Mana allinkuna ruway munasqanchiktaqa controlachwanmi

1. ¿Imapaqmi llapallanchik tentasqa kanchik?

¿HAYKAPIPAS Diospa chiqnisqan kaqkunata ruwayta munarqankichu? Yaqapaschá qamlla chayna tarikusqaykita piensaspayki hukmanyasqa tarikunki. Bibliapim ichaqa niwanchik: “Tentacionpi tarikusqaykichikqa manam wakin runakunapa tarikusqan tentacionmanta hukchu”, nispa (1 Cor. 10:13). Arí, llapallanchikmi Diospa chiqnisqankunata ruwanapaq tentasqa kanchik. Chaymi qam hina wakin iñiqmasinchikkunapas tarikunku. Ichaqa Jehova Dios yanapawaptinchikmi ima huchamanpas mana wichiykunapaq controlakuyta atisun.

2. ¿Imakunapaqmi tentasqa kanmanku wakin iñiqkuna utaq bibliata chayllaraq estudiaqkuna? (Qawaytaq fotokunatapas).

² Bibliapiqa nintaqmi: “Pipas sasachakuypiqa tarikun munasqankunawan aysachikuspanmi hinaspa apachikuspanmi”, nispa (Sant. 1:14). Chaywanqa nichkan llapallanchik mana hina chayllawan tentasqa kasqanchikmantam. Wakin iñiqkunam utaq bibliata chayllaraq estudiaqkunam tentasqa kanmanku manaraq casarakuchkaspa warmiwan utaq qariwan puñunanpaq, utaq casarasqaña kaspanpas hukwan kakunanpaq. Wakinkuñataqmi tentasqa kanmanku qaripuralla utaq warmipuralla kanankupaq. Wakinkuqa ichapas millakuypaq qalalla kaqkunata qawayta saqiruspankupas kaqmanta qawayta munanku. Wakinkuñataqmi drogakuyta utaq sinkakuyta kaqmanta munanku. Llapallanchikchá haykapipas apostol Pablo hina nirqanchik: ‘Allin kaqta ruwayta munaptiypas mana allin kaqta ruway munaymi ñuqapi kachkan’, nispa (Rom. 7:21).

3. ¿Imakunatam piensachwan hina chay mana allin ruwayta munasqallanchikwan sapa kuti tentasqa kaspaqa?

³ Hina chay mana allin ruway munasqallanchikwan sapa kuti tentasqa kaspaqa piensachwanmi mana controlakuy atisqanchikta hinaspa mana Diospa chaskisqan kasqanchikta. Ichaqa, manamá chaynataqa piensananchikchu. Qatiqninpiyá kay tapukuykunamanta yachasun: ¿Pitaq munan chayna mana allinkuna piensananchikta? ¿Imaynatam mana allin ruway munaykunamanta controlakuchwan?

¿IMA PIENSANATAM SATANASQA MUNAN?

4. (1) Imapaqpas tentasqa kaspaqa, ¿ima piensanatam satanasqa munan? (2) ¿Imanasqam nichwan mana allinkuna ruway munasqanchikta controlay atinata?

⁴ Imapaqpas tentasqa kaspa mana controlakuy atinanchikta piensanatam satanasqa munan. Chaymi Diosta imaynata mañakunapaq yachachispan Jesus nirqa: “Amayá saqiychu tentasqa kanaykutaqa, aswanqa satanasmantayá libraykullawayku”, nispa (Mat. 6:13). Kunankamam satanasqa hinalla nin mana allinta ruwanapaq tentasqa kaspa Jehova Diosta qipancharunanchikta (Job 2:​4, 5). Satanasqa piensan pay hina kasqanchiktam. Payqariki mana allinkuna ruway munasqanta mana controlaspanmi tantiakururqa Diosta mana kasukunanpaq. Jesus mana pantaq kachkaptinpas satanasqa piensarqam mana allinman wichiykachiyta (Mat. 4:​8, 9). Chaynaqa, ¿manachu atichwan mana allinkuna ruway munasqanchikta controlayta? Atichwanmi. Apostol Pablo hinam nichwan: “Dios kallpata quwaptinmi tukuy imata ruwanaypaq kallpayuq kani”, nispa (Filip. 4:13).

