¿Imaynatan Job libro yanapawasunman llakipi tarikuqtinchis?

1, 2. ¿Imaraykun allinpuni Job libromanta yachay?

¿JAYK’AQLLAPAS leerqankichu Job librota? Chay munay libroqa 3.500 wata ñaupaqtaraqmi qelqakurqan. Arí, chay libroqa may munaypunin. Chay libroqa askha runakunamanmi gustan. Wakin runakunaqa chay librota qelqaq runamantan admirakunku. ¿Imarayku? Fácil entiendey simikunallawan, sonqoman chayaq simikunawan chay librota qelqasqanrayku. Job librotaqa Moisesmi qelqarqan, ichaqa Jehová Diosmi yuyaycharqan qelqananpaq (2 Tim. 3:16).

² Job libromanta yachayqa ancha allinpunin. Chay libropin rimashan imaynas angelkunapas runakunapas Jehová Diostaqa munakuspa servinanchis chaymanta. Chaymantapas chay libropin willashan Jehová Dios munakuq kasqanmanta, yachayniyoq, chanin Dios, tukuy atiyniyoq kasqanmanta ima. Job librollapin kinsa chunka jujniyoq kutita Jehová Diosta “tukuy atiyniyoq” nispa nin. Chaymantapas chay libropin willashan imaraykus Jehová Dios jinallata qhawashan runakunaq sufrisqanta chayta.

3. ¿Imakunapin yanapawasunman Job librota estudiay?

³ Job libromanta yachayqa jatun orqo pataman wichay jinan. Orqo pataman wichaspaqa muyuriqpi llapa imachus pasasqantan allinta rikunchis ¿riki? Chhaynan Job libromanta yachaypas. Chay libromanta allinta yachasunchis chayqa, Jehová Dios jinan ima problemanchistapas llakikuyninchistapas qhawarisunchis. ¿Imaynatan Jobmanta yachay yanapawasunman sasachakuykunapi llakikuykunapi tarikuqtinchis? ¿Imaynatan yaqapas Jobmanta yachay ñaupa tiempopi Israel runakunata yanapanman karqan? ¿Imaynatan noqanchistapas yanapawasunman? ¿Imaynatan Job librowan jujkunata yanapasunman? Chaykunamantan kaypi yachasunchis.

DIOSQA JINALLATAN QHAWARQAN JOBPA SUFRISQANTA

4. ¿Imapin Job jujniray karqan Egiptopi kashaq wakin Israel runakunamanta?

⁴ Jobqa Israel runakuna Egipto llaqtapi esclavo kasqanku tiempopin kausarqan. Payqa Uz llaqtapin tiyarqan. Chay llaqtaqa yaqasuna prometesqa jallp’api inti lloqsimuy ladopi jina kashanman karqan, Arabia llaqtamanta wichay ladopi jina. Paypa kausasqan tiempopiqa wakin Israel runakunaqa Egiptopi kaq idolokunatan yupaychayta qallarirqanku, Jobmi ichaqa Jehová Diosllatapuni tukuy sonqo servirqan (Jos. 24:14; Ezeq. 20:8). Paymantan Jehová Dios nirqan: “Manan pipas pay jinaqa jallp’a pachapi kanchu”, nispa (Job 1:8).a Jobqa qhapaqmi karqan. Chaymantapas allin reqsisqan karqan, tiyasqan ladopiqa lliumi paytaqa respetaqku (Job 1:3). Satanasqa phiñasqachá kasharqan chhayna qhapaq runa Jehová Diosta tukuy sonqowan servisqanta rikuspaqa.

5. ¿Imaraykun Jehová Dios jinallata qhawarqan Jobpa sufrisqanta? (Job 1:​20-22; 2:​9, 10).

⁵ Satanasmi Jobmanta rimaspa Jehová Diosta nirqan: “Tukuy imantapas qechuruwaq chayqa uyaykipipunin ñakasunkiman”, nispa. “Aychantapas tulluntapas k’iriwaq chayqa uyaykipipunin ñakasunkiman”, nispa (Job 1:​7-11; 2:​2-5). Jehová Diosqa munakurqanmi Jobtaqa. Ichaqa Satanaspa nisqan cheqaqchus manachus chayta sut’iman orqonanpaqmi jinallata qhawarqan Jobta imaymana pasananta (Job 1:​12-19; 2:​6-8). Satanasmi Jobpa uywankunata qechuchipurqan, wawankunatapas chunkantintan wañuchipurqan, chaymantataq juj millay onqoywan jap’ichirqan. Ichaqa Jobqa manapunin Jehová Diosmantaqa t’aqakurqanchu (leey Job 1:​20-22; 2:​9, 10). Tiempowanqa Jehová Diosqa qhaliyachipurqanmi Jobta. Jujmantan qhapaqman tukuchipurqan, allin respetasqataqmi kapurqanpas. Chunka wawakunayoq iman kapurqan, chaymantapas payqa 140 watatawanraqmi kausarqan. Rikurqanmi nietonkunaq nietonkunatapas (Job 42:​10-13, 16). ¿Imaynatan paypa ejemplon yanapanman karqan ñaupa tiempopi serviq runakunata, imaynatan noqanchistapas yanapawasunman? Chaytan qatiqpi yachasun.

