INTERNETPI BIBLIOTECA Watchtower
INTERNETPI BIBLIOTECA
Watchtower
Quichua (Imbabura)
  • BIBLIA
  • PUBLICACIONGUNA
  • TANDANAJUICUNA
  • w24 mayo págs. 26-31
  • ¿Imashinata Jehová Diospa ñaupapi ali noviazgota charita ushapanchi?

Cai agllashca videoca nara tiapanllu.

Shuj jarcaimi tiapan, cunan horasca descargaitaca na ushapanguichu.

  • ¿Imashinata Jehová Diospa ñaupapi ali noviazgota charita ushapanchi?
  • Jehová Diospa Reinomandami Villajun 2024
  • Subtitulocuna
  • Cai temamandallata parlajuj información
  • NOVIAZGOCA ¿IMAPATA CAN?
  • ALIGUTA RIJSIRIPAICHI
  • NOVIOCUNACA IMACUNATALLATA YAIPI CHARINA CAN
  • NOVIOCUNATACA, HUAUQUIPANICUNACA ¿IMASHINATA AYUDAITA USHAN?
  • Pihuan cazaranataca ali ali ricupangui
    Jehová Diospa Reinomandami Villajun 2024
  • Imata decidigrijushpapash Jehová Diospi confiapashunchi
    Jesuspa Chaquita Catishpa Causashunchi Yachachishunchi—2023
  • Ali decisiongunata agllashpa Jehová Diosta cushichishunchi
    Jehová Diospa Reinomandami Villajun (Tandanajuipi yachajungapaj revista)—2025
  • Cai tapuicunapa respuestacunata anotapangui
    Shuj Punlla Jatun Tandanajuipa Programa 2025-2026 (superintendente de circuito huauquihuan)
Jehová Diospa Reinomandami Villajun 2024
w24 mayo págs. 26-31

TEMA 22

CÁNTICO 127 Jehová Dios munashcashnami cangapaj munani

¿Imashinata Jehová Diospa ñaupapi ali noviazgota charita ushapanchi?

‘Shungu ucupi juyaillagu ricurinaca […] ninan valishcami can’(1 PED. 3:4).

CAITAMI YACHAJUPASHUN

Jehová Diospa ñaupapi ali ricurij noviazgota charingapaca ¿imatata ruraita ushan? Shinallata huauquipanicunaca cazarangapaj munajcunataca ¿imashinata ayudaita ushan?

1, 2. Noviocuna canamandaca huaquingunaca ¿imatata nin?

PIHUANBASH novio o novia cashpaca seguromi quiquinba noviazgo juyaillagu cachunmi munapangui. Etiopía llactamanda Tinaa paniguca: “Ñuca cusaguhuan novio cashca tiempoca juyaillagumi carca. Importante cosascunamanda parlashpapash, siempremi imagutapash nishpa asin carcanchi. Ñuca juyanshnallata ñucata juyaj cusaguta tarinaca juyaillagupachami cashca” nircami.

2 Países Bajos llactacunamanda Alessio huauquica cashnami nin: “Noviocuna caj horas ñuca huarmiguhuan rijsirinaca juyaillagupachami carca. Pero huaquin problemacunatapashmi charircanchi”. Cai temapica noviocuna huaquin problemacunata chari ushashcata y noviocunata imashina Biblia ayudai ushashcatami yachajupashun. Shinallata congregacionmanda huauquipanicuna cazarangapaj munajcunata imashina ayudai ushashcatapashmi yachajupashun.

NOVIAZGOCA ¿IMAPATA CAN?

3. Noviocuna canaca ¿ima decisionda japichunda ayudan? (Proverbios 20:25).

3 Shuj noviazgota callarina juyaillagu can. Pero noviazgoca cazarana decisionmanmi apaita ushan. Cazarajushca punllapica Jehová Diospa ñaupapimi juyarishpa, respetarishpa causashun nishpami prometin. Chaimi chai promesata nara rurashpallata ali ali pensarina can (Proverbios 20:25​ta liipangui). Novios canaca ishcandimanda aliguta rijsirichun y shuj decisionda agllachunmi ayudan. Chai decisionga cazaranata o ñana novios canata decidichunmi ayudan. Pero ñana novios canata decidishpaca, nali decisionda japishcataca na pensanachu can. Chaipa randica ishcandi aliguta rijsirimanda shuj ali decisionda japishcata seguro cana can.

