ONLAJN BIBLIOTEKA Watchtower
ONLAJN BIBLIOTEKA
Watchtower
Romane (Makedonija)
  • BIBLIJA
  • PUBLIKACIE
  • SOSTANOKIJA
  • nwt Matej 1:1-28:20
  • Matej

Nane video bašo akava delo.

Žal amenge, isi greška, našti phravaja o video.

  • Matej
  • Biblija — prevod Nevo sveto
Biblija — prevod Nevo sveto
Matej

O ŠUKAR HABERI SPREMA O MATEJ

1 Akava tano o lil bašo životo* e Isus Hristoseskoro,* o čhavo e Davideskoro, o čhavo e Avraameskoro:

 2 e Avraameske bijandilo

o Isak,

e Isakoske bijandilo o Jakov,

e Jakoveske bijandile o Juda hem leskere

phralja,

 3 e Judaske i Tamara bijangja

e Farese hem e Zara,

e Fareseske bijandilo o Esron,

e Esroneske bijandilo o Aram,

 4 e Arameske bijandilo o Aminadav,

e Aminadaveske bijandilo o Nason,

e Nasoneske bijandilo o Salmon,

 5 e Salmoneske i Raav bijangja e Vooze,

e Voozeske i Rut bijangja e Ovide,

e Ovideske bijandilo o Jesej,

 6 e Jeseeske bijandilo o cari o David.

E Davideske i romni koja so angleder sine e Urijaskiri bijangja e Solomone,

 7 e Solomoneske bijandilo o Rovoam,

e Rovoameske bijandilo o Avija,

e Avijaske bijandilo o Asa,

 8 e Asaske bijandilo o Josafat,

e Josafateske bijandilo o Joram,

e Jorameske bijandilo o Ozija,

 9 e Ozijaske bijandilo o Jotam,

e Jotameske bijandilo o Ahaz,

e Ahazeske bijandilo o Ezekija,

10 e Ezekijaske bijandilo o Manasija,

e Manasijaske bijandilo o Amon,

e Amoneske bijandilo o Josija,

11 e Josijaske bijandile o Jehonija hem leskere phralja ko vreme keda o Izraelcija sine ingarde ko Vavilon.

12 Otkeda ingargje len ko Vavilon, e Jehonijaske bijandilo o Salatiel,

e Salatieleske bijandilo o Zorovavel,

13 e Zorovaveleske bijandilo o Aviud,

e Aviudeske bijandilo o Elijakim,

e Elijakimeske bijandilo o Azor,

14 e Azoreske bijandilo o Sadok,

e Sadokeske bijandilo o Ahim,

e Ahimeske bijandilo o Eliud,

15 e Eliudeske bijandilo o Eleazar,

e Eleazareske bijandilo o Matan,

e Mataneske bijandilo o Jakov,

16 e Jakoveske bijandilo o Josif, o rom e Marijakoro, koja so bijangja e Isuse, kole so vikinena le Hristos.

17 Agjaar, sa zaedno sine, taro Avraam dži ko David 14 generacie, taro David dži keda sine ingarde ko Vavilon 14 generacie hem otkeda sine ingarde ko Vavilon dži ko Hristos 14 generacie.

18 Ake sar bijandilo o Isus Hristos. Džikote leskiri daj i Marija sine verimi e Josifea, angleder te len pe, oj ačhili khamni tari e Devleskiri sila.* 19 Ama o Josif, lakoro vereniko,* adaleske so sine pravedno manuš hem na manglja javno te ladžakerel la, sine le namera tajno te phagel i veridba.* 20 Ama otkeda razmislingja bašo adava, e Jehovaskoro* angeli pojavingja pe leske ko suno hem vakergja leske: „Josif, tu o čhavo e Davideskoro, ma dara te ane e Marija khere sar tli romni,* soske oj ačhili khamni tari e Devleskiri sila.* 21 Oj ka bijanel čhavo, hem tu čhiv leske anav Isus,* soske ov ka spasinel ple narodo taro lengere grevija“. 22 Sa akava slučingja pe te šaj te ispolninel pe adava so vakergja o Jehova* preku plo proroko: 23 „Ake, čhaj ka ačhovel khamni hem ka bijanel čhavo, hem ka čhiven leske anav Emanuel“, so značinela: „O Devel tano amencar“.

24 Tegani o Josif uštilo taro sojbe hem kergja agjaar sar so vakergja leske e Jehovaskoro* angeli, hem lelja e Marija romnjake.* 25 Ama na sukja laja sa džikote na bijangja e čhave, hem čhivgja e čhaveske o anav Isus.

2 Otkeda o Isus bijandilo ko Vitleem tari Judeja, keda o Irod* sine cari, o astrologija* taro istok ale ko Erusalim 2 hem pučle: „Kote tano o cari e Evreengoro so bijandilo? Soske dikhlem leskiri zvezda keda siem sine ko istok hem alem te poklonina amen leske“. 3 Keda šungja adava, o cari o Irod voznemiringja pe hem isto agjaar sa o manuša ko Erusalim. 4 Adaleske, khedingja e glavna sveštenikon hem e učitelen e zakoneskere hem rodingja lendar te vakeren leske kote valjani te bijangjovel o Hristos.* 5 Ola vakergje leske: „Ko Vitleem ki Judeja. Soske o proroko pišingja akava: 6 ’A tu Vitleem tari phuv Juda, sigurno na sian i diz so najhari vredinela maškar o vladetelija ki Juda, soske tutar ka ikljol okova so ka vladinel, so ka ovel pastiri mle narodoske e Izraeleske‘“.

7 Tegani o Irod tajno khedingja e astrologon* hem detalno pučlja len te šaj te otkrinel keda pojavingja pe i zvezda. 8 Keda bičhalgja len ko Vitleem, vakergja lenge: „Džan hem šukar roden e čhave hem keda ka arakhen le javinen mange te šaj me da te džav te pokloninav man leske“. 9 Otkeda šungje e care, ola cidingje ko drumo hem i zvezda koja so dikhle la keda sine ko istok, džala sine angli lende hem ačhili upro than kote so sine o tikno čhavo. 10 Keda dikhle kaj i zvezda ačhili, ola but radujngje pe. 11 Hem keda khuvgje ko kher, dikhle e tikne čhave ple dajaja e Marijaja hem pele ko kočaka te pokloninen pe leske. Isto agjaar dengje leske skapocena bukja - zlato, temjani hem smirna. 12 Ama, adaleske so o Devel ko suno zapovedingja lenge te na iranen pe ko Irod, ola irangje pe ki pumari phuv taro javer drumo.

13 Keda ola gele peske, e Jehovaskoro* angeli pojavingja pe e Josifeske ko suno hem vakergja leske: „Ušti, le e tikne čhave hem leskere daja hem naš ko Egipet. Ačhov adari sa džikote na vakerava tuke te irane tut, soske o Irod ka rodel e tikne čhave te mudarel le“. 14 Tegani o Josif uštilo hem adaja rat lelja e tikne čhave hem e Marija hem gelo ko Egipet. 15 Ov ačhilo adari džikote na mulo o Irod. Hem agjaar ispolningja pe adava so vakergja o Jehova* preku plo proroko: „Taro Egipet vikingjum mle čhave“.

16 A o Irod, keda dikhlja kaj o astrologija hovavgje le, holjangja but hem bičhalgja ple manušen ko Vitleem hem ko okolna thana te mudaren sa e murše čhaven so sine len dži ko duj berš, sprema o vreme keda pojavingja pe i zvezda, sar so vakergje leske o astrologija. 17 Tegani ispolningja pe adava so o Devel vakergja preku o proroko o Eremija: 18 „Šundilo glaso ki Rama, baro vikibe hem rojbe. Adava sine i Rahela koja so rovela ple čhavenge hem nikoj našti sine te utešinel la soske lakere čhave na sine više laja“.

19 Keda o Irod mulo, e Jehovaskoro* angeli pojavingja pe ko suno e Josifeske ko Egipet 20 hem vakergja leske: „Ušti, le e tikne čhave hem leskere daja hem iran tut ko Izrael, soske mule adala so mangle te mudaren e čhave“. 21 Adaleske ov uštilo, lelja e tikne čhave hem e Marija hem irangja pe ko Izrael. 22 Ama, keda šungja kaj o Arhelaj vladinela ki Judeja namesto leskoro dad o Irod, ov darandilo te džal adari. Isto agjaar, adaleske so o Devel ko suno vakergja leske te na iranel pe adari, ov gelo ki Galileja. 23 Alo ki diz so vikinela pe Nazaret hem ačhilo te živinel ki late, te šaj te ispolninel pe adava so sine vakerdo preku o prorokija: „Ka vikinen le Nazarekjanco“.*

3 Ko adava vreme o Jovan Krstitel alo ki Judejsko pustina te propovedinel 2 hem vakerela sine: „Kainen tumen soske o nebesno Carstvo tano paše“. 3 Ustvari baši leste o proroko o Isaija vakergja: „Nekoj vikinela ki pustina: ’Spreminen e Jehovaske* o drumo. Keren leske ramna o drumija!‘“ 4 O Jovan uravela sine šeja kerde taro e kamilakere bala hem ki polovina sine phanlo kaiši tari koža. Ov hala sine skakulcija hem divo avgin. 5 O manuša taro Erusalim, tari celo Judeja hem taro sa o thana okolu o Jordan avena sine ki leste, 6 hem ov krstinela* len sine ki reka Jordan, a ola javno priznajnena sine pumare grevija.

7 Keda dikhlja kaj but fariseija hem sadukeija* ale ko than kote so krstinela sine, ov vakergja lenge: „Tumen sien čhave e sapengere! Koj vakergja tumenge kaj šaj te našen tari e Devleskiri holi so avela? 8 Adaleske, sikaven tumare postapkencar kaj kainena tumen. 9 Hem ni ma mislinen te vakeren korkori tumenge: ’O Avraam tano amaro dad‘. Soske vakerava tumenge kaj o Devel šaj taro akala bara te kerel čhave e Avraameske. 10 O tover više tano spremno te čhinel o kašta taro koreno. Sekova kaš so na dela šukar plodi, čhinela pe hem frdela pe ki jag. 11 Adaleske so kainena tumen me krstinava tumen panjea, ama okova so avela pali mande tano posilno mandar hem me na zaslužinava ni leskere sandale te ikalav. Ov ka krstinel tumen e Devleskere silaja* hem jagaja. 12 Ko vasta isi le lopata kolaja so ka čistinel o giv tari leskiri lušpa. O giv ka čhivel ko ambarija,* a o lušpe ka tharel e jagaja so našti te ačhavel pe“.

13 Tegani o Isus alo tari Galileja ko Jordan te šaj o Jovan te krstinel le. 14 Ama o Jovan probingja te čhinavel le hem vakergja: „Tu valjani man te krstine, a tu avea me te krstinav tut?“ 15 O Isus vakergja leske: „Mukh akava puti te ovel agjaar, soske agjaar ka kera sa adava so o Devel mangela“.* Tegani o Jovan prifatingja te krstinel le. 16 Otkeda krstingja pe, o Isus odma uštilo taro pani. Tegani o nebo phravdilo hem o Jovan dikhlja sar e Devleskiri sila* hulela sar gulubi hem avela upro Isus. 17 Tegani šundilo glaso taro nebo: „Akava tano mlo manglo Čhavo, kova so kerela man radosno!“

4 Tegani e Devleskiri sila* ingargja e Isuse ki pustina hem adathe o Beng iskušingja le. 2 Otkeda postingja 40 dive hem 40 rakja, o Isus bokhalilo. 3 Tegani o Beng alo te iskušinel le hem vakergja leske: „Ako sian e Devleskoro čhavo, vaker akale barenge te oven mare“. 4 Ama ov vakergja leske: „Pišimo tano: ’O manuš na smejnela te živinel samo taro maro, nego hem taro sekova lafi so ikljola taro e Jehovaskoro* muj‘“.

5 Tegani o Beng ingargja le ki sveto diz,* čhivgja le ko najučo than taro hramsko zido 6 hem vakergja leske: „Ako sian e Devleskoro čhavo, frde tut tele, soske tano pišimo: ’Ov ka zapovedinel ple angelenge te arakhen tut hem ola ka ingaren tut ko ple vasta te šaj te na khuve tlo pro ko bar‘“. 7 O Isus vakergja leske: „Ama pišimo tano akava da: ’Ma iskušin e Jehova,* tle Devle‘“.

8 Tegani o Beng ingargja le ki jekh but uči planina hem sikavgja leske sa o carstvija ko sveto hem lengiri slava* 9 hem vakergja leske: „Sa akava ka dav tuke ako perea ko kočaka hem pokloninea tut mange“.* 10 Tegani o Isus vakergja leske: „Naš Satano! Soske, pišimo tano: ’E Jehova,* tle Devle, mora te obožavine hem samo leske te služine‘“. 11 Tegani o Beng cidingja pe lestar hem o angelija ale hem grižingje pe bašo leskere potrebe.

12 A keda šungja kaj astargje e Jovane, ov cidingja pe adathar hem gelo ki Galileja. 13 Hem palo adava, keda gelo peske taro Nazaret, alo te živinel ko Kapernaum uzo more ko okolna thana taro Zavulon hem Neftalim, 14 te šaj te ispolninel pe adava so sine vakerdo preku o proroko o Isaija: 15 „Tumen tari phuv e Zavuloneskiri hem i phuv e Neftalimeskiri so sien ko drumo uzo more, tari javer strana taro Jordan, tari phuv Galileja kote so živinena manuša taro javera nacie! 16 O manuša so sine ki temnica, dikhle bari svetlina hem o manuša so živinena sine teli senka e meribaskiri, svetlina svetingja upri lende“. 17 Ottegani o Isus počmingja te propovedinel hem vakerela sine: „Kainen tumen, soske o nebesno Carstvo tano paše!“

18 Džikote phirela sine uzo Galilejsko More, dikhlja duje phralen, o Simon kas so vikinena sine Petar hem leskoro phral o Andrej, sar frdena pumari mreža ko more, soske sine ribarija. 19 Hem ov vakergja lenge: „Aven pali mande hem me ka kerav tumen ribarija so astarena manušen“. 20 Ola odma mukhle o mreže hem gele pali leste. 21 Džikote džala peske sine adathar, dikhlja javere duje phralen, o Jakov o čhavo e Zevedeeskoro hem leskoro phral o Jovan. Ola sine ko čamco zaedno ple dadea e Zevedeea hem sivena sine o mreže keda ov vikingja len. 22 Ola odma mukhle o čamco hem pumare dade hem gele pali leste.

23 Tegani o Isus džikote nakhela sine tari celo Galileja, sikavela sine e manušen ko lengere sinagoge,* propovedinela sine o šukar haberi bašo Carstvo hem sasljarela sine e manušen taro sekova nasvalipe. 24 Baši leste šundilo ki celo Sirija hem ki leste anena sine sa e manušen so mučinena pe sine taro različna nasvalipa hem dukha, okolen so sine len demonija, okolen so sine len epilepsija, e paralizirimen, hem ov sasljargja len. 25 Adaleske but manuša džana sine pali leste tari Galileja, taro Dekapolis,* taro Erusalim, tari Judeja hem tari javer strana taro Jordan.

5 Keda o Isus dikhlja kaj isi but manuša, uklilo ko jekh poučo than ki planina hem otkeda bešlja, leskere učenikija ale uzi leste. 2 Tegani počmingja te sikavel len, hem vakergja:

3 „Srekjna tane okola soj svesna kaj valjani lenge o Devel,* soske o nebesno Carstvo tano lengoro.

4 Srekjna tane okola so tugujnena, soske ka oven utešime.

5 Srekjna tane o krotka, soske ka nasledinen i phuv.

6 Srekjna tane okola soj bokhale hem žedna baši pravednost, soske ka oven čale.*

7 Srekjna tane okola so sikavena milost e javerenge, soske lenge da ka sikavel pe milost.

8 Srekjna tane okola so isi len čisto vilo, soske ola ka dikhen e Devle.

9 Srekjna tane okola so kerena te ovel mir, soske ka oven e Devleskere čhave.

10 Srekjna tane okola soj progonime adaleske so kerena adava soj pravedno, soske o nebesno Carstvo tano lengoro.

11 Srekjna sien keda baši mande vredžinena tumen, progoninena tumen hem vakerena razna lošna hem hovavne bukja protiv tumende. 12 Oven srekjna hem but radujnen tumen, soske bari tani tumari nagrada ko nebo. Agjaar progoninena sine hem e prorokon angleder tumende.

13 Tumen sien o lon e phuvjakoro. Ama, ako o lon nane više londalo, sar šaj palem te ovel londalo? Ov našti više te koristinel pe bašo ništo, samo šaj te frdel pe avrijal hem te gazinen le o manuša.

14 Tumen sien o svetlo e svetoskoro. Našti te garavel pe jekh diz so arakhljovela ki planina. 15 O manuša na tharena i lampa te čhiven la teli korpa,* nego čhivena la ko poučo than, hem svetinela sarinenge ko kher. 16 Agjaar, mukhen tumari svetlina te svetinel anglo manuša, te šaj ola te dikhen o šukar bukja so kerena len hem te slavinen tumare Dade soj ko nebo.

17 Ma mislinen kaj aljum te uništinav o Zakoni hem adava so vakergje o Prorokija. Na aljum te uništinav, nego te ispolninav. 18 Čače vakerava tumenge, čak ako o nebo hem i phuv našavgjovena, ni i najtikni bukva ili delo tari bukva taro Zakoni nane te našavgjovel, sa džikote sa adava na ispolninela pe. 19 Adaleske, ako nekoj phagela jekh taro akala najtikne zapovedija, hem sikavela e javeren te keren agjaar, nane te ovel dostojno te khuvel ko nebesno Carstvo.* A sekova jekh so ikerela pe ki lende hem sikavela e javeren te keren adava, ka ovel dostojno te khuvel ko nebesno Carstvo.* 20 Soske vakerava tumenge, ako na sien popravedna taro učitelija e zakoneskere hem taro fariseija,* nane te khuven ko nebesno Carstvo.

21 Šungjen kaj sine vakerdo okolenge taro purano vreme: ’Ma mudar! Koj ka mudarel, ka ikljol anglo sudo‘. 22 Ama me vakerava tumenge: sekoj so nane te čhinavel te ikerel holi ple phraleske, ka ikljol anglo sudo. Hem sekoj so ka vredžinel ple phrale navredliva lafencar, ka ikljol anglo najbaro sudo. A sekoj so ka vakerel: ’Ništoske na vredinea, delinea!‘, šaj te ovel frdimo ki jagali geena.*

23 Tegani, ako ingarea tli žrtva ko žrtveniko hem adari setinea tut kaj tle phrale isi le nešto protiv tute, 24 mukh tli žrtva adathe anglo žrtveniko. Prvo dža smirin tut tle phralea, a palo adava iran tut hem de tli žrtva.

25 Sigate rešin o problemi okolea so tužinela tut, panda džikote sien ko drumo te džan ko sudo, te šaj te na predajnel tut e sudijaske, a o sudija te na predajnel tut e stražareske, pa o stražari te frdel tut ko zatvor. 26 Čače vakerava tuke, nane te ikljove adathar sa džikote na platinea sa.*

27 Šungjen kaj sine vakerdo: ’Ma ker preljuba‘. 28 Ama me vakerava tumenge kaj sekova jekh so dikhela ki džuvli hem mangela te sovel laja, ov više kergja laja preljuba ko plo vilo. 29 Adaleske, ako tli desno jakh čhivela tut te grešine, ikal la hem frde la tutar. Soske pošukar ka ovel tuke te našave jekh delo taro tlo telo nego celo tlo telo te ovel frdimo ki geena.* 30 Isto agjaar, ako tlo desno vas čhivela tut te grešine, čhin le hem frde le tutar. Soske pošukar ka ovel tuke te našave jekh delo taro tlo telo nego celo tlo telo te ovel ki geena.*

31 Osven adava, sine vakerdo: ’Koj ka razvedinel pe ple romnjatar neka del la potvrda bašo razvod‘. 32 Ama, me vakerava tumenge kaj sekova jekh so razvedinela pe ple romnjatar, tari bilo koja javer pričina a na bašo nemoral,* čhivela la ki situacija te kerel preljuba, hem sekova jekh so ka lel pe razvedime romnjaja kerela preljuba.

33 Isto agjaar, šungjen so sine vakerdo okolenge taro purano vreme: ’Ma de sovli bizo te ikere tut ki late, nego sekogaš ispolnin tle zavetija so dengjan e Jehovaske‘.* 34 Ama, me vakerava tumenge: ič ma den sovli, ni ko nebo, soske adava tano e Devleskoro prestol, 35 ni ki phuv, soske oj tani telo leskere pre, ni ko Erusalim, soske tani i diz e bare Careskiri.* 36 Ma de sovli ni ko tlo šero, soske nijekh bal našti te kere parni ili kali. 37 Keda ka vakeren: ’Oja‘, adava neka značinel ’oja‘, a keda ka vakeren: ’Na‘, adava neka značinel ’na‘, soske ako na ikerena tumen ko tumaro lafi, adava tano taro Beng.

38 Šungjen kaj sine vakerdo: ’Jakh jakhjake hem dand dandeske‘. 39 Ama, me vakerava tumenge: ma iranen e lošno manušeske lošnipaja. Namesto adava, ako nekoj khuvela tut šamarka ki desno čham, iran leske i javer da čham. 40 Hem ako nekoj mangela te ingarel tut ko sudo hem te lel tutar tlo šej, de le o javer da šej so phiravea. 41 Hem ako nekoj so isi le avtoriteti čhivela tut silaja te dža lea jekh kilometro,* tu dža lea duj. 42 Ako nekoj rodela tutar nešto, de le, hem ma odbin okole so rodela tutar pare ko zaem.*

43 Šungjen kaj sine vakerdo: ’Mang tle pašutne, a mrzin tle dušmane‘. 44 Ama me vakerava tumenge: ponadari da mangen tumare dušmanen hem molinen tumen okolenge so progoninena tumen, 45 te šaj te oven čhave tumare Dadeskere soj tano ko nebo, soske ov dela leskoro kham te svetinel upro lošna hem upro šukar hem dela te perel bršim upro pravedna hem upro nepravedna. 46 Soske, savi nagrada isi tumen ako mangena samo okolen so mangena tumen? Na kerena li adava hem okola da so khedena danok? 47 Kerena li nešto posebno ako pozdravinena samo tumare phralen? Na kerena li adava hem o manuša kola so na pendžarena e Devle? 48 Adaleske, oven sovršena* sar soj sovršeno tumaro Dad soj ko nebo.

