Génesis
30 Raquelca huahuacunata na chari ushashcata cuenta japishpami, paipa ñañata envidiarca. Chaimi Jacobtaca cutin cutin cashna nijurca: “Huahuata tarichihuayari. Sinoca huañushca huarmishnamari cagrini”. 2 Chaimi Jacobca culirashpa Raqueltaca nirca: “Taita Diosmi candaca huahuacunata charichunga na saquishca. Ñucaca na Taita Dioschu cani. Ama ñucataca culpahuaichu”. 3 Chaimi Raquelca nirca: “Ñucapa sirvienta Bilhá shuti huarmiguca caipimi capan. Paihuan pacta puñupai. Shinami paica ñucapa randi huahuacunata charinga.* Y shinami paipa huahuacunaca ñucapa propio huahuacunashna canga”. 4 Shina nishpami Raquelca paipa sirvientataca Jacobpa huarmi tucuchun paiman entregarca. Chaimi Jacobca chai huarmiguhuan pacta puñurca. 5 Bilhá huarmiguca vijsayu* quidashpami* tiempohuanga Jacobpa churita charirca. 6 Chaimi Raquelca cashna nirca: “Taita Diosmi ñucapa juez can, paimi ñucapa oracionda uyashca. Chaimandami shuj churiguta carahuashca”. Shina nishpami Raquelca chai churitaca Dan* shutita churarca. 7 Raquelpa sirvienta Bilhá huarmiguca cutinmi vijsayu quidarca. Shinami tiempohuanga Jacobpa cati churitapash charirca. 8 Chaimi Raquelca nirca: “Ñuca ñañahuanga macanajuipishnami causashcanchi y mishashcanimi”. Shina nishpami chai churitaca Neftalí* shutita churarca.
9 Leaca huaquin tiempota ñana vijsayu quidajushcatami cuenta japirca. Chaimi, paipa sirvienta Zilpá shuti huarmigutaca, Jacobpa huarmi cachun Jacobman entregarca. 10 Shinami Leapa sirvienta Zilpá huarmiguca, Jacobpa huahuaguta charirca. 11 Chaimi Leaca nirca: “Ñucaca ninandami bendiciai tucushcani”. Shina nishpami chai churitaca Gad* shutita churarca. 12 Jipamanga Leapa sirvienta Zilpá huarmiguca Jacobpa shuj churitapashmi ungurca. 13 Chaimi Leaca nirca: “Ñucaca ninandapacha cushijushcami capani. Cunanga huarmicunaca nihuangami, paica cushillami can”. Shina nishpami Leaca chai churitaca Aser* shutita churarca.
14 Shuj punllaca, trigota cozechana tiempopimi Rubenga pambapi purijurca. Shina purijushpami mandrágora* frutacunata tarirca. Chaimi chai mandragoracunataca paipa mama Leaman aparca. Chaita ricushpami Raquelca Leataca nirca: “Ama shinagu cashpa, canba churi apamushca mandragoracunata carahuai”. 15 Chaimi Leaca nirca: “¿Ñuca cusahuan quidashpapashchu na conformaringui? Cunanga ¿ñuca churi apamushca mandragoracunatapashchu japingapaj munajungui?”. Lea shina nijpimi Raquelca nirca: “Shinaca cashna rurashun, cunan tutaca Jacobca canhuan puñuchun, pero a cambioca canba churi apamushca mandragoracunata carahuai” nirca.
16 Ña tutayajujtami Jacobca pambamanda chayamujurca. Chaipimi Leaca tuparingapaj rishpa paitaca nirca: “Jacu ñucahuan. Cunan tutaca ñucahuan puñuchunmi, ñuca churi apamushca mandragoracunata cushpa candaca alquilashcani”. Shinami chai tutaca Jacobca Leahuan pacta puñurca. 17 Taita Diosca Leapa oraciongunataca uyajurcami. Chaimi Leaca vijsayu quidarca y tiempohuanga Jacobpa huahuata charirca. Chaihuanga ña 5 huahuacunatami Leaca Jacobhuanga charirca. 18 Chaimi Leaca nirca: “Ñucapa sirvienta huarmiguta ñuca cusaman entregashcamandami, Taita Diosca ñucaman pagahuashca”. Shina nishpami Leaca chai churitaca Isacar* shutita churarca. 19 Jipamanga cutinmi Leaca vijsayu quidarca y tiempohuanga Jacobpa sexto churigutami ungurca. 20 Chaimi Leaca nirca: “Taita Diosmi ñucamanga shuj alipacha regalota carahuashca. Cunansi ñuca cusaca ñucataca aceptahuangami. Porque ñucaca paipa 6 churicunatami charishcani”. Shina nishpami chai churitaca Zabulón* shutita churarca. 21 Chai jipaca shuj ushiguta* charishpami, chai ushitaca Dina shutita churarca.
22 Por finmi Taita Diosca Raquelta uyarca. Raquelpa oraciongunata uyashpami paitaca vijsayu quidachun Taita Diosca ayudarca. 23 Raquelca vijsayu quidashpami shuj jari huahuaguta ungushpaca nirca: “Ñuca pingai tucushcataca Taita Diosmi anchuchihuashca”. 24 Shina nishpami Raquelca chai churitaca José* shutita churarca. Porque paica nircami: “Jehová Diosmi shuj huahuagutapash carahuashca”.