4. Noviazgo imapa cashcata intindinaca ¿imamandata importante can?

4 Noviazgo imapa cashcata ali ali intindina capanchi. Shinami shuj soltero huauqui o panipash na cazarana munaita charij huauqui o panihuanga na rijsiri callaringachu. Shinapash na solo solterocunallachu noviazgo imapa cashcata intindina can. Ashtahuanbash tucuicunallatami aliguta intindina can. Por ejemplo, huaquingunaca shuj huauqui shuj panihuan rijsirijujpica maimandami cazaranapacha can nishpami pensan. Cai yuyaicunaca solterocunataca desanimachita ushan. Estados Unidos llactamanda Melissa paniguca: “Huaquin huauquipanicunaca noviocunataca cazaranapachami canguichi nishpami atichin. Chaimandami huaquin parejacunaca paicuna nali intindirishpapash noviocuna cashpa catin. Cutin huaquingunaca cai problemacunata ama charingapaca pihuanbash na rijsirinatami decidin”.

ALIGUTA RIJSIRIPAICHI

5, 6. Novioscuna ¿ima cosascunatallata yaipi charina can? (1 Pedro 3:4).

5 Novioscuna cazarana o na cazarana decidichunga ¿imata ayudanga? Huauquiguta o panigutaca aliguta rijsinami ayudan. Talvez nara rijsiri callarishpallatami panimanda o huauquimandaca imagutapash ña yachapashcangui. Pero novios caj horasmi ‘shungu ucupi’ imashinapacha cashcata rijsina oportunidadta charipangui (1 Pedro 3:4​ta liipangui). Shungu ucupi imashna cashcata rijsina nishpaca espiritualmente imashna cashcata, shujcunata imashina tratajta, imata yuyajta ashtahuan rijsina cashcatami nin. Asha asha rijsi callarishpami cashna pensarita ushapangui: “Paica ¿shuj ali huarmi o shuj ali cusachu caita ushan?” (Prov. 31:​26, 27, 30; Efes. 5:33; 1 Tim. 5:8). “¿Randimanda juyaita ricuchita usharingacha? ¿Pai imashinapacha cashcata rijsishca jahua paihuan causaita ushashacha?” (Rom. 3:23).b Novios cashpaca tucuipi parecido canaca na minishtirinllu. Más bien diferente cashpapash randimanda intindiringapami esforzarina can.

6 Noviocunaca ¿imatata ashtahuan yachana capanguichi? Huauquimanda, panimanda nara fuerte sentimientocunata charishpallatami ima metacunata charijta parlarina capanguichi. Shinallata saludmanda, culquimanda o shuj importante cosascunamandapashmi parlarina capanguichi. Shinapash callarimandapacha cai temacunamanda parlarinaca na minishtirinllu (Juan 16:12​huan comparashpa ricupangui). Shinapash chaira rijsiri callarishpallata personal cosascunata ñapash tapujpica aligumanmi quiquin imata pensashcata ninalla capangui. Pero ali decisionda japichunga personal cosascunamanda parlana importante cashcatami yaipi charina capangui. Shinaca maimandami ima horapash personal cosascunamanda parlana capangui.

7. Noviocunaca ashtahuan rijsiringapaj ¿imatata ruraita ushan? (“Carupi causaj novio o noviata charishpa” nishca recuadrota ricupangui) (Fotocunata ricupangui).

7 Imagutapash na pacashpa parlana, tapuicunata rurana, aliguta uyanami cazarangapaj munaj personata ali rijsichunga ayudanga (Prov. 20:5; Sant. 1:19). Shinallata ashtahuan aliguta rijsirichunga micungapaj, puringapaj llujshina, predicacionman llujshinami ayudapanga. Shinallata amigocunahuan, familiacunahuan tiempota yalinami ashtahuan rijsirita ushachun ayudapanga. Ashtahuanbash shuj shuj ruraicunata rurashpami quiquinba noviota o noviataca imashina comportarijta ricushpa ali rijsirichun ayudapanga. Países Bajos llactamanda Albert huauquiguca Alicia paniguta rijsingapaca cai cosascunatami rurarca. Paica ninmi: “Huaquin cosascunata rurangapaj organizashpami randimanda ashtahuan rijsirichun ayudarca. Por ejemplo yanungapaj o huasipi rurana cosascunata rurangapami tandanajun carcanchi. Cashna ruranami ñucanchicuna imashinapacha cashcata ashtahuan rijsirichun ayudarca”.

