BIBLIOTEK Udia pa Kapend
BIBLIOTEK
UDIA PA KAPEND
Uruund
  • BIBIL
  • MIKAND
  • YIKUMANGAN
  • wt shap. 9 map. 79 ​-​ 89
  • Ukash wa Ruchingej ra Divumbuk

Kwikil video ukimbina

Video winou umukimbinap amboku nawamp.

  • Ukash wa Ruchingej ra Divumbuk
  • Mwifukwila Nzamb Umwing Kusu Wakin
  • Tumitu twa milong
  • Yom Yifanakena
  • Malejan Mamwing ma Dishin mu Ritiy ra UKristu
  • Kusadil ‘Nfungul ya Ndond ya Afu’
  • Ruchingej ra Divumbuk Ritukasikeshin
  • Divumbuk Rid Ruchingej Rakin!
    Chinong cha Kalam Chilejen Want wa Yehova (Cha Kwilej)—2020
Mwifukwila Nzamb Umwing Kusu Wakin
wt shap. 9 map. 79 ​-​ 89

Shapitre Wa Chidivu

Ukash wa Ruchingej ra Divumbuk

1. Wakad ruchingej ra divumbuk, ov ruchingej ik relanga kwikalaku mulong wa afu?

OV WAFISHAP kal akatish ney? Wakad divumbuk, kwelangap kwikal ruchingej ap pakemp ra kwez kuyiman kand kakwau. Elang kushal mu mwikadil urumburilay Baibel palondilay anch: “Pakwez afu, kijap kwau chom ap chimwing, . . . mulong kwikil midimu, ap kutongin, ap ronganyin, ap manangu mu sheol, ndond yiuyila.”—Mulej 9:5, 10, NW.

2. Ov ruchingej ik ripandakena kuwap ritwishishina divumbuk?

2 Pakwez cha musangar, kusutil divumbuk, Yehova wafungula njil yipandakena usey chakwel tunan ni tunan twa antu afila kal achirika kudiokal ku rufu ni kwikal ni mwom wa chikupu. Chinech chirumburikin anch ukutwish kwikal ni ruchingej risangareshina anch dichuku dimwing, mu mangand masu ma Nzamb, ukez kand kusankanijan nau akatish ney alela mu tul twa rufu. —Marko 5:35, 41, 42; Midimu 9:36-41.

3. (a) Ov divumbuk dieza nchik kumekan dia usey mu kuwanyin kwa rutong ra Yehova? (b) Ov chisu ik chikata kwikal ruchingej ra divumbuk musul umwing ukasikeshina kud etu?

3 Mulong wa divumbuk, tukwetap kuswir kwa kwov wom wa rufu. Yehova ukutwish, pakad mar ma chikupu kud atushalapol end ashinshamena, kumushil Satan chisu chifanyidina mulong wa kumekesh makasu mend mayimp ma kwel anch “yawonsu yikwetay muntu ukez kuyipan mulong wa mupim wend.” (Job 2:4, NW) Yesu wading ushinshamen kud Nzamb ap ku rufu, chawiy lel chamuvumbwilay Nzamb ku mwom wa mwiur. Komb lel, Yesu wadinga ni ulabu wa kumekesh usey wa yakupesh yend ya muntu uwanyidina kurutu kwa nkwas ya mwiur ya Tatukwend, yakupesh yikutukwasha kutambul mwom. Kusutil divumbuk, antu a mu “kachisak kakemp,” mud answan pamwing ni Kristu, akwet ruchingej ra kwikal pamwing nend ndiy mu Want wa mwiur. (Luka 12:32) Kud antu akwau, kudi ruchingej ra divumbuk mulong wa kwikal ni mwom wa chikupu mu paradis panap pansh. (Kuseng 37:11, 29) In Kristu awonsu amening ruchingej ra divumbuk mud musul wa ukash umwing “upandakena ukash wawonsu” pakatau kujijaman mu yoziu yikata kuyitek kamu kurutu kwa rufu. —2 Korint 4:7.

