¡MÄKOQLLA KËKÄSHUN!
¿Alliku Ucrania nacionchö guërraman religionkuna mëtikuyanqan? | ¿Imatataq Bibliachö nin?
Religionkunata dirigeqkuna Ucrania nacionchö guërrapaq tsëllaraq imata niyanqanta rikäri.
“Iglesia ortodoxa rüsa religionchö mas mandakoq kaq Kirill jutiyoq nunaqa, Rusia nacion guërrata rurëkanqampaqqa, manam mana alli kanqanta nishqatsu […]. Tsë religion Ucrania nacionpa contran mana rasumpa kaqta parlanqampitam, Rusia nacionpa presidentin Putinqa guërrata ruranqan allilla kanqanta nin” (EUobserver, 2022 wata 7 de marzu).
“Tsë mandakoq Kirill jutiyoq nunaqa […], Ucrania nacionchö guërra rurakanqanqa jutsata ushakätsiyänampaq kanqantam nishqa. Tsënö ninqanwanmi, Ucrania nacionman guërrata rurar Rusia nacion yëkuykanqan allilla kanqanta rikätsikushqa” (AP News, 2022 wata 8 de marzu).
“Kiev markapita Iglesia ortodoxa ucraniana religionchö mas mandakoq kaq Epifanio I jutiyoq nunaqa, kë lünismi llapan nunakunata bendicishqa y Rusia nacionpa tröpankunata wanutsiyänampaq nishqa. Jina tsë nacionpa tröpankunata wanutsiyanqan o wañutsiyanqan jutsa mana kanqantapis nishqam” (The Jerusalem Post, 2022 wata 16 de marzu).
“Ucrania nacionpa tröpankuna y llapan defendiyämaq kaqkunatam agradecikuyä. Ucrania nacionchö këkaqkunata defendiyämänampaq kallpachakoqkunatam bendeciyä y pëkunapaqmi Diosman mañakuyä” (Consejo de Iglesias y Organizaciones Religiosas de Ucrania aninqan, 2022 wata 24 de febrëru).
¿Ima ninkitan? ¿Allitsuraq kanman Cristuta qatiyanqanta neq religionkunata dirigeqkuna guërraman ëwayänampaq nunakunata niyanqan? ¿Imatataq Bibliachö tsëpaq nin?
Unë witsampita guërraman religion mëtikunqan
Yamë kawakuyänampaq kallpachakuyanqanta neq mëtsika religionkunam guërrakunachö yanapakuyashqa, allilla kanqanta niyashqa y wakinkunatapis tsëkunachö yanapakuyänampaq niyashqa. Jehoväpa testïgunkunaqa, religionkuna tsëta rurayanqan alläpa mana alli kanqantam mëtsika watapana rikätsikuyashqa. Wakin publicacionnïkunachö imata ninqanta rikäri:
“Las cruzadas: ‘trágica ilusión’” neqchömi, Diospa y Cristupa jutinchö mëtsikaq nunakunata wanutsiyänampaq Iglesia catölica romäna religion yanapakushqa kanqanta willakun.
“La Iglesia Católica y África” neqchömi, juk kasta kayanqanrëkur wanutsinakuyanqanta y wakin kastakunata chipyëpa ushakätsiyanqanta rikarpis, catölicu religion ni ima rurëta mana puëdishqa kanqanta nin.
“¿Tiene la culpa la religión?”, “El papel de la religión en las guerras” y “La religión toma partido” neqkunachönam, guërrata rurayanqan ishkan chikinakoq nacionkunachö catölicu, ortodoxu y protestanti religionkunapa mandakoqninkuna yanapakushqa kayanqanta nin.
¿Alliku kanman cristiänu kayanqanta neq religionkuna guërrakunachö yanapakuyanqan?
Jesusmi këta yachatsikurqan: “Nuna mayikitam kikikitanö kuyanëki” (Mateu 22:39). “Chikiyäshoqnikikunata kuyarnin sïguiyë” (Mateu 5:44-47).
Këman pensari: Nuna mayintsikta kikintsiktanö kuyanapaq Jesus mandakunqanta juk religionchö mandakoqkuna wiyakuyanqanta nikarqa, ¿allitsuraq kanman religionninkunachö kaqkunata guërraman ëwayänampaq niyanqan? Alli o mana alli kanqanta musyanëkipaqqa, “Los cristianos verdaderos y la guerra” y “¿Es posible amar a un enemigo?” neqkunata leyiri.
Jesusmi këta yachatsikurqan: “Gobiernüqa manam kë mundupitatsu. Sitsun kë mundupita Gobiernü kanman karqan, tsëqa sirwimaqnïkunam judïukunapa makinman mana entregashqa kanäpaq pelyayanman karqan” (Juan 18:36). “Espädawan pelyaqkunataqa, espädawanmi wanutsiyanqa” (Mateu 26:47-52).
Këman pensari: Pëta defendiyänanllapaqpis armakunata mana tsaräyänampaq qateqninkunata Jesus nikaptinqa, ¿allitsuraq juk asuntukunarëkur armakunata tsaräyanman? Jesus ruranqannölla y yachatsikunqannölla punta cristiänukuna imanö rurayanqanta musyanëkipaq “El cristianismo y la guerra: ¿son compatibles?” neqta leyiri.
Guërrakunachö yanapakoq religionkunataqa, ¿imaraq pasanqa?
Bibliachöqa, Jesus yachatsikunqanta wiyakuykäyanqanta nikarpis, yachatsikunqannö mana ruraq religionkunata Jehovä mana chaskinqantam nin (Mateu 7:21-23; Titu 1:16).
“Patsachö mana ankupashpa llapan wanutsishqa kaqkunapa yawarnin” religionkunapa makinchö këkanqanta Dios ninqantam, Revelacion libruchö rikätsikun (Revelacion 18:21, 24). Tsëta imanir ninqanta musyëta munarqa, “¿Qué es Babilonia la Grande?” neqta leyiri.
Allita mana wayoq plantata wallurir ‘ninaman jitarkuyanqannö’ mana alli ruraq religionkunata Dios ushakätsinampaq kaqtam Jesusqa nirqan (Mateu 7:15-20). Tsëta imanö ruranampaq kaqta musyëta munarqa, “¡Se acerca el fin de la religión falsa!” neqta leyiri.
Photo credits, left to right: Photo by Sefa Karacan/Anadolu Agency/Getty Images; Maxym Marusenko/NurPhoto via Getty Images
a Consejo de Iglesias y Organizaciones Religiosas de Ucrania niyanqanchöqa, Iglesia ortodoxa, Iglesia catölica romäna, Iglesia catölica griëga, protestanti y evangëlicu religion grüpukuna y judïu y musulman religion grüpukunam kayan. Llapanqa 15 religionkunam kayan.