INTERNETPI BIBLIOTECA Watchtower
Watchtower
INTERNETPI BIBLIOTECA
quichua (chimborazo)
ꞌ
  • Cꞌ
  • cꞌ
  • CHꞌ
  • chꞌ
  • Pꞌ
  • pꞌ
  • Qꞌ
  • qꞌ
  • Tꞌ
  • tꞌ
  • BIBLIA
  • PUBLICACIONCUNA
  • TANDANACUICUNA
  • bt yachai 25 págs. 196-202
  • “¡César juzgachunmi mañani!”

Can mashcacushcaca mana tiyanchu.

Quishpichihuai, videoca mana ricurinchu.

  • “¡César juzgachunmi mañani!”
  • “Diospaj Gobiernomanta tucuita” huillashunchij
  • Subtitulocuna
  • Caitapish mashcai
  • “Juzgana ñaupajpimi cani” (Hechos 25:1-12)
  • ‘Jesús mandashcacunatami cazurcani’ (Hechos 25:13–26:23)
  • “Asha tiempollapimi ñucataca Cristota catijta ruranguiman” (Hechos 26:24-32)
  • Ama desanimarishunchu, Jehovami ayudacun
    Jehová Dios Mandacushcata Huillaj (Yachanapaj) 2020
  • Pablotaca Roma llajtamanmi aparcacuna
    Bibliamanta yachana ñuca libro
  • “Diospaj shimitaca shujtaj ladocunapipishmi huillashpa catircacuna”
    “Diospaj Gobiernomanta tucuita” huillashunchij
“Diospaj Gobiernomanta tucuita” huillashunchij
bt yachai 25 págs. 196-202

YACHAI 25

“¡César juzgachunmi mañani!”

Alli huillaicunata huillangapajmi Pabloca shuj alli ejemplota saquirca

Hechos 25:1-manta 26:32-cama japishcami can

1, 2. a) ¿Pabloca maipitaj catirca? b) ¿Pablo César juzgachun mañashcamantaca imatataj yachanchij?

PABLOCA Cesareapimi prezu catirca. Ishqui huatacuna huashaca Judeaman tigrajpi judiocunaca quimsa cutin huaquin punllacunapimi huañuchisha nircacuna (Hech. 21:27-36; 23:10, 12-15, 27). Paicunaca Pablota huañuchina munaihuanmi puricurcacuna. Chaimi Pablo mandaj Festo paita Jerusalenman tigrachisha nishcata cuentata cushpaca: “¡César juzgachunmi mañani!” nirca (Hech. 25:11).

2 ¿Pablo César juzgachun mañashcamantaca Jehová Diosca imatataj yuyarca? ¿Chaita mañashpaca allitachu rurarca? Tucuri punllacunapi Diospaj Gobiernomanta huillacushcamantami caita yachanaca minishtirishca can. Pabloca autoridadcunapaj ñaupajpimi alli huillaicunata difindirca. Ñucanchijpish cai tiempopica pai shinallatajmi ima ruranata yachana canchij (Filip. 1:7).

“Juzgana ñaupajpimi cani” (Hechos 25:1-12)

3, 4. a) ¿Judiocunaca imamantataj Pablotaca Jerusalenman cachachun mañarcacuna? b) ¿Pabloca ima shinataj salvarirca? c) ¿Ñucanchijmanpish Jehová Diosca ima shinataj fuerzasta cun?

3 Festocaa quimsa punllacuna mandai callarishca qꞌuipallami Jerusalenman viajarca. Chaipimi sacerdotecunata mandajcunapish, importante judiocunapish Pablota juchachicushcata Festoca uyarca. Paicunaca Festo tucuicunaman alli causaita cuna ordenta charijtami yacharcacuna. Chaimantami sacerdotecunata mandajcunapish, judiocunapish Pablotaca Cesareamanta Jerusalenpi juzgachun mañarcacuna. Shinapish paicunaca ñanpi Pablota huañuchina yuyaitami charircacuna. Festoca paicunahuanca mana de acuerdo carcachu. Chaimi paica: “Cai runa ima mana allita rurashca cajpica cancunamanta autoridadcunata charijcuna, ñucahuan uriyashpa paita juchachichij” nirca (Hech. 25:5). Chashnami Pabloca huañunamanta cutin salvarirca.