6 Pazinen te na postapinen pravedno anglo manuša samo te šaj ola te dikhen tumen, soske tegani nane te dobinen nagrada taro tumaro Dad soj ko nebo. 2 Adaleske, ako dea nešto e čorolenge, ma vaker adava javno anglo sarine, sar so kerena o licemerna ko sinagoge hem ko ulice te šaj te falinen len o manuša. Čače vakerava tumenge, ola nane te dobinen javer nagrada osven te oven falime taro manuša.* 3 Ama, tumen keda dena nešto e čorolenge, tumaro levo vas te na džanel so kerela tumaro desno vas, 4 te šaj nikoj ma te džanel keda dena nešto e čorolenge. Tegani tumaro Dad, kova so dikhela sa,* ka iranel tumenge.

5 Isto agjaar, keda molinena tumen ma keren sar so kerena o licemerna, soske ola mangena te molinen pe džikote tergjovena ko sinagoge hem ko raskrsnice taro bare ulice te šaj te dikhen len o manuša. Čače vakerava tumenge, ola nane te dobinen javer nagrada osven te oven falime taro manuša.* 6 Ama tu keda molinea tut, khuv ki tli soba hem phan o udar, pa molin tut tle Dadeske soj ko nebo. Tegani tlo Dad, kova so dikhela sa,* ka nagradinel tut. 7 Keda molinena tumen ma vakeren sekogaš o ista bukja sar so kerena o javera manuša,* soske ola mislinena kaj ka šunel len o Devel adaleske so vakerena but lafija. 8 Adaleske ma oven sar lende, soske tumaro Dad džanela so valjani tumenge angleder te roden lestar adava.

9 A tumen molinen tumen agjaar:

’Amaro Dad so sian ko nebo, te falinel pe tlo sveto anav.* 10 Te avel tlo Carstvo. Te ovel tli volja, sar ko nebo agjaar ki phuv da. 11 De amen o maro akale diveske 12 hem prostin amenge amare grevija,* sar amen so prostinaja okolenge so grešinena amenge. 13 Hem ma mukh te pera ko iskušenie, nego spasin amen taro Beng‘.*

14 Soske ako tumen prostinena e manušengere greške, tumaro Dad soj ko nebo isto agjaar ka prostinel tumenge. 15 Ama, ako tumen na prostinena e manušengere greške, tegani ni tumaro Dad nane te prostinel tumare greške.

16 Keda postinena ma keren* tumaro muj tažno, sar so kerena o licemerna, soske ola mukhena pumaro muj melalo te šaj o javera te dikhen kaj postinena. Čače vakerava tumenge, ola nane te dobinen javer nagrada osven te oven falime taro manuša.* 17 Ama, tu keda postinea čhiv maslo ko tlo šero hem thov tlo muj, 18 te šaj ma te dikhen o manuša kaj postinea nego tlo Dad soj ko nebo. Tegani tlo Dad, kova so dikhela sa,* ka nagradinel tut.

19 Čhinaven te kheden tumenge barvalipe ki phuv, kote so o insektija* hem i ’rgja hana le hem kote so o čora khuvena hem čorena le. 20 Nego kheden tumenge barvalipe ko nebo, kote so ni o insektija, ni i ’rgja na hana le hem kote so ni o čora na khuvena te čoren le. 21 Soske, kote tano tlo barvalipe, adari ka ovel hem tlo vilo.

22 O svetlo e teloskoro tani i jakh. Znači, ako tli jakh tani koncentririmi samo ki jekh buti,* celo tlo telo ka ovel svetlo. 23 Ama, ako tli jakh tani bičali,* tegani celo tlo telo ka ovel temno. Ako i svetlina so isi ki tute tani ustvari temnica, tegani kobor samo bari tani adaja temnica!

24 Nijekh našti te služinel duje gospodarenge, soske ili ka mrzinel e jekhe, a ka mangel e javere, ili ka ovel paše e jekhea, a e javere ka mrzinel. Našti te služinen hem e Devleske hem e barvalipaske.

25 Adaleske vakerava tumenge: ma sekirinen tumen* bašo tumaro životo, so ka han ili so ka pien, ni tumare teloske, so ka uraven. Nane li považno o životo taro hajbe hem o telo taro šeja? 26 Dikhen šukar e čiriklen ko nebo, ola ni sejnena, ni žnejnena, ni ko ambarija* khedena, a palem tumaro Dad soj ko nebo dela len hajbaske. Zarem tumen na vredinena poviše lendar? 27 Koj tumendar, adalea so ka sekirinel pe, šaj barem hari* te prodolžinel plo životo? 28 Isto agjaar, soske sekirinena tumen bašo adava so ka uraven? Sikljoven taro lulugja so bajrona ko pole. Ola ni mučinena pe, ni sivena peske šeja, 29 ama čače vakerava tumenge kaj ni o Solomon, o najbarvalo manuš, na sine uravdo sar jekh taro akala lulugja. 30 Ako o Devel agjaar uravela o rastenija ko pole, kola so avdive bajrona, a tajsa frdena pe ki pečka, nane li poviše te uravel tumen? Kobor tani tikni tumari vera! 31 Adaleske, nikogaš ma sekirinen tumen hem ma vakeren: ’So ka ha?‘ ili: ’So ka pija?‘, ili: ’So ka urava?‘ 32 Soske, sa akale bukjencar tane preokupirime o manuša so na pendžarena e Devle.* A tumaro Dad soj ko nebo džanela kaj valjanena tumenge sa akala bukja.

33 Adaleske, najangle roden o Carstvo hem e Devleskiri pravednost, a sa akala bukja ka oven tumenge dende. 34 Adaleske, nikogaš ma sekirinen tumen bašo tajsutno dive, soske o tajsutno dive isi le ple sekiracie. Dovolno tano so sekova dive isi le ple problemija.

7 Čhinaven te sudinen, te šaj ma te sudinel pe tumenge. 2 Soske, sar sudinena, agjaar ka sudinel pe tumenge. Hem, save merkaja merinena, asavke merkaja ka merinel pe tumenge. 3 Soske dikhea o karo tle phraleske ki jakh, a na dikhea o direko ki tli jakh? 4 Ili, sar šaj te vakere tle phraleske: ’Ana te ikalav o karo tari tli jakh‘, a ki tli jakh isi direko? 5 Licemerno manušea! Prvo ikal o direko tari tli jakh, a palo adava ka šaj šukar te dikhe sar te ikale o karo tari tle phraleskiri jakh.

6 Ma den e džukelenge adava so pripadinela e Devleske* hem ma frden tumare biserija anglo bale, soske ola samo ka gazinen len, hem palo adava ka napadinen tumen.

7 Molinen, hem ka del pe tumenge. Roden, hem ka arakhen. Khuven, hem ka phravel pe tumenge. 8 Soske, sekoj so molinela, ka dobinel. Sekoj so rodela, ka arakhel. Hem sekoj so khuvela, ka phravel pe leske. 9 Ustvari, koj tumendar ple čhaveske ka del bar, ako o čhavo rodela maro? 10 Ili, ako rodela mačho, zarem ka del le sap? 11 Adaleske, iako tumen sien grešna, džanena sar te den šukar poklonija tumare čhavenge, tegani kobor poviše tumaro Dad soj ko nebo dela šukar bukja okolenge so rodena lestar!

12 Adaleske, sa so tumen mangena o manuša te keren tumenge, tumen da mora te keren lenge. Adava vakerena o Zakoni hem o Prorokija.

13 Khuven taro tesno udar, soske buvlo tano o udar hem buvlo tano o drumo so ingarela ko uništibe, hem but džene džana ki leste. 14 A tesno tano o udar hem tesno tano o drumo so ingarela ko životo, hem hari džene arakhena le.

15 Arakhen tumen taro hovavne prorokija kola so avena ki tumende ki bakhrani koža, a andral tane bokhale ruva. 16 Taro lengere plodija ka pendžaren len. Khedena li o manuša drakha taro kare ili smokve taro čičke? 17 Agjaar, sekova šukar kaš dela šukar plodi, a sekova kirno kaš dela rumimo plodi. 18 Jekh šukar kaš našti te del rumimo plodi, a ni jekh kirno kaš našti te del šukar plodi. 19 Sekova kaš so na dela šukar plodi, čhinela pe hem frdela pe ki jag. 20 Agjaar, taro lengere plodija ka pendžaren adale manušen.

21 Sekova jekh so vakerela mange: ’Gospodare, Gospodare‘, nane te khuvel ko nebesno Carstvo, nego samo okova so kerela i volja mle Dadeskiri soj ko nebo. 22 But džene ko adava dive ka vakeren mange: ’Gospodare, Gospodare, na prorokujngjem li ko tlo anav, na paldingjem li demonija ko tlo anav, hem na kergjem li but čudija ko tlo anav?‘ 23 Tegani me ka vakerav lenge: ’Nikogaš na pendžargjum tumen! Ciden tumen mandar, tumen so kerena lošna bukja!‘

24 Adaleske, sekova jekh so šunela akala mle lafija hem postapinela sprema lende, ka ovel sar jekh mudro manuš, kova so kergja plo kher ki karpa. 25 Hem palo adava o baro bršim, o bare pajna, hem i silno bavlal ale upro kher, ama na peravgje le, soske leskere temelija sine ki karpa. 26 Ama sekoj so šunela akala mle lafija, a na postapinela sprema lende, ka ovel sar jekh glupavo manuš, kova so kergja plo kher ki pošik. 27 Hem palo adava o baro bršim, o bare pajna hem i silno bavlal ale upro kher, hem peravgje le, celosno rušingje le“.

28 Keda o Isus vakergja sa akala bukja, o manuša sine vooduševime taro način sar sikavela len sine, 29 soske ov sikavela len sine sar nekoj so isi le avtoriteti taro Devel, a na sar lengere učitelija e zakoneskere.

8 Otkeda hulilo tari planina, but manuša džana sine pali leste. 2 Tegani jekh manuš so sine nasvalo tari lepra alo ki leste, pokloningja pe leske hem vakergja: „Gospodare, ako tu mangea, šaj te sasljare man“. 3 Tegani o Isus pružingja plo vas, pipingja le hem vakergja: „Mangava, sasljov!“ Hem o manuš odma sastilo tari lepra. 4 A o Isus vakergja leske: „Pazin ma te vakere nekaske, nego dža neka dikhel tut o svešteniko, hem de žrtva sprema e Mojseeskoro zakoni te šaj o sveštenikija te dikhen kaj čače sastiljan“.

5 Keda khuvgja ko Kapernaum, jekh komandiri* alo ki leste, molingja le 6 hem vakergja: „Gospodine, mlo sluga pašljola khere, našti te mrdinel hem isi le bare dukha“. 7 Tegani o Isus vakergja leske: „Ka avav adari hem ka sasljarav le“. 8 A o komandiri vakergja: „Gospodine, na sium dostojno te ave ko mlo kher. Ama samo vaker jekh lafi hem mlo sluga ka sasljol. 9 Soske mange da o javera zapovedinena hem mande da isi man vojnikija kolenge so zapovedinava. Keda vakerava jekhe vojnikoske: ’Dža adari!‘, ov džala hem keda vakerava e javereske: ’Ava!‘, ov avela hem keda zapovedinava mle slugaske: ’Ker akava!‘, ov kerela adava“. 10 Keda o Isus šungja akava, sine vooduševimo hem okolenge so džana sine pali leste vakergja: „Čače vakerava tumenge, ko Izrael na arakhljum ni jekhe so isi le doborom bari vera. 11 A vakerava tumenge kaj but manuša taro istok hem taro zapad ka aven hem ka bešen ko astali e Avraamea, e Isakoja hem e Jakovea ko nebesno Carstvo, 12 a o čhave e Carstvoskere ka oven frdime avri ki temnica. Adathe ka roven hem ka krcinen pumare dandencar“. 13 Tegani o Isus vakergja e komandireske: „Dža. Adaleske so sikavgjan vera, neka ovel agjaar sar so mangljan“. Hem ko adava momenti o sluga sastilo.

14 Keda o Isus khuvgja e Petareske ko kher, dikhlja leskere sasa sar pašljola nasvali adaleske so sine la temperatura. 15 Ov pipingja lakoro vas, hem tegani čhinavgja latar i temperatura, a oj uštili hem počmingja te spreminel lenge hajbaske. 16 A keda rakjilo, o manuša angje ki leste buten so sine len demonija hem ov jekhe lafea paldingja e demonen, hem sasljargja sa okolen so sine nasvale. 17 Agjaar ispolningja pe adava so sine vakerdo preku o proroko o Isaija: „Ov lelja amare nasvalipa hem amare dukha“.

18 Keda o Isus dikhlja kaj okolu leste khedingje pe but manuša, ov zapovedingja ple učenikonge te džan ki javer strana taro more. 19 Hem jekh učiteli e zakoneskoro alo ki leste hem vakergja leske: „Učitele, bilo kote ka dža, me ka avav pali tute“. 20 Ama o Isus vakergja leske: „E lisicen isi len pumare thana kote so živinena hem e čiriklen isi len gnezdija, ama e manušikane Čhave* nane le plo than kote te sovel“. 21 Tegani jekh javer učeniko vakergja leske: „Gospodare, mukh man prvo te džav hem te parunav mle dade“. 22 A o Isus vakergja leske: „Tu ponadari da ava pali mande, hem mukh o mule te parunen e mulen“.

23 Palo adava, keda o Isus ple učenikoncar khuvgja ko jekh čamco, 24 taro jekh puti uli bari bura ko more, hem o branija učhargje o čamco, a ov sovela sine. 25 Tegani o učenikija ale uzi leste te vazden le, hem vakergje leske: „Gospodare, spasin amen, ka mera!“ 26 A ov vakergja lenge: „Soske darana doborom, soske isi tumen tikni vera?“ Tegani uštilo hem naredingja te ačhol i bavlal hem o more te smirinel pe, hem uli bari tišina. 27 A leskere učenikija čudingje pe hem vakergje: „Savo tano akava manuš? Čak i bavlal hem o more šunena le“.

28 Keda resle ki javer strana taro more ko gadarensko podračje, duj manuša so sine len demonija iklile taro than kote so sine o grobija, hem ale ki leste. Ola doborom sine nasilna so sarine darana sine te nakhen taro adava drumo. 29 Hem počmingje te vikinen: „Devleskere Čhavea, so mangea amendar? Aljan li te mučine amen angleder o vreme so odredingja le o Devel?“ 30 A hari podur lendar sine but bale so hana peske sine. 31 Tegani o demonija počmingje te molinen le hem vakergje leske: „Ako paldea amen, bičhal amen ko akala bale“. 32 Tegani ov vakergja lenge: „Džan!“ Ola iklile hem gele ko bale, hem sa o bale frdingje pe tari karpa ko more hem mule ko pani. 33 A o manuša so arakhena sine e balen, našle taro adava than hem gele ki diz. Ola vakergje sa so slučingja pe, hem isto agjaar vakergje so ulo e manušencar so sine len demonija. 34 Tegani sa o manuša tari adaja diz gele ko Isus, hem keda dikhle le, molingje le te džal peske taro adava than.

9 Otkeda o Isus uklilo ko čamco, gelo ki javer strana taro more hem alo ki pli diz. 2 Hem tegani ki leste angje jekhe manuše so sine paralizirimo hem pašljola sine ki nosilka. Keda dikhlja lengiri vera, o Isus vakergja e manušeske so sine paralizirimo: „Ov hrabro mo čhavo! Tle grevija tane prostime“. 3 A nesave taro učitelija e zakoneskere mislingje ki peste: „Akava manuš kerela lafi protiv o Devel“. 4 A adaleske so o Isus džanela sine so mislinena, vakergja: „Soske isi tumen asavke lošna misle ko tumaro vilo? 5 Soj tano polokho te vakere: ’Prostime tane tle grevija‘, ili: ’Ušti hem phir‘? 6 Ama mangava te džanen kaj e manušikane Čhave* isi le avtoriteti te prostinel o grevija ki phuv“. Tegani vakergja e manušeske so sine paralizirimo: „Ušti, le tli nosilka hem dža tuke khere“. 7 Hem ov uštilo hem gelo peske khere. 8 Keda o manuša dikhle adava, darandile hem počmingje te falinen e Devle so dengja asavko avtoriteti e manušenge.

9 Palo adava, džikote džala sine peske adathar, o Isus dikhlja jekhe manuše so vikinela pe sine Matej sar bešela ko than kote so khedela pe sine danok, hem vakergja leske: „Ov mlo učeniko“. Tegani ov uštilo hem gelo pali leste. 10 Pokasno, keda o Isus bešlja ki sofra te hal maro ko jekh kher, but manuša kola so khedena sine danok hem o grešnikija isto agjaar bešle lea hem leskere učenikoncar te han maro. 11 Keda o fariseija* dikhle adava, vakergje leskere učenikonge: „Soske tumaro učiteli hala maro okolencar so khedena danok hem e grešnikoncar?“ 12 Keda šungja len o Isus, vakergja lenge: „E saste manušenge na valjani doktori, nego e nasvalenge. 13 Adaleske, džan hem sikljoven so značinela akava: ’Milost mangava, a na žrtva‘. Soske, me na aljum te vikinav e pravedna manušen, nego e grešnikon“.

14 Tegani e Jovaneskere učenikija ale hem pučle le: „Soske amen hem o fariseija postinaja, a tle učenikija na postinena?“ 15 A o Isus odgovoringja lenge: „Zarem isi soske o amala e džamutreskere te žalinen džikote ov tano lencar? Ama ka aven dive keda o džamutro nane više te ovel lencar* hem tegani ola ka postinen. 16 Nikoj na sivela nevo kotor upro purano šej, soske o nevo kotor ka pharavgjovel taro purano šej hem i dupka ka ovel panda pobari. 17 Nikoj na čhivela taze mol ko purane šišija kerde tari koža.* Soske o kože ka pharavgjoven hem i mol ka čhorgjol, pa o šišija ka valjani te frden pe. Ama, sarine čhivena i taze mol ko neve šišija, agjaar i mol nane te čhorgjol hem o šišija nane te frden pe“.

18 Džikote vakerela lenge sine akala bukja, alo ki leste jekh poglavari, pokloningja pe hem vakergja leske: „Dži akana mi čhaj sigurno muli, ama ava, čhiv tlo vas upri late hem oj palem ka ovel dživdi“.

19 Tegani o Isus hem leskere učenikija gele lea. 20 A jekh džuvli koja so 12 berš krvarinela sine, ali paše pali leste hem pipingja o reske tari leskiri nametka. 21 Oj vakerela sine korkori peske: „Ako samo pipinava o reske tari leskiri nametka, ka sasljovav“. 22 O Isus irangja pe, hem keda dikhlja la vakergja: „Ma dara mi čhaj. Tli vera sasljargja tut“. Hem oj odma sastili.

23 Keda o Isus khuvgja e poglavareske ko kher hem keda dikhlja okolen so bašalena sine tažno muzika* hem e manušen sar vikinena hem rovena, 24 vakergja lenge: „Ikljoven avrijal, soske i čhaj na muli nego sovela“. Tegani ola počmingje te asan leske. 25 Samo so iklile o manuša, o Isus khuvgja kote so sine i čhaj, astargja lakoro vas hem oj uštili. 26 Hem bašo adava šundilo ko celo adava krajo.

27 Džikote o Isus džala sine peske adathar, duj korole manuša džana sine pali leste hem vikinena sine: „Tu o Čhavo e Davideskoro, žalin amen“. 28 Otkeda o Isus khuvgja ko kher, o korole ale ki leste hem o Isus pučlja len: „Verujnena li kaj me šaj te kerav adava?“ A ola odgovoringje leske: „Oja, Gospodare“. 29 Tegani o Isus pipingja lengere jakhja hem vakergja: „Adaleske so isi tumen vera, tumare jakhja ka phravgjon“. 30 Hem ola počmingje te dikhen. A o Isus strogo predupredingja len hem vakergja lenge: „Pazinen nikoj ma te džanel bašo akava!“ 31 Ama keda iklile avrijal, ola vakergje sarinenge taro adava than so slučingja pe.

32 Hem keda ola gele peske adathar, o manuša angje ko Isus jekhe lalore manuše kole so sine le demoni. 33 Otkeda paldingja e demone, o laloro manuš počmingja te kerel lafi. O manuša sine vooduševime hem vakergje: „Nikogaš asavko nešto na dikhlem ko Izrael“. 34 Ama o fariseija vakergje: „Ov paldela e demonen adaleske so pomožinela le o vladeteli e demonengoro“.*

35 Hem o Isus počmingja te džal ki sekoja diz hem ko sekova gav, te sikavel e narodo ko lengere sinagoge, te propovedinel o šukar haberi bašo Carstvo hem te sasljarel sekova nasvalipe so sine e manušen. 36 Keda dikhlja e manušen, žalingja len soske sine mučime hem otfrlime sar bakhre bizo pastiri. 37 Tegani vakergja ple učenikonge: „I žetva ki niva tani bari, a rabotnikija isi hari. 38 Adaleske, molinen e Gospodare e žetvakoro te bičhalel rabotnikija te khedel pe i žetva“.

10 Palo adava, ov vikingja ple 12 apostolen hem dengja len mokj te šaj te palden e demonen hem te sasljaren bilo savo nasvalipe.

2 Akala tane o anava e 12 apostolengere: prvo o Simon kole so vikinena sine Petar hem o Andrej leskoro phral; o Jakov hem leskoro phral o Jovan, o čhave e Zevedeeskere; 3 o Filip hem o Vartolomej; o Toma hem o Matej so khedela sine danok; o Jakov o čhavo e Alfeeskoro hem o Tadej; 4 o Simon o Revno* hem o Juda Iskariot kova so pokasno predajngja le.

5 O Isus bičhalgja akale 12 apostolen hem zapovedingja lenge: „Ma džan ko javera narodija hem ma khuven ko samarijanska dizja, 6 nego džan hem roden e našavde bakhren taro e Izraeleskoro kher. 7 Džikote džana, propovedinen hem vakeren: ’O nebesno Carstvo tano paše‘. 8 Sasljaren e nasvalen, vazden e mulen, sasljaren okolen so isi len lepra hem palden e demonen. Dobingjen bizo pare, bizo pare den. 9 Ma len tumencar ko pojas ni zlato, ni srebro, ni bakari, 10 ni torba hajbaja bašo drumo, ni duj nametke, ni sandale, ni kaš, soske o rabotniko zaslužinela te dobinel plo hajbe.

