BIBLIOTEK Udia pa Kapend
BIBLIOTEK
UDIA PA KAPEND
Uruund
  • BIBIL
  • MIKAND
  • YIKUMANGAN
  • w08 15/5 p. 30 ​-​ p. 32 par. 25
  • Manans Majim ma Buku wa Midimu

Kwikil video ukimbina

Video winou umukimbinap amboku nawamp.

  • Manans Majim ma Buku wa Midimu
  • Chinong cha Kalam Chilejen Want wa Yehova—2008
  • Tumitu twa milong
  • PITA USADIDIL “ANFUNGUL A WANT”
  • (Midimu 1:1–11:18)
  • MUDIMU WA MUSHIKU WA PAUL
  • (Midimu 11:19–28:31)
Chinong cha Kalam Chilejen Want wa Yehova—2008
w08 15/5 p. 30 ​-​ p. 32 par. 25

Dizu dia Yehova Didi Diom

Manans Majim ma Buku wa Midimu

BUKU wa Midimu udia mu Bibil ukwet rusangu rovikena zwang ra mutapu wasambisha chikumangen cha Ukristu ni mutapu chajimba. Amufunda kudi dokiter Luka, ulejen rusangu risangareshina ra mujikit wa Ukristu wasadika mu chirung cha mivu piswimp 28—kusambish mu muvu wa 33 C.C. djat mu muvu wa 61 C.C.

Chikunku cha kusambish cha Midimu chisambidin bil mujikit wa kambuy Pita, ni chikunku cha nsudiel chisambidin mujikit wa kambuy Paul. Pasadilay dizu mudi “etu,” Luka umekeshin anch wadingaku pa chisu chasadika yom yiney. Kuta muchim ku uruw udia mu buku wa Midimu kukez kujimbish kujikitish kwetu mulong wa usu wa Dizu dia Nzamb diafundau ni mwiku wend utumbila. (Heb. 4:12) Kukez kutubachik kand twipana ni tukasikesha ritiy retu mu ruchingej ra Want.

PITA USADIDIL “ANFUNGUL A WANT”

(Midimu 1:1–11:18)

Kupwa kwa kutambul mwiku utumbila, atwimbuy apana uman nich kutakaman. Pita wasadila “anfungul a Want wa Mwiur” a kusambish mulong wa kuyazuril in Yuda ni antu akarumuka ikal in Yuda chis cha ronganyin chakwel “awiy atambula dizu diend” Chakwel kwandam mu Want. (Mat. 16:19, MM; Mid. 2:5, 41) Kwalanka rupompat rikash rayipalangesha in kwilej, pakwez rakwasha kuya kurutu kwa mudimu wa kulejan.

Pateshau anch in Samariy itiyijin kal dizu dia Nzamb, atwimbuy adinga mu Yerusalem ayitumaku Pita ni Yohan. Kusutil ku kuyinkish in Samariy mutapu wa kwandam mu Want, Pita wasadila nfungul wa kaad. (Mid. 8:14-17) Pamwingap mu kusut kwa muvu umwing kwinyim kwa Yesu kuvumbuk, Saul wa ku Taris wakarumuka mutapu umwing ushimokishina. Mu muvu wa 36 C.C., Pita wasadila nfungul wa kasatu, ni antu ayidim a michid yikwau atambula chipan cha mwiku utumbila.—Midimu 10:45.

Yakul ku Yipul Yipwilau Piur pa Bibil:

Mid. 2:44-47; 4:34, 35—Ov, mulong wak in kwitiyij alandisha yom yau ni anganijana nfalang jatanau? Antu avud itiyija adiokala kulemp ni kadingap nich yakudia yivud chakwel asala machuku mavud mu Yerusalem. Chikalap nchik mwamu, awiy asota kushakamamu machuku mavud chakwel ileja yom yivud ya ritiy rau risu ni mulong wa kuyilej antu akwau uman. Chakwel kuyikwash antu inay, in Kristu amwing alandisha yom yau, ni nfalang ayangena antu adinga mu maswir.

Mid. 4:13, MM—Ov, Pita ni Yohan adinga antu akad kwijik kutang ap anch akad kwilej? Bwat, kimwawiyap. Ayitazuka anch “antu amwamu akad kwilej” mulong awiy kilejap ku mashikol ma alej ma diyiy dia relijon.

Mid. 5:34-39—Mutapu ik wijikay Luka yom yalonday Gamaliel ku ujindj mu chikumangen cha Dirumburish Dijim? Kudi piswimp mayingishin masatu: (1) Paul, wadinga pa kusambish mwan a shikol wa Gamaliel, pamwingap ndiy wamwijikisha Luka; (2) Pamwingap Luka wambamba ni chid chimwing cha Dirumburish Dijim chadinga chimukatina, mudi Nikodem; (3) Pamwingap Luka watambula rusangu riner kusutil ku mwiku utumbila.

