Phiñachinakuyña kaqtinpas amapuni Jehová Diosmantaqa t’aqakuychu

1. ¿Ima bendicionkunatan chaskishanchis Jehová Diospa llaqtanpi kasqanchisrayku?

¡MAY munaypunin Jehová Diospa llaqtanpi kayqa! Kay tukukuy tiempokunapi sasaña kausay kashan chaypas, Jehová Diospa yanapayninwanmi noqanchisqa jujlla kashanchis (Sal. 133:1). Chaymantapas Jehová Diosqa yanapawanchismi familiapipas sumaqta kausananchispaq (Efes. 5:33–6:1). Payqa yanapawallanchistaqmi ama imamantapas nishuta llakikunanchispaq, kusisqa kausananchispaqpas.

2. ¿Imapaqmi kallpachakunanchis, imarayku?

² Chaywanpas Diosta servisqanchispi ama pisipananchispaqqa kallpachakunanchismi kanqa. ¿Imarayku? Yaqapaschá jujkunaq ima rimasqanpas otaq ima ruwasqanpas ofendewasunman. Yaqapaschá noqanchispas imapipas juchapakuspa mana valeqpaq jina qhawarikusunman. Yapa-yapamantachus chayta ruwasunman chayqa astawanpaschá pisipapusunman. Chayrayku, ¿imatan ruwasunman mayqen hermanopas ofendewaqtinchis? ¿Imatan ruwasunman esposapas otaq esposopas sientechiwaqtinchis? ¿Imatan ruwasunman mayninpi mana valeqpaq jina qhawarikuqtinchis? Chaykunamantan kaypi yachasun, chhaynapi Jehová Diosta mana pisipaspa servishanallanchispaq. Sapanka partepin yachasun Bibliaq willasqan juj runamantapas.

¿IMATAN RUWASUNMAN MAYQEN HERMANOPAS OFENDEWAQTINCHIS?

3. ¿Ima sasachakuykunapin tarikunku Diosta serviqkuna?

³ ¿Ima sasachakuypin tarikusunman? Runataq kanchis chayqa yaqapaschá wakin hermanokunaqa renegachiwasun, wakinqa yaqapaschá ofendewasun, sonqonchista imapaschá k’iriwasun. Umalliqkunapas mayninpiqa pantankun imapipas. Chaykunata rikuspaqa yaqapaschá nisunman: “Diospa llaqtanpunichu kay kashanman”, nispa. Chhaynapitaq juj nisqalla Diosta servinamantaqa manaña hermanonchiskunata rimaykuyta munasunmanchu. Wakinqa manapaschá juñunakuykunamanpas riyta munasunmanñachu (Sof. 3:9). ¿Allinchu kanman chayta ruway? Bibliapin willashan chhaynapi tarikuq juj runamanta, paymanta kunan yachasunchis.

4. ¿Imakunapin tarikurqan apóstol Pablo?

⁴ Bibliaq willasqan ejemplo. Apóstol Pablomanta yachasun. Payqa allintan yacharqan hermanonkunaqa juchasapa runakuna kasqanta. Jerusalenpi hermanokunawan juñukuqtinqa wakinqa manan allintachu paytaqa qhawarirqanku (Hech. 9:26). Chaymantapas wakin hermanokunaqa millaytas qhepanpi paymanta rimaqku (2 Cor. 10:10). Chaymantapas pay rikushaqtinmi juj allin reqsisqa hermano mana allinta iñiqkunata qhawarirqan (Gál. 2:​11, 12). Viajasqanpi compañaqnin Marcospas mana allintan ruwarqan (Hech. 15:​37, 38). Pabloqa yaqapaschá chaykunata rikuspaqa iñiqkunawan ofendekunman karqan, qhepaman imapaschá kutipunman karqan. Ichaqa manan chaytachu ruwarqan, aswanmi payqa servishallarqan Jehová Diosta, tukuy sonqon chayta ruwarqan. ¿Iman yanapanman karqan chayta ruwananpaq?

5. ¿Iman apóstol Pablota yanaparqan hermanonkunamanta ama t’aqakunanpaq? (Colosenses 3:​13, 14; qhaway kay parrafopaq dibujokunata).