Malejan Mamwing ma Dishin mu Ritiy ra UKristu

4. (a) Ov divumbuk didi nchik “dilejan dia kusambish”? (b) Mu mutapu ujim, ov divumbuk dirumburikin chom ik kud in mangand?

4 Mud mulondilau mu Hebereu 6:1, 2, divumbuk didi, “dilejan dia kusambish.” Didi dimwing dia mu mashin ma ritiy, pakad malejan minam tukutwishap kwikal in Kristu akudila. (1 Korint 15:16-19) Pakwez, mafundish ma Baibel piur pa divumbuk madi makad kwovikan mu yitongijok ya mangand mu mutapu ujim. Chiburedinau mwom wa muspiritu, yitot ni yitot ya antu yimening kwau mwom winou mud wa kashinsh. Chawiy lel, akat kushakam mulong wa kulondul kusu kwisangaresh. Chad lel kuding antu alamatina kamu nakash ku marelijon ma chishankur—ikala mu Kristendom ap bwat—akat kutong anch akweting mupim umwing wakad kufang. Pakwez chitiyij chinech chikutwishap kwambatan nich mafundish ma Baibel piur pa divumbuk, mulong divumbuk dikutwish kwikal diakad usey anch antu akweting chakin mupim wakad kufang. Anch twasot kwimburij yitongijok yiney yaad tukutwish kamu kwirumbangesh nakash pa ndond pa kukasikesh ruchingej retu. Ov mutapu ik tukutwisha kuyikwash antu a michim yiwamp asotina kwijik uyakin?

5. (a) Kurutu muntu atwisha kujingunin divumbuk, ov chom ik chifanyidinay bil kwijik? (b) Ov mifund ik ukutwisha kusadil chakwel kurumburil mupim? mwikadil wa afu? (c) Ov chom ik tukutwisha kusal anch muntu ukat kusadil dikarumun dia Baibel dimekena mud dirumbangeshin uyakin?

5 Kurutu kwa antu inay atwisha kujingunin divumbuk mud ditenchik dimwing dipandakena kuwap chakin, afanyidin bil kwijik nawamp mupim chom ik ni mwikadil wa afu. Chisu chivud, chifanyidin kusu kutang mifund yikemp chakwel milong yiney ayitesha nawamp kud muntu ukweta nzal ya uyakin wa Baibel. (Disambishil 2:7; Kuseng 146:3, 4; Ezekiel 18:4) Pakwez, yikarumun yimwing ya katat ni ya kusot kurumburil Baibel yikat kurumbangesh uyakin piur pa mupim. Komb chikutwish kwikal cha usey kushinshikin mazu masadidinau mu jindim mwafundilau Baibel pa kusambish.

6. Ov mutapu ik ukutwisha kumukwash muntu kujingunin kurumburik kwa mupim?

6 Traduction du monde nouveau udi kamu wa usey wa pakampwil piur pa kuyikwash nich antu, mulong ukarumwin kamu mutapu umwing ndond yawonsu pamekena dizu dia Uhebereu neʹphesh ni dikwau dilikena nich dia Ugrek psukhê mud “mupim.” Mu mazu ma kuwejin (apendis) ma dikarumun dined atekinamu dipang dia maverse mudia mazu minam. Yikarumun yikwau yivud ya Baibel yikarumwinap kwau mutapu umwing ndond yawonsu mazu minam ma kusambish pakwez yikutwish kumakarumun chidiap kusu mud “mupim” pakwez kand mud “yitang,” “muntu,” ni “mwom”; chawiy lel “neʹphesh wam” akutwish kumukarumun anch “am,” ni “neʹphesh wey,” mud “ey.” Kwisikej yikarumun yikwau ya Baibel nich Traduction du monde nouveau kukumukwash mwin kwilej wa muchim wa kashinsh kutesh anch mazu ma kusambish makarumwinau nich “mupim” misambidin mwaad wau antu nau annam. Pakwez mazu minam makatap kwisambin chitongijok cha kwel anch mupim chidi chom chimwing chakad kutwish kumekan ku mes, ap kukwat chikutwisha kubudik mu mujimbu ku rufu ni kudandamen kwikal ni mwom ndond kanang.