6. ¿Imaynatan Israel runakunata yanapanman karqan Jobmanta willakuy? (Qhaway kay parrafopaq dibujota).

⁶ Israel runakunaqa nishutan Egipto llaqtapiqa sufrirqanku. Chaypaq Josuepi Calebpi ima piensasunchis. Paykunaqa wayna kasqanku tiempopiqa esclavon karqanku. Chaymantataq tawa chunka wata jujkunaq kausanpi ch’in ladopi purirqanku. Chay tiempopi Israel runakunaqa uyarirqankupaschá Jobmanta willakuytaqa. Chayqa yanaparqanchá paykunataqa, yanaparqanchá qhepa wiñay Israel runakunatapas. Chaypiqa allintachá paykunaqa yacharqanku pimantas ñak’ariykuna jamun chayta. Chaymantapas allintachá entienderqanku imaraykus Jehová Dios jinallata qhawan ñak’ariykuna kananta chayta, imaraykus allinpuni imaña kaqtinpas Dios sonqollapuni kay chaytapas.

7, 8. ¿Imaynatan Jobmanta willakuy yanapanman ñak’ariypi tarikuqkunata? Juj experienciata willay.

⁷ ¿Imakunapin yanapawasunman? Kay tiempopipas askhan allin runakunaqa sufrinku. Chayta rikuspan wakinqa ninku: “¿Imaraykutaq Diosri jinallata qhawan allin runakunaq sufrisqanta?”, nispa; chhaynapitaq manaña Diospiqa creeyta munankuchu. Chaypaq yachasunchis Ruanda nacionpi Hazel sutiyoq señoramanta.b Payqa sipas kashaspaqa creesqas Diospiqa. Chaymantas ichaqa imaymana mana allinkunaq pasasqanta rikuspa manaña Diospi creesqachu. Paypa tayta-mamansi t’aqanakapusqaku, jinas mamitanqa juj runawan casarakapusqa. Chay runaqa sufrichisqas Hazelta. Chaymantapas adolescente kashaqtinsi juj runa payta violasqa. Payqa religionninpis yanapayta maskhasqa, ichaqa manas tarisqachu. Jinas juj kutin juj cartata Diosman qelqasqa: “Askha kutitañan mañakamuyki. Maytañan kallpachakuni allin kaqta ruwanaypaqpas manataq yanapawankichu. ¿Imaraykun khaynata sufrichiwanki? Kunanmantaqa munasqayta ruwasaq, chhaynapi kusisqa kanaypaq”, nispa. May llakikunapaqmi Hazelta jina sufriq runakunata rikuyqa. Pay jinan wakinqa piensanku Dios runakunata ñak’arichinanpaq.

⁸ Ichaqa Job libropi willasqan jina, manan Dioschu runataqa ñak’arichin, aswanpas Satanasmi. Chhaynaqa, pipas sufriqtinqa manan “ima ruwasqantachá pagashan” ninanchispachachu. Bibliaq willasqan jina, “mana allin tiempopas, ima mana allinpas llapamanmi qonqaylla chayamun” (Ecl. 9:11; Job 4:​1, 8). Chaymantapas imapiña tarikuspapas Dios sonqollapuni kasun chayqa paytan jatunchasunchis, Satanás llulla kasqantataq rikuchisunchis (Job 2:3; Prov. 27:11). Rikusqanchis jina, Bibliaqa sut’itan yachachin imaraykus ñak’ariy kan chayta. ¡May allinpunin chayta yachayqa ¿riki?! ¿Iman pasanman karqan ñaupaqpi rimamusqanchis Hazelwan? Payqa juj Testigowansi Bibliata estudiayta qallarisqa. Chaypis yachasqa imaynas mana Dioschu ñak’arichisharqan chayta. Paymi nirqan: “Dioswanmi parlarqani. Chaypin sut’inta willakurqani imaynas payta mana saqeyta munarqanichu chayta. Noqaqa manan allintachu payta reqsirqani. Kunanmi ichaqa allinta yachani imaynas payqa munakuwan chayta. Kunanqa cheqaqtapunin kusisqa kashani”, nispa. Kaykaman yacharamunchis imaraykus Jehová Diosqa ñak’ariykunata jinallata qhawashan chayta. ¡May allinmi chayta yachayqa ¿riki?! Qatimuqpitaq yachasunchis imaynatas sapankanchista yanapawasunman Jobmanta willakuy chayta.