4 Cai tucui llaquicunapimi Jehová Diosca Jesusta utilizashpa Pabloman fuerzata curca. Shuj muscuipimi Jesusca Pablotaca: “¡Ama manchaichu!” nishpa animarca (Hech. 23:11). Cunan punllacunapipish Jesusta catijcunaca llaquicunahuan, catirashpa llaquichijcunahuanmi chꞌimbapuranchij. Jehová Diosca cai llaquicunata mana anchuchishpapish alli yuyaita, fuerzasta cushpami ahuantachun ayudanga. Ñucanchij cꞌuyashca Yaya siempremi “runacuna mana chari tucushca poderta” cushpa ayudanata seguros canchij (2 Cor. 4:7).

5. ¿Festoca ima shinataj Pablota juzgarca?

5 Huaquin punllacuna qꞌuipaca mandaj Festoca Cesareaman uriyashpa ‘juzgana asientopimi tiyarirca’.b Paipaj ñaupajpica Pablopish, paita juchachij judiocunapishmi carca. Chaimi Pabloca: “Judiocunapaj Leytapish, Diospaj huasitapish, Cesarpaj contrapish ima mana allitaca mana nishcanichu” nishpa difindirirca. Pabloca ima mana allita rurashcamantami cacharishca cana carca. Shinapish Festoca judiocunapaj ñaupajpi alli saquirinata munashpami Pablotaca: “¿Jerusalenman rinata munanguichu?” nishpa tapurca (Hech. 25:6-9). Pablota Jerusalenman cachajpica paita juchachij judiocunallatajmi paita juzgashpa huañuchinman carcacuna. Festoca alli juzganapaj randica gentecunapaj ñaupajpi alli ricurinatami munarca. Poncio Pilatopish Jesusta juzgajpica chashnallatajmi tucurca (Juan 19:12-16). Cunan punllacunapipish huaquin juezcunaca shujtajcunapaj ñaupajpi alli saquiringapajmi Diosta sirvijcunapaj pruebacunata mana valichishpa mana allita juzgancuna. Chaita ricushpaca mana mancharinachu canchij.

6, 7. a) ¿Pabloca imamantataj César juzgachun mañarca? b) ¿Ñucanchijpish Pablo shinaca imatataj rurai tucunchij?

6 Pabloca Festo judiocunapaj ñaupajpi alli saquirisha nishcamanta paipaj contra tucushcatami cuentata curca. Paipaj causai peligropi cajpimi ciudadano romano cashcamanta paipaj derechocunata pajtachichun mañarca. Chaimi Pabloca Festotaca: ‘Ñucaca César tiyarishpa juzgana ñaupajpimi cani. Caipimi juzgashca cana cani. Ima shinami canllataj ricucungui judiocunataca ima mana allitaca mana rurashcanichu. ¡César juzgachunmi mañani!’ nirca. Chaita nishca huashaca Pabloca paipaj nishcataca ña mana cambiai tucurcachu. Chaimantami Festoca: “César juzgachunmi mañashcangui. Cesarmi cantaca juzganga” nishpa cutichirca (Hech. 25:10-12). Pabloca ashtahuan autoridadta charij shuj jatun juez paita juzgachunmi mañarca. Cai tiempopipish ñucanchij enemigocuna leycunata utilizashpa ñucanchijta llaquichisha nijpica Pablopaj ejemplota catishpami alli huillashpa catingapaj ñucanchij derechocunata mañanchij (Sal. 94:20).c

7 Pabloca mana culpata charishpami ishqui huatacunataca carcelpi carca. Chai huashaca Romapi juzgashca cachunmi Pablomanca oportunidadta curcacuna. Pero pai manaraj viajajpimi shujtaj mandajca paita ricunata munarca.