Huaquin fotocuna: 1. Shuj cafeteriapi chaira rijsirijuj noviocunaca cushilla parlanajun. 2. Chaira rijsirijuj shuj noviocunaca shuj fiestagupi ishcandi yanunajun. 3. Cutin chaira rijsirijuj shuj noviocunaca shuj videollamadapi parlarinajun. Paicunaca jw.org paginapi “¿Qué puedo esperar del matrimonio? Parte 1” nishca tematami estudianajun. Huauquiguca shuj Bibliatapashmi charijun.

Noviocunataca shuj shuj cosascunata ruranami ashtahuan aliguta rijsirichun ayudanga (Párrafos 7 y 8​ta ricupangui).


Carupi causaj novio o noviata charishpa

Quiquinba novio o novia carupi causajpi, videollamadapi o telefonopi rijsirijushpaca cai temapi yachajushcacunata cazunami ninanda ayudapanga. Carupi causashpapash parlangapaj y aliguta rijsiringapaj tiempota llujchipanguichi. Shinapash ali ali rijsiri ushangapaca en personapashmi rijsirina capanguichi. Chaimandami randimanda visitaringapaj tiempoguta llujchina capanguichi. Por ejemplo, caitapashmi yaipi charina capangui: “Shuj llactapi causangapaj rishpaca shuj culturapa costumbrecunata, o shuj idiomata yachajungapaj ¿listochu cani? Shinallata gastocuna ricurina cajpipash noviota o noviata visitangapaj ringapaj ¿dispuestochu cani? O na cashpaca cazarashca jipa familiacunata, amigocunata visitangapaj ¿dispuestochu cani?” nishpami pensarita ushapangui (Luc. 14:28).

8. Bibliamanda yachajunaca ¿imashinata noviocunataca ayudan?

8 Shinallata ashtahuan aliguta rijsirichunga Bibliamanda pacta yachajunami ayudanga. Cazaranata ña decidishpaca Jehová Dios quiquingunapa matrimoniopi ayudachunga familiahuan adorana tutata charingapami tiempota llujchina capanguichi (Ecl. 4:12). Shinaca cunanmandallatami ishcandi Bibliamanda yachajungapaj shuj ali horariota rurana capanguichi. Noviocunaca nara cazarashca cashpapash Bibliata ishcandi yachajuna costumbreta chari callarishpaca espiritualmente imashina cashcatami cuenda japita ushapanguichi. Estados Unidos llactamanda Max y Laysa cusahuarmica Bibliamanda pacta yachajunaca ninandami ayudashca ninmi. Huauquiguca ninmi: “Noviazgota callarishca horasmandapachami noviazgomanda y familiapi causai imashina cashcamanda parlaj publicaciongunatami yachajui callarircanchi. Chashna estudiai callarishcamandami shuj shuj temacunamanda parlaita ushaparcanchi”.

NOVIOCUNACA IMACUNATALLATA YAIPI CHARINA CAN

9. Noviocuna cashcata piman villanataca ¿imamandata ali ali ricuna can?

9 Noviocuna cashcataca ¿picunamanllata parlangapaj munapanguiman? Chairalla novios tucushca cashpaca talvezpashmi huaquin amigocunamanlla parlanata decidipanguichiman (Prov. 17:27). Shina rurashpami quiquinba noviazgomanda ama yapata tapuchun o ñami cazarana canguichi nishpa ama atichinajuchun jarcarita ushapanguichi. Pero quiquinguna noviocuna cashcata pimanbash na villashpaca shuj juchapi urmana peligropimi capanguichiman. Chaimandami familiacunaman, amigocunaman, ancianocunaman villanaca importante can. Paicunaca ali consejocunata cushpami imagupi cashpapash ayudaita ushan (Prov. 15:22).

10. Jehová Diospa ñaupapi shuj limpio noviazgota charichunga ¿imata ruranata ayudanga? (Proverbios 22:3).

10 Jehová Diospa ñaupapi limpio, ali noviazgota charingapaca ¿imatata rurana can? Noviocunaca paicunapa sentimientocuna ashtahuan fuerte cajpica randimanda ashtahuan juyaihuan tratarina munaita charinaca normalmi can. Shina sentimientocunata charishpapash Jehová Diospa ñaupapi nali ruraicunata rurangapaca de seguromi na munapanguichi (1 Cor. 6:18). Chaimandami huainayana temacunamanda parlanata, ishcandilla quidanata, o tragota yalita ufianamandaca jarcarina capanguichi (Efes. 5:3). Caicunamanda na jarcarishpaca huainayana juchapi urmana peligropimi capanguichiman. Chaimandami Jehová Dios munashcashna noviazgota charingapaj y Jehová Diospa mandashcacunata respetangapaj imata rurana cashcata parlarina can (Proverbios 22:3​ta liipangui). Etiopía llactamanda Dawit y Almaz, noviocuna caj horas imata rurashcata ricupashun: “Siempremi ñucanchi amigocunahuan carcanchi. Carropi cashpa, o huasipi cashpapash nunca na sololla quedan carcanchi. Shina ruraimandami nali tentaciongunapica na urmarcanchi” nircami.