⁵ Pabloqa munakurqanmi hermanonkunata. Chaymi mana pantasqankupichu yuyayninta churaq, aswanmi imakunatachus allinta ruwanku chaypi. Chhayna munakuq kasqanmi paytaqa yanaparqan hermanonkunata perdonapunanpaq. Chaychá Colosenses 3:​13, 14 textopipas allin yuyaychaykunata qorqan (leey Colosenses 3:​13, 14). ¿Allichapunmanchu karqan Pablo Marcoswan phiñachinakusqankuta? Arí allichapurqankun. Viajepiña Marcos apóstol Pablota saqerparirqan chaypas Pabloqa manan phiñasqallachu paywanqa kasharqan. Colosas llaqtapi iñiqkunaman apachisqan cartapin apóstol Pabloqa Marcosmanta rimashaspa nirqan: “Paykunan noqaq sonqochaqniykunaqa kanku”, nispa (Col. 4:​10, 11). Roma llaqtapi preso kashaspapas Marcostan Pabloqa wajachirqan yanapaqnin rinanpaq (2 Tim. 4:11). Rikusqanchis jina Pabloqa manan hermanonkunataqa pisipaqchu qhawarirqan. ¿Imatan paypa ejemplonmanta yachasunman?

6, 7. ¿Iman yanapawasun juchasapa runakunaña kanku chaypas hermanonchiskunata munakushanallanchispaq? (1 Juan 4:7).

⁶ ¿Imatan yachasunman Pablomanta? Pay jinan iñiqmasinchiskunata munakunanchis, chaytan Jehová Diosqa munan (leey 1 Juan 4:7). Mayqen hermanopas sonqonchista k’iriwanchis chayqa, manan apuraychu paymanta malta piensananchis. Manapaschá yuyaypichu payqa imatapas ruwashan ni rimashanpas, atisqantapaschá kallpachakushan allin kaqta ruwananpaqpas (Prov. 12:18). Mayninpi pantasunmanña chaypas Jehová Diosqa munakuwashallanchismi. Manan chayraykuchu payqa saqerpariwanchis, nitaqmi phiñasqallachu noqanchiswan kashan (Sal. 103:9). Pay jinan noqanchispas kananchis. Perdonananchismi jujkunata (Efes. 4:32–5:1).

⁷ Yachasqanchis jina, kay millay kausaypa tukukunanqa cercapiñan kashan, chaymi noqanchisqa astawanraq jujllachanakunanchis. Chay p’unchay chayamunankamaqa yaqapaschá qatikachasqa kasun, carcelman imapaschá wisq’asqa kasun. Chay ratukunapin hermanonchiskunaq yanapayninta necesitasun (Prov. 17:17). Chaymi pasasqa José sutiyoq hermanotapas.a Payqa manas munasqachu ejercitopi yanapakuyta. Chaysi juj hermanokunatawan kuskata carcelman wisq’asqaku. Paymi willakun: “Noqaykuqa juj cuartollapin tiyarqayku, mayninqa faciltan mayqen hermanowanpas renegaq kanki, chaypiqa yachanaykipunin karqan pacienciakuq kayta, perdonakuq kaytapas. Chhayna kasqaykun yanapawarqanku jujlla kanaykupaq, noqaykupura yanapanakunaykupaq, juj presokunamanta cuidakunaykupaqpas. Juj kutinmi makiyta k’irikurqani, watasqan kasharqan, manan kuyuriytapas atirqanchu, manan ima ruwanaypaqpas allinchu karqan. Jinan juj hermano p’achayta t’ajsapuwaq, imaymanakunapin yanapawaq. Chaypin repararqani imas cheqaq munakuy chayta”, nispa. Kunanmantapachan kallpachakunanchis hermanonchiskunawan chhayna sumaqta kausananchispaq.

¿IMATAN RUWASUNMAN ESPOSA OTAQ ESPOSO SIENTECHIWAQTINCHIS?

8. ¿Ima sasachakuykunapin tarikunkuman casarasqa warmi-qharikuna?

