INTERNETPI BIBLIOTECA Watchtower
Watchtower
INTERNETPI BIBLIOTECA
quichua (chimborazo)
ꞌ
  • Cꞌ
  • cꞌ
  • CHꞌ
  • chꞌ
  • Pꞌ
  • pꞌ
  • Qꞌ
  • qꞌ
  • Tꞌ
  • tꞌ
  • BIBLIA
  • PUBLICACIONCUNA
  • TANDANACUICUNA
  • g21 núm. 3 págs. 10-13
  • ¿Bibliapica imatataj yachai tucunchij?

Can mashcacushcaca mana tiyanchu.

Quishpichihuai, videoca mana ricurinchu.

  • ¿Bibliapica imatataj yachai tucunchij?
  • Rijchari 2021
  • Subtitulocuna
  • Caitapish mashcai
  • ¿Bibliaca imatataj mana yachachin?
  • ¿Causaica ima shinataj tiyai callarirca?
    Huiñai huiñaita cushilla causai Bibliamanta yachai
  • ¿Cienciamanta parlashpaca Bibliaca pandarinchu?
    Bibliamanta tapuicuna
Rijchari 2021
g21 núm. 3 págs. 10-13

¿Bibliapica imatataj yachai tucunchij?

“Jahua pachatapish, cai pachatapish chaipi imalla tiyajcunatapish callaripi Taita Dios rurashcacunaca chaicunami” (Génesis 2:4). Bibliaca cai alaja shimicunahuanmi cai Allpa ima shina tiyai callarishcata huillan. ¿Bibliapi nishcacunahuan, cientificocuna nishcacunahuanca igualchu can? Catij tapuicunamanta yachashun.

Callaripica: Cielopish, Allpapishmi rurashca carca.

¿Universoca siemprechu tiyashca?

Génesis 1:1-pica: ‘Jahua pachata, cai pachata callarichijca Taita Diosmi’ ninmi.

Casi 1950 huatacunapica cientificocunaca cai universo siempre tiyashcatami crircacuna. Pero cai último huatacunallapimi cientificocunaca achca estudiocunata rurashcamanta jahua pachapish, cai Allpapish shuj tiempopi callarishcata yachaj chayashcacuna.

¿Callaripica cai Allpaca ima shinashi carca?

Génesis 1:2, 9-pica: ‘Cai pachaca imaman mana rijchaj, imapish illaj, yacuhuan jundami carca’ ninmi.

Cai shimicunaca cientificocuna ima intindishcacunahuanmi igual can. Por ejemplo, Patrick Shihca biologomi can. Paica: “Callaripica cai Allpapica samaita aisangapajllapish oxigenoca mana tiyarcachu. Allpapish tucuimi chaquishca carca” ninmi. Astronomy revistapipish: “Cunanlla llujshishca investigacioncunapi nishca shinaca ñaupa tiempopica tucuimi yacu junda carca. Ima chaquishca Allpapish casi mana tiyarcachu” ninmi.

¿Atmosferaca ima shinataj cambiashpa rirca?

Génesis 1:3-manta 5-camaca callaripica shuj amsa luzlla cai Allpaman chayashcatami intindichin. Pero tiempo pasajpimi cai Allpamantaca Intitapish, Lunatapish ña ricunalla carca (Génesis 1:14-18).

Bibliaca 24 horacunata charij sujta punllacunapi cai Allpa rurashca cashcataca mana parlanchu

Centro Smithsonian de Investigaciones Ambientales nishcaca: “Callaripica atmósfera jarcashcamantami cai Allpamanca shuj amsa amsa luz shinalla chayaj carca. Huairapi achca metano tiyashcamantapishmi cai Allpaca amsa pꞌuyu junda shina carca. Pero chai pꞌuyucuna anchurijpimi azullla cielo ricurirca” ninmi.

¿Causaita charijcunaca ima ordenpitaj tiyai callarirca?

1. Punta punllapica: Atmosferata pasashpami shuj amsa amsa luz Allpaman chayashca yuyachin (Génesis 1:3-5).

2. Ishqui punllapica: Cai Allpaca yacu junda, pꞌuyu jundami carca. Pero yacupish, pꞌuyupishmi chꞌicanyarircacuna (Génesis 1:6-8).

3. Quimsa punllapica: Yacucuna anchurijpimi chaquishca allpa ricurirca (Génesis 1:9-13).

4. Chuscu punllapica: Intitapish, Lunatapish cai Allpamantami ricunalla carca (Génesis 1:14-19).

5. Pichca punllapica: Yayitu Diosca yacupi causaj animalcunata, huairapi purij alasyuj animalcunatami rurarca. Cada grupo animalitocunami mirarishpa catina carcacuna (Génesis 1:20-23).

6. Sujta punllapica: Jehová Diosca cai Allpapica tucui laya animalitocunatami rurarca. Qꞌuipaca punta cꞌarita, punta huarmita rurashpami cai punllata tucuchirca (Génesis 1:24-31).