11 Ki bilo savi diz ili gav te khuven, roden okole so ka prifatinel tumen hem tumaro haberi, hem ačhoven adathe džikote na džana javerthe. 12 Keda ka khuven ko kher, pozdravinen* e kherutnen. 13 Ako priminena tumen, neka avel ki lende tumaro mir, a ako na priminena tumen, tumaro mir neka iranel pe ki tumende. 14 Adathe kote so nikoj nane te priminel tumen hem nane te šunel tumare lafija, ko ikljojbe taro adava kher ili tari adaja diz tresinen o pravo taro tumare pre. 15 Čače vakerava tumenge, polokho ka ovel e dizjenge Sodom hem Gomor ko dive keda o Devel ka sudinel e manušenge, nego adale dizjake.

16 Ake, bičhalava tumen sar bakhre maškar o ruva, adaleske oven pretpazliva sar o sapa, a bezopasna sar o gulubija. 17 Pazinen tumen taro manuša, soske ka ingaren tumen ko sudo hem ka maren tumen ko lengere sinagoge.* 18 Hem baši mande, ka ikalen tumen anglo upravitelija hem carija, te šaj te den svedoštvo lenge hem e javere narodonge. 19 A keda ka ikalen tumen anglo sudo, ma sekirinen tumen sar ili so ka vakeren, soske ko adava momenti ka džanen so te vakeren. 20 Soske nane te keren samo tumen lafi, nego i sila tumare Dadeskiri ka kerel lafi preku tumende. 21 A o phral ka predajnel ple phrale te ovel mudardo, o dad ple čhave hem o čhave ka oven protiv pumare roditelija hem ka predajnen len te oven mudarde. 22 Hem sarine ka mrzinen tumen bašo mlo anav. Ama koj ka istrajnel dži ko krajo, ov ka ovel spasimo. 23 Keda ka progoninen tumen ki jekh diz, našen ki javer. Soske, čače vakerava tumenge kaj nane te završinen e propovedibaja ko sa o dizja hem ko gava ko Izrael angleder te avel o manušikano Čhavo.*

24 O učeniko nane pobaro taro plo učiteli hem o robo nane pobaro taro plo gospodari. 25 Dovolno tano o učeniko te ovel sar plo učiteli hem o robo sar plo gospodari. Ako e domakjine vikinena le Velzevul,* kobor poviše ka vikinen agjaar leskere kherutnen? 26 Adaleske ma daran lendar, soske sa soj tano garavdo ka otkrinel pe hem sa soj tano tajno ka doznajnel pe. 27 Adava so vakerava tumenge ki temnica, vakeren le ki svetlina hem adava so vakerava tumenge pohari ko kan, propovedinen le taro krovija. 28 Ma daran taro okola so mudarena o telo, ama našti te uništinen o životo.* Ama daran taro okova so šaj te uništinel hem o životo hem o telo ki geena.* 29 Na bikinena pe li duj čiriklja jekhe tikne parake?* Sepak ni jekh lendar na perela ki phuv bizo te džanel tumaro Dad. 30 A tumenge čak sekoja bal taro šero tani gejmi. 31 Adaleske, ma daran, tumen vredinena poviše taro but čiriklja.

32 Sekoj so ka priznajnel anglo manuša kaj verujnela ki mande, me da ka priznajnav anglo mlo Dad soj ko nebo kaj ov tano mlo učeniko. 33 Ama, sekoj so na priznajnela anglo manuša kaj verujnela ki mande, me da anglo mlo Dad soj ko nebo nane te priznajnav kaj tano mlo učeniko. 34 Ma mislinen kaj aljum te anav mir ki phuv. Na aljum te anav mir, nego mači. 35 Soske, aljum te odvojnav e čhave ple dadestar, e čhaja ple dajatar hem e bojra ple sasatar. 36 Čače, e manušeskere dušmanja ka oven leskere kherutne. 37 Koj mangela ple dade ili ple daja poviše mandar, ov na zaslužinela te ovel mlo učeniko. Hem koj mangela ple čhave ili ple čhaja poviše mandar, ov na zaslužinela te ovel mlo učeniko. 38 Koj na mangela te phiravel plo stubo mučibaske* hem na džala pali mande, na zaslužinela te ovel mlo učeniko. 39 Koj arakhela plo životo, ka našavel le, a koj našavela plo životo baši mange, ka arakhel le.

40 Koj priminela tumen, priminela man da, a koj priminela man, priminela okole da so bičhalgja man. 41 Koj priminela jekhe proroko adaleske soj tano proroko, ka dobinel nagrada so dobinela la jekh proroko. Koj priminela jekhe pravedno manuše adaleske soj tano pravedno, ka dobinel i nagrada so dobinela la jekh pravedno manuš. 42 Sekoj so ka del jekheske taro akala tikne samo jekh čaša šudro pani te piel adaleske soj tano mlo učeniko, čače vakerava tumenge, ov sigurno nane te našavel pli nagrada“.

11 Otkeda o Isus dengja upatstvija ple 12 učenikonge, ov gelo adathar ko javera dizja te sikavel hem te propovedinel.

2 Ama o Jovan, keda šungja taro zatvor bašo sa adava so kerela o Hristos, bičhalgja ple učenikon 3 te pučen le: „Tu li sian adava so valjani te avel ili te adžikera nekas javere?“ 4 O Isus odgovoringja lenge: „Džan hem vakeren e Jovaneske adava so šunena hem adava so dikhena: 5 o korole dikhena, o sakatija phirena, o leprozna sasljovena, o kašuke šunena, o mule uštena hem e čorolenge vakerela pe o šukar haberi. 6 Srekjno tano okova kova so nane te arakhel pričina te sumninel pe ki mande“.

7 Keda e Jovaneskere učenikija gele peske adathar, o Isus počmingja te kerel e manušencar lafi bašo Jovan: „So gelen te dikhen ki pustina? Trska koja so nišinela la i bavlal? 8 Znači, so gelen te dikhen? Manuš uravdo ko šuže šeja?* Na uravena li asavke šeja okola so živinena ko carska palate? 9 Tegani, soske gelen adari? Te dikhen proroko? Oja, vakerava tumenge, o Jovan tano proroko hem čak pobaro taro prorokija. 10 Ov tano adava kaske soj pišimo: ’Ka bičhalav angli tute* manuše so anela haberi* hem ov ka spreminel tuke o drumo‘. 11 Čače vakerava tumenge, maškar o manuša nane nijekh soj tano pobaro taro Jovan Krstitel, ama o najtikno ko nebesno Carstvo tano pobaro lestar. 12 Taro e Jovan Krstiteleskoro vreme pa dži akana, o manuša trudinena pe te khuven ko nebesno Carstvo hem okola soj uporna, uspejnena. 13 Soske sarine, hem o Prorokija hem o Zakoni, prorokujngje dži ko Jovan, 14 a dali ka prifatinen akava ili na, ov tano ’o Ilija kova so valjani te avel‘. 15 Kas isi kana, neka šunel.

16 Kasaja te sporedinav akale generacija? Ola tane sar tikne čhave kola so bešena ko pazari hem pumare amalenge vakerena: 17 ’Bašalgjem tumenge, ama tumen na khelgjen. Gilavgjem tumenge tažna gilja, ama tumen na khuvgjen tumen ko kolin tari žal‘. 18 Agjaar, alo o Jovan kova so ni hala sine ni piela sine, a palem o manuša vakerena: ’Isi le demoni‘. 19 Hem alo o manušikano Čhavo* kova so hala hem piela, a o manuša palem vakerena: ’Dikh, bičalo manuš hem pijanica, amal okolengoro so khedena danok hem e grešnikongoro‘. Ama, o pravedna bukja so kerela len o manuš, sikavena kaj tano mudro“.

20 Tegani o Isus počmingja te osudinel o dizja kolende so kergja najviše čudija, soske o manuša taro adala dizja na kaingje pe: 21 „Teško tuke Horazim, hem teško tuke Vitsaido! Soske, te slučinen pe sine akala čudija ko Tir hem ko Sidon, ola odamna ka kainen pe sine agjaar so ka uraven šeja žalibaske* hem ka bešen ko pravo. 22 Adaleske vakerava tumenge, polokho ka ovel e dizjenge Tir hem Sidon ko dive keda o Devel ka sudinel e manušenge, nego tumenge. 23 A tu Kapernaum, ka vazde tut li upre dži ko nebo? Ka pere tele dži ko grobo,* soske o čudija so kerena pe ki tute, te keren pe sine ko Sodom, adaja diz ka ačhol sine dži avdive. 24 Adaleske vakerava tuke, polokho ka ovel e dizjake Sodom ko dive keda o Devel ka sudinel e manušenge, nego tuke“.*

25 Tegani o Isus vakergja: „Falinava tut anglo sarinende mo Dad, tu so sian Gospodari ko nebo hem ki phuv, soske garavgjan akala bukja taro mudra hem o učime manuša, a dengjan te haljoven o tikne čhave. 26 Oja mo Dad, soske tu mangljan agjaar te ovel. 27 Mo Dad dengja mange sa o bukja. Nikoj na pendžarela e Čhave doborom šukar sar so pendžarela le o Dad, hem nikoj na pendžarela e Dade doborom šukar sar so pendžarela le o Čhavo, hem o javera našti te džanen savo tano o Dad, sa džikote o Čhavo na sikavela lenge savo čače tano o Dad. 28 Aven ki mande sarine so sien umorna hem so isi tumen pharipe, hem me ka dav tumen sila. 29 Len mlo jarem* upri tumende hem sikljoven mandar, soske me sium krotko hem ponizno ko vilo, hem ka ovel tumen nevi sila. 30 Soske, mlo jarem tano lokho te phiravel pe, hem adava so rodava tumendar, šaj te keren“.

12 Ki jekh prilika, ko sabat,* o Isus nakhela sine taro nive kote so sine giv. Leskere učenikija sine bokhale pa počmingje te čhinen o giv hem te han. 2 Keda o fariseija* dikhle adava, vakergje leske: „Tle učenikija kerena adava so na smejnena te keren ko sabat“. 3 A o Isus vakergja lenge: „Na čitingjen li so kergja o David hem leskere manuša keda sine bokhale? 4 Ov khuvgja e Devleske ko kher hem ola hale o mare so sine dende sar žrtva anglo Devel, kola so na smejnena sine te han ni ov ni leskere manuša, nego samo o sveštenikija. 5 Ili, na čitingjen li ko Zakoni kaj o sveštenikija ko sabat kerena buti ko hrami, a sepak nane kriva kaj phagena o Zakoni? 6 Ama vakerava tumenge, akate tano nekoj soj pobaro taro hrami. 7 Te haljoven sine so značinela akava: ’Milost mangava, a na žrtva‘, nane sine te sudinen okolen so na kergje nisavi greška. 8 Soske o manušikano Čhavo* tano Gospodari kova so isi le avtoriteti upro sabat“.

9 Keda gelo peske adathar, khuvgja ki lengiri sinagoga.* 10 Adathe sine jekh manuš so sine le paralizirimo vas.* Tegani o fariseija, te šaj te arakhen pričina te obvininen e Isuse, pučle le: „Smejnela pe li te sasljarel pe nekas ko sabat?“ 11 A ov vakergja lenge: „Ako nekoj tumendar isi le samo jekh bakhro hem adava bakhro ko sabat perela ki dupka, koj tumendar nane te astarel hem te ikalel e bakhre tari dupka? 12 A kobor poviše vredinela o manuš taro jekh bakhro! Adaleske, šaj te kerel pe šukaripe ko sabat“. 13 Tegani vakergja e manušeske: „Pružin tlo vas“. O manuš pružingja plo vas hem o vas leskoro sastilo hem ulo isto sar o javer vas. 14 A o fariseija iklile hem počmingje te dogovorinen pe sar te mudaren le. 15 Keda o Isus šungja bašo adava, gelo peske taro adava than. But manuša gele pali leste hem o Isus sasljargja sarinen so sine nasvale, 16 ama zabraningja lenge te vakeren e javerenge baši leste, 17 te šaj te ispolninel pe adava so sine vakerdo preku o proroko o Isaija:

18 „Ake mlo sluga kas so biringjum, mlo manglo kova so kerela mli volja! Ka dav le mli sila hem ov ka sikavel sa e narodonge soj pravda. 19 Ov nane te košel pe, nane te vikinel hem leskoro glaso nane te šungjol ko ulice. 20 I gazimi trska nane te phagel hem i momoli* so pohari thabljola nane te ačhavel, sa džikote na kerela i pravda te pobedinel. 21 Čače, leskoro anav ka del nadež e manušenge ko celo sveto“.

22 Tegani ki leste angje jekhe manuše so sine korolo, laloro hem sine le demoni. O Isus sasljargja le hem o manuš počmingja te kerel lafi hem te dikhel. 23 Sa o manuša sine vooduševime hem vakergje: „Te nane akava o Čhavo e Davideskoro?“ 24 Keda šungje adava o fariseija, vakergje: „Akava manuš našti te paldel e demonen ako na pomožinela le o Velzevul,* o vladeteli e demonengoro“. 25 O Isus džanlja so mislinena hem vakergja lenge: „Sekova carstvo kote so nane sloga, propadinela. Hem sekoja diz ili sekova kher kote so nane sloga, ka propadinel. 26 Znači, ako o Satana paldela e Satana, ov ovela protiv peste hem leskoro carstvo nane te ačhol. 27 A ako me paldava e demonen adaleske so pomožinela man o Velzevul, tegani koj pomožinela tumare učenikon keda paldena e demonen? Adaleske tumare učenikija ka sikaven kaj na sien ko pravo. 28 Ama ako me paldava e demonen e Devleskere silaja,* tegani e Devleskoro Carstvo više alo, a tumen na sien svesna bašo adava. 29 Ili, sar šaj nekoj te khuvel ko kher jekhe zorale manušeskoro te šaj te čorel lestar ako angleder na phandela adale zorale manuše? Samo tegani šaj te čorel lestar sa so isi le ko kher. 30 Koj nane mancar, ov tano protiv mande hem koj na khedela e manušen mancar, ov rasturinela len.

31 Adaleske vakerava tumenge, sekova grevo hem sekova navredlivo lafi so ka vakeren o manuša ka ovel lenge prostimo, ama ako nekoj vakerela navredliva lafija baši e Devleskiri sila,* nane te ovel leske prostimo. 32 Na primer, koj ka kerel lafi protiv o manušikano Čhavo* ka ovel leske prostimo, ama koj ka kerel lafi protiv e Devleskiri sila,* leske nane te ovel prostimo, ni ko akava a ni ko nevo sveto* so ka avel.

33 Ako sien šukar kaš tegani tumare plodija ka oven šuže, a ako sien kirno kaš tegani tumare plodija ka oven rumime, soske taro plodija šaj te dikhe savo tano o kaš. 34 Tumen sien čhave e sapengere! Sar šaj te vakeren šukar bukja keda sien lošna? Soske, o muj vakerela adava solea tano pherdo o vilo. 35 O šukar manuš vakerela šukar bukja adaleske so ko vilo isi le šukar bukja, a o lošno manuš vakerela lošna bukja adaleske so ko vilo isi le lošna bukja. 36 Vakerava tumenge kaj o manuša bašo sekova bezvredno lafi so ka vakeren, ka odgovorinen ko dive keda o Devel ka sudinel e manušenge. 37 Soske, sprema tle lafija ka vakerel pe kaj sian pravedno hem sprema tle lafija ka ove osudimo“.

38 Tegani nesave učenikija e zakoneskere hem o fariseija* vakergje leske: „Učitele, mangaja te dikha znako tutar so ka sikavel kaj sian bičhaldo taro Devel“. 39 A o Isus vakergja lenge: „Tumen sien generacija soj lošno hem so nane verno e Devleske,* tumen stalno rodena znako, ama nane te del pe tumenge javer znako osven o znako taro proroko o Jona. 40 Soske, sar o Jona so sine ko vogi e bare mačheske trin dive hem trin rakja, agjaar o manušikano Čhavo ka ovel hor ki phuv trin dive hem trin rakja. 41 O manuša tari Ninevija ka voskresninen zaedno akale generacijaja ko dive keda o Devel ka sudinel e manušenge, hem ola ka osudinen akale generacija, soske keda o Jona propovedingja lenge, ola kaingje pe. Ama ake, akate tano nekoj soj pobaro taro Jona. 42 I carica taro jug ka voskresninel zaedno akale generacijaja ko dive keda o Devel ka sudinel e manušenge hem oj ka osudinel akale generacija, soske ali taro dur than te šaj te šunel i mudrost taro Solomon. Ama ake, akate tano nekoj soj pobaro taro Solomon.

43 Keda o demoni* ka ikljol taro manuš, nakhela tari pustina hem rodela than kote te odmorinel, ama na arakhela. 44 Tegani vakerela peske: ’Ka iranav man ko mlo kher kotar so ikliljum‘. Hem keda iranela pe arakhela o kher čučo, čisto hem sredimo. 45 Palo adava džala hem anela javere efta demonen soj panda pološna lestar hem keda khuvena ko kher, ačhona te živinen adathe. Tegani akale manušeske ovela panda pološno nego so sine ko početok. Agjaar ka ovel hem akale lošno generacijaja“.

46 Džikote panda kerela sine lafi, leskiri daj hem leskere phralja ale hem ačhile avrijal, pa rodingje le te keren lea lafi. 47 Hem nekoj vakergja leske: „Ake ti daj hem te phralja tane avrijal hem rodena tut te keren tuja lafi“. 48 A o Isus vakergja akale manušeske: „Koj tani mi daj hem koj tane me phralja?“ 49 Tegani, vastea sikavgja ko ple učenikija hem vakergja: „Ake mi daj hem me phralja. 50 Soske, sekoj so kerela i volja me Dadeskiri soj ko nebo, ov tano mo phral, mi phen hem mi daj“.

13 Ko adava dive o Isus iklilo taro kher hem bešlja uzo more. 2 A okolu leste khedingje pe doborom but manuša so ov uklilo hem bešlja ko jekh čamco, a sa o manuša tergjona sine uzo more. 3 Tegani ov počmingja te sikavel len but bukja agjaar so koristingja sporedbe, hem vakergja: „Jekh manuš iklilo te frdel seme ki niva. 4 Džikote frdela sine, nesavo seme pelo uzo drumo, hem ale o čirikle hem hale le. 5 A nesavo seme pelo ko than kote so sine but bara, a na sine dovolno phuv. Hem adaleske so i phuv na sine hor, ov odma počmingja te bajrol. 6 Ama keda iklilo o kham ov thargja le, hem adaleske so na sine le koreno, šukilo. 7 A javer seme pelo maškar o kare, hem o kare barile hem zagušingje le. 8 A javer seme pelo ki šukar phuv hem počmingja te del plodi but puti poviše taro adava so sine sejmo - nesavo 100, javer 60, a javer 30 puti poviše. 9 Kas isi kana neka šunel“.

10 Tegani o učenikija ale ki leste hem pučle le: „Soske koristinea sporedbe džikote sikavea len?“ 11 Ov odgovoringja lenge: „Tumenge tano dendo te haljoven e Devleskere tajne* bašo nebesno Carstvo, ama lenge nane dendo. 12 Soske kas isi, ka del pe leske panda hem ka ovel le but poviše, a kas nane, ka lel pe lestar čak adava so isi le. 13 Adaleske sikavava len agjaar so koristinava sporedbe, soske ola dikhena ama sar te phene na dikhena, ola šunena ama sar te phene na šunena hem ni na haljovena adava. 14 Upri lende ispolninela pe o proroštvo taro Isaija, so vakerela: ’Ka šunen ama nane te haljoven, hem ka dikhen ama sar te phene na dikhlen. 15 Soske o vilo akale manušengoro ulo zoralo sar bar hem kergje pe kašuke hem phanle pumare jakhja, te šaj ola nikogaš te na dikhen pumare jakhencar, te na šunen pumare kanencar, te na haljoven pumare vilencar hem te na iranen pe ki mande te šaj te sasljarav len‘.

16 Ama srekjna tane tumare jakhja soske dikhena hem tumare kana soske šunena. 17 Soske čače vakerava tumenge, but prorokija hem pravedna manuša mangle te dikhen adava so tumen dikhena, ama na dikhle, hem te šunen adava so tumen šunena, ama na šungje.

18 Akana šunen so značinela i sporedba bašo manuš so frdela seme ki niva. 19 Ko sekova manuš so šunela o haberi bašo Carstvo ama na haljovela le, avela o Beng hem lela lestar adava so sine leske sejmo ko vilo. Akava tano o seme so pelo uzo drumo. 20 A o seme so pelo ko than kote so sine but bara, tano okova so šunela o haberi hem odma radosno prifatinela le. 21 Ama adaleske so nane le koreno, ov ikerela pe nesavo vreme, ama keda avela i nevolja ili o progonstvo bašo haberi, ov odma perela. 22 A o seme so pelo maškar o kare tano adava so šunela o haberi, ama o sekiracie taro životo ko akava sveto* hem o barvalipe so hovavela, zagušinena o haberi hem ov na dela plodi. 23 A o seme so pelo ki šukar phuv tano okova so šunela o haberi hem haljovela le. Hem ov dela plodi but poviše taro adava so sine sejmo - nesavo 100, javer 60, a javer 30 puti poviše“.

24 Vakergja lenge panda jekh sporedba: „O nebesno Carstvo tano sar jekh manuš so sadingja šukar seme ki pli niva. 25 Džikote sarine sovena sine, alo leskoro dušmani hem sadingja divo čar* maškar o giv hem gelo peske. 26 Keda o steblo počmingja te bajrol hem te del plodi, počmingja te dikhjol i divo čar da. 27 Tegani o robija adale manušeskere ale hem vakergje leske: ’Gospodare, na sadingjan li šukar seme ki tli niva? Tegani kotar akaja divo čar?‘ 28 A ov vakergja lenge: ’Jekh dušmani kergja akava‘. Tegani o robija pučle le: ’Mangea li te dža hem te ikala i divo čar?‘ 29 Ov vakergja lenge: ’Na, soske džikote ikalena i divo čar, ka ikalen o giv da. 30 Mukhen solduj zaedno te bajron dži ki žetva, a keda ka avel o vreme e žetvakoro ka vakerav okolenge so khedena i žetva: prvo kheden i divo čar te šaj te tharen la, a palo adava kheden o giv ko mlo ambari‘“.*

31 Vakergja lenge panda jekh sporedba: „O nebesno Carstvo tano sar jekh seme taro sinap,* kova so o manuš lelja hem sadingja le ki pli niva. 32 Ov tano ustvari o najtikno seme taro sa o javera, ama keda bajrola ov ovela o najbaro rastenie taro sa o javera hem ovela kaš. A o ptice so letinena ko nebo, avena hem kerena gnezdo ko leskere granke“.