5. ¿Imaynatam yachanchik mana allinkuna ruway munasqanchikta controlay atinanchikmanta Dios seguro kasqanta?

⁵ Jehova Diosqa manam satanas hinachu piensan. Payqa seguropunim kachkan mana allinkuna ruway munasqanchikta controlay atinanchikmantaqa. ¿Imaynatam chayta yachanchik? Ñawpaqmantaraqmi nirqaña achkallay-achka runakuna llumpa-llumpay ñakariy punchawkunata pasanankumanta. Arí, imam kaqta rimaq Diosninchikmi nin mana yupay atina achkallay-achka runakuna prometesqan allpaman yaykunankumanta. Paykunamantam biblia nin “hatun yuraq pachawan” pachasqakama kasqankuta. Chaywanmi nichkan Diospaqqa allin ruwaq runakuna kasqankuta (Apoc. 7:​9, 13, 14). Chaynaqa, Jehova Diosqa yachanmi chiqnisqankuna ruway munapayaymanta controlakuy atinanchikta.

6, 7. ¿Imatawanraq creenanchiktam satanasqa munan?

⁶ Satanasqa munantaqmi mana allinkuna ruwayta munasqanchikraykulla Diospa mana chaskisqan kananchikta chaynataq wiñaypaq kawsakuyta mana haypananchikta creenatapas. Chayna creenanchiktaqa munan Diospa chaskisqan kayta kikin mana haykapipas atinanraykum. Manataqmi wiñaypaq kawsakuytapas haypanqachu. Diosmi nirqaña wiñaypaq chinkachisqa kananmanta (Gen. 3:15; Apoc. 20:10). Chaymi wiñaypaq kawsakuy haypananchikta yachaspan piñasqa kachkan. Chayraykum tukuyta ruwachkan pay hina tarikusqanchikta creechiwananchikpaq. Bibliapim ichaqa niwanchik Dios yanapawaptinchik chaskisqan kaspa wiñaypaq kawsakunanchikmanta. Payqa ‘mayqinninchikpas chinkarunanchiktaqa manam munanchu, aswanqa munachkan huchanchikmanta llapallanchik wanakunanchiktam’ (2 Ped. 3:9).

⁷ Yachamusqanchikman hinam satanasqa munachkan mana allinkuna ruway munasqanchikta mana controlananchikta creenata. Munachkantaqmi sunqunchikpi mana allin munay rikurisqanraykulla Dios mana chaskiwasqanchikta creenatapas. ¡Amayá satanaswanqa engañachikusunchu! Paypa nisqankuna llulla kasqanta sapa kuti yuyarispaqa manam hukmanyasqaqa kasunchu (1 Ped. 5:​8, 9).

¿IMATAM PIENSACHWAN HUCHAYUQÑA NACESQANCHIKRAYKU?

8. ¿Imanasqaraqtaq piensachwan Dios mana chaskiwasqanchikta utaq mana allinkuna ruway munapayasqanchikta mana controlay atinata? (Rimarimuytaq Salmos 51:5 nisqanmantapas, qawaytaq “Astawan yachanapaq willakuy” niqtapas).

⁸ Adanpawan Evapa miraynin kasqanchikraykum nacesqanchikmanta huchayuq kanchik (Job 14:4; leey Salmos 51:5).a Chayraykutaqmi piensachwan Dios mana chaskiwasqanchikta utaq mana allinkuna ruway munapayasqanchikta mana controlay atinata.

9, 10. (1) ¿Imaynam Adanwan Eva tarikurqaku huchayuq rikuriruspanku? (Qawaytaq dibujotapas). (2) ¿Imaynam ñuqanchikpas tarikunchik huchayuq kasqanchikrayku?