Mid. 7:59—Ov, Stefan walembila kudi Yesu? Bwat, kimwawiyap. Difukwil dia muntu—ni malembil mend—yimufanyidin ching kusu Yehova Nzamb. (Luka 4:8; 6:12) Mu mikadil yifanyidina, Stefan wadinga ufanyidin kulembil kudi Yehova mu dijin dia Yesu. (Yoh. 15:16) Pakwez, pa chisu chinech, Stefan wamana chishimushimu cha “Mwan a muntu wiminy ku chikas cha katatuku cha Nzamb.” (Mid. 7:56) Chadinga chijay nawamp win kamu anch Yesu amwinkishin kal usu wa kuyivumbul afu, Stefan walonda, pakwez kamulembilap kamu Yesu, kamwitap Ndiy alama spiritu wend.—Yoh. 5:27-29.

Malejan Kudi Etu:

Mid. 1:8. Mudimu wa pa mangand mawonsu wa kupan uman usadilau in kumwifukwil Yehova chitwishikinap kuusal pakad ukwash wa mwiku utumbila.

Mid. 4:36–5:11. Yosef wa ku Kiprus wapilau anch Barnaba, dijin dirumburikina anch “mwan wa kwongoj.” Chimeken anch atwimbuy amupila dijin dia Barnaba mulong wadinga mwin kuzangurok, muntu muwamp, ni mwin kuyikwash antu akwau. Tufanyidin tumufanikana ni kitufanyidinap tuyifanakan Ananias, nenday Safira, antu asadila makasu, rilemb, ni akad kwikal antu akin.

Mid. 9:23-25. Udiap wom anch twayiyep akankuny netu chakwel tudandamena kulejan.

Mid. 9:28-30. Anch tulejen mwi nsulangen yetu kanang ap pituyilejina antu amwing akutwisha atutek mu ubaj ku mujimbu, mu manangu ap muspiritu, tuswiridin kubabal ni kutond ndond ni chisu tufanyidina kuya kulejan.

Mid. 9:31. Pa yisu yikemp kudinga chisambu, tufanyidin tusala usu wa kukasikesh ritiy retu kusutil ku kwilej ni kutongijokin. Chawiy chinech chikutukwash tumwova Yehova wom ni tusadil yitwilejina ni twikal nich mushiku mu mudimu.

MUDIMU WA MUSHIKU WA PAUL

(Midimu 11:19–28:31)

Mu muvu wa 44 C.C., Agabus wadiokala ku Antiok, kwalejanau Barnabas ni Saul “muvu wa kabuj.” Agabus wabwaka “kamungun mujim,” wikalaku kupwa kwa mivu yaad. (Mid. 11:26-28) Barnabas ni Saul “apwisha midimu yau mu Yerusalem, chad adiokala kwinikwa” achirika ku Antiok. (Mid. 12:25, MM) Mu muvu wa 47 C.C.—piswimp mivu 12 kwinyim kwa Saul kukarumuk—Barnabas ni Saul ayituma kudi mwiku utumbila mu weny wa umishoner. (Mid. 13:1-4) Kushik mu muvu wa 48 C.C., achirika mu Antiok, “kwayiswanishilau ku ranaken ra Nzamb.”—Mid. 14:26.

Kupwa kwa angond chidivu, Paul (wadinga wijikena kand mudi Saul) wamutonda Silas mudi mbay nend ni aya mu wend wend wa kaad. (Mid. 15:40) Timote nenday Luka aya pamwing ni Paul. Luka washala mu Filipoi pakwez Paul wadandamena waya ku Aten djat ni ku Korint, kwatanay Akila ni Prisil ni wasalaku muvu ni angond musamban. (Mid. 18:11) Wayisha Timote ni Silas mu Korint, Paul wamusend Akila ni Prisil ni auka aya ku Siria kwisambishil kwa muvu wa 52 C.C. (Mid. 18:18) Akila ni Prisil amutwalaku kushik ni ku Efes kwashalau.

Kupwa kwa kusutish chisu kanang mu Antiok wa ku Siria, Paul wasambisha weny wend wa kasatu, mu muvu wa 52 C.C. (Mid. 18:23) “Dizu dia mwant diakula nakash ni kuvulijan” mu Efes. (Mid. 19:20) Paul wasalaku mivu piswimp yisatu. (Mid. 20:31) Kushik pa Pentekot wa mu muvu wa 56 C.C., Paul wadinga mu Yerusalem. Kupwa kwa kumukas, wapana uman wakad wom kurutu kwa anyikel. Kushik mu Rome, kambuy amuteka mu rukan mivu yaad (p. 59-61 C.C.), ni kwawiy kwinikwa kwatanay mutapu wa kulejan piur pa Want ni wayileja “yom ya Mwant Yesu Kristu.”—Mid. 28:30, 31.