33 Vakergja lenge panda jekh sporedba: „O nebesno Carstvo tano sar kvasaco kova so jekh džuvli lelja hem mešingja le ko 10 kile varo, hem agjaar celo humer ušlilo“.

34 O Isus sikavgja sa akala bukja e manušen agjaar so koristinela sine sporedbe. Bizo sporedbe na sikavela len sine, 35 te šaj te ispolninel pe adava so sine vakerdo preku o proroko: „Ka koristinav sporedbe te šaj te sikavav, ka objavinav adava so sine garavdo panda taro početok“.*

36 Otkeda mukhlja e manušen te džan peske, o Isus khuvgja ko kher. Leskere učenikija ale ki leste hem vakergje leske: „Objasnin amenge i sporedba baši divo čar ki niva“. 37 Ov vakergja lenge: „O manuš so sejnela o šukar seme, tano o manušikano Čhavo,* 38 i niva tani o sveto, o šukar seme tane o čhave e Carstvoskere, a i divo čar tane o čhave e Bengeskere,* 39 a o dušmani so sadingja i divo čar tano o Beng. I žetva tani o posledna dive akale svetoskere,* a okola so khedena i žetva tane o angelija. 40 Znači sar so khedela pe i divo čar hem tharela pe, agjaar ka ovel ko posledna dive akale svetoskere.* 41 O manušikano Čhavo ka bičhalel ple angelen hem ola ka ciden taro leskoro Carstvo sa okolen so kerena o javera te grešinen hem so kerena lošna bukja, 42 hem ka frden len ki jagali pečka. Adathe ka roven hem ka krcinen pumare dandencar. 43 Tegani o pravednikija ka svetinen sar kham ko Carstvo pumare Dadeskoro. Kas isi kana neka šunel.

44 O nebesno Carstvo tano sar barvalipe soj tano garavdo ki niva, kova so jekh manuš arakhlja le hem garavgja le. Adaleske so sine but radosno ov gelo, bikingja sa so sine le hem kingja adaja niva.

45 Isto agjaar o nebesno Carstvo tano sar jekh trgovco so patujnela hem rodela šuže biserija. 46 Samo so arakhela jekh skupo biseri, ov džala hem odma bikinela sa so isi le hem kinela adava biseri.

47 O nebesno Carstvo isto agjaar tano sar jekh mreža so frdela pe ko more hem laja astarena pe razna mačhe. 48 Keda phergjola i mreža, ikalena la ko brego, tegani bešena hem khedena o šukar mačhe ko korpe, a okola so našti te han pe frdena len. 49 Agjaar ka ovel ko posledna dive akale svetoskere.* O angelija ka aven hem ka odvinen e lošna manušen taro pravedna 50 hem ka frden len ki jagali pečka. Adathe ola ka roven hem ka krcinen pumare dandencar.

51 Dali halilen sa akala bukja?“ Ola vakergje leske: „Oja“. 52 Tegani ov vakergja lenge: „Adaleske so halilen akala bukja, džanen kaj sekova učiteli so siklilo bašo nebesno Carstvo tano sar jekh manuš, jekh domakjini, kova so taro plo than kote so garavela o barvalipe, ikalela hem o neve bukja hem o purane bukja“.

53 Otkeda o Isus vakergja akala sporedbe, gelo peske adathar. 54 Otkeda gelo ki pli diz, počmingja te sikavel len ki lengiri sinagoga,* a o manuša sine vooduševime hem vakergje: „Kotar akale manušeske akaja mudrost hem i sila te kerel akala čudija? 55 Nane li akava e stolareskoro čhavo? Nane li leskiri daj i Marija hem leskere phralja o Jakov, o Josif, o Simon hem o Juda? 56 Hem o phenja leskere, na živinena li akate amencar? Tegani, kotar leske sa akava?“ 57 Adaleske na mangle te verujnen ki leste. Ama o Isus vakergja lenge: „E proroko poštujnena le segde, osven ki pli diz hem ko plo kher“. 58 Hem adaleske so na sine len vera ov na kergja but čudija ko adava than.

14 Ko adava vreme o Irod,* o vladeteli* tari Galileja, šungja bašo bukja so kergja o Isus 2 hem vakergja ple slugenge: „Akava sigurno tano o Jovan Krstitel. Ov uštilo taro mule hem adaleske isi le sila te kerel čudija“. 3 Angleder adava, o Irod astargja e Jovane, phanlja le hem čhivgja le ko zatvor te šaj te ugodinel e Irodijadake, koja so angleder sine romni leskere phraleskiri, e Filipeskiri. 4 Soske, o Jovan vakerela leske sine: „O Zakoni na dozvolinela tuke te le la romnjake“. 5 A ov mangela sine te mudarel e Jovane, ama darala sine taro narodo soske ola dikhena sine ki leste sar proroko. 6 Ama keda o Irod slavingja plo bijando dive, i čhaj e Irodijadakiri khelgja anglo gostija hem adava doborom but svidžingja pe e Irodeske, 7 so dengja sovli kaj ka del la sa so ka rodel lestar. 8 Otkeda i daj sikavgja la so te rodel, oj vakergja e Irodeske: „De man ko poslužavniko o šero e Jovan Krstiteleskoro“. 9 Iako o cari razočaringja pe, sepak zapovedingja te anen lake soske dengja sovli anglo gostija so sine adathe. 10 Tegani bičhalgja vojnikon ko zatvor te čhinen e Jovaneskoro šero. 11 Ola angje leskoro šero ko poslužavniko hem dengje le e čhajake, a i čhaj ingargja le ple dajake. 12 Palo adava ale e Jovaneskere učenikija, lele leskoro telo hem parungje le, pa gele javingje e Isuseske. 13 A keda šungja o Isus, uklilo ko čamco hem gelo ko jekh than kote so šaj te ovel korkori. Ama keda o narodo doznajngja kote tano o Isus, ale pali leste peški taro razna dizja.

14 Keda iklilo taro čamco dikhlja baro narodo, pa pelo leske žal baši lende hem počmingja te sasljarel sa e nasvalen so sine adathe. 15 Ama angleder te rakjol, o učenikija ale ki leste hem vakergje leske: „Akava than tano pusto hem akana više tano kasno. Mukh e manušen te šaj te džan ko gava soj paše hem te kinen peske hajbaske“. 16 Ama o Isus vakergja lenge: „Na valjani te džan, tumen den len nešto te han“. 17 A ola vakergje leske: „Nane amen ništo akate, samo pandž mare hem duj mačhe“. 18 Ov vakergja lenge: „Anen mange o mare hem o mačhe“. 19 Hem vakergja e manušenge te bešen ki čar. Palo adava lelja o pandž mare hem o duj mačhe, dikhlja upre ko nebo, molingja pe, pa phaglja o mare hem dengja ple učenikonge, a o učenikija dengje e manušenge. 20 Agjaar sarine hale hem čalile. Palo adava khedingje o kotora taro mare so ačhile hem sine 12 pherde korpe. 21 A okola so hale sine okolu 5.000 murša, bizo te gejnen pe o džuvlja hem o čhave. 22 Odma palo adava, vakergja ple učenikonge te uklen ko čamco hem te džan angleder leste ki javer strana taro more, a ov ačhilo te mukhel e narodo te džal peske khere.

23 Otkeda mukhlja e narodo te džal, ov gelo ki planina te šaj te ovel korkori hem te molinel pe. A keda počmingja te rakjol, ov panda sine adari korkori. 24 A o čamco više sine but dur* taro brego hem ola borinena pe sine protiv o branija hem protiv i bavlal. 25 Ama angleder te ikljol o kham,* ov alo ki lende phirindor upro more. 26 Keda dikhle le sar phirela upro more, o učenikija darandile hem vakergje: „Soj akava so avela?“* Hem tari dar počmingje te vikinen. 27 Ama o Isus odma vakergja lenge: „Oven hrabra, me sium! Ma daran!“ 28 A o Petar vakergja leske: „Gospodare, ako sian tu adava, vaker te avav ki tute hem te phirav upro pani!“ 29 A ov vakergja leske: „Ava!“ Agjaar o Petar iklilo taro čamco, počmingja te phirel upro pani hem te džal ko Isus. 30 Ama keda dikhlja i bura, ov darandilo. Hem keda počmingja te batinel ko pani, vikingja: „Gospodare, spasin man!“ 31 O Isus odma pružingja plo vas, astargja le hem vakergja leske: „Soske isi tut tikni vera? Soske sumningjan tut?“ 32 Keda khuvgje ko čamco, i bura ačhili. 33 Tegani okola so sine ko čamco pokloningje pe leske hem vakergje: „Čače tu sian e Devleskoro Čhavo“. 34 Hem keda nakhle ki okoja strana taro more, ale ko Genisaret.

35 Keda o manuša taro adava than pendžargje le, vakergje sarinenge so sine ko okolna thana. Hem ola angje ki leste sa e nasvalen. 36 Molinena le sine ako šaj barem te pipinen o reske taro leskere šeja, hem sarine so kergje adava sastile.

15 Tegani ko Isus ale o fariseija* hem o učitelija e zakoneskere taro Erusalim hem pučle le: 2 „Soske tle učenikija na ikerena pe ko tradicie so ačhile taro amare pophure? Na primer, na thovena* pumare vasta angleder te han maro“.

3 Ov odgovoringja lenge: „A soske tumen, bašo tumare tradicie, na ikerena tumen ki zapoved taro Devel? 4 Na primer, o Devel vakergja: ’Poštujn tle dade hem tle daja hem koj ka vakerel navredliva lafija ple dadeske ili ple dajake, te ovel mudardo‘. 5 A tumen vakerena: ’Okova so ka vakerel ple dadeske ili ple dajake: “Adava so isi man, a so šaj te pomožinel tumenge, dengjum lafi kaj ka dav le e Devleske sar poklon“, 6 ov na valjani te poštujnel ple dade‘.* Agjaar kergjen tumare tradiciencar e Devleskoro lafi te na važinel. 7 Licemerna! O proroko o Isaija šukar vakergja baši tumenge: 8 ’Akava narodo poštujnela man mujea, ama leskoro vilo tano dur mandar. 9 Džabe so obožavinena man, soske adava so sikavena tano samo manušikane zapovedija‘“. 10 Tegani vikingja e narodo te avel popaše hem vakergja lenge: „Šunen hem haljoven adava so vakerava tumenge. 11 E manuše na meljarela adava so khuvela ko muj, nego meljarela le adava so ikljola taro muj“.

12 Tegani o učenikija ale ki leste hem vakergje leske: „Džanea li kaj o fariseija vredžingje pe keda šungje so vakergjan?“ 13 A ov odgovoringja lenge: „Sekova rastenie so na sadingja le mlo Dad soj ko nebo, ka ovel otkornimo. 14 Mukhen len. Ola tane korole vodačija. A keda korolo vodinela korole, o solduj ka peren ki dupka“. 15 Tegani o Petar vakergja leske: „Objasnin amenge i sporedba so vakergjan angleder“. 16 A ov vakergja leske: „Tumen da li panda na haljovena? 17 Na džanena li kaj sa adava so khuvela ko muj, džala ko vogi hem palo adava ikljola avri taro telo? 18 Ama, sa so ikljola taro muj, avela taro vilo hem adala bukja meljarena e manuše. 19 Na primer, taro vilo ikljona lošna misle: mudaribe, preljuba, nemoral,* čoribe, te vakeren pe hovavne bukja hem lafija so vredžinena. 20 Akala tane o bukja so meljarena jekhe manuše, a te hal pe maro bizo te thoven pe o vasta, adava na meljarela e manuše“.

21 Keda gelo peske adathar, o Isus gelo ko okolna thana taro Tir hem Sidon. 22 Tegani jekh Feničanka taro adava than ali ki leste hem vikingja: „Sikav mange milost Gospodare, tu so sian o Čhavo e Davideskoro! Me čhaja isi la demoni hem adaleske but mučinela pe“. 23 A ov na vakergja lake ni jekh lafi. Adaleske leskere učenikija ale ki leste hem vakergje leske: „Vaker lake te džal peske, soske na čhinavela te vikinel pali amende“. 24 Tegani ov vakergja: „Na sium bičhaldo nikaste javereste osven ko našavde bakhre taro Izrael“. 25 A i džuvli ali, pokloningja pe leske hem vakergja: „Gospodare, pomožin mange!“ 26 Ov odgovoringja lake: „Nane šukar te lel pe o maro taro čhave hem te frdel pe e tikne džukelenge“. 27 A oj vakergja: „Oja Gospodare, ama o tikne džukela da hana taro troške so perena taro lengere gospodarengoro astali“. 28 Tegani o Isus vakergja lake: „Bari tani tli vera. Neka ovel agjaar sar so mangea“. Hem i čhaj lakiri odma sastili.

29 Keda gelo peske adathar, o Isus gelo paše uzo Galilejsko More, uklilo ki planina hem bešlja adari. 30 Tegani ale ki leste but manuša hem angje manušen so langana sine, sakaten, korolen, laloren hem bute javeren, pa angje len anglo leskere pre hem ov sasljargja len. 31 Keda dikhle kaj o lalore kerena lafi, okola so langana phirena hem o korole dikhena, o narodo vooduševingja pe hem počmingja te falinel e Izraeleskere Devle.

32 O Isus vikingja e učenikon ki peste hem vakergja lenge: „Žal mange bašo narodo, soske trin dive tane mancar hem nane len više so te han. Na mangava te mukhav len te džan peske bokhale, soske šaj te peren ko drumo“. 33 Ama o učenikija vakergje leske: „Kote ko akava pusto than ka arakha dovolno maro te šaj doborom but manuša te čaljon?“ 34 Tegani o Isus pučlja len: „Kobor mare isi tumen?“ Ola vakergje leske: „Efta, hem nekobor tikne mačhe“. 35 Otkeda vakergja e manušenge te bešen ki phuv, 36 ov lelja o efta mare hem o mačhe, molingja pe, pa phaglja len hem počmingja te del len e učenikonge, a o učenikija dengje len e manušenge. 37 Tegani sarine hale hem čalile. Palo adava khedingje o mare so ačhile ko efta bare korpe. 38 Adala so hale sine 4.000 murša, bizo te gejnen pe o džuvlja hem o čhave. 39 Ko krajo, otkeda mukhlja e manušen te džan peske, uklilo ko čamco hem alo ko okolna thana taro Magadan.

16 Ki leste ale o fariseija hem o sadukeija* te iskušinen le agjaar so rodingje lestar te sikavel lenge znako taro nebo. 2 A ov odgovoringja lenge: „Keda rakjola, vakerena: ’Ka ovel šužo o vreme, soske o nebo tano lolo‘. 3 A sabajle vakerena: ’Avdive nane te ovel šužo o vreme, ka ovel bršimalo, soske o nebo tano lolo ama oblačno‘. Džanena te vakeren savo ka ovel o vreme taro adava so dikhena ko nebo, a na haljovena so značinena o bukja so slučinena pe akana. 4 Akaja lošno generacija so nane verno e Devleske* stalno rodela znako,* ama nane te del pe lake javer znako osven o znako e Jonaskoro“. Palo adava mukhlja len hem gelo peske.

5 Keda o učenikija ale ki okoja strana taro more, bistergje te len pea maro. 6 A o Isus vakergja lenge: „Phraven tumare jakhja hem pazinen tumen taro kvasaco e fariseengoro hem e sadukeengoro“. 7 Adaleske ola počmingje te vakeren jekh jekheske: „Šaj vakerela adava soske na lelem amencar maro“. 8 O Isus džanlja adava hem adaleske vakergja: „Soske vakerena kaj nane tumen maro? Soske isi tumen tikni vera? 9 Panda li na haljovena? Na setinena tumen li ko pandž mare so čaljargje 5.000 muršen hem kobor korpe khedingjen palo adava? 10 Hem ko efta mare so čaljargje 4.000 muršen hem kobor bare korpe khedingjen palo adava? 11 Sar na haljovena kaj na kerava lafi bašo maro? Nego pazinen tumen taro kvasaco e fariseengoro hem e sadukeengoro“. 12 Tegani halile kaj na vakerela lenge te pazinen pe taro e mareskoro kvasaco, nego taro sikljojbe e fariseengoro hem e sadukeengoro.

13 Keda alo ko okolna thana tari e Filipeskiri Cezareja, o Isus pučlja ple učenikon: „So vakerena o manuša, koj tano o manušikano Čhavo?“* 14 Ola odgovoringje leske: „Nesave vakerena kaj sian o Jovan Krstitel, javera o Ilija, a javera o Eremija ili jekh taro prorokija“. 15 Tegani pučlja len: „A so vakerena tumen, koj sium me?“ 16 O Simon Petar odgovoringja: „Tu sian o Hristos,* o Čhavo e dživde Devleskoro“. 17 Tegani o Isus vakergja leske: „Srekjno sian Simon, o čhavo e Jonaskoro, soske na doznajngjan adava taro manuš,* nego taro mlo Dad soj ko nebo. 18 A isto agjaar vakerava tuke: tu sian Petar,* hem ki akaja karpa ka gradinav mlo sobranie hem o meribe* nane te pobedinel le. 19 Ka dav tut o klučija taro nebesno Carstvo, hem sa so ka phande tele ki phuv, više ka ovel phanlo upre ko nebo hem sa so ka phrave tele ki phuv, više ka ovel phravdo upre ko nebo“. 20 Tegani zabraningja e učenikonge te vakeren e javerenge kaj ov tano o Hristos.

21 Ottegani, o Isus počmingja te objasninel ple učenikonge kaj mora te džal ko Erusalim hem te cidel but muke taro starešine, taro glavna sveštenikija, taro učitelija e zakoneskere hem te ovel mudardo, a ko trito dive te voskresninel. 22 Tegani o Petar cidingja le ki strana hem počmingja strogo te sovetinel le: „Ov šukar sprema tute Gospodare, adava nikogaš nane te slučinel pe tuke“. 23 A ov irangja plo dumo e Petareske hem vakergja leske: „Naš mandar Satano! Tu sian mange bar sopkibaske, soske tle misle nane e Devleskere, nego manušikane“.

24 Tegani o Isus vakergja ple učenikonge: „Ako nekoj mangela te džal pali mande, neka otkažinel pe pestar, neka lel plo stubo mučibaske* hem neka avel pali mande. 25 Soske koj mangela te spasinel plo životo, ka našavel le, a koj ka našavel plo životo baši mange, ka arakhel le. 26 Čače, savi korist ka ovel e manuše ako dobinela celo sveto, a našavela plo životo? Ili, so šaj o manuš te del bašo plo životo? 27 Soske o manušikano Čhavo* ka avel ple Dadeskere silaja* hem leskere angelencar, hem tegani ka del sekaske sprema leskere postapke. 28 Čače vakerava tumenge kaj nesave taro adala soj tane akate nane te meren sa džikote na dikhena e manušikane Čhave sar avela ko plo Carstvo“.

17 Palo šov dive o Isus lelja pea e Petare, e Jakove hem leskere phrale e Jovane ki jekh uči planina hem adathe ola sine korkori. 2 Tegani meningja plo izgled angli lende. Leskoro muj svetingja sar kham hem leskere šeja počmingje but te svetinen. 3 Taro jekh puti pojavingje pe lenge o Mojsej hem o Ilija kola so kerena sine lafi e Isusea. 4 Tegani o Petar vakergja leske: „Gospodare, but šukar amenge akate. Ako mangea me ka čhivav trin šatorija akate, jekh tuke, jekh e Mojseeske hem jekh e Ilijaske“. 5 Džikote panda kerela sine lafi, jekh svetlo oblako učhargja len hem šundilo glaso taro oblako sar vakerela: „Akava tano mlo manglo Čhavo kova so kerela man radosno. Leste šunen le“. 6 Keda šungje adava, o učenikija but darandile hem pele tele ple moja dži ki phuv. 7 Tegani o Isus alo paše uzi lende, pipingja len hem vakergja: „Ušten, ma daran“. 8 Keda vazdingje plo šero, ola na dikhle nikas javere, nego samo e Isuse. 9 Hem džikote hulena sine tari planina o Isus zapovedingja lenge: „Ma vakeren nikaske adava so dikhlen sa džikote o manušikano Čhavo* na voskresninela“.

10 A o učenikija pučle le: „Soske o učitelija e zakoneskere vakerena kaj prvo valjani te avel o Ilija?“ 11 Ov odgovoringja lenge: „Čače o Ilija mora te avel hem palem te anel ko redo sa o bukja. 12 Ama vakerava tumenge kaj o Ilija više alo, hem ola na pendžargje le, nego postapingje lea sar so mangle. Agjaar o manušikano Čhavo da ka ovel mučimo taro lengere vasta“. 13 Tegani o učenikija halile kaj vakerela lenge bašo Jovan Krstitel.

14 Keda ale ko narodo, jekh manuš alo ki leste, pelo ko kočaka hem vakergja: 15 „Gospodare, sikav milost mle čhaveske soske tano but nasvalo. Isi le epilepsija hem but puti perela ki jag hem ko pani. 16 Angjum le ko tle učenikija, ama ola našti sine te sasljaren le“. 17 Tegani o Isus vakergja: „Tumen sien lošno generacija so nane la vera ko Devel.* Dži keda mora te ovav tumencar? Dži keda mora te trpinav tumen? Anen le ki mande“. 18 Tegani o Isus strogo zapovedingja e demoneske te ikljol hem ov iklilo taro čhavo, hem o čhavo odma sastilo. 19 Palo adava, keda o Isus sine korkori, ale ki leste o učenikija hem pučle le: „Soske amen našti sine te palda e demone?“ 20 Ov vakergja lenge: „Adaleske so isi tumen tikni vera. Soske, čače vakerava tumenge, ako tumari vera tani bari samo kobor jekh zrno taro sinap,* ka vakeren akale planinake: ’Premestin tut akatar adari‘, hem oj ka premestinel pe. Hem tumen ka šaj sa te keren“. 21* --

22 Keda khedingje pe ki Galileja o Isus vakergja lenge: „O manušikano Čhavo ka ovel predajmo e dušmanenge ko vasta, 23 hem ola ka mudaren le, a ko trito dive ka voskresninel“. Tegani, ola sine but tažna.