Gentecunaca juezcuna ima decidishcatami uyacun. Shuj huauquipish, paipaj abogadopish, achca testigocunapish respetotami ricuchicuncuna. Diosta mana sirvijcunaca paicunapaj abogadota felicitashpami cushilla cancuna.

Juiciocunata mana ganashpaca juezcunataca shujtaj juiciota cuchunmi mañanchij.

‘Jesús mandashcacunatami cazurcani’ (Hechos 25:13–26:23)

8, 9. ¿Rey Agripaca imapajtaj Festota visitanaman rirca?

8 Pablo César juzgachun mañashca huaquin punllacuna qꞌuipallami rey Agripapish, paipaj pani Berenicepish Festota saludangapaj chayarcacuna.d Romamanta mandajcunaca recienlla nombrashca mandajcunata visitana costumbretami charircacuna. Rey Agripa Festota felicitashpaca paipaj gobiernopi beneficiocunata charingapajllami paihuan apanacunata munarca (Hech. 25:13).

JUICIOCUNATA MANA GANASHPACA JATUN JUEZCUNAPAJMANMI RISHCANCHIJ

Testigo de Jehovacunaca Diospaj Gobiernomanta alli huillaicunata huillashpa catingapajca jatun tribunalcunamanmi rishcanchij. Ishqui ejemplocunata ricushun.

28 de marzo de 1938 huatapica Estados Unidosmanta shuj jatun tribunalca Georgia tribunal ima decidishcatami mana valichirca. Ashtahuanpish publicacioncunata saquishpaca Testigocunaca Leypaj contraca mana rishcacunachu carca nishpami prezupi cajcunata cacharinata decidirca. Cai juiciohuan callarishpami alli huillaicunata difindingapajca jatun juezcunapajman rishcanchij.g

Greciamanta Minos Kokkinakis huauquipaj juiciotapishmi ricushun. Gentecunata paipaj religionta cambiarichun obligacun nishpami 48 huatacunapi 60 cutin yalli prezu paitaca churarcacuna. Shinallataj 18 juiciocunatami rurarcacuna, achca huatacunatapishmi prezupi churarcacuna. Mar Egeopi tiyaj islacunamanmi cacharcacuna. 1986 huatapica Greciamanta jatun juezcunami último juiciota rurarcacuna. Chaipimi, “culpablemi can” nishpa decidircacuna. Chaimantami ñucanchij huauquica 25 de mayo de 1993 huatapica Tribunal Europeo de Derechos Humanospi paipaj juiciota ricuchun mañarca. Chai Tribunalpi juezcunami Greciamanta autoridadcunaca Diosta libre adorana derechota mana respetashca nircacuna.

Testigo de Jehovacunaca achca juiciocunatami Tribunal Europeo de Derechos Humanos ricuchun mañashcanchij. Cai Tribunalpimi achca juiciocunata ganashcanchij. Ñucanchij shinaca caishuj organizacioncunaca mana tanto juiciocunata ganashcacunachu.

Cai juiciocunata mishashpaca mana ñucanchijllachu beneficiarinchij. Teologiata estudiaj Charles Haynesca cashnami escribirca: “Tucuicunami Testigocunata agradicina canchij. Paicunata rimashca cajpipish, pueblocunamanta llujchishca, macashca cajpipish, paicunapaj crishcacunatami difindishpa catincuna. Paicuna ganajpica tucuicunami gananchij”.

g 8 de enero de 2023 Rijchari revistapi página 3-manta 11-cama Estados Unidosmanta jatun juezcuna testigo de Jehovacunamanta ima nishcata ricui.

