13 KAQ YACHATSIKÏ

Alli y mana alli reykuna

Israel nacion ishkë reinoman rakikärin, atskaq gobernaqkuna Jehoväta jaqiriyan. Babiloniokuna Jerusalenta ushakätsiyan

SALOMON mana allita ruranqampita wallka tiempollachömi Jehová willakunqannö Israel ishkë reinoman rakikärirqan. Rehoboam rey këman chärirmi, nunakunata alläpa mana allipa trataq, tsëmi chunka kastakuna kë reypita rakikäkuriyarqan. Pero ishkaq kastakunaqa, manam Jerusalenchö Davidpa trönon këkanqampita rakikëta munayarqantsu, pëkunam Judächö sur kaq rey kayarqan.

Ishkan reinopa gobernantenkuna mana allikunata rurayaptin y Diosman mana markäkuyaptinmi mana allilla kawakuyarqan. Y nortechö kaq reykunanäqa más mana allim portakuyaq, pëkunaqa gobernar qallayanqan witsampitam juk dioskunata adorayarqan. Wanushqakunata kawaritsiyänampaq profeta Elïastawan Elisëota Dios kachëkaptimpis, manam cäsokuyarqantsu. Tsënam Asiria nación Israelta ushakätsinampaq Dios jaqirirqan.

Jina, pachak watapitapis ichik más tiempollatanam Judächö sur kaq reykunapis Diospa castïgonta chaskiyarqan. Diospa profëtankunaqa reykunata willayarqanmi, pero wakinkunallam cäsokuyarqan y Dios ninqannö tsë markakunata pushayarqan. Tantearinapaq, rey Josïasqa ïdolokunata sirwiyanqantam ushakätsita tïrarqan, y Jehoväpa templontam altsatsirqan. Tsëta ruranqanchömi tarirqan Moisestawan Dios qellqatsinqan Leyta. Tsëmi Josïasqa tukïta rurarqan nunakuna imägenkunata manana adorayänampaq.

Pero qateqnin kaq reykunaqa manam Josïasnötsu rurayarqan. Tsënam babiloniokuna Judäman yëkur Jerusalentawan templonta ushakätsiyänampaq Jehová jaqirirqan. Mana wanoqkunatanam esclävotanö Babiloniaman apakuyarqan, y Diosqa willakurqanmi qanchis chunka watataraq kutiyänampaq kaqta. Pero tsëyaqqa Juda paqwë tsunyëkarmi quedarirqan.

Mesias Rey chämunqanyaqmi Davidpa kastampita ni mëqan gobernëta puëdeyarqantsu. Jinamampis Davidpa kastampita reykunaqa, rurëninkunawanmi rikätsikuyarqan gobernëta mana yachayanqanta. Këqa rikätsikurqan Mesïaslla gobernëta yachanqantam. Tsëmi juk kaq reyta Jehová kënö nirqan: “Manam pipaqpis kanqatsu [coröna]qa, hasta gobernamunampaq derëchoyoq kaq chämunqanyaq, y pëtam këtaqa entregashaq” (Ezequiel 21:26, 27).

(1 Reyes; 2 Reyes, 2 Crónicas 10–36 y Jeremías 25:8-11 textokunapita jorqashqam.)

JONÁS

Israel nación ishkë reinoman rakikärinqanllachömi, profeta Jonasta Dios mandarqan Ninive markaman ëwanampaq, y tsëchö mana alli nunakuna ushakäyänampaq kaqta willakunampaq. Pero pëqa mantsakarmi juk barcoman lloqarkur juk markata ëwakurqan. Pero tsë markaman manaraq chaptinmi, kawëkaqta jatun pescado ñoqtakurkunampaq o ultakurkunampag Dios permitïkurqan. Diosman Jonas mañakur qallëkuptinnam, Diosqa jatun pescado tsaki patsaman jitaramunampaq permitirqan. Tsë milagro pasariptinnam Jonasqa Ninive markata ëwar Dios mandanqanta rurarqan.

Wiyakoq këta Jonas yachachushqa karpis, manam ankupäkoq o llakipäkogtsu karqan. Diosta wiyakurmi Nïnivechö täraq nunakunaqa rurëninkunapita arrepentikuyarqan, tsëmi Diosqa perdonëkurqan. Pero Jonasqa alläpam piñakurqan Dios perdonëkunqampita. Tsëmi Jehoväqa ishkë kaq milagrowan ankupäkoq këta yachatsirqan. ¿Ima milagrowan? Kikikim Jonás librota leirnin musyarinki.