24 Keda resle ko Kapernaum, o manuša so khedena sine danok taro duj drahme,* ale ko Petar hem pučle le: „Platinela li tumaro učiteli danok taro duj drahme?“ 25 Ov odgovoringja: „Oja, platinela“. A keda khuvgja ko kher, angleder te vakerel nešto, o Isus pučlja le: „So mislinea Simon, kastar o carija ki phuv lena danok hem javera davačke?* Taro ple čhave ili taro jabandžie?“ 26 Keda odgovoringja: „Taro jabandžie“, o Isus vakergja leske: „Znači o čhave na valjani te platinen danok. 27 Ama, te šaj ma te vredžina len, dža ko more hem frde i jadica, pa le o prvo mačho so ka astare. Keda ka phrave o muj leskoro ka arakhe jekh srebreno para.* Laja platin danok tuke hem mange“.

18 Tegani o učenikija ale uzo Isus hem pučle le: „Koj čače tano najbaro ko nebesno Carstvo?“ 2 A ov vikingja jekhe tikne čhave te avel, čhivgja le maškar lende 3 hem vakergja: „Čače vakerava tumenge, ako na meninena tumen hem na ovena sar tikne čhave, nikogaš nane te khuven ko nebesno Carstvo. 4 Soske sekoj so ka ovel ponizno sar akava tikno čhavo, ov ka ovel o najbaro ko nebesno Carstvo. 5 Hem koj priminela asavke tikne čhave baši mande,* ov priminela mande da. 6 Ama koj ka kerel te perel tari vera jekh taro akala tikne so verujnena ki mande, leske ka ovel pošukar te phanden le ki men baro bar so vrtinela le o her* hem lea te batinel ko hor pani.

7 Teško e manušenge taro akava sveto, soske kerena o javera te grešinen! Džangjola pe kaj ka avel dži ko adava te grešinen, ama teško e manušeske kova so ov ka kerel ola te grešinen! 8 Adaleske ako tlo vas ili tlo pro čhivela tut te kere grevo, čhin le hem frde le tutar. Soske pošukar ka ovel tuke te dobine životo bizo vas hem bizo pro, nego duje vastencar hem duje prencar te ove frdimo ki jag so večno thabljola. 9 Isto agjaar, ako tli jakh čhivela tut te grešine, ikal la hem frde la tutar. Soske pošukar ka ovel tuke te dobine životo jekhe jakhaja nego duje jakhencar te ove frdimo ki jagali geena.* 10 Pazinen ma te postapinen lošno jekhea taro akala tikne, soske vakerava tumenge kaj o angelija ko nebo so grižinena pe lenge, sekogaš dikhena o muj me Dadeskoro kova soj ko nebo. 11* --

12 So mislinena, ako jekhe manuše isi le 100 bakhre hem jekh lendar našavgjovela, nane li te mukhel e 99 bakhren ki planina hem te džal te rodel okole so našavdilo? 13 Hem ako arakhela le, čače vakerava tumenge, poviše ka radujnel pe baši leste nego bašo okola 99 so na našavdile. 14 Agjaar mo Dad da, kova soj ko nebo, na mangela te našavgjovel ni jekh taro akala tikne.

15 Ako tlo phral kerela grevo, dža hem korkori vaker leske kote grešingja. Ako šungja tut, tegani tu pomožingjan tle phraleske te kerel adava soj tano ispravno. 16 Ama ako na šunela tut, le tuja jekhe ili duje svedokon, te šaj sekoja buti te ovel potvrdimi duje ili trine svedokoncar. 17 Ako na šunela len da, vaker e sobranieske,* a ako na šunela ni e sobranie, tegani ponašin tut lea sar e manušea kova so na pendžarela e Devle hem sar e danočnikoja.

18 Čače vakerava tumenge, sa so ka phanden ki phuv ka ovel više phanlo ko nebo, hem sa so ka phraven ki phuv ka ovel više phravdo ko nebo. 19 Hem čače vakerava tumenge, ako duj džene tumendar soj ki phuv složinena pe te roden nešto soj važno taro mo Dad soj ko nebo, ov ka del len adava. 20 Soske, kote tane duj ili trin džene khedime ko mlo anav, adathe sium me da maškar lende“.

21 Tegani o Petar alo ko Isus hem pučlja le: „Gospodare, kobor puti valjani te prostinav mle phraleske ako ov grešinela mange? Dži ko efta puti?“ 22 Ama o Isus vakergja leske: „Na dži ko efta puti, nego dži ko 77 puti.

23 Adaleske, o nebesno Carstvo tano sar jekh cari kova so manglja o robija te iranen leske sa so dužinena. 24 Keda počmingja te khedel ple pare, angje leske jekh robo kova so dužinela leske sine 10.000 talantija.* 25 Adaleske so na sine le solea te iranel, o cari naredingja te bikinen le, leskere romnja, leskere čhaven hem sa so isi le te šaj te iranel o dugo. 26 Tegani o robo pelo ko kočaka, pokloningja pe leske hem vakergja: ’Molinava tut de man panda vreme hem ka iranav tuke sa‘. 27 Tegani o cari žalingja e robo, mukhlja le te džal hem brišingja lestar sa so dužinela. 28 Ama keda akava robo iklilo avrijal, arakhlja javere robo so dužinela leske sine 100 denarija.* Ov astargja le, počmingja te tasavel le hem vakergja: ’Iran sa so dužinea mange‘. 29 Tegani akava robo pelo ko kočaka hem počmingja te molinel le: ’De man panda vreme hem ka iranav tuke sa‘. 30 Ama, ov na manglja, hem kergja te phanden le ko zatvor sa džikote na iranela o dugo. 31 Keda o javera robija dikhle adava so slučingja pe, sine lenge but žal, adaleske gele hem vakergje e careske sa adava so slučingja pe. 32 Tegani o cari vikingja le ki peste hem vakergja leske: ’Tu sian lošno robo. Adaleske so molingjan man, me brišingjum sa adava so dužinea mange sine. 33 Na valjani li sine te žaline tu da adale robo sar so žalingjum tut me?‘ 34 Tegani o cari holjangja but hem vakergja e stražarenge te phanden le ko zatvor, sa džikote na iranela sa adava so dužinela. 35 Isto agjaar ka postapinel tumencar mo Dad soj ko nebo, ako sekova jekh tumendar na prostinela ple phraleske taro vilo“.

19 Otkeda o Isus vakergja akala bukja, gelo peske tari Galileja, nakhlja tari reka Jordan hem alo ko thana soj ki granica tari Judeja. 2 Pali leste ale but manuša hem ov sasljargja len adathe.

3 Tegani ale ki leste o fariseija* te iskušinen le, hem pučle le: „Smejnela li o rom te razvedinel pe ple romnjatar baši bilo savi buti?“ 4 Ov vakergja lenge: „Na čitingjen li kaj okova so kergja len ko početok, kergja len murš hem džuvli 5 hem vakergja: ’Adaleske o manuš ka mukhel ple dade hem ple daja hem ka spojnel pe ple romnjaja hem ola o duj ka oven jekh telo‘? 6 Agjaar ola nane više duj, nego jekh telo. Adaleske, o Devel so spojngja te ovel jekh,* o manuš ma te odvojnel!“ 7 A ola vakergje leske: „Tegani soske o Mojsej zapovedingja o rom te del ple romnjake potvrda bašo razvod hem te mukhel la?“ 8 Ov vakergja lenge: „Adaleske so sien tvrdoglava o Mojsej dozvolingja te razvedinen tumen taro tumare romnja, ama ko početok na sine agjaar. 9 Adaleske vakerava tumenge, sekova jekh so ka razvedinel pe tari pli romni, osven bašo nemoral,* hem khuvela ko brako javeraja, kerela preljuba“.

10 Tegani o učenikija vakergje leske: „Ako asavki tani i vrska maškar o rom hem i romni, tegani pošukar tano te na khuvel pe ko brako“. 11 A ov vakergja lenge: „Našti sarine te živinen agjaar, nego samo okola so isi len adava poklon. 12 Isi nesave so našti te ženinen pe* soske bijandile agjaar, isi javera so našti te ženinen pe soske o manuša kergje len te oven agjaar, hem isi asavke so na mangena te ženinen pe bašo nebesno Carstvo. Koj šaj te živinel agjaar, neka živinel agjaar“.

13 Tegani o roditelija angje ki leste e čhaven te blagoslovinel len* hem te molinel pe lenge, ama o učenikija holjangje hem vakergje lenge te ciden pe. 14 A o Isus vakergja: „Mukhen e čhaven! Ma čhinaven len te aven ki mande, soske asavkenge tano dendo o nebesno Carstvo“. 15 Hem ov blagoslovingja len hem gelo peske adathar.

16 Tegani jekh terno manuš alo ki leste hem pučlja le: „Učitele, savo šukaripe mora te kerav te šaj te dobinav večno životo?“ 17 A ov vakergja leske: „Soske pučea man bašo adava soj tano šukar? Samo jekh tano šukar. Adaleske, ako mangea te dobine životo, stalno iker tut ko e Devleskere zapovedija“. 18 O manuš pučlja le: „Kola zapovedija?“ O Isus vakergja leske: „Ma mudar, ma ker preljuba, ma čor, ma de hovavni izjava sar svedoko, 19 poštujn tle dade hem tle daja, hem mang tle pašutne sar tute“. 20 Tegani o terno manuš vakergja leske: „Me kerava sa akava. So panda valjani te kerav?“ 21 O Isus vakergja leske: „Ako mangea te ove sovršeno,* dža hem bikin sa so isi tut hem de o pare e čorolenge, tegani ka ovel tut barvalipe ko nebo. Palo adava ava hem ov mlo sledbeniko“. 22 Keda o terno manuš šungja akava, gelo peske razočarimo soske sine le baro barvalipe. 23 Tegani o Isus vakergja ple učenikonge: „Čače vakerava tumenge, pharo ka ovel e barvaleske te khuvel ko nebesno Carstvo. 24 Palem vakerava tumenge, polokho ka ovel te nakhavel pe kamila tari suv, nego o barvalo manuš te khuvel ko e Devleskoro Carstvo“.

25 Keda o učenikija šungje adava, but iznenadingje pe hem pučle le: „Tegani koj šaj te spasinel pe?“ 26 O Isus dikhlja len ko jakhja hem vakergja lenge: „O manuša adava našti te keren, ama o Devel šaj te kerel sa“.

27 Tegani o Petar vakergja leske: „Ake, amen mukhlem sa hem džaja pali tute. So ka dobina bašo adava?“ 28 O Isus vakergja lenge: „Čače vakerava tumenge, keda o Devel ka kerel sa o bukja neve hem o manušikano Čhavo ka bešel ko plo slavno prestol, tegani tumen so džana sine pali mande ka bešen ko 12 prestolija hem ka sudinen e 12 plemenge taro Izrael. 29 Hem sekoj so mukhlja khera, phralja, phenja, dad, daj, čhave ili phuv baši mande, ka dobinel 100 puti poviše hem ka dobinel večno životo.

30 A but džene soj tane prva ka oven posledna, a o posledna ka oven prva.

20 O nebesno Carstvo tano sar jekh manuš kova so isi le niva drakhencar, hem kova so uštilo rano sabajle te rodel rabotnikija kola so ka keren buti leske ki niva. 2 Otkeda dogovoringja pe e rabotnikoncar te platinel len po jekh denarij* ko dive, bičhalgja len te džan ki leskiri niva. 3 Keda iklilo palem ko okolu enja o saati* sabajle, dikhlja javeren da sar tergjona ko ploštad soske nikoj na lelja len bukjake, 4 hem vakergja lenge: ’Džan tumen da ki niva, hem ka platinav tumen kobor so valjani‘. 5 Tegani ola gele. Palem iklilo ko okolu 12 o saati* hem ko okolu trin o saati* paloručko hem kergja o isto. 6 Ko krajo iklilo ko okolu pandž o saati* paloručko hem arakhlja javeren sar tergjona, pa pučlja len: ’Soske tergjona akate celo dive bizi buti?‘ 7 Ola odgovoringje leske: ’Soske nikoj na lelja amen bukjake‘. A ov vakergja lenge: ’Džan tumen da ki niva‘.

8 Keda počmingja te rakjol, o gazda vakergja okoleske so vodinela i buti ki niva: ’Vikin e rabotnikon hem platin lenge. Počmin okolendar kola so ale posledna pa sa dži ko prva‘. 9 Keda ale okola so počmingje te keren buti ko okolu pandž o saati* paloručko, sekoj dobingja po jekh denarij.* 10 Keda ale o prva, ola mislingje peske kaj ka dobinen poviše, ama ola da dobingje po jekh denarij. 11 Samo so dobingje i plata, počmingje te buninen pe protiv o gazda 12 hem vakergje: ’Akala so ale posledna kergje samo jekh saati buti, a tu platingjan len isto sar amende, iako kergjem naporno buti celo dive hem thabilem ko kham!‘ 13 A ov odgovoringja jekheske lendar: ’Amala, me na kergjum tuke ništo lošno. Tu soglasingjan tut te kere buti bašo jekh denarij, neli? 14 Le adava soj tlo hem dža. Me mangava te dav akaleske so alo posledno isto kobor so dava tuke. 15 Nane man li pravo te kerav so mangava mle parencar? Ili sian zavidlivo* adaleske so sium šukar lencar?‘* 16 Agjaar o posledna ka oven prva, a o prva ka oven posledna“.

17 Džikote džana sine ko Erusalim, o Isus cidingja e 12 učenikon taro narodo hem ko drumo vakergja lenge: 18 „Ake, džaja ko Erusalim, hem e manušikane Čhave* ka predajnen le e glavna sveštenikonge hem e učitelenge e zakoneskere. Ola ka osudinen le te ovel mudardo 19 hem ka predajnen le e manušenge taro javera nacie te asan leske, te maren le kamšikoja hem te kovinen le ko stubo, a ko trito dive ka voskresninel“.

20 Tegani i daj e Zevedeeskere čhavengiri ali ko Isus zaedno ple čhavencar hem pokloningja pe leske te šaj te rodel lestar nešto. 21 Ov pučlja la: „So mangea?“ Oj odgovoringja leske: „Keda ka ove Cari ko tlo Carstvo, ker me duj čhave te bešen uzi tute, jekh tari tli desno a jekh tari tli levo strana“. 22 O Isus vakergja: „Na džanena so rodena. Šaj li te pien tari čaša kolatar so ka pijav me?“ Ola odgovoringje leske: „Oja šaj“. 23 A ov vakergja lenge: „Čače ka pien tari mli čaša, ama te bešen tari mli desno ili levo strana, adava našti me te odlučinav. Adala thana ka den pe okolenge kaske so mo Dad odlučingja te del len“.

24 Keda o javera 10 učenikija šungje bašo adava, holjangje e Jakoveske hem e Jovaneske. 25 Ama o Isus vikingja e učenikon ki peste hem vakergja lenge: „Džanena kaj o carija taro akava sveto vladinena upro narodo, a e važna manušen isi len avtoriteti upro manuša. 26 Ama maškar tumende ma te ovel agjaar. Nego koj mangela te ovel baro maškar tumende, neka ovel tumenge sluga, 27 hem koj mangela te ovel prvo maškar tumende, neka ovel tumenge robo. 28 Agjaar, o manušikano Čhavo* da na alo te služinen leske, nego alo te služinel hem te del plo životo sar otkupnina* bute dženenge“.

29 A keda iklile taro Erihon but manuša džana sine pali leste. 30 Tegani duj korole manuša bešena sine kaj o drumo hem keda šungje kaj o Isus nakhela, vikingje: „Gospodare, žalin amen, tu o Čhavo e Davideskoro!“ 31 O narodo vakerela lenge sine te čutinen, a ola vikinena sine panda poglasno: „Gospodare, žalin amen, tu o Čhavo e Davideskoro!“ 32 Tegani o Isus ačhilo, vikingja len hem pučlja: „So mangena te kerav tumenge?“ 33 Ola vakergje leske: „Gospodare, neka phravgjon amare jakhja“. 34 E Isuseske pelo žal, adaleske pipingja lengere jakhja hem ola počmingje odma te dikhen. Palo adava gele pali leste.

21 Keda ale paše ko Erusalim hem resle ki Vitfaga ki Maslinkengiri Gora, o Isus bičhalgja duje učenikon 2 hem vakergja lenge: „Džan ko gav soj angli amende. Samo so ka khuven ka arakhen herni hem lakere tikne here. Phraven len hem anen len ki mande. 3 Ako nekoj vakerela tumenge nešto, vakeren leske: ’Valjanena e Gospodareske‘. Hem ov odma ka mukhel te len len“.

4 Akava slučingja pe te šaj te ispolninel pe adava so sine vakerdo preku o proroko: 5 „Vakeren e sionsko čhajake: ’Ake tlo Cari avela ki tute, ov tano krotko hem bešela ko her, oja upro tikno her‘“.

6 O učenikija gele, hem kergje agjaar sar so vakergja lenge o Isus. 7 Angje e herna hem lakere tikne here, čhivgje pumare šeja upri lende hem o Isus bešlja upro tikno her. 8 A but taro manuša so sine adathe ikalgje pumare nametke hem čhivgje len ko drumo, a o javera čhingje granke taro palme hem čhivgje len ko drumo. 9 A o manuša so džana sine angli leste hem pali leste, vikinena sine: „Devla, molinaja tut, spasin e Davideskere Čhave! Blagoslovimo tano okova so avela e Jehovaske* ko anav! Spasin le, molinaja tut, o Devla so sian ko najučo than ko nebo!“

10 Keda khuvgja ko Erusalim, celo narodo iklilo te dikhel le hem vakergja: „Koj akava?“ 11 A o narodo so sine lea vakergja: „Akava tano o proroko o Isus taro Nazaret ki Galileja!“

12 Hem o Isus khuvgja ko hrami hem brkingja sa okolen so bikinena hem kinena sine ko hrami, hem irangja o astalija okolengere so meninena sine pare hem o klupe okolengere so bikinena sine gulubija. 13 Hem ov vakergja lenge: „Pišimo tano: ’Mlo kher ka vikinel pe kher molitvake‘, a tumen kergjen le kher e čorengoro!“ 14 Hem džikote sine ko hrami, ale ki leste korole hem manuša so langana sine, hem ov sasljargja len.

15 Keda o glavna sveštenikija hem o učitelija e zakoneskere dikhle o čudija so kergja hem sar o čhave vikinena sine ko hrami: „Devla molinaja tut spasin e Davideskere Čhave!“, ola holjangje 16 hem vakergje leske: „Šunea li so vakerena akala?“ O Isus vakergja: „Šunava. Nikogaš li na čitingjen: ’Tu kergjan o muja e tikne čhavengere hem e bebengere te falinen tut‘?“ 17 Keda gelo peske tari diz, gelo ko gav ki Vitanija hem ačhilo adathe te sovel.

18 Keda irangja pe ki diz rano sabajle, ov bokhalilo. 19 Hem ko drumo dikhlja jekh kaš taro smokve, alo uzo kaš, ama na arakhlja smokve, nego samo listija. Tegani vakergja: „Nikogaš nane više ki tute te oven plodija!“ Hem o kaš odma šukilo. 20 Keda o učenikija dikhle akava, čudingje pe hem vakergje: „Sar šaj o kaš odma te šukjol?“ 21 O Isus vakergja lenge: „Čače vakerava tumenge, ako isi tumen vera hem na sumninena tumen, na samo so ka keren adava so kergjum me akale kašteske, nego čak ako vakerena akale planinake: ’Ušti akatar hem frde tut ko more‘, ka ovel adava. 22 Hem bašo sa so ka molinen tumen, ako isi tumen vera ka dobinen adava“.

23 Keda alo ko hrami, o glavna sveštenikija hem o starešine ale ki leste džikote sikavela sine e manušen hem pučle le: „Koj dengja tut pravo te kere akala bukja? Hem koj vakergja tuke te kere akava?“ 24 O Isus vakergja lenge: „Me da ka pučav tumen nešto. Ako tumen odgovorinena mange, me da ka vakerav tumenge koj dengja man pravo te kerav akala bukja. 25 Koj dengja e Jovaneske pravo te krstinel, o Devel soj ko nebo, ili o manuš?“ Hem ola počmingje te keren lafi maškar peste: „Ako vakeraja: ’O Devel soj ko nebo‘, ka vakerel amenge: ’Soske tegani na verujngjen ki leste?‘ 26 A ako vakeraja: ’O manuš‘, na džanaja so ka keren amenge o manuša, soske ola verujnena kaj o Jovan sine proroko“. 27 Adaleske odgovoringje e Isuseske: „Na džanaja“. Hem ov vakergja lenge: „Ni me na vakerava tumenge koj dengja man pravo te kerav akava.

28 So mislinena bašo akava? Jekhe manuše sine le duj čhave. Gelo ko prvo hem vakergja leske: ’Mo čhavo, avdive dža ki niva e drakhencar te kere buti‘. 29 Ov vakergja leske: ’Na džava‘. Ama palo adava pelo pišmani, hem gelo. 30 Tegani gelo ko dujto, hem vakergja leske o isto. A ov vakergja: ’Ka džav, gospodare‘, ama na gelo. 31 Koj taro akala duj čhave kergja adava so rodingja o dad?“ Ola vakergje leske: „O prvo“. O Isus vakergja lenge: „Čače vakerava tumenge, o danočnikija hem o prostitutke* ka khuven angleder tumende ko e Devleskoro Carstvo. 32 Soske, o Jovan alo ki tumende hem sikavgja tumenge o pravedno drumo, ama tumen na verujngjen ki leste. A o danočnikija hem o prostitutke, verujngje ki leste. Hem tumen dikhlen adava, ama ni palo adava na kaingjen tumen hem na verujngjen ki leste.

33 Šunen panda jekh sporedba: sine jekh manuš so sine le niva hem ki late sadingja drakha, čhivgja ograda okolu i niva, kergja than kote so ka gazinen pe o drakha hem gradingja uči kula kote so ka oven o stražarija. Hem dengja la nesave manušenge te keren buti ki late, a ov gelo ko dur than. 34 Keda alo o vreme te kheden pe o drakha, ov bičhalgja ple robon ki niva te len o drakha. 35 Ama o manuša so kergje buti ki niva, astargje leskere robon, jekhe margje, e dujtone mudargje hem e tritoneske frdingje barencar džikote na mudargje le. 36 Palo adava, ov bičhalgja javere robon, poviše taro prvo puti, ama ola lenge da kergje isto. 37 Ko krajo ov bičhalgja ple čhave, soske mislingja peske: ’Ola ka poštujnen mle čhave‘. 38 Keda o manuša dikhle e čhave, vakergje peske: ’Ov tano o nasledniko. Ajde te mudara le hem te la i niva* amenge!‘ 39 Tegani astargje le, vlečingje le avrijal tari niva hem mudargje le. 40 Adaleske, keda ka avel o gazda e nivakoro, so ka kerel adale manušenge?“ 41 Ola vakergje leske: „Adaleske soj tane lošna ov ka mudarel len, hem i niva ka del la javere manušenge kola so ka den le o drakha keda ka avel o vreme te kheden pe“.