9 Festo Pablomanta parlajpica rey Agripaca paitami rijsisha nirca. Cayandij punllaca rey Agripapish, Berenicepish jatun tucushpami juzgana ucuman Pablopaj casota uyangapaj yaicurcacuna. Pero paicuna chaipi canaca mana importantechu carca. Ashtahuanpish Pablo ima nigrishcami ashtahuan importante carca (Hech. 25:22-27).

10, 11. a) ¿Pabloca ima shinataj rey Agripata respetashcata ricuchirca? b) ¿Pabloca paipaj causaimantaca imatataj parlarca?

10 Pabloca achca respetohuanmi rey Agripa paita uyanata munashcamanta agradicirca. Rey Agripaca judiocunapaj costumbrecunamanta, problemacunamantami alli yacharca. Chai qꞌuipaca Pabloca: “Ñucaca fariseomi carcani. Fariseocunaca shujtaj judiocunatapish yallimi leypi nishcata ima shina pajtachinata mashcancuna” nircami (Hech. 26:5). Fariseo cashpami Pabloca Mesías shamunata shuyarca. Pero ña Jesusta catij tucushpami mana manchashpa Jesús Mesías cashcata huillarca. Ashtahuanpish Pabloca ñucanchij ñaupa yayacunaman Dios cachagrishca Mesiasta shuyacushcamantami ñucata juzgacun nircami. Chaita uyashpami Agripaca paimanta ashtahuan yachanata munarca.e

11 Chai qꞌuipaca Pabloca: ‘Nazareo nishca Jesusta llaquichingapaj tucuita rurana alli cashcatami ñucapish yuyarcani. Paicunahuan yallitaj pꞌiñarishca cashcamantami shujtaj llajtacunamanpish rishpa catirashpa llaquichircani’ nircami (Hech. 26:9-11). Pablo Jesusta catijcunata llaquichij cashcataca achca gentecunami ricushcacuna carca (Gál. 1:13, 23). Rey Agripaca: “¿Pabloca Jesusta catijcunata llaquichishca qꞌuipa imamantataj cambiarca?” nishpami tapurishcanga.

12, 13. a) ¿Pabloca Jesusta catij tucushcata ima shinataj intindichirca? b) ¿Pabloca ima shinataj ‘garrucha puntapi jaitashpa chugririj’ shina carca?

12 Pabloca imamanta Jesusta catij tucushcatapishmi parlarca. Paica: “Sacerdotecunata mandajcuna ordenashpa cachajpica Damasco llajtaman ricurcani. Rey Agripalla, chaupi punllata ñanta ricushpami intitapish yalli achijyachij luz jahua pachamanta shamujta ricurcani. Chai luzmi ñucatapish, ñucahuan ricuj runacunatapish achijyachirca. Chaimi tucuicuna pambaman urmarcanchij. Shina urmashpami hebreo rimaipi: ‘Saulo, Saulo, ¿ima nishpataj ñucataca catirashpa llaquichicungui? Garrucha puntapi jaitashpa chugririj shinami canllataj llaqui tucucungui’ nishcata uyarcani. Chaita uyashpami ñucaca: ‘¿Amito, pitaj canguiyari?’ nishpa tapurcani. Chaimi paica cashna nishpa cutichirca: ‘Ñucaca Jesusmi cani. Ñucatami catirashpa llaquichicungui’” nircami (Hech. 26:12-15).f

13 Shuj muscuipi Jesús manaraj ricurijpimi Pabloca shuj animal shina ‘garrucha puntapi jaitashpa paillataj chugririj’ carca. ¿Ima shina? Ñaupa tiempopica cargata apaj animalcunataca garrucha puntahuanmi pushajcuna carca. Shuj animal pushachun mana saquishpa, garruchata jaitashpaca chai animalllatajmi chugririj carca. Chashnallatajmi Pablo, Dios paita pushachun mana saquishpaca paillataj Diosmanta caruyashpa llaqui tucurca. Pabloca alli shunguta charishpapish pandarishcami carca. Shinapish Jesús Damasco ñanpi paiman ricurijpimi paipaj yuyashcata cambiarca (Juan 16:1, 2).

