Ov, Wadi Wij?
Mulong wak Bibil wambatanishin difukwil dia nzamb Bal nich misambu yijondila ya masandj?
Nzamb Bal wa in Kanan wadinga pakampwil Nzamb wa ruvaj ni kufuk kwa divu. In kumwifukwil end adinga itiyijin anch Bal ndiy wadinga musul wa kusong kwa yom mu yir yau ni kuval kwa yivam yau. Chawiy lel, kukwatijan ni buku Yaku ni Yishankur Yisambidinau mu Bibil (Inglish), “kwadinga yisu ya kusadil masandj mu matempel mau mulong wa kuletish ruvaj ni kufuk kwa divu nich kumukasikesh nzamb Bal wa rinkind ni mbay nend Ashera amanijana mudi ikundj ni mband, chawiy chadinga ni kusal anch kwikala yivud ya kwangul ni yivam yivalijana nakash.”
In Kanan itiyija anch Bal wadinga ni kwandam ku dibuk dilemp pansh pa chishipu padingau ni kumupandakan usu kudiay Môt, nzamb wa chishipu ni rufu. Pakwez, kwisambishil kwa ruval, akumana mudi anch Bal wapandakan kal usu ni mudi chibudikin mayij makat kusapuk nakash ni kuchirik kwa mwom. Chawiy in Kanan adinga ni kusal misambu yijondila pa chirung chinech. Chom chinech chirumburil mulong wak pinungau in Isarel ni Bal wa ku Peyor kwayishikija ku “kusotan pamwing nau ayangadim a Mowab.”—Kuchind Michid 25:1-3.
Yom ik yasotay Yesu kulond palonday anch in kufund ni Afarise adi mudi “jinzay jitokishilau”?
Yesu wayilonda in kufund ni Afarise anch adi in rubabek ni wayilonda anch: “Udiany kwen mudi jinzay jitokishilau, jidia piur pameken zwang pa ufun, pakwez mukach mwizwil sens ni mafup ma afu ni yawonsu [yivundila, MM].” (Mateu 23:27) Ayuda adinga ni chaku cha kushingun mpemb pa jinzay, anch angond a ruval apwa, pa ngond wa Adar 15, ngond umwing kurutu kwa musamb wa Kusut kwa Yehova. Ruval wadinga ni kusend mpemb yadingau ni kushingun.
Kukwatijan ni yilondila The Jewish Encyclopedia, adinga ni kushingun jinzay mulong wa kusal anch “antu avud adinga ni kwez mu jinjil mulong wa musambu wa Kusut kwa Yehova” kangal eza ijonda. Chijil chafundau mu Kuchind Michid 19:16 chilondil anch mwawonsu ukeza kumupukun chital cha mufu, ap mafup ma muntu mufu, ap kwi nzay muntu winou ukez kwikal wijondila machuku sambwad. Yisalijok yijodila yadinga ni kuyikangesh in Isarel ku kusal yisal ya difukwil diakin, ni kumujip mwawonsu ukusala mwamu. (In Levi 15:31) Yesu niyend walonda mazu minam kurutu kwa kusadik kwa musambu wa Kusut kwa Yehova; chawiy antu awonsu adinga amuteshina adinga achikwet mu manangu chisal chinech chasadilau cha pa muvu cha kutokish jinzay. Chitongijok cha Yesu chadinga anch, amakurump a relijon adinga ni kumupompat kadingap chin chadinga chimekenau ku mes ma antu ni kwikal nau mu urund kwadinga chakin kamu kwijondish.
[Chipich chidia pa paj wa 10]
Diyal dijim dia kushingun mpemb dia bal dia mu chitot cha 14/13 K.C.C.
[Dizu dirumburila]
Musée du Louvre, Paris