42 O Isus vakergja lenge: „Na čitingjen li ko sveta spisija: ’O bar so frdingje le o graditelija, ulo o glavno bar* ki kjuša. Adava bar tano taro Jehova,* hem amenge ko jakhja tano but šužo‘? 43 Adaleske vakerava tumenge, o Devel ka lel plo Carstvo tumendar hem ka del le e manušenge so ka keren adava so ov rodela lendar. 44 Koj ka perel ko akava bar, ov ka ovel but povredimo, a upro kaste ka perel akava bar, ov ka ovel zdrobimo“.

45 Keda o glavna sveštenikija hem o fariseija* šungje akaja sporedba, halile kaj ov kerela lafi baši lende. 46 Ola mangle te astaren le, ama darana sine taro narodo, soske o narodo verujnela sine kaj o Isus tano proroko.

22 O Isus vakergja lenge panda jekh sporedba: 2 „O nebesno Carstvo tano sar jekh cari kova so spremingja te kerel bijav ple čhaveske. 3 Hem bičhalgja ple robon te vikinen okolen so sine kanime te aven ko bijav, ama ola na mangle te aven. 4 Palem bičhalgja javere robon hem vakergja lenge: ’Vakeren okolenge soj kanime: „Ake, spremingjum hajbaske, čhingjum e guruven hem e javere životnen, sa tano spremno. Aven ko bijav‘“. 5 Ama lenge na sine važno adava. Nekoj gele ki pli niva, a nekoj ki pli buti. 6 A o javera astargje leskere robon, margje len hem mudargje len.

7 A o cari but holjangja hem bičhalgja ple vojska, pa mudargja sa adalen so mudargje leskere robon hem thargja lengiri diz. 8 Tegani vakergja ple robonge: ’O bijav tano spremno, ama okola soj kanime na zaslužingje te aven ko bijav. 9 Adaleske džan ko drumija so ingarena avrijal tari diz hem sarinen so ka arakhen kaninen len te aven ko bijav‘. 10 Tegani akala robija iklile ko drumija hem khedingje kas so arakhle, hem e lošna hem e šukar manušen. Hem i sala e bijaveske sine pherdi gostoncar.

11 Keda o cari khuvgja te dikhel e goston, dikhlja jekhe manuše so na sine uravdo sar so valjani te uravel pe bijaveske. 12 Hem ov vakergja leske: ’Amala, sar khuvgjan akate bizo te ove uravdo sar so valjani bijaveske?‘ A o manuš na sine le so te vakerel. 13 Tegani o cari vakergja ple slugenge: ’Phanden leskere vasta hem o pre hem frden le avrijal ki temnica! Adathe ka rovel hem ka krcinel ple dandencar‘.

14 Soske but džene tane kanime, ama hari birime“.

15 Tegani o fariseija* gele peske adathar hem dogovoringje pe sar te keren o Isus te vakerel nešto pogrešno. 16 Adaleske bičhalgje ple učenikon hem e Irodeskere sledbenikon te pučen le: „Učitele, džanaja kaj tu sekogaš vakerea o čačipe hem adava so sikavea bašo Devel tano čače, hem na rodea o javera te prifatinen tut, soske tu na dikhea koj tano hem soj tano jekh manuš. 17 Adaleske, vaker amenge so mislinea: Dali tano ispravno te platinel pe danok e cezareske ili na?“ 18 Ama o Isus džanlja lengiri lošno namera hem adaleske vakergja: „Licemerna, soske iskušinena man? 19 Sikaven mange jekh para kolaja so platinena danok“. Ola angje leske jekh denarij.* 20 Hem pučlja len: „Kaskoro liko hem anav isi akate?“ 21 Ola odgovoringje leske: „E cezareskoro“. Tegani ov vakergja lenge: „Adaleske, iranen e cezareskoro e cezareske, a e Devleskoro e Devleske!“ 22 Keda šungje adava vooduševingje pe, pa mukhle le hem gele peske adathar.

23 Adava dive o sadukeija,* kola so vakerena kaj nane voskresenie, ale ki leste hem pučle le: 24 „Učitele, o Mojsej vakergja: ’Ako jekh manuš merela bizo te oven le čhave, leskoro phral mora te lel leskere romnja te šaj te del potomstvo ple phraleske‘. 25 Ama sine peske efta phralja. O prvo ženingja pe hem mulo, ama adaleske so na sine le čhave, leskoro phral lelja leskere romnja. 26 O isto slučingja pe e dujtonea, e tritonea hem sa dži ko eftato phral. 27 Ko krajo muli i romni da. 28 Keda ka voskresninen akala efta phralja, kaskiri romni ka ovel? Soske oj sine sarinengiri romni“.

29 Tegani o Isus vakergja: „Tumen sien ki greška, soske na džanena ni o sveta spisija ni kobor tani bari e Devleskiri sila. 30 Soske, keda ka voskresninen, o manuša nane te ženinen pe, nego ka oven sar o angelija ko nebo. 31 A bašo adava kaj o mule ka voskresninen, na čitingjen li so vakergja tumenge o Devel: 32 ’Me sium o Devel e Avraameskoro, o Devel e Isakoskoro hem o Devel e Jakoveskoro‘? Ov nane o Devel e mulengoro, nego e dživdengoro“. 33 Keda šungje adava, o manuša sine vooduševime taro sa adava so sikavela len sine.

34 Keda šungje kaj o Isus phanlja o muj e sadukeengoro, o fariseija zaedno lencar ale ko Isus. 35 Hem jekh lendar, kova so šukar pendžarela sine o Zakoni, pučlja e Isuse te šaj te iskušinel le: 36 „Učitele, koja tani i najbari zapoved ko Zakoni?“ 37 Ov vakergja leske: „’Mang e Jehova,* tle Devle, sa tle vilea, sa tle dušaja* hem sa tle gogjaja‘. 38 Akaja tani i najbari hem i prvo zapoved. 39 I dujto, slično sar late, tani akaja: ’Mang tle pašutne sar korkori tut‘. 40 Ko akala duj zapovedija ikerena pe celo Zakoni hem o Prorokija“.

41 Džikote o fariseija sine panda adathe, o Isus pučlja len: 42 „So mislinena bašo Hristos? Kaskoro čhavo tano ov?“ Ola odgovoringje leske: „E Davideskoro“. 43 A ov pučlja len: „Sar tegani o David, vodimo tari e Devleskiri sila,* vikinela le Gospodari, keda vakerela: 44 ’O Jehova* vakergja mle Gospodareske: „Beš tari mli desno strana sa džikote na čhivava tle dušmanen telo tle pre“‘? 45 Sprema akava, ako o David vikinela le Gospodari, sar tegani tano leske čhavo?“ 46 Nikoj našti sine te odgovorinel leske, hem ottegani nijekh na osudingja pe te pučel nešto e Isuse.

23 Tegani o Isus vakergja e narodoske hem ple učenikonge: 2 „O učitelija e zakoneskere hem o fariseija* mislinena kaj isi len o isto avtoriteti sar so sine e Mojsee. 3 Adaleske keren sa adava so vakerena tumenge te keren, ama ma keren adava so ola kerena, soske ola vakerena, ama na kerena adava so vakerena. 4 Ola kerena hem čhivena bare pharipa e manušenge ko pikje, a na mangena ni najea te pipinen adala pharipa. 5 Sa so kerena ola, kerena te šaj o manuša te dikhen len. Bajrakerena pumare filakterie* so phiravena sar ajmalie hem kerena pobare o reske taro pumare šeja. 6 Mangena o najšukar thana ko proslave hem o prva thana ko sinagoge.* 7 Mangena o manuša te pozdravinen len ko ploštadija hem te vikinen len Rabi.* 8 A tumen, ma mukhen te vikinen tumen Rabi, soske jekh tano tumaro Učiteli, a sarine tumen sien phralja. 9 Hem nikas ki phuv ma vikinen mo dad, soske jekh tano tumaro Dad, okova soj upre ko nebo. 10 Ma mukhen ni te vikinen tumen vodačija, soske jekh tano tumaro Vodači, o Hristos. 11 A o najbaro maškar tumende neka ovel tumenge sluga. 12 Soske, koj vazdela pe, ka ovel ponižimo, a koj tano ponizno, ka ovel vazdimo.

13 Teško tumenge, učitelija e zakoneskere hem fariseija, licemerna sien! Soske phandena e manušenge o udara taro nebesno Carstvo. Ni tumen khuvena, a ni mukhena te khuven okola so mangena te khuven. 14* --

15 Teško tumenge, učitelija e zakoneskere hem fariseija, licemerna sien! Patujnena preku more hem džana segde te šaj te ubedinen jekhe manuše te prifatinel i evrejsko vera,* a keda ka prifatinel la, kerena le asavko so zaslužinela i geena* duj puti poviše nego tumen!

16 Teško tumenge, so sien korole vodačija, kola so vakerena: ’Ako nekoj hala sovli upro ko hrami, adava nane ništo, ama ako hala sovli upro zlato soj ko hrami, tegani ov mora te ikerel pe ko plo lafi‘. 17 Tumen sien glupava hem korole! Soj tano pobaro, o zlato ili o hrami so kerela adava zlato te ovel sveto? 18 Isto agjaar vakerena: ’Ako nekoj hala sovli upro žrtveniko, adava nane ništo, ama ako nekoj hala sovli upri žrtva soj ko žrtveniko, tegani ov mora te ikerel pe ko plo lafi‘. 19 Tumen sien korole! Soj tano pobaro, i žrtva ili o žrtveniko so kerela adaja žrtva te ovel sveto? 20 Adaleske ako nekoj hala sovli upro žrtveniko, ov hala sovli upro leste hem upro sa soj ki leste. 21 Hem koj ka hal sovli upro hrami, ov hala sovli upro leste hem upro Devel so živinela ko hrami. 22 Hem koj hala sovli upro nebo, ov hala sovli upro e Devleskoro prestol hem upro Devel kova so bešela ko adava prestol.

23 Teško tumenge, učitelija e zakoneskere hem fariseija, licemerna sien! Soske dena desetok* taro nane, kopar hem kim, a mislinena kaj nane važna o pobare bukja taro Zakoni, sar soj i pravda, i milost hem i vernost. Točno, valjangjen te den desetok taro adala bukja, ama na valjangjen te zanemarinen o považna bukja taro Zakoni. 24 Korole vodačija sien, ikalena o komarco so pelo ki čaša, a gltinena kamila!

25 Teško tumenge, učitelija e zakoneskere hem fariseija, licemerna sien! Soske sien sar čaša hem činija soj čista avrijaldan, a andral sien pherde alčnost hem želbe so našti te kontrolirinen len! 26 Korole fariseija, čistinen prvo i čaša hem i činija andral te šaj te ovel čisto avrijaldan da.

27 Teško tumenge, učitelija e zakoneskere hem fariseija, licemerna sien! Soske ličinena sar grobija makhle kirečea te šaj avrijaldan te dikhjon šuže, a andral tane pherde kokala taro mule hem razna melalipa! 28 Agjaar, tumen da e manušenge avrijaldan dikhjona pravedna, ama andral sien licemerna hem pherde lošnipaja.*

29 Teško tumenge, učitelija e zakoneskere hem fariseija, licemerna sien! Soske gradinena grobija e prorokonge hem ukrasinena e pravedna manušengere grobija, 30 hem vakerena: ’Te živina sine amen da keda živinena sine amare parapapija, nane sine te pomožina len te mudaren e prorokon‘. 31 Agjaar, korkori tumen vakerena kaj sien kriva adaleske so sien o čhave okolengere so mudargje e prorokon. 32 Završinen adava so počmingje tumare parapapija.

33 Tumen sien čhave e sapengere! Sar ka našen tari osuda te oven frdime ki geena?* 34 Adaleske, bičhalava tumenge prorokon, mudra manušen hem učitelen.* Nekas ka mudaren hem ka kovinen len ko stubo, a e javeren ka kamšikujnen len ko tumare sinagoge hem ka progoninen len tari diz ki diz. 35 Agjaar tumen ka oven kriva bašo rat e pravedna manušengoro so sine čhordo ki phuv, taro pravedno manuš o Abel pa dži ko Zaharija, o čhavo e Varahijaskoro, kova so mudargjen le anglo hrami, uzo žrtveniko. 36 Čače vakerava tumenge, akaja generacija ka ovel kaznimi bašo sa akala bukja.

37 Erusalim, Erusalim, tu kova so mudarea e prorokon hem mudarea barencar okolen soj bičhalde ki tute! Kobor puti mangljum te khedav tle čhaven sar i khani so khedela ple piličken telo ple paka! Ama tumen na manglen. 38 Ake, o Devel ka mukhel tumaro kher.* 39 Soske vakerava tumenge, taro akana nane više te dikhen man, sa džikote na vakerena: ’Blagoslovimo tano okova so avela e Jehovaske* ko anav!‘“

24 Džikote o Isus ikljola sine taro hrami, ale ki leste leskere učenikija hem sikavgje leske celo hrami. 2 A ov vakergja lenge: „Dikhena li sa akava? Čače vakerava tumenge, akate nane te ačhol ni jekh bar upro bar, sa ka ovel rušimo“.

3 Džikote bešela sine ki Maslinkengiri Gora, o učenikija ale ki leste keda sine korkori hem vakergje leske: „Vaker amenge keda ka oven akala bukja hem kova ka ovel o znako baši tli prisutnost* hem bašo krajo akale svetoskoro?“*

4 O Isus vakergja lenge: „Pazinen nekoj te na hovavel tumen. 5 Soske but džene ka aven ko mlo anav hem ka vakeren: ’Me sium o Hristos‘. Hem ka hovaven buten. 6 Ka šunen bašo vojne ko razna thana. Pazinen te na daravel tumen adava. Soske adava mora te slučinel pe, ama tegani panda nane o krajo.

7 Soske, ka borinel pe narodo protiv narodo, hem carstvo protiv carstvo, hem ka ovel bokhalipe hem zemjotresija ko razna thana. 8 Sa akala bukja tane početok taro bare dukha.*

9 Tegani o manuša ka progoninen tumen hem ka mudaren tumen, hem sa o narodija ka mrzinen tumen bašo mlo anav. 10 Tegani but džene ka peren tari vera, ka predajnen jekh jekhe, hem ka mrzinen pe jekh jekhea. 11 Ka ikljon but hovavne prorokija hem ka hovaven bute manušen. 12 Hem adaleske so o lošnipe ka bajrol, bute dženengoro mangipe ka šudrol. 13 Ama koj ka istrajnel dži ko krajo, ka ovel spasimo. 14 Hem akava šukar haberi bašo Carstvo ka propovedinel pe ko celo sveto, te šaj o manuša taro sa o narodija te šunen le,* hem tegani ka avel o krajo.

15 Znači, sprema o lafija so vakergja len o Devel preku o proroko o Daniel, tumen ka dikhen i gadno buti so uništinela sa o bukja, sar tergjola ko sveto than (te šaj te haljovel akava, okova so ka čitinel šukar neka razmislinel). 16 Keda ka dikhen adava, okola so ka oven ki Judeja, neka našen ko planine. 17 Koj ka ovel ko krovi, ma te hulel tele te lel nešto taro kher. 18 Hem koj ka ovel ki niva, ma te iranel pe te lel pli nametka. 19 Ko adala dive, teško e khamne džuvlenge hem e dajenge so dena thud pumare bebenge! 20 Keda ka valjani te našen, molinen tumen te na ovel adava evendaske ili ko sabat.* 21 Soske tegani ka ovel bari nevolja savi so na sine taro početok e svetoskoro dži akana, a ni nane te ovel više. 22 Hem ako o Devel na kratinela adala dive, ni jekh nane te spasinel pe. Ama bašo okola soj birime lestar, ov ka kratinel adala dive.

23 Ako nekoj tegani vakerela tumenge: ’Ake, akate tano o Hristos!‘ Ili: ’Okote tano!‘, ma verujnen. 24 Soske ka pojavinen pe hovavne Hristosija hem hovavne prorokija, hem ka keren bare znakija hem čudija te hovaven, ako šaj, čak e birimen da. 25 Ake predupredingjum tumen. 26 Adaleske ako vakerena tumenge: ’Ake, ki pustina tano‘, ma ikljoven. Ako vakerena tumenge: ’Ake, andre ki soba tano‘, ma verujnen. 27 Soske sar o svetlo taro gromi so ikljola taro istok hem svetinela dži ko zapad, agjaar ka ovel ko vreme keda o manušikano Čhavo* ka ovel prisutno.* 28 Kote so isi mrša,* adathe ka kheden pe o orlija.

29 Odma pali nevolja ko adala dive, o kham ka kaljol, i mesečina nane te svetinel, o zvezde ka peren taro nebo hem o bukja ko nebo ka tresinen. 30 Tegani, ko nebo ka pojavinel pe o znako e manušikane Čhaveskoro. Hem ka roven sa o plemija tari phuv. Ka dikhen e manušikane Čhave sar avela ko oblakija ko nebo silaja hem bare slavaja. 31 Ov ka bičhalel ple angelen glasno zvukoja tari truba, hem ola ka kheden okolen so ov biringja taro štar strane* e svetoskere, tari jekh strana taro nebo dži ki javer.

32 Akana sikljoven tari sporedba baši smokva. Keda latar ka bajrol nevi granka hem ka mukhel listija, džanena kaj o nilaj tano paše. 33 Agjaar tumen da, keda ka dikhen sa akala bukja, džanen kaj o manušikano Čhavo tano paše anglo udar. 34 Čače vakerava tumenge kaj, akaja generacija nane te nakhel sa džikote na ovena sa akala bukja. 35 O nebo hem i phuv ka našavgjoven, ama me lafija ka ačhon sekogaš.

36 Nikoj na džanela keda ka avel adava dive hem adava saati, ni o angelija ko nebo, ni o Čhavo, nego samo o Dad. 37 Soske, sar so sine ko dive e Noeskere, agjaar ka ovel ko vreme keda ka ovel prisutno* o manušikano Čhavo. 38 Soske, sar so kerena sine ko vreme angleder o potop, hana hem piena sine, o murša hem o džuvlja ženinena pe sine, sa dži ko dive keda o Noe khuvgja ki arka, 39 hem na pazinena sine ko bukja so ovena, sa džikote na alo o potop hem ingargja sarinen, agjaar ka ovel ko vreme keda ka ovel prisutno* o manušikano Čhavo. 40 Tegani duj manuša ka oven ki niva, jekh ka ovel lendo, a jekh ka ovel mukhlo. 41 Duj džuvlja ka melinen giv, jekh lendar ka ovel lendi, a jekh na. 42 Adaleske, ačhoven džangavde, soske na džanena ko kova dive avela tumaro Gospodari.

43 Razmislinen bašo akava: keda bi džanela o domakjini ko kova saati ka khuvel o čor, ov bi ačhovela sine džangavdo hem na bi mukhela sine o čor te khuvel leske ko kher. 44 Adaleske oven spremna, soske o manušikano Čhavo ka avel ko saati kova so na očekujnena le.

45 Koj tano o verno hem o mudro robo kaste so leskoro gospodari čhivgja le upro ple sluge te šaj te del len hrana ko pravo vreme? 46 Srekjno tano adava robo ako leskoro gospodari, keda avela arakhela le sar kerela pli buti! 47 Čače vakerava tumenge, ov ka čhivel le te ovel odgovorno upro sa so isi le.

48 Ama, ako adava robo tano lošno hem mislinela peske: ’Mo gospodari kasninela‘, 49 hem počminela te marel e javere robon, te hal hem te piel e pijanicencar, 50 o gospodari adale roboskoro ka avel ko dive keda ov na očekujnela hem ko saati kova so ov na džanela, 51 hem ov ka del le i najbari kazna hem ka čhivel le e licemerna manušencar. Adari o robo ka rovel hem ka krcinel ple dandencar.

25 Tegani o nebesno Carstvo ka ovel sar 10 čhaja kola so lele pumare lampe hem iklile te adžikeren e džamutre. 2 Pandž lendar sine glupava, a pandž mudra. 3 O glupava čhaja lele pea pumare lampe, ama na lele pea maslo, 4 a o mudra čhaja lele pea pumare lampe, ama hem maslo ko šišija. 5 Adaleske so o džamutro kasningja, sa o čhaja dremingje hem zasukje. 6 Točno ki ekvaš i rat šundilo sar o manuša vikinena: ’Ake o džamutro! Ikljoven te dodžakeren le!‘ 7 Tegani sa o čhaja uštile hem počmingje te spreminen pumare lampe. 8 A o glupava čhaja vakergje e mudra čhajengje: ’Den amen hari taro tumaro maslo, soske amare lampe samo so na ačhile‘. 9 O mudra čhaja vakergje lenge: ’Šaj nane te ovel dovolno ni amenge ni tumenge. Adaleske džan hem kinen tumenge maslo taro okola so bikinena le‘. 10 Džikote ola gele te kinen, o džamutro reslja. O čhaja so sine spremna, khuvgje lea andre ko bijav hem o udar phanlilo. 11 Palo adava ale okola da čhaja hem vakergje: ’Gospodine, gospodine, phrav amenge!‘ 12 A o džamutro vakergja lenge: ’Čače vakerava tumenge, na pendžarava tumen‘.

13 Adaleske, ačhoven džangavde, soske na džanena ni o dive ni o saati.

14 Isto agjaar o nebesno Carstvo tano sar jekh manuš kova so spremingja pe te džal ko dur than. Adaleske vikingja ple robon hem dengja lenge te grižinen pe bašo leskoro imot. 15 Jekheske dengja pandž talantija,* e dujtoneske dengja duj talantija, a e tritoneske dengja jekh talanti, sekaske sprema leskere sposobnostija hem gelo ko dur than. 16 Okova so dobingja pandž talantija, odma gelo te kerel buti lencar, pa zarabotingja panda pandž talantija. 17 Isto agjaar, okova so dobingja duj, zarabotingja panda duj. 18 A o robo so dobingja samo jekh, gelo pa ranlja dupka ki phuv hem adathe garavgja o pare* ple gospodareskere.