7. Ov mutapu ik ukutwisha kurumburil nich Baibel mwikadil wa antu adia mu Sheol? mu Hades? ni mu Gehen?

7 Traduction du monde nouveau usadidin kand mutapu umwing ndond yawonsu dizu dia Uhebereu sheʼohlʹ ni kudifund Sheol mu alfabet wa Inglish ni kusadil dizu dia Ugrek hai’des anch “Hades” ni dizu dia Ugrek géénna anch “Gehen.” “Sheol” ni “Hades” madi mazu marumburikina chom chimwing. (Kuseng 16:10; Midimu 2:27) Baibel umekeshin kamu patok anch mazu Sheol ni Hades mawonsu maad malondidil kwau nzay ya antu awonsu ni akat kumasadil pamwing ni rufu, kangal mwom bwat. (Kuseng 89:48; Kujingunik 20:13) Mifund yimekeshin kand patok ruchingej ra kuchirikin ku mwom kusutil ku divumbuk. (Job 14:13, NW; Midimu 2:31) Pakwez, antu ayila mu Gehen kakwetap ruchingej ra mwom wa machuku ma kurutu, ni kalondinap piur pa mupim ap kapamp kamwing anch ukweting mwom mwinimwa.—Mateu 10:28.

8. Kutesh kuwamp kwa divumbuk kukutwish nchik kwikal ni usu pa mwikadil wa yitongijok ni yisalijok ya muntu?

8 Anch kamu twatokish milong yiney, tukutwish lel kumukwash muntu kutesh chikutwisha kurumburik divumbuk kud ndiy. Ukutwish kusambish kuman nich usey rukat ra Yehova chakwatay ditenchik mud dined dipandakena kuwap. Ushon ukatau kwikal nich antu afishina anamakwau akatish akutwish kuukepish nich ruchingej ra musangar ra kwikal kand nau pamwing mu mangand masu ma Nzamb. Kujingunin milong yiney kudi kand kwa usey mulong wa kuman nich usey kurumburik kwa rufu ra Kristu. In Kristu a mu mivu chitot ya kusambish ijika anch divumbuk dia Yesu Kristu didi dishin kamu dia ritiy ra Ukristu, difungwil njil ya divumbuk dia antu akwau. Alejana nich mushiku piur pa divumbuk dia Yesu ni ruchingej dipanina. Komb, chilik chimwing, antu ateshina nlel ni kumekesh kujikitish mulong wa divumbuk asotin kamu nakash kulejan uyakin winou upandakena kuwap kud akwau antu. —Midimu 5:30-32; 10:42, 43.

Kusadil ‘Nfungul ya Ndond ya Afu’

9. Ov mutapu ik usadidilay bil Yesu “anfungul a rufu ni a ndond ya afu”?

9 Awonsu afanyidina kwikal pamwing ni Kristu mu Want wend wa mwiur afanyidin kushiken ku kufa. Pakwez ij kamu nawamp ruchingej rapanay palonday Yesu anch: “Nading nafa kal, pakwez katat, tal, nidi mwom chikupu ni chikupu! Nikwet anfungul a rufu ni a ndond ya afu [Hades, NW].” (Kujingunik 1:18) Ov yom ik yadingay ni kusot kulond? Wadinga ni kupwitin yitongijok ku yamutana amwinend. Ni ndiy kand wafa. Pakwez Nzamb kamulikinap mu Hades bwat. Pa dichuku dia kasatu, Yehova amwinend wamuvumbula kwikal ni mwom wa muspiritu ni kumwinkishang kamu kuburen kufa. (Midimu 2:32, 33; 10:40) Chikwau kand, Nzamb wamwinkisha “anfungul a rufu ni a ndond ya afu [Hades, NW]” a kusadil mulong wa kuyikol antu akwau mwi nzay ya antu awonsu ni ku yibudikin ya chitil cha Adam. Mulong ukwet anfungul inay, Yesu ukwet ulabu wa kuyivumbul in kwilejend ashinshamena kuyidiosh mu rufu. Uyivumbwil bil yid yizizidilau many ya chikumangen, kuyinkish chipan chipandakena kuwap cha mwom wakad kufang mwiur, mud kamu mutapu wamwinkau kud Tatukwend.—Rom 6:5; Filip 3:20, 21.