⁸ ¿Ima sasachakuypin tarikusunman? Bibliaq willasqan jina casarasqakunaqa “sasachakuykunapin tarikunqaku” (1 Cor. 7:28). ¿Imarayku? Qharipas warmipas juchasapa runakuna kasqanchisrayku. Chaymantapas sapankan jujniray kanchis, jujniray gustoyoqtaqmi kanchispas. Chaymantapas manan llapanchischu igual uywasqa karqanchis, manataqmi kaq costumbreyoqchu kanchispas. Mayninqa casarakusqanchis qhepamanñan imapas reparakun warmipipas qharipipas, chaykunaraykupaschá mayninqa mana allintachu apanakusunman. Disculpata mañanakunamantaqa kuska imatapas allichanamantaqa yaqapaschá imaymanamanta tumpanakusunman, t’aqanakuyta imapaschá munapusunman. Ichaqa, ¿allinchu kanman chayta ruway?b Bibliapin willashan chhaynapi tarikuq juj warmimanta. Paymanta kunan yachasunchis.

9. ¿Imapin Abigaíl tarikurqan?

⁹ Bibliaq willasqan ejemplo. Abigailmanta yachasunchis. Abigailqa Nabal sutiyoq runawanmi casarasqa kasharqan. Bibliaq willasqanman jinaqa chay runaqa millaysi kasqa, chiri sonqos kasqapas (1 Sam. 25:3). Chhayna runawan tiyayqa sasachá Abigailpaqqa karqan. Ichaqa juj kutinmi Davidqa Israelpi rey kananpaq ajllasqa kaspaña chay runata wañuchiq risharqan. Paytapas runankunatapas millayta k’amisqanmantan chayta ruwayta munasharqan (1 Sam. 25:​9-13). ¿Imatan Abigaíl ruwanman karqan chayta yacharuspa? “Jina wañuchichunku, chhaynapi libre kasaq” ¿ninmanchu karqan? “Ripusaq, ama jark’asaqchu kay pasanantaqa” ¿ninmanchu karqan? Manan, aswanmi Davidta valekurqan amapuni chayta ruwananpaq, Nabalta ama wañuchinanpaq (1 Sam. 25:​23-27). ¿Imaraykun chayta ruwanman karqan?

10. ¿Iman Abigailta yanapanman karqan manaña allinchu casado kausayninpi kasharqan chaypas chay warmi-qhari kausayninta respetananpaq?

¹⁰ Jehová Diosta munakusqanraykun Abigailqa casado kausayninta respetasharqan, imaninchá Jehová Dios casado kausaymanta chaypin payqa piensasharqan. Payqa yacharqanpunichá imanirqanchus Jehová Dios Adanta Evatawan jujllachashaspa chayta (Gén. 2:24). Chaymantapas Abigailqa allintan yacharqan imaynas casado kausayqa Diospaqqa ancha allinpuni chayta. Chhaynaqa Diosta kusichiyta munaspachá Abigailqa qosantapas wasinpi kaqkunatapas wañuymanta librarqan. Abigailqa Davidpa jamushasqanta yacharuspan apuraylla rispa paymanta disculpata mañakurqan, mana juchanmantan perdonta mañakurqan. Jehová Diosqa maytachá munakurqan kay valiente warmitaqa. ¿Imatan warmipas qharipas yachasunman Abigailmanta? Chayta qhawarisun.

11. a) ¿Casarasqakuna ima ruwanankutan Jehová Dios munan? (Efesios 5:33). b) ¿Imatan yachasunman Carmenpa ejemplonmanta? (Qhaway kay parrafopaq fotota dibujotawan).

¹¹ ¿Imatan yachasunman Abigailmanta? Abigaíl jinan warmipas qharipas respetananchis casado kausayninchista. Sasaña kanman chaypas chaytapunin ruwana, chaytan Jehová Diosqa munan. Sichus casarasqa warmipas qharipas kallpachakunqaku ima problema kaqtinpas sumaqta allichanankupaq, munanakuspa respetanakuspa kausanankupaqpas chayqa, Jehová Diostan kusichinqaku (leey Efesios 5:33). Carmen sutiyoq hermanamanta yachasun. Payqa soqta wataña casarasqa kashaspas Testigokunawan Bibliata estudiayta qallarisqa, jinaspa bautizakapusqa. Paymi willakun: “Qosaymanqa manapunin gustarqanchu Biblia estudiasqayqa, hasta Jehová Dioswanraqmi celosakuwaqpas, imaymanatan k’amiwaq, wasimanta iman ripuyta munarqan”, nispa. Chhaynaña karqan chaypas, Carmenqa Diosllamanpunis jap’ipakusqa. Pisqa chunka watas payqa sumaqta qosanta yanapasqa; munakuywan respetowansi rikusqa. Paymi nillantaq: “Watakunaq pasasqanman jinan yacharqani qosayta munakuywan respetowan rikuyta. Jehová Diospaqqa ancha valorniyoqmi casado kausayqa, chaytan allinta yacharqani. Chaymi tukuy atisqayta kallpachakurqani qosayta libranaypaq. Jehová Diosta munakusqaymi yanapawarqan ama jayk’aqpas pisipanaypaq”, nispa.c Casado kausayniykipi ima sasachakuypas kanqa chayqa, Jehová Diosqa yanapasunkipunin, paypa yanapayninwanqa ñaupaqllamanmi rinki.