19 Palo but vreme, o gospodari akale robongoro alo te dikhel so kergje leskere parencar. 20 Agjaar okova so dobingja pandž talantija* alo hem angja panda pandž talantija hem vakergja: ’Gospodare, tu dengjan man pandž talantija, a me zarabotingjum panda pandž‘. 21 A o gospodari vakergja leske: ’Šukar kergjan, mlo šukar hem verno robo! Sian sine verno ko hari bukja, adaleske ka čhivav tut te grižine tut bašo poviše bukja. Radujn tut tle gospodarea‘. 22 Pali leste alo okova so dobingja duj talantija hem vakergja: ’Gospodare, tu dengjan man duj talantija, ake me zarabotingjum panda duj talantija‘. 23 A o gospodari vakergja leske: ’Šukar kergjan, mlo šukar hem verno robo! Sian sine verno ko hari bukja, adaleske ka čhivav tut te grižine tut bašo poviše bukja. Radujn tut tle gospodarea‘.

24 Ko krajo alo o robo so dobingja jekh talanti* hem vakergja: ’Gospodare, džanava kaj sian manuš kova so rodela but, hem žnejnea adathe kote so na sejngjan hem khedea kote so na sadingjan. 25 Adaleske darandiljum, gjeljum hem garavgjum o talanti ki phuv. Ake adava soj tlo‘. 26 A o gospodari vakergja leske: ’Tu sian lošno hem mrzalo robo, neli džanljan kaj žnejnava kote so na sejngjum hem kaj khedava kote so na sadingjum? 27 Tegani, valjangjan te mukhe mle pare* ko bankarija hem keda ka iranav man, ka šaj sine te lav adava soj mlo kamataja.

28 Adaleske, len lestar o talanti* hem den le okoleske so isi le 10 talantija. 29 Soske kas so isi, ka del pe leske panda hem ka ovel le but. A okole so nane, ka lel pe lestar adava da so isi le. 30 Hem akale robo, kova so nane korisno, frden le avrijal ki temnica. Adathe ka rovel hem ka krcinel ple dandencar‘.

31 Keda o manušikano Čhavo* ka avel bare slavaja, hem sa o angelija lea, tegani ka bešel ko plo baro prestol. 32 Hem sa o narodija ka oven khedime angli leste hem ov ka odvojnel e manušen ko duj grupe, sar jekh pastiri so odvojnela e bakhren taro buznja. 33 E bakhren ka čhivel tari pli desno strana, a e buznjen tari pli levo.

34 Tegani o Cari ka vakerel okolenge soj tari leskiri desno strana: ’Aven tumen so sien blagoslovime taro mlo Dad, dobinen* o Carstvo kova soj tumenge spremimo panda taro početok e svetoskoro. 35 Soske, sium sine bokhalo hem tumen dengjen man te hav, sium sine žedno hem tumen dengjen man te pijav, sium sine jabandžija hem tumen primingjen man ko tumaro kher, 36 sium sine nango hem tumen uravgjen man, sium sine nasvalo hem tumen grižingjen tumen mange, sium sine ko zatvor hem tumen alen te dikhen man‘. 37 Tegani o pravedna manuša ka vakeren leske: ’Gospodare, keda dikhlem tut bokhalo hem dengjem tut te ha, ili žedno hem dengjem tut te pie? 38 Keda dikhlem tut sar jabandžija hem primingjem tut ko amaro kher, ili nango hem uravgjem tut? 39 Keda dikhlem tut nasvalo ili ko zatvor hem alem te posetina tut?‘ 40 Tegani o Cari ka odgovorinel lenge: ’Čače vakerava tumenge, sa adava so kergjen jekheske taro akala mle najtikne phralja, kergjen le mange‘.

41 Palo adava ka vakerel okolenge soj tari leskiri levo strana: ’Našen mandar, tumen so sien osudime taro Devel te oven frdime ki jag so večno thabljola,* koja soj spremimi e Bengeske hem leskere demonenge!* 42 Soske, sium sine bokhalo, ama tumen na dengjen man ništo te hav, sium sine žedno, ama tumen na dengjen man ništo te pijav, 43 sium sine jabandžija, ama tumen na primingjen man ko tumaro kher, sium sine nango, ama tumen na uravgjen man, sium sine nasvalo hem ko zatvor, ama tumen na grižingjen tumen mange‘. 44 Tegani ola da ka vakeren leske: ’Gospodare, keda dikhlem tut bokhalo, žedno, sar jabandžija, nango, nasvalo ili ko zatvor hem na pomožingjem tuke?‘ 45 Tegani ov ka odgovorinel lenge: ’Čače vakerava tumenge, sa adava so na kergjen jekheske taro akala najtikne, na kergjen ni mange‘. 46 Akala ka oven uništime* zasekogaš, a o pravedna ka dobinen večno životo“.

26 Otkeda o Isus vakergja sa akala bukja, phengja ple učenikonge: 2 „Džanena kaj palo duj dive tani i Pasha* hem o manušikano Čhavo* ka ovel predajmo ko vasta e dušmanenge hem ka ovel kovimo ko stubo“.

3 Tegani o glavna sveštenikija hem o starešine khedingje pe ko dvoro e prvosveštenikoskoro kova so vikinela pe sine Kajafa 4 hem dogovoringje pe sar te vakeren hovavne bukja bašo Isus te šaj te astaren le hem te mudaren le. 5 Ama vakergje: „Ma te astara le praznikoske, soske o narodo ka buninel pe“.

6 Džikote o Isus sine ki Vitanija ko kher e Simoneske, kova so angleder sine leprozno, 7 ali ki leste jekh džuvli koja so sine la tikno šiši taro parno bar kova so sine le mirislivo maslo so koštinela sine but pare. Džikote o Isus hala sine, oj čhorgja leske o maslo ko šero. 8 Keda o učenikija dikhle akava, holjangje hem vakergje: „Soske o maslo te džal zijani? 9 Šaj sine skupo te bikina le hem o pare te da len e čorolenge“. 10 Adaleske so o Isus džanlja so kerena maškar peste lafi, ov vakergja lenge: „Soske ponašinena tumen agjaar sprema akaja džuvli? Oj kergja mange šukaripe. 11 O čorole sekogaš ka oven uzi tumende, ama me nane te ovav sekogaš tumencar. 12 Keda oj čhorgja o mirislivo maslo upro mlo telo, spremingja man parujbaske. 13 Čače vakerava tumenge, segde kote so ka propovedinel pe akava šukar haberi ko celo sveto, ka vakerel pe hem bašo adava so kergja akaja džuvli, te šaj te setinen pe ki late“.

14 Tegani jekh taro 12 apostolija, kova so vikinela pe sine Juda Iskariot, gelo ko glavna sveštenikija 15 hem vakergja lenge: „So ka den man ako predajnava e Isuse tumenge?“ Ola dogovoringje pe lea kaj ka den le 30 srebrenikija. 16 Ottegani ov počmingja te rodel šukar momenti te šaj te predajnel e Isuse.

17 Ko prvo dive taro Prazniko bašo mare bizo kvasaco, o učenikija ale ko Isus hem pučle le: „Kote mangea te spremina tuke i Pasha?“ 18 Ov vakergja lenge: „Džan ki diz, ko adava hem adava manuš, hem vakeren leske: ’O Učiteli vakergja: „Mlo vreme tano paše. Ka slavinav i Pasha mle učenikoncar ko tlo kher“‘“. 19 O učenikija kergje agjaar sar so vakergja lenge o Isus hem spremingje sa so valjani baši Pasha.

20 A akšameske o Isus bešela sine ko astali ple 12 učenikoncar. 21 Džikote hana sine, ov vakergja lenge: „Čače vakerava tumenge, jekh tumendar ka predajnel man“. 22 Keda šungje akava, ola ule but tažna hem sekova jekh lendar počmingja te pučel le: „Gospodare, te na sium me adava?“ 23 A ov vakergja lenge: „Okova so ka bolel mancar taro čaro, ov ka predajnel man. 24 Čače, o manušikano Čhavo* džala peske, sar soj pišimo baši leste. Ama teško ka ovel okole manušeske kova so ka predajnel e manušikane Čhave! Adale manušeske pošukar ka ovel sine te na bijangjovel“. 25 A o Juda, kova so spreminela pe sine te predajnel le, pučlja le: „Te na sium me, Rabi?“* A ov vakergja leske: „Tu korkori vakerea adava“.

26 Džikote panda hana sine, o Isus lelja maro hem otkeda molingja pe, phaglja o maro, pa dengja ple učenikonge hem vakergja: „Len hem han. Akava pretstavinela mlo telo“. 27 Hem lelja čaša pherdi mol, zablagodaringja pe e Devleske ki molitva, dengja len hem vakergja: „Pien latar sarine, 28 soske akava pretstavinela mlo rat. Preku mlo rat ka počminel te važinel jekh sojuz.* Akava rat ka čhorgjol butenge, te šaj te prostinen pe o grevija. 29 Ama vakerava tumenge, nane više te pijav tari akaja mol, sa dži ko dive keda ka pijav tumencar nevi mol ko mle Dadeskoro Carstvo“. 30 Ko krajo, otkeda giljavgje gilja kola so falinena e Devle, gele ki Maslinkengiri Gora.

31 Tegani o Isus vakergja lenge: „Adava so ka slučinel pe mange erat ka kerel tumari vera te slabonel, soske tano pišimo: ’Ka khuvav e pastire hem o bakhre taro stado ka našen‘. 32 Ama keda ka voskresninav, ka džav angleder tumende ki Galileja“. 33 Tegani o Petar vakergja leske: „Čak ako sarinengiri vera slabonela bašo adava so ka slučinel pe tuke, mli vera nikogaš nane te slabonel!“ 34 O Isus vakergja leske: „Čače vakerava tuke, akaja rat, angleder te giljavel o bašno, trin puti ka vakere kaj na pendžarea man“. 35 Tegani o Petar vakergja leske: „Čak ako mora te merav tuja, nikogaš nane te vakerav kaj na pendžarava tut!“ Tegani sa o javera da učenikija vakergje o isto.

36 Palo adava, o Isus alo lencar ko than so vikinela pe sine Getsimanija, hem vakergja lenge: „Bešen akate džikote me džava okori te molinav man“. 37 Lelja pea e Petare hem e Zevedeeskere duje čhaven, hem sine but tažno hem voznemirimo. 38 Tegani vakergja lenge: „But mange pharo, ka merav taro akava pharipe so osetinava. Ačhoven akate hem oven džangavde mancar“. 39 Keda gelo hari ponadari, pelo ko kočaka, pokloningja pe hem molingja pe: „Mo Dad, ako šaj, neka nakhel akaja čaša bizo te pijav latar. Ama ako našti, tegani neka ovel sar tu so mangea“.

40 Irangja pe ko učenikija hem arakhlja len sar sovena, hem vakergja e Petareske: „Našti li sine barem jekh saati te ačhoven mancar džangavde? 41 Ačhoven džangavde hem ma čhinaven te molinen tumen, te šaj te na peren ko iskušenie. Čače, o vilo tano spremno, ama o telo tano slabo“. 42 Gelo palem o dujto puti te molinel pe: „Mo Dad, ako šaj neka nakhel akaja čaša bizo te pijav latar. Ama ako našti, tegani neka ovel sar tu so mangea“. 43 Alo palem ki lende hem arakhlja len sar sovena, soske but sovela pe sine lenge. 44 Mukhlja len hem gelo te molinel pe o trito puti, hem palem vakergja o ista lafija. 45 Palo adava alo ko učenikija hem vakergja lenge: „Soske sovena hem odmorinena tumen ko asavko važno momenti? Ake, paše tano o saati keda o manušikano Čhavo* ka ovel predajmo hem dendo ko vasta e grešnikonge. 46 Ušten te dža! Ake, okova so predajngja man avela!“ 47 Džikote panda kerela sine lafi, alo o Juda, jekh taro 12 apostolija hem lea but manuša mačencar hem kaštencar, bičhalde taro glavna sveštenikija hem taro starešine.

48 Okova so predajngja e Isuse dogovoringja pe lencar kaj ka del len znako: „Kas ka čuminav, ov tano! Le astaren le“. 49 Adaleske gelo pravo ko Isus hem vakergja: „Šukar rat, Rabi!“* Hem čumingja le. 50 A o Isus vakergja leske: „Soske sian akate?“ Tegani o manuša so sine adathe astargje e Isuse hem phanle le. 51 Ama jekh taro adala so sine e Isusea ikalgja mači, hem napadingja e prvosveštenikoskere robo hem čhingja o kan leskoro. 52 A o Isus vakergja leske: „Iran o mači ko leskoro than, soske sarine so ka len mači ko vas, ka meren taro mači. 53 Ili mislinea kaj našti te molinav mle Dade akana te bičhalel mange but milje angelija?* 54 Ama tegani sar ka ispolninen pe o sveta spisija, kote so vakerela kaj akava mora te ovel?“ 55 Tegani o Isus vakergja e manušenge: „Zarem sium čor,* pa adaleske alen mačencar hem kaštencar te astaren man? Sekova dive bešava sine ko hrami hem sikavava sine e manušen, a tumen na astargjen man. 56 Ama sa akava slučingja pe te šaj te ispolninel pe adava so pišingje o prorokija“. Tegani sa o učenikija mukhle le hem našle.

57 Okola so astargje e Isuse ingargje le ko prvosvešteniko ko Kajafa, kote so sine khedime o učitelija e zakoneskere hem o starešine. 58 A o Petar sledinela le sine duraldan sa dži ko dvoro e prvosveštenikoskoro. Hem keda khuvgja andre, bešlja e slugencar te šaj te dikhel so ka slučinel pe.

59 Tegani o glavna sveštenikija hem celo Sudsko sovet* rodena sine svedokija kola so ka vakeren hovajba bašo Isus te šaj te mudaren le. 60 Iako ale but hovavne svedokija, ama na arakhle ništo solea šaj te osudinen e Isuse. Ko krajo ale duj svedokija 61 hem vakergje: „Akava manuš vakergja: ’Me šaj te rušinav e Devleskoro hrami hem te gradinav le trine divenge‘“. 62 Tegani o prvosvešteniko uštilo hem pučlja e Isuse: „Nane tut li so te vakere? So ka vakere baši akala bukja so vakerena len protiv tute?“ 63 Ama, o Isus čutinela sine. Adaleske o prvosvešteniko vakergja leske: „Dava tut sovli upro dživdo Devel te vakere amenge dali tu sian o Hristos,* e Devleskoro Čhavo!“ 64 O Isus vakergja leske: „Tu korkori vakergjan adava. Ama me vakerava tumenge: taro akana ka dikhen e manušikane Čhave* sar bešela tari desno strana e mokjno Devleskiri hem sar avela ko oblakija soj ko nebo“. 65 Tegani o prvosvešteniko pharavgja ple šeja hem vakergja: „Ov kerela lafi protiv o Devel! Zarem valjani amenge javera svedokija? Ake, akana šungjen sar kerela lafi protiv o Devel! 66 So mislinena?“ A ola vakergje: „Ov zaslužinela te merel!“ 67 Tegani počmingje te čhungaren le ko muj hem te khuven le. A javera khuvena le sine šamarke, 68 hem vakerena sine: „Hristos, ako sian proroko, tegani vaker amenge koj khuvgja tut?“

69 A o Petar bešela sine avrijal ko dvoro hem jekh taro sluginke ali hem vakergja leske: „Tu da sian sine e Isusea o Galilejco!“ 70 Ama ov na priznajngja angli lende hem vakergja: „Na džanava bašo so kerea lafi!“ 71 Keda iklilo avrijal tari porta, dikhlja le javer džuvli hem vakergja okolenge so sine adathe: „Akava sine e Isusea o Nazarekjanco“. 72 A ov palem na priznajngja, halja sovli hem vakergja: „Na pendžarava adale manuše!“ 73 Kratko palo adava, okola so tergjona sine adathe ale hem vakergje e Petareske: „Sigurno tu sian jekh lendar! Soske, kerea lafi sar so kerena o manuša tari Galileja“. 74 Tegani počmingja te del pe armanja, hem te hal sovli hem vakergja: „Na pendžarava akale manuše!“ Hem odma o bašno počmingja te giljavel. 75 Tegani o Petar setingja pe ko lafija so vakergja leske o Isus: „Angleder te giljavel o bašno, trin puti ka vakere kaj na pendžarea man“. Iklilo avrijal hem but rungja.

27 Keda phravdilo o sabaj, sa o glavna sveštenikija hem o starešine dogovorinena pe sine sar te mudaren e Isuse. 2 Otkeda phanle le, ingargje le hem predajngje le ko upraviteli o Pilat.

3 Keda o Juda, kova so predajngja le, dikhlja kaj osudingje e Isuse, počmingja te mučinel le i sovest hem irangja o 30 srebrenikija e glavna sveštenikonge hem e starešinenge, 4 hem vakergja: „Grešingjum keda predajngjum manuše so nane krivo“.* A ola vakergje: „Adava tano tlo problemi, a na amaro!“ 5 Tegani frdingja o srebrenikija ko hrami, gelo peske adathar hem obesingja pe. 6 Ama o glavna sveštenikija lele o srebrenikija hem vakergje: „Nane dozvolimo te čhiva akala pare ki hramsko kasa soske tane ratvale pare“. 7 Otkeda dogovoringje pe, ola adale parencar kingje jekh niva* kote so ka parunen e jabandžien. 8 Adaleske adaja niva dži avdive vikinela pe ratvali niva. 9 Tegani ispolningja pe adava so sine vakerdo preku o proroko o Eremija:* „Hem lele o 30 srebrenikija, i cena so nesave taro e izraeleskere čhave dogovoringje pe te platinen la baši leste, 10 hem dengje o pare te kinen niva,* sar so zapovedingja mange o Jehova“.*

11 O Isus tergjola sine anglo upraviteli, hem o upraviteli pučlja le: „Tu li sian o cari e Evreengoro?“ O Isus odgovoringja: „Tu korkori vakerea adava“. 12 Ama džikote o glavna sveštenikija hem o starešine obvininena le sine, ov na vakergja ništo. 13 Tegani o Pilat vakergja leske: „Na šunea li kobor bukja vakerena protiv tute?“ 14 Ama ov na odgovoringja leske. Na vakergja ni jekh lafi, hem adaleske o upraviteli sine but iznenadimo.

15 A e upravitele sine le običaj ko sekova prazniko te mukhel jekhe zatvoreniko, kole so o narodo ka birinel. 16 Baš tegani sine phanlo jekh pendžardo kriminalco so vikinela pe sine Varava. 17 Keda o narodo khedingja pe, o Pilat pučlja len: „Kas mangena te oslobodinav tumenge, e Varava ili e Isuse kole so vikinena le Hristos?“* 18 Soske, o Pilat džanela sine kaj predajngje le adaleske so sine zavidliva. 19 A džikote bešela sine ki sudsko stolica, leskiri romni bičhalgja nekas te vakerel leske: „Mukh akale pravedno manuše, soske leskoro sebepi dikhljum jekh suno so avdive but voznemiringja man“. 20 Ama o glavna sveštenikija hem o starešine ubedingje e narodo te rodel taro Pilat te oslobodinel e Varava, a e Isuse te mudarel. 21 Tegani o upraviteli pučlja len: „Kas taro akala duj mangena te oslobodinav?“ Ola odgovoringje leske: „E Varava“. 22 A o Pilat pučlja len: „Tegani so te kerav e Isusea kole so vikinena le Hristos?“ Sarine vakergje: „Neka ovel kovimo ko stubo!“ 23 Ov vakergja: „Soske? Savo lošnipe kergja?“ A ola panda poglasno vikinena sine: „Neka ovel kovimo ko stubo!“

24 Keda dikhlja kaj našti ništo te kerel, a ovela sine sa pobari galama, o Pilat lelja pani, thovgja ple vasta anglo narodo, hem vakergja: „Me na sium krivo bašo meribe* akale manušeskoro. Tumen sien odgovorna bašo akava“. 25 Tegani celo narodo odgovoringja: „Amen hem amare čhave ka ova odgovorna bašo leskoro meribe!“* 26 Tegani oslobodingja e Varava, a zapovedingja te kamšikujnen e Isuse hem te kovinen le ko stubo.

27 Tegani e upraviteleskere vojnikija ingargje e Isuse ki e upraviteleskiri palata hem khedingje sa e vojnikon okolu leste. 28 Huljavgje lestar o šeja, čhivgje leske jekh loli nametka, 29 pletingje leske kruna taro kare hem čhivgje la leske ko šero, a ko desno vas čhivgje leske pračka. Hem pokloningje pe angli leste, asana sine hem vakerena sine: „Šukar dive, cari e Evreengoro!“ 30 Čhungarena le sine, lele lestar i pračka hem počmingje te khuven le ko šero. 31 Otkeda asandile leske, lele lestar i nametka hem uravgje le leskere šeja hem palo adava ingargje le te kovinen le ko stubo.

32 Džikote ikljona sine tari diz, arakhle jekhe manuše tari Kirinija, so vikinela pe sine Simon. Le silaja čhivgje le te ingarel e Isuseskoro stubo* kote so valjani sine te ovel kovimo. 33 Hem ale ko than so vikinela pe Golgota, so značinela „Than kote so isi kokala taro šero“.* 34 Adari ola dengje e Isuseske mol mešimi kerkje bilkencar, ama keda probingja adava, na manglja te piel. 35 Keda kovingje le ko stubo, delingje maškar peste leskere šeja agjaar so frdingje ždrepka,* 36 hem bešena sine adari hem arakhena le sine. 37 A ko stubo, upreder leskoro šero, pišingje soske sine osudimo: „Akava tano o Isus, o cari e Evreengoro“.

38 Tegani uzi leste sine kovime ko stubija duj čora, jekh tari leskiri desno, a jekh tari leskiri levo strana. 39 A okola so nakhena sine adathar, vredžinena le sine, mrdinena sine pumare šerencar, 40 hem vakerena sine: „Tu so vakerea sine kaj ka rušine o hrami hem ka gradine le trine divenge, spasin tut! Ako sian e Devleskoro čhavo, huli taro stubo mučibaske!“* 41 O glavna sveštenikija, o učitelija e zakoneskere hem o starešine isto agjaar asana sine leske, hem vakerena sine: 42 „E javeren spasingja, ama pes našti te spasinel! Ov tano o cari taro Izrael! Neka hulel akana taro stubo mučibaske* hem amen ka verujna leske. 43 Le sine le doverba ko Devel, hem ako o Devel mangela le neka spasinel le akana, soske vakerela sine: ’Me sium e Devleskoro Čhavo‘“. 44 Čak o čora so sine kovime uzi leste ko stubija, isto agjaar asana sine leske.