10. Ov chisu ik chikwikala divumbuk dia in Kristu azizidilau many ashinshamena?

10 Ov chisu ik chelau in Kristu azizidilau many kuman divumbuk dia mwiur? Baibel ulejen anch divumbuk dined diasambishin kal. Mupostol Paul ukat kurumburil anch ela kuyivumbul pa ‘chirung cha kwikalaku kwa Kristu,’ kwikalaku kwasambisha mu muvu wa 1914. (1 Korint 15:23, NW) Anch in Kristu azizidilau many ashinshamena apwish mwom wau wa panap pansh katat pa kwikalaku kwend, kakatap kuchingel mu rufu kushik ni pakuchirikinay Nsalejau. Kapamp kamwing pin pafilau ap, akat kuyivumbwil ku spiritu, ‘kuyikarumun mu kachisu kakemp mud kufet kwa dis.’ Akwet musangar ujim mud ik, mulong midimu yau yiwamp yasalau “yikez kuyilondul”!—1 Korint 15:51, 52; Kujingunik 14:13.

11. Ov divumbuk ik dikeza kwikalaku mulong wa antu awonsu, ni chisu ik dikusambisha?

11 Pakwez kudiap kusu ching divumbuk dia answan a Want akutambula mwom mwiur. Mulong aditazukin anch “kuvumbuk kwa kapamp ka kusambish” mu Kujingunik 20:6 chinech chimekeshin anch kudi kand divumbuk dikwau difanyidina kulondul. Antu akwisakina divumbuk dined dikwau akez kwikal ni ruchingej ra musangar ra mwom wa chikupu mu paradis wa panap pansh. Ov chisu ik chikwikala divumbuk dined dikwau? Buku wa Kujingunik umekeshin anch dikez kwikalaku kupwa kwa kudioshaku “divu ni diur”— ditenchik diyimp dia yom dia katat, nich in kutakel au ayikedila. Nsudiel yiney ya ditenchik dined dikur yidi piswimp nakash. Kupwa, pa chisu chitondinay Nzamb, divumbuk dia panap pansh dikez lel kusambish. —Kujingunik 20:11, 12.

12. Ov nany ukwikala pakach pa antu ashinshamena akuvumbulau mulong wa kwikal ni mwom pa divu, ni mulong wak ridi ruchingej rimwing risangareshina?

12 Ov nany ukwisakina divumbuk dined dia panap pansh? Pakach pa antu akuvumbulau pakwikal atushalapol ashinshamena a Yehova a mu yirung ya pasak, amakundj nau amband ‘alika kwitiyij kukamunin kwau’ mulong wa ritiy rau rikash mu divumbuk. Chawiy kulond anch, adinga ni kulik nakash kutun kushinshaman kwau kud Nzamb chakwel ipuka rufu rimwing ra chisum. Chikez kwikal cha musangar mud ik kuyijik ni kuyitesh akat kushimunin jinsangu jimwing ni mu tuyom tukemp tukemp jifundinau kusu mu wiswimp mu Baibel! Pakach pa antu akwau akuvumbulau mulong wa kwikal ni mwom panap pansh pakez kwikal Abel, kaman wa Yehova ushinshamena wa kusambish; Enok ni Nowa, alejana pakad wom uruu wa Nzamb wa kubabesh kurutu kwa Mabeb; Aburaham nend Sara, antu ayaka nawamp angel; Moses, wasadilau mulong wa kupan Chijil ku Mukandu wa Sinai; aprofet atakamena mud Jeremiy, muntu wamana kusheshik kwa Yerusalem mu 607 K.C.C.; ni Yohan Mubabatish, wamutesha Nzamb amwinend ukat kulond anch Yesu udi Mwanend. Kukez kwikal kand amakundj nau amband avud ashinshamena afila mu machuku minam ma kwisudiel kwa ditenchik diyimp dined dia yom. —Hebereu 11:4-38; Mateu 11:11.