11. Juyaihuan tratarinamanda parlashpaca noviocunaca ¿imatata yaipi charina can?

11 Cazarangapaj ña decidido cashpami ashtahuan juyaihuan trataringapaj decidipanguichiman. Shinapash relaciones sexualesta charina munaicuna ashtahuan fuerte cajpica ali decisionda agllanaca dificilmi caita ushan (Cant. 1:2; 2:6). Shinapash yapata juyaihuan tratarishpaca shuj jatun juchapimi urmaita ushapanguichiman (Prov. 6:27). Chaimandami, novios tucushca horasmandapachami Bibliapa consejocunata pactachingapaj imacunatalla rurai ushashcatami parlarina capanguichi (1 Tes. 4:​3-7).c “Ñuca causajuj pushtupica ugllarinamanda, maqui japirinamandaca ¿imatata yuyan? Chashna tratarishpaca ¿relaciones sexualesta charina munaicunatachu chari callarini?” nishpami pensarita ushapanguichi.

12. Imapipash na de acuerdo cashpaca noviocunaca ¿imatata yaipi charina can?

12 Problemacuna y imagupipash na de acuerdo cashpa. Tucui parejacunallatami huaquinbica imagupipash na deacuerdo can. Shinaca imagupipash na de acuerdo cajpi ñucanchi noviazgoca ¿nalimi can nishpachu pensana capanchi? Novios cashpallata imapipash na de acuerdo cashpa pero aliguman arreglashpaca, cazarashca causaipi imagupipash aligumanmi arreglaita ushapanguichi. Shinaca “¿Imagupi cashpapash tranquilo o respetohuanllu parlani? ¿Imapi pandarishcataca reconocishpa mejorangapaj esforzarinichu? ¿Disculpanata, perdonanata yachanichu? Na cashpaca ¿ñuca munashcahuanllu yalini?” nishpami pensarita ushapangui (Efes. 4:​31, 32). Pero, novio cashca horasllata siempre na de acuerdo cashpa y culirarinajushpaca cazarashpa ali causaitaca na ushapanguichichu. Si cutin cutin shina pasajpica ñana novios cashpa catinatami decidita ushapanguichi.d

13. ¿Mashna tiempotata novios parana can?

13 ¿Mashna tiempotata noviocuna cana can? Ñapash decidishpaca talvezpashmi imapash nali decisiongunata agllapanguichi (Prov. 21:5). Chaimandami quiquin gushtashca personata aliguta rijsingapaca tiempota minishtipangui. Pero yapa tiempotaca na paranachu capanguichi. Bibliapica “Imata shuyajushcapash na ucha pactajpica, shungupimi ninanda llaquirin” ninmi (Prov. 13:12). Shinapash ashtaca tiempota noviocuna cashpaca, relaciones sexuales munaita mishanaca dificilmi canga (1 Cor. 7:9). Ashtaca tiempotami rijsirinchi nishpa pensarinapa randica shuj decisionda agllangapaca “Ñuca gushtashca personamandaca ¿imata rijsina ashtahuan faltahuan?” nishpami pensarita ushapangui.

NOVIOCUNATACA, HUAUQUIPANICUNACA ¿IMASHINATA AYUDAITA USHAN?

14. Noviocunataca ¿imashinata ayudaita ushapanchi? (Fotota ricupangui).

14 Noviocunataca, ñucanchihuan micungapaj invitashpa, familiahuan adorana tutaman invitashpa, o ñucanchicunahuan paseangapaj invitashpami ayudaita ushapanchi (Rom. 12:13). Shina rurajpimi noviocunaca ashtahuan aliguta rijsiri ushapanga. O ayudachun minishtijpica paicunata cumbangapaj o ñucanchi huasimanmi invitaita ushapanchi (Gál. 6:10). Párrafo 7​pi parlashca Alicia paniguca ninmi: “Huaquin turiñañacunaca ashtahuan rijsirishpa, parlaita ushangapaca ñucanchi huasiman visitangapaj shamuita ushanguichimi ninmi carca. Chaimandami Alberthuanga ninanda cushijun carcanchi”. Noviocuna, paicunata cumbachun mañajpica cushijushpa ayudapashunchi. Pero, paicuna parlangapaj tiempota minishtijta cuenta japishpaca parlachun saquinami capanchi. Shinapash ishcandi sololla quidachunga na saquinachu canchi (Filip. 2:4).