45 Taro okolu 12 o saati,* dži ko okolu trin o saati* diveskoro, uli temnica ki celo adaja phuv. 46 A okolu ko trin o saati* diveskoro, o Isus glasno vikingja: „Eli, Eli, lama savahtani?“ so značinela: „Devla, Devla, soske mukhljan man?“ 47 Keda šungje akava, nesave taro manuša so tergjona sine adathe vakergje: „Akava manuš vikinela e Ilija“. 48 Hem odma jekh lendar prastandilo, lelja sungjeri, topingja le ki šutali mol, čhivgja le ki jekh pračka hem dengja le te piel. 49 Ama o javera vakergje: „Mukh le! Te dikha dali o Ilija ka avel te spasinel le“. 50 A o Isus palem glasno vikingja hem mulo.*

51 Tegani, i zavesa ko hrami pharavdili ko duj, upraldan dži tele, i phuv tresingja hem o karpe pharile. 52 O grobija phravdile, hem but telija e sveta manušengere so mule,* iklile avri* 53 hem but manuša dikhle len. (Otkeda o Isus voskresningja, nesave manuša so ale taro grobija, khuvgje ki sveto diz.*) 54 A keda dikhle o zemjotres hem sa adava so slučingja pe, o komandiri* hem okola so arakhena sine e Isuse but darandile hem vakergje: „Akava čače sine e Devleskoro Čhavo!“

55 Isto agjaar, but džuvlja kola so ale zaedno e Isusea tari Galileja te pomožinen leske, duraldan dikhena le sine. 56 Maškar lende sine i Marija Magdalena, i Marija i daj e Jakoveskiri hem e Josijeskiri, hem i daj e Zevedeeskere čhavengiri.

57 Angleder te rakjol, alo jekh barvalo manuš tari Arimateja so vikinela pe sine Josif, kova so isto agjaar sine e Isuseskoro učeniko. 58 Ov gelo ko Pilat hem rodingja lestar dozvola te parunel e Isuse. Tegani o Pilat zapovedingja e vojnikonge te den leske e Isuseskoro telo. 59 Tegani o Josif lelja o telo, pakjargja le ko čisto leneno čaršafi, 60 hem čhivgja le ko plo nevo grobo so kergja le ki karpa. Hem otkeda čhivgja jekh baro bar anglal ko grobo, gelo peske. 61 Ama i Marija Magdalena hem i javer Marija ačhile adari hem bešena sine anglo grobo.

62 Akala bukja slučingje pe ko dive keda spreminena pe sine bašo sabat. O tajsutno dive, o glavna sveštenikija hem o fariseija* khedingje pe anglo Pilat, 63 hem vakergje leske: „Gospodine, setingjem amen kaj akava hovavno manuš, panda keda sine dživdo, vakergja: ’Palo trin dive ka voskresninav‘. 64 Adaleske zapovedin o grobo te arakhen le dži ko trito dive, te šaj leskere učenikija ma te aven hem te čoren le, hem te vakeren e manušenge: ’Ov uštilo taro mule!‘ Tegani akava hovajbe ka ovel pološno taro prvo“. 65 O Pilat vakergja lenge: „Len stražarija te arakhen o grobo!“ 66 Ola gele hem šukar phanle o grobo e barea hem čhivgje stražarija.

28 Palo sabat,* keda phravdilo o prvo dive taro kurko, i Marija Magdalena hem i javer Marija ale te dikhen o grobo.

2 Taro jekh puti sine baro zemjotres, soske e Jehovaskoro* angeli hulilo taro nebo, alo ko grobo hem otkeda cidingja o bar, bešlja ki leste. 3 O angeli izgledinela sine sar i svetlina taro gromi, a o šeja leskere sine parne sar iv. 4 Keda dikhle e angele, o stražarija tari dar počmingje te tresinen hem kočindile.

5 Ama o angeli vakergja e džuvlenge: „Ma daran, soske džanava kaj rodena e Isuse, kova so sine kovimo ko stubo. 6 Ov nane akate, soske voskresningja, sar so vakergja. Aven, dikhen o than kote so sine leskoro telo. 7 Sigate džan hem vakeren leskere učenikonge kaj ov uštilo taro mule hem džala angleder tumende ki Galileja. Adari ka dikhen le. Ake, adava sine man te vakerav tumenge“.

8 Tegani o džuvlja sigate gele peske taro grobo. Darandile ama sine but radosna hem prastandor gele te vakeren leskere učenikonge. 9 A o Isus arakhlja len hem vakergja lenge: „Šukar dive!“ A ola ale uzi leste, astargje le taro pre hem pokloningje pe leske. 10 Tegani o Isus vakergja lenge: „Ma daran! Džan vakeren mle phralenge te džan ki Galileja. Adari ka dikhen man“.

11 Džikote o džuvlja džana sine, nesave taro stražarija gele ki diz hem vakergje e glavno sveštenikonge sa adava so slučingja pe. 12 Ola khedingje pe e starešinencar te dogovorinen pe so te keren, hem dengje e vojnikonge but srebrenikija, 13 hem vakergje lenge: „Vakeren: ’Leskere učenikija ale rakjate hem čorgje le džikote amen sovaja sine‘. 14 A ako bašo akava šunela o Pilat, amen ka objasnina leske sa,* tumen ma sekirinen tumen“. 15 Hem o stražarija lele o srebrenikija hem kergje agjaar sar so vakergje lenge. Hem akava hovajbe šundilo maškar ko Evreija dži avdive.

16 A o 11 učenikija e Isuseskere gele ki Galileja, ki planina kote so vakergja lenge o Isus te džan. 17 Keda dikhle le, pokloningje pe leske. Ama nesave lendar našti sine te verujnen kaj ov tano. 18 O Isus alo uzi lende hem vakergja lenge: „Dendi mange celo vlast hem ko nebo hem ki phuv. 19 Adaleske džan hem keren učenikija taro manuša taro sa o narodija, hem krstinen len ko anav e Dadeskoro, e Čhaveskoro hem e Devleskere silakoro,* 20 hem sikaven len te keren sa so zapovedingjum tumenge. Hem ake, me sium tumencar ko sa o dive dži ko krajo akale svetoskoro“.*

Ili: „poteklo“.

Hristos značinela: „Mesija“ ili „Pomazimo“ (birimo baši posebno cel).

Ili: „taro sveti duh“. Dikh ko rečniko baši „Devleskiri sila“.

Doslovno: „rom“.

Doslovno: „te razvedinel pe“. Ko adava vreme, sprema i evrejsko tradicija ako nekoj mangela te phagel i veridba valjani sine te del razvod.

Ko Grčka spisija, akava tano o prvo taro 237 thana kote so pojavinela pe e Devleskoro anav „Jehova“. Dikh ko rečniko bašo „Jehova“.

Doslovno: „ana khere e Marija tle romnja“.

Ili: „taro sveti duh“. Dikh ko rečniko baši „Devleskiri sila“.

Ko hebrejski „Jošua“ ili „Ješua“ so značinela: „O Jehova tano spasenie“.

Dikh ko rečniko bašo „Jehova“.

Dikh ko rečniko bašo „Jehova“.

Doslovno: „angja ple romnja khere“.

Dikh ko rečniko bašo „Irod“.

Ili: „okola so vakerena so ka ovel ki idnina adalea so dikhena o zvezde“.

Dikh i fusnota bašo Matej 1:1.

Dikh i fusnota bašo Matej 2:1.

Dikh ko rečniko bašo „Jehova“.

Dikh ko rečniko bašo „Jehova“.

Dikh ko rečniko bašo „Jehova“.

Verojatno akava izraz avela taro hebrejsko lafi so značinela: „Nešto so niknonela ili samo so počminela te bajrol“.

Dikh ko rečniko bašo „Jehova“.

Ili: „potopinela telo pani“.

Dikh ko rečniko bašo „Fariseija“ hem „Sadukeija“.

Ili: „e sveti duhoja“. Dikh ko rečniko baši „Devleskiri sila“.

Than kote so čhivela pe o giv.

Ili: „sa adava soj pravedno“.

Ili: „o sveti duh“. Dikh ko rečniko baši „Devleskiri sila“.

Ili: „o sveti duh“. Dikh ko rečniko baši „Devleskiri sila“.

Dikh ko rečniko bašo „Jehova“.

Mislinela pe ko Erusalim.

Dikh ko rečniko bašo „Jehova“.

Ili: „mokj hem barvalipe“.

Ili: „ako dea mange čest sar e Devleske“.

Dikh ko rečniko bašo „Jehova“.

Dikh ko rečniko baši „Sinagoga“.

Ili: „podračje taro 10 dizja“.

Ili: „okola soj svesna bašo ple duhovna potrebe“. Doslovno: „čorole ko duho“.

Ili: „zadovolna“.

Kerela pe lafi baši pobari korpa kolaja so merinena sine o giv.

Doslovno: „ka vikinen le ’o najtikno ko Carstvo‘“.

Doslovno: „ka vikinen le ’o najbaro ko Carstvo‘“.

Dikh ko rečniko bašo „Fariseija“.

Than avrijal taro Erusalim kote so tharena sine o gjubre. Dikh ko rečniko baši „Geena“.

Doslovno: „dži ko najtikno kvadranti“. Kvadranti sine para so sine la but tikni vrednost.

Dikh ko rečniko baši „Geena“.

Dikh ko rečniko baši „Geena“.

Grčko pornia. Dikh ko rečniko bašo „Nemoral“.

Dikh ko rečniko bašo „Jehova“.

Ili: „e Devleskiri“.

Doslovno: „milja“. Dikh ko rečniko baši „Milja“.

Zaem bizi kamata.

Ili: „celosno sikaven mangipe“.

Doslovno: „ola više dobingje pli nagrada“.

Doslovno: „kova so dikhela taro garavdo than“.

Doslovno: „ola više dobingje pli nagrada“.

Doslovno: „kova so dikhela taro garavdo than“.

Doslovno: „o manuša taro javera nacie“.

Ili: „te dikhen sarine ko tlo anav sar sveto“.

Doslovno: „dugija“.

Ili: „o Lošno“.

Ili: „čhinaven te keren“.

Doslovno: „ola više dobingje pli nagrada“.

Doslovno: „kova so dikhela taro garavdo than“.

Akate isi jekh grčko lafi bašo insekti so hala šeja, sar na primer o molco.

Doslovno: „ednostavno“.

Doslovno: „zavidlivo, lošno ili zlobno“.

Ili: „čhinaven te sekirinen tumen“.

Dikh i fusnota bašo Matej 3:12.

Doslovno: „jekh lakto“. Dikh ko rečniko bašo „Lakto“.

Doslovno: „o manuša taro javera nacie“.

Doslovno: „adava soj sveto“.

Manuš so upravinela 100 vojnikoncar.

Dikh ko rečniko bašo „Manušikano Čhavo“.

Dikh ko rečniko bašo „Manušikano Čhavo“.

Dikh ko rečniko bašo „Fariseija“.

Doslovno: „ka ovel lendo lendar“.

Ko adava vreme i mol čhivela pe sine ko šišija kerde taro e životnengere kože kola so ličinena sar vrekje.

Ili: „bašalena ki flejta“.

Ili: „o Beng“.

Ili: „o Kananejco“.

O Evreija pozdravinena pe sine e lafencar: „O mir neka ovel tuja“.

Dikh ko rečniko baši „Sinagoga“.

Dikh ko rečniko bašo „Manušikano Čhavo“.

Ili: „Beng“.

Ili: „našti te len tumendar i nadež te živinen palem“.

Dikh ko rečniko baši „Geena“.

Doslovno: „jekh as“. Adaja sine para so sine la but tikni vrednost.

Dikh ko rečniko bašo „Stubo mučibaske“.

Doslovno: „kovle šeja“.

Doslovno: „anglo tlo muj“.

Ili: „glasniko“.

Dikh ko rečniko bašo „Manušikano Čhavo“.

Doslovno: „šeja tari buzni“.

Ili ko grčki „Hades“. Dikh ko rečniko bašo „Grobo“.

Mislinela pe ki diz Kapernaum.

Adava tano jekh kotor kaš ili metalno šipka so čhivela pe ko pikje e manušenge ili upro životne te šaj te phiravel pe nesavo pharipe.

Dikh ko rečniko bašo „Sabat“.

Dikh ko rečniko bašo „Fariseija“.

Dikh ko rečniko bašo „Manušikano Čhavo“.

Dikh ko rečniko baši „Sinagoga“.

Doslovno: „šuko vas“.

Doslovno: „lampa fitilea“.

Ili: „o Beng“.

Ili: „e sveti duhoja“. Dikh ko rečniko baši „Devleskiri sila“.

Ili: „o sveti duh“. Dikh ko rečniko baši „Devleskiri sila“.

Dikh ko rečniko bašo „Manušikano Čhavo“.

Ili: „o sveti duh“. Dikh ko rečniko baši „Devleskiri sila“.

Dikh ko rečniko bašo „Sveto“.

Dikh ko rečniko bašo „Fariseija“.

Doslovno: „preljubničko generacija“.

Doslovno: „nečisto duho“.

Ili: „o sveta tajne“.

Dikh ko rečniko bašo „Sveto“.

Jekh rastenie so ličinela sar giv ama tano otrovno.

Than kote so čhivela pe o giv.

Tikno zrno so arakhljola ko Izrael. Šaj te bajrol okolu štar tekvaš metre hem isi le but granke.

Ili: „taro početok e svetoskoro“.

Dikh ko rečniko bašo „Manušikano Čhavo“.

Doslovno: „e Lošnoskere“.

Dikh ko rečniko bašo „Sveto“.

Dikh ko rečniko bašo „Sveto“.

Dikh ko rečniko bašo „Sveto“.

Dikh ko rečniko baši „Sinagoga“.

Adava sine o Irod Antipa. Dikh ko rečniko bašo „Irod“.

Doslovno: „o tetrarho“.

Doslovno: „but stadie dur“. Jekh stadija tani 185 metre.

Doslovno: „ki štarto stražarsko smena ki rat“ koja so počminela okolu trin hem trajnela sine dži ko okolu šov o saati sabajle.

Ili: „Akaja tani iluzija“.

Dikh ko rečniko bašo „Fariseija“.

Adava thojbe vasta sine jekh rituali.

Ili: „te grižinel pe ple dadeske“.

Dikh ko rečniko bašo „Nemoral“.

Dikh ko rečniko bašo „Fariseija“ hem „Sadukeija“.

Doslovno: „preljubničko generacija“.

Ili: „čudo“.

Dikh ko rečniko bašo „Manušikano Čhavo“.

Dikh i fusnota bašo Matej 1:1.

Doslovno: „taro telo hem rat“.

Ki grčko čhib „Petar“ značinela „delo tari karpa; bar“.

Doslovno: „o porte e groboskere“.

Dikh ko rečniko bašo „Stubo mučibaske“.

Dikh ko rečniko bašo „Manušikano Čhavo“.

Doslovno: „ple Dadeskere slavaja“.

Dikh ko rečniko bašo „Manušikano Čhavo“.

Doslovno: „preljubničko generacija“.

Dikh i fusnota bašo Matej 13:31.

Akava stiho arakhljola ko nesave prevodija tari Biblija ama na arakhljola ko grčko teksti taro Vestkot-Hort (Westcott-Hort) kova so temelinela pe ko najpurane grčka rakopisija.

Dikh ko rečniko baši „Drahma“.

Davačke ako nekoj kerela trgovija ili te platinel pe carina.

Ili „statir“ so sine tetradrahma. Dikh ko rečniko baši „Drahma“.

Doslovno: „ko mlo anav“.

Baro bar so koristinena le sine te melinen o giv.

Dikh ko rečniko baši „Geena“.

Dikh i fusnota bašo Matej 17:21.

Akate kerela lafi bašo okola soj tane odgovorna ko sobranie.

Dikh ko rečniko bašo „Talanti“.

Dikh ko rečniko bašo „Denarij“.

Dikh ko rečniko bašo „Fariseija“.

Doslovno: „čhivgja ko jekh jarem“.

Dikh ko rečniko bašo „Nemoral“.

Doslovno: „soj tane evnuhija“. Dikh ko rečniko bašo „Evnuho“.

Doslovno: „te čhivel ple vasta upri lende“.

Ili: „celosno te služine e Devleske“.

Dikh ko rečniko bašo „Denarij“.

Doslovno: „ko trito saati“ (otkeda ikljola o kham).

Doslovno: „ko šovto saati“.

Doslovno: „ko enjato saati“.

Doslovno: „ko 11-to saati“.

Doslovno: „ko 11-to saati“.

Dikh ko rečniko bašo „Denarij“.

Doslovno: „isi tut zlobno jakh“.

Ili: „darežlivo“.

Dikh ko rečniko bašo „Manušikano Čhavo“.

Dikh ko rečniko bašo „Manušikano Čhavo“.

Dikh ko rečniko baši „Otkupnina“.

Dikh ko rečniko bašo „Jehova“.

Ili: „nemoralna džuvlja“.

Doslovno: „o nasledstvo“.

Akava bar čhivela pe sine ki kjuša upro duj zidija te šaj te ikerel len.

Dikh ko rečniko bašo „Jehova“.

Dikh ko rečniko bašo „Fariseija“.

Dikh ko rečniko bašo „Fariseija“.

Dikh ko rečniko bašo „Denarij“.

Dikh ko rečniko bašo „Sadukeija“.

Dikh ko rečniko bašo „Jehova“.

Dikh ko rečniko baši „Duša“.

Ili: „taro sveti duh“. Dikh ko rečniko baši „Devleskiri sila“.

Dikh ko rečniko bašo „Jehova“.

Dikh ko rečniko bašo „Fariseija“.

Adala sine tikne kutie kote so čhivena sine delija taro sveta spisija hem phiravena len sine ko čekat hem ko levo vas.

Dikh ko rečniko baši „Sinagoga“.

„Rabi“ sine evrejsko titula so značinela „Učiteli“.

Dikh i fusnota bašo Matej 17:21.

Doslovno: „te oven prozelitija“.

Dikh ko rečniko baši „Geena“.

Dikh ko rečniko bašo „Desetok“.

Ili: „phagjena o Zakoni“.

Dikh ko rečniko baši „Geena“.

Doslovno: „učitelija e zakoneskere“. Akate mislinela pe ko učenikija kola so javno ka sikaven e javeren.

Adava tano o hrami.

Dikh ko rečniko bašo „Jehova“.

Dikh ko rečniko baši „Hristoseskiri prisutnost“.

Dikh ko rečniko bašo „Sveto“.

Doslovno: „dukha so isi jekhe džuvlja keda valjani te bijanel“.

Doslovno: „bašo svedoštvo sa e narodonge“.

Dikh ko rečniko bašo „Sabat“.

Dikh ko rečniko bašo „Manušikano Čhavo“.

Dikh ko rečniko baši „Hristoseskiri prisutnost“.

Adava tano o mulo telo taro jekh manuš ili životno.

Doslovno: „štar bavlala“.

Dikh ko rečniko baši „Hristoseskiri prisutnost“.

Dikh ko rečniko baši „Hristoseskiri prisutnost“.

Dikh ko rečniko bašo „Talanti“.

Doslovno: „srebro“.

Dikh ko rečniko bašo „Talanti“.

Dikh ko rečniko bašo „Talanti“.

Doslovno: „mlo srebro“.

Dikh ko rečniko bašo „Talanti“.

Dikh ko rečniko bašo „Manušikano Čhavo“.

Doslovno: „nasledinen“.

Dikh ko rečniko baši „Geena“.

Doslovno: „angelenge“.

Doslovno: „čhinde sar so čhinela pe granka taro kaš“.

Dikh ko rečniko baši „Pasha“.

Dikh ko rečniko bašo „Manušikano Čhavo“.

Dikh ko rečniko bašo „Manušikano Čhavo“.

Dikh i fusnota bašo Matej 23:7.

Ili: „dogovor“.

Dikh ko rečniko bašo „Manušikano Čhavo“.

Dikh i fusnota bašo Matej 23:7.

Doslovno: „12 legie angelija“. Dikh ko rečniko baši „Legija“.

Ili: „kriminalco“.

Doslovno: „Sinedrion“. Adava sine evrejsko vrhovno sudo.

Dikh i fusnota bašo Matej 1:1.

Dikh ko rečniko bašo „Manušikano Čhavo“.

Doslovno: „rat so nane krivo“.

Doslovno: „e grnčareskiri niva“. Najverojatno jekh niva kote so o grnčarija oblikujnena sine i glina.

E Mateeske ko vreme, o anav Eremija koristinela pe sine bašo sa o proročka lila kote so sine vklučimo hem o lil Zaharija, kotar soj lendo akava proroštvo.

Doslovno: „e grnčareskiri niva“.

Dikh ko rečniko bašo „Jehova“.

Dikh i fusnota bašo Matej 1:1.

Doslovno: „rat“.

Doslovno: „Leskoro rat neka perel upri amende hem upro amare čhave“.

Dikh ko rečniko bašo „Stubo mučibaske“.

Ili: „čerepija“.

Dikh ko rečniko baši „Ždrepka“.

Dikh ko rečniko bašo „Stubo mučibaske“.

Dikh ko rečniko bašo „Stubo mučibaske“.

Doslovno: „ko šovto saati“.

Doslovno: „ko enjato saati“.

Doslovno: „ko enjato saati“.

Ili: „čhinavgja te dišinel“.

Doslovno: „so zasukje“.

Doslovno: „uštile“.

Mislinela pe ko Erusalim.

Manuš so upravinela 100 vojnikoncar.

Dikh ko rečniko bašo „Fariseija“.

Dikh ko rečniko bašo „Sabat“.

Dikh ko rečniko bašo „Jehova“.

Doslovno: „ka ubedina le“.

Ili: „e sveti duhoskoro“. Dikh ko rečniko baši „Devleskiri sila“.

Dikh ko rečniko bašo „Sveto“.

    Publikacie ko Romane (Makedonija) (2008 — 2025)
    Odlogirin tut
    Logirin tut
    • Romane (Makedonija)
    • Spodelin
    • Mestin
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Uslovija koristibaske
    • Polisa baši privatnost
    • Opcie baši privatnost
    • JW.ORG
    • Logirin tut
    Spodelin