13, 14. (a) Ov chom ik chikushikena Hades ni afu adiamu? (b) Ov antu ik akwau akezau kuvumbul, ni mulong wak?

13 Pa chisu chifanyidina, antu akwau, wakad kuchind atushalapol ashinshamena a Nzamb, akez kand kuyivumbul mu rufu, kwikil ap umwing ukuvuramenau mwi nzay ya antu awonsu. Chilik chikudioshau afu mwi nzay chikutwish kumeken mu mutapu ukusadilay Yesu ‘nfungul ya Hades’ piur pa antu. Chinech chimekedin mu chishimushimu chamanay mupostol Yohan, chishimushimu mwamenay ndond ya afu ‘amudjibwidin mu dijiy dia kasu.’ (Kujingunik 20:14) Ov chinech chirumburikin ik? Chirumburikin anch Hades, nzay ya antu awonsu, akuyishesh kamu yawonsu shitit. Yikwikalakwap kand, ni akuyidioshamu afu awonsu, mulong kuwejinaku in kumwifukwil Yehova ashinshamena akuvumbulau, Yesu ukez kuyichirish kand ku mwom nich ranaken antu akad kutentam. Dizu dia Nzamb ditulejin kamu anch: “Kukez kikal disanguk dia ayingina ni kudi afila nich.” —Midimu 24:15, TMK.

14 Kwikil ap umwing wa antu inay akad kutentam avumbwilau mulong kusu wa kuyifish kand nich dirumburish dia rufu. Mu mashakamin mawamp makwikala pa divu pawonsu mu Want wa Nzamb, akez kuyikwash kushakam kulondulijan nich jinjil ja Yehova. Chishimushimu chamekesha anch akez kufungul “mukand wa mwom.” Chawiy lel, akez kwikal ni chisu cha kuman majin mau amafundin mu mukand winou. Akez ‘kuyirumburish muntu ni muntu mud mwading yisalijok yend’ yasalay kupwa kwa divumbuk diau. (Kujingunik 20:12, 13) Chawiy lel, kulondulijan ni mutapu ukwimekeshau kwisudiel, divumbuk diau dikutwish kumekesh anch didi “divumbuk dia mwom” ni dikezap kwikal ap pakemp “divumbuk dia dirumburish [dia kufishan nich].” —Yohan 5:28, 29.

15. (a) Ov nany ukulikau kuvumbul? (b) Ov ronganyin ra uyakin piur pa divumbuk rikwet nchik usu padi etu?

15 Pakwez, kadiap awonsu ashakama pa chirung kanang ni kufa akuvumbulau. Amwing asala yitil yakad kutwish kulikishin. Antu a mutapu winou kadiap mu Hades, pakwez adi mu Gehen, mwinomu akat kutambul kusheshik kwa chikupu. Pakach pau pakez kwikal kand antu akujipau ku “mar majim,” madia katat piswimp. (Mateu 12:31, 32; 23:33; 24:21, 22; 25:41, 46; 2 Tesalonik 1:6-9) Ap anch, Yehova ukumekesh ranaken rijim mulong wa kuyikol afu mu Hades kusutil ruchingej ra divumbuk, tufanyidinap kudiwul mutapu utushicha katat. Kwikil divumbuk ditwishikina kud antu alikina kwa kwikatin kuziyil win-mangand wa Yehova. Ronganyin riner rifanyidin kutubachik kumekesh anch tumen kamu nich usey ujim ranaken ra Nzamb kusutil mu kushakam kulondulijan ni rusot rend.