¿IMATAN RUWASUNMAN MANA VALEQPAQ JINA QHAWARIKUQTINCHIS?

12. ¿Imaynan tarikusunman jatun juchaman urmaspa?

¹² ¿lma sasachakuypin tarikusunman? Mayninpi ima juchatapas ruwaspaqa yaqapaschá mana valeqpaq jina qhawarikusunman. Bibliapipas chaytapunin nin, chaypi nisqan jina pipas juchapakuqqa “sinchi llakisqa, sinchi nanasqa sonqon” tarikun (Sal. 51:17). Chaymi pasasqa Robert sutiyoq hermanotapas, payqa unayñas kallpachakushasqa yanapakuq qhari kananpaq. Chayllamansi juchaman urmasqa, chaymantataq reparakusqa imaynas Jehová Diosta traicionasharqan chayta. Paymi nin: “Sinchi llakisqan kasharqani, askha rumikunapas urmaykamuspa nit’iwashanman jinan kasharqani. Wijsayraqmi rupharisharqan jinan waqayta qallarirqani, may atisqaytan Diosmantapas mañakurqani. Paytataq phiñachirqani chayqa, “manañachá Diosqa jayk’aqpas uyarimuwanqachu” nisharqanin”, nispa. Ima jatun juchamanpas urmasunman chayqa yaqapaschá piensasunman Jehová Dios saqepuwananchispaq, “yanqañan kanman payta serviyqa” nisunmanpaschá (Sal. 38:4). ¿Jayk’aqllapas chhaynapi tarikurqankichu? Chhaynapi tarikushanki chayqa, ñaupa tiempopi juj apostolpa ejemplonmi yanapasunki, payqa juchapakurqanña chaypas tukuy sonqon Jehová Diostaqa servishallarqan.

13. ¿Ima jatun juchapin Pedro urmarqan, imakunan chayman aparqan?

¹³ Bibliaq willasqan ejemplo. Apóstol Pedromanta yachasunchis. Jesuspa wañupunan p’unchay ñaupaq tutatan payqa imaymanakunapi pantarqan, ñaupaqtaqa llapa imatapas atiqpaq creekuspan nirqan: “Llapankuña saqerparisunkiku chaypas, noqaqa manapunin saqerparisaykichu”, nispa (Mar. 14:​27-29). Getsemaní huertapi kashaqtinkupas sapa ratollanmi secota puñupurqan (Mar. 14:​32, 37-41). Jesusta runakuna jap’ishaqtinpas sapantan saqerparirqan (Mar. 14:50). Chaymantataq Pedroqa kinsa kutita Jesusta negarqan, jurasparaqmi chayta ruwarqan (Mar. 14:​66-71). ¿Imatan Pedro ruwarqan chhayna jatun jucha ruwasqanta reparakuspa? Sinchi llakiq ñit’isqanmi khuyayta waqayta qallarirqan (Mar. 14:72). Chaykuna pasasqan qhepaman, ¿imaynan tarikunman karqan munakusqan amigon Jesusta k’aspipi warkurayashaqta rikuspa? Sinchitachá llakikurqan, mana valeqpaq jinapaschá qhawarikurqan.

14. ¿Iman Pedrota yanaparqan Jehová Diosta servishanallanpaq? (Qhaway tapanpi kaq dibujota).