Noviocunaca shuj fiestagupimi tianajun.

Noviocunata rijsishpaca imagupipash ayudapashunchi (Párrafos 14 y 15​ta ricupangui).


15. Noviocunata ayudangapaca ¿imatata ashtahuan ruraita ushapanchi? (Proverbios 12:18).

15 Ashtahuanbash noviocunata ayudangapaj munashpaca ñucanchi parlocunahuanga cuidadotami charina capanchi (Proverbios 12:18​ta liipangui). Por ejemplo, novio tucushcata yachashpaca cushijushpami shujcunaman parlangapaj munapanchiman. Pero novios tucushcacunaca paicunallatami talvez parlangapaj munapanga. Shinallata paicunamanda criticashpaca na imatapash parlajunachu capanchi (Prov. 20:19; Rom. 14:10; 1 Tes. 4:11). Shinapash ñami cazarana canguichi o ima horashi cazaragringuichi nishpapash na tapujunachu capanchi. Elise y paipa cusaguhuanga ninmi: “Cazaranamanda ñucanchipash nara parlajpillata, shujcunara ima horata cazaragringuichi nishpa tapujpica ashata nalimi sintirin carcanchi”.

16. Ñana novioscuna cashcata yachaj chayashpaca ¿imatata rurana capanchi?

16 Ñana novioscuna cashcata yachaj chayashpaca imamandata chaita decidircanguichi nishpaca na tapujunachu capanchi. O shujpallapash na lado tucujunachu capanchi (1 Ped. 4:15). Lea shuti paniguca ninmi: “Ñuca noviohuan, ñana novios cashcamanda shujcuna huasha parlanajujta yachaj chayashpaca ninandami llaquirircani”. Imashinami ña yachajuparcanchi ñana novios canata decidijpica nalitami decidishca nishpaca na pensanachu capanchi. Porque paicunaca cazaranata o na cazaranata decidingapami noviocuna tucun. Ñana novios canata decidishcamandaca seguromi llaquilla, sololla sintirinajupanga. Chaimandami paicunata ayudangapaca listo cana capanchi (Prov. 17:17).

17. Noviocunaca ¿imatata rurashpa catina can?

17 Imashina yachajupashcanchi noviocunaca huaquin problemacunata charita ushan. Pero noviazgo tiempoca juyaillagumi can. Jessica paniguca ninmi: “Randimanda rijsiringapaj tiempota aliguta utilizashcamandaca cushillami sintirini”. Novio o noviata charishpaca, aliguta rijsingapaj esforzaripangui. Shinami Jehová Diospa ñaupapi ali ricurij noviazgota charishpa y ali decisionda agllaita ushapanguichi.

¿IMATATA NIPANGUIMAN?

  • Noviazgoca ¿imapata can?

  • Noviocunaca aliguta rijsirishpa catingapaca ¿imatata ruraita ushan?

  • Noviocunataca ¿imashinata ayudaita ushapanchi?

CÁNTICO 49 Jehová Diosta cazushpa cushichishunchi

a Huaquin shuticunata cambiashcanchimi.

b Ashtahuan caimanda yachangapaj munashpaca “¿Será esta la persona para mí?” nishca tematami Lo que los jóvenes preguntan. Respuestas prácticas (volumen 2) páginas 39 y 40​pimi tarita ushapangui.

c Huarmipa o jaripa partecunata tacarinaca huainayana juchami can. Chaimandami ancianocunaca comité judicialta ruranami can. Huarmipa chuchuta tacarinamanda, huainayana temacunamanda telefonopi parlashcamandapashmi, ancianocunaca comité judicialta ruraita ushan.

d La Atalaya del 15 de agosto de 1999​pimi “Preguntas de los lectores” nishca partepi ashtahuan informacionda taripangui.

    Quichua Imbabura publicacionguna (1993-2026)
    Llujshingapaj
    Caipi yaicupai
    • Quichua (Imbabura)
    • Cai informacionda shujcunaman cachangapaj
    • Configuración
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • ¿Imashinata utilizana can?
    • Quiquinba datocunataca alimi cuidashun
    • Configuración de privacidad
    • JW.ORG
    • Caipi yaicupai
    Cai informacionda shujcunaman cachangapaj