¿IMAYNATAN YANAPAWASUNMAN JOBMANTA WILLAKUY?

9. ¿Imaniwaqmi Jobpa sufrisqanmanta? (Santiago 5:11).

⁹ Rikushasunmanpas jina Jobpi piensasun. Chaypis payqa uspha patapi tiyashan. Sapachallansi kashan, cuerponpas k’iri-k’irillañas kashan. Nanaymantas payqa qaparishanraq. Chay k’iri aychankunaqa pampamanraqsi wishñikushan. Aychanpi wakin partekunaqa k’irikunaq eqhakusqansi yanallaña kashan. Ñak’ayllatañas chay k’irinkunatapas qhetukushan. ¡May llakin chayta rikuyqa kanman ¿riki?! Ichaqa Jobqa chhayna ñak’ariypiña tarikusharqan chaypas, Dios sonqollapunin kasharqan, payllapipunin confiasharqan (leey Santiago 5:11). ¿Iman payta yanapanman karqan Diospi tukuy sonqo confiananpaq?

10. ¿Imaynatan Job rimapayarqan Jehová Diosta?

¹⁰ Jobqa allintan Jehová Diostaqa reqsirqan. Chaymi payqa sonqonpi ima kaqtapas llapanta willakuq (Job 10:​1, 2; 16:20). Job libropiqa askha partepin chayqa reparakun. 3 capitulopipas payqa Jehová Dios castigananpaq piensaspan phiñasqaraq willakurqan imapichus tarikusqanta. Kinsa amigonkunawan rimaspapas junt’aq sonqo kasqantan defienderqan, astawanqa Jehová Diostan chhaynata rimapayarqan. Chaymantapas maynin ratukunaqa mana rimanantaraqmi rimarqanpas; Diosmanta aswan chaninpas kanman jinataraqmi qhawarikurqanpas, chaytan rimasqan simikunapi reparakun (Job 10:​1-3; 32:​1, 2; 35:​1, 2). Reparachiqtinkun ichaqa juch’uyaykukuspa reqsikurqan mana allinta piensaspa rimasqanta (Job 6:​3, 26). Chaymantapas payqa, Jehová Dios “mana juchayoqmi kanki” ninantan munasharqan. Chaytan sut’ita rikuchin 31 capitulopi (Job 31:35). Jobqa manan derechonpichu kasharqan Jehová Diosmanta chaykunata mañakunanpaqqa.

11. ¿Imatan Jehová Dios ruwarqan Jobpa quejakusqanta uyarispa?

¹¹ Jobpa imakunachus rimasqanpin sut’ita rikukun Jehová Dioswan allin amigontin kasqanta. Payqa allintan yacharqan pay sonqo kasqanta Jehová Dios mana jayk’aqpas qonqananta. Jehová Diosqa paywan rimaspaqa manan willarqanchu imaraykus sufrisharqan chaytaqa; nitaqmi phiñakurqanchu quejakusqanmantapas, ni “manan juchayoqchu kani” nispa sapa ratu nisqanmantapas. Aswanmi juj munakuq tayta jina payta munayta yuyaycharqan. Diospa llapa imachus nisqanta uyarispan Jobqa ima yachasqanpas pisilla kasqanta reparakurqan. Chaymantapas arrepientekurqanmi mana piensaspa rimasqanmanta (Job 31:6; 40:​4, 5; 42:​1-6). ¿Imaynatan Jobmanta yachay yanapanman karqan ñaupa tiempopi Dios serviqkunata, imaynatan kunan tiempopipas yanapawasunman? Chaytan qatiqpi qhawarisunchis.

12. ¿Imakunatan Moisespas Israel runakunapas yachankuman karqan Job libropi willakuymanta?