¹⁴ Chhaynakunapiña Pedro tarikurqan chaypas ñaupaqllamanmi rirqan, servishallarqanmi Jehová Diostapas. ¿Iman payta yanapanman karqan ama pisipananpaq? Manan t’aqakurqanchu jujkunamanta, aswanmi hermanokunaq yanapayninta maskharqan, paykunaqa allintachá kallpacharqanku (Luc. 24:33). Jesuspas kausarimpuspaqa Pedromanmi ñaupaqtaqa rijurirqan, kallpachananpaqchá chaytaqa ruwarqan (Luc. 24:34; 1 Cor. 15:5). Jesusqa manan Pedroq mana allin ruwasqantaqa yuyarichirqanchu ni phiñakurqanchu, aswanmi juj llank’anakunatawan payman qorqan (Juan 21:​15-17). Pedroqa allintan yacharqan imayna jatun juchamanchus urmarqan chayta, ichaqa manan chaywanchu pisiparqan. ¿Imaraykun mana pisipanmanchu karqan? Payqa allintan yacharqan imaynas Jesusqa munakushallarqan chayta, yacharqanmi imaynas hermanonkunapas yanaparinanpaq listo kasharqanku chaytapas. ¿Imatan yachasunman paypa ejemplonmanta?

15. ¿Imapi tukuy sonqo confiananchistan Jehová Dios munan? (Salmos 86:5; Romanos 8:​38, 39; qhaway kay parrafopaq fotota).

¹⁵ ¿Imatan yachasunman Pedromanta? Pedroqa allintan yacharqan Jehová Dios munakusqanta perdonananpaq listo kashasqantapas. Chaytan Jehová Diosqa munan, arí, paypi confiananchistan munan (leey Salmos 86:5; Romanos 8:​38, 39). Mayninqa allinmi ima juchamantapas llakikuyqa. Ichaqa manapunin ninanchischu: “Jehová Diosqa manañachá munakuwanchu, manachá jayk’aqpas perdonawanqachu”, nispaqa. Aswanmi usqhaylla yanapayta maskhananchis. 12 parrafopi rimamusqanchis Robert sutiyoq hermanon nin: “Noqaqa piensarqani chay tentacionta sapallay atipanaypaqmi, chhayna piensasqaymi juchaman apawarqan”, nispa. Ichaqa mana allin ruwasqanta reparakuspan umalliqkunaq yanapayninta maskhasqa. Paymi nillantaq: “Paykunawan rimaqtiymi rikuchiwarqanku imaynas Jehová Diosqa munakuwashallarqan chayta. Umalliqkunaqa manan chinkasqata jinachu rikuwarqanku. Aswanmi paykunaqa rikuchiwarqanku imaynas Jehová Diosqa mana qonqawanchu chayta”, nispa. Noqanchispas Robert jinan tukuy sonqo Jehová Diospi confiananchis, payqa anchatan munakuwanchis. Imapiña juchapakusun chaypas arrepientekusun chayqa perdonawasunpunin payqa. Chaypaqqa yanapaytan maskhananchis, kallpachakunanchistaqmi ama kaq juchaman urmananchispaq (1 Juan 1:​8, 9). Jehová Dios munakuwasqanchispi piensasun chayqa, juchapakusunña chaypas manan jayk’aypas pisipasunchu.

16. ¿Imaraykun munawaq mana pisipaspa Jehová Diosta servishallayta?

¹⁶ Jehová Diosqa maytan valoran kay sasa tiempokunapi payta servinanchispaq kallpachakusqanchista. Payqa yanapawasunmi imapiña tarikusun chaypas ama pisipananchispaq. Ichaqa kallpachakunanchismi hermanonchiskunata munakunanchispaq, imapipas pantaqtinku perdonananchispaqpas. Chaymantapas kallpachakusun casado kausayta respetanapaq, ima sasachakuytapas sumaqta allichapunapaq, warmi-qharipipas respetanakunapaq. Chaytachus ruwasun chayqa Jehová Diosta munakusqanchistan rikuchisun. Ima juchaman urmaspapas Jehová Diospa yanapayninta usqhaylla maskhasun, confiasuntaq munakuwasqanchisrayku paypa perdonawananchispi, tukuy sonqotaq paytaqa servishallasun. “Chhaynaqa kallpachakushallasun allin kaqta ruwananchispaq”, Jehová Diosqa imaymana bendiciontan qowasun (Gál. 6:9).