Pușlean-tume?
Mechenas le romani ca iech manuș cai sas-lo șiuto po stâlpo hai mudardo lendar, cadea sar sas o Isus, te avel prahome?
BUT manușa prinjianen mișto i relatarea anda o mudarimos le Isusosco, cana sas-lo șiuto po stâlpo mașcar dui manușa nasul. (Mat. 27:35-38) Tha chichiva jene ci pachian so phenel i Biblia anda o fapto că o corpo le Isusosco sas-lo pregătime anda o prahimos, hai că pala codoia sas-lo șiuto ande mormânto. (Mar. 15:42-46)
Codola cai roden i doș ande le evanghelii phende că ci pachian că sas mechlo ca ieche manușes mudardo po stâlpo te avel-les iech prahimos demno, sar exemplo, te avel șiuto ande iech mormânto. Von pachian că le romani phiravenas-pe ande iech modo cu sea diferime le manușența șiute po stâlpo. Andi revista Smithsonian, o jurnalisto Ariel Sabar phendea sostar pachian von cadaia: „Po trușul sas șiute le mai nasul manușa andai societatea. Chichiva sicade manușa asan ca i ideea că le romani avileas te sicaven pachiv cadale manușenghe hai te mechen te aven-le iech prahimos demno”. Le romani camenas te phiraven-pe chichi mai nasul hai lajiavuno codolența condamnime cadea că, butivar, lenghe corpuri sas-le mechle po stâlpo caște aven hale catar le animalea sălbatico. Pala codoia so mai așilea anda lende, sas numai șiudino ande iech mormânto comuno.
Tha, so arachle le arheologi, sicade vareso diferime, ande soste priveal chichiva evrei cai sas-le mudarde. Ande 1968, ande iech mormânto iecha familiaco de evrei de pașa o Ierusalimo, sas arachle le cocala ieche murșesche cai sas-lo mudardo ando iechto secolo. Mașcar le cocala arachle sas iech cocalo catar o călcâio. Cado sas astardo ieche carfineia anda strast de 11,5 cm catar iech plăcuța anda cașt. O Arial Sabar phenel: „O călcâio cai sas ieche murșesco po anav Iehohanan, sicadea i dovada sostar i relatarea andal evanghelii cai phenel că a corpo le Isusosco sas-lo șiuto ando mormânto, daștil te avel ciaci”. Interesanto si că „o călcâio cadale murșesco, sicavel că dacă iech manuș sas-lo șiuto po trușul andel ghiesa le Isusosche, le romani mechenas te avel prahome pala o obiceio le evreiengo”.
Le manușa încă pachian buchia diferime anda sar sas șiuto o Isus po stâlpo, cana dichen so sicavel o cocalo catar o călcâio cai arachlea-pe. Tha, so dichiol-pe claro si că, chichiva andal manușa mudarde po stâlpo sas-le prahome hai că ci sas-le șiudine numai ande iech mormânto comuno. Cadea că, so phenel i Biblia anda o corpo le Isusosco, că sas-lo pregătime anda o prahimos hai șiuto ande iech mormânto, si demno pachiamasco. Le dovezi sicaven claro că so phenel i Bibia si ciaces.
Tha i mai bari dovada si că o Iehova phendea de mai anglal că o Isus avelas te avel prahome ando mormânto ieche barvale manușesco, hai so phenel o Iehova pherel-pe sea o timpo. (Is. 53:9; 55:11)