⁹ ¿Imaynam Adanwan Eva tarikurqaku Jehova Diosta mana kasukusqankurayku huchayuq rikuriruspanku? Diosmantam pakakururqaku, hinaspapas cuerponkuta tapakunankupaqmi tukuyta ruwarqaku. Chaytaqa ruwarqaku huchayuq rikuriruspanku concienciankupi manaña hawka tarikusqankuraykum. Chaymantapas manchakuq hinaspa pinqakuq kaytam qallaykurqaku. Huchawanmi karqaku candadoyuq wasipi tarikuchkanmankupas hina. Mana lluqsiyta atichkanmankupas hinam wañunankukama huchayuq karqaku.

¹⁰ Ñuqanchikqa manamá Adanwan Eva hinachu tarikunchik. Jesus wañukusqanraykum atichwan huchanchikmanta pampachasqa kayta hinaspa conciencianchikpi hawka tarikuyta (1 Cor. 6:11). Bibliapim ichaqa willawanchik huchaqa llapallan runakunapi munaychakusqanta. Chaymi ‘Adanpa huchallikusqanman hina mana huchallikuqkunapas’ wakinpiqa conciencianchikpi mana hawkachu tarikuchwan, hinaspapas manchakuywan chaynataq pinqakuywanmi kachwan (Rom. 5:14). Ichaqa manam piensananchikchu allin kaqkuna ruwayta mana atinanchiktaqa chaynataq mana haykapipas Diospa chaskisqan kananchiktaqa.

11. Diospa chiqnisqan ruway munasqanchikta mana vencenata piensaptinchikqa, ¿imatam niwanchik Romanos 6:12?

¹¹ Wakinpiqa ichapas piensachwan: “Pantaq kasqayraykum mana atiymanchu Diospa chiqnisqan ruway munasqayta venceytaqa”, nispa. Ichaqa manam chaynachu. Bibliapim niwanchik: “Amañayá saqikuychikchu [ . . . ] cuerpoykichikpi hucha munaychakunantaqa”, nispa (leey Romanos 6:12). Arí, Diospa chiqnisqan kaqta ruwanapaq cuerponchik aysawaptinchikpas atichwanmi mana ruwanapaq tantiakuytaqa (Gal. 5:16). Jehova Diosqa yachanmi mana allinta ruwanapaq tentasqa kaspanchik payman sunqu kayta atinanchikta. Manachayqa manachá chaypaqqa kamachiwachwanchu (Deut. 30:​11-14; Rom. 6:6; 1 Tes. 4:3). Chaynaqa, atichwanmi Diospa chiqnisqan ruway munasqanchikta venceytaqa.

12. ¿Bibliapi ima nisqantam yuyarinanchik Dios manaña chaskiwananchikta piensaspaqa?

¹² Pantaq kasqanchikraykutaqmi wakinpiqa piensachwan: “Diospa chiqnisqan kaqta ruwayta munasqayraykum payqa manaña chaskiwanqachu”, nispa. Ichaqa manamá chaynachu. Bibliapim niwanchik Jehova Diosqa pantaq kasqanchikta allintapuni entiendesqanta (Sal. 103:​13, 14). Payqa ñuqanchikmantam ‘lliwta yachan’. Yachanmi nacesqanchikmantapacha pantaq kasqanchikrayku wakinpi mana allinkuna ruway munaq kasqanchikta (1 Juan 3:​19, 20). Chaynaqa, mana allinkuna ruwayta munaspapas mana ruwaptinchikqa Diosmi ñuqanchikwan kusisqa kanqa. ¿Imanasqa? Chaymantayá qatiqninpi qawaykusun.

13, 14. ¿Mana allin ruwayta munasqanchikraykullachu Diosqa mana chaskiwasun? ¿Imanasqa?