¹² ¿Imakunapin yaqapas Israel runakunata yanapanman karqan? Ñaupaqta rimasunchis Moisesmanta. Paytaq Israel runakunata pusarisharqan chayqa, imaymana sasachakuypichá tarikurqan. Mayninqa renegarqan llakikurqan imachá. Chhaynapi tarikuspaqa manan payqa Israel runakuna jinachu Diosmanta quejakuq. Aswanmi payqa Diosman llapa chaykunata willakuq (Éx. 16:​6-8; Núm. 11:​10-14; 14:​1-4, 11; 16:​41, 49; 17:5). Diospa wanachisqantapas sumaqtan chaskikuq. Chaypaq yachasun juj kutin imachus pasarqan chayta. Chay kutipiqa Israel runakunaqa Cadés llaqtapin karpakusharqanku. Chay kutipaqqa paykunaqa yaqapaschá tawa chunka wataña viajasharqanku. Chay kutipin Moisesqa Israel runakuna phiñachiqtin comunta rimarqan, manan Jehová Diostapas jatuncharqanchu (Sal. 106:​32, 33). Chayraykun Jehová Diosqa mana prometesqa jallp’aman jaykuchirqanchu (Deut. 32:​50-52). ¡May llakisqachá Moisesqa kasharqan chayta yachaspaqa! Chaywanpas payqa humilde sonqon karqan. Chaymi chaskikullarqan Diospa wanachisqanta. Jobmanta willakuyqa qhepa wiñay Israel runakunatapas yanaparqanchá. Paykunaqa Job jinachá llapa llakinkuta Diosman willakurqanku. Yacharqankuchá humilde sonqo kaytapas, Diospa wanachisqanta sonqomanta chaskikuytapas.

13. ¿Imaynatan Jobmanta yachay yanapawanchis? (Hebreos 10:36).

¹³ ¿Imakunapin noqanchistapas yanapawasunman? Noqanchispas yaqapaschá Job jina imaymana sasachakuykunapi tarikushanchis (leey Hebreos 10:36). Yaqapaschá onqosqa llakisqa ima kashanchis. Yaqapaschá mayqen familianchispas ima llakipipas tarikushan, wañukapun imapaschá. Mayninqa yaqapaschá pipas imatapas rimaspa astawanraq sonqonchista nanachinman (Prov. 12:18). Chhaynakunapi tarikushanchis chayqa, Job jinan sonqonchispi llapa imachus kasqanta Diosman willakunanchis, payqa uyariwasunpunin (1 Juan 5:14). Mayninpi mana piensaspaña imatapas rimarusun chaypas, manan Diosqa chaywanqa phiñakunqachu. Aswanmi yachayta kallpata ima qowasunchis (2 Crón. 16:9; Sant. 1:5). Imapipas pantashanchis chayqa, Jobta jinan payqa yanapawasun Bibliawan, llaqtanpi yachachikuykunawan, umalliqkunawan, amigonchiskunawan ima. Ichaqa Job jinan chay yuyaychaykunataqa sumaqta chaskikunanchis, pacienciakuqtaqmi kananchis (Heb. 12:​5-7). Jobqa Diosta uyarispan yuyayman kutirqan. Noqanchispas pay jina yuyaychaykunata sumaqta chaskikusun chayqa allinmi kasunchis (2 Cor. 13:11). Rikusqanchis jina, Jobpa ejemplonmantaqa imaymanatan yachasunman. Ichaqa, ¿imaynatan paypa ejemplonwan jujkunata yanapasunman? Chaytañataq qhawarisunchis.

JOBPA EJEMPLONWAN JUJKUNATA YANAPASUN

14. ¿Imaynatan pimanpas willasunman ñak’ariymanta tapuwaqtinchis?

¹⁴ Mayninqa predicaq riqtinchismi runakunaqa tapukuwanchis: “¿Imaraykutaq runakunari nishuta sufrinku?”, nispa. Pipas chhaynata tapuwaqtinchisqa yaqapaschá willarqanchis Edén huertapi imachus pasarqan chayta. Willarqanchischá imaynas Satanasqa Adanta Evatawan engañarqan chayta, imaynas payta kasuspa Dios contra jatarirqanku chaytapas (Gén. 3:​1-6). Willarqanchischá imaynas Adan Evaq juchanpi sufrishanchis wañushanchis chaytapas (Rom. 5:12). Chaymantapas willarqanchischá imaynas Satanaspa llulla kasqanta rikuchinanpaq Diosqa imaymana pasananta jinallata qhawashan chaytapas. Willarqanchischá imaynas runakunaqa qhepamanqa ch’uyaman kutisun chaytapas (Apo. 21:​3, 4). Chayta ruwarqanchis chayqa, allinpunin chayqa. Chaywanmi askha runakuna yachashanku imaraykus ñak’ariykuna kan chayta.

