyarqan. Y punkukunata wichqarkamurmi tsë törripa mas altunman witsäyarqan. 52 Y Abimëlecqa tsë törriman chëkurmi pelyar qallëkurqan. Y ninata prendinampaq punkuman witïkuptinmi, 53 Abimëlecpa peqanman o umanman mulinu rumita* juk warmi jitarkamurqan y rumiqa peqantam pakirapurqan.+ 54 Tsënam pëqa cösasninkunata puritsir yanapaqninta qayëkurnin, “juk warmi wanutsimashqa kanqanta mana niyänampaq espädëkiwan wanuratsimë” nirqan. Tsëmi yanapaqnin espädanwan tuksïkuptin wanuskirqan.

55 Abimëlec wanurishqa kanqanta rikëkurmi yanapaqnin israelïtakunaqa wayinkunata kutikuyarqan. 56 Setenta wawqinkunata+ wanutsir papäninta mana allita ruranqampitam, Teyta Dios permitirqan Abimëlecta tsëkuna pasananta. 57 Teyta Diosqa, mana allikunata rurayanqampita Siquem markachö nunakuna sufriyänantam permitirqan.* Tsënömi Jerubaalpa+ tsurin Jotan+ pëkunata maldicinqan cumplikarqan.