14, 15. ¿Pabloca paipaj causaita cambiashcamantaca imatataj nirca?

14 Chai huashaca Pabloca imamanta paipaj causaita cambiashcatami rey Agripaman huillarca. Paica: “Jahua pachamanta Jesús ricurishpa mandashcata cazurcani. Chaimantami puntapica Damasco llajtapi causajcunapajman rircani. Chai qꞌuipaca Jerusalenpi causajcunapajman, tucui Judea llajtapi causajcunapajman, shujtaj llajtamanta gentecunapajmanpishmi rircani. Paicunamanca arrepintirichij, Diosman cutirichij, arrepintirishcataca ruraicunahuan ricuchichij nishpami huillarcani” nircami (Hech. 26:19, 20). Jesús ricurishca punllamantami Pabloca achca huatacunata Jesusmanta huillashpa catirca. Paita uyajcunaca arrepintirishpa, millai cosascunata ruranata saquishpami Diospaj munaita rurai callarircacuna. Chashnami alli gentecuna tucushpa, leycunata respetashpa sumajta causangapaj esforzarircacuna.

15 Shinapish Pablota juchachijcunapajca alli huillaicuna gentecunata ayudajta o mana ayudajtaca mana importantechu carca. Chaimantami Pabloca: “Judiocunaca Diospaj huasipi japishpa ñucataca huañuchishun nircacuna. Chashnapish Dios ayudajpimi cai punllacama ñucaca jatuncunamanpish, uchillacunamanpish alli huillaicunata huillashpa caticuni” nirca (Hech. 26:21, 22).

16. ¿Autoridadcunapaj ñaupajpi parlacushpaca ima shinataj Pablopaj ejemplota cati tucunchij?

16 Jesusta catijcunaca shujtajcuna ñucanchij crishcacunamanta tapujpica ‘alli cutichingapajmi siempre allichirishca cana canchij’ (1 Ped. 3:15). Pablo Agripahuan, Festohuan parlashca shinami ñucanchijpish juezcunapaj o autoridadcunapaj ñaupajpi ñucanchij crishcacunata difindina canchij. Biblia yachachishcacuna ñucanchijtapish, shujtajcunatapish ima shina ayudashcata parlajpica juezcunapish, autoridadcunapishmi ñucanchijmanta alli yuyangacuna.

“Asha tiempollapimi ñucataca Cristota catijta ruranguiman” (Hechos 26:24-32)

17. a) ¿Pablo nishcacunata uyashpaca Festoca imatataj nirca? b) ¿Cunan punllacunapica achca gentecunaca imatataj yuyancuna?

17 Pablo nishcacunata uyashpami cai ishqui mandajcunaca mana crij shina saquirircacuna. Pablo chaicunamanta huillacujpimi Festoca: “¡Pablo canca locoyacunguimari! ¡Yallitaj estudiashpami yuyai illaj saquiricungui!” nishpa caparirca (Hech. 26:24). Cunan punllacunapipish achca gentecunami chashnallataj yuyancuna. Paicunaca Bibliamanta yachachijcunataca loco cashcata shinami ricuncuna. Ashtahuanpish estudiado gentecunaca huañushcacuna causarinataca mana crincunachu.

18. a) ¿Pabloca Festotaca imatataj cutichirca? b) ¿Chai huashaca Agripaca imatataj nirca?