Génesis 1:20-27-pi nishca shinaca cai ordenpimi ricurircacuna: Puntaca pescadocuna, qꞌuipaca pajarocuna, chai huashaca allpapi purij animalcuna y ultimotaca gentecunami tiyai callarircacuna. Cientificocunapish: “Callaripica pescadocunami tiyarca. Chai huashaca cai Allpapi tiyaj tucui laya animalcunami tiyai callarishca y chai huashami gentecunaca ricurishca” nincunami.

Bibliapica animalcuna tiempohuan ashata mana cambiai tucushcataca mana yachachinchu

“Génesis 1-pi nishcacuna ashalla cajpipish cientificocuna ima investigashcacunahuanmi igual can. Chaicuna igual cashcata yachanaca maravillami can” (Gerald Schroeder, físico).

¿Bibliaca imatataj mana yachachin?

Huaquin gentecunaca Biblia nishcacunahuan, cientificocuna intindishcacunahuanca mana igualchu can nincunami. Pero Bibliapi nishcacunata mana alli intindishcamantami chashna nincuna.

Bibliaca cai universo o cai Allpa 6.000 huatacunata charishcataca mana ninchu. Bibliapica jahua pachapish, cai Allpapish callarichishca cashcata parlashpapish ima hora callarichishcataca mana parlanchu (Génesis 1:1).

Bibliaca 24 horacunata charij sujta punllacunapi cai Allpa rurashca cashcataca mana parlanchu. Ashtahuanpish punlla nishpaca chꞌican chꞌican tiempocunamantami parlacun. Por ejemplo, cai Allpatapish, cai Allpapi tiyaj causaitapish rurashca tucui tiempotaca Jehováa Dios cielota, cai allpata rurashca punlla nishpami shutichin (Génesis 2:4, NWT). Caipi punlla nishpaca Génesis 1-pi parlashca seis punllacunamantami parlan. Chai seis punllacunapimi cai Allpatapish, cai Allpapi tucui tiyajcunatapish rurashcata parlan. Chaimantami cada punllaca achca huatacunata charishcanga.

Bibliapica animalcuna tiempohuan ashata mana cambiai tucushcataca mana yachachinchu. Génesis libropi nishca shinaca Yaya Diosca “tucui laya animalcuna paicuna ima shina cana shinallataj” tiyachunmi rurarca (Génesis 1:24, 25). Bibliapi chashna nishpaca Yaya Dios animalitocunata chꞌican chꞌican grupocunapi rurashcatami parlacun. Cada grupopica chai shinallataj caj tauca animalitocunami tiyan. Shuj grupopi tiyaj animalitocunamantami maijancunaca tiempohuanca ashata cambiai tucun. Chashna cambiashpapish shujtaj grupo animalitocuna shinaca mana tucuncunachu.

¿Caimantaca imatataj yuyangui?

Bibliapica cai universo ima shina callarishcata, cai Allpapish callaripica ima shina cashcata, causaipish ima shina callarishcatami parlan. Bibliapica intindirinalla shimicunahuanmi cai tucuita parlan. ¿Manachu cai tucuita pi rurashcatapish parlanga? Enciclopædia Britannicapica: “Causaica gentecunata yalli poderta charijmanta shamushcata nishpaca cientificocunapaj investigashcacuna mana cierto cashcataca mana nicunchijchu” ninmi.b

Caipi yuyai:

Génesis 1:1–2:4-ta liyi. Causai ima shina callarishcamanta Bibliapi yachachishcahuan, ñaupa parlocunahuanpish mana igual cashcata ricui. Por ejemplo, babiloniocunaca cai universopish, gentecunapish shuj huañushca diosapaj cuerpomanta, shuj diospaj yahuarmantami shamunchij nishpami crijcuna carca. Egipciocunaca Ra shuti diosca paipaj huiquihuanmi gentecunataca rurashca nishpami crijcuna carca. Shinallataj China llajtapica cai Allpapi tucui tiyajcunaca shuj huañushca jatun runapaj cuerpomantami shamushca. Cutin gentecunaca paipaj cuerpopi caj piliscunamantami shamunchij nishpami crijcuna carca. Ña ricushca shinaca Génesis nishcacunahuan, chai ñaupa parlocunahuanca mana igualchu can. Ashtahuanpish Bibliaca ciencia ima intindishcahuanmi igual can.

¿Jahua pachapish cai pachapish ima shinataj tiyai callarirca? nishca videota ricui. Cai videotaca 4 minutocunallapimi ricui tucungui. Caitaca jw.org paginapimi mashcai tucungui.

a Bibliapica Diospaj shuti Jehová cashcatami nin.

b Enciclopædia Britannicaca causai rurashca cashcataca mana yachachinchu.

    Quichua Chimborazo Publicacioncuna (2008-2026)
    Llujshingapaj
    Yaicungapaj
    • quichua (chimborazo)
    • Shujtajcunaman cachai
    • Configuración
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Caita Yuyari
    • Huaquichishca Datocuna
    • Can nishca shina configurai
    • JW.ORG
    • Yaicungapaj
    Shujtajcunaman cachai