15. ¿Imaynatan Job librowan yanapachikusunman pipas ñak’ariymanta tapuwaqtinchis? (Qhaway kay parrafopaq fotokunata).

¹⁵ Pipas imaraykus ñak’ariykuna kan chaymanta tapuwaqtinchisqa, Jobmantan willallasunmantaq. Ichaqa manaraq imatapas nishaspan ñaupaqta payta felicitananchis. Chaymantataq willananchis imaynas ñaupa tiempopipas Job sutiyoq runa ñak’ariykunapi tarikuspa kaqllatataq tapukurqan chayta. Imaynas payqa Dios castigananpaq imaraq piensarqan chaytapas (Job 7:​17-21). Chayta uyarispaqa yaqapaschá wasiyoq runaqa reparanqa imaynas ñaupa tiempopi runakunapas chaytaqa tapukurqankupuni chayta. Chaymantataq willasunman imaynas Jobtaqa mana Dioschu sufrichisharqan chayta, aswanpas paytaqa Satanasmi sufrichisharqan. Chaytaqa ruwarqan imachus rimasqan cheqaq kananpaq qhawarichiyta munaspan. Paypa nisqanman jinaqa runakunaqa interesraykullas Diostaqa servinku. Chay qhepamantaq willasunman imaynas Diosqa jinallata Jobpa sufrinanta qhawarqan chayta. Payqa yacharqanmi runakuna pay sonqo kanankuta, Satanás llulla kasqanta rikuchinankutapas. Willasunmanmi imaynas Jehová Diosqa Jobta bendecirqan pay sonqolla kasqanmanta chaytapas. Rikusqanchis jina atisunmanmi jujkuna kallpachaytaqa, willananchismi imaynas ñak’ariykunaqa mana Diosmantachu jamun chayta.

16. ¿Imaraykun nisunman “Job libroqa yanapanmanmi ñak’ariypi tarikuqkunata”, nispa? Willay juj experienciata.

¹⁶ Mario sutiyoq runamanta yachasun, paytaqa allintas Job libro yanapasqa. 2021 watapis juj hermana telefononta predicashasqa. Predicayta qallarishaspas Mariota wajasqa. Jinas juj textota leepusqa. Jinaspa willasqa imaynas Diosqa llapa millay kausayta chinkachipunqa chayta. Leesqas imaynas Diosqa llapa ima mañakusqanchistapas uyarimun chaytapas. Jinaspa tapusqa imaninsi chay versiculomanta chayta. Jinas Marioqa willakusqa imaynas payqa juj cartapi despedikushasqa chayta, payqa wañuchikapuytas munashasqa. Paysi chay hermananchista nisqa: “Noqaqa creenin Diospiqa. Kunan tutamantanmi ichaqa saqerpariwananpaq piensasharqani”, nispa. Chay hermanaqa juj kutitawansi wajallasqataq, jinaspa rimasqaku Jobpa sufrisqanmanta. Jinas Marioqa llapan Job librota leeyta munasqa. Chay hermanataq jw.org nisqata apachisqa Bibliapi chay librota leenanpaq. ¿Iman chaywan pasanman karqan? Marioqa astawansi yachayta munasqa, jinas Biblia estudiayta qallarisqa. Payqa kusisqan kashan Diosmanta cheqaq kaqta yachaspa, Diospa munakuyninta rikuspa ima.

17. ¿Imaraykun Jehová Diosta agradecekunanchis Job librota qelqachisqanmanta? (Job 34:12).

¹⁷ Kaypi yachasqanchis jina, Bibliaqa allintan yanapan ñak’ariypi tarikuq runakunataqa (Heb. 4:12). Chaymi agradecekunanchis Jehová Diosta Job librota qelqachisqanmanta (Job 19:​23, 24). Chay libropipunin nin: “Diosqa manapunin mana allinkunataqa ruwanmanchu”, nispa (leey Job 34:12). Chaymantapas chay libropin willashan imaraykus Jehová Diosqa jinallata runakunaq sufrisqanta qhawan chayta, imatas ruwasunman ima ñak’ariytapas aguantananchispaq chaytapas. Chaymantapas chay librowanqa yanapasunmanmi jujkunatapas. Qatimuqpin astawan yachasunchis Job libromanta. Yachasunmi imaynatas jujkunata yuyaychasunman chaytapas.