¹³ Mana munaptinchikpas mana allin ruway munayqa qunqaymantam sunqunchikpi rikurirunman. Bibliapa nisqanman hinam ichaqa ima huchatapas ruwarunamantaqa controlakuyta atichwan. Apostol Pablom Corintopi iñiqmasinkunata nirqa wakinku Jesuspa qatiqnin manaraq kachkaspanku qarimasillanwan kakuq kasqankuta. ¿Nichwanchu chay iñiqkunaqa manaña haykapipas qarimasillanwan kayta munasqankuta? Manam. Chay munayqa manamá runapa sunqunmantaqa qalaytaqa lluqsinchu. Chaywanpas mana allin ruway munasqankuta controlakuq hinaspa Diospa chiqnisqankunata mana ruwaq iñiqkunaqa mayllasqa hinaña kaspam Diospa chaskisqan karqaku (1 Cor. 6:​9-11).

¹⁴ Qampas atiwaqmi mana allin ruway munasqaykita venceytaqa. Chay mana allin ruway munasqayki hinalla umaykipi kaptinpas atiwaqmi controlakuspa Diosman sunqu kaytaqa. Chaynaqa, ¿imatam ruwachwan “aychanchikpa munasqanta” mana ruwanapaq? (Efes. 2:3). Chaymantayá qatiqninpi qawaykusun.

¿IMAYNATAM CONTROLAKUYTA ATICHWAN?

15. ¿Imanasqataq imakuna mana allinman aparuwananchikta riqsikunanchik?

¹⁵ Tentasqa kaspapas huchaman mana wichiykunanchikpaqqa imakuna mana allinman aparuwananchiktam riqsikunanchik. Wakinkuqa “yanqa pensamientokunawanmi” engañachikunmanku (Sant. 1:22). ¿Imaynata? Ichapas ninmanku: “Wakinkuqa ñuqamantapas astawanmi tragotaqa tomanku”, nispa. Utaqmi ninmanku: “Señoray aswan kuyakuq kaptinqa manachá piensaymanchu qalalla kaqkunata qawaytaqa”, nispanku. Qampas mana allinkunamanta chaynata piensaspaqa faciltam ima tentacionmanpas wichiykunki. Chaynaqa, Jehova Diospa chiqnisqantam chiqninayki. Ama imaraykupas piensaychu allinpaq Dios hapisqantaqa. Amataqyá imapas ruwasqaykimantaqa hukkunamanqa tumpaychu (Gal. 6:7).

16. ¿Imakunatam ruwananchik ima tentacionmanpas mana wichiykunapaq?

¹⁶ Huchaman imakuna aparuwananchikta riqsikuspapas tantiakunanchikmi ima tentacionmanpas mana wichiykunapaq (1 Cor. 9:​26, 27; 1 Tes. 4:4; 1 Ped. 1:​15, 16). Chaypaqqa allintam yachananchik maykunapi kaspa, imakunawan hinaspa imay hora tentacionman chaylla wichiykunanchikta. Ichapas tuta utaq pisipasqa kaspanchik ima tentacionmanpas wichiykuchwan. Chaymi piensananchikña chay tentacion rikuriruptin imaynata qipanchananchikpaq. Chaynaqa, ima tentaciontapas vencenapaqqa ñawpaqmantaraqmi listo kananchik (Prov. 22:3).

17. ¿Imatam yachachwan Joseymanta? (Rimarimuytaq Genesis 39:​7-9 nisqanmantapas, qawaytaq dibujotawan fototapas).

¹⁷ Yuyarisun Joseypa ima ruwasqanta. Potifarpa warmin huchaman wichiykachinanpaq hikutaptinmi payqa kamas qipancharqa (leey Genesis 39:​7-9). Chaynata ruwasqanwanmi yachanchik hukpa warminwan manapuni puñunanpaq ñawpaqmantaraq tantiakusqanta. ¿Imatam yachachwan Joseymanta? Kunanmantam tantiakunanchikña Jehova Diosta tukuy imapi kasukunanchikpaq. Chaytaqa tantiakunanchik ima tentacionpas manaraq kachkaptinmi, chaynapi chaylla qipanchanapaq.