25 Joseta Raquel ungushcandimi Jacobca Labandaca nirca: “Ñuca familiapaman, ñuca llactaman tigrachun saquihuai. 26 Ñuca huarmicunamanda y ñuca huahuacunamandaca ñami quiquinbaca trabajapashcani. Paicunata cuhuai y ñucaca ripashallami. Quiquinga alimi yachapangui, paicunamandaca shinllitami trabajapashcani”. 27 Shina nijpimi Labanga nirca: “Ñucata llaquishpaca ama shinagu cashpa caipi quidapai. Quiquinmanda Jehová Dios ñucata bendiciajushcatami cuenta japishcani”. 28 Shinallata nircami: “Villahuai mashnata pagachunda munangui, ñucaca pagapashallami”. 29 Chaimi Jacobca nirca: “Shinllitami ñucaca quiquinba trabajapashcani. Chaitaca alimi yachapangui. Ñuca alipacha cuidajushcamandami quiquinba animalgucunaca ashtacatapacha mirashca. 30 Ñuca nara chayamujpica, quiquinba animalcunaca ashallami carca. Pero cunanga mirashcami. Chaimi ashtaca ashtaca animalcunata charingui. Ñuca chayamushca ratomandami Jehová Diosca quiquindaca bendiciajushca. Pero cunanga ñuca familiamandapashmi imagutapash rurangapaj munapani”.
31 Shina nijpimi Labanga Jacobtaca nirca: “Shinaca ¿imatata cuchun munangui?”. Labán shina nijpimi Jacobca nirca: “Ñucaman pagahuai nishpaca na nijunichu. Ñuca imata nigrijushcata rurachunllami munapani. Si ñuca imata nigrijushcata ari nishpa ruranguica, ñucaca quiquinba animalcunataca michishpa, cuidashpa purijupashallami. 32 Cunanga tucuilla animalcunata ricugripashun. Quiquinmi pintas pintas llamacunata, jatun manchata charij llamacunata y café oscuro maltun jari llamacunatapash separana capangui. Shinallata pintas pintas huarmi chivocunata y jatun manchata charij huarmi chivocunatapashmi separana capangui. Cunanmanda vichaica, shina huacharishca animalcunaca tucuillami ñucapa canga. Chaimi ñucapa pago canga. 33 Shinami llamagucunata* shuj punlla chapangapaj shamushpaca, quiquinba ñavihuanbacha ñuca honrado* cashcataca ricungui. Si na pintas pintas huarmi chivota, jatun manchata charij huarmi chivota charijuni o na café oscuro maltun jari llamata charijunica, quiquinda ñuca shuashcata nihuanguilla”.
34 Jacob shina nijpimi Labanga nirca: “Chaita ruranaca ñucapica alimi can, shinaca shina rurapashun”. 35 Shina nishpami chai punllaca, gulpi chivocunamandaca rayado jari chivocunata, jatun manchata charij jari chivocunatapash separarca. Shinallata pintas pintas huarmi chivocunata y jatun manchata charij huarmi chivocunatapashmi separarca. Shinallata yura manchata charij tucuilla animalcunatapash y tucuilla café oscuro maltun jari llamacunatapashmi separarca. Shina separashpami Labanga chai tucuilla animalcunata cuidachunga paipa churicunata churarca. 36 Chai jipami Labanga Jacob maipi cashca pushtumanda quimsa punllata purishpa shuj ladoman rirca. Y Jacobca Labanba chaishuj animalcunata chai pushtupi cuidashpami quidarca.
37 Jacobca chairalla cuchushca estoraque,* almendro y plátano* quirucunapa* ramacunata japishpami, jahualla caracunata lluchurca. Yurajlla caspicuna ricuringacamanmi lluchurca. 38 Chai jipami caracunata lluchushca ramacunataca, animalcuna yacuta ufiana pushtucunapi churarca. Animalcuna yacuta ufiangapaj rishpa, chai ramacuna ñaupapi cunujyachunmi shina rurarca.
39 Shinami animalcunaca ramacuna ñaupapi cunujyarca. Paicunaca rayado criacunata, pintas pintas criacunata y jatun manchata charij criacunatami charirca. 40 Chai jipami Jacobca, maltun jari llamacunataca shuj ladoman separan carca. Y chaishuj animalcunataca Labanba rayado y café oscuro animalcunata ricuchunmi de frente churan carca. Chai jipaca, Labanba animalcunahuan ama chapurichunmi, paipa animalcunataca separashpa saquin carca. 41 Racu animalcuna cunujyajpica, shuj animalcunapash ricushpa cunujyachunmi, lluchushca ramacunataca yacuta ufiangapaj rina pushtucunapi churan carca. 42 Pero si animalcuna tsalallacuna cajpica, ramacunataca na chaipi churanllu carca. Shinami tsalalla criacunaca siempre Labanba quidan carca. Cutin racu animalcunaca Jacobpami quidan carca.
43 Shinami Jacobca charij charij tucurca. Paica ashtaca ashtaca llamacunata, chivocunata, camellocunata y burrocunatami charirca. Shinallata ashtaca sirvientecunata y ashtaca sirvientacunatapashmi charirca.