Yakul ku Yipul Yipwilau Piur pa Bibil:

Mid. 14:8-13, MM—Ov, mulong wak antu a mu Listre amutazuka “Barnabas anch, Zeus . . . amupila Paul anch, Herimes”? Zeus wadinga mukurump wa anzamb a in Grek, ni Hermes wadinga wijiken mulong wa kulond kwend. Mulong paul ndiy wadinga ni kulond, antu a mu Listre amupila anch, Hermes ni Barnabas amupila anch Zeus.

Mid. 16:6, 7—Ov, mulong wak mwiku utumbila wayilikisha Paul ni arund nend kulejan mu distrik wa Aziy ni mu Bitinia? Kwadinga in kulejan akemp kwinakwa. Chawiy, mwiku utumbila wayibachika aya ku jindond jisongina mabuj mavud.

Mid. 18:12-17—Ov, mulong wak Chilol Galio kayilikishap antu pasambishau kumubul Sosten? Pamwingap Galio watonga anch muntu wadinga uyitakedila antu chakwel amurishisha Paul, wadinga nich mbil ya kusal mwamu. Pakwez, chishiken chinech chadinga nich yibudikin yiwamp mulong chamushikija Sosten ku kwikal mwin Kristu. Kwinyim, Paul wisambina piur pa Sosten mudi “mwanamakwetu.”—1 Kor. 1:1.

Mid. 18:18—Machip ik machipay Paul? In kwilej Bibil amwing alondiling anch Paul wachipa machip ma Unazir. (Kuch. 6:1-21) Pakwez, Bibil kalondilap chamadinga machip ma Paul. Chikwau, Mifund kiyilondilap anch Paul wachipa machip minam kurutu ap kupwa kwa kukarumuk kwend ap kulond anch wadinga umasambishin ap kumapwish. Chikalap nchik, chadingap chitil kuchip machip minam.

Malejan Kudi Etu:

Mid. 12:5-11. Tukutwish ni tufanyidin kuyilembidil akadivar netu.

Mid. 12:21-23; 14:14-18. Herod witiyija ntumb yamwinkishau, yadinga yifanyidinau kumwinkish Nzamb. Chom chinech chadinga chishalijadina nich ntumb ni kukasikeshin kalimish kamwinkishau Paul ni Barnabas! Kitufanyidinap kuswiriken ntumb mulong wa yom yitukutwisha kusal mu mudimu wa Yehova.

Mid. 14:5-7. Kubabal kukutwish kutukwash tushala akash mu mujikit.—Mat. 10:23.

Mid. 14:22. In Kristu achingejidin kuman mar. Kakutwishap kumiyep nich kwitun ritiy rau.—2 Tim. 3:12.

Mid. 16:1, 2. In Kristu ansand afanyidin kusal nakash mu mudimu wa muspiritu ni kukimb ukwash wa Yehova mulong wa kwikal nich ntumb yiwamp.

Mid. 16:3. Tukutwish kusal yawonsu yitukutwisha kukwatijan nich yijil ya Bibil chakwel antu akwau itiyija rusangu ruwamp.—1 Kor. 9:19-23.

Mid. 20:20, 21. Kupan uman ku chikumbu ni chikumbu udi mutapu umwing wa usey wa mudimu wetu.

Mid. 20:24; 21:13. Kwikal ushinshamena kudi Nzamb kudi kwa usey nakash kupandakanamu kuchidij mwom.

Mid. 21:21-26. Tufanyidin kwikal tayad kutesh chiyul chiwamp.

Mid. 25:8-12. Ilel in Kristu akutwish ni afanyidin kusadil yitenchik yiwamp ya mbil “mu kwichidij ni kujikish kwa rusangu ruwamp.”—Filip. 1:7.

Mid. 26:24, 25. Tufanyidin kulond “mazu makin ni ronganyin” ap anch madi usup kudi “muntu wa mangand.”—1 Kor. 2:14.

[Chipich chidia pa paj wa 30]

Chisu ik chasadilay Pita “anfungul a want”?

[Chipich chidia pa paj wa 31]

Mudimu wa kupan uman pa mangand mawonsu chitwishikinap kuusal pakad ukwash wa mwiku utumbila

    Mikand ya Uruund (1999-2025)
    Budik
    Andam
    • Uruund
    • Kwangan
    • Yom ukatina
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Mbil ja Kusadin
    • Mbil ja Ujindj
    • Paramètres de confidentialité
    • JW.ORG
    • Andam
    Kwangan