‘IMAYNA KASQANCHIKTAYÁ QAWAKUSUN’

18. ¿Imatawanraqmi ruwananchik mana allin ruway munasqanchikta controlanapaqqa? (Rimarimuytaq 2 Corintios 13:5 nisqanmantapas).

¹⁸ Mana allin ruway munasqanchikta controlanapaqqa sapa kutim imayna kasqanchikta qawakunanchik (leey 2 Corintios 13:5). Chaymi yanapawasun imapas piensasqanchikta utaq ruwasqanchikta cambiana kaptinqa cambianapaq. Ima tentacionmanpas mana wichiykuspanchikqa kaynatam nikuchwan: “¿Chayllachu ‘manam’ nirqani icha iskayrayarqanichu?”, nispa. Mana chaylla qipanchaspanchikqa amayá hukmanyasunchu. Ichaqa tantiakusun hukpi ima tentacionpas kaptinqa chaylla “manam” ninanchikpaq. Chaypaqmi kaykunapi piensachwan: “¿Imatataq ruwayman mana allinkuna umayman chayamuptinqa chaylla hurqunaypaq? ¿Qawasqay, leesqay utaq uyarisqaychu tentacionman tanqawan? ¿Huchapakuyman apaq kaqkunata rikuruspayqa kamaschu huklawta qawarini? Mana allinkunamanta controlakunaypaq tukuyta ruwanay kaptinpas, ¿entiendenichu Diosta kasukuyqa allinniypaq kasqanta?”, nispa (Sal. 101:3).

19. ¿Imanasqataq ancha allin imachallapipas allinta tantiayqa?

¹⁹ Bibliapim nin: “Runapa sunqunqa imamantapas aswan pantachikuqllañam, imatapas chaypunillam munarun”, nispa (Jer. 17:9). Jesuspas nirqam: “Sunqumantam rikurimun mana allin piensaykuna”, nispa (Mat. 15:19). Chaynaqa, amayá sunqunchikwanqa engañachikusunchu. Millakuypaq qalalla kaqkunata qawayta saqiruqqa ichapas tiempopa pasasqanman hina piensanman: “Qalalla mana rikuriptinqa manam imananmanchu huchapakuypi piensachiq fotokunata qawaylla-qawayqa”, nispan. Utaqmi piensanman: “Huchapakuypi piensaylla-piensayqa manam imananmanchu chayta mana ruwaptiyqa”, nispa. Chaynakunata piensaspaqa sunqunchikpim ‘tantiachkanchikña aychanchikpa munasqanta ruwanapaq’ (Rom. 13:14). ¿Imatam ruwachwan chaynata mana piensanapaq? Lliw mana allin piensaykunatam umanchikmanta hurqunanchik chaynapi huchaman mana aparuwananchikpaq. Amayá qunqasunchu: Imachallapipas mana allinta tantiaspanchikqa vidanchikpi aswan allin kaqkunapipas mana allintam tantiasun, hinaspam huchaman wichiykusun.b

20. ¿Imatam manaña piensasunchu wiñaypaq kawsakuyta hayparuspaqa? ¿Pim chaykamaqa yanapawasun?

²⁰ Yachamusqanchikman hinaqa Jehova Diosmi yanapawanchik tentacionman mana wichiykunapaq. Chaymantapas Jesus wañukusqanraykum wiñaypaq kawsakuyta haypayta atisun. Chay tiempopiqa manañam Diospa chiqnisqankuna ruwaytaqa piensasunchu, aswanqa mana pantaq kaspam Diosta kusisqa servisun. Chay punchaw chayamunankamaqa tentacionkunaman mana wichiykunapaqyá hinalla tukuyta ruwasun. Chaynapim Dios yanapawaptinchik mana allinkuna ruway munasqanchikta controlasun.