Ruchingej ra Divumbuk Ritukasikeshin

16. Ov mutapu ik ukutwisha ruchingej ra divumbuk kwikal musul umwing wa dikasikesh dijim?

16 Pakach petu, antu ikwatidina kal ruchingej ra divumbuk kwikal irau akutwish kutaninamu ukash. Katat, anch twashiken kal piswimp ni nsudiel ya mwom wetu, twij anch tukutwishap kukangesh rufu—kwikalap nchik mon ap mitapu ya kuyeril yisadidilau. (Mulej 8:8) Ang twamusadila Yehova pamwing ni dirijek diend nich kushinshaman, tukutwish kutal ku machuku ma kurutu nich ruchingej. Twij anch kusutil divumbuk, tukez kwikal kand ni mwom, mu chisu chitondinay Nzamb. Ni ukez kwikal mwom uwamp mud ik! “Mwom udia wakin,” mud muutazukinay mupostol Paul. —1 Timote 6:19; Hebereu 6:10-12.

17. Ov chom ik chikutwisha kutukwash kulam kushinshaman kwetu kud Yehova?

17 Kwijik anch kudi divumbuk ni kumwijik Muntu udia musul wad kutukwashin kwikal akash mu ritiy. Chinech chitukasikeshin kwikal ashinshamena kud Nzamb atufunyinap nchik rufu mu makas ma in kutuzengol a chisum. Satan ukat kusadilang kudiosh kamu pasak wom wa rufu mulong wa kuyilam antu mu ubindj. Pakwez Yesu kadingap ni wom wa mutapu winou. Washinshamana kud Yehova djat kamu ni ku rufu. Kusutil difut dia yakupesh yend, Yesu wapana mutapu wa kuyikamunin antu akwau ku wom wa mutapu winou. —Hebereu 2:14, 15.

18. Ov chom ik chayikwashina atushalapol a Yehova kwikal nich rusangu ruwamp mwamu ra kushinshaman?

18 Mud chibudikin cha ritiy rau mu chipan cha yakupesh ya Kristu ni mu divumbuk, atushalapol a Yehova ezin kwikal ni rusangu rumwing rijikena kamu mud in kulam kushinshaman. Pakatau kuman yipwichik, akat kumekeshang anch ‘kakatap kukat mipim yau’ kupandakanamu chimukatinau Yehova. (Kujingunik 12:11) Nich manangu, kakatap kushang yijidik ya Ukristu chakwel kupakish kupandish mwom wau wa katat. (Luka 9:24, 25) Ij anch ap ang ashadish mwom wau katat mulong wa kushinshaman ku win-mangand wa Yehova, ndiy ukez kuyiyukish kusutil ku divumbuk. Ov ukwet ritiy ra mutapu winou? Ukutwish kurikal nich anch umukatin chakin Yehova ni ang ulamin mu muchim chirumburikina chakin ruchingej ra divumbuk.

Misamb ya Kuchirikin

• Ov mulong wak ufanyidinay muntu kwijik nawamp piur pa mupim ni mwikadil wa afu chakwel atwisha kuman usey wa divumbuk?

• Ov nany ukeza kuchirik kudiokal ku afu, ni ronganyin riner rikwet usu ik padi etu?

• Ov ruchingej ra divumbuk ritukasikeshin mutapu ik?

[Chipich chidia pa paj wa 85]

Yehova ukat kushilamu anch kukwikal divumbuk dia antu atentamina ni dia antu akad kutentam

    Mikand ya Uruund (1999-2025)
    Budik
    Andam
    • Uruund
    • Kwangan
    • Yom ukatina
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Mbil ja Kusadin
    • Mbil ja Ujindj
    • Paramètres de confidentialité
    • JW.ORG
    • Andam
    Kwangan