18 ¿Pabloca imatataj cutichirca? Pabloca: “Alli nishca Festo, ñucaca mana locoyacunichu. Ñuca nishcacunaca mana llullachu. Alli yuyashpami caicunamantaca parlacuni. Rey Agripapish chai tucui imalla tucushcataca allimi yachan” nircami. Shinallataj rey Agripataca: “‘¿Canca Profetacuna nishcata cringuichu?’ nircami. Chashna nijpimi Agripaca Pablotaca: ‘Asha tiempollapimi ñucataca Cristota catijta ruranguiman’” nirca (Hech. 26:25-28). Agripa nishcacuna cierto o mana cierto cashcataca mana yachanchijchu. Shinapish Pablo nishcacunapi yuyashpami saquirishcanga.

19. ¿Festopish, Agripapish Pablomantaca imatataj cuentata curcacuna?

19 Chai qꞌuipami cai ishqui mandajcunaca jatarishpa chai juiciota tucuchirca. “Paicuna chaimanta llujshicushpaca caishuj chaishuj parlanacushpami: ‘Cai runaca huañuchichunpish, carcelpi churachunpish imata mana rurashcachu’ nishpa rircacuna. Shinallataj rey Agripaca Festomanca: ‘Cai runaca César juzgachun mana mañashca cashpaca, ñami carcelmanta cacharichishca canman carca’ nircami” (Hech. 26:31, 32). Cai ishqui mandajcunaca Pablo mana culpable cashcatami cuentata curcacuna. Chai punllacunamanta paicunaca Jesusta catijcunataca allimi tratashcangacuna.

20. ¿Pablopaj nishcacunaca ima shinataj ayudarca?

20 Cai ishqui mandajcuna Jesusta catijcuna tucushcataca mana yachanchijchu. Shinapish ¿Pablo nishcacunaca imapaj valircachu? Ari, valircami. Pablo Judeamanta ‘jatun mandajcunapaj ñaupajpi’ parlashcamantami Roma llajtata mandajcunaca alli huillaicunata uyai tucurcacuna (Luc. 21:12, 13). Ashtahuanpish huauqui panicunaca Pablo ima shina ahuantashcata yachashpami ashtahuan animarircacuna (Filip. 1:12-14).

21. ¿Pruebacuna, jarcaicuna tiyajpipish imamantataj huillashpa catinchij?

21 Cunan punllacunapipish pruebacunata, jarcaicunata charishpapish alli huillaicunata huillashpami catinchij. Chashnami huaquin autoridadcuna alli huillaicunata mana nunca uyashca cajpipish paicunaman huillai tucunchij. Chashnallatajmi Diosta sirvishpa catishcamanta, ahuantashcamanta huauqui panicuna Diospaj Gobiernomanta mana manchashpa huillashpa catichun ayudashun.

PORCIO FESTOCA JUDEA LLAJTATA MANDAJMI CARCA

Porcio Festomantaca Hechos libropi, Flavio Josefopaj quillcashcacunapipishmi yachai tucunchij. Huata 58-pimi Felixpaj randi Judea llajtacunata mandai callarirca. Ishqui o quimsa huatacunallata mandacushpami huañushcanga.

Porcio Festo

Festoca alli yuyashpami mandaj carca. Judea llajtata ñaupa mandaj Felixhuan, shinallataj paipaj qꞌuipata mandaj Albinohuan chꞌimbapurajpi Festoca paicunata yalli alli mandajmi carca. Festoca Judeapi mandai callarijpica achca shuhuacunami tiyarca. Josefo nishca shinaca, “Festoca Judea llajtata llaquichijcunata catirashpa japishpami achca shuhuacunata castigarca, huaquincunatacarin huañuchircami”. Festo mandacui punllacunapi judiocunaca templopi ima tucujta rey Agripa ama ricuchunca shuj jatun pircatami shayachircacuna. Shinapish Festoca chai pircata urmachichunmi mandarca. Pero manaraj pircata urmachishpallatajmi judiocunaca mandaj Neronta ama urmachichun nishpa permisota mañarcacuna. Chaimi mandaj Neronca chai pircata ama urmachichun permisota curca.

Ima shinami ricushcanchij Festoca shuhuacunata, gobiernopaj contracunataca sinchitami castigaj carca. Shinapish judiocunapaj ñaupajpi alli ricurinata munashpami Pablotaca mana alli juiciota rurarca.

REY HERODES AGRIPA II

Hechos capítulo 25-pica Herodes Agripa II-mantami parlan. Herodescunamantaca paimi último rey carca. Paipaj yayaca Herodes Agripa I-mi carca. Paimi 14 huatacuna huashaca Jerusalenpi tiyaj congregacionta llaquichirca (Hech. 12:1). Cutin paipaj yayapaj abueloca Herodes el Grandemi carca.

Mandaj Herodes Agripa II.

Huata 44-pica Herodes Agripa II-ca Romapimi carca. Pai 17 huatacunata charijpimi paipaj yayaca huañurca. Agripaca mandaj Claudiopaj palaciopimi estudiarca. Claudiota consejajcunaca Agripa paipaj yayapaj randi Judea llajtata mandangapaj jovenraj cashcatami yuyajcuna carca. Chaimantami Romamanta shujtaj mandajta churarcacuna. Flavio Josefo nishca shinaca Agripa Roma llajtapi cashpapish judiocunapaj derechocunatami difindirca.

Huata 50-pica Claudioca Calcis llajtata mandachunmi Agripata churarca. Cutin huata 53-pica Iturea, Traconídete y Abilene llajtacunatapishmi mandachun churarca. Shinallataj Jerusalenpaj templota ricuchun, sumo sacerdotecunata agllachunpishmi autoridadta curca. Qꞌuipaca Claudiopaj randi Nerón mandai callarishpami Galilea, Perea llajtacunatapish Agripa mandachun churarca. Pablota rijsishpaca Agripaca Cesareapi paipaj pani Berenicehuanmi carca. Bereniceca Ciliciata mandaj paipaj cusata shitashpami rishca carca (Hechos 25:13).

Huata 66-pica Agripaca Roma llajtapaj contra shayarishca judiocunata jarcanata munashpapish mana valircachu. Chaimi judiocuna paita mana uyasha nishcamantaca Agripaca romanocunata apoyarca. Rey Vespasianoca romanocuna judiocunata tucuchishca huashami paicunata apoyashcamanta Agripamanca achca llajtacunata mandachun curca.

a “Porcio Festoca Judea llajtata mandajmi carca” nishca recuadrota ricui.

b “Juzgana asientopi tiyarina” nishpaca shuj plataformapi juez tiyarina asientomantami parlacun. Chaipi tiyarishcamantami juezpaj decisioncuna pajtarina cashcata gentecunaca ricuna carca. Pilatopish Jesusta juzgangapajca shuj plataformapimi tiyarirca.

c “Juiciocunata mana ganashpaca jatun juezcunapajmanmi rishcanchij” nishca recuadrota ricui.

d “Rey Herodes Agripa II” nishca recuadrota ricui.

e Pabloca Jesusta catijcuna shinami Jesús Mesías cashcata crirca. Shinapish chai judiocunaca Jesuspi mana crircacunachu. Chaimantami Pablo, Dios yachachishcacunapaj contra cashcata crircacuna (Hech. 21:21, 27, 28).

f “Chaupi punllamanta” parlashpaca Bibliamanta yachaj shuj runaca, chai rato achca rupai tiyashcamantami viajajcunapaj samarina alli cashcata nirca. Pero Pabloca Jesusta catijcunata llaquichisha nishcamanta mana samarishpa caticushcatami ricunchij.

    Quichua Chimborazo Publicacioncuna (2008-2026)
    Llujshingapaj
    Yaicungapaj
    • quichua (chimborazo)
    • Shujtajcunaman cachai
    • Configuración
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Caita Yuyari
    • Huaquichishca Datocuna
    • Can nishca shina configurai
    • JW.ORG
    • Yaicungapaj
    